BÁO CÁO " TÌNH HÌNH NHIỄM GIUN TRÒN Đ-ỜNG TIÊU HOÁ CỦA CHÓ Ở MỘT SỐ ĐỊA ĐIỂM THUỘC TỈNH NGHỆ AN "

Chia sẻ: Vồng Cầu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

105
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mổ khám 128 chó ở các địa điểm đại diện cho 3 vùng: núi, đồng bằng và ven biển của tỉnh Nghệ An, kết quả cho thấy có 7 loài giun tròn ký sinh ở đường tiêu hoá của chó được phát hiện, đó là: Ancylostoma caninum, Uncinaria stenocephala, A. braziliense, Toxocara canis, Toxocaris leonine, Spirocerca lupi và Trichuris vulpis. Tỷ lệ nhiễm chung của giun tròn đường tiêu hóa ở chó là 70,31%. Tỷ lệ nhiễm giun móc ở chó dao động từ 54,84% đến 61,11%. Kiểm tra 128 mẫu phân chó thấy, tỷ lệ nhiễm chung của...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: BÁO CÁO " TÌNH HÌNH NHIỄM GIUN TRÒN Đ-ỜNG TIÊU HOÁ CỦA CHÓ Ở MỘT SỐ ĐỊA ĐIỂM THUỘC TỈNH NGHỆ AN "

Tạp chí Khoa học và Phát triển 2009: Tập 7, số 5: 637 - 642 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI T×nh h×nh nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu ho¸ cña chã ë Mét sè ®Þa ®iÓm thuéc tØnh NghÖ An The Status of Intestinal Nematode Infectionin Dogs in Nghe An Province Võ Thị Hải Lê 1, Nguyễn Văn Thọ2 1 Nghiên cứu sinh- Khoa Thú y, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 2 Bộ môn Ký sinh trùng, Khoa Thú y,Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội Địa chỉ email tác giả liên lạc: nguyentho_parasite@yahoo.com TÓM TẮT Mổ khám 128 chó ở các địa điểm đại diện cho 3 vùng: núi, đồng bằng và ven biển của tỉnh Nghệ An, kết quả cho thấy có 7 loài giun tròn ký sinh ở đường tiêu hoá của chó được phát hiện, đó là: Ancylostoma caninum, Uncinaria stenocephala, A. braziliense, Toxocara canis, Toxocaris leonine, Spirocerca lupi và Trichuris vulpis. Tỷ lệ nhiễm chung của giun tròn đường tiêu hóa ở chó là 70,31%. Tỷ lệ nhiễm giun móc ở chó dao động từ 54,84% đến 61,11%. Kiểm tra 128 mẫu phân chó thấy, tỷ lệ nhiễm chung của giun tròn đường tiêu hóa ở chó là 71,9%, tỷ lệ nhiễm giun móc chó dao động từ 59,62% đến 65,15%. Chó nhiễm Trichuris vulpis thấp nhất: 5,77%. Tỷ lệ nhiễm giun đũa cao nhất ở chó từ 2 - 6 tháng tuổi. Tỷ lệ nhiễm Trichuris vulpis và Spirocerca lupi tăng dần theo tuổi của chó. Tuổi chó càng tăng, tỷ lệ nhiễm Toxocara canis càng giảm. Chó ở mọi lứa tuổi nhiễm Ancylostomatidae với tỷ lệ cao. Từ khoá: Chó, cường độ nhiễm, giun tròn đường tiêu hóa, tỷ lệ nhiễm. SUMMARY Of Autopsy was carried out to investigate intestinal nematode infection in dogs in Nghe An province. A total of 128 dogs from different sites representative of mountainous, lowland and coastal areas of the province were examined. It was found that there were 7 species of intestinal nematodes parasite in the dogs, which were Ancylostoma caninum, Uncinaria stenocephala, A. braziliense, Toxocara canis, Toxocaris leonine, Spirocerca lupi, and Trichuris vulpis. The total prevalence of intestinal nematodes parasite in the dogs was 70.31%. The prevalence of hookworms varied from 54.84% to 61.11%. In addition to autopsy, 128 faecal samples were examined by Fülleborn method. Results showed that the total prevalence of intestinal nematodes parasite in the dogs was 71.90%. The prevalence of hookworm infection varied from 59.62% to 65.15%. The dogs were least infected with Trichuiris vulpis (5.77%). The highest prevalence of nematodes was recorded in dogs of 2 - 6 months of age. The prevalence of Trichuris vulpis and Spirocerca lupi increased with the age of dogs, while the prevalence of Toxocara canis decreased with the age of dogs. Results also indicated that dogs of all ages were highly affected with Ancylostomatidae. Key words: Dogs, infection, intestinal nematodes, prevalence. 1. §ÆT VÊN §Ò phæ biÕn vμ lμ nguyªn nh©n lμm chã cßi cäc, Chã lμ loμi ®éng vËt ®−îc thuÇn hãa chËm lín, dÔ m¾c c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm. thμnh vËt nu«i tõ rÊt l©u ë ViÖt Nam vμ trªn Bªn c¹nh ®ã, Êu trïng giun ®òa, giun mãc thÕ giíi. HiÖn nay ë ViÖt Nam, chã trë thμnh s¸n d©y Dipilidium caninum tõ chã truyÒn vËt nu«i rÊt phæ biÕn ë c¸c vïng, miÒn ®Ó l©y vμ g©y bÖnh cho ng−êi. (Lapage, 1962). lμm thùc phÈm, gi÷ nhμ, b¶o vÖ an ninh vμ §Õn nay, cã rÊt Ýt c«ng tr×nh nghiªn cøu lμm c¶nh. Tuy nhiªn, chã còng lμ loμi ®éng vÒ ký sinh trïng chã ViÖt Nam. Nghiªn cøu vËt mÉn c¶m vμ dÔ m¾c nhiÒu lo¹i bÖnh. giun trßn ký sinh ®−êng tiªu hãa cña chã ë BÖnh giun s¸n ®−êng tiªu hãa lμ bÖnh rÊt Hμ Néi cho thÊy, chã nhiÔm 5 loμi giun trßn 637
Tình hình nhiễm giun tròn đường tiêu hoá của chó ở một số địa điểm thuộc tỉnh Nghệ An (Ph¹m Sü L¨ng, 1990 - 1991). ë thμnh phè C−êng ®é nhiÔm ®−îc x¸c ®Þnh qua sè l−îng Hå ChÝ Minh, tû lÖ nhiÔm giun mãc cña chã giun Ýt nhÊt/chã (Min) vμ sè l−îng giun cao: 61,62% (Lª H÷u Kh−¬ng, 2005). §Æc biÖt nhiÒu nhÊt/chã (Max). ë c¸c tØnh Thanh hãa, NghÖ An, Hμ TÜnh, cho LÊy ph©n chã thuéc c¸c løa tuæi theo tíi nay, ch−a cã c«ng tr×nh nghiªn cøu nμo ®Ò ph−¬ng ph¸p lÊy mÉu ngÉu nhiªn ®¬n gi¶n. cËp vÒ ký sinh trïng ë chã. XÐt nghiÖm c¸c mÉu ph©n ®Ó t×m trøng giun trßn b»ng ph−¬ng ph¸p Flleborn. §Þnh lo¹i XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ trªn ®Ó trøng c¸c loμi giun trßn theo khãa ®Þnh lo¹i b¶o vÖ søc kháe ®μn chã vμ søc kháe cho cña Mnnig. Tû lÖ nhiÔm tÝnh b»ng tû lÖ phÇn ng−êi, nghiªn cøu nμy ®−îc tiÕn hμnh nh»m tr¨m (%). C−êng ®é nhiÔm trøng c¸c loμi x¸c ®Þnh thμnh phÇn loμi giun trßn ký sinh ë giun trßn ë chã ®−îc x¸c ®Þnh qua sè l−îng ®−êng tiªu ho¸ cña chã t¹i c¸c ®Þa ®iÓm trøng/g ph©n chã b»ng ph−¬ng ph¸p Mc. nghiªn cøu vμ x¸c ®Þnh tû lÖ, c−êng ®é nhiÔm Master. T×m hiÓu biÕn ®éng tû lÖ nhiÔm giun giun trßn ®−ßng tiªu ho¸ nãi chung, tû lÖ trßn ®−êng tiªu hãa cña chã theo løa tuæi nhiÔm theo loμi, theo tuæi cña chã, tû lÖ dùa trªn tû lÖ nhiÔm cña tõng løa tuæi chã. nhiÔm theo c¸c vïng sinh th¸i kh¸c nhau. C¸c sè liÖu ®−îc xö lý theo ph−¬ng ph¸p thèng kª sinh vËt häc trªn phÇn mÒm Excel. 2. VËT LIÖU Vμ PH¦¥NG PH¸P KiÓm ®Þnh sù sai kh¸c vÒ tû lÖ nhiÔm gi÷a NGHI£N CøU c¸c vïng sinh th¸i b»ng ph−¬ng ph¸p χ2 (Khi b×nh ph−¬ng) (Pascal vμ Frederic, 1999). Nghiªn cøu ®−îc tiÕn hμnh trªn chã nhμ ë c¸c løa tuæi vμ c¸c loμi giun trßn ký sinh ë ®−êng tiªu hãa cña chã. Ph©n chã ®−îc dïng 3. KÕT QU¶ Vμ TH¶O LUËN ®Ó xÐt nghiÖm. 3.1. Thμnh phÇn loμi giun trßn ®−êng tiªu Nghiªn cøu ®iÒu tra dÞch tÔ häc tiÕn hμnh ho¸ cña chã t¹i c¸c ®Þa ®iÓm nghiªn theo ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu c¾t ngang. cøu qua mæ kh¸m Thùc hiÖn t¹i 3 ®Þa ®iÓm ®¹i diÖn cho 3 vïng ë huyÖn T©n Kú, thÞ x· Cöa Lß, chã bÞ sinh th¸i kh¸c nhau lμ huyÖn T©n Kú ®¹i nhiÔm 7 loμi giun trßn lμ Spirocerca lupi, diÖn cho vïng nói, huyÖn H−ng Nguyªn ®¹i Toxocara canis, Toxascaris leonina, diÖn cho vïng ®ång b»ng, thÞ x· Cöa Lß ®¹i Ancylostoma caninum, Ancylostoma diÖn cho vïng ven biÓn thuéc tØnh NghÖ An. braziliense, Uncinaria stenocephala vμ LÊy mÉu ®iÒu tra theo ph−¬ng ph¸p lÊy Trichuris vulpis. Chã ë huyÖn H−ng Nguyªn mÉu chïm. Trong mçi ®iÓm nghiªn cøu chän nhiÔm 6 loμi, kh«ng nhiÔm loμi Spirocerca ngÉu nhiªn 128 chã tr−ëng thμnh ®Ó mæ lupi. C¸c loμi giun trßn ®Òu ký sinh tõ thùc kh¸m thu thËp giun tr−ëng thμnh, nh»m x¸c qu¶n tíi manh trμng cña chã. Chã nhiÔm ®Þnh thμnh phÇn loμi, tû lÖ vμ c−êng ®é phæ biÕn lμ giun mãc vμ giun ®òa, ®©y lμ nhiÔm giun. XÐt nghiÖm 128 mÉu ph©n chã nh÷ng loμi giun g©y t¸c h¹i nhiÒu. Loμi thuéc 3 løa tuæi: 1 - 6 th¸ng, 7 - 12 th¸ng vμ Spirocerca lupi lÇn ®Çu ®−îc ph¸t hiÖn ë trªn 12 th¸ng nh»m x¸c ®Þnh thμnh phÇn huyÖn T©n Kú, thÞ x· Cöa Lß (B¶ng 1). gièng loμi, tû lÖ vμ c−êng ®é nhiÔm giun. Nghiªn cøu ë Hμ Néi, Ph¹m Sü L¨ng vμ Thu thËp giun tr−ëng thμnh ë ®−êng cs. (1990 - 1991) cho biÕt, chã nhiÔm 5 loμi tiªu hãa cña chã theo ph−¬ng ph¸p mæ kh¸m giun trßn lμ Spirocerca lupi, Toxocara canis, toμn diÖn cña Skjabin (1944). §Þnh lo¹i giun Toxascaris leonina, Ancylostoma sp, trßn theo khãa ®Þnh lo¹i ®éng vËt cña Phan Trichuris vulpis. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña ThÕ ViÖt vμ cs. (1977). X¸c ®Þnh tû lÖ chã chóng t«i phï hîp víi kÕt qu¶ nghiªn cøu nhiÔm giun trßn ë c¸c ®iÓm nghiªn cøu dùa cña t¸c gi¶ nªu trªn vμ ®©y ®Òu lμ nh÷ng trªn sè l−îng chã nhiÔm vμ chã kh«ng nhiÔm loμi giun trßn phæ biÕn ký sinh ë ®−êng tiªu khi mæ kh¸m. Tû lÖ ®−îc tÝnh b»ng tû lÖ (%). ho¸ cña chã ë n−íc ta. 638
Võ Thị Hải Lê, Nguyễn Văn Thọ B¶ng 1. Thμnh phÇn loμi giun trßn ký sinh ë ®−êng tiªu hãa cña chã t¹i c¸c ®Þa ®iÓm nghiªn cøu Địa điểm Phương pháp TT Tên giun tròn Nơi ký sinh Hưng Tân Cửa xét nghiệm Nguyên Kỳ Lò 1 Spirocerca lupi (Rudolphi,1809) Thực quản, dạ dày - + + 2 Toxocara canis (Werner, 1782) Ruột non, dạ dày + + + 3 Toxascaris leonina (Linstow), 1902) Ruột non, dạ dày Mổ khám + + + toàn diện 4 Ancylostoma caninum (Ercolani, 1859) Ruột non + + + đường tiêu 5 Ancylostoma braziliense (Faria, 1910) Ruột non hóa + + + 6 Uncinaria stenocephala (Brumpt, 1922) Ruột non + + + 7 Trichuris vulpis (Froelich, 1789) Manh tràng, ruột già + + + Chú thích: (-): không tìm thấy; (+): tìm thấy. 3.2. Tû lÖ vμ c−êng ®é nhiÔm giun trßn thøc nu«i nhèt chã lμ phæ biÕn cña c¸c gia ®−êng tiªu ho¸ cña chã ®×nh ë vïng nμy ®· lμm gi¶m c¬ héi chã Tû lÖ chã nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu nhiÔm trøng giun tõ m«i tr−êng nªn tû lÖ hãa trung b×nh ë c¸c ®Þa ®iÓm lμ 70,31% (qua nhiÔm giun ë vïng nμy thÊp h¬n vïng nói vμ mæ kh¸m) vμ 71,93% (qua xÐt nghiÖm ph©n). ®ång b»ng. NhiÔm cao nhÊt lμ chã ë huyÖn H−ng T¹i 3 ®Þa ®iÓm nghiªn cøu, chã ®Òu Nguyªn, thø ®Õn lμ huyÖn T©n Kú vμ thÊp nhiÔm giun ®òa vμ giun mãc (B¶ng 3). Tû lÖ nhÊt lμ thÞ x· Cöa Lß. XÐt theo vïng sinh nhiÔm T. canis dao ®éng tõ 23,1% - 26,47%, th¸i cho thÊy, vïng nói (huyÖn T©n Kú), víi T. leonine dao ®éng tõ 19,44% - 29,03%. vïng ®ång b»ng (huyÖn H−ng Nguyªn), tû lÖ §©y lμ nh÷ng giun trßn rÊt t¸c h¹i cho chã, nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu hãa cña chã nhÊt lμ chã con. Tû lÖ nhiÔm giun mãc cao kh¸c nhau kh«ng râ rÖt. Vïng ven biÓn (thÞ nhÊt ë loμi A.caninum, tiÕp ®Õn loμi A. x· Cöa Lß), tû lÖ nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu braziliense, thÊp nhÊt lμ loμi U. stenocephala. hãa cña chã thÊp h¬n vïng nói vμ ®ång b»ng C¸c loμi giun mãc lμ nh÷ng loμi ®Æc biÖt nãi trªn. Kh«ng cã sù sai kh¸c tû lÖ nhiÔm nguy hiÓm víi chã v× chóng hót m¸u dÉn tíi giun trßn cña chã ë vïng ven biÓn víi vïng t×nh tr¹ng chã bÞ thiÕu m¸u. nói vμ ®ång b»ng. Sù kh«ng sai kh¸c cã ý Tû lÖ nhiÔm giun tãc T. vulpis ®Òu thÊp nghÜa thèng kª (P > 0,05) (B¶ng 2). ë c¶ 3 ®Þa ®iÓm nghiªn cøu, dao ®éng tõ §é mÆn cña n−íc biÓn cã thÓ ®· lμm cho 9,67% ë Cöa Lß ®Õn 8,82% ë T©n Kú. C−êng ®é pH cña ®Êt ven biÓn thÊp vμ ¶nh h−ëng ®é nhiÔm T. vulpis (giun tãc) vμ S. lupi bÊt lîi ®Õn sù ph¸t dôc cña trøng giun trßn (giun thùc qu¶n) ®Òu ë møc rÊt thÊp: 0- 5 cña chã ë m«i tr−êng, mÆt kh¸c do ph−¬ng giun/chã. B¶ng 2. Tû lÖ nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu ho¸ ë chã t¹i c¸c ®Þa ®iÓm nghiªn cøu Địa điểm Số nghiên cứu Tỷ lệ nhiễm qua mổ khám Tỷ lệ nhiễm qua xét nghiệm phân TT (huyện) (con) (%) (%) 1 Hưng Nguyên 43 76,39 72,73 2 Tân Kỳ 43 70,59 73,58 3 Cửa Lò 42 65,51 69,23 Tổng số 128 70,31 71,93 639
Tình hình nhiễm giun tròn đường tiêu hoá của chó ở một số địa điểm thuộc tỉnh Nghệ An B¶ng 3. Tû lÖ vμ c−êng ®é nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu hãa cña chã theo loμi (qua mæ kh¸m) Tân Kỳ Hưng Nguyên Cửa Lò Địa điểm n = 43 n = 43 n = 42 Số Số Số Loài giun nhiễm Tỷ lệ Cường độ Tỷ lệ Cường độ Tỷ lệ Cường độ nhiễm nhiễm (%) (min-max) (%) (min-max) (%) (min-max) (con) (con) (con) Spirocerca lupi 14 32,35 2-5 0 0,0 0-0 11 25,81 2-4 Toxocara canis 11 26,47 1-9 10 23,10 1-12 11 25,58 2-6 Toxascaris leonine 10 23,53 1-12 8 19,44 2-9 12 29,03 1-5 Ancylostoma caninum 24 55,88 15-48 26 61,11 12-54 23 54,84 10-33 Ancylostoma braziliense 6 14,71 4-20 10 25,00 8-27 13 32,26 2-12 Uncinaria stenocephala 10 23,53 2-10 10 25,00 5-14 11 25,81 1-9 Trichuris vulpis 4 8,82 1-5 5 12,50 2-5 4 9,67 1-4 Chú thích: n là số nghiên cứu B¶ng 4. Tû lÖ vμ c−êng ®é nhiÔm theo loμi giun trßn ®−êng tiªu hãa cña chã qua xÐt nghiÖm ph©n Tân Kỳ Hưng Nguyên Cửa Lò Địa điểm n = 43 n = 43 n = 42 Số Cường độ Cường độ Cường độ Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ Loài giun nhiễm Tỷ lệ nhiễm nhiễm nhiễm nhiễm nhiễm nhiễm nhiễm (%) (trứng/g (trứng/g (trứng/g (con) (con) (%) (con) (%) phân) phân) phân) Spirocerca lupi 13 30.19 419 0 0 - 9 21.15 393 Toxocara canis 12 28.3 673 14 31.82 638 18 34.62 624 Toascaris leonina 13 30.19 381 12 27.27 350 11 26.92 335 Ancylostomatidae 27 64.15 859 28 65.15 809 25 59.62 803 Trichuris vulpis 3 7.55 175 5 10.60 299 3 5.77 207 Chú thích: n là số nghiên cứu B¶ng 5. BiÕn ®éng nhiÔm c¸c gièng loμi giun trßn ®−êng tiªu ho¸ theo løa tuæi cña chã t¹i c¸c ®Þa ®iÓm nghiªn cøu 1 - 6 tháng 7 - 12 tháng > 12 tháng Lứa tuổi n = 43 n = 43 n = 42 Mẫu nhiễm Tỷ lệ nhiễm Mẫu nhiễm Tỷ lệ nhiễm Mẫu nhiễm Tỷ lệ nhiễm Loài giun tròn (con) (%) (con) (%) (con) (%) Spirocerca lupi 0 0,00 15 11,11 11 25,38 Toxocara canis 18 40,98 12 29,06 14 33,08 Toascaris leonina 11 24,59 13 30,77 9 21,54 Ancylostomatidae 33 77,04 29 70,08 22 52,31 Trrichuris vulpis 0 0,00 3 6,84 7 16,15 640
Võ Thị Hải Lê, Nguyễn Văn Thọ Giun mãc, hä Ancylostomatidae lμ thμnh phè Hμ Néi, kÕt qu¶ thÊy tû lÖ nhiÔm nh÷ng giun trßn g©y t¸c h¹i nhiÒu cho chã, giun mãc rÊt cao, trong ®ã nhiÔm tû lÖ nhiÔm cao, dao ®éng tõ 59,62% (Cöa Ancylostoma caninum lμ 81,65%, Uncinaria Lß) ®Õn 65,15% (H−ng Nguyªn) thø ®Õn lμ stenocephala lμ 73,07%. XÐt nghiÖm ph©n giun ®òa loμi A.canis tû lÖ nhiÔm dao ®éng thÊy tû lÖ nhiÔm Ancylostoma lμ 70,05%, U. tõ 28,3% (T©n Kú) ®Õn 34,62% (Cöa Lß), tû stenocephala: 57,7%. T¸c gi¶ còng cho biÕt lÖ nhiÔm T. leonine dao ®éng tõ 26,92% (Cöa chã bÞ nhiÔm giun mãc kh«ng ph©n biÖt vÒ Lß) ®Õn 30,19% (T©n Kú). Loμi S. lupi cã tû tÝnh biÖt, nh−ng cã sù kh¸c nhau vÒ løa tuæi. lÖ nhiÔm thÊp, dao ®éng tõ 0% (H−ng L−¬ng V¨n HuÊn, Lª H÷u Kh−¬ng Nguyªn) ®Õn 30,19% (T©n Kú) vμ T . vulpis (1998) ®iÒu tra trªn chã ë thμnh phè Hå ChÝ tõ 5,77% (Cöa lß) ®Õn 10,60% (H−ng Nguyªn) Minh cho biÕt, tû lÖ nhiÔm giun mãc lμ (B¶ng 4). 61,62%. Nh− vËy, kÕt qu¶ nghiªn cøu cña C−êng ®é nhiÔm c¸c loμi giun mãc chóng t«i lμ t−¬ng ®èi phï hîp víi kÕt qu¶ Ancylostomatidae lu«n cao nhÊt ë mäi ®Þa nghiªn cøu cña c¸c t¸c gi¶ trªn. ®iÓm nghiªn cøu, dao ®éng tõ 803 (Cöa lß) ®Õn 859 trøng/g ph©n (H−ng Nguyªn). C−êng ®é nhiÔm giun ®òa T. canis, dao ®éng 4. KÕT LUËN Vμ §Ò NGHÞ tõ 624 (Cöa lß) ®Õn 673 trøng/g ph©n (T©n Cã 7 loμi giun trßn ký sinh ë ®−êng tiªu Kú). Loμi T.leonina nhiÔm víi c−êng ®é thÊp hãa cña chã nu«i t¹i huyÖn T©n Kú, H−ng h¬n, dao ®éng tõ 350 (H−ng Nguyªn) ®Õn Nguyªn vμ thÞ x· Cöa Lß, tØnh NghÖ An lμ 381 trøng/g ph©n (T©n Kú). Spirocerca lupi, Toxocara canis, Toxascaris leonina, Ancylostoma caninum, Ancylostoma 3.3. BiÕn ®éng nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu ho¸ theo løa tuæi cña chã t¹i braziliense, Uncinaria stenocephala vμ c¸c ®Þa ®iÓm nghiªn cøu Trichuris vulpis. B¶ng 5 cho biÕt biÕn ®éng tû lÖ chã Tû lÖ nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu hãa cña nhiÔm c¸c lo¹i giun theo c¸c løa tuæi t¹i c¸c chã qua mæ kh¸m, cao nhÊt ë huyÖn H−ng ®Þa ®iÓm nghiªn cøu. Tû lÖ chã nhiÔm S. lupi Nguyªn 76,39%, thø ®Õn lμ huyÖn T©n Kú t¨ng dÇn theo tuæi, cao nhÊt ë løa tuæi trªn 1 70,59% vμ thÊp nhÊt lμ thÞ x· Cöa Lß 65,51%. n¨m, tiÕp ®Õn lμ chã tõ 7 - 12 th¸ng tuæi; chã Loμi Ancylostoma caninum nhiÔm víi tû lÖ d−íi 6 th¸ng tuæi kh«ng nhiÔm giun nμy. cao nhÊt 53,39%, thø ®Õn lμ Uncinaria Chã nhiÔm giun ®òa ë tÊt c¶ c¸c løa tuæi, stenocephala 24,82% vμ Trichuris vulpis nhiÔm T. canis cao nhÊt ë løa tuæi d−íi 6 nhiÔm thÊp nhÊt 10,94%. C−êng ®é nhiÔm th¸ng, sau ®ã gi¶m dÇn theo tuæi. Chã nhiÔm giun mãc loμi A.caninum dao ®éng tõ 10 - 54 T. leonina cao nhÊt ë løa tuæi 7 - 12 th¸ng vμ giun/chã, c−êng ®é nhiÔm U. stenocephala thÊp nhÊt ë løa tuæi trªn 12 th¸ng. TÊt c¶ thÊp, dao ®éng tõ 2 - 12 giun/chã. c¸c løa tuæi cña chã ®Òu nhiÔm giun mãc. Tû lÖ nhiÔm giun trßn ®−êng tiªu hãa Cao nhÊt ë løa tuæi d−íi 6 th¸ng: 77,04%; cña chã qua xÐt nghiÖm ph©n, cao nhÊt ë thÊp nhÊt ë løa tuæi trªn 1 n¨m. Chã ë løa huyÖn T©n Kú 73,58%, thø ®Õn lμ huyÖn tuæi tõ 1 - 6 th¸ng kh«ng thÊy nhiÔm giun H−ng Nguyªn 72,73% vμ thÊp nhÊt lμ ë thÞ tãc, chã trªn 1 n¨m tuæi nhiÔm giun tãc víi x· Cöa Lß 69,23%. Hä giun mãc tû lÖ cao nhÊt, chã ë løa tuæi tõ 7 - 12 th¸ng Ancylostomatidae cã tû lÖ nhiÔm cao nhÊt nhiÔm thÊp . 63,15%, thø ®Õn lμ loμi Toxocara canis Ng« HuyÒn Thuý (1996) ®· mæ kh¸m 31,58%, thÊp nhÊt lμ Trichuris vulpis 8,14%. 516 chã vμ xÐt nghiÖm 1092 mÉu ph©n chã ë C−êng ®é nhiÔm Ancylostomatidae dao ®éng 641
Tình hình nhiễm giun tròn đường tiêu hoá của chó ở một số địa điểm thuộc tỉnh Nghệ An tõ 803 (Cöa Lß) ®Õn 859 trøng/g ph©n (H−ng kü thuËt, 1990- 1991), NXB N«ng nghiÖp, Nguyªn), giun ®òa T. canis, dao ®éng tõ 624 Hμ Néi. (Cöa Lß) ®Õn 673 trøng/g ph©n (T©n Kú), Pascal Leroy, Frederic Famia (1999). Thèng T.leonina thÊp h¬n dao ®éng tõ 350 (H−ng kª sinh häc (§Æng Vò B×nh dÞch 1999), Nguyªn) ®Õn 381 trøng/g ph©n (T©n Kú). Khoa Ch¨n nu«i - Thó y, Tr−êng §¹i häc Tû lÖ nhiÔm Trichuris vulpis vμ N«ng nghiÖp Hμ Néi, tr 48 - 58. Spirocerca lupi t¨ng dÇn theo tuæi cña chã. Ng« HuyÒn Thóy (1996). Giun s¸n ®−êng Tuæi chã cμng t¨ng, tû lÖ nhiÔm Toxocara tiªu hãa cña chã ë Hμ Néi vμ mét sè ®Æc canis cμng gi¶m. Chã ë mäi løa tuæi nhiÔm ®iÓm cña giun thùc qu¶n Spirocerca lupi, Ancylostomatidae víi tû lÖ cao. LuËn ¸n phã tiÕn sü N«ng nghiÖp, ViÖn thó y Quèc gia, tr 41 - 65. NguyÔn Nh− Thanh, Bïi Quang Anh, TμI LIÖU THAM KH¶O Tr−¬ng Quang (2001). DÞch tÔ häc Thó y, NXB. N«ng nghiÖp, Hμ Néi, tr 113 -118. Lª H÷u Kh−¬ng (2005). Giun s¸n ký sinh TrÞnh V¨n ThÞnh (1963). Ký sinh trïng thó trªn chã ë mét sè tØnh miÒn Nam ViÖt y. NXB. N«ng th«n, Hμ Néi, tr 118 - 147. Nam, LuËn ¸n tiÕn sü N«ng nghiÖp, Phan ThÕ ViÖt, NguyÔn ThÞ Kú, NguyÔn ThÞ Thμnh phè Hå ChÝ Minh, tr 45 - 74. Lª (1977). Giun s¸n ký sinh ë ®éng vËt Lapage A.G. (1968). Veterinary parasitology, ViÖt Nam, NXB. Khoa häc & Kü thuËt, Oliver and Boyd - London, pp. 150 - 155. Hμ Néi, tr 20 - 24. Ph¹m Sü L¨ng, Lª Thanh H¶i, NguyÔn ThÞ Mai §×nh Yªn (1969). C¬ së sinh th¸i häc RËt (1990). BÖnh giun mãc ë chã ViÖt ®éng vËt, NXB. §¹i häc & Trung häc Nam. (C«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc vμ chuyªn nghiÖp Hμ Néi, tr 110 - 115. 642