intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học " Về “cái bi” trong thơ chinh phụ đời Đường "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST
Báo xấu
59
lượt xem 7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

1. Trong Đ-ờng thi, hình t-ợng ng-ời chinh phụ không nhiều nh- thơ về thiên nhiên, tình bằng hữu, quê h-ơng, thơ biên tái…nh-ng là mảng thơ có dấu ấn đậm nét một góc u hoài, mênh mông th-ơng cảm mà các nhà thơ d-ờng nh- đã dành riêng cho những ng-ời chinh phụ. Tr-ớc đó, thảng hoặc đã gặp những thiếu phụ ấy trong thơ ca cổ Trung Quốc, nh-ng không l-u lại nhiều ấn t-ợng. Ngay cả trong Kinh thi, phong cách biểu hiện vốn rất hồn nhiên chân thật, tình cảm của ng-ời chinh phụ vẫn nh-...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Về “cái bi” trong thơ chinh phụ đời Đường "

  1. VÒ “c¸i bi” trong th¬… ThS. L−¬ng HuyÒn Thanh Tr−êng Dù bÞ §¹i häc D©n téc SÇm S¬n, Thanh Hãa ly tö biÖt. “ Väng phu th¹ch” thÊy ë kh¾p 1. Trong §−êng thi, h×nh t−îng ng−êi n¬i trªn con ®−êng phiªu b¹t cña “kÎ sÜ”. chinh phô kh«ng nhiÒu nh− th¬ vÒ thiªn GÇn 3 thÕ kØ lo¹n l¹c, tiÕng nøc në cña nhiªn, t×nh b»ng h÷u, quª h−¬ng, th¬ nh÷ng ng−êi chinh phô nhí chång ®· biªn t¸i…nh−ng lµ m¶ng th¬ cã dÊu Ên ®ång väng vµo thi ca nh− mét ®iÒu tÊt ®Ëm nÐt mét gãc u hoµi, mªnh m«ng yÕu. th−¬ng c¶m mµ c¸c nhµ th¬ d−êng nh− ®· dµnh riªng cho nh÷ng ng−êi chinh Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy chóng phô. Tr−íc ®ã, th¶ng hoÆc ®· gÆp nh÷ng t«i muèn trao ®æi nh÷ng c¶m nhËn ban thiÕu phô Êy trong th¬ ca cæ Trung ®Çu vÒ “nh÷ng tiÕng nøc në” Êy, hay nãi Quèc, nh−ng kh«ng l−u l¹i nhiÒu Ên mét c¸ch kh¸i qu¸t lµ vÊn ®Ò “c¸i bi”- ®èi t−îng thÈm mü chñ yÕu cña m¶ng th¬ t−îng. Ngay c¶ trong Kinh thi, phong chinh phô ®êi §−êng. c¸ch biÓu hiÖn vèn rÊt hån nhiªn ch©n thËt, t×nh c¶m cña ng−êi chinh phô vÉn 2. Trong v¨n häc nghÖ thuËt nãi nh− bÞ k×m h·m, cam chÞu. chung vµ thi ca nãi riªng “c¸i bi” lµ “d¹ng thøc nçi ®au khæ cao c¶, thèng Thêi k× nhµ §−êng víi gÇn 3 thÕ kØ thiÕt, v−ît ra ngoµi hÖ ®èi kh¸ng: l¹c thèng trÞ, xung ®ét néi bé ®Ém m¸u cïng quan, bi quan”, ®−îc ph¹m trï mü häc nh÷ng cuéc chiÕn tranh bµnh tr−íng thÕ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thÈm mü. “C¸i bi gÇn víi lùc cø x¶y ra liªn miªn khiÕn cuéc sèng c¸i cao c¶ vµ c¸i anh hïng ë chç nã cña nh©n d©n kh¾p chèn ®iªu linh. Bao kh«ng t¸ch rêi nh÷ng ý t−ëng vÒ phÈm trai tr¸ng ph¶i tha h−¬ng, bá l¹i ng−êi gi¸ vµ sù kú vÜ cña con ng−êi, ®−îc béc lé th©n, vî con vµo tr¹i lÝnh, ®Õn nh÷ng “ trong chÝnh sù ®au khæ cña nã. ë c¸i bi l·o «ng” còng kh«ng tho¸t khái n¹n phu diÔn ra sù tù kh¼ng ®Þnh cña c¸ nh©n, tù dÞch, binh ®ao. KÓ tõ lo¹n An – Sö cho kh¼ng ®Þnh nguyªn t¾c tinh thÇn hoÆc ®Õn khëi nghÜa Hoµng Sµo, kh¾p n¬i phÈm chÊt ®¹o ®øc cña c¸ nh©n.”(2) ch−a lóc nµo ngít tiÕng rªn xiÕt v× sinh Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 65
  2. l−¬ng huyÒn thanh Trªn tinh thÇn ®ã, “c¸i bi” trong t©m sù víi chång mµ c¸ch xa v¹n dÆm, m¶ng th¬ chinh phô ®êi §−êng “víi tÝnh rèt côc chØ mét m×nh m×nh biÕt, riªng m×nh m×nh ®au: toµn vÑn cô thÓ, c¶m tÝnh cña m×nh, chóng hiÖn diÖn nh− nh÷ng gi¸ trÞ x· Ngäc quan khø thö tam thiªn lý héi – nh©n b¶n, tøc lµ nh÷ng gi¸ trÞ thÓ Dôc ký ©m th− n¸ kh¶ v¨n? hiÖn sù kh¼ng ®Þnh con ng−êi trong thÕ (T− biªn- Lý B¹ch) giíi”(3). DÞch nghÜa: 2.1. C¸i bi biÓu hiÖn tr−íc hÕt qua nçi ¶i Ngäc Quan c¸ch ®©y ®Õn ba ngµn sÇu, nÐt t©m tr¹ng ®Æc tr−ng nhÊt cña dÆm, ng−êi chinh phô. Em muèn göi th− nh−ng biÕt chµng D−êng nh− kh«ng mét bµi th¬ chinh cã nhËn ®−îc ch¨ng? phô nµo kh«ng chan chøa nçi sÇu cña (Lª NguyÔn L−u dÞch) nh÷ng thiÕu phô xa chång. Méng hån bÊt ®¸o quan san nan C¸i sÇu ly biÖt, nã lan táa mäi kh«ng Tr−êng t−¬ng t− tåi t©m can gian, thêi gian, c¶nh vËt. Nµng sÇu v× (Tr−êng t−¬ng t−- Lý B¹ch) nçi nhí th−¬ng dµy vß tõng gi©y, tõng phót mµ ng−êi chång ë “n¬i xa x«i nh− DÞch nghÜa: c¸ch trêi xanh” vÉn “bÆt v« ©m tÝn”. Nh− Hån méng kh«ng ®Õn ®−îc v× quan trong bµi Tù qu©n chi xuÊt hü cña san hiÓm trë Tr−¬ng Cöu Linh: Nhí nhau hoµi hÐo h¾t ruét gan Nhí chµng trßn bãng nguyÖt (Lª NguyÔn L−u dÞch)… Mçi tèi mét hao gÇy. Vµ nhí th−¬ng ®Õn ®é “ ®øt ruét” nh− (Lª NguyÔn L−u dÞch) ng−êi vî trÎ trong bµi “Xu©n tø” cña Lý B¹ch: hay V¨n d¹ ch©m cña B¹ch C− DÞ: Cá Yªn nh− sîi t¬ xanh Nhµ ai, ng−êi vî nhí chång mïa thu D©u TÇn xanh ng¾t rñ cµnh xum xuª ®Ëp lôa Khi chµng t−ëng nhí ngµy vÒ Tr¨ng n·o nÒ, giã l¹nh lïng, tiÕng chµy sÇu th¶m. ChÝnh lµ khi thiÕp t¸i tª nçi lßng Th¸ng t¸m th¸ng chÝn ®ang buæi ®ªm Giã xu©n , ai biÕt cho cïng dµi, Cí sao len lái vµo trong mµn lµ? Ngh×n tiÕng, mu«n tiÕng kh«ng lóc Kh−¬ng H÷u Dông dÞch. nµo ngõng. Do qu¸ mong mái, nhí th−¬ng chång Cã lÏ ®Õn s¸ng sím th× ®Çu b¹c hÕt, ®Õn “®øt ruét” mµ ng−êi vî nhÇm giã V× cø mçi tiÕng th× thªm mét sîi tãc xu©n víi sù trë vÒ cña chång. Nh−ng dï thµnh t¬.) sao ng−êi chång còng chØ trë vÒ trong ngän giã t−ëng t−îng, còng lµ kh«ng. (Lª NguyÔn L−u dÞch) Ngän giã Êy l¹i nh− lËt tung nçi niÒm, Víi nh÷ng ng−êi chinh phô, nhí cµng lµm t¨ng thªm sù thèng thiÕt, ®øt th−¬ng lµ sÇu muén. Bëi lÏ muèn chia xÎ Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 66
  3. VÒ “c¸i bi” trong th¬… ruét. Vµ thi tiªn Lý B¹ch, chØ b»ng mét ng−êi chinh phu mµ thæ lé hÕt nçi niÒm chi tiÕt nhá “sù lay ®éng cña giã xu©n” lóc xa nhau. mµ diÔn t¶ “ rÊt th¬” c¸i khao kh¸t yªu Thiªn nhiªn, vò trô d−êng nh− hoµ ®−¬ng cña mét ng−êi vî trÎ xa chång. ®iÖu cïng nçi lßng cña ng−êi chinh phô, Víi hä, d−êng nh−, nçi nhí th−¬ng chØ mµ còng ñ rò, x¸c x¬: “L¸ ng« ®ång tan cã thÓ ho¸ gi¶i khi gÆp ®−îc chång, t¸c, nh¸nh sa ®−êng x¸c x¬” råi: “ S−¬ng máng thª l−¬ng chiÕu tre l¹nh lÏo”, nh−ng biÕt ®Õn bao giê? Nçi sÇu l¹i nh©n “Tr¨ng däi m·i vµo phßng s−¬ng buån ®«i trong ®îi chê kh¾c kho¶i: b·”… Nh−ng cuèi cïng còng chØ cã mét TrÝch tËn ®×nh lan bÊt kiÕn qu©n m×nh nµng ®èi diÖn víi nçi ®au khæ cña Hång c©n thøc lÖ sinh nh©n u©n chÝnh m×nh: “Ngän ®Ìn lÎ loi kh«ng (§¶o y thiªn – Lý B¹ch) s¸ng, niÒm nhí cµng xãt xa”, “Hoa rông H¸i hÕt lan ngoµi s©n vÉn kh«ng thÊy trë thµnh cµnh kh«, rèt cuéc riªng m×nh chµng ch¼ng thÊy, n−íc m¾t r¬i chØ tù biÕt Kh¨n hång lau lÖ mê c¶ m¾t. m×nh”. (§éc bÊt kiÕn – Lý B¹ch)... (Lª NguyÔn L−u dÞch) Nh−ng, “Nhê nãi nhiÒu lÇn vÒ nçi ®au Vµ dï biÕt “Cæ lai chinh chiÕn kØ nh©n buån cña m×nh, con ng−êi ngÉm nghÜ vÒ håi” nh−ng ng−êi vî vÉn chê ®îi trong nçi ®au buån cña m×nh vµ nhê vËy c¶m lÆng c©m ®au ®ín ®Õn ho¸ ®¸: thÊy ngu«i bít. ViÖc khãc than, viÖc béc lé nçi buån ®Ì nÆng trong lßng bao giê DÞch nghÜa: còng ®−îc xem lµ mét biÖn ph¸p nh»m Chç ®øng ngãng tr«ng chång, gi¶i phãng m×nh khái g¸nh nÆng cña Lµ bªn dßng s«ng mªnh mang. t×nh c¶m nµy, hay Ýt nhÊt ®Ó lµm con tim Ho¸ thµnh ra t¶ng ®¸, dÞu bít nçi ®au th−¬ng”(4). Kh«ng ngo¶nh ®Çu nh×n l¹i. 2.2. Giät n−íc m¾t c« ®¬n, sÇu tñi ®· Ngµy l¹i ngµy, dÇm m−a gi·i giã trªn lÆng lÏ r¬i kh«ng biÕt bao ®ªm, ®· b¹c ®Ønh nói, bao m¸i ®Çu mµ ng−êi trong méng vÉn Ng−êi ®i lóc nµo vÒ cã lÏ ®¸ míi nãi. ch−a vÒ. T×nh yªu, h¹nh phóc, tuæi xu©n, Väng phu th¹ch- V−¬ng KiÕn (Lª nhan s¾c cña ng−êi chinh phô cø phai NguyÔn L−u dÞch) tµn theo th¸ng n¨m, theo nçi sÇu ly biÖt. D−êng nh−, nçi sÇu ngµn n¨m cña V× thÕ mµ hËn. Nçi uÊt hËn lóc lÆng c©m nh÷ng ng−êi chinh phô chê chång ®· nh− hãa ®¸, lóc trµo d©ng ®au ®ín, d−íi dån c¶ vµo ®©y. Vµ víi thñ ph¸p gi¶n dÞ mçi m¸i nhµ, trong tõng ®ªm thu, mçi tinh tÕ, m−în c©u chuyÖn ng−êi ®µn bµ s¸ng xu©n. Hä hËn mét nçi “lùc bÊt tßng chê chång ho¸ ®¸ trong truyÒn thuyÕt t©m”. ChØ nh×n thÊy hiÖn thùc ®au khæ x−a, V−¬ng KiÕn ®· kh¾c ho¹ mét h×nh mµ kh«ng thÓ trë vÒ qu¸ khø t−¬i ®Ñp, cßn t−¬ng lai th× mï mÞt: t−îng ®iÓn h×nh vÒ ng−êi chinh phô kiªn trinh, nh− ®¸ kh«ng sî giã m−a vïi dËp, “Nhí n¨m cïng chµng tõ biÖt ®îi chê mét ngµy nµo ®ã sÏ ®−îc gÆp Trång c©y ®µo võa ngang mµy h¸i Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 67
  4. l−¬ng huyÒn thanh Nay ®µo ®· cao h¬n n¨m tr−íc kh¾c nh−ng nã ®· kÞp thay ®æi mét quan niÖm. Ng−êi khuª phô giËt m×nh, ®au Hoa rông trë thµnh cµnh kh«” ®ín nhËn ra bi kÞch: M×nh cßn rÊt trÎ, (§éc bÊt kiÕn – Lý B¹ch) ®−¬ng th× xu©n s¾c, ®ang lóc khao kh¸t Song, víi ng−êi chinh phô, mèi hËn yªu ®−¬ng l¹i ph¶i xa chång. Vµ nµng ®· s©u s¾c nhÊt lµ khi chît nhËn ra tuæi ®i tõ chç “ bÊt tri” ®Õn “tri”, tõ “bÊt sÇu” xu©n, h¹nh phóc cña m×nh bÞ ®¸nh mÊt, ®Õn “hèi”, mét kho¶ng c¸ch rÊt xa chØ vÝ nh− nçi lßng ng−êi vî trÎ trong th¬ Lý trong chíp m¾t. B¹ch: Còng gièng nh− bao chinh phô kh¸c, “Trªn lÇu giã xu©n thæi ngµy s¾p hÕt, khi nµng “hËn”, chøng tá nµng ®ang Ai cã thÓ cÇm g−¬ng soi xem m¸i tãc ph¶n kh¸ng, ®ang muèn chèi bá cuéc sÇu?” (Bµi ca ®Ëp ¸o). sèng ®au khæ, v« nghÜa hiÖn t¹i. Cßn hËn Vµ nhÊt lµ phót “bõng tØnh” cña ng−êi lµ cßn kh¸t sèng. Vµ, d−êng nh− nçi thiÕu phô trÎ trung, xinh ®Ñp trong bµi khao kh¸t sèng th«i thóc ®· khiÕn nµng th¬ “Khuª o¸n” cña V−¬ng X−¬ng Linh cÊt lêi o¸n tr¸ch. còng khiÕn nµng ph¶i «m mèi hËn t−¬ng 2.3. Nh÷ng lêi “khuª o¸n”. tù: Mäi ®au khæ cña ng−êi chinh phô ®Òu Khuª trung thiÕu phô bÊt tri sÇu b¾t nguån tõ chiÕn tranh, v× chiÕn tranh Xu©n nhËt ng−ng trang th−íng thóy l©u mµ vî chång tö biÖt sinh ly, cuéc sèng Hèt kiÕn m¹ch ®Çu d−¬ng liÔu s¾c ®ãi nghÌo t¨m tèi. O¸n tr¸ch chiÕn tranh Hèi giao phu tÕ mÞch phong hÇu lµ t©m tr¹ng cña rÊt nhiÒu chinh phô. VÝ (Phßng khuª nµng ch¼ng biÕt chi sÇu nh− ng−êi gãa phô trÎ trong bµi th¬ Trang ®iÓm ngµy xu©n ®øng thóy l©u Chinh phô o¸n cña Tr−¬ng TÞch: Chît thÊy bªn ®−êng hµng liÔu biÕc “Th©n g¸i x−a nay nhê chång con, TiÕc xui chµng kiÕm Ên phong hÇu) - NghÌo hÌn cã nhau, h¶ d¹ h¬n. Chång chÕt chiÕn tr−êng con trong Lª NguyÔn L−u dÞch. bông C¸i ®¸ng th−¬ng vµ còng lµ bi kÞch cña nµng chÝnh lµ ®−¬ng håi tuæi trÎ. V× Nh− ngän nÕn ngµy, thiÕp mái mßn”. muèn chång m×nh cã c«ng danh, sù Hay cña ng−êi vî th−¬ng chång trong nghiÖp r¹ng rì hîp víi ®¹o ng−êi qu©n bµi Khuª o¸n tõ cña L−u Vò TÝch: tö, nªn dï chång ®i lÝnh xa nµng còng“ “Ng−êi ®i lÝnh ngoµi biªn ¶i xa x«i bÊt tri sÇu”. Ngµy xu©n vÉn trang ®iÓm Nçi chia l×a n¬i phßng khuª cµng lªn lÇu ng¾m c¶nh. Nh−ng khi “®¨ng khèn ®èn cao” nµng ®· bÊt chît b¾t gÆp mµu §¸nh nhau gian khæ ch¾c ng−êi hèc h¸c d−¬ng liÔu. ChÝnh mµu d−¬ng liÔu xanh ¸o rÐt may mong chí réng thïng biÕc kia (biÓu tr−ng cho mïa xu©n, còng th×nh”... lµ cho tuæi trÎ vµ h¹nh phóc) ®· khiÕn ChiÕn tranh kÐo dµi liªn miªn, cuèn cho t©m t− khÐp kÝn cña ng−êi chinh con ng−êi vµo vßng khæ ¶i kh«ng dÔ g× phô hÐ më. “Hèt kiÕn” chØ lµ mét kho¶nh Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 68
  5. VÒ “c¸i bi” trong th¬… tho¸t ra ®−îc, nh− lêi o¸n th¸n cña Còng cã khi líp bôi thêi gian ®· phñ ng−êi chinh phô: lÊp nçi nhí mong, ®· vïi kÝn miÒn t©m t− cña hä. Nh−ng råi bÊt chît, mét ®ãa “§êi ng−êi ta vui råi buån kh«ng thÓ hoa xu©n, mét nhµnh liÔu biÕc, tiÕng biÕt ®−îc trïng ®ªm thu... còng gîi dËy nçi lßng Chång võa dÑp xong ë H¾c S¬n vÒ nhøc nhèi: Nay l¹i d©ng kÕ ho¹ch ®i ®¸nh Thêi gian nh− kh«ng ®îi, ng−êi thiÕu ph−¬ng nam phô cßn ch−a kÞp dÖt xong bøc gÊm göi Sím chiÒu cø giôc may ¸o trËn” cho chång ngoµi biªn ¶i, tiÕng dÕ mïa (Khuª o¸n – Cao BiÒn). l¹nh ®· vµo mµn gîi nhí th−¬ng. TiÕng Vµ trong ngµn v¹n nçi khæ ®au do ®éng rÊt khÏ th«i, nh−ng lµm x«n xao chiÕn tranh mang l¹i, nçi khæ v× xa miÒn yªn tÜnh nhÊt trong t©m hån ng−êi chång kh«ng ®−îc h−ëng ¸i ©n, h¹nh chinh phô. Vµ chÝnh sù “bõng tØnh” nµy phóc lµ ®iÒu ¸m ¶nh ng−êi vî trÎ nhÊt. ®· khiÕn nµng “o¸n giËn”. Nªn, dï O¸n tr¸ch chiÕn tranh h×nh nh− xa x«i kh«ng cã mét “o¸n tõ” mµ l¹i nãi ®−îc rÊt nhiÒu “o¸n tõ”, ë ®ã, nh÷ng ng−êi qu¸, hä chØ cßn biÕt o¸n ng−êi chinh phu. chinh phô ®· thiÕt tha bµy tá mét kh¸t O¸n chinh phu mª m¶i kiÕm vinh hoa väng yªu vµ sèng m·nh liÖt. ngoµi trËn m¹c, bá mÆc ng−êi vî trÎ Tãm l¹i, ®èi t−îng cña “ph−¬ng thøc ngµy ®ªm nhí th−¬ng. chiªm nghiÖm c¸i bi ®¸t” ë m¶ng th¬ nµy Chinh kh¸ch v« quy nhËt, lµ “tÊt c¶ nh÷ng ®èi kh¸ng” ph¸t sinh tõ Kh«ng bi huÖ th¶o tåi nh÷ng khæ ¶i cña cuéc sèng ®êi th−êng, (Ng−êi ®i xa kh«ng cã ngµy trë l¹i sù bÊt lùc cña c¸ nh©n tr−íc nh÷ng Kh«ng th−¬ng huÖ óa hoa) nghÞch c¶nh cña thùc t¹i: chiÕn tranh, ly (Thu tø) biÖt... ë ®ã “sù bét ph¸t vµ lan táa m¹nh Thñy hoÆc luyÕn tiÒn phè mÏ cña t×nh c¶m” ®−îc dån nÐn trong V©n do quy cùu san nh÷ng h×nh t−îng vµ tø th¬ ®éc ®¸o. HËn qu©n L−u Sa khø, 3. H×nh t−îng ho¸ cña xóc c¶m KhÝ thiÕp Ng− D−¬ng gian 3.1. LÊy c¶nh ngô t×nh. Ngäc trî d¹ thïy ch©u “Ph−¬ng thøc hµi hoµ gi÷a t×nh vµ Song song l¹c ch©u nan c¶nh, dïng c¶nh ngô t×nh, t×nh ë trong (N−íc vÉn l−u luyÕn bÕn th−ë tr−íc c¶nh ®· ®−îc vËn dông cao ®é trong th¬ cæ Trung Quèc”(5). M¶ng th¬ chinh phô M©y cßn trë l¹i nói cò ®êi §−êng còng kh«ng ra ngoµi ph−¬ng GiËn chµng ®i tíi L−u Sa thøc nghÖ thuËt Êy. ë ®ã “cã mét sù c¶m §Ó mÆc em ë vïng Ng− D−¬ng th«ng kú l¹ gi÷a con ng−êi vµ c¶nh vËt §òa ngäc ®ªm ®ªm tu«n ch¶y ®Õn nçi khi con ng−êi kh«ng thÓ nãi hÕt Hai hµng r¬i trªn vÎ mÆt trÎ trung) t©m t×nh cña m×nh th× cËy c¶nh vËt (Khuª t×nh- Lý B¹ch) thiªn nhiªn bµy tá, ë c¸i kho¶ng “v« Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 69
  6. l−¬ng huyÒn thanh ng«n” cña t©m t×nh, ng−êi ta dïng ng«n §Õn mïa thu l¸ rông, heo may l¹nh ng÷ cña thiªn nhiªn ®Ó thÓ hiÖn”.(6) gi¸ l¹i nh− t−¬ng c¶m víi nçi sÇu muén, c« ®¬n cña ng−êi chinh phô. Ch¼ng h¹n Trong rÊt nhiÒu nh÷ng biÓu t−îng ng−êi vî trÎ trong bµi Thu tø cña Lý thiªn nhiªn, chóng t«i chó ý ®Õn mét sè B¹ch khi lªn ®µi cao nh×n “l¸ vµng r¬i” biÓu t−îng tiªu biÓu, ch¼ng h¹n nh− biÓu mµ c¶m thøc: “Chinh kh¸ch v« quy nhËt, t−îng mïa vô. Bëi theo c¸ch nghÜ cña kh«ng bi huÖ th¶o tåi” (Ng−êi ®i xa ng−êi x−a, t©m tr¹ng con ng−êi dÔ t−¬ng kh«ng ngµy trë l¹i, (sao) kh«ng xãt c¶m víi bèn mïa: Xu©n, h¹, thu, ®«ng. th−¬ng cá huÖ óa tµn). Trong m¶ng th¬ chinh phô, mïa xu©n Mïa thu l¹nh lÏo khiÕn ng−êi thiÕu vµ mïa thu ®−îc nh¾c tíi nhiÒu nhÊt, phô c« ®¬n cµng nhí th−¬ng chång vµ lo bíi nã t−¬ng ®ång víi t©m tr¹ng cña l¾ng cho chång n¬i biªn ¶i xa x«i buèt nh÷ng ng−êi vî trÎ xa chång. T×m hiÓu gi¸. V× thÕ, g¾n víi mïa thu, biÓu t−îng tËp §−êng thi tuyÓn dÞch cña Lª NguyÔn “tiÕng chµy ®Ëp ¸o” ®· trë ®i trë l¹i trong L−u chóng t«i nhËn thÊy cã h¬n 40 bµi nhiÒu bµi th¬ nh− mét nçi ¸m ¶nh: th¬ viÕt vÒ ng−êi chinh phô. Trong ®ã cã Thïy gia tù phô thu ®¶o b¹ch, 10 bµi nh¾c ®Õn mïa xu©n, 17 bµi nh¾c ®Õn mïa thu. NguyÖt khæ phong thª ch©m chö bi. Vµo mïa xu©n tiÕt trêi Êm ¸p, c©y cèi (Nhµ ai, ng−êi vî nhí chång mïa thu n¶y léc ®©m chåi, trêi ®Êt t−¬ng giao ®Ëp lôa khiÕn lßng ng−êi còng r¹o rùc. T©m Tr¨ng n·o nÒ, giã l¹nh lïng, tiÕng tr¹ng ng−êi chinh phô trong bµi Xu©n tø chµy sÇu th¶m) cña Lý B¹ch lµ mét vÝ dô: (V¨n d¹ ch©m – B¹ch C− DÞ) Yªn th¶o nh− bÝch ti, Cöu nguyÖt hµn ch©m th«i méc diÖp TÇn tang ®ª lôc chi. (Th¸ng chÝn tiÕng chµy l¹nh lïng giôc §−¬ng qu©n hoµi quy nhËt , l¸ c©y rông) ThÞ thiÕp ®o¹n tr−êng th×. (Cæ ý – ThÈm Thuyªn Kú) (Cá Yªn nh− sîi t¬ xanh DiÖc tri thó bÊt ph¶n D©u TÇn xanh ng¾t rñ cµnh xum xuª Thu chÝ thøc thanh ch©m... Khi chµng t−ëng nhí ngµy vÒ Ninh tõ ®¶o y quyÖn ChÝnh lµ khi thiÕp t¸i tª nçi lßng) NhÊt ký t¸i viªn th©m. Kh−¬ng H÷u Dông dÞch. Dông tËn khuª trung lùc Qu©n v¨n kh«ng ngo¹i ©m. Còng chÝnh kh«ng gian mïa xu©n Êy, s¾c xanh d−¬ng liÔu ®Çy nhùa sèng Êy (Còng biÕt ng−êi ®i lÝnh xa kh«ng trë ®· cho ng−êi thiÕu phô trÎ trung trong l¹i Khuª o¸n cña V−¬ng X−¬ng Linh nh− ®· Thu ®Õn lau s¹ch c¸i chµy giÆt b»ng nãi ë trªn mét “kho¶nh kh¾c ®èn ngé”: ®¸... Hèt kiÕn m¹ch ®Çu d−¬ng liÔu s¾c Ch¼ng qu¶n nhäc nh»n ®Ëp ¸o, Hèi giao phu tÕ m¹ch phong hÇu §Ó göi ra ®ån ¶i xa x«i. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 70
  7. VÒ “c¸i bi” trong th¬… Dïng hÕt søc ng−êi trong phßng the. giã ®«ng ®ín ®au thÐt gµo... Bëi v×, víi ng−êi chinh phô, giã lµ ng−êi ®−a th−, Mong chµng nghe tiÕng vang ra ngoµi chØ cã giã míi cã thÓ v−ît mäi trë ng¹i vÒ Êy) kh«ng gian, mang nçi niÒm cña ng−êi vî (§¶o y - §ç Phñ) trÎ ®Õn bªn chång : Mïa thu ®Õn nh÷ng ng−êi vî l¹i lo “Mong theo ngän giã xu©n göi ®Õn giÆt ¸o Êm göi ra biªn ¶i cho Yªn Nhiªn chång.TiÕng chµy giÆt ¸o mïa thu kh«ng Nhí chµng n¬i xa x«i nh− c¸ch trêi chØ vang lªn tõ mét mµ tõ mu«n nhµ xanh” “v¹n hé ®¶o y thanh”. §ã lµ tiÕng lßng, (Tr−êng t−¬ng t− – Lý B¹ch) tiÕng yªu th−¬ng ®Õn ®é “®øt ruét” cña “T©y phong xuy bÊt tËn nh÷ng ng−êi chinh phô. Hä kh«ng ®Õm Tæng thÞ Ngäc quan t×nh” xØa ®Õn c¸i gi¸ l¹nh bªn m×nh mµ chØ lo cho chång, “mét dßng th− viÕt, ngh×n (Giã thu thæi kh«ng ngít dßng lÖ, rÐt ®Õn bªn chµng, ¸o ®Õn T×nh ¶i Ngäc bao la) kh«ng?” (Ký phu – TrÇn Ngäc Lan). (Tý D¹ Ng« ca- Lý B¹ch) Còng nh− h×nh t−îng “mïa xu©n” vµ Nhê giã thu kh«ng ngít thæi mµ t×nh “mïa thu”, trong v« vµn sù vËt tù nhiªn, c¶m cña ng−êi chinh phô c« ®¬n cø theo c¸c nhµ th¬ §−êng ®· lùa chän tr¨ng vµ tiÕng chµy ®Ëp v¶i mµ vang m·i vang giã nh− nh÷ng biÓu t−îng ®Ñp song hµnh m·i tíi biªn ¶i xa x«i. cïng ng−êi chinh phô. Riªng nhµ th¬ Lý Vµ còng trong bµi Xu©n tø cña Lý B¹ch, trong gÇn 20 bµi th¬ viÕt vÒ ng−êi B¹ch ®· nãi ë trªn, nÕu kh«ng nhê ngän giã xu©n th× hiÓu sao hÕt nh÷ng Èn øc chinh phô, cã 10 bµi nhµ th¬ ®· sö dông cña ng−êi thiÕu phô xa chång: “Xu©n biÓu t−îng giã vµ tr¨ng. phong bÊt t−¬ng thøc, hµ sù nhËp la vi”. Theo truyÒn thuyÕt Kinh Th¸nh, NÕu “giã” cã chøc n¨ng mang th«ng nh÷ng c¬n giã lµ h¬i thë cña Chóa Trêi, ®iÖp, thËm chÝ cã lóc ®−îc ®ång nhÊt víi “chóng truyÒn sinh khÝ; chóng lµ nh÷ng ng−êi chinh phu, th× “tr¨ng” ®−îc xem dÊu hiÖu vµ còng nh− c¸c thiªn thÇn, nh− mét tri kØ, thÊu tËn nçi lßng, t×nh chóng mang nh÷ng th«ng ®iÖp. Chóng lµ c¶nh cña ng−êi chinh phô : mét d¹ng biÓu hiÖn cña thÇn linh, muèn truyÒn ®¹t nh÷ng c¶m xóc cña m×nh, tõ Thïy vÞ hµm sÇu ®éc bÊt kiÕn niÒm tr×u mÕn th¾m thiÕt nhÊt ®Õn sù C¸nh giao minh nguyÖt chiÕu l−u giËn gi÷ s«i sôc nhÊt”(8). Ng−êi Trung hoµng Quèc x−a còng quan niÖm giã cã chøc (NgËm tñi v× ai riªng ch¼ng thÊy, n¨ng mang th«ng tin, v× thÕ giã ®· tr×nh §Î cho tr¨ng s¸ng däi mµn t−¬ng). hiÖn trong th¬ nh− mét nh©n vËt ®Æc (Cæ ý- ThÈm Thuyªn Kú) biÖt. M¶ng th¬ chinh phô ®êi §−êng D¹ ®¶o nhung y h−íng minh nguyÖt còng ngËp trµn giã, khi lµ ngän giã xu©n Minh nguyÖt cao cao kh¾c lËu tr−êng d¹t dµo xóc c¶m yªu ®−¬ng, khi lµ ngän (Tèi ®Ëp ¸o nhung nh×n tr¨ng tá giã mïa thu c« ®¬n, l¹nh gi¸, lóc lµ ngän Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 71
  8. l−¬ng huyÒn thanh Tr¨ng tá ®· lªn kh¸ cao, giät lËu ®· Dïng biÖn ph¸p nµy, thi nh©n míi cã thÓ l©u dµi) lµm næi bËt mèi hËn s©u s¾c tö biÖt sinh ly cña nh÷ng ng−êi phô n÷ xa chång. (§¶o y thiªn – Lý B¹ch) Sù phãng ®¹i, c−êng ®iÖu biÓu hiÖn ë NguyÖt nhËp s−¬ng khuª bi c¸ch “nãi qu¸” cña nhµ th¬. C¸ch nãi Êy (Tr¨ng chiÕu vµo phßng s−¬ng buån nghe thèng thiÕt h¬n, ch¹m s©u vµo ®au b·) th−¬ng h¬n. Ch¼ng h¹n, khi miªu t¶ (§éc bÊt kiÕn – Lý B¹ch)… nh÷ng thiÕu phô khãc lãc thë than, thi (Lª NguyÔn L−u dÞch) nh©n kh«ng nãi “giät lÖ” mµ nãi “dßng hoÆc ®ång nhÊt víi ng−êi chinh phô lÖ”, “suèi lÖ” “®ªm ®ªm tu«n ch¶y”. Khi nh−: hä nhí th−¬ng th× “hÐo h¾t ruét Tr−êng An nhÊt phiÕn nguyÖt gan”,“®o¹n tr−êng th×”, göi “mét dßng (Tr−êng An tr¨ng mét m¶nh) th−” lµ kÌm “ngh×n dßng lÖ”. Khi hä u (Tý d¹ Ng« ca- Lý B¹ch) sÇu th× “xu©n phong sao ®·ng tù ®«ng T− qu©n nh− nguyÖt m·n lai” còng kh«ng ngu«i ®−îc. Nhµ th¬ D¹ d¹ gi¶m quang huy. B¹ch C− DÞ trong bµi T− phô mi cã c©u: (Nhí chµng trßn bãng nguyÖt “Duy d− t− phô sÇu mi kÕt, v« h¹n xu©n Mçi tèi mét hao gÇy” phong xuy bÊt khai!”(ChØ cßn ®«i mµy (Tù qu©n chi xuÊt hü- Tr−¬ng Cöu nhí nhung cña thiÕu phô nhÝu l¹i, dï giã Linh) xu©n thæi mÊy còng kh«ng gi·n ra ®−îc!) Kh¶ liªn khuª lý nguyÖt Còng vÉn bµi th¬ V¨n d¹ ch©m (Nghe Tr−êng t¹i H¸n gia dinh tiÕng chµy ®ªm) cña B¹ch C− DÞ, tiÕng (Phßng khuª tr¨ng qu¹nh quÏ chµy sÇu th¶m cña “ng−êi vî nhí chång Tr¹i H¸n chiÕu mªnh m«ng) ngµy ®ªm ®Ëp lôa” ®· ch¹m ®Õn ®¸y s©u (T¹p thi – ThÈm Thuyªn Kú) lßng tr¾c Èn ë mçi ng−êi ®äc, bëi “ngh×n tiÕng mu«n tiÕng kh«ng lóc nµo ngõng. (Lª NguyÔn L−u dÞch) Cã lÏ ®Õn s¸ng sím th× m¸i ®Çu b¹c hÕt, Tr¨ng còng nh− ng−êi chinh phô, nhí v× cø mçi tiÕng th× thªm mét sîi tãc nhung, sÇu tñi, ®Ñp vµ c« ®¬n. thµnh t¬”. Tãm l¹i, thiªn nhiªn trong th¬ §−êng võa lµm nÒn, võa lµ ph−¬ng tiÖn biÓu Cã lÏ, “nãi qu¸” lªn lµ c¸ch ®Ó c¸c nhµ ®¹t, võa thÓ hiÖn quan niÖm ®ång nhÊt th¬ phãng to bøc häa vÒ nh÷ng thiÕu gi÷a con ng−êi vµ thÕ giíi, gióp nhµ th¬ phô u buån Êy gióp ng−êi ®êi chiªm s¸ng t¹o nh÷ng ý c¶nh nghÖ thuËt ®Æc nghiÖm, thÊu c¶m tËn cïng nçi khæ ®au s¾c. mµ hä ph¶i g¸nh chÞu suèt 3 thÓ kØ lo¹n l¹c vµ mÊy ngh×n n¨m ®Þnh kiÕn kh¾c 3.2. Sù phãng ®¹i, c−êng ®iÖu. nghiÖt. Sù phãng ®¹i vµ c−êng ®iÖu còng lµ MÆt kh¸c, nghÖ thuËt phãng ®¹i, mét c¸ch chiªm nghiÖm “c¸i bi” trong c−êng ®iÖu cßn biÓu hiÖn ë c¸c tû dô, liªn nh÷ng bµi th¬ viÕt vÒ ng−êi chinh phô. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 72
  9. VÒ “c¸i bi” trong th¬… t−ëng t¸o b¹o cña nhµ th¬. Nh− Lý B¹ch Cã lóc c¶ mét qu·ng thêi gian chê trong Tr−êng t−¬ng t− cã c©u: chång d»ng dÆc còng chØ vôt qua chíp TÝch th× hoµnh ba môc m¾t theo tiÕng thë dµi n·o nuét cña Kim t¸c l−u lÖ truyÒn ng−êi vî trÎ. ThÈm Thuyªn Kú trong Cæ ý viÕt: “ThËp niªn chinh thó øc Liªu (X−a kia, ®«i m¾t ®−a ngang lµn sãng D−¬ng” (M−êi n¨m lÝnh thó d−íi Liªu Nay thµnh con suèi tu«n dßng lÖ) D−¬ng). Lý B¹ch trong §¶o y thiªn cã §Õn nçi chÝnh ng−êi chinh phô “soi c©u: “Khuª lý giai nh©n niªn thËp d−” g−¬ng còng kh«ng nhËn ra m×nh n÷a, (Ng−êi ®Ñp ë trong phßng khuª ®· h¬n huèng chi ng−êi chång lóc trë vÒ” (Bµi ca m−êi n¨m). ThiÕu phô trong bµi T− biªn ®Ëp ¸o). cña Lý B¹ch l¹i t©m sù: “Khø niªn hµ th× Nhµ th¬ Tr−¬ng Cöu Linh trong bµi lang biÖt thiÕp... Kim tuÕ hµ th× thiÕp øc Tù qu©n chi xuÊt hü ®· nãi ë trªn l¹i so qu©n” (N¨m ngo¸i vµo mïa nµo chµng tõ s¸nh: biÖt thiÕp?...N¨m nay vµo mïa nµo em T− qu©n nh− nguyÖt m·n nhí chµng?). D¹ d¹ gi¶m quang huy. Ng−êi chinh phô th¶ng thèt, ®au ®ín (Nhí chµng trßn bãng nguyÖt tr−íc sù kh¾c nghiÖt cña thêi gian, bëi v× Mçi tèi mét hao gÇy) thêi gian tr«i ®i còng ®ång nghÜa víi tuæi Tãm l¹i, víi ng«n ng÷ phãng kho¸ng xu©n tr«i mÊt: “Con nhµ ai c−ìi ngùa vµ sù t−ëng t−îng t¸o b¹o ®· gióp c¸c tr¾ng, nay thµnh lÝnh ¶i Hoµng Long”, nhµ th¬ x©y ®¾p ®−îc nh÷ng h×nh t−îng “huÖ xu©n bçng thµnh ra cá thu” (§é bÊt nghÖ thuËt ®éc ®¸o, miªu t¶ lý t−ëng, kiÕn – Lý B¹ch). §©y lµ thêi gian cña nguyÖn väng ®Ñp ®Ï còng nh− lßng yªu ghÐt m·nh liÖt cña nhµ th¬, t¹o cho th¬ t©m tr¹ng tiÕc hËn s©u s¾c. sù cuèn hót ®Æc biÖt. Nh−ng cã lóc, víi ng−êi chinh phô, 3.3. C¶m thøc vÒ thêi gian thêi gian l¹i b−íc ®i rÊt chËm ch¹p, nÆng nÒ “mét ngµy tùa thiªn thu”: §Õn ®êi §−êng, thi nh©n ®Æc biÖt quan t©m tíi thêi gian, ®Æc biÖt ®au ®ín TrÝch tËn ®×nh lan bÊt kiÕn qu©n v× sù vËn hµnh kh¾c nghiÖt cña thêi Hång c©n thøc lÖ sinh nh©n u©n gian. Thêi gian ®−îc më réng, kÐo dµi vµ (H¸i hÕt lan ngoµi s©n vÉn kh«ng còng cã mét ®é ng−ng tô ®Æc biÖt. “Thêi thÊy chµng gian trë thµnh ®Þnh ng÷ ®Æc tr−ng khiÕn Kh¨n hång lau lÖ mê c¶ m¾t) ta ®äc lªn lµ nhËn ra d− vÞ §−êng thi”.(10) Cã khi t−ëng chõng nh− ng−ng ®äng: G¾n víi mèi hËn sinh ly tö biÖt, g¾n Qu©n biªn v©n ñng thanh ti kþ víi t©m tr¹ng kh¾c kho¶i chê ®îi, th¬ ThiÕp xø ®µi xinh hång phÊn l©u chinh phô ®Æc biÖt nh¹y c¶m víi b−íc ®i (Bªn chµng, m©y che con ngùa t¬ xanh cña thêi gian. Thêi gian ch¶y tr«i theo Bªn thiÕp rªu mäc m¸i lÇu phÊn son). dßng t©m tr¹ng cña nh÷ng thiÕu phô (§¶o y thiªn – Lý B¹ch)... nhí chång. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 73
  10. l−¬ng huyÒn thanh 3.4. Gi¶ t−ëng, ®ång nhÊt hãa thùc vµ Nh−ng dï nhanh hay chËm, thêi gian méng. vÉn ®Ó l¹i dÊu vÕt cña sù tµn ph¸ khèc liÖt. Míi ngµy nµo ng−êi chång cßn lµ Lµm g× ®Ó tho¸t khái khæ ®au? §ã lµ chµng c«ng tö hµo hoa c−ìi con ngùa c©u hái mu«n thuë cña con ng−êi mu«n ®êi. tr¾ng nay ®· thµnh lÝnh ¶i Hoµng Long d¹n dµy s−¬ng giã. Ng−êi chinh phô Trong nghÖ thuËt vµ thi ca nãi riªng, ngµy nµo cßn mµy liÔu, m¸ hoa nay m¬ −íc vµ t−ëng t−îng lµ c¸ch hãa gi¶i kh«ng d¸m nh×n g−¬ng ch¶i tãc, hoa huÖ ®Ñp nhÊt mäi bi kÞch. V× thÕ, kh«ng ph¶i mïa xu©n ®· ®æi ra óa, x−a ®µo t¬ nay ngÉu nhiªn, nh÷ng ng−êi chinh phô hoa rông trë thµnh cµnh kh«...“BÊt tÝn trong th¬ §−êng l¹i hay gi¶ t−ëng, hay thiÕp tr−êng ®o¹n, quy lai kh¸n thñ “méng”. VÝ nh−, ®Ó ®−îc rong ruæi cïng minh kÝnh tiÒn” (NÕu kh«ng tin lßng chång bªn “con ngùa t¬ xanh”, thiÕu phô thiÕp khæ, xin chµng vÒ ng¾m tÊm g−¬ng nghÜ m×nh ph¶i lµ mét c¸nh chim, vµ nhµ) – th¬ Lý B¹ch. nÕu “minh niªn c¸nh nh−îc chinh biªn Th¸i ®é cña ng−êi chinh phô tr−íc b t¸i” th× thiÕp “nguyÖn t¸c D−¬ng §µi thêi gian khiÕn ta liªn t−ëng ®Õn th¸i ®é nhÊt ®o¹n v©n” (Sang n¨m, nÕu chµng sèng cña n÷ thi sÜ ®−¬ng thêi, §ç Thu cßn ®ãng ë biªn ¶i, thiÕp xin lµm mét N−¬ng: ¸ng m©y ë D−¬ng §µi) (§¶o y thiªn – Lý KhuyÕn qu©n m¹c tÝch kim lò y B¹ch). KhuyÔn qu©n tÝch thñ thiÕu niªn th×. HoÆc hä t−ëng t−îng m×nh sÏ sèng Hoa khai kham chiÕt trùc tu triÕt, trong mét thÕ giíi kh¸c, mét thÕ giíi ë ®ã ®−îc cïng chång trong h¹nh phóc ®¾m M¹c ®·i v« hoa kh«ng triÕt chi say. ThiÕu phô trÎ trung trong bµi Xu©n (Khuyªn chµng ®õng tiÕc nuèi c¸i ¸o khuª cña §¸i Thóc Lu©n lµ mét vÝ dô: t¬ vµng Niªn liÔu thµnh biªn liÔu, Khuyªn chµng nªn tiÕc mµ gi÷ c¸i Thanh thanh m¹ch th−îng tang, thêi trÎ trung. §Ò lung vong th¸i diÖp. Hoa në ®óng lóc h¸i th× cø h¸i ngay, T¹c d¹ méng Ng− D−¬ng. Chí ®îi hoa rông hÕt míi bÎ c¸i cµnh kh«ng) (M¬n mën liÔu bªn xãm (Kim lò y – Lª NguyÔn L−u dÞch). Xanh xanh d©u c¹nh ®−êng Tãm l¹i, c¶m thøc vÒ thêi gian trong Giá mang quªn h¸i l¸ th¬ chinh phô ®· thÓ hiÖn th¸i ®é sèng Nhí m·i méng Ng− D−¬ng) - tÝch cùc cña c¸c thi nh©n ®êi §−êng, nã Lª NguyÔn L−u dÞch. gÇn víi c¶m thøc vÒ thêi gian cña con Ba c©u trªn víi c¸c h×nh ¶nh Èn dô: ng−êi hiÖn ®¹i: Khao kh¸t ®−îc sèng mét liÔu m¬n mën bªn thµnh, d©u xanh bªn cuéc sèng thùc t¹i cã ý nghÜa cho nh÷ng ®−êng, giá mang quªn h¸i l¸ gióp ta liªn ng−êi phô n÷ bÊt h¹nh, hay réng h¬n lµ t−ëng tíi mét kh«ng gian t×nh yªu r¹o cho mäi con ng−êi. rùc. §ã còng chÝnh lµ hiÖn thùc ®· t¸c Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 74
  11. VÒ “c¸i bi” trong th¬… 4. Tãm l¹i, qua viÖc t×m hiÓu “c¸i bi” ®éng tíi ng−êi vî trÎ: khªu gîi c¶m xóc thÓ hiÖn trong m¶ng th¬ chinh phô, yªu ®−¬ng, sÏ khiÕn nµng nhí th−¬ng chóng ta phÇn nµo kh¸m ph¸ ®−îc vÎ chång ®Õn “®øt ruét”. Nh−ng chÝnh ch÷ ®Ñp quyÕn rò cña v−ên th¬ §−êng “réng “vong” vµ c©u cuèi “t¹c d¹ méng Ng− rinh”. Th«ng qua h×nh t−îng ng−êi chinh D−¬ng” ®· kÐo nµng ra khái hiÖn thùc phô, c¸c nhµ th¬ kh«ng chØ “ph¶n ¸nh, lý ®au khæ ®ã, ®Ó ®¾m ch×m vµo thÕ giíi gi¶i hiÖn thùc thùc t¹i” mµ cßn “t¹o ra h¹nh phóc cña riªng m×nh: Ng− D−¬ng, mét thÕ giíi øng víi nh÷ng nhu cÇu vµ n¬i ng−êi chång ®ãng qu©n. Nh− vËy, ®Þnh h−íng vÒ tinh thÇn cña con ng−êi”. b»ng c¸ch ®ång nhÊt thùc víi méng, nhµ Cã lÏ, lÇn ®Çu tiªn ë Trung Hoa, mét x· th¬ ®· diÔn t¶ rÊt s©u s¾c t×nh yªu nång héi bao nhiªu n¨m vèn kh«ng coi träng nµn, say ®¾m mµ hÕt mùc thuû chung phô n÷, vèn kh«ng cëi më víi ch÷ T×nh cña ng−êi vî trÎ. Êy, ý thøc vÒ c¸ nh©n vµ nh÷ng nhu cÇu Trong bµi Y Ch©u ca cña Kim X−¬ng rÊt Ng−êi ®· trçi dËy, th«ng qua tiÕng Tù, ng−êi chinh phô còng chØ muèn ë nãi cña nh÷ng ng−êi chinh phô. NhÊt lµ, m·i trong “méng”, ë m·i thµnh Liªu T©y tiÕng lßng thèng thiÕt cña nh÷ng ng−êi ®Ó ®−îc cïng chång tËn h−ëng h¹nh phô n÷ bÊt h¹nh Êy l¹i chñ yÕu xuÊt ph¸t phóc løa ®«i: tõ nh÷ng “bËc qu©n tö”. §iÒu ®ã thÓ hiÖn Mau mau ®uæi c¸i vµng anh tinh thÇn nh©n ®¹o, chiÒu s©u t− t−ëng §õng cho nã hãt trªn cµnh c©y cao tiÕn bé cña c¸c nhµ th¬ vµ gãp phÇn t¹o Lµm cho tan giÊc chiªm bao nªn sù t−¬i th¾m cña th¬ §−êng. Lµm cho thiÕp ch¼ng ®−îc vµo Liªu T©y- Lª NguyÔn L−u dÞch. chó thÝch: BiÕt bao ng−êi vî trÎ nh− nµng vÉn (1). D− Quan Anh, TiÒn Trung Th−, h»ng t×m gÆp chång trong méng, cho dï Ph¹m Ninh: LÞch sö v¨n häc Trung Quèc, sù thùc cã ®ín ®au nh− nhµ th¬ TrÇn §µo tËp II, NXB Gi¸o dôc, 1993 ®· lÆng lÏ xãt th−¬ng: “Kh¶ liªn V« §Þnh (2). 150 thuËt ng÷ v¨n häc – L¹i Nguyªn hµ biªn cèt, do thÞ xu©n khuª méng lý ¢n, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, 2003. nh©n”(Th−¬ng thay x−¬ng chÊt bê V« (3). Mü häc – Hª Ghen, Nxb V¨n häc, §Þnh, mµ vÉn ng−êi trong méng gèi xu©n). 2005 Bëi lÏ, chØ víi “méng” vµ b»ng “méng”, (6). TrÇn Lª B¶o: ý c¶nh nghÖ thuËt trong ng−êi chinh phô c« ®¬n míi cã thÓ xoa th¬ cæ Trung Quèc, t¹p chÝ Nghiªn cøu Trung Quèc sè 2 n¨m 2005. dÞu ®−îc nçi ®au khæ dµy vß hiÖn t¹i, vµ (7). NguyÔn ThÞ BÝch H¶i: Thi ph¸p th¬ nhê “méng” mµ nãi ®−îc rÊt nhiÒu §−êng, Nxb ThuËn Ho¸, HuÕ 1995 nh÷ng khao kh¸t yªu ®−¬ng, h¹nh phóc (8), (9). Jean Chevalien, Alain vèn ph¶i k×m nÐn bÊy l©u. Gheerbrant: Tõ ®iÓn biÓu t−îng v¨n hãa thÕ Nh− vËy, chÝnh phÐp gi¶ t−ëng vµ giíi - NXB §µ N½ng, Tr−êng ViÕt v¨n ®ång nhÊt hãa thùc - méng ®· gi¸n tiÕp NguyÔn Du, 2002 biÓu hiÖn “hiÖn thùc bi ®¸t” ë møc ®é s©u (10). NguyÔn Kh¾c Phi, TrÇn §×nh Sö: VÒ s¾c nhÊt. thi ph¸p th¬ §−êng, Nxb §µ N½ng, 1997. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 75
  12. l−¬ng huyÒn thanh Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 76
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1455 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2