intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Viện dân biểu Trung Kỳ với việc đấu tranh đòi những quyền lợi giáo dục cho nhân dân trong những năm 1926 - 1930"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST
Báo xấu
56
lượt xem 9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh tác giả. 8. Trần Văn Thức, Đậu Đức Anh, Viện dân biểu Trung Kỳ với việc đấu tranh đòi những quyền lợi giáo dục cho nhân dân trong những năm 1926 - 1930...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Viện dân biểu Trung Kỳ với việc đấu tranh đòi những quyền lợi giáo dục cho nhân dân trong những năm 1926 - 1930"

  1. §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4A-2007 ViÖn d©n biÓu Trung Kú víi viÖc ®Êu tranh ®ßi nh÷ng quyÒn lîi gi¸o dôc cho nh©n d©n trong nh÷ng n¨m 1926 - 1930 TrÇn V¨n Thøc , §Ëu §øc Anh (a) (b) Tãm t¾t. Bµi viÕt lµm s¸ng râ sù ra ®êi cña ViÖn d©n biÓu Trung Kú d−íi chiªu bµi "hîp t¸c Ph¸p - ViÖt" cña thùc d©n Ph¸p. Theo quy ®Þnh, ho¹t ®éng cña tæ chøc nµy lµ t− vÊn c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, tµi chÝnh, x· héi ë Trung Kú cho ChÝnh phñ b¶o hé vµ Nam triÒu. Tuy nhiªn, víi tÊm lßng yªu n−íc, th−¬ng d©n cña c¸c nghÞ viªn trong ViÖn d©n biÓu Trung Kú kho¸ ®Çu tiªn (1926-1930) th× ho¹t ®éng cña nã ®· v−ît ra ngoµi khu«n khæ cho phÐp cña thùc d©n Ph¸p. Mét trong nh÷ng ho¹t ®éng næi bËt cña ViÖn ®ã lµ ®Êu tranh ®ßi nh÷ng quyÒn lîi gi¸o dôc cho nh©n d©n Trung Kú. h−íng vµo c¸c môc tiªu chÝnh: ®Êu iÖn Nh÷ng ®¹i biÓu cña nh©n V tranh ®ßi phæ biÕn réng r·i viÖc häc vµ d©n Trung Kú (Chambre des sö dông ch÷ Quèc ng÷ trong nh©n d©n; ReprÐsentants du Peuple de Ľ c¶i c¸ch néi dung, ch−¬ng tr×nh häc; Annam) ®−îc thµnh lËp theo NghÞ ®Þnh t¨ng ng©n s¸ch gi¸o dôc vµ ®ßi më réng ngµy 24-2-1926 cña Toµn quyÒn Varen thªm tr−êng líp trong tÊt c¶ c¸c cÊp (Varenne). VÒ h×nh thøc, ViÖn d©n biÓu häc, ngµnh häc còng nh− gi¶m häc phÝ Trung Kú lµ "®¹i biÓu cña nh©n d©n" vµ t¨ng häc bæng cho häc sinh… ë nh−ng theo quy ®Þnh cña thùc d©n Trung Kú. Ph¸p, chøc n¨ng cña tæ chøc nµy l¹i chØ bã hÑp trong viÖc "t− vÊn" cho ChÝnh Nh− chóng ta ®· biÕt, ®Õn thÕ kû phñ b¶o hé vµ Nam triÒu c¸c vÊn ®Ò XIX, nÒn gi¸o dôc Nho gi¸o ViÖt Nam kinh tÕ, tµi chÝnh vµ x· héi chø kh«ng tån t¹i gÇn 1000 n¨m, ®· ®µo t¹o ®−îc ®−îc phÐp bµn ®Õn c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ. nhiÒu nh©n tµi ®¸p øng nhu cÇu x©y Tuy nhiªn, b»ng c¸c ho¹t ®éng tÝch cùc dùng vµ qu¶n lý ®Êt n−íc. Nh−ng, tõ cña ViÖn, ®a sè c¸c nghÞ viªn ®· thÓ thÕ kû XIX, khi ViÖt Nam b¾t ®Çu "va hiÖn tinh thÇn d©n téc, nhÊt lµ trong ch¹m" víi v¨n minh ph−¬ng T©y thuéc nhiÖm kú ®Çu tiªn (1926-1930). Trong "Lµn sãng v¨n minh c«ng nghiÖp" th× ®ã, ®Êu tranh ®ßi nh÷ng quyÒn lîi gi¸o nÒn gi¸o dôc dùa trªn häc thuyÕt Khæng dôc cho nh©n d©n Trung Kú lµ mét M¹nh ®· tá ra kh«ng phï hîp víi viÖc trong nh÷ng néi dung ®−îc c¸c nghÞ “kinh bang tÕ thÕ” n÷a. Trong lóc ®ã, viªn −u tiªn th¶o luËn, thØnh cÇu, ®Ò thùc d©n Ph¸p x©m chiÕm n−íc ta vµ ®¹t nhiÒu nhÊt t¹i c¸c phiªn häp cña tõng b−íc tæ chøc nh÷ng tr−êng häc ViÖn d©n biÓu Trung Kú tõ 1926 ®Õn theo kiÓu ph−¬ng T©y nh»m ®µo t¹o 1930. Trong lÜnh vùc gi¸o dôc nãi th«ng dÞch viªn phôc vô cho qu©n ®éi chung, ViÖn d©n biÓu Trung Kú chñ yÕu viÔn chinh, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò bÊt ®ång NhËn bµi ngµy 12/11/2007. Söa ch÷a xong ngµy 11/12/2007. 63
  2. ViÖn d©n biÓu Trung Kú víi viÖc…, tr. 63-70 TrÇn V¨n Thøc, §Ëu §øc Anh chÝnh quyÒn Nam triÒu vµ thùc d©n ë ng«n ng÷ vµ ®µo t¹o th− ký lµm viÖc c¸c cÊp tõ trung −¬ng xuèng ®Õn th«n trong c¸c c¬ quan hµnh chÝnh, kinh tÕ x·. Mét mÆt, thùc d©n Ph¸p can thiÖp cña Ph¸p ë §«ng D−¬ng. vµo hÖ thèng thi cö truyÒn thèng nh»m §èi víi Trung Kú, cuéc c¶i c¸ch gi¸o "c¶i t¹o" dÇn líp trÝ thøc cùu häc nh−ng dôc lÇn thø nhÊt (1886-1916) cña thùc mÆt kh¸c, chóng ®µo t¹o líp tri thøc d©n Ph¸p ®· dÉn ®Õn hiÖn t−îng tån t¹i t©n häc ®Ó thay thÕ dÇn líp trÝ thøc cùu song song hai nÒn gi¸o dôc: gi¸o dôc häc th«ng qua chÝnh s¸ch gi¸o dôc n« phong kiÕn vµ gi¸o dôc thùc d©n. Tuy dÞch cña chñ nghÜa thùc d©n. nhiªn, chÊt l−îng gi¸o dôc vµ s¶n phÈm gi¸o dôc l¹i ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu Mét trong nh÷ng h¹n chÕ lín nhÊt mµ thùc d©n Ph¸p ®Ò ra. Do ®ã, tõ n¨m n»m trong kÕ ho¹ch gi¸o dôc cña ng−êi 1917 ®Õn n¨m 1929, thùc d©n Ph¸p tiÕn Ph¸p ë Trung Kú lµ hÖ thèng ch−¬ng hµnh c¶i c¸ch gi¸o dôc lÇn thø hai víi tr×nh bÞ "Ph¸p ho¸" ®Õn cao ®é lµm cho môc tiªu xo¸ bá hoµn toµn nÒn gi¸o dôc ng−êi ta c¶m thÊy tiÕng mÑ ®Î chØ lµ phong kiÕn vµ x©y dùng, cñng cè nÒn mét thø "ngo¹i ng÷", mét "ngo¹i ng÷" bÞ gi¸o dôc thùc d©n. VÒ c¬ b¶n, néi dung coi th−êng, rÎ róng tõ cÊu t¹o ch−¬ng còng nh− s¶n phÈm gi¸o dôc ë Trung tr×nh tíi néi dung häc tËp. Bªn c¹nh ®ã, Kú chØ lµ nÒn gi¸o dôc thùc d©n mµ trong sè c¸c vÊn ®Ò mµ häc sinh ®−îc trong ®ã ng−êi Ph¸p ®Çu t− cho nã hÕt ®µo t¹o cã nh÷ng néi dung häc tËp søc nhá giät chØ víi môc ®Ých ®µo t¹o ra kh«ng thiÕt thùc ®· bÞ nhåi nhÐt ngay ®éi ngò tay sai phôc vô cho c«ng cuéc tõ tuæi Êu th¬: cai trÞ vµ khai th¸c thuéc ®Þa cña "- Häc sinh 9 tuæi (S¬ ®¼ng tiÓu häc) chóng. ph¶i häc: "C«ng cuéc chiÕm ®ãng xø An Ph−¬ng ch©m cña thùc d©n Ph¸p lµ: Nam cña ng−êi Ph¸p"; Ng−êi Ph¸p ®· kÎ nµo n¾m ®−îc nh÷ng phÇn tö cã häc chiÕm ®ãng xø An Nam tõ bao giê vµ ®· sÏ n¾m ®−îc v−¬ng quèc, bëi vËy ph¶i chiÕm ®ãng nh− thÕ nµo; Ng−êi Ph¸p ®· sö dông hä chø kh«ng ph¶i chèng l¹i lµm g× ë xø An Nam; C«ng viÖc b×nh hä. Tõ nh÷ng nhËn ®Þnh ®¹i lo¹i nh− ®Þnh vµ tæ chøc cai trÞ cña ng−êi Ph¸p". trªn vÒ vÞ trÝ, vai trß cña tÇng líp trÝ - Häc sinh 10 tuæi (Trung ®¼ng tiÓu thøc cho nªn bän thèng trÞ thùc d©n ®· häc) ph¶i häc: "TriÒu NguyÔn; TrÞnh - tõng b−íc thi hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch, NguyÔn ph©n tranh; Cuéc khëi lo¹n cña thñ ®o¹n nh»m n¾m vµ sö dông c¸c T©y S¬n; Ng−êi Ph¸p ë xø §«ng D−¬ng; phÇn tö cã häc mµ chóng ®· ý thøc ®−îc Gi¸m môc A®r¨ng; Gia Long vµ nh÷ng r»ng ®ã lµ nguån cung cÊp quan l¹i, nha ng−êi kÕ tôc Gia Long; Cuéc chiÕm l¹i, viªn chøc cho c¶ hai guång m¸y ®ãng xø Nam Kú cña ng−êi Ph¸p; NÒn 64
  3. §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4A-2007 b¶o hé cña ng−êi Ph¸p ë Trung Kú vµ ng−êi d©n thuéc ®Þa ngay tõ tuæi Êu th¬. B¾c Kú; S¬ l−îc vÒ tæ chøc cai trÞ cña Víi quyÒn lùc cña kÎ cai trÞ, chóng ®· ng−êi Ph¸p ë ba Kú". th«ng qua c¸c ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y, ra søc xuyªn t¹c lÞch sö ViÖt Nam nãi - Häc sinh 11 tuæi (Cao ®¼ng tiÓu riªng, lÞch sö c¸c d©n téc bÞ chóng thèng häc) ph¶i häc: "LÞch sö n−íc Ph¸p; Sù trÞ nãi chung. Th©m ®éc h¬n, qua ®ã, nghiÖp cña nÒn §Ö Tam Céng hoµ Ph¸p; thùc d©n Ph¸p t×m mäi c¸ch thñ tiªu C«ng cuéc bµnh tr−íng thuéc ®Þa cña tinh thÇn d©n téc, chèng thùc d©n x©m n−íc Ph¸p; §¹i chiÕn thÕ giíi (Thø l−îc cña nh©n d©n ta, ®Ó råi cuèi cïng, nhÊt); Lßng trung thµnh cña d©n b¶n chóng hi väng dïng thø v¨n ho¸ cao xø c¸c thuéc ®Þa cña Ph¸p, ®Æc biÖt lµ h¬n cña kÎ cai trÞ nh»m ®ång ho¸ d©n §«ng D−¬ng". Ngoµi ra, trong c¸i gäi lµ téc ViÖt. bé m«n "Lu©n lý", häc sinh 11 tuæi cßn Tr−íc t×nh h×nh vµ thùc tr¹ng gi¸o ph¶i häc môc "Bæn phËn ®èi víi n−íc dôc ë Trung Kú nh− vËy, c¸c nghÞ viªn Ph¸p". Nh÷ng "bæn phËn" Êy ®−îc ghi trong ViÖn d©n biÓu Trung Kú ®· nhiÒu râ trong ch−¬ng tr×nh vµ gåm bèn "bæn lÇn lªn tiÕng yªu cÇu ChÝnh phñ b¶o hé phËn chÝnh" lµ: "Ph¶i biÕt yªu kÝnh cÇn phæ biÕn ch÷ Quèc ng÷ trong nh©n n−íc Ph¸p; Ph¶i biÕt ¬n n−íc Ph¸p; d©n. Hay nãi c¸ch kh¸c, ®ã chÝnh lµ yªu Ph¶i cóc cung tËn tôy ®èi víi n−íc cÇu ®ßi ViÖt ho¸ mét phÇn néi dung Ph¸p; Ph¶i trung thµnh víi n−íc Ph¸p". ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc trong xø Trung - Häc sinh tr−êng Trung häc, häc hÖ Kú: "Nay muèn cho quèc d©n ®Òu xu bèn n¨m. Häc sinh ph¶i häc m«n lÞch sö h−íng vÒ sù häc Quèc ng÷ lµ mét thø vµ ®Þa lý n−íc Ph¸p, vµ mét sè vÊn ®Ò ch÷ dÔ hiÓu, dÔ dïng, dÔ g©y nÒn gi¸o nh−: "Sù nghiÖp cña n−íc Ph¸p ë §«ng dôc phæ th«ng cho chãng ®−îc thµnh D−¬ng; Tæ chøc bé m¸y cai trÞ cña ng−êi hiÖn thêi" [6, 5]. Ph¸p ë ViÖt Nam"… [2, 262]. Nh− chóng ta ®Òu biÕt, ch÷ Quèc Tuy nhiªn, ng−êi ta kh«ng cÇn quan ng÷ lµ mét thø ch÷ ®−îc s¸ng t¹o ra t©m kh¾c phôc h¹n chÕ nµy bëi lÏ nÒn nh»m môc ®Ých truyÒn b¸ ®¹o Thiªn gi¸o dôc chØ cã mét môc ®Ých phôc vô chóa vµo ViÖt Nam cña chñ nghÜa thùc cho quyÒn lîi chñ nghÜa thùc d©n Ph¸p d©n ph−¬ng T©y. §©y lµ ch÷ viÕt ®−îc h¬n lµ cho nh©n d©n b¶n xø. Bªn c¹nh t¹o bëi c¸c ký tù La tinh dïng ®Ó phiªn ®ã, ë c¸c tr−êng lµng vÉn tån t¹i nh÷ng ©m tiÕng ViÖt. NÕu nh− cuèi thÕ kû XIX, líp d¹y ch÷ H¸n theo lèi cæ truyÒn cña ch÷ Quèc ng÷ bÞ c¸c trÝ thøc Nho häc cña c¸c thÇy ®å cuèi mïa. Nh− vËy, thùc ViÖt Nam tÈy chay th× sang ®Çu thÕ kû d©n Ph¸p ®· giµnh quyÒn "®µo t¹o v¨n XX, nã l¹i ®−îc c¸c trÝ thøc Nho häc thøc ho¸", sau ®ã "®µo t¹o nghÒ nghiÖp" cho thêi tiÕp nhËn vµ truyÕn b¸ qua ho¹t 65
  4. ViÖn d©n biÓu Trung Kú víi viÖc…, tr. 63-70 TrÇn V¨n Thøc, §Ëu §øc Anh ®éng cña phong trµo Duy t©n, phong ch÷ H¸n, ch÷ Ph¸p trong nh÷ng c«ng trµo §«ng Kinh NghÜa Thôc… Mét ®iÒu viÖc hµnh chÝnh cña nhµ n−íc. Nh−ng, cã ®Æc biÖt lµ trong ViÖn d©n biÓu Trung mét ®iÒu ®Æc biÖt lµ hä kh«ng trë nªn Kú cã nh÷ng trÝ thøc Nho häc ®· tõng th¸i qu¸, kh«ng chñ tr−¬ng vøt bá tÊt c¶ mét thêi tham gia hoÆc lµm l·nh tô mµ chñ tr−¬ng chÊn h−ng, ph¸t huy tinh trong phong trµo Duy t©n ë Trung Kú hoa cæ häc cña ch÷ H¸n, tiÕp thu c¸i míi, nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XX. V× lÏ ®ã c¸c c¸i hay cña ch÷ Ph¸p. Cßn ®èi víi ch÷ nghÞ viªn nµy ®· lîi dông "quyÒn ®−îc Quèc ng÷ ®−îc coi lµ hån thiªng cña ®Êt nãi, ®−îc bµy tá ý kiÕn" cña m×nh trong n−íc, tinh hoa cña d©n téc: "Cã ch÷ Quèc nghÞ tr−êng ®Ó ®Êu tranh víi ChÝnh phñ ng÷, x· héi sÏ tiÕn bé thªm d−íi ¸nh s¸ng b¶o hé nh»m phæ biÕn réng r·i ch÷ Quèc mÆt trêi thÕ kû XX. Nã lµ mét thø khÝ ng÷ trong nh©n d©n. S©u xa h¬n, qua ®ã giíi s¾c bÐn gióp con ng−êi ý thøc ®−îc c¸c nghÞ viªn muèn gi÷ g×n, kh¬i dËy c¸i h− hÌn cña m×nh, thÊy ®−îc c¸i hay tinh thÇn d©n téc cho ng−êi ®i häc nãi ho, míi mÎ cña ng−êi mµ häc hái theo. Cã riªng, cho nh©n d©n nãi chung nh− môc nh− vËy, d©n chóng sÏ trë nªn líp ng−êi ®Ých cña phong trµo Duy t©n vµ §«ng tiÕn bé, míi gäi lµ "ng−êi" th× x· héi lo chi Kinh NghÜa Thôc nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû kh«ng cã ngµy phån vinh". §iÒu nµy XX. ®óng nh− Huúnh Thóc Kh¸ng tõng chñ tr−¬ng trong phong trµo Duy t©n ë Trung VÒ biÖn ph¸p th«ng dông ch÷ Quèc Kú nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû: "Ch÷ Quèc ng÷ trong nh©n d©n, c¸c ®¹i biÓu ®· "thÓ ng÷ lµ hån trong n−íc/ Ph¶i ®em ra tØnh lßng c«ng chóng ®em ý kiÕn mµ tá bµy" tr−íc d©n ta" [3, 117]. nh− sau: "Chi b»ng Nhµ n−íc c«ng nhËn ch÷ Quèc ng÷ lµm mét thø v¨n tù th«ng Bªn c¹nh ®ã, ®Ó cho ch÷ Quèc ng÷ ®−îc th«ng dông vµ phæ biÕn réng r·i dông cho c¸c n¬i c«ng, t−. Muèn thi hµnh trong d©n chóng, ®Õn ®−îc víi líp ng−êi kh«ng trë ng¹i, thêi xin b¾t ®Çu tõ nay, b×nh d©n, ViÖn d©n biÓu Trung Kú ®Ò h¹ lÖnh cho c¸c n¬i c«ng nha, vµ h−¬ng ®¹t: "Cho c¸c nhµ t− tù do mêi thÇy d¹y th«n, ®Òu ph¶i dù bÞ häc tËp Quèc ng÷… Quèc ng÷, kh«ng b¾t c¸c thÇy cã b»ng thãi viÖc c«ng (nh− ¸n kiÖn bÈm, t− b¸o, cÊp, còng kh«ng b¾t buéc d¹y ®óng ®¬n khai), viÖc t−… ®Òu b¾t buéc dïng ch−¬ng tr×nh, miÔn lµ cã d¹y Quèc ng÷, ch÷ Quèc ng÷ lµm gèc c¶, cßn nh− ch÷ quèc v¨n lµ ®−îc" [6, 5]. H¸n, ch÷ Ph¸p chØ ®Ó lµm c¸c mãn b¸c häc, kh¶o cøu häc chí kh«ng ®−îc ®em ra C¸c ®¹i biÓu còng ®· cè g¾ng ®i s©u th«ng dông thay cho ch÷ Quèc ng÷ trong vµo néi dung ch−¬ng tr×nh, phª ph¸n c¸c c«ng viÖc c«ng, t−" [6, 5]. Nh− vËy, nh÷ng s¸ch gi¸o khoa kh«ng khoa häc, mong muèn cña ViÖn d©n biÓu Trung Kú thiÕu chÝnh x¸c nh»m gi÷ g×n sù trong lµ ®ßi thùc d©n Ph¸p xo¸ bá viÖc sö dông s¸ng cña tiÕng ViÖt vµ ch÷ Quèc ng÷: 66
  5. §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4A-2007 "Xin ®õng liÖt vµo gi¸o khoa nh÷ng téc ta trong "chÝnh s¸ch ngu d©n" ®Ó dÔ s¸ch mµ phÇn nhiÒu ng−êi An Nam bÒ cai trÞ, ®Ó ®Ì ®Çu c−ìi cæ nh©n d©n c«ng nhËn lµ kh«ng ®óng tiÕng An Nam b¶n xø. Bëi thÕ míi dÉn ®Õn hiÖn t−îng: nh− nh÷ng quyÓn: "TiÕng mét An "nh÷ng con em chùc häc còng ®µnh óp Nam", "LuËn tiÕng An Nam", "MÑo An mÆt vµo t−êng, ngµy xanh ng¬ ng¸o, Nam" cña «ng Tèng ViÕt To¹i" [4, 47]. cha thÊy con mµ ®au lßng, tuæi trÎ b¬ v¬, anh em tr«ng mµ nãng ruét, t×nh VÒ t×nh h×nh gi¸o dôc ë Trung Kú, c¶m (c¶nh) rÊt lµ thª th¶m" [3, 690]. c¸c nghÞ viªn ®· nhiÒu lÇn nªu lªn thùc §øng tr−íc t×nh h×nh häc giíi nh− vËy tr¹ng "häc giíi bã buéc": "Xø Trung Kú mµ "Nhµ n−íc mét nãi r»ng khai ho¸, b©y giê häc cò ®· bá h¼n, mµ häc míi hai nãi r»ng hîp t¸c, mµ vÒ ®−êng häc tr¨m phÇn ch−a ®−îc mét, tr−êng c«ng giíi kh«ng chÞu ch©m ch−íc thÕ nµo cho kh«ng ®ñ dïng, mµ tr−êng t− th× kh«ng tho¶ hiÖp, th× øc v¹n thiÕu niªn An cã, gia dÜ ch−¬ng tr×nh th× h¹n chÕ, quy Nam, sÏ thµnh mét bän thÊt nghiÖp. luËt ng¨n ngõa, d©n th× lÊy sù häc lµm Nhãm bao nhiªu ng−êi v« nghiÖp mµ l¹i sinh mÖnh, mµ quan xem sù häc nh− mong d×u d¾t lªn ®−êng tÊn ho¸ thËt lµ mét sù thï nghÞch (tr−êng c«ng th× nghÞ mét ®iÒu d©n gian kh«ng sao tin ®−îc, ®Þnh thay ®æi, tr−êng t− th× xin phÐp ®em ®øa ®ui ®i ®−êng th× ng−êi d©n l·nh b»ng, khai b¸o l«i th«i, gÇn ®©y v× còng nhäc søc, b¶o ng−êi ®iÕc nghe h¸t sù lËp tr−êng häc mµ bÞ lôy còng th× h¸t hay còng ®µnh uæng c«ng" [3, th−êng thÊy lu«n)" [3, 690]. 690]. Nh− vËy, ®»ng sau ¸nh s¸ng hµo Vµ, ®Ó "vít ch×m, ch÷a ch¸y" t×nh quang cña bøc tranh "khai ho¸ v¨n tr¹ng thÊt häc trong nh©n d©n, c¸c nghÞ minh" cña ng−êi Ph¸p ë xø Trung Kú lµ viªn trong ViÖn d©n biÓu Trung Kú yªu mét nÒn häc giíi bã buéc. Trong ®ã, cÇu chÝnh phñ nªn thi hµnh chÝnh s¸ch thùc d©n Ph¸p chØ ®Çu t− cho gi¸o dôc c−ìng b¸ch gi¸o dôc, cho nh©n d©n ®−îc mét c¸ch nhá giät, chñ yÕu t×m c¸ch tù do lËp tr−êng häc vµ xin ban bè "nhåi nhÐt" ng−êi ®i häc mét l−îng kiÕn ch−¬ng tr×nh vÒ lËp tr−êng t− thôc cho thøc "võa ®ñ" ®Ó lµm tay sai cho bän d©n gian biÕt, ®Ó c¸c quan hµnh chÝnh chóng. Bëi lÏ, nÒn gi¸o dôc Êy cèt chØ khái hiÓu lÇm mµ ng¨n cÊm. C¸c nghÞ ®µo t¹o ra mét ®éi ngò c«ng chøc b¶n viªn còng cho r»ng, mÆc dï ®èi víi gi¸o xø h¹ ®¼ng, nh÷ng gi¸o viªn s¬ cÊp, dôc, nhµ n−íc còng nhiÒu phen c¶i nh÷ng th«ng ng«n vµ th− ký ®Ó lµm tay c¸ch, nh−ng b¶o lµ "hoµn thiÖn" th× sai, gióp viÖc cho ng−êi Ph¸p trong bé kh«ng ®óng v× nÒn gi¸o dôc Êy mét mÆt m¸y cai trÞ vµ khai th¸c thuéc ®Þa nh»m ®ang mang nÆng ¶nh h−ëng cña gi¸o thu lîi nhuËn tèi ®a cho bän chóng. ¢m dôc Ph¸p vµ mÆt kh¸c ch−a tho¶ m·n m−u cña thùc d©n Ph¸p lµ trãi buéc d©n 67
  6. ViÖn d©n biÓu Trung Kú víi viÖc…, tr. 63-70 TrÇn V¨n Thøc, §Ëu §øc Anh ngoµi khu«n khæ cho phÐp. Vµ, nh− lêi ®−îc nhu cÇu häc tËp chÝnh ®¸ng cña nh©n d©n b¶n xø. Do ®ã, hä ®· yªu cÇu NguyÔn ¸i Quèc ®· viÕt: "Ngoµi môc ChÝnh phñ: ®Ých gi¸o dôc ®Ó ®µo t¹o tuú ph¸i, th«ng "a, VÒ phÇn s¬ cÊp, th× nªn lËp riªng ng«n vµ viªn chøc nhá ®ñ sè cÇn thiÕt mét nÒn gi¸o dôc phæ th«ng cho b¶n xø, phôc vô cho bän x©m l−îc - ng−êi ta ®· lÊy Quèc ng÷ vµ quèc v¨n lµm cèt yÕu, gieo r¾c mét nÒn gi¸o dôc ®åi b¹i, x¶o tr¸ vµ nguy hiÓm h¬n c¶ sù dèt n¸t n÷a, thi hµnh ë c¸c tr−êng H−¬ng häc vµ v× mét nÒn gi¸o dôc nh− vËy chØ lµm h− Tæng häc, gi¸o khoa th× nªn theo mét háng mÊt tÝnh nÕt cña ng−êi ®i häc, chØ tr×nh ®é cao h¬n tr×nh ®é b»ng cÊp s¬ d¹y cho hä mét lßng "trung thùc" gi¶ häc yÕu l−îc bÊy giê, cho ®−îc t−¬ng dèi, chØ d¹y cho hä biÕt sïng b¸i nh÷ng ®−¬ng b»ng cÊp s¬ häc Ph¸p - ViÖt… kÎ m¹nh h¬n m×nh, d¹y cho thanh niªn b, D©n Trung Kú ch−a ®−îc tho¶ yªu mét tæ quèc kh«ng ph¶i lµ tæ quèc nguyÖn vÒ kho¸ Cao ®¼ng tiÓu häc. Sè cña m×nh vµ ®ang ¸p bøc m×nh" [1, häc trß mçi ngµy thªm ®«ng, mµ sè 127]. Quan träng nhÊt, ®»ng sau chÝnh tr−êng häc kh«ng thÊy më réng. Bëi s¸ch gi¸o dôc ®ã, thùc d©n Ph¸p muèn vËy, ViÖn chóng t«i… xin më thªm c¸c t¹o ra t©m lý "sî Ph¸p", "phôc Ph¸p", líp häc ë mÊy tr−êng Cao ®¼ng tiÓu häc "biÕt ¬n «ng thÇy khai ho¸" trong nh©n ë HuÕ, Vinh vµ Quy Nh¬n. d©n vµ nhÊt lµ trong giíi trÎ - thÕ hÖ c, LËp mét tr−êng Trung häc tó tµi t−¬ng lai cña ®Êt n−íc mµ chóng rÊt lo ë HuÕ th× rÊt tiÖn vµ ®ì tèn cho häc sinh sî. Vµ, hÖ qu¶ to lín nhÊt trong chÝnh 15 tØnh ®¹o Trung Kú l¾m l¾m" [5, 14]. s¸ch gi¸o dôc mµ ng−êi Ph¸p "göi" l¹i Nh− vËy, nh÷ng yªu cÇu cña ViÖn n¬i ®©y lµ con sè h¬n 95% ng−êi d©n d©n biÓu Trung Kú vÒ gi¸o dôc qu¶ ViÖt Nam mï ch÷ d−íi ¸ch thèng trÞ kh«ng cã g× qu¸ to t¸t so víi chñ tr−¬ng cña thùc d©n phong kiÕn. "®¹i khai ho¸ v¨n minh" vµ "hîp t¸c Chøng kiÕn thùc tr¹ng ®ã, c¸c nghÞ Ph¸p - ViÖt" cña ng−êi Ph¸p. MÆt kh¸c, viªn trong ViÖn d©n biÓu Trung Kú ®· nh÷ng yªu cÇu trªn ®©y cña ViÖn d©n nhiÒu lÇn lín tiÕng "®Êu tranh" gay g¾t biÓu Trung Kú l¹i rÊt hîp víi mong víi thùc d©n Ph¸p nh»m xo¸ bá sù bã muèn, nhu cÇu häc tËp chÝnh ®¸ng cña buéc, gß Ðp trong häc giíi, ®ßi më réng con em nh©n d©n trong xø. tr−êng líp, ra quy chÕ lËp tr−êng, t¨ng ThËt vËy, víi chÝnh s¸ch "ngu ®Ó häc bæng, gi¶m häc phÝ, gi¶m t¶i c¸c m«n häc kh«ng cÇn thiÕt vµ nhÊt lµ trÞ", thùc d©n Ph¸p chØ ®Çu t− vµo gi¸o t¨ng ng©n s¸ch gi¸o dôc cho toµn Xø. dôc mét c¸ch nhá giät, lu«n kiÓm so¸t §· cã nh÷ng lóc ViÖn d©n biÓu Trung chÆt chÏ vµ gß bã nã kh«ng cho v−ît ra 68
  7. §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4A-2007 ®Þnh khi thµnh lËp tæ chøc nµy. Nh− Kú vµ ChÝnh phñ b¶o hé "xung ®ét" gay g¾t t¹i nghÞ tr−êng. vËy, ViÖn d©n biÓu Trung Kú ®· lét t¶ gi÷a chèn nghÞ tr−êng ®−îc phÇn nµo ViÖn d©n biÓu Trung Kú kh«ng chØ bøc tranh lÇm than cña gi¸o dôc Trung l−u ý vµo ®éi ngò trÝ thøc, con em nhµ Kú vµ nªu lªn ®−îc Ýt nhiÒu nguyÖn cã ®iÒu kiÖn ®i häc mµ ®· cã mét c¸i väng cña nh©n d©n. Tuy nhiªn, tiÕng nh×n toµn diÖn vÒ c¸c giai tÇng cña x· nãi Êy cßn yÕu ít tr−íc thùc tr¹ng cña héi. Trong nh÷ng b¶n yªu cÇu ®ßi ph¸t ®Êt n−íc, t×nh c¶nh cña nh©n d©n vµ triÓn gi¸o dôc cho nh©n d©n trong Xø bÊt kh¶ thi tr−íc ©m m−u vµ lßng tham th× tÇng líp ®−îc ViÖn d©n biÓu Trung v« ®¸y cña thùc d©n cai trÞ. Kú hÕt søc quan t©m ®ã "nh÷ng ng−êi nghÌo khæ ®ang ngµy ®ªm ph¶i sèng Thùc chÊt cña nh÷ng yªu cÇu ®ã lµ trong mét x· héi nghÌo ®ãi, bÊt c«ng nh»m ®¸p øng nhu cÇu häc tËp cho ®−¬ng thêi". Bëi lÏ, d©n chóng ë th«n qu¶ng ®¹i nh©n d©n trong Xø, nh−ng quª th× sinh ho¹t cña hä chØ bã hÑp ®»ng sau ®ã chóng ta thÊy, chÝnh trong mét nÒn kinh tÕ tù cung, tù cÊp nh÷ng nghÞ viªn trong ViÖn d©n biÓu cho nªn c¸c gia ®×nh nghÌo khã, cã con Trung Kú muèn thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®i häc chØ biÕt mong r»ng con m×nh "chÊn h−ng d©n trÝ" nh− c¸c nhµ Duy kiÕm ®−îc "®«i ba ch÷ bá bông" ®Ó sau t©n cña ViÖt Nam ®Çu thÕ kû XX tõng nµy may ra ®äc ®−îc tê khÕ −íc b¸n ®Êt, h« hµo: "Khi nµo d©n ta cã tr×nh ®é hiÓu vay nî hoÆc ®äc ®−îc bé gia ph¶ dßng biÕt nh− ng−êi c¸c n−íc v¨n minh th× tù hä, gia téc. XuÊt ph¸t tõ cuéc sèng nh©n nhiªn vÊn ®Ò ®éc lËp ®−îc gi¶i quyÕt d©n, tõ nhu cÇu häc tËp chÝnh ®¸ng cña nh− lËt bµn tay" [3, 257]. Râ rµng, nh©n d©n, ViÖn d©n biÓu Trung Kú ®· nh÷ng thØnh nguyÖn, yªu cÇu c¶i thiÖn cã c¸i nh×n ®Çy c¶m th«ng ®èi víi t×nh h×nh gi¸o dôc cho nh©n d©n Trung nh÷ng ng−êi nghÌo trong x· héi vµ qua Kú vµ ph¶n øng gay g¾t chÝnh s¸ch ®ã chøng tá tÊm lßng yªu n−íc th−¬ng "trãi buéc d©n téc ta trong vßng t¨m tèi, d©n cña ViÖn. Nh×n nhËn mét c¸ch l¹c hËu" d−íi ¸ch cai trÞ cña thùc d©n kh¸ch quan, chóng ta thÊy, nh÷ng ho¹t phong kiÕn ®· thÓ hiÖn tinh thÇn yªu ®éng ®Êu tranh ®ßi quyÒn lîi gi¸o dôc n−íc, ý thøc d©n téc cña c¸c nghÞ viªn cho nh©n d©n Trung Kú trong ViÖn d©n trong ViÖn d©n biÓu Trung Kú mµ trong biÓu Trung Kú ®· v−ît ra ngoµi chøc ®ã cã nh÷ng con ng−êi "c¶ mét ®êi v× n¨ng "t− vÊn" c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, tµi n−íc v× d©n". chÝnh, x· héi mµ thùc d©n Ph¸p quy 69
  8. ViÖn d©n biÓu Trung Kú víi viÖc…, tr. 63-70 TrÇn V¨n Thøc, §Ëu §øc Anh T i liÖu tham kh¶o [1] Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, TËp 2, NXB Sù thËt, Hµ Néi, 1981. [2] D−¬ng Kinh Quèc, ChÝnh quyÒn thuéc ®Þa ë ViÖt Nam tr−íc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m 1945, NXB Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 2005. [3] NguyÔn Quang Th¾ng, Huúnh Thóc Kh¸ng-con ng−êi vµ th¬ v¨n, NXB V¨n häc, TP. Hå ChÝ Minh, 2006. [4] Trung kú Nh©n d©n §¹i biÓu ViÖn, Biªn b¶n kú Héi ®ång n¨m 1928, NXB §¾c LËp, HuÕ, 1928. [5] Trung kú Nh©n d©n §¹i biÓu ViÖn, Biªn b¶n kú Héi ®ång n¨m 1929, NXB §¾c LËp, HuÕ, 1929. [6] Trung kú Nh©n d©n §¹i biÓu ViÖn, C¸c b¶n thØnh cÇu cña nghÞ viªn Thanh Ho¸, NghÖ An vµ Hµ TÜnh, NXB §¾c LËp, HuÕ, 1926. Summary Central Vietnam Institute of People’s Representatives in the Struggle for Its People’s Educational Interests (1926 – 1930) This paper aimed to clarify the establishment of the Central Vietnam Institute of People’s Representatives in the label “ French – Vietnamese Cooperation” of the French colonialists. According to regulations, the operation of this organization was to consult economic, financial and social issues of central Vietnam for the protectorate and southern Vietnam. However, with the patriotism and compassion for the peoples of the representatives of the Institute in the first term (1926 – 1930), its operation extended out of the regulations of the French colonialists. One of its striking activities was to struggle for the people’s educational interests in central Vietnam. (a) Khoa LÞch sö, tr−êng §¹i häc Vinh (b) cao häc 13 LÞch sö ViÖt Nam, tr−êng §¹i häc Vinh. 70
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1637 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2