Báo cáo tốt nghiệp: Hạch toán kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương Công ty Viễn thông Hà Nội

Chia sẻ: Pham Tien Dung | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:68

Thêm vào BST

Báo xấu

740
lượt xem 251
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'báo cáo tốt nghiệp: hạch toán kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương công ty viễn thông hà nội', luận văn - báo cáo, tài chính - kế toán - ngân hàng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo tốt nghiệp: Hạch toán kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương Công ty Viễn thông Hà Nội

TRƯ NG …………………. KHOA………………………. ----- ----- Báo cáo t t nghi p tài: H ch toán k toán ti n lương và các kho n trích theo lương Công ty Vi n thông Hà n i 1
M cl c L im u ........................................................................................................................ 1 CHƯƠNG I. Cơ s lý lu n v h ch toán ti n lương và các kho n trích theo lương trong các doanh nghi p ................................................... 6 I. T ch c h ch toán ti n lương: ................................................................................... 6 1. Ngu n g c, b n ch t c a ti n lương: ..................................................................... 6 2. Qũy ti n lương và thành ph n c a qũy ti n lương: ................................................ 6 3. Các hình th c tr lương trong doanh nghi p (ch ti n lương) .......................... 7 a. Hình th c tr lương theo th i gian .................................................................... 7 b. Hình th c tr lương theo s n ph m ................................................................... 7 c. Lương khoán .................................................................................................... 9 4. N i dung h ch toán ti n lương: ........................................................................... 10 a. Nhi m v h ch toán ti n lương trong doanh nghi p: ..................................... 10 b. Tài kho n s d ng: ........................................................................................ 10 c. Trình t và phương pháp h ch toán: ........................................................... 11 II. T ch c h ch toán BHXH, BHYT, KPC : ........................................................... 13 1. Khái ni m, nhi m v h ch toán BHXH, BHYT, KPC : .................................... 13 2. S hình thành và s d ng qũy BHXH, BHYT, KPC : ....................................... 14 3. N i dung h ch toán:............................................................................................ 14 III. H ch toán các kho n thu nh p khác c a ngư i lao ng: ...................................... 16 IV. Ch ng t , s sách dùng h ch toán ti n lương, BHXH, BHYT, KPC : ......................................................................................... 17 1. Ch ng t dùng h ch toán: ............................................................................. 17 a. B ng ch m công ............................................................................................. 17 b. B ng thanh toán ti n lương ............................................................................ 17 c. Phi u ngh hư ng b o hi m xã h i.................................................................. 18 d. B ng thanh toán b o hi m xã h i.................................................................... 18 e. B ng thanh toán ti n thư ng ........................................................................... 18 f. Phi u xác nh n s n ph m ho c công vi c hoàn thành ...................................... 19 g. Phi u báo làm thêm gi .................................................................................. 19 h. H p ng giao khoán: .................................................................................... 19 i. Biên b n i u tra tai n n lao ng ................................................................... 19 2. S sách dùng h ch toán: ................................................................................. 20 CHƯƠNG II: Th c tr ng h ch toán ti n lương và các kho n trích theo lương t i công ty vi n thông Hà n i .............................................. 25 I. c i m kinh t , k thu t c a Công ty nh hư ng n công tác k toán: ............................................................................. 25 1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty: ................................................. 25 2. c i m t ch c b máy qu n lý ...................................................................... 26 3. c i m t ch c công tác k toán:.................................................................... 29 2
II. Th c tr ng lao ng, phân ph i ti n lương t i Công ty: .......................................... 32 1. Các lo i lao ng trong công ty ......................................................................... 32 2. Các hình th c tr lương hi n nay công ty: ....................................................... 32 3. Th c tr ng phân ph i ti n lương t i Công ty trong ba năm g n ây:.................... 33 III. H ch toán ti n lương chính sách:........................................................................... 35 IV. H ch toán ti n lương khoán: ................................................................................. 38 V. H ch toán BHXH ph i tr cho ngư i lao ng và các kho n ti n thư ng, tr c p cho ngư i lao ng: .......................................... 43 VI. H ch toán các kho n trích theo lương.................................................................... 44 1. Trích l p các qu BHXH, BHYT, KPC ............................................................ 44 2. Các tài kho n s d ng h ch toán các kho n trích theo lương .......................... 44 3. H ch toán các kho n trích theo lương : ............................................................... 45 VII.Trình t h ch toán lương: (Lương chính sách và lương khoán) ............................. 49 1. Tính ra ti n lương ph i tr CNV ......................................................................... 49 2. T m ng lương ................................................................................................... 51 CHƯƠNG III ...................................................................................................................... Phương hư ng hoàn thi n ti n lương v i vi c nâng cao hi u qu s d ng lao ng ........................................................... 60 I. ánh giá chung v tình hình h ch toán ti n lương và các kho n trích theo lương................................................................................... 60 1. Ưu i m ............................................................................................................. 61 2. Như c i m: ....................................................................................................... 61 II. M t s ki n ngh nh m hoàn thi n công tác k toán ti n lương t i Công ty vi n thông Hà n i ................................................................................. 62 1. T o ngu n ti n lương.......................................................................................... 62 2. Xây d ng và th c hi n các hình th c tr lương h p lý ....................................... 64 3. Công tác ghi s k toán c n chi ti t và k p th i hơn n a ..................................... 65 4. T ch c t t công tác phân tích tình hình s d ng qu lương ............................... 65 III. Phương hư ng nâng cao hi u qu s d ng lao ng: ............................................ 66 K t lu n........................................................................................................................... 67 Danh m c tài li u tham kh o 68 3
L im u Qua nghiên c u, chúng ta ã nh n th y trong qu n lý kinh t , qu n lý con ngư i là v n c t lõi nh t, cũng ng th i là v n tinh t , ph c t p nh t. Khai thác ư c nh ng ti m năng c a ngu n l c con ngư i chính là chìa khoá m i doanh nghi p t ư c thành công trong s n xu t kinh doanh. Vì v y, vi c phân chia và k t h p các l i ích ph i ư c xem xét, cân nh c k lư ng. Các l i ích ó bao g m: l i ích cá nhân ngư i lao ng, l i ích c a ông ch (hay c a doanh nghi p) và l i ích xã h i. L i ích v t ch t c a cá nhân ngư i lao ng ư c th hi n thu nh p c a ngư i ó. Thu nh p và ti n lương i v i ngư i lao ng là hai ph m trù kinh t khác nhau. Ti n lương dùng ch s ti n nhà nư c tr cho ngư i lao ng trong khu v c nhà nư c thông qua các thang, b ng lương và ph c p. Thu nh p bao g m ngoài kho n ti n lương, còn ti n thư ng, ti n chia l i nhu n và các kho n khác mà các doanh nghi p phân ph i cho ngư i lao ng theo s n lư ng hay ch t lư ng lao ng. Trong ó, ti n lương là ph n thu nh p chính, chi m t tr ng l n, nó có tác d ng l n n vi c phát tri n kinh t , n nh và c i thi n i s ng c a ngư i lao ng. Vì v y, i v i m i doanh nghi p, v n ti n lương trong nh ng năm t i có v trí quan tr ng c bi t. t o ra ng l c to l n, gi i phóng ư c s c s n xu t, trư c h t c n có qu ti n lương l n chi tr cho ngư i lao ng. Tuy nhiên, vi c qu n lý, phân ph i qu ti n lương ó theo cách th c nào sao cho công b ng, h p lý, úng lu t pháp, kích thích tinh th n hăng say làm vi c và kh năng sáng t o c a m i ngư i lao ng, phát huy tác d ng òn b y kinh t c a ti n lương trong s n xu t, ng th i m b o s n xu t kinh doanh có lãi, l i là m tv n không ơn gi n i v i các doanh nghi p. i u này òi h i doanh nghi p ph i tìm ư c m t phương th c qu n lý, h ch toán ti n lương phù h p, tuân th quy nh c a Nhà nư c v chính sách ãi ng , nhưng cũng ph i có nh ng ng d ng sáng t o căn c vào th c t s n xu t kinh doanh t i doanh nghi p. Công ty Vi n thông Hà n i là ơn v thu c T ng Công ty Bưu chính Vi n thông Vi t Nam, ơn v có nhi u óng góp n l c cho s phát tri n vư t b c c a ngành Bưu i n. Ngay t nh ng ngày u thành l p, Công ty Vi n thông Hà N i ã t kh ng nh ư c mình trên thương trư ng. Công ty ã có nh ng bư c i v ng ch c, phát tri n m t cách toàn di n và nhanh chóng h i nh p vào m ng lư i thông tin qu c gia, qu c t . Nh ng thành t u c a Ngành Bưu chính Vi n thông nói chung và c a Công ty Vi n thông nói riêng ã góp ph n to l n vào công cu c xã h i hoá thông tin c a t nư c . 4
Là sinh viên khoa K toán trư ng i h c Kinh t Qu c dân, qua th i gian th c t p t i Công ty Vi n thông Hà N i, tôi ã có i u ki n c ng c , tích lu , làm sáng t nh ng ki n th c ti p thu ư c trong nhà trư ng v cách th c t ch c, n i dung trình t công tác k toán trong các doanh nghi p. ng th i, quá trình th c t p t t nghi p ã giúp tôi có thêm nh ng ki n th c th c t v lĩnh l c mà tôi mong mu n ư c tìm hi u k hơn. ó là v n h ch toán k toán ti n lương và các kho n trích theo lương v i vi c nâng cao hi u qu s d ng ngư i lao ng t i doanh nghi p. N i dung b n Báo cáo th c t p t t nghi p này ngoài l i m u và k t lu n bao g m 3 chương: Chương I. Cơ s lý lu n v h ch toán ti n lương và các kho n trích theo lương trong các doanh nghi p. Chương II. Th c tr ng h ch toán ti n lương và các kho n trích theo lương t i Công ty Vi n thông Hà N i. Chương III. Phương hư ng hoàn thi n h ch toán ti n lương v i vi c nâng cao hi u qu s d ng ngư i lao ng. Vì lĩnh v c nghiên c u này còn m i m i v i b n thân tôi cho nên b n báo cáo này không tránh kh i nh ng thi u sót. Tôi xin chân thành c m ơn và r t mong nh n ư c s ch b o, hư ng d n c a các th y cô trong Khoa K toán. Tôi xin chân thành c m ơn Lãnh o, Phòng K toán Tài chính và Phòng T ch c Hành chính c a Công ty Vi n thông Hà N i ã t o m i i u ki n tôi hoàn thành Báo cáo th c t p t t nghi p c a mình t i Công ty. Tôi cũng xin bày t lòng bi t ơn sâu s c c a mình 5
i v i s hư ng d n, ch b o nhi t tình c a Cô giáo Phó Giáo sư-Ti n s Ph m Th Gái ã giúp tôi hoàn thành Chuyên t t nghi p này. CHƯƠNG I. Cơ s lý lu n v h ch toán ti n lương và các kho n trích theo lương trong các doanh nghi p I. T ch c h ch toán ti n lương: 1. Ngu n g c, b n ch t c a ti n lương: Quá trình s n xu t là quá trình k t h p ng th i cũng là quá trình tiêu hao các y u t cơ b n (lao ng, i tư ng lao ng và tư li u lao ng). Trong ó lao ng v i tư cách là ho t ng chân tay và trí óc c a con ngư i s d ng các tư li u lao ng nh m tác ng, bi n i các i tư ng lao ng thành các v t ph m có ích ph c v cho nhu c u sinh ho t c a mình. b o m ti n hành liên t c quá trình tái s n xu t trư c h t c n ph i b o m tái s n xu t s c lao ng, nghĩa là s c lao ng mà con ngư i b ra ph i ư c b i hoàn dư i d ng thù lao lao ng. Ti n lương (ti n công) chính là ph n thù lao lao ng ư c bi u hi n b ng ti n c a giá c s c lao ng. M t khác ti n lương còn là òn b y kinh t khuy n khích tinh th n hăng hái lao ng, kích thích và t o m i quan tâm c a ngư i lao ng n k t qu công vi c c a h . V b n ch t, ti n lương chính là bi u hi n b ng ti n c a giá c s c lao ng. Nói cách khác, ti n lương chính là nhân t thúc y tăng năng su t lao ng. 2. Qũy ti n lương và thành ph n c a qũy ti n lương: Qũy ti n lương c a doanh nghi p là toàn b ti n lương mà doanh nghi p tr cho t t c lao ng thu c doanh nghi p qu n lý. Thành ph n qũy ti n lương bao g m nhi u kho n như lương th i gian(tháng, ngày, gi ), lương s n ph m, ph c p (c p b c, khu v c, ch c v , t …), ti n thư ng trong s n xu t. Qũy ti n lương (hay ti n công) bao g m nhi u lo i, tuy nhiên v m t h ch toán có th chia thành ti n lương lao ng tr c ti p và ti n lương lao ng gián ti p, trong ó chi ti t theo ti n lương chính và ti n lương ph . 6
3. Các hình th c tr lương trong doanh nghi p (ch ti n lương) a. Hình th c tr lương theo th i gian ây là hình th c ti n lương mà thu nh p c a m t ngư i ph thu c vào hai y u t : s th i gian lao ng th c t trong tháng và trình thành th o ngh nghi p c a ngư i lao ng. Ch tr lương theo th i gian có ưu i m là ơn gi n, d tính toán, nhưng như c i m là ch m i xem xét n m t s lư ng, chưa quan tâm n ch t lư ng, nên vai trò kích thích s n xu t c a ti n lương h n ch . Tuy nhiên, trong th c t v n áp d ng hình th c tr lương này tr cho i tư ng công nhân chưa xây d ng ư c nh m c lao ng cho công vi c c a h , ho c cho công vi c xét th y tr lương theo s n ph m không có hi u qu , ví d : s a ch a, ki m tra ch t lư ng s n ph m ho c s n xu t nh ng s n ph m yêu c u chính xác cao. kh c ph c như c i m c a phương pháp tr lương theo th i gian, ngư i ta áp d ng tr lương theo th i gian có thư ng. Trong nh ng năm v a qua, hình th c tr lương theo th i gian có xu hư ng thu h p d n. Nhưng xét v lâu dài, khi trình khoa h c phát tri n cao, trình cơ gi i hoá, t ng hoá cao thì hình th c lương theo th i gian l i ư c m r ng i b ph n các khâu s n xu t, vì lúc ó các công vi c ch y u là do máy móc th c hi n. b. Hình th c tr lương theo s n ph m Lương tr theo s n ph m là ch ti n lương mà thu nh p c a m i ngư i tuỳ thu c vào hai y u t : S lư ng s n ph m làm ra trong tháng và ơn giá ti n công cho m t s n ph m. S lư ng s n ph m làm ra do th ng kê ghi chép. ơn giá ti n công ph thu c vào hai y u t : C p b c công vi c và nh m c th i gian hoàn thành công vi c ó. Có th nói r ng hi u qu c a hình th c tr lương theo s n ph m cao hay th p ph thu c r t nhi u vào công tác nh m c lao ng có chính xác hay không. nh m c v a là cơ s tr lương s n ph m, v a là công c qu n lý. Trong giai o n hi n nay thì hình th c ti n lương s n ph m ang là hình th c ti n lương ch y u ư c áp d ng r ng rãi trong các doanh nghi p. m b o hình th c ti n lương này có hi u qu c n 4 i u ki n sau: 7
- Có h th ng nh m c chính xác. - Ph i thư ng xuyên c ng c , hoàn thi n công tác t ch c s n xu t m b o dây chuy n s n xu t luôn luôn cân i. - Ph i t ch c t t công tác ph c v cho s n xu t như: vi c cung c p nguyên li u, bán thành ph m, t ch c s a ch a thi t b k p th i khi hư h ng và t ch c nghi m thu s n ph m k p th i. - Hoàn thi n công tác th ng kê k toán, c bi t là công tác th ng kê theo dõi tình hình th c hi n m c làm cơ s cho vi c i u ch nh m c. Trong th c t chúng ta thư ng áp d ng 4 hình th c tr lương theo s n ph m sau: * Tr lương theo s n ph m tr c ti p cá nhân Hình th c này ư c áp d ng r ng rãi i v i ngư i tr c ti p s n xu t, trong i u ki n quá trình lao ng c a h mang tính ch t c l p tương i, có th nh m c và ki m tra nghi m thu s n ph m m t cách c th và riêng bi t. ơn giá xác nh như sau: G = L/Q ho c G = L x T Trong ó: G : ơn giá s n ph m. L : Lương theo c p b c Q : M c s n lư ng T : M c th i gian * Tr lương tính theo s n ph m t p th Là m t hình th c ti n lương áp d ng cho nh ng công vi c n ng nh c có nh m c th i gian dài, cá nhân t ng ngư i không th làm ư c ho c làm ư c nhưng không mb o ti n , òi h i ph i áp d ng lương s n ph m t p th . Khi áp d ng hình th c này c n ph i c bi t chú ý t i cách chia lương sao cho m b o công b ng h p lý, ph i chú ý t i tình hình th c t c a t ng công nhân v s c kho , v s c g ng trong lao ng. * Tr lương theo s n ph m gián ti p Thư ng áp d ng tr cho cán b qu n lý và công nhân ph c v . khi áp d ng hình th c này có hai tác d ng l n: Th t ch t m i quan h gi a cán b qu n lý, công nhân ph c v v i công nhân tr c ti p s n xu t và t o i u ki n cho cán b qu n lý ph i quan tâm t i vi c thúc y s n xu t phát tri n. áp d ng nó, c n ti n hành qua hai bư c: 8
Bư c 1: Xác nh ơn giá gián ti p ( GGT) S n lư ng nh m c bình quân c a công nhân tr c ti p trong tháng GGT = Lương c p b c tháng c a gián ti p Bư c 2: Tính lương s n ph m gián ti p (L) S n ph m th c t c a ơn giá L = công nhân s n xu t x gián ti p * Lương theo s n ph m lu ti n Là m t hình th c ti n lương s n ph m nhưng dùng nhi u ơn giá khác nhau tr cho công nhân tăng s n lư ng m c khác nhau, theo nguyên t c: Nh ng s n ph m trong nh m c thì tr theo ơn giá chung th ng nh t, còn nh ng s n ph m vư t nh m c thì tr theo ơn giá lu ti n ( ơn giá này l n hơn ơn giá chung). Ch lương này có tác d ng kích thích s n xu t m nh m , nhưng nó vi ph m nguyên t c: S làm cho t c tăng ti n lương tăng nhanh hơn t c tăng năng su t lao ng. Nên ph m vi áp d ng ch v i nh ng khâu tr ng y u c a dây chuy n, ho c vào th i i m nhu c u c a th trư ng c n s lư ng l n lo i s n ph m ó, ho c vào th i i m có nguy cơ không hoàn thành h p ng kinh t , b ph t nh ng kho n ti n l n. Sau khi ã kh c ph c ư c các hi n tư ng trên ph i tr l i ngay hình th c lương s n ph m thông thư ng. Song song v i lương s n ph m lũy ti n ta có lương s n ph m lũy lùi. áp d ng v i trư ng h p nguy cơ th trư ng b thu h p, không có kh năng tiêu th s n ph m s n xu t ra. áp d ng lương s n ph m lũy lùi là h n ch s n xu t và kìm hãm nó. c. Lương khoán Ti n lương khoán là hình th c tr lương cho ngư i lao ng theo kh i lư ng và ch t lư nng công vi c mà h hoàn thành. áp d ng lương khoán c n chú ý hai v n sau: tăng cư ng công tác ki m tra m b o úng ti n và ch t lư ng, và th c hi n th t nghiêm ch nh ch khuy n khích l i 9
ích v t ch t. M c thư ng, ph t cao hay th p là tuỳ thu c vào ph n giá tr làm l i và ph n giá tr b thi t h i hư h ng. 4. N i dung h ch toán ti n lương: a. Nhi m v h ch toán ti n lương trong doanh nghi p: áp ng ư c các yêu c u qu n lý, k toán ti n lương trong các doanh nghi p c n th c hi n t t các nhi m v sau: - Ghi chép, ph n ánh chính xác, trung th c, k p th i ngày công th c t làm vi c, ngh vi c, ng ng vi c, ngh BHXH... c a ngư i lao ng có căn c tính tr lương, BHXH tr thay lương, ti n thư ng... cho t ng ngư i và qu n lý lao ng trong doanh nghi p. - Theo dõi, ghi chép vi c hình thành qu ti n lương, tình hình chi tr qu lương c a doanh nghi p; vi c trích l p và chi tr các qu b o hi m xã h i, b o hi m y t , kinh phí công oàn. -Cung c p nh ng s li u c n thi t cho vi c h ch toán chi phí s n xu t, tính giá thành s n ph m, h ch toán thu nh p và m t s n i dung khác có liên quan. b. Tài kho n s d ng: h ch toán ti n lương k toán s d ng tài kho n 334”Ph i tr công nhân viên”: Dùng ph n ánh các kho n thanh toán v i công nhân viên c a doanh nghi p v ti n lương, ti n công, ph c p, b o hi m xã h i, ti n thư ng và các kho n khác thu c thu nh p c a h . K t c u c a tài kho n này như sau: Bên N : - Các kho n kh u tr vào ti n công, ti n lương c a công nhân viên. - Ti n lương, ti n công và các kho n ã tr cho công nhân viên.- - K t chuy n ti n lưong công nhân, viên ch c chưa lĩnh. Bên Có: - Ti n lương, ti n công và các kho n khác còn ph i tr cho công nhân viên ch c. Dư N (n u có): S tr th a cho công nhân viên ch c. 10
Dư Có:Ti n lương, ti n công và các kho n khác còn ph i tr công nhân viên ch c c. Trình t và phương pháp h ch toán: * Trình t : thanh toán ti n lương, ti n công và các kho n ph c p, tr c p cho ngư i lao ng, hàng tháng k toán doanh nghi p ph i l p “B ng thanh toán ti n lương” cho t ng t , i, phân xư ng s n xu t và các phòng ban căn c vào k t qu tính lương cho t ng ngư i. Trên b ng tính lương c n ghi rõ t ng kho n ti n lương (lương s n ph m, lương th i gian), các kho n ph c p, tr c p, các kho n kh u tr và s ti n ngư i lao ng còn ư c lĩnh. Kho n thanh toán v tr c p b o hi m xã h i cũng ư c l p tương t . Sau khi k toán trư ng ki m tra, xác nh n và ký, giám c duy t y, ”B ng thanh toán ti n lương và b o hi m xã h i” s ư c làm căn c thanh toán lương và b o hi m xã h i cho ngư i lao ng. Thông thư ng, t i các doanh nghi p, vi c thanh toán lương và các kho n khác cho ngư i lao ng ư c chia làm 2 kỳ: Kỳ 1 t m ng còn kỳ 2 s nh n s còn l i sau khi ã tr các kho n kh u tr và thu nh p. Các kho n thanh toán lương, thanh toán b o hi m xã h i, b ng kê danh sách nh ng ngư i chưa lĩnh lương cùng v i các ch ng t và báo cáo thu chi ti n m t ph i chuy n k p th i cho phòng k toán ki m tra, ghi s . * Phương pháp h ch toán: - Hàng tháng tính ra t ng s ti n lương và các kho n ph c p mang tính ch t ti n lương ph i tr cho công nhân viên(bao g m ti n lưong, ti n công, ph c p khu v c, ch cv , t , ti n ăn gi a ca, ti n thư ng trong s n xu t…) và phân b cho các i tư ng s d ng, k toán ghi: N TK 622 (chi ti t i tư ng): Ph i tr cho công nhân tr c ti p s n xu t, ch t o s n ph m hay th c hi n các lao v , d ch v . N TK 627 (6271-Chi ti t phân xư ng): Ph i tr nhân viên qu n lý.phân xư ng. N TK 641 (6411): Ph i tr cho nhân viên bán hàng, tiêu th s n ph m, lao v , d ch v . N TK 642 (6421): Ph i tr cho b ph n nhân công qu n lý doanh nghi p Có TK 334: T ng s thù lao lao ng ph i tr . - Khi tính ra TL ngh phép th c t ph i tr CNV, k toán ghi s theo nh kho n: N TK 622 (ho c TK 335) N TK 641, 642, 627 Có TK 334 11
-Thanh toán thù lao (ti n công, ti n lương): Vi c thanh toán thù lao(ti n công, ti n lương) cho ngư i lao ng ư c khái quát b ng sơ i ng tài kho n ch y u sau: 12
Sơ h ch toán ti n lương và thanh toán v i công nhân viên : TK 3383, 3384, 333, 138, 141 TK 334 TK 622, 627,641, 642 Kh u tr các kho n vào TL c a CNV Ti n lương ph i tr CNV TK 335 TK 111, 112 TL ngh phép th c Trích trư c TL ngh t ph i tr CNV phép c a CNSX Chi tr TL, thư ng, BHXH, các kho n khác c a CNV TK 4311, 4312 Ti n thư ng thi ua, tr c p khó khăn ph i tr CNV TK 3388 TK 3383 Chi tr TL cho TL c a ngư i i ngư i i v ng v ng chưa v BHXH ph i tr CNV II. T ch c h ch toán BHXH, BHYT, KPC : 1. Khái ni m, nhi m v h ch toán BHXH, BHYT, KPC : M i ngư i lao ng u quan tâm n ti n lương và thu nh p mà h ư c ngư i s d ng lao ng tr cho. Tuy nhiên, ngoài ti n lương tr cho th i gian làm vi c còn có nh ng quy n l i và trách nhi m khác thu hút s quan tâm c a ngư i lao ng: ó là b o hi m xã h i, b o hi m y t , kinh phí công oàn mà thư ng ư c g i chung là các kho n trích theo lương. B t kỳ m t doanh nghi p nào cũng u ph i theo dõi vi c hình thành các qu b o hi m xã h i, b o hi m y t , kinh phí công oàn và vi c h ch toán s d ng các qu ó. 13
Qu b o hi m xã h i dùng tr c p cho ngư i lao ng có th i gian óng góp qu trong các trư ng h p h m t kh năng lao ng. Qu b o hi m y t dùng ài th cho nh ng ngư i lao ng có th i gian óng góp qu trong các trư ng h p khám ch a b nh. Qu kinh phí công oàn dùng tài tr cho ho t ng công oàn các c p. Các qu trên ư c trích l p theo t l quy nh và tính vào chi phí s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p và có m t t l ph n trăm óng góp c a ngư i lao ng. 2. S hình thành và s d ng qũy BHXH, BHYT, KPC : Qũy BHXH ư c hình thành b ng cách trích theo t l quy nh trên t ng s qũy ti n lương c p b c và các kho n ph c p (ch c v , khu v c, t , thâm niên) c a công nhân viên ch c th c t phát sinh trong tháng. Theo ch hi n hành, t l trích BHXH là 20% trong ó 15% do ơn v ho c ch s d ng lao ng n p, ư c vào lương tháng.Qũy BHXH ư c chi tiêu cho các trư ng h p ngư i lao ng m au, thai s n, tai n n lao ng, b nh ngh nghi p, hưu trí, t tu t. Qũy này do cơ quan b o hi m xã h i qu n lý.. Qũy BHYT ư c s d ng thanh toán các kho n ti n khám, ch a b nh, vi n phí, thu c thang… cho ngư i lao ng trong th i gian m au, sinh . Qũy này ư c hình thành b ng cách trích theo t l quy nh trên t ng s ti n lương c a công nhân viên ch c th c t phát sinh trong tháng. T l trích BHYT hi n hành là 3%, trong o 2% tính vào chi phí kinh doanh, 1% tr vào thu nh p c a ngư i lao ng. Còn ph i trích theo m t t l quy nh v i t ng s qũy ti n lương, ti n công và ph c p (ph c p ch c v , ph c p trách nhi m, ph c p khu v c, ph c p thu hút, ph c p t , ph c p c bi t, ph c p c h i, nguy hi m, ph c p lưu ng, ph c p thâm niên, ph c p ph c v qu c phòng, an ninh) th c t ph i tr cho ngư i lao ng-k c lao ng h p ng tính vào chi phí kinh doanh hình thành kinh phí công oàn. T l KPC theo ch hi n hành là 2%. 3. N i dung h ch toán: thanh toán các kho n ph c p, tr c p cho ngư i lao ng, hàng tháng k toán doanh nghi p ph i l p “B ng thanh toán ti n lương cho t ng t i, phân xư ng s n xu t và các phòng ban căn c vào k t qu tính lương cho t ng ngư i. Trên b ng tính lương c n ghi rõ các kho n ph c p, tr c p, các kho n kh u tr và s ti n ngư i lao ng còn ư c lĩnh. Kho n thanh toán v tr c p BHXH cũng ư c l p tương t . Sau khi k toán ttư ng 14
ki m tra, xác nh n và ký giám c duy t y, “B ng thanh toán ti n lương và b o hi m xã h i” s ư c làm căn c thanh toán ti n lương và BHXH cho ngư i lao ng. Tài kho n h ch toán BHXH, BHYT, KPC là TK 338: ”Ph i tr và ph i n p khác": Dùng ph n ánh các kho n ph i tr và ph i n p cho cơ quan pháp lu t, cho các t ch c, oàn th xã h i, cho c p trên v KPC , BHXH, BHYT, doanh thu nh n trư c c a khách hàng …K t c u c a TK này như sau: Bên N : - Các kho n ã n p cho cơ quan qu n lý các qũy. - Các kho n ã chi v kinh phí công oàn. - X lý giá tr tài s n th a. - K t chuy n doanh thu nh n trư c vào doanh thu bán hàng tương ng t ng kỳ. Bên Có: -Trích KPC , BHXH, BHYT theo t l quy nh. - T ng s doanh thu nh n trư c phát sinh trong kỳ. - Các kho n ã tr , ã n p hay thu h . - Giá tr tài s n th a ch x lý. -S ã tr , ã n p l n hơn s ph i tr , ph i n p hoàn l i. Dư N (n u có): S tr th a, n p th a, vư t chi chưa ư c thanh toán. Dư Có: S ti n còn ph i tr , ph i n p và giá tr tài s n th a ch x lý. Vi c h ch toán các kho n trích theo lương ư c th hi n b ng sơ i ng tài khoán sau: Sơ h ch toán BHXH, BHYT, KPC TK 111, 112 TK 3382 ÷ 3384 TK 622, 627,641, 642 Kh u tr các kho n vào TL c a CNV Trích BHXH, BHYT, KPC tính vào 15
chí phí SXKD theo quy nh Chi tiêu kinh phí C t i doanh nghi p TK 334 Trích BHXH, BHYT, KPC tr vào TL c a ngư i lao ng TK 334 Chi tr BHXH cho BHXH ph i tr ngư i lao ng cho CNV BHXH, KPC vư t chi ư cc p Các kho n kh u tr vào thu nh p c a công nhân viên: Theo quy nh, sau khi óng BHXH, BHYT, KPC và thu thu nh p cá nhân, t ng s các kho n kh u tr không ư t vư t quá 30% s còn l i. III. H ch toán các kho n thu nh p khác c a ngư i lao ng: Ngoài ch ti n lương, các doanh nghi p còn ti n hành xây d ng ch ti n thư ng cho các cá nhân, t p th có thành tích trong ho t ng s n xu t kinh doanh. Ti n thư ng bao g m ti n thư ng thi ua (l y t qũy khen thư ng) và thư ng trong s n xu t kinh doanh (thư ng nâng cao ch t lư ng s n ph m, thư ng ti t ki m v t tư, thư ng phát minh, sáng ki n…) Ngoài ra, các doanh nghi p còn xây d ng ch tr c p cho ngư i lao ng có hoàn c nh khó khăn, sinh , m au Khi tính ra ti n thư ng thi ua chi t qũy khen thư ng, tr c p khó khăn chi t qũy phúc l i ph i tr công nhân viên, k toán ghi s theo nh kho n: N TK 4311(thư ng thi ua) N TK 4312(tr c p khó khăn) 16
Có TK 334 Khi thanh toán ti n thư ng và tr c p khó khăn cho công nhân viên k toán ghi s theo nh kho n: N TK 334 Có TK 111, 112 IV. Ch ng t , s sách dùng h ch toán ti n lương, BHXH, BHYT, KPC : 1. Ch ng t dùng h ch toán: Cũng gi ng như vi c h ch toán m i nghi p v kinh t phát sinh, vi c h ch toán ti n lương yêu c u ph i có ch ng t k toán l p m t cách chính xác, y , theo úng ch ghi chép quy nh. Nh ng ch ng t ban u trong h ch toán ti n lương là cơ s tính toán ti n lương và chi tr lương cho công nhân viên. Theo ch ch ng t k toán ban hành theo quy t nh s 1141/TC/Q /C KT ngày 01 tháng 11 năm 1995 c a B Tài chính, ch ng t k toán lao ng và ti n lương bao g m các lo i sau ây: a. B ng ch m công B ng ch m công dùng theo dõi ngày công th c t làm vi c, ngh vi c, ng ng vi c, ngh BHXH... c a ngư i lao ng có căn c tính tr lương, BHXH tr thay lương, ti n thư ng... cho t ng ngư i và qu n lý lao ng trong doanh nghi p. Cu i tháng b ng ch m công cùng các ch ng t liên quan như phi u ngh hư ng BHXH... ư c chuy n v b ph n k toán ki m tra, i chi u, quy ra công tính lương và b o hi m xã h i. K toán ti n lương căn c vào các ký hi u ch m công c a t ng ngư i tính ra s ngày công theo t ng lo i tương ng ghi vào c t 32, 33, 34, 35, 36. B ng ch m công ư c lưu t i Phòng k toán cùng các ch ng t liên quan. b. B ng thanh toán ti n lương B ng thanh toán ti n lương là ch ng t làm căn c thanh toán ti n lương, ph c p cho ngư i lao ng, ki m tra vi c thanh toán ti n lương cho ngư i lao ng làm vi c trong các ơn v s n xu t kinh doanh, ng th i là căn c th ng kê v lao ng ti n lương. 17
B ng thanh toán ti n lương ư c l p hàng tháng theo t ng b ph n (phòng, ban, t nhóm... ) tương ng v i b ng ch m công. Cơ s l p b ng thanh toán ti n lương là các ch ng t v lao ng như : b ng ch m công, b ng tính ph c p, tr c p, phi u xác nh n th i gian lao ng ho c công vi c hoàn thành. Căn c vào ch ng t liên quan, b ph n k toán l p b ng thanh toán lương, chuy n cho k toán trư ng duy t làm căn c l p phi u chi và phát lương. B ng này ư c lưu t i phòng (ban) k toán. c. Phi u ngh hư ng b o hi m xã h i Phi u ngh hư ng BHXH dùng xác nh n s ngày ư c ngh do m au, thai s n, tai n n lao ng, ngh trông con m ... c a ngư i lao ng, làm căn c tính tr c p b o hi m xã h i tr thay lương theo ch quy nh. Cu i tháng phi u này kèm theo b ng ch m công chuy n v phòng k toán tính BHXH vào các c t 1, 2, 3, 4 m t sau c a phi u. d. B ng thanh toán b o hi m xã h i B ng thanh toán b o hi m xã h i dùng làm căn c t ng h p và thanh toán tr c p b o hi m xã h i tr thay lương cho ngư i lao ng, l p báo cáo quy t toán b o hi m xã h i v i cơ quan qu n lý b o hi m xã h i c p trên. Cu i tháng, sau khi k toán tính t ng s ngày ngh và s ti n tr c p cho t ng ngư i và cho toàn ơn v , b ng này ư c chuy n cho trư ng ban b o hi m xã h i c a ơn v xác nh n và chuy n cho k toán trư ng duy t chi. e. B ng thanh toán ti n thư ng B ng thanh toán ti n thư ng là ch ng t xác nh n s ti n thư ng cho t ng ngư i lao ng, làm cơ s tính thu nh p c a m i ngư i lao ng và ghi s k toán. B ng thanh toán ti n thư ng ch y u dùng trong các trư ng h p thư ng theo lương không dùng trong các trư ng h p thư ng t xu t, thư ng ti t ki m nguyên v t li u... 18
f. Phi u xác nh n s n ph m ho c công vi c hoàn thành Phi u xác nh n s n ph m ho c công vi c hoàn thành là ch ng t xác nh n s s n ph m ho c công vi c hoàn thành cu ơn v ho c cá nhân ngư i lao ng. Làm cơ s l p b ng thanh toán ti n lương ho c ti n công cho ngư i lao ng. Phi u này do ngư i giao vi c l p thành 2 liên: 1 liên lưu và 1 liên chuy n n k toán ti n lương làm th t c thanh toán cho ngư i lao ng. Trư c khi chuy n n k toán ti n lương ph i có y ch ký c a ngư i giao vi c, ngư i nh n vi c, ngư i ki m tra ch t lư ng và ngư i duy t. g. Phi u báo làm thêm gi Phi u báo làm thêm gi là ch ng t xác nh n s gi công, ơn giá và s ti n làm thêm ư c hư ng c a t ng công vi c và là cơ s tính tr lương cho ngư i lao ng. Phi u này do ngư i báo làm thêm gi l p và chuy n cho ngư i có trách nhi m ki m tra và ký duy t ch p nh n s gi làm thêm và ng ý thanh toán. Sau khi có y ch ký, phi u báo làm thêm gi ư c chuy n n k toán lao ng ti n lương làm cơ s tính lương tháng. h. H p ng giao khoán: H p ng giao khoán là b n ký k t gi a ngư i giao khoán và ngư i nh n khoán v kh i lư ng công vi c, th i gian làm v i c,, trách nhi m và quy n l i c a m i bên khi th c hi n công vi c ó ng th i là cơ s thanh toán ti n công lao ng cho ngư i nh n khoán. i. Biên b n i u tra tai n n lao ng Biên b n này nh m xác nh m t cách chính xác các v tai n n lao ng x y ra t i ơn v có ch b o hi m cho ngư i lao ng m t cách tho áng và có các bi n pháp b o m an toàn lao ng, ngăn ng a các v tai n n x y ra t i ơn v . 19
2.S sách dùng h ch toán: vi c h ch toán ti n lương ư c chu n xác, k p th i cung c p thông tin cho ngư i qu n lý, h th ng s sách và quy trình ghi chép òi h i ph i ư c t ch c khoa h c, h p lý, v a m b o chính xác, v a gi m b t lao ng cho ngư i làm công tác k toán. Theo ch k toán hi n hành, vi c t ch c h th ng s sách do doanh nghi p t xây d ng d a trên 4 hình th c s do B Tài chính quy nh, ng th i căn c vào c i m, quy mô ho t ng s n xu t kinh doanh c a ơn v . Vi c t ch c h ch toán ti n lương ti n hành theo các hình th c như sau: * Hình th c nh t ký chung: ây là hình th c ph n ánh các nghi p v kinh t phát sinh theo th t th i gian vào m t quy n s nh t ký g i là Nh t ký chung. Sau ó, căn c vào nh t ký chung l y s li u ghi vào S cái. Ngoài ra thu n ti n cho vi c ghi chép Nh t ký chung có th m các nh t ký ph cho các tài kho n ch y u. nh kỳ c ng các nh t ký ph l y s li u vào nh t ký chung r i vào s cái. i v i các i tư ng c n theo dõi chi ti t thì k toán m các s , th chi ti t, l y s li u so sánh i chi u v i s nh t ký và s cái. Ph n hành k toán ti n lương theo hình th c s này ư c t ch c như m i ph n hành khác nghĩa là khi nghi p v phát sinh, k toán s ghi vào s nh t ký chung, cu i tháng hay nh kỳ k toán s căn c vào nh t ký chung, lo i b các s li u trùng r i ph n ánh vào s cái. N u c n thi t có th t ch c s k toán chi ti t v ti n lương. Cu i kỳ l p các báo cáo. Hình th c nh t ký chung ơn gi n, phù h p v i m i lo i hình doanh nghi p nhưng l i có như c i m hay ghi trùng, m i ch ng t thư ng ư c vào ít nh t 2 s nh t ký tr lên. B i v y, cu i tháng sau khi c ng s li u t các s nh t ký, k toán ph i lo i b các s li u trùng l p r i m i ghi vào s cái. Sơ ghi s theo hình th c nh t ký chung: Ch ng t g c: - B ng thanh toán ti n lương - B ng thanh toán BHXH - B ng thanh toán ti n thư ng - Ch ng t thanh toán 20 Nh t ký chung S chi ti t TK 334