intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Pháp luật về bán hàng đa cấp ở Việt Nam - một số vấn đề cần hoàn thiện"

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

148
lượt xem
37
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Pháp luật về bán hàng đa cấp ở Việt Nam - một số vấn đề cần hoàn thiện

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Pháp luật về bán hàng đa cấp ở Việt Nam - một số vấn đề cần hoàn thiện"

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ThS. §oµn V¨n B×nh * ThS. §oµn Trung Kiªn ** ra thành ph Hà N i và nhi u t nh khác như 1. Khái quát v bán hàng a c p và Lâm ng, Bình Phư c, B c Ninh, B c pháp lu t v bán hàng a c p Bán hàng a c p là phương th c bán Giang, Thái Nguyên… S phát tri n c a hàng tr c ti p, theo ó doanh nghi p bán phương th c bán hàng này ã ph n ánh hàng hoá thông qua m ng lư i nh ng ngư i nh ng tác ng tích c c cũng như nh ng ưu tham gia bán hàng nhi u c p, nhi u nhánh i m c a nó so v i các phương th c bán khác nhau. Ngư i tham gia bán hàng a c p hàng khác. Tuy nhiên, cùng v i s phát s nh n ư c ti n hoa h ng, ti n thư ng tri n c a phương th c bán hàng a c p ã ho c l i ích kinh t khác t k t qu bán xu t hi n m t phương th c kinh doanh l a hàng hoá c a mình và c a ngư i tham gia o theo mô hình “kim t tháp” mà Lu t bán hàng c p dư i trong m ng lư i do mình c nh tranh c a Vi t Nam g i là “bán hàng t ch c và m ng lư i ó ư c doanh nghi p a c p b t chính” nên h u h t các qu c gia bán hàng a c p ch p thu n. Phương th c và vùng lãnh th th a nh n bán hàng a c p bán hàng a c p ã ư c áp d ng trong kinh thì u có các văn b n pháp lí cm doanh t nh ng năm 1930 t i Mĩ nhưng phương th c kinh doanh theo mô hình kim ph i n u nh ng năm 1980, phương th c t tháp, ng th i qu n lí ch t ch bán hàng a c p m i th c s phát tri n phương th c bán hàng a c p. Tuy nhiên, m nh m t i các nư c như Mĩ, Canada, do b chi ph i b i các i u ki n v kinh t , Mexico, Brazil, Anh, Pháp, c, Th y chính tr , văn hoá, xã h i cũng như quan i n… n u nh ng năm 1990, bán hàng i m và kĩ thu t l p pháp khác nhau nên có a c p cũng ã xâm nh p và phát tri n nư c và vùng lãnh th quy nh v bán m nh nhi u nư c châu Á như Nh t B n, hàng a c p trong lu t c nh tranh, lu t Hàn Qu c, ài Loan, Trung Qu c, thương m i, lu t hình s và có văn b n Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Singapore… hư ng d n riêng, có nư c l i có lu t riêng Hi n nay, hàng ch c nghìn doanh nghi p i u ch nh bán hàng a c p và bán hàng trên 100 qu c gia áp d ng phương th c bán tr c ti p. Ngày 3/12/2004 Qu c h i nư c ta hàng a c p v i doanh thu hàng t USD m i ã thông qua Lu t c nh tranh, ngày năm. Vi t Nam, phương th c bán hàng a 24/8/2005 Chính ph ã ban hành Ngh c p m i ư c du nh p t năm 1998. * Công ti c ph n u tư CEO Phương th c bán hàng này b t u xu t ** Gi ng viên Khoa pháp lu t kinh t hi n thành ph H Chí Minh, sau ó lan Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007 3
  2. nghiªn cøu - trao ®æi nh s 110/2005/N -CP v qu n lí ho t hàng a c p là công c qu n lí ho t ng bán ng bán hàng a c p. Lu t c nh tranh, hàng a c p c n thi t và hi u qu , có vai trò Ngh nh s 110 cùng v i h th ng các văn quan tr ng trong vi c ch ng l i các hành vi b n pháp lu t có liên quan trong lĩnh v c bán hàng a c p b t chính, b o v th trư ng, ăng kí kinh doanh, giao k t h p ng, khuy n khích c nh tranh lành m nh, qua ó qu ng cáo thương m i, giá và qu n lí ch t bov ư c l i ích chính áng c a các lư ng hàng hoá… ã t o thành h th ng doanh nghi p, ngư i tiêu dùng và c a toàn pháp lu t v bán hàng a c p. Pháp lu t v xã h i. phù h p v i thông l qu c t và bán hàng a c p quy nh nh ng n i dung xu hư ng phát tri n c a phương th c kinh ch y u như ph m vi i u ch nh và i doanh a c p Vi t Nam trong th i gian t i, tư ng áp d ng, d u hi u pháp lí c a bán theo chúng tôi, pháp lu t v bán hàng a c p hàng a c p, nh n di n hành vi bán hàng a c n hoàn thi n m t s n i dung sau ây: c p b t chính, hàng hoá ư c kinh doanh Th nh t, pháp lu t v bán hàng a c p theo phương th c bán hàng a c p, h p Vi t Nam c n m r ng ph m vi áp d ng. ng tham gia bán hàng a c p, trách nhi m Theo Lu t c nh tranh và i u 1 Ngh c a các bên trong h p ng tham gia bán nh s 110/2005/N -CP ngày 24/8/2005 thì hàng a c p, i u ki n và th t c ăng kí t ph m vi i u ch nh c a pháp lu t v bán ch c bán hàng a c p, các trư ng h p t m hàng a c p Vi t Nam là ho t ng bán ng ng và ch m d t ho t ng bán hàng a hàng a c p và qu n lí ho t ng bán hàng c p, x lí vi ph m i v i doanh nghi p bán a c p trên lãnh th nư c C ng hoà xã h i hàng a c p và ngư i tham gia bán hàng a ch nghĩa Vi t Nam. Như v y, pháp lu t v c p, v n qu n lí nhà nư c i v i ho t bán hàng a c p Vi t Nam không i u ng bán hàng a c p. V cơ b n các n i ch nh ho t ng cung ng d ch v a c p và dung ch y u nói trên ã áp ng ư c qu n lí ho t ng cung ng d ch v a c p, nh ng òi h i c a ho t ng bán hàng a theo chúng tôi, pháp lu t v bán hàng a c p c p Vi t Nam trong giai o n hi n nay. Vi t Nam nên m r ng ph m vi áp d ng Tuy nhiên, pháp lu t v bán hàng a c p i v i c ho t ng cung ng d ch v a Vi t Nam cũng còn m t s n i dung chưa c p và qu n lí ho t ng cung ng d ch v phù h p v i thông l qu c t và xu hư ng a c p b i nh ng lí do sau ây: phát tri n c a phương th c kinh doanh này. - Ho t ng cung ng d ch v cũng có th ư c kinh doanh theo phương th c a 2. M t s v n c n hoàn thi n pháp c p. Vi c các doanh nghi p kinh doanh theo lu t v bán hàng a c p Vi t Nam Hoàn thi n h th ng pháp lu t v kinh phương th c bán hàng a c p hay cung ng doanh, thương m i nói chung và pháp lu t v d ch v a c p u xu t phát t th c ti n bán hàng a c p nói riêng là nhu c u t t y u kinh doanh, t chi n lư c và nhu c u kinh và khách quan, th hi n nguyên t c ch ng doanh c a h . i u này cũng phù h p v i h i nh p kinh t qu c t . Pháp lu t v bán quy n t do kinh doanh c a doanh nghi p. 4 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007
  3. nghiªn cøu - trao ®æi Các doanh nghi p có quy n t do kinh Nam hi n nay ch cho phép doanh nghi p doanh thì h cũng có quy n t do l a ch n ư c kinh doanh theo phương th c bán phương th c kinh doanh, cách th c t ch c hàng a c p. N u so v i hơn 70 năm phát bán hàng, cung ng d ch v . c bi t, trong tri n c a phương th c bán hàng a c p trên i u ki n kinh t th trư ng và h i nh p qu c th gi i thì th c ti n ho t ng c a phương t , các ho t ng thương m i d ch v ngày th c bán hàng a c p hơn 8 năm qua t i càng phát tri n nên ch c ch n vi c các doanh Vi t Nam v n chưa giúp phương th c bán nghi p áp d ng phương th c kinh doanh a hàng này tr nên ph bi n và d nh n bi t c p i v i cung ng d ch v s phát tri n. hơn, th m chí i v i c cơ quan qu n lí Th c ti n Vi t Nam, ho t ng cung ng nhà nư c. Chính vì v y, Lu t c nh tranh và d ch v a c p ã ư c m t s doanh nghi p Ngh nh s 110 ã bó h p ph m vi i áp d ng nh t là trong lĩnh v c d ch v giáo tư ng ư c th c hi n ho t ng kinh doanh d c, d ch v internet… và n u không có theo phương th c bán hàng a c p như ã hành lang pháp lí i u ch nh các ho t nêu trên. Nói cách khác, Vi t Nam ch có ng này thì nguy cơ cung ng d ch v a ch th kinh doanh nào ư c g i là doanh c p “b t chính” cũng r t d dàng x y ra. nghi p m i có th kinh doanh theo phương - Pháp lu t c a nhi u nư c trên th gi i th c bán hàng a c p. i u ó có nghĩa là ã th a nh n và có nh ng quy nh iu m t s lư ng l n các ch th kinh doanh ch nh ho t ng cung ng d ch v a c p khác không ư c kinh doanh theo phương như Hoa Kì, Singapore, Thái Lan, Indonesia, th c bán hàng này (kho ng 3 tri u h kinh Trung Qu c, Hàn Qu c, Canada(1)…Vì v y, doanh cá th và kho ng hơn 17 nghìn h p vi c m r ng ph m vi i u ch nh c a pháp tác xã). Quy nh này ã h n ch quy n t lu t v bán hàng a c p không ch áp ng do kinh doanh c a m t s ch th kinh và ph n ánh nhu c u th c ti n trong kinh doanh khác ng th i nó cũng t o ra s phân doanh mà còn phù h p v i thông l và lu t bi t i x gi a các ch th kinh doanh pháp qu c t . trong n n kinh t nư c ta. Thi t nghĩ trong Khi ã m r ng ph m vi i u ch nh thì th i gian t i, khi chúng ta ã có hành lang pháp lu t v bán hàng a c p c n ph i xây pháp lí rõ ràng và thu n l i v bán hàng a d ng m i khái ni m kinh doanh a c p, bao c p, các cơ quan th c thi pháp lu t ã nhi u g m c bán hàng và cung ng d ch v a c p kinh nghi m qu n lí, các ch th kinh doanh, thay cho khái ni m bán hàng a c p hi n ngư i tiêu dùng và c ng ng xã h i ã d n nay, ng th i ph i b sung danh m c d ch quen thu c v i phương th c bán hàng này v c m kinh doanh theo phương th c a c p. thì Nhà nư c nên m r ng i tư ng ư c Th hai, pháp lu t v bán hàng a c p kinh doanh theo phương th c bán hàng a Vi t Nam c n m r ng i tư ng ư c kinh c p, không ch là doanh nghi p mà là t t c doanh theo phương th c bán hàng a c p. các ch th kinh doanh, bao g m c h p tác Pháp lu t v bán hàng a c p Vi t xã và h kinh doanh cá th . Vi c m r ng t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007 5
  4. nghiªn cøu - trao ®æi i tư ng ư c kinh doanh theo phương không c m cán b , công ch c tham gia vào th c bán hàng a c p s góp ph n b o m m ng lư i bán hàng chưa h n ã là h p lí vì quy n t do kinh doanh và quy n bình ng nh ng lí do sau ây: trư c pháp lu t - ây là hai quy n năng cơ - Xu t phát t c trưng c a phương b n nh t c a các ch th kinh doanh trong th c bán hàng a c p là bán hàng tr c ti p n n kinh t th trư ng. t cá nhân n cá nhân d a trên cơ s khai Th ba, pháp lu t v bán hàng a c p thác m i quan h gi a con ngư i v i con Vi t Nam nên c m cán b , công ch c tham ngư i nên cán b , công ch c (nh ng ngư i gia vào m ng lư i bán hàng a c p. ít nhi u có uy tín, a v , có m i quan h Theo i u 4 Ngh nh s 110, ngư i r ng) r t d thành công và khi ã ư c tham gia vào m ng lư i bán hàng a c p doanh nghi p bán hàng a c p tr ti n ph i là các cá nhân có năng l c hành vi dân thư ng, ti n hoa h ng thì h có th s ra s y , ã kí h p ng tham gia bán hàng s c giúp doanh nghi p, i u này d n t i a c p v i doanh nghi p bán hàng a c p, các hi n t ư ng tiêu c c trong công vi c tr nh ng cá nhân sau ây: c a các cán b , công ch c. Hơn n a, cán - Ngư i ang ph i ch p hành hình ph t b , công ch c m t khi ã tham gia vào tù ho c có ti n án v các t i s n xu t, buôn m ng lư i bán hàng a c p t hì có th h s bán hàng gi , qu ng cáo gian d i, kinh gi i thi u ho c chào bán hàng hoá cho cán doanh trái phép, tr n thu , l a d i khách b , công ch c c p dư i, trư ng h p này hàng, các t i v l a o chi m o t tài s n, ch c ch n c p dư i c a h khó có th t l m d ng tín nhi m chi m o t tài s n, ch i. Th m chí, h còn có th chào bán s n chi m gi trái phép tài s n; ph m ngay t i công s c a mình, i u này - Ngư i nư c ngoài, ngư i Vi t Nam s nh hư ng không nh t i công vi c nh cư nư c ngoài không có gi y phép lao chung, khi n ngư i cán b , công ch c tham ng t i Vi t Nam do cơ quan có th m gia m ng lư i bán hàng a c p khó có th quy n c p. toàn tâm, toàn ý ph c v công vi c mà Nhà V i quy nh trên, pháp lu t v bán hàng nư c giao phó và có th gây m t lòng tin a c p Vi t Nam không c m cán b , công cho công chúng. ch c tham gia vào m ng lư i bán hàng. Quy - Vi c cho phép cán b , công ch c tham nh này ã m r ng i tư ng ư c tham gia vào m ng lư i bán hàng a c p có th gia vào m ng lư i bán hàng c a doanh làm cho môi trư ng kinh doanh nói chung và nghi p bán hàng a c p và cũng là quy nh ho t ng bán hàng a c p nói riêng có nguy mu n t o i u ki n cho cán b , công ch c có cơ không lành m nh và ây là lí do mà pháp thêm công vi c m i có th làm ngoài gi lu t v doanh nghi p c m cán b , công ch c thành l p và qu n lí doanh nghi p.(2) Nghĩa hành chính tăng thêm thu nh p, nâng cao i s ng v t ch t c a b n thân và gia ình. là pháp lu t v doanh nghi p, không cho Tuy nhiên, vi c pháp lu t v bán hàng a c p phép cán b , công ch c tr c ti p ho c tham 6 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007
  5. nghiªn cøu - trao ®æi gia thành l p doanh nghi p ng th i không Ch ng h n như pháp lu t v bán hàng a ư c làm ngư i qu n lí và i u hành doanh c p c a Thái Lan ch quy nh: “Bán hàng nghi p b o m cho môi trư ng kinh tr c ti p, ư c hi u là vi c marketing hàng doanh lành m nh, tránh các hi n tư ng tiêu hoá b ng cách bán hàng tr c ti p n c c trong kinh doanh. ngư i tiêu dùng t i nhà ho c nơi làm vi c Xu t t nh ng lí do trên, theo chúng tôi c a ngư i tiêu dùng ho c c a các i pháp lu t v bán hàng a c p Vi t Nam tư ng khác, ho c t i c ác a i m k hác nên c m cán b , công ch c tham gia vào không ph i là nơi làm vi c thông thư ng, m ng lư i bán hàng a c p. b t k thông qua các i lí bán hàng tr c Th tư, pháp lu t v bán hàng a c p nên ti p, ho c ngư i bán hàng ơn c p ho c m r ng a i m ti p th bán hàng a c p. a c p, tr các ho t ng pháp lí ư c ghi trong các quy nh c p b ”.(3) i m b kho n 11 i u 3 Lu t c nh tranh quy nh: “Hàng hóa ư c ngư i tham gia Xu t phát t nh ng căn c trên, chúng tôi cho r ng pháp lu t v bán hàng a c p bán hàng a c p ti p th tr c ti p cho ngư i Vi t Nam nên m r ng a i m ti p th bán tiêu dùng t i nơi , nơi làm vi c c a ngư i hàng a c p, cho phép ngư i tham gia bán tiêu dùng ho c a i m khác không ph i là hàng a c p ư c ti p th và bán hàng hoá a i m bán l thư ng xuyên c a doanh nghi p ho c c a ngư i tham gia”. Chúng tôi c ah b t kì âu. cho r ng quy nh này không phù h p v i Bán hàng a c p là phương th c bán hàng th c ti n và có kh năng gây khó khăn cho m i xu t hi n Vi t Nam nên pháp lu t v ngư i tham gia bán hàng cũng như không bán hàng a c p cũng là lĩnh v c pháp lu t phù h p v i quy nh c a pháp lu t m t s m i chính th c hình thành k t khi Lu t c nh nư c trên th gi i b i: tranh ra i. phát huy vai trò c a lĩnh v c - Trên th c ti n vi c l a ch n a i m pháp lu t còn “non tr ” này cũng như áp ti p th hàng hoá theo phương th c bán hàng ng ư c các yêu c u c a ti n trình h i nh p a c p r t linh ho t, phù h p v i t ng trư ng n n kinh t , theo chúng tôi vi c hoàn thi n h p c th , ngư i tham gia có th ti p th và m t s v n trên là r t c n thi t./. bán hàng hoá m i nơi, bao g m nơi , nơi (1).Xem: o lu t c m k ho c h ti p th theo mô làm vi c c a ngư i tiêu dùng, cũng như nơi hình kim t tháp c a Mĩ (2003); Lu t ti p th a c p , nơi làm vi c c a ngư i tham gia, có khi và c m bán hàng theo m ng c a Singapore (2000); h ti p th hàng hoá ngay t i tr s , các c a o lu t bán hàng và marketing tr c ti p c a Thái hàng bán hàng c a doanh nghi p bán hàng Lan (2002); Lu t bán hàng t n c a c a Hàn Qu c a c p ho c c a ngư i tham gia. (1995); Quy t c qu n lí kinh doanh a c p c a Trung Qu c (1997)... - Pháp lu t v bán hàng a c p c a m t (2).Xem: i m b kho n 2 i u 13 Lu t doanh s nư c không ngăn c m ti p th hàng hoá nghi p (2005). t i a i m bán l thư ng xuyên c a (3).Xem: i u 3 o lu t bán hàng và marrketing doanh nghi p ho c c a ngư i tham gia. tr c ti p c a Thái Lan B.E.2545. t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007 7
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2