YOMEDIA
Báo chí hiện đại: Ghi âm trong tác nghiệp của nhà báo
Chia sẻ: Hai Nguyen
| Ngày:
| Loại File: PDF
| Số trang:7
171
lượt xem
48
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Hai công cụ không thể thiếu cho nhà báo trong tác nghiệp hằng ngày là chiếc máy ảnh và máy ghi âm. Ghi âm, như nhiều nhà báo từng trải trong nghề chỉ ra rằng là công cụ “sống còn” của nghề báo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Báo chí hiện đại: Ghi âm trong tác nghiệp của nhà báo
- Báo chí hiện đại: Ghi âm trong tác
nghiệp của nhà báo - máy có làm
thay cho người?
Hai công cụ không thể thiếu cho nhà báo trong tác nghiệp hằng
ngày là chiếc máy ảnh và máy ghi âm. Ghi âm, như nhiều nhà
báo từng trải trong nghề chỉ ra rằng là công cụ “sống còn” của
nghề báo. Để phòng bất trắc, tốt nhất là cứ ghi âm tất cả các
cuộc làm việc nếu được. Nhưng liệu chiếc máy ghi âm có thể
thay thế được cho con người trong những tình huống đặc biệt?
Gabriel Garcia Marquetz, nhà văn Mỹ La tinh (nổi danh với chủ
nghĩa hiện thực huyền ảo, điển hình là tiểu thuyết Trăm năm cô
đơn, đoạt giải Nobel Văn chương) trong một bài của mình về
- nghề báo năm 1990 đã viết như sau: “Ngày nay có ấn tượng rằng
nhiều nhà báo chẳng thèm nghe bạn nói gì cả, và nhà báo này
nghĩ rằng chuyện đó chẳng có gì quan trọng cả bởi vì anh ta tin
rằng máy ghi âm đã nghe được mọi thứ. Nhưng điều này là
không đúng vì máy không nghe được nhịp đập trái tim của người
được phỏng vấn, và đây chính là phần quan trọng nhất của một
cuộc phỏng vấn”
Được coi là một công cụ “không thể thiếu” cho tác nghiệp, nhất là
cho những bài điều tra, máy ghi âm sẽ ghi lại chính xác đến từng
từ của người được phỏng vấn. Không phải là chiếc máy ghi âm to
đùng kềnh càng như ngày trước, ngày nay máy kỹ thuật số gọn
nhẹ nhỏ xíu (điện thoại di động cũng có chức năng ghi âm) có thể
đặt trong túi hoặc những chỗ mà người được phỏng vấn không
thấy phiền, không bị ảnh hưởng. Đứng trong đám đông chen
- chúc xô đẩy tay không thể cầm bút, nhà báo chìa chiếc may ghi
âm ra là giải pháp hữu hiệu nhất. Với các bài viết về khoa học-
công nghệ chẳng hạn, đầy rẫy từ chuyên môn, ghi âm sẽ giúp ghi
lại chính xác các từ này. Cuộc phỏng vấn sẽ không bị cắt ngang
về chuyện giải thích từ ngữ cho nhà báo. Trong các bài viết kéo
dài ngày, nghe lại các đoạn ghi âm giúp nhà báo tái hiện lại bối
cảnh của thời điểm ghi âm, dễ dàng cho chuyện viết lách hơn.
Nhưng suy cho cùng, máy ghi âm cũng chỉ là một cái máy, không
hơn không kém. Nó hữu ích nhưng không thể suy nghĩ và làm
việc thay cho nhà báo trong mọi trường hợp. Tất cả mọi điều cần
làm là xem thử còn pin hay không, có trục trặc gì không, đèn có
bật sáng khi máy chạy không, băng có còn đủ chỗ không, bộ nhớ
có còn hoạt động không… Chỉ cần một chút lơ đễnh, máy ngừng
- chạy không thèm báo trước. Công việc cứ thế tiến hành, khi kiểm
tra lại thì mọi việc đã xong, công của banh thành công… cốc.
Ghi âm, cũng có những bất tiện của nó. Một ví dụ: Trong các
cuộc họp báo, hội nghị, các cuộc nói chuyện ở hội trường lớn với
đông đảo khán giả, trừ phi có các mi-cro ghi âm riêng đặt tại bục
diễn thuyết, các nhà báo thường đặt các máy ghi âm nhỏ lên bục
rồi về chỗ ngồi. Để chắc ăn thỉnh thoảng lại phải chạy lên xem
chúng có hoạt động không hay đã rơi xuống đất? Nhiều người ghi
âm ngay chỗ ngồi nhưng âm thanh vị nhiễu vì tiếng ồn
Ghi âm trong một số trường hợp lại là một trở ngại với người
được phỏng vấn. Nhiều người thấy nhà báo chìa máy ra lại đâm
ra tắc tị, căng thẳng, cứ lặp đi lặp lại một số từ. Nhiều người đồng
ý phỏng vấn nhưng yêu cầu “không được ghi âm”. Trong tình thế
này, nhà báo phải cố mà chéo tay và ghi nhớ. Ở rất nhiều quốc
- gia, như Úc chẳng hạn, luật ghi rõ cấm ghi âm trong phòng xử ở
các toà án, trong phòng họp quốc hội; cấm và hạn chế ghi âm các
cuộc nói chuyện, phỏng vấn trong trường hợp chưa được đồng ý
của người được phỏng vấn. Điều cấm này áp dụng trong trường
hợp nói chuyện trực tiếp mặt đối mặt hay qua điện thoại. Đài
Truyền hình quốc gia ABC của Úc yêu cầu rõ phóng viên của
mình nên xin phép sự đồng ý của người phỏng vấn, trước khi bắt
đầu ghi âm.
Tuy nhiên, dù có những hạn chế nhưng ưu thế của cộng cụ tác
nghiệp này vẫn là điều hiển nhiên không phải bàn. Vấn đề đáng
nói ở đây, như Marquez phê phán ở trên, chính là tính ý lại qua
lớn của các nhà báo vào máy ghi âm. Máy móc chỉ làm nhiệm vụ
ghi lại một cách lạnh lùng, còn nhà báo- con người khi nghe và
quan sát người được phỏng vấn, với các giác quan nghề nghiệp
- của mình sẽ phát hiện ra các vấn đề mà người nói còn ngập
ngừng chưa muốn nói, những vấn đề mới được đề cập đến mà
mình còn chưa biết. Nhà báo sẽ quan sát được sắc thái của cuộc
phỏng vấn, dùng khả năng săn tin của mình vào cuộc để nghe và
nhớ một cách chủ động, ghi lại chính xãc các câu nói đáng chú ý
vào sổ tay, tóm lược vấn đề chính, cần là hỏi ngay trở lại. Những
nhà báo làm việc lâu năm cho biết, ghi âm chỉ được dùng như
một công cụ hỗ trợ kỹ thuật vì nội dung câu chuyện đều đã được
ghi vào bộ nhớ trong đầu họ và khi cần họ có thể bật ra nguyên
văn câu nói của nhân vật vừa được phỏng vấn, chính xác đến
từng từ mà chẳng cần nghe lại máy ghi âm.
Theo Sally A. White, nhà báo- giáo sư dạy báo chí tại Viện Công
nghệ Hoàng gia Melbourne – RMIT của Úc, để có những bài báo
trong thực, chính xác, nhà báo nên theo những bước sau: trước
- nhất học cách lắng nghe và ghi lại những điều mình nghe một
cách nhanh, chính xác các câu nói cần dẫn chứng cho bái viết
kho cuộc phỏng vấn diễn ra. Thứ nhì để viết nhanh, nên học lối
viết tốc ký kết hợp với lối viết tắt của riêng mình. Thứ ba, dung
máy ghi âm cho các cuộc làm việc trong một số trường hợp cần
thiết và đừng ỷ lại vào nó nhiều quá đến lúc phát hiệ trục trặc
không xoay xở kịp.
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...
Thêm vào BST
Báo xấu
