intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Về sự chuyển đổi phương thức thực hiện chức năng kinh tế của nhà nước ta hiện nay "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

62
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Về sự chuyển đổi phương thức thực hiện chức năng kinh tế của nhà nước ta hiện nay Cho nên, ngay sau đó, chúng ta đã phải sửa đổi, bổ sung theo hướng tách tội, bổ sung tội hoặc sửa đổi quy định đã có. Ví dụ: Nhóm tội phạm về ma tuý trước đây, nhóm tội phạm về môi trường hoặc nhóm tội phạm về vi tính hiện nay v.v.. 4. Thay đổi quan niệm về nguồn của pháp luật hình sự theo hướng trên sẽ dẫn đến hai sự thay đổi chính....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Về sự chuyển đổi phương thức thực hiện chức năng kinh tế của nhà nước ta hiện nay "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi TrÇn Th¸i D−¬ng * T rong B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi ®¹i biÓu to n quèc lÇn thø VIII, §¶ng ta ® nhÊn m¹nh: “§æi míi kh«ng ph¶i l thay ®æi môc kinh tÕ, do vËy m néi dung cô thÓ cña kh¸i niÖm vÒ chøc n¨ng cña nh n−íc cÇn ph¶i ®−îc xem xÐt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn v yªu cÇu nhÊt tiªu XHCN m l quan niÖm ®óng ®¾n h¬n vÒ ®Þnh cña nÒn kinh tÕ - x héi. CNXH v thùc hiÖn môc tiªu Êy b»ng nh÷ng Tuy nhiªn, còng cÇn ph¶i thÊy râ sù h×nh thøc, b−íc ®i v biÖn ph¸p phï hîp”(1). chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc hiÖn chøc n¨ng Nh− vËy, qu¸ tr×nh ®æi míi ë n−íc ta kh«ng kinh tÕ cña Nh n−íc ta kh«ng n»m ngo i sù ph¶i l qu¸ tr×nh thay ®æi b¶n chÊt cña Nh chuyÓn ®æi chung trong nhËn thøc vÒ lÝ t−ëng n−íc nh−ng nhÊt thiÕt ph¶i cã sù chuyÓn ®æi XHCN v qu¸ tr×nh x©y dùng CNXH hiÖn c¸c ph−¬ng thøc thùc hiÖn chøc n¨ng cña Nh thùc. Bëi lÏ, sù ®æi míi t− duy chÝnh trÞ - kinh n−íc, trong ®ã sù chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc tÕ cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i kh«ng thÓ hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh. kh«ng dÉn ®Õn sù ®æi míi t−¬ng øng vÒ hÖ Sù chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc hiÖn chøc thèng chÝnh trÞ, trong ®ã nh n−íc ®ãng vai trß n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ta mang nh÷ng l yÕu tè trung t©m. Cho nªn, nÕu xÐt trªn ®iÓm ®Æc thï v qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi Êy ®ang ph−¬ng diÖn lÝ luËn th× ph¶i thÊy r»ng sù ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i quan t©m gi¶i chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc hiÖn chøc n¨ng quyÕt nh− bè trÝ l¹i c¬ cÊu kinh tÕ, c¶i c¸ch bé kinh tÕ cña Nh n−íc ta hiÖn nay kh«ng ph¶i l m¸y nh n−íc, x©y dùng v ho n thiÖn hÖ sù thay ®æi mét c¸ch ®¬n thuÇn vÒ nhiÖm vô thèng chÝnh s¸ch, ph¸p luËt... D−íi gãc ®é luËt cña Nh n−íc cho phï hîp víi yªu cÇu cña giai häc, ë b i viÕt n y, chóng t«i muèn gãp mét ®o¹n c¸ch m¹ng nhÊt ®Þnh m l sù chuyÓn ®æi v i suy nghÜ cña m×nh v o sù quan t©m chung mét c¸ch c¨n b¶n, thÓ hiÖn nh÷ng ph−¬ng thøc vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nhËn thøc lÝ luËn v thùc tiÔn míi so víi chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung. C¶ lÝ hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ta hiÖn luËn v thùc tiÔn ®Òu cho phÐp chóng ta kh¼ng nay. ®Þnh r»ng sù chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc hiÖn 1. Trong mèi quan hÖ víi c¬ së kinh tÕ th× chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc l tÊt yÕu, ®¸p nh n−íc chÞu sù quy ®Þnh cña c¬ së kinh tÕ øng ®ßi hái kh¸ch quan v cÊp b¸ch cña cuéc nh−ng nh n−íc kh«ng ho n to n lÖ thuéc v o sèng. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ kinh tÕ c¬ së kinh tÕ m t¸c ®éng trë l¹i nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ mét c¸ch m¹nh mÏ nh− Ph. ¡ngghen ® chØ râ tr−êng ®Þnh h−íng XHCN trong ®iÒu kiÖn x©y l nh n−íc cã thÓ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t dùng Nh n−íc ph¸p quyÒn XHCN ViÖt Nam, triÓn nÕu nh n−íc t¸c ®éng v o nÒn kinh tÕ ph¸t huy b¶n chÊt nh©n d©n cña Nh n−íc ta l mét c¸ch hîp quy luËt v nÕu ng−îc l¹i, nã qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn c¸ch m¹ng rÊt s©u s¾c. k×m h m sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ. Môc tiªu, lÝ t−ëng XHCN kh«ng thay ®æi Nh n−íc kh«ng tån t¹i ngo i khu«n khæ nh−ng néi dung v ph−¬ng ph¸p tæ chøc thùc x héi nãi chung do ®ã còng kh«ng thÓ tån t¹i hiÖn quyÒn lùc nh n−íc trong ®iÒu kiÖn míi chøc n¨ng cña nh n−íc t¸ch rêi khái nh÷ng ® thay ®æi. §ã còng chÝnh l qu¸ tr×nh ®æi nhu cÇu cña ®êi sèng x héi. §iÒu n y dÉn ®Õn míi t− duy lÝ luËn vÒ CNXH ë n−íc ta, gãp kÕt qu¶ l nh n−íc còng chuyÓn ®æi c¸c phÇn ®−a nh÷ng lÝ t−ëng vÒ x©y dùng ®Êt n−íc ph−¬ng thøc thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh sao cho phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu míi cña nÒn * Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 12 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ViÖt Nam d©n chñ, gi u m¹nh trë th nh hiÖn nh©n d©n ®èi víi §¶ng v Nh n−íc nh−ng thùc. nh×n tõ mÆt kh¸c th× qua ®ã chóng ta còng rót 2. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc ra ®−îc nh÷ng b i häc quý gi¸ vÒ chuyÓn ®æi hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ta kh«ng c¬ chÕ qu¶n lÝ kinh tÕ, vÒ bè trÝ v sö dông ®éi ph¶i l sù rÏ ngoÆt ngay lËp tøc sang nh÷ng néi ngò c¸n bé. dung ho n to n míi, ®iÒu n y chóng ta l m C¬ së cña qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ph−¬ng kh¸c víi c¸c n−íc XHCN tr−íc ®©y. Con thøc thùc hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ®−êng chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc hiÖn chøc ta l nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng XHCN n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ViÖt Nam kh«ng v nÒn d©n chñ XHCN. Tõ ®ã cÇn ph¶i tiÕp tôc h¼n theo m« h×nh “liÖu ph¸p sèc” m còng x¸c ®Þnh râ thªm chøc n¨ng cña Nh n−íc ta kh«ng ho n to n theo m« h×nh “dß ®¸ qua theo mçi b−íc ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®ång s«ng”. Sù chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc hiÖn thêi ph¶i th−êng xuyªn nghiªn cøu, tæng kÕt chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ta mang nÐt thùc tiÔn ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh néi dung chøc ®Æc thï l d−íi sù l nh ®¹o cña §¶ng, Nh n¨ng, nhiÖm vô cña Nh n−íc tr−íc nh÷ng ®ßi n−íc tiÕn h nh chuyÓn ®æi kÕt hîp tõng b−íc hái cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ v× sù ph¸t triÓn víi ®ét ph¸ mét c¸ch v÷ng ch¾c, hîp lÝ.(2) Trªn cña nÒn kinh tÕ lu«n cã nguy c¬ gÆp sù c¶n trë thùc tÕ, viÖc chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc hiÖn (ph¶n chøc n¨ng) tõ phÝa Nh n−íc víi bé m¸y chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ta ® thu ®−îc bÞ quan liªu hãa. nh÷ng th nh c«ng ®¸ng tù h o nh−ng thùc tiÔn XÐt vÒ ph−¬ng diÖn chøc n¨ng cña Nh còng ®ang ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i tæng n−íc th× viÖc chuyÓn tõ c¬ chÕ kinh tÕ kÕ kÕt kinh nghiÖm, ®óc rót th nh lÝ luËn soi ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ ®−êng cho chÆng ®−êng tiÕp theo. NhiÒu nh tr−êng l sù chuyÓn ®æi c¨n b¶n vÒ vai trß, t¸c nghiªn cøu trong v ngo i n−íc ® c¶nh b¸o dông cña Nh n−íc. §iÒu n y cã nghÜa l khi r»ng nÕu chóng ta kh«ng kÞp thêi ®iÒu chØnh chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, khi nguyªn viÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ kinh tÕ v c¸c ph−¬ng t¾c tù do, tù chñ ®−îc ®Ò cao th× vai trß cña thøc thùc hiÖn chøc n¨ng cña Nh n−íc cho Nh n−íc còng cÇn ph¶i ®−îc t¨ng c−êng. phï hîp th× sÏ cã nh÷ng “kho¶ng trèng”, Trong c¬ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung, nh÷ng vïng “tranh tèi tranh s¸ng” l m n¶y Nh n−íc l m tÊt c¶, Nh n−íc can thiÖp v o sinh v t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cho c¸c quèc hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc quan träng nhÊt ®êi sèng n¹n nh− n¹n kinh tÕ ngÇm, bu«n lËu; n¹n quan kinh tÕ - x héi. Ngo i viÖc duy tr× trËt tù, an liªu, tham nhòng; n¹n hñy ho¹i m«i tr−êng v¨n to n x héi, b¶o ®¶m an ninh quèc phßng, thùc hãa, l m suy tho¸i m«i tr−êng sinh th¸i v l m hiÖn c¸c chøc n¨ng trÊn ¸p c¸c lùc l−îng thï c¹n kiÖt t i nguyªn v.v. l nh÷ng mèi nguy h¹i ®Þch g©y nguy h¹i cho chÕ ®é XHCN, Nh cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ ®Êt n−íc (siªu chñ thÓ kinh tÕ) cßn tiÕn h nh hÇu n−íc. Thùc tiÔn ®êi sèng kinh tÕ - x héi cña hÕt c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ theo kiÓu c¶ n−íc n−íc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y næi cém nh− l c«ng x−ëng lín. V× thÕ trªn thùc tÕ, nhiÒu vÊn ®Ò gay g¾t, kh«ng ph¶i chØ l do t¸c chøc n¨ng qu¶n lÝ kinh tÕ cña Nh n−íc v ®éng tiªu cùc cña khñng ho¶ng t i chÝnh - tiÒn chøc n¨ng qu¶n trÞ kinh doanh cña c¸c chñ thÓ tÖ khu vùc v quèc tÕ hay l do xuÊt ph¸t ®iÓm kinh tÕ kh«ng ®−îc ph©n ®Þnh r¹ch rßi. Nh tõ n−íc nghÌo m cßn do nhiÒu yÕu tè bÊt hîp n−íc, c¬ quan nh n−íc võa l chñ thÓ qu¶n lÝ lÝ trong c¬ cÊu kinh tÕ, trong thiÕt chÕ v thÓ võa l chñ thÓ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, chÕ nh n−íc g©y nªn nh÷ng lùc c¶n ®¸ng kÓ trùc tiÕp ®iÒu khiÓn c¸c ho¹t ®éng t¸c nghiÖp. cho qu¸ tr×nh “më cöa” víi c¶ bªn trong v bªn ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, Nh ngo i. Nh÷ng vô ¸n kinh tÕ lín nhÊt thÕ kØ nh− n−íc thùc hiÖn vai trß l chñ thÓ qu¶n lÝ kinh tÕ vô C«ng ti dÖt Nam §Þnh, vô T©n Tr−êng vÜ m«. TÊt nhiªn, ë ®©y cÇn ph¶i ph©n biÖt vai Sanh, vô EPCO Minh Phông v.v. ® g©y thiÖt trß qu¶n lÝ cña Nh n−íc víi vai trß qu¶n lÝ cña h¹i rÊt nghiªm träng ®Õn t i s¶n cña Nh n−íc c¸c tæ chøc kinh tÕ. Qu¶n lÝ cña c¸c chñ thÓ v cña nh©n d©n, l m gi¶m sót niÒm tin cña kinh tÕ kh¸c vÒ b¶n chÊt so víi qu¶n lÝ cña Nh T¹p chÝ luËt häc - 13
  3. nghiªn cøu - trao ®æi n−íc; qu¶n lÝ cña Nh n−íc l qu¶n lÝ vÜ m« - Nh n−íc hç trî v t¹o ®iÒu kiÖn, m«i cßn qu¶n lÝ cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ l qu¶n lÝ vi tr−êng thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x m«. Qu¶n lÝ cña Nh n−íc l sù qu¶n lÝ bao héi; qu¸t to n bé c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ x héi theo - Nh n−íc ®¶m b¶o sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ quy luËt v yªu cÇu cña x héi v× lîi Ých cña ®i ®«i víi c«ng b»ng x héi; ®¶m b¶o sù ph¸t Nh n−íc v x héi. Qu¶n lÝ vi m« cña c¸c chñ triÓn mét c¸ch h i hßa gi÷a kinh tÕ v x héi; thÓ kinh tÕ theo ®uæi nh÷ng môc ®Ých riªng. ®¶m b¶o sö dông t i nguyªn thiªn nhiªn v c¸c Thùc chÊt, trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa nguån lùc kh¸c mét c¸ch hîp lÝ, b¶o vÖ m«i tËp trung, kh«ng tån t¹i sù ph©n c«ng chøc tr−êng sinh th¸i; ®¶m b¶o ph¸t triÓn bÒn v÷ng n¨ng gi÷a Nh n−íc v kinh tÕ nªn kh«ng cã v ®¶m b¶o tÝnh v¨n hãa cña sù ph¸t triÓn. sù ph©n biÖt chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc Tuy nhiªn, ®Ó x¸c ®Þnh ph−¬ng thøc thùc v chøc n¨ng cña c¸c tæ chøc kinh tÕ. Ng−îc hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ta th× l¹i, nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng l thÓ thèng nhÊt cña ph¶i xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn, ho n c¶nh sù ph©n c«ng c¸c chøc n¨ng kinh tÕ vÜ m« v cô thÓ cña ®Êt n−íc hiÖn nay. NÕu xÐt trªn tæng kinh tÕ vi m«. ChÝnh v× thÕ, qu¸ tr×nh chuyÓn thÓ th× qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc thùc ®æi ph−¬ng thøc thùc hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc l qu¸ cña Nh n−íc l qu¸ tr×nh khã kh¨n, phøc t¹p tr×nh chuyÓn ®æi víi nh÷ng néi dung chñ yÕu sau ®©y: c¶ vÒ ®iÒu kiÖn kh¸ch quan v thãi quen t©m lÝ - ChuyÓn tõ chç ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ víi cña ng−êi lao ®éng v ng−êi qu¶n lÝ. th nh phÇn kinh tÕ nh n−íc l chñ yÕu sang 3. Chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc cÇn ®iÒu tiÕt to n bé nÒn kinh tÕ quèc d©n víi sù ®−îc xem xÐt trªn quan ®iÓm l vai trß, t¸c tham gia cña nhiÒu th nh phÇn kinh tÕ mét dông cña Nh n−íc ®èi víi nÒn kinh tÕ thÓ c¸ch b×nh ®¼ng; hiÖn th«ng qua ho¹t ®éng cña bé m¸y nh - ChuyÓn tõ chç chñ yÕu l ph©n phèi vèn n−íc. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, Nh n−íc ®Çu t−, phª duyÖt dù ¸n, ®Þnh ra c¸c chØ tiªu kh«ng thÓ l m thay c¸c chñ thÓ kinh tÕ ë ph¹m sang x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ, vi vi m« nh−ng ë tÇm vÜ m« th× kh«ng cã chñ c¸c quy ho¹ch, chÝnh s¸ch lín, quan träng; thÓ n o thay thÕ ®−îc vai trß cña Nh n−íc. - ChuyÓn tõ chç chñ yÕu l qu¶n lÝ kÕ N¾m v÷ng nh÷ng nguyªn lÝ cña chñ nghÜa ho¹ch ®Çu t−, s¶n xuÊt sang ®iÒu tiÕt to n bé M¸c-Lªnin v t− t−ëng Hå ChÝ Minh, trªn c¬ qu¸ tr×nh vËn h nh kinh tÕ; së tæng kÕt kinh nghiÖm thùc tiÔn c¸ch m¹ng - ChuyÓn tõ chç lÊy qu¶n lÝ d−íi h×nh thøc ViÖt Nam v tiÕp thu nh÷ng th nh tùu trong hiÖn vËt l chÝnh sang qu¶n lÝ d−íi h×nh thøc qu¶n lÝ kinh tÕ x héi cña c¸c n−íc trªn thÕ gi¸ trÞ l chÝnh; giíi, §¶ng ta ® chØ râ vai trß cña Nh n−íc ta - ChuyÓn tõ chç qu¶n lÝ trùc tiÕp b»ng l ng−êi qu¶n lÝ v t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc h×nh mÖnh lÖnh h nh chÝnh sang qu¶n lÝ gi¸n tiÕp th nh v ph¸t triÓn c¸c quan hÖ kinh tÕ thÞ b»ng biÖn ph¸p kinh tÕ v hÖ thèng ph¸p luËt l tr−êng ë n−íc ta. Nh×n chung, vai trß ®ã cña chÝnh. Nh n−íc cã thÓ kh¸i qu¸t nh− sau: Nh− vËy, chøc n¨ng qu¶n lÝ kinh tÕ vÜ m« - Nh n−íc x¸c ®Þnh môc tiªu, chiÕn l−îc cña Nh n−íc l kh¸i niÖm bao h m c¸c néi ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi; dung võa ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ võa t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn võa hç trî, - Nh n−íc x¸c lËp khu«n khæ ph¸p luËt thóc ®Èy v cung cÊp c¸c s¶n phÈm h ng hãa, phï hîp ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi trong dÞch vô quan träng cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. vßng trËt tù; 4. Trong néi h m kh¸i niÖm qu¶n lÝ kinh tÕ - Nh n−íc thèng nhÊt qu¶n lÝ v ph©n phèi vÜ m« cÇn chó ý khÝa c¹nh thùc tiÔn cña vÊn ®Ò c¸c nguån t i nguyªn trªn c¬ së vËn dông c¸c bëi lÏ kh«ng cã m« h×nh qu¶n lÝ kinh tÕ chung quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng; cho mäi quèc gia cã nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. - Nh n−íc ®¶m b¶o cung cÊp c¸c h ng §iÓm chung nhÊt thÓ hiÖn ë chç qu¶n lÝ kinh tÕ hãa, dÞch vô c«ng céng; vÜ m« ®−îc thùc hiÖn b»ng chñ thÓ Nh n−íc 14 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi th«ng qua hÖ thèng c¸c c«ng cô ®iÒu chØnh hîp chø kh«ng chØ cã môc tiªu t¨ng tr−ëng trong ®ã næi bËt lªn vai trß cña ph¸p luËt. Tuy kinh tÕ ®¬n thuÇn. Qu¶n lÝ nh n−íc l sù t¸c nhiªn, néi dung cô thÓ v giíi h¹n cña qu¶n lÝ ®éng tæng hîp cña bé m¸y nh n−íc lªn c¸c kinh tÕ vÜ m« ë mçi n−íc cã kh¸c nhau tuú qu¸ tr×nh kinh tÕ, c¸c chñ thÓ ho¹t ®éng kinh tÕ thuéc v o ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng n−íc. ë (®èi t−îng qu¶n lÝ). Ng y nay, víi nÒn kinh tÕ n−íc ta, nguyªn t¾c chung l kÕt hîp gi÷a thÞ thÞ tr−êng ®a d¹ng vÒ chñ thÓ, phong phó vÒ lîi tr−êng v Nh n−íc trong ®ã vai trß cña Nh Ých nªn ®Ó ph¸t triÓn c©n ®èi v bÒn v÷ng vÒ n−íc l v« cïng quan träng ®Ó ®¶m b¶o cho kinh tÕ - x héi th× cÇn ph¶i cã quyÒn lùc nh viÖc h×nh th nh v ph¸t triÓn c¸c quan hÖ thÞ n−íc ®ñ m¹nh nh»m duy tr× trËt tù v ®iÒu hßa tr−êng v× c¸c yÕu tè cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng c¸c lîi Ých. Nh−ng chøc n¨ng cña Nh n−íc v ch−a ®−îc h×nh th nh mét c¸ch ®Çy ®ñ. XuÊt chøc n¨ng cña c¸c chñ thÓ thÞ tr−êng l kh¸c ph¸t ®iÓm cña nÒn kinh tÕ n−íc ta l n−íc nhau do ®ã, kh«ng thÓ ¸p dông thuyÕt “ph©n n«ng nghiÖp l¹c hËu, tr×nh ®é ng−êi lao ®éng c«ng chøc n¨ng” trong viÖc x©y dùng bé m¸y v c¶ ng−êi qu¶n lÝ cßn ch−a t−¬ng xøng víi nh n−íc ®−îc. ThuyÕt n y cho r»ng sù ph©n yªu cÇu nhiÖm vô; c¬ chÕ thÞ tr−êng cßn s¬ c«ng x héi c ng tØ mØ th× sù ph©n c«ng gi÷a khai v× võa míi tho¸t ra khái chÕ ®é bao cÊp. c¸c c¬ quan nh n−íc còng c ng tØ mØ nÕu Do vËy, ®Ó x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng kh«ng th× qu¶n lÝ kh«ng xuÓ.(4) Trong nÒn kinh ®Þnh h−íng XHCN th× kh«ng thÓ ¸p dông mét tÕ thÞ tr−êng, c¬ quan nh n−íc ph¶i thùc hiÖn c¸ch m¸y mãc kinh nghiÖm qu¶n lÝ cña c¸c sù qu¶n lÝ ®a ng nh, ®a lÜnh vùc, ®a chøc n−íc cã nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ph¸t triÓn v n¨ng... nh− thÕ míi cã thÓ ®¶m b¶o ®−îc tÝnh chÝnh v× thÕ chøc n¨ng kinh tÕ cña Nh n−íc ta gän nhÑ v tÝnh hiÖu qu¶ cña hÖ thèng qu¶n lÝ. còng kh«ng ho n to n gièng víi chøc n¨ng MÆt kh¸c, vÊn ®Ò qu¶n lÝ nh n−íc ®èi víi kinh tÕ cña bÊt k× nh n−íc n o kh¸c. doanh nghiÖp nh n−íc (h×nh thøc cña kinh tÕ Qu¶n lÝ kinh tÕ vÜ m« kh¸c víi qu¶n lÝ kinh nh n−íc - th nh phÇn kinh tÕ chñ ®¹o trong tÕ vi m« c¶ vÒ néi dung v ph−¬ng ph¸p thùc nÒn kinh tÕ quèc d©n) ®−îc coi l vÊn ®Ò cã ý hiÖn. Theo c¸c nh kinh tÕ häc, ®iÒu tiÕt khèng nghÜa quan träng bËc nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh râ t− chÕ vÜ m« l kh¸i niÖm chØ sù ®iÒu tiÕt v c¸ch chñ thÓ kinh tÕ vÜ m« cña Nh n−íc trong khèng chÕ ®èi víi tæng l−îng thu chi tiÒn tÖ, nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. Theo tiÕn tr×nh ®æi míi tæng l−îng thu chi t i chÝnh v tæng l−îng thu c¬ cÊu doanh nghiÖp nh n−íc song song víi chi ngo¹i hèi ®Ó thùc hiÖn viÖc c©n b»ng vÜ m«, qu¸ tr×nh c¶i c¸ch bé m¸y nh n−íc, x¸c ®Þnh b¶o ®¶m kinh tÕ t¨ng tr−ëng liªn tôc, æn ®Þnh, l¹i chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c c¬ quan nh h i hßa v suy réng ra gåm c¶ nh÷ng biÖn n−íc th× chÕ ®é chñ qu¶n h nh chÝnh víi ph¸p kh¸c m chÝnh phñ ¸p dông ®Ó bï ®¾p sù doanh nghiÖp nh n−íc ®ang ®−îc xãa bá tõng “mÊt thiªng” cña thÞ tr−êng(3). Qu¶n lÝ vÜ m« b−íc. Quan hÖ t i s¶n gi÷a Nh n−íc víi kh«ng nh»m v o chñ thÓ x¸c ®Þnh m t¸c ®éng doanh nghiÖp nh n−íc sÏ ®−îc phi h nh chÝnh lªn to n bé nÒn kinh tÕ quèc d©n nh»m t¹o ra hãa v chuyÓn qua h×nh thøc d©n sù, kinh tÕ nh÷ng c©n ®èi chung nhÊt, ®¶m b¶o ph¸t triÓn trªn c¬ së ph¸p luËt. Nh n−íc th«ng qua c¸c kinh tÕ, khuyÕn khÝch l m gi u ®i ®«i víi ®¶m chñ thÓ cña m×nh (còng d−íi h×nh thøc doanh b¶o c«ng b»ng x héi; ®¶m b¶o ®Ó hßa nhËp nghiÖp) ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh vèn v o nÒn kinh tÕ thÕ giíi m kh«ng bÞ hßa tan, nh n−íc. ®¸nh mÊt b¶n s¾c cña nÒn v¨n hãa d©n téc; Trªn quan ®iÓm qu¶n lÝ kinh tÕ vÜ m« l sù ®¶m b¶o t¨ng tr−ëng kinh tÕ m kh«ng l m c¹n qu¶n lÝ cña to n thÓ bé m¸y nh n−íc ®èi víi kiÖt t i nguyªn v suy tho¸i m«i tr−êng sèng. ho¹t ®éng kinh tÕ - x héi th× ng y nay, khi sù Qu¶n lÝ kinh tÕ vÜ m« bao gåm to n bé c¸c nghiÖp ®æi míi ®Êt n−íc ®ang ®i v o chiÒu s©u, kh©u tõ ®Ò ra ch−¬ng tr×nh, môc tiªu, quy t¾c, nh÷ng vÊn ®Ò vÒ c¶i c¸ch bé m¸y nh n−íc l¹i tæ chøc thùc hiÖn ®Õn kiÓm tra gi¸m s¸t, xö lÝ c ng trë nªn cÊp b¸ch. Tõ c¬ chÕ ph©n c«ng vi ph¹m. Qu¶n lÝ kinh tÕ vÜ m« l t¸c ®éng lªn phèi hîp quyÒn lùc sao cho cã hiÖu qu¶ ®Õn to n bé c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ, c¸c chñ thÓ kinh viÖc tæ chøc v ho¹t ®éng cña tõng c¬ quan tÕ ®Ó ®¶m b¶o c¸c chØ tiªu kinh tÕ - x héi tæng nh n−íc ë trung −¬ng nh− Quèc héi, ChÝnh T¹p chÝ luËt häc - 15
  5. nghiªn cøu - trao ®æi phñ, c¬ quan t− ph¸p ®Õn bé m¸y chÝnh quyÒn nh l¹i xuÊt ph¸t tõ chÝnh gi¸ trÞ cña ph¸p luËt v× n−íc ë ®Þa ph−¬ng... ® ®−îc HiÕn ph¸p n¨m 1992 khi ®¶m b¶o ®−îc b×nh ®¼ng, c«ng b»ng v æn ghi nhËn nay còng ®ang ph¶i nghiªn cøu ®Ó söa ®Þnh c¸c quan hÖ x héi phæ biÕn th× ph¸p luËt ®æi ë tÇm møc s©u réng v c¬ b¶n h¬n, ®¸p øng l¹i kh«ng thÓ nhanh nh¹y, n¨ng ®éng v phong nh÷ng yªu cÇu cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, phó nh− c¸c lo¹i c«ng cô kh¸c. Trong khi ®ã, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc. nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng l¹i rÊt n¨ng ®éng, s¸ng 5. Ng y nay, trong viÖc t¹o ra m«i tr−êng t¹o; nhiÒu khi v−ît qu¸ khu«n khæ cña ph¸p ph¸p lÝ thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña c¸c chñ thÓ luËt nÕu ph¸p luËt ch−a kÞp thêi ®−îc bæ sung, kinh tÕ, ph¸p luËt gi÷ vai trß v« cïng quan söa ®æi cho phï hîp. Muèn n©ng cao vai trß v träng. Ph¸p luËt do Nh n−íc ban h nh v b¶o ph¸t huy kh¶ n¨ng cña ph¸p luËt víi tÝnh c¸ch ®¶m thùc hiÖn kh«ng chØ l c«ng cô cña riªng l c«ng cô trung t©m ®Ó qu¶n lÝ kinh tÕ vÜ m«, Nh n−íc m cßn l c«ng cô cña chÝnh c¸c chñ Nh n−íc ta ph¶i cã ®−îc chiÕn l−îc x©y dùng thÓ kinh tÕ v trë th nh yÕu tè néi t¹i cña c¬ ph¸p luËt, kh¾c phôc c¸ch l m luËt mang tÝnh chÕ kinh tÕ. Ph¸p luËt ®ãng vai trß l mét trong ch¾p v¸ kh«ng ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé v tÝnh nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng thèng nhÊt cña hÖ thèng ph¸p luËt. Trªn nÒn cña nÒn kinh tÕ - x héi. Ph¸p luËt ®¶m b¶o t¶ng chÝnh s¸ch chung vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ - x quyÒn, quy ®Þnh nghÜa vô cña c¶ hai phÝa héi cña ®Êt n−íc cÇn x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t (ng−êi qu¶n lÝ v ®èi t−îng bÞ qu¶n lÝ), do vËy triÓn ph¸p luËt theo c¸c quy luËt v yªu cÇu cã tÝnh ®ã l c¬ së ®Ó ®¶m b¶o v t¨ng c−êng ph¸p chÕ ®Æc thï cña hÖ thèng ph¸p luËt. HÖ thèng chÝnh XHCN, n©ng cao kØ c−¬ng trong c¸c ho¹t ®éng s¸ch, ph¸p luËt cña Nh n−íc ta hiÖn nay cÇn ph¶i kinh tÕ v ho¹t ®éng nh n−íc. So víi ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng võa më võa ®ãng, ph¶i ®¶m luËt d−íi thêi bao cÊp, ph¸p luËt ng y nay, b¶o tÝnh minh b¹ch nh»m kh«ng ngõng cñng cè v nhÊt l ph¸p luËt ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng më réng quyÒn tù do kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn kinh tÕ ® cã sù thay ®æi mét c¸ch c¨n b¶n c¶ cho sù vËn h nh th«ng suèt v an to n cña c¸c vÒ néi dung v c¸c nguyªn t¾c chung. Nh÷ng quan hÖ kinh tÕ thÞ tr−êng. MÆt kh¸c, trong nhËn ®iÓm kh¸c biÖt n y l do yªu cÇu cña nÒn kinh thøc, trong ho¹t ®éng thùc tiÔn x©y dùng v ¸p tÕ dÉn ®Õn sù chuyÓn ®æi vÒ ph−¬ng thøc thùc dông ph¸p luËt cÇn ph¶i biÕt kÕt hîp gi¸ trÞ cña hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ v sù thay ®æi trong hÖ nhiÒu lo¹i c«ng cô ®iÒu chØnh x héi nh− ph¸p thèng ph¸p luËt. §iÓm cÇn ®i s©u t×m hiÓu râ ë luËt, chÝnh s¸ch, tËp qu¸n, ®¹o ®øc v.v. ®Ó t¨ng ®©y l mèi quan hÖ gi÷a ph¸p luËt v c¸c c«ng hiÖu qu¶ ®iÒu chØnh. cô kh¸c nh− thÕ n o. Chóng t«i cho r»ng dï Nh− vËy, víi c¸c khÝa c¹nh lÝ luËn v thùc gi÷ vai trß rÊt quan träng nh−ng ph¸p luËt tiÔn nh− ® ®Ò cËp trªn ®©y, cã thÓ nhËn thøc kh«ng thÓ l yÕu tè ®a n¨ng cã thÓ chuyÓn t¶i ®−îc r»ng tõ c¬ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp ®−îc hÕt néi dung chøc n¨ng cña Nh n−íc. trung chuyÓn sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng §iÒu n y cã nghÜa l ®Ó qu¶n lÝ nÒn kinh tÕ, ®Þnh h−íng XHCN th× ®iÒu quan träng kh«ng bªn c¹nh ph¸p luËt víi nh÷ng kh¶ n¨ng v giíi ph¶i l sù më réng hay thu hÑp chøc n¨ng kinh h¹n cña nã, Nh n−íc ph¶i sö dông mét c¸ch tÕ cña Nh n−íc m l sù chuyÓn ®æi ph−¬ng hîp lÝ h ng lo¹t c¸c c«ng cô kh¸c nh− kÕ thøc thùc hiÖn chøc n¨ng Êy tõ ph−¬ng thøc ho¹ch, chÝnh s¸ch v c¸c c«ng cô t i chÝnh, trùc tiÕp sang ph−¬ng thøc gi¸n tiÕp trªn c¬ së tiÒn tÖ; thËm chÝ b»ng nhiÒu biÖn ph¸p ®a sù ph©n c«ng chøc n¨ng mang tÝnh kh¸ch quan d¹ng, phong phó kh¸c n÷a nh− v¨n hãa, t− gi÷a Nh n−íc v kinh tÕ./. t−ëng, tæ chøc gi¸o dôc v.v.. ViÖc nhËn ra giíi h¹n cña ph¸p luËt l hÕt søc quan träng v× (1).Xem: §¶ng céng s¶n ViÖt Nam: V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu to n quèc lÇn thø VIII; Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, H; 1996; tr.70. kh«ng thÓ tuyÖt ®èi hãa vai trß cña ph¸p luËt (2).Xem: PTS. NguyÔn Minh Tó: VÒ m« h×nh chuyÓn ®æi kinh tÕ cña mét sè n−íc v ®Þnh h−íng vËn dông ë ViÖt Nam; Nxb. ChÝnh trÞ trong c¬ chÕ thÞ tr−êng. Vai trß v giíi h¹n cña quèc gia; H, 1997; tr.25. ph¸p luËt ë ®©y chÝnh l t¹o ra nÒn t¶ng ph¸p lÝ (3). Xem: M Hång: Hái ®¸p vÒ kinh tÕ thÞ tr−êng XHCN; Nxb. cho mäi ho¹t ®éng kinh tÕ v ho¹t ®éng qu¶n lÝ ChÝnh trÞ quèc gia; H, 1999; tr.288. (4).Xem: Tr−¬ng V¨n B©n: B n vÒ c¶i c¸ch to n diÖn doanh nghiÖp kinh tÕ, trong ®ã mäi c«ng cô kh¸c ®Òu ph¶i nh n−íc; Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia; H, 1996; tr.457. phï hîp víi ph¸p luËt. Giíi h¹n cña ph¸p luËt 16 - T¹p chÝ luËt häc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2