intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

BÁO CÁO " NGHIÊN CỨU SỰ ỔN ĐỊNH MÙI THƠM, NĂNG SUẤT VÀ CHẤT LƯỢNG GIỐNG LÚA HƯƠNG CỐM QUA CÁC THẾ HỆ CHỌN LỌC SIÊU NGUYÊN CHỦNG "

Chia sẻ: Vồng Cầu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST
Báo xấu
74
lượt xem 3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hương cốm là giống được chọn thuần theo phương pháp chọn lọc cá thể (pedigree) từ quần thể phân ly F2 và các thế hệ tiếp theo của tổ hợp lai giữa 5 giống bố mẹ có nguồn gốc xa nhau. Mùi thơm của giống Hương cốm giảm rất nhanh qua các thế hệ chọn lọc. Nghiên cứu này được tiến hành để đánh giá năng suất, chất lượng, đặc biệt là tính thơm qua các thế hệ chọn siêu nguyên chủng của giống lúa Hương cốm nhằm duy trì sự ổn định mùi thơm, năng suất, chất lượng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: BÁO CÁO " NGHIÊN CỨU SỰ ỔN ĐỊNH MÙI THƠM, NĂNG SUẤT VÀ CHẤT LƯỢNG GIỐNG LÚA HƯƠNG CỐM QUA CÁC THẾ HỆ CHỌN LỌC SIÊU NGUYÊN CHỦNG "

  1. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2009: Tập 7, số 4: 416 - 423 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI NGHI£N CøU Sù æN §ÞNH MïI TH¥M, N¡NG SUÊT Vμ CHÊT L¦îNG GIèNG LóA H¦¥NG CèM QUA C¸C THÕ HÖ CHäN LäC SI£U NGUY£N CHñNG Study on Stability of Aroma, Yield and Quality through Generations of Pre-Basic Seed Production of Huongcom Rice Variety Nguyễn Văn Mười, Nguyễn Thị Trâm, Trần Văn Quang, Phạm Thị Ngọc Yến, Nguyễn Trọng Tú, Vũ Văn Quang, Trần Minh Ngọc Viện Sinh học Nông nghiệp, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội TÓM TẮT Hương cốm là giống được chọn thuần theo phương pháp chọn lọc cá thể (pedigree) từ quần thể phân ly F2 và các thế hệ tiếp theo của tổ hợp lai giữa 5 giống bố mẹ có nguồn gốc xa nhau. Mùi thơm của giống Hương cốm giảm rất nhanh qua các thế hệ chọn lọc. Nghiên cứu này được tiến hành để đánh giá năng suất, chất lượng, đặc biệt là tính thơm qua các thế hệ chọn siêu nguyên chủng của giống lúa Hương cốm nhằm duy trì sự ổn định mùi thơm, năng suất, chất lượng gạo phục vụ cho việc mở rộng sản xuất. Đánh giá độ thơm trên lá và nội nhũ thực hiện từ G0 (F12) đến G2 cho thấy, tính trạng mùi thơm không ổn định qua các thế hệ nhân. Do vậy trong quá trình chọn lọc, ở ngay thế hệ G1 cần phải chọn các cá thể có mùi thơm trên lá và nội nhũ đạt điểm 2 (thơm) thì tính thơm của giống ổn định hơn ở các lần nhân tiếp theo. Từ khóa: Mùi thơm, Hương cốm, siêu nguyên chủng. SUMMARY This study was conducted to evaluate yield, quality and, especially, aroma of the rice variety Huongcom during maintenance breeding to produce pre-basic seed. The aroma was assessed using leaves and endosperm from G0 to G2 generation. It was found that the aromatic character is not stable through selective generations during maintenance phase. Rigorous selection for this trait in the G1 generation was proposed to maintain aroma in the consecutive generations. Key words: Aroma, Huongcom, pre-basic seed production. 1. §ÆT VÊN §Ò mïi th¬m ®−îc ®¸nh gi¸, trªn c¬ së ®ã ®Ò xuÊt biÖn ph¸p phï hîp ®Ó chän dßng siªu C¸c gièng lóa th¬m chÊt l−îng cao nguyªn chñng ®¹t tiªu chuÈn. th−êng cã tÝnh thÝch øng hÑp, sau mét sè vô s¶n xuÊt tÝnh th¬m vμ mét sè tÝnh tr¹ng 2. VËT LIÖU Vμ PH¦¥NG PH¸P chÊt l−îng g¹o bÞ gi¶m sót. §Æc biÖt ®èi víi NGHI£N CøU c¸c gièng lóa th¬m c¶i tiÕn chÊt l−îng cao th× tÝnh bÒn v÷ng vÒ chÊt l−îng th−êng gi¶m sót 2.1. VËt liÖu nhanh sau mét sè vô s¶n xuÊt (NguyÔn H÷u H¹t gièng H−¬ng cèm thuÇn duy tr× t¹i NghÜa, Lª VÜnh Th¶o, 2007). H−¬ng cèm lμ ViÖn Sinh häc N«ng nghiÖp, thÕ hÖ F12, mét gièng lóa míi ®−îc lai tÝch luü tõ 5 gièng bè phÇn gieo ®Ó chän dßng siªu nguyªn chñng, mÑ cã nguån gèc xa nhau, tÝnh th¬m kh¸c mét phÇn b¶o qu¶n trong kho l¹nh ®Ó lμm nhau, n¨ng suÊt, chÊt l−îng còng kh¸c nhau ®èi chøng hμng vô. (NguyÔn ThÞ Tr©m vμ cs., 2007). H−¬ng cèm míi ®−îc më réng s¶n xuÊt tõ vô xu©n 2006. 2.2. Ph−¬ng ph¸p Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt, tÝnh æn Kh¶o s¸t tÝnh æn ®Þnh mïi th¬m cña c¸c ®Þnh vÒ n¨ng suÊt, chÊt l−îng ®Æc biÖt lμ dßng siªu nguyªn chñng chän qua c¸c thÕ hÖ 416
  2. Nghiên cứu sự ổn định mùi thơm, năng suất và chất lượng giống lúa Hương cốm... G0 (vô 1 - F12) tõ h¹t gièng do t¸c gi¶ cung (thÕ hÖ F12) b¶o qu¶n trong kho l¹nh. C¸c cÊp, ®¸nh gi¸ dßng G1 (vô 2 - F13), so s¸nh hçn hîp thu ®−îc tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch ®−îc dßng G2 (vô 3 - F14) nh©n thμnh nguyªn gieo cÊy cïng ®iÒu kiÖn vô mïa 2007 trong chñng (vô 4 - F15), theo quy tr×nh chän siªu khu thÝ nghiÖm cña ViÖn Sinh häc N«ng nguyªn chñng 3 vô cña Bé N«ng nghiÖp vμ nghiÖp trªn « ruéng ®−îc bãn ph©n ®ång PTNT (10TCN - 359 - 2006). ThÝ nghiÖm ®Òu: 90 kgN + 45 kg P2O5 + 72 kg K2O (tû lÖ ®−îc bè trÝ ba vô, tõ vô mïa 2006 ®Õn vô N:P:K = 1: 0,5: 0,8). §¸nh gi¸ mïi th¬m trªn mïa 2007. Vô mïa 2006, gieo cÊy 213 c¸ thÓ m¹ lÊy mÉu hçn hîp. Trªn ruéng cÊy, khi lóa (dßng) H−¬ng cèm ®−îc chän tõ thÕ hÖ G0, ®Î nh¸nh ré tiÕn hμnh chän 300 c¸ thÓ ®¹t ®¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸, néi nhò mçi dßng tiªu chuÈn ®óng nguyªn b¶n vÒ ®Æc ®iÓm 100 c©y, sau ®ã hçn c©n b»ng h¹t cña 100 c¸ kiÓu h×nh, sau ®ã lÊy mÉu l¸ ®Ó ®¸nh gi¸ thÓ vμ gieo tiÕp vô xu©n 2007. Vô xu©n mïi th¬m ë 2 thêi kú, khi lóa chÝn thu c¸c c¸ 2007, tiÕn hμnh ®¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸ thÓ riªng vμ ®¸nh gi¸ mïi th¬m ë néi nhò. vμ néi nhò cña 100 c¸ thÓ trong mçi dßng. Thu h¹t cña 100 c¸ thÓ vμ hçn c©n b»ng h¹t, 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vμ TH¶O tiÕp tôc gieo cÊy vô mïa 2008. Vô mïa 2008, LUËN còng tiÕn hμnh ®¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸ vμ néi nhò. Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ mïi th¬m cô 3.1. §¸nh gi¸ mïi th¬m trong quÇn thÓ thÓ nh− sau: §¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸: Mçi c¸c dßng chän läc dßng ®¸nh gi¸ trªn l¸ cña 100 c©y t¹i thêi H¹t gièng H−¬ng cèm thuÇn duy tr× t¹i ®iÓm lóa ®Î nh¸nh ré (5 - 6 nh¸nh/c©y), trç ViÖn Sinh häc N«ng nghiÖp ®−îc gieo, cÊy xong, lÊy mçi c¸ thÓ 5 gam l¸ t−¬i, th¸i nhá, th−a (thÕ hÖ G0), chän c¸ thÓ ë vô mïa 2006, bá vμo èng nghiÖm, rãt vμo èng 10 ml dung thu ®−îc 213 c¸ thÓ ®¹t tiªu chuÈn. Vô xu©n dÞch KOH 1,0%, ®Ëy nót kÝn, ®Ó 10 phót råi 2007 cÊy 213 dßng G1. §¸nh gi¸ mïi th¬m më n¾p, ®¸nh gi¸ mïi th¬m c¶m quan vμ cho trªn l¸ vμ trong néi nhò, c¸c dßng cã mïi ®iÓm. Khi lóa chÝn thu riªng c¸c c¸ thÓ ®· th¬m ®¹t ®iÓm 2 ë tõng thêi ®iÓm ®¸nh gi¸ ®¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸, tuèt h¹t, ph¬i nÕu kh«ng ®¹t c¸c tiªu chuÈn chän läc kh¸c kh«, bãc mçi c¸ thÓ 30 h¹t, nghiÒn nhá, sau ®Òu lo¹i bá. KÕt qu¶ chän ®−îc 20 dßng rÊt ®ã cho vμo èng nghiÖm chøa dung dÞch KOH th¬m ®¹t c¸c tiªu chuÈn, chuyÓn sang gieo 1,7%, sÊy ë nhiÖt ®é 500C trong vßng 10 cÊy ë vô sau (B¶ng 1). phót. Sau ®ã ®¸nh gi¸ mïi th¬m b»ng KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ 20 dßng qua 3 vô (mïa ph−¬ng ph¸p ngöi vμ cho ®iÓm theo thang 2006, xu©n 2007 vμ mïa 2007) vÒ mïi th¬m nh− sau: §iÓm 0: kh«ng th¬m; ®iÓm 1: th¬m (B¶ng 2) cho thÊy: nhÑ; ®iÓm 2: rÊt th¬m (IRRI, 1996). Sau khi - Vô mïa 2006 cã 16/20 dßng ë 3 thêi kiÓm ®Þnh ®ång r−éng ë vô xu©n 2007, c¸c ®iÓm ®¸nh gi¸ cã 100% sè c¸ thÓ rÊt th¬m dßng ®¹t c¸c tiªu chuÈn chÊt l−îng theo (®iÓm 2). Bèn dßng: sè 82, 92, 159 vμ 175 ®¹t 10TCN 395 - 2006 cña Bé N«ng nghiÖp vμ tiªu chuÈn kiÓu h×nh, nh−ng xuÊt hiÖn mét sè PTNT (cã phiÕu kiÓm ®Þnh), tiÕn hμnh ph©n c¸ thÓ th¬m nhÑ h¬n (®iÓm 1), sè c¸ thÓ ®¹t tÝch thèng kª b»ng ph−¬ng ph¸p SPSS ®iÓm 2 cßn tõ 93 - 96%. (Nina vμ Verlag, 2004) trªn 6 tÝnh tr¹ng sè l−îng: thêi gian sinh tr−ëng (vô mïa 2006), - Vô xu©n 2007 chØ cßn 8 dßng (50% sè tû lÖ th¬m, tû lÖ g¹o x¸t, tû lÖ g¹o nguyªn, tû dßng) cã 100% sè c¸ thÓ rÊt th¬m (®iÓm 2) ë lÖ tr¾ng trong vμ chiÒu dμi h¹t (vô mïa c¶ 3 lÇn ®¸nh gi¸, ®ã lμ c¸c sè: 12, 32, 37, 41, 2007) nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh ®ång nhÊt cña c¸c 60, 82, 140, 145. T¸m dßng cßn l¹i (19, 33, dßng H−¬ng cèm phôc vô cho hçn dßng SNC 114, 144, 163, 173, 176, 187) mÆc dï cã mïi (siªu nguyªn chñng). Kh¶o s¸t c¸c dßng, bè th¬m ë vô mïa 2006 ®¹t 100% sè c©y, nh−ng trÝ theo ph−¬ng ph¸p tËp ®oμn kh«ng nh¾c khi trång sang vô xu©n 2007 gi¶m cßn 91 - l¹i, ®èi chøng lμ h¹t gièng H−¬ng cèm thuÇn 99% sè c¸ thÓ ®¹t ®iÓm 2 ë c¶ 3 lÇn ®¸nh gi¸. 417
  3. Nguyễn Văn Mười, Nguyễn Thị Trâm, Trần Văn Quang, Phạm Thị Ngọc Yến... Bèn dßng ë vô mïa 2006 cã tû lÖ c¸ thÓ th¬m c¸ thÓ rÊt th¬m khëi ®Çu, sau mét lÇn gieo ®iÓm 2 tõ 93 - 96% th× sang vô xu©n 2007 tiÕp xuÊt hiÖn sù ph©n ly møc ®é th¬m kh¸c nhau, tôc gi¶m cßn 74 - 83% sè c¸ thÓ th¬m ®iÓm 2. cã thÓ do b¶n chÊt di truyÒn cña c¸c dßng - Vô mïa 2007, ®¸nh gi¸ lÆp l¹i nh− trªn ch−a thËt æn ®Þnh, còng cã thÓ do ¶nh h−ëng chØ cßn 5 dßng ®¹t 100% sè c¸ thÓ th¬m ®iÓm cña ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh (chuyÓn tõ vô mïa 2 lμ sè 12, 32, 41, 82 vμ 145. C¸c dßng cßn l¹i sang vô xu©n vμ ng−îc l¹i). Trong cïng ®iÒu cã tû lÖ c©y th¬m ®iÓm 2 dao ®éng tõ 89 - kiÖn gieo cÊy, gièng ®èi chøng lμ h¹t F12 ®Ó 97%. Nh− vËy, tÝnh th¬m ë gièng H−¬ng cèm trong kho l¹nh kh«ng thay ®æi mïi th¬m ë c¸c gi¶m dÇn qua c¸c lÇn gieo l¹i. NghÜa lμ tõ mét lÇn theo dâi. B¶ng 1. Ph©n lo¹i 213 dßng dùa vμo mïi th¬m ë vô mïa 2006 (G0) Mùi thơm trên lá Chỉ tiêu chọn lọc Thơm trong nội nhũ Mạ Đẻ rộ Trỗ Thơm (điểm 2) 53 49 42 25 Thơm nhẹ (điểm 1) 147 149 156 160 Không thơm (điểm 0) 13 15 15 28 Tổng cộng 213 213 213 213 20 dòng đạt tiêu chuẩn (điểm) 2 2 2 2 B¶ng 2. Mïi th¬m trªn l¸, néi nhò vμ sù ph©n ly mïi th¬m cña c¸c dßng H−¬ng cèm chän vô mïa 2006 chuyÓn vô qua mïa 2007 Tỷ lệ cây thơm đạt điểm 2 Ký Đẻ rộ Sau trỗ Nội nhũ (%) hiệu M X M M X M M X M M X M dòng 06 07 07 06 07 07 06 07 07 06 07 07 12 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100 19 2 1 2 2 1 2 2 2 1 100 99 92 32 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100 33 2 1 2 2 1 2 2 2 1 100 98 95 37 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 97 41 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100 60 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 97 82 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100 114 2 1 2 2 1 2 2 2 1 100 95 93 140 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 97 144 2 2 2 1 1 2 2 2 1 100 89 89 145 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100 163 2 1 2 1 2 2 2 1 1 100 93 90 173 2 1 2 2 1 1 2 1 1 100 95 93 176 2 2 2 2 1 1 2 2 2 100 99 95 187 2 1 2 2 2 2 2 2 2 100 99 94 81 1 1 1 1 1 1 2 1 1 96 83 74 92 1 1 1 1 1 1 2 2 1 95 78 71 159 2 2 1 1 1 1 1 1 1 93 74 75 175 1 1 1 1 1 1 1 1 1 95 80 69 Đ/c 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100 3.2. §Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña c¸c TGST trung b×nh cña c¸c dßng ë vô mïa dßng lóa H−¬ng cèm qua 3 vô tuyÓn 2007 kÐo dμi h¬n mïa 2006 lμ 1,3 ngμy, chän trong khi ®ã TGST ë vô xu©n dμi h¬n vô Theo dâi ®Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña c¸c mïa 49 - 50 ngμy v× nhiÖt ®é trung b×nh dßng qua 3 vô, thu ®−îc sè liÖu trong b¶ng 3, ngμy vô xu©n lu«n thÊp h¬n nªn c¸c gièng cã thÓ dÔ dμng nhËn thÊy r»ng: thêi gian lóa c¶m «n ®Òu kÐo dμi sinh tr−ëng kh¸ sinh tr−ëng (TGST) ë 2 vô mïa thay ®æi Ýt, nhiÒu (B¶ng 3). 418
  4. Nghiên cứu sự ổn định mùi thơm, năng suất và chất lượng giống lúa Hương cốm... B¶ng 3. §Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña 16 dßng H−¬ng cèm th¬m ®−îc chän ë vô mïa 2006 chuyÓn vô qua mïa 2007 Ký TGST (ngày) Chiều cao cây (cm) Dài bông (cm) Dài lá đòng (cm) hiệu dòng M06 X07 M07 M06 X07 M07 M06 X07 M07 M06 X07 M07 Đ/C 126 178 128 100,8 108,5 99,5 23,5 24,3 22,5 28,5 32,4 29,4 12 127 176 128 98,7 111,4 98,5 20,1 21,3 22,1 29,2 33,2 28,5 19 126 177 127 100,5 109,9 99,0 23,8 24,5 23,5 29,6 37,0 30,5 32 125 174 127 96,4 108,9 98,2 22,7 23,5 22,5 29,8 32,8 31,4 33 126 178 126 101,8 110,9 99,5 21,3 22,2 22,7 28,4 35,6 30,1 37 127 176 127 99,8 110,0 97,6 20,9 21,4 21,5 30,2 31,8 29,8 41 124 176 126 99,3 110,4 97,3 22,3 24,3 23,4 29,7 34,0 29,5 60 127 175 127 98,6 110,9 97,0 20,5 21,9 22,8 27,4 31,9 29,0 82 127 174 127 99,5 110,4 98,0 22,8 23,4 23,5 31,6 32,6 31,5 114 126 178 126 97,8 107,8 97,8 22,4 23,7 23,8 28,8 36,5 32,5 140 124 174 126 99,7 110,,6 98,0 22,9 24,8 24,0 31,6 33,9 30,5 144 127 178 128 103,5 110,9 99,5 23,6 24,5 24,8 31,5 36,4 31,2 145 124 176 127 96,8 109,8 96,8 22,7 23,2 24,3 30,1 32,6 29,8 163 124 175 127 101,3 109,8 99,5 22,0 23,9 24,5 31,7 36,0 31,0 173 126 174 128 101,6 110,0 99,5 21,8 22,8 24,0 30,5 37,9 32,0 176 124 178 126 97,9 108,9 97,5 21,9 22,6 23,8 26,9 36,9 29,5 187 124 178 126 101,6 110,0 99,3 23,6 24,7 24,8 29,4 34,5 28,9 TB 125,5 176,0 126,8 99,8 110,0 98,3 22,2 23,3 23,5 29,7 34,4 30,3 CV% 2,3 2,2 1,5 3,8 3,2 2,5 16,6 14,5 14,0 16,6 17,7 11,5 ChiÒu cao c©y trung b×nh c¸c dßng ë 2 t−¬ng øng lμ: 3,80%, 3,27% vμ 2,54%. Hai vô mïa chªnh lÖch nhau 1,5 cm, tuy nhiªn tÝnh tr¹ng trªn biÕn ®éng thÊp chøng tá ®é chiÒu cao c©y ë vô xu©n 2007 cao h¬n ë vô thuÇn æn ®Þnh. C¸c tÝnh tr¹ng chiÒu dμi mïa 2006 lμ 10,2 cm vμ ë vô mïa 2007 lμ b«ng, chiÒu dμi l¸ ®ßng cã hÖ sè biÕn ®éng 11,7 cm. §iÒu nμy kh«ng phï hîp víi quy lín h¬n vμ còng cã xu h−íng gi¶m dÇn qua 3 luËt chung, cã thÓ gi¶i thÝch nh− sau: Thêi vô liªn tiÕp. tiÕt vô xu©n 2007 Êm h¬n trung b×nh nhiÒu 3.3. N¨ng suÊt vμ c¸c yÕu tè cÊu thμnh n¨m, sau khi cÊy, lóa gÆp Êm liªn tôc nªn n¨ng suÊt cña c¸c dßng H−¬ng cèm håi xanh sím, sinh tr−ëng m¹nh, giai ®o¹n qua 3 vô tuyÓn chän v−¬n lãng, nhiÖt ®é t¨ng ®Òu, m−a nhiÒu lμm C¸c yÕu tè cÊu thμnh n¨ng suÊt vμ n¨ng cho lóa v−¬n lãng rÊt thuËn lîi, chiÒu cao suÊt cña 16 dßng chän läc kh¸ æn ®Þnh, ®¹t c©y t¨ng kh¸ nhanh nªn cao h¬n ë vô mïa. gi¸ trÞ trung b×nh cña nguyªn b¶n (t−¬ng §¸nh gi¸ ®é biÕn ®éng c¸c tÝnh tr¹ng ®−¬ng ®èi chøng). Trong ®iÒu kiÖn cÊy 1 theo dâi cho thÊy: BiÕn ®éng TGST gi÷a c¸c d¶nh/khãm, kho¶ng c¸ch cÊy 20 cm x 15 cm, dßng rÊt thÊp vμ cã xu h−íng gi¶m dÇn qua c¸c dßng cã sè b«ng h÷u hiÖu/khãm trung c¸c vô: mïa 2006 lμ 2,39%, xu©n 2007 lμ b×nh vô mïa 4,7 b«ng, vô xu©n 4,9 b«ng, hÖ 2,27% vμ mïa 2007 lμ 1,57%; BiÕn ®éng sè biÕn ®éng gi÷a c¸c dßng ë vô mïa lμ: chiÒu cao c©y trung b×nh gi÷a c¸c dßng thÊp 19,14% vμ 12,76%, ë vô xu©n lμ 12,24%. Sè 419
  5. Nguyễn Văn Mười, Nguyễn Thị Trâm, Trần Văn Quang, Phạm Thị Ngọc Yến... h¹t ch¾c trung b×nh/b«ng chªnh lÖch nhau Tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch b»ng ph−¬ng ph¸p kh«ng nhiÒu gi÷a c¸c dßng trong cïng vô, SPSS trªn 6 chØ tiªu thu ®−îc 3 hçn hîp ®iÓn h×nh lμ vô mïa 2007, hÖ sè biÕn ®éng sè dßng nh− sau: Hçn hîp 1 (HC1, nhãm 1): 8 h¹t ch¾c trªn b«ng rÊt thÊp (3,37%). Khèi dßng cã 100% c¸ thÓ rÊt th¬m æn ®Þnh vÒ l−îng 1000 h¹t lμ tÝnh tr¹ng æn ®Þnh nhÊt, n¨ng suÊt, chÊt l−îng, ký hiÖu dßng ë vô hÖ sè biÕn ®éng thÊp 1,06 - 1,41% vô mïa vμ mïa 2006 lμ: 12, 32,37, 41, 60, 82, 140, 145. 1,42% vô xu©n. N¨ng suÊt thùc thu trung Hçn hîp 2 (HC2, nhãm 2): 5 dßng cã tõ 95 - b×nh c¸c dßng vô mïa lμ 5,9 vμ 5,8 kg/10 m2, 99% sè c¸ thÓ rÊt th¬m, æn ®Þnh vÒ n¨ng vô xu©n lμ 6,4 kg/10 m2 (B¶ng 4). suÊt vμ chÊt l−îng, ký hiÖu dßng ë vô mïa 2006 lμ: 19, 33, 114, 176; 187. Hçn hîp 3 3.4. ChÊt l−îng th−¬ng tr−êng cña c¸c (HC3, nhãm 3): 3 dßng gi¶m mïi th¬m râ dßng H−¬ng cèm qua 2 vô tuyÓn chän h¬n, ký hiÖu dßng ë vô mïa 2006 lμ: 144, ChÊt l−îng xay x¸t cña c¸c dßng ®−îc 163, 173. Hçn hîp 4 (nhãm 4) gåm 4 dßng: ®¸nh gi¸ b»ng m¸y xay x¸t nhá (B¶ng 5) cho 81, 92, 159, 175. Tuy nhiªn, biÓu hiÖn c¸c nhËn xÐt: C¸c dßng chän läc ®Òu cã tû lÖ g¹o viÒn trßn cña nhãm 4 ph©n t¸n qu¸ réng, x¸t, tû lÖ g¹o nguyªn cao nh− nguyªn b¶n. chøng tá trªn 6 tÝnh tr¹ng nghiªn cøu kh«ng TÊt c¶ c¸c tÝnh tr¹ng ®Òu thay ®æi khi chuyÓn cã sù ®ång nhÊt, v× vËy nhãm 4 bÞ lo¹i khái tõ vô xu©n sang vô mïa nh−ng kh«ng lín. c¸c hçn hîp dßng. B¶ng 4. C¸c yÕu tè cÊu thμnh n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt cña 16 dßng H−¬ng cèm chuyÓn vô tõ mïa 2006 qua mïa 2007 Ký Số bông/khóm Số hạt chắc/bông Khối lượng 1000 hạt Năng suất thực thu 2 hiệu (bông) (hạt) (gam) (kg/10m ) dòng M06 X07 M07 M06 X07 M07 M06 X07 M07 M06 X07 M07 Đ/C 4,0 5,0 4,9 130,5 135,2 125,6 28,0 28,3 28,0 5,6 6,3 5,8 12 5,0 5,2 5,2 125,2 130,7 128,6 28,2 28,3 28,2 6,3 6,7 6,1 19 4,0 4,8 5,0 131,0 132,4 130,2 28,2 28,4 28,4 5,7 6,3 5,8 32 4,0 4,6 4,8 128,5 130,7 130,0 28,1 28,3 28,2 5,6 6,1 5,9 33 5,0 4,7 4,7 117,2 122,4 129,2 28,2 28,4 28,1 5,5 5,9 5,5 37 4,0 4,9 4,5 123,0 132,8 128,7 28,4 28,4 28,3 5,8 6,5 5,6 41 5,0 5,2 5,0 124,8 127,3 129,1 28,4 28,5 28,1 6,2 6,6 5,9 60 5,0 4,9 4,9 122,2 129,0 128,9 28,2 28,3 28,4 5,8 6,4 5,8 82 5,0 5,0 4,6 126,6 135,7 130,5 28,3 28,5 28,5 6,1 6,7 5,9 114 5,0 5,2 4,8 126,0 130,5 131,8 28,2 28,4 28,3 6,2 6,6 6,2 140 4,0 4,7 4,7 124,5 134,1 132,1 28,3 28,2 28,1 5,8 6,4 5,8 144 5,0 4,8 4,6 132,1 138,2 129,5 28,3 28,4 28,4 6,1 6,5 5,6 145 5,0 5,1 4,6 123,7 127,9 131,5 28,3 28,5 28,3 5,8 6,6 5,7 163 4,0 4,7 4,7 123,1 130,4 132,0 28,4 28,5 28,2 5,4 6,2 5,9 173 5,0 5,3 4,6 118,2 126,9 130,6 28,3 28,4 28,4 5,7 6,6 5,7 176 5,0 5,1 4,8 128,7 126,4 132,9 28,4 28,3 28,1 6,2 6,4 6,0 187 4,0 4,8 4,6 131,2 136,7 133,0 28,4 28,5 28,2 6,1 6,5 6,2 TB 4,6 4,9 4,7 125,5 130,7 130,5 28,2 28,1 28,2 5,9 6,4 5,8 CV% 11,0 12,2 12,7 11,6 10,9 3,3 1,0 1,4 1,4 15,2 12,5 12,0 420
  6. Nghiên cứu sự ổn định mùi thơm, năng suất và chất lượng giống lúa Hương cốm... B¶ng 5. Mét sè tÝnh tr¹ng chÊt l−îng g¹o cña c¸c dßng H−¬ng cèm chuyÓn vô (vô xu©n vμ vô mïa 2007) Ký Tỷlệ gạo xát Tỷ lệ gạo nguyên Tỷ lệ trắng trong Chiều dài hạt gạo hiệu (% thóc) (% gạo xát) (% gạo nguyên) (mm) dòng X07 M07 X07 M07 X07 M07 X07 M07 Đ/C 67,8 69,5 69,5 70,8 56,8 58,7 7,15 7,15 12 66,5 67,6 71,3 73,3 57,1 56,8 7,12 7,13 19 66,3 68,7 70,8 73,8 53,3 54,1 7,11 7,12 32 66,4 68,6 69,4 70,3 56,0 55,8 7,09 7,14 33 66,6 67,7 69,3 71,3 54,4 55,1 7,11 7,11 37 67,4 69,1 71,4 72,4 58,4 58,1 7,06 7,10 41 67,5 69,1 71,9 72,9 58,1 57,8 7,07 7,09 60 67,2 67,0 70,2 72,1 55,2 55,1 7,08 7,11 82 67,5 67,1 71,3 73,2 57,7 57,4 7,05 7,15 114 66,5 66,7 68,2 69,2 55,3 56,1 7,13 7,15 140 66,6 67,8 72,0 72,9 58,9 56,6 7,06 7,09 144 66,2 67,0 70,5 71,9 54,5 55,2 7,07 7,15 145 67,7 69,2 71,0 72,9 55,8 55,6 7,12 7,15 163 66,6 67,9 67,0 69,0 55,8 55,4 7,08 7,15 173 68,5 68,8 69,7 70,6 51,8 52,7 7,04 7,08 176 66,8 68,4 71,8 72,8 53,3 52,3 7,08 7,08 187 66,8 67,0 71,3 71,3 54,4 54,9 7,09 7,12 TB 66,9 67,9 70,4 71,9 55,6 55,5 7,08 7,12 CV% 3,44 3,68 5,39 5,98 11,8 8,11 1,12 0,98 Hàm biệt thức hợp theo quy tắc chuẩn Canonical Discriminant Functions 3 Nhom 1 2 3 2 3 2 4 Group Centroid 1 Hàm số 2 Function 0 4 1 -1 -2 -3 -20 -10 0 10 Function11 Hàm số H×nh 1. BiÓu diÔn chän läc tÝnh th¬m cña c¸c dßng theo ch−¬ng tr×nh xö lý thèng kª SPSS 421
  7. Nguyễn Văn Mười, Nguyễn Thị Trâm, Trần Văn Quang, Phạm Thị Ngọc Yến... 3.5. N¨ng suÊt vμ chÊt l−îng cña l« h¹t th¬m ë 1 trong 3 thêi ®iÓm ®¸nh gi¸, tû lÖ gièng siªu nguyªn chñng c¸c hçn th¬m cßn l¹i ®¹t 81,7% (B¶ng 6). hîp dßng H−¬ng cèm - §èi víi gièng H−¬ng cèm, c¸c c¸ thÓ cã Sau khi hçn hîp c¸c dßng H−¬ng cèm mïi th¬m trªn l¸ ®−îc x¸c ®Þnh ë thêi kú theo ph©n nhãm cña ph−¬ng ph¸p SPSS, sinh tr−ëng th× khi ®¸nh gi¸ trong néi nhò tÝnh th¬m cña c¸c hçn hîp HC1, HC2, HC3 còng cã mïi th¬m ë møc ®iÓm t−¬ng øng. Do ®−îc ®¸nh gi¸ nh− sau: ®ã cã thÓ sö dông ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ mïi - Hçn hîp HC1 cã 5 c¸ thÓ bÞ mÊt mïi th¬m trªn l¸ ®Ó chän c¸ thÓ th¬m trªn ®ång th¬m ë 1 trong 3 thêi ®iÓm ®¸nh gi¸, tû lÖ ruéng. th¬m cßn th¬m cßn l¹i ®¹t 98,3%. Hçn hîp KÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, khi chän HC2 cã 16 c¸ thÓ bÞ mÊt mïi th¬m ë 1 trong siªu nguyªn chñng gièng lóa th¬m c¶i tiÕn, 3 thêi ®iÓm ®¸nh gi¸, tû lÖ th¬m cßn l¹i ®¹t ngoμi tÝnh tr¹ng h×nh th¸i, ph¶i ®¸nh gi¸ mïi 94,7%. Hçn hîp HC3 cã 55 c¸ thÓ bÞ mÊt mïi th¬m ®Ó duy tr× tÝnh th¬m cho gièng ë vô sau. B¶ng 6. Mïi th¬m ë l¸, néi nhò vμ møc ®é ph©n ly mïi th¬m cña c¸c dßng H−¬ng cèm hçn hîp ë vô mïa 2007 Mùi thơm trên lá (điểm) Mùi thơm nội nhũ Số cây thơm/số cây Tỉ lệ Dòng số (điểm) đánh giá (%) Mạ Đẻ nhánh rộ Trỗ HC1 2 2 2 2 295/300 98,3 HC2 2 2 1 2 284/300 94,7 HC3 2 1 1 1 245/300 81,7 B¶ng 7. N¨ng suÊt vμ c¸c yÕu tè cÊu thμnh n¨ng suÊt cña c¸c hçn hîp H−¬ng cèm ë ®iÒu kiÖn vô mïa 2007 Tên Bông/khóm Hạt/ bông Tỷ lệ lép KL 1000 hạt NSLT NS thực thu hỗn (bông) (hạt) (%) (gam) (tạ/ha) (tạ/ha) hợp HC1 5,2 148,3 ± 10,7 22,6 28,4 84,40 62,63 HC2 4,9 152,9 ± 9,3 21,1 28,3 81,91 61,76 HC3 5,1 147,7 ± 11,8 20,9 28,3 84,29 62,41 B¶ng 8. §Æc ®iÓm chÊt l−îng g¹o cña c¸c hçn hîp H−¬ng cèm ë vô mïa 2007 Tên Tỷ lệ gạo lật Tỷ lệ gạo xát Tỷ lệ gạo nguyên Tỷ lệ trắng trong Chiều dài hạt gạo Tỷ lệ D/R hỗn hợp (% thóc) (% thóc) (% GX) (%) (mm) (lần) HC1 78,74 68,21 70,70 55,79 7,10 3,02 HC2 75,87 67,97 71,32 54,81 7,00 3,01 HC3 76,63 68,43 70,95 55,67 7,10 3,01 422
  8. Nghiên cứu sự ổn định mùi thơm, năng suất và chất lượng giống lúa Hương cốm... 4. KÕT LUËN Vμ §Ò NGHÞ vïng sinh th¸i trång lóa cña miÒn B¾c ViÖt Nam ®Ó t×m hiÓu tÝnh æn ®Þnh vÒ n¨ng suÊt, Tõ quÇn thÓ H−¬ng cèm G0, vô mïa chÊt l−îng cña c¸c hçn hîp nμy qua c¸c vïng 2006 chän ®−îc 213 c¸ thÓ ®óng nguyªn b¶n sinh th¸i. cã mïi th¬m trªn l¸ vμ néi nhò ®iÓm 2. Sau khi ®¸nh gi¸ dßng G1 ®· tuyÓn chän ®−îc 20 dßng duy tr× ®−îc mïi th¬m trªn l¸ vμ néi TμI LIÖU THAM KH¶O nhò ë vô xu©n 2007. TiÕp tôc tuyÓn chän G2 chØ cßn 10 dßng duy tr× ®−îc mïi th¬m trªn l¸ Bé N«ng nghiÖp & PTNT (2006). Quy tr×nh vμ néi nhò (®iÓm 2). V× vËy, khi chän dßng kü thuËt s¶n xuÊt h¹t gièng lóa thuÇn siªu nguyªn chñng ®èi víi c¸c gièng lóa th¬m siªu nguyªn chñng. c¶i tiÕn nãi chung, gièng lóa th¬m H−¬ng cèm IRRI (1996). HÖ thèng tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ nãi riªng, cÇn bæ sung chØ tiªu ®¸nh gi¸ mïi c©y lóa, NguyÔn H÷u NghÜa dÞch. th¬m vμo tiªu chuÈn chän läc. ë thÕ hÖ G2 Nina Bauer, VS Verlag. (2004). Datenanalyse chän ®−îc 20 dßng cã ®é biÕn ®éng cña c¸c mit SPSS fuer fortgeschrittene. tÝnh tr¹ng ®Òu thÊp h¬n 5% nªn cã thÓ hçn NguyÔn H÷u NghÜa, Lª VÜnh Th¶o (2007). hîp chóng thμnh mét l« h¹t SNC. Trong 4 Lóa ®Æc s¶n ViÖt Nam, NXB. N«ng nghiÖp hçn hîp dßng SNC cña H−¬ng cèm ®ång nhÊt Hμ Néi, 160 trang. trªn nh÷ng tÝnh tr¹ng ph©n tÝch, c¸c hçn hîp NguyÔn ThÞ Tr©m, Ph¹m ThÞ Ngäc YÕn, 1, 2 vμ 3 cho n¨ng suÊt, chÊt l−îng, ®Æc biÖt lμ TrÇn V¨n Quang, NguyÔn V¨n M−êi vμ cs. tÝnh th¬m æn ®Þnh qua c¸c lÇn nh©n tiÕp theo. (2006). KÕt qu¶ chän t¹o gièng lóa th¬m §Ò nghÞ: CÇn tiÕp tôc ®¸nh gi¸ c¸c hçn hîp H−¬ng cèm, T¹p chÝ N«ng nghiÖp & HC1, HC2 vμ HC3 trªn diÖn réng vμ nhiÒu PTNT, sè 17, tr. 24-28. 423
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1637 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2