Bệnh lý học thú y_6

Chia sẻ: Up Upload | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

53
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

hô hấp tế bào là giai đoạn cuối cùng của quá trình hô hấp, ở dây nhờ một hệ thống men oxi hóa khử mà oxi được sử dụng trong tế bào

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bệnh lý học thú y_6

Ch¬ng VIII Ch¬ng Sinh lý bÖnh hÖ h« hÊp TS . Ng uyÔn H÷u Nam B é m«n VS V – TN – BL Bé
Qu¸ tr× h« hÊp bao gåm 4 giai ® chÝnh: nh o¹n  Th«ng khÝ : lµ giai ® mµ kh«ng khÝ tõ ngoµi o¹n lµ  vµo ® phÕ bµo vµ ngîc l¹i. vµo Õn KhuÕch t¸n : Lµ giai ® mµ c¸c khÝ ® trao o¹n îc Lµ  ® qua mµng phÕ bµo vµ thµnh mao m¹ch æi phæi. O2 tõ phÕ bµo vµo mao m¹ch, khÝ CO2 tõ CO mao m¹ch vµo phÕ bµo. mao VËn chuyÓn : Lµ qu¸ tr× ® O2 tõ mao m¹ch nh a Lµ  phæi ® c¸c m« vµ khÝ CO2 tõ c¸c m« ® Õn Õn CO mao m¹ch phæi nhê hÖ tuÇn hoµn vµ m¸u. mao H« hÊp tÕ bµo: Lµ giai ® cuèi cïng cña qu¸ o¹n H«  tr× h« hÊp. ë ® y nhê mét hÖ thèng men nh © oxy ho¸ - khö mµ O ® sö dông trong tÕ bµo. îc
II. Rèi lo ¹n h« hÊp  2.1. Rè i lo ¹n qu¸ tr×nh th«ng khÝ 2 .1. Qu¸ tr× th«ng khÝ ho¹t ® Qu¸ nh éng b× thêng nhê sù nh  ho¹t ® éng tèt cña bé m¸y h« hÊp, vµ thµnh phÇn, ¸p lùc kh«ng khÝ b× æn.nh lùc 2 .1.1.Rèi lo¹n qu¸ tr×nh th«ng khÝ do thay ®æ i 2.1.1.Rèi  t hµnh phÇn kh«ng khÝ Kh«ng khÝ trong lµnh bao gåm: 20,92% O2, 0,03%0,03%  CO2, 79% khÝ nit¬ . CO 79% Khi lîng O2 trong kh«ng khÝ gi¶m ® hoÆc lîng khÝ i  CO2 t¨ng lªn, l¹i cã thªm c¸c lo¹i khÝ ® h¹i kh¸c nh éc CO NH3, H2S… sÏ ¶nh hëng tíi qu¸ tr× th«ng khÝ. §iÒu nh NH S… nµy x¶y ra khi chuång tr¹i vÖ sinh kÐm, th«ng tho¸ng kÐm, mËt ® GS, GC qu¸ cao lµm cho bÇu tiÓu khÝ é hËu trong chuång nu«i bÞ « nhiÔm.
Trong mét sè trêng hîp kh«ng khÝ cßn bÞ « Trong  nhiÔm bíi c¸c lo¹i khÝ ® kh¸c nh: SO2, CO, éc nhiÔm CO, NO, NO2… NO, Lîng CO2 chiÕm 7 – 8% sÏ g© khã thë; 8 – y  10% g© ng¹t; 15 – 20% g© ng¹t øc chÕ toµn 10% y y th© ® 30% gia sóc chÕt do liÖt h« hÊp. n; Õn Khi lîng oxy < 17% qu¸ tr× th«ng khÝ sÏ rÊt nh khã kh¨n. S ù chÞu ® ùng víi t× tr¹ng thiÕu oxy cßn phô nh Sù  thuéc vµo tr¹ng th¸i thÇn kinh cña con vËt, phô thuéc vµo lo¹i ®éng vËt. thuéc
Qu¸ tr×nh ng¹t chia thµnh 3 giai ®o¹n:  Giai ®o¹n hng phÊn : TKHH bÞ kÝch thÝch do lîng TKHH  khÝ CO2 t¨ng, lîng O2 trong m¸u gi¶m, con vËt thë khÝ s© vµ nhanh, tiÕp theo lµ thë vµo khã; TKVM còng u bÞ kÝch thÝch nªn tim ® nhanh, huyÕt ¸p cao; sau Ëp ® h« hÊp chËm dÇn, thë ra khã, co giËt toµn th© ã n, co bãp c¬tr¬ g© Øa ® lung tung. ny ¸i co Giai ®o¹n øc chÕ : h« hÊp bÞ ngõng h¼n, huyÕt ¸p h«  h¹, (do TKHH bÞ øc chÕ bëi lîng CO2 qu¸ cao trong h¹, m¸u) m¸u) Giai ®o¹n suy sôp toµn th©n: TKHH vµ TKVM bÞ øc toµn  chÕ hoµn toµn, ® ång tö gi·n, mÊt ph¶n x¹, c¬mÒm nh·o, huyÕt ¸p gi¶m, tim chËm vµ yÕu, thë ng¸p c¸ råi ngõng h¼n. ngõng
BÖnh nó i c ao B Önh Khi lªn cao do kh«ng khÝ lo·ng nªn ph© ¸pn Khi riªng cña oxy còng bÞ gi¶m theo, ® éng vËt r¬i vµo t× tr¹ng thiÕu oxy, g© hiÖn tîng thë nh y nhanh vµ s© trong giai ® ® u o¹n Çu, sau ® do ã thë nhanh vµ s© sÏ ® th¶i nhiÒu khÝ u µo cacbonic nªn trung khu h« hÊp l¹i bÞ kÐm nh¹y c¶m, dÉn tíi t× tr¹ng thë chËm dÇn vµ nh yÕu. V×vËy ® víi nh÷ c¬thÓ vËn ® èi ng éng nhiÒu ë c¸c vïng nói cao dÉn tíi hiÖn tîng nhiÔm ® axit do bÞ thiÕu oxy. nhiÔm éc
2 .1.2. Rè i lo ¹n th«ng khÝ d o c ¸c b Önh c ña 2.1.2.  b é m ¸y h« hÊp BÖnh g©y liÖt c¬ h« hÊp :  C¸c c¬h« hÊp (c¬hoµnh, c¬gian sên, c¬ C¸c  cæ) cã thÓ bÞ tæn th¬ do tæn th¬ thÇn ng ng kinh ë tuû sèng, do viªm d© thÇn kinh, do y tæn th¬ c¸c ® sèng, khi liÖt mét phÇn ng èt th×qu¸ tr× th«ng khÝ gi¶m, khi liÖt hoµn nh toµn, con vËt cã thÓ bÞ chÕt ng¹t. toµn,
Tæ n th¬ng lång ngùc :  Lång ngùc tæn th¬ sÏ ¶nh hëng tíi ¸p lùc ng Lång  cña lång ngùc nh gÉy x¬ sên, vÑo cét ng sèng. §Æc biÖt lµ trµn khÝ, trµn dÞch phÕ m¹c. m¹c. Trµn khÝ lång ngùc do tæn th¬ lµm thñng ng Trµn  lång ngùc, xoang ngùc th«ng víi khÝ trêi, lµm mÊt ¸p lùc © phæi bÞ xÑp h¹n chÕ diÖn m, tÝch h« hÊp (ngùc h¬ i). tÝch Trµn dÞch lång ngùc, dÞch phï hoÆc dÞch Trµn  rØ viªm, hoÆc m¸u (do xuÊt huyÕt néi) tÝch trong xoang ngùc chÌn Ðp lªn phæi h¹n chÕ tÝnh ® håi cña phæi. tÝnh µn
Trë ng¹i ®ê ng h« hÊp:  Trë ng¹i ®êng h« hÊp trªn khi bÞ viªm, phï, u Trë  sÑo, dÞ vËt chÌn Ðp ® êng h« hÊp trªn. KhÝ qu¶n, phÕ qu¶n bÞ viªm, g© phï sng y KhÝ  niªm m¹c, hÑp lßng khÝ qu¶n, phÕ qu¶n; viªm phÕ qu¶n m·n tÝnh, t¨ng sinh tÕ bµo lµm hÑp lßng phÕ qu¶n, g© khã thë. y lßng Trë ng¹i ®êng h« hÊp díi: chñ yÕu lµ c¸c Trë  bÖnh g© viªm phæi nh Tô huyÕt trïng, y S uyÔn lîn, c¸c bÖnh viªm c¸c phÕ qu¶n nhá. C¸c bÖnh nµy cßn ¶nh hëng tíi qu¸ tr× nh C¸c  khuÕch t¸n.
2.2. Rè i lo ¹n qu¸ tr×nh khuÕc h t¸n  2 .2.1. C¸c y Õu tè ¶nh hë ng ®Õn q u¸ tr×nh 2.2.1.  khuÕc h t¸n k huÕc DiÖn tÝ ch khuÕch t¸n : diÖn tÝch khuÕch t¸n diÖn  lµ bÒ mÆt phÕ nang th«ng khÝ tèt tiÕp xóc víi mµng mao m¹ch phæi cã tuÇn hoµn lu th«ng tèt. Khi hÝt vµo phÕ nang në réng ® Ó ® kh«ng khÝ, khi thë ra, phÕ nang nhá l¹i ãn nhng kh«ng xÑp h¼n, ® lµ nhê tÝnh ® ã µn håi cña nhu m« phæi vµ søc c¨ng bÒ mÆt, c¸c ph© tö cña nã bÞ kÐo gi·n ra khi thë vµo n vµ xÝt l¹i víi nhau khi thë ra, do vËy phÕ nang kh«ng xÑp h¼n xuèng
Mµng khuÕch t¸n : Mµng khuÕch t¸n (KT) gåm Mµng  5 líp, mµng phÕ bµo, khe gi÷ phÕ bµo vµ MM, a mµng MM, huyÕt t¬ vµ mµng HC; ng TÊt c¶ hîp thµnh mét phøc hîp gäi lµ mµng trao TÊt  ® dµy kho¶ng 4µ. TÊt c¶ c¸c chÊt khÝ muèn æi TÊt trao ® th×ph¶i hoµ tan trong dÞch gian bµo æi xuyªn qua 5 líp mµng nµy ® vµo HC. Ó §é hoµ tan cña CO2 lín h¬ ® hoµ tan cña O2 né  24 lÇn, kh¶ n¨ng KT cña CO2 lín h¬ kh¶ n¨ng n 24 KT cña O2 20 lÇn, nhng bï l¹i, tû lÖ O2 trong KT kh«ng khÝ gÊp 500 lÇn tû lÖ CO2, do ® nÕu do ã kh«ng sù chªnh lÖch ph© ¸p ë hai bªn mµng trao ® n æi lµ 1mmHg th×trong mét phót O2 KT ® 20ml,îc lµ khÝ CO2 KT ® 17ml. Khi t¨ng cêng th×kh¶ îc khÝ
HiÖu s è khuÕch t¸n : Kh¶ n¨ng khuÕch t¸n cßn Kh¶  phô thuéc vµo sù chªnh lÖch ¸p lùc cña c¸c chÊt khÝ ë trong phÕ bµo vµ mao m¹ch phæi. chÊt T¹i phæ i O2 m mHg CO2 mmHg m mHg  P hÕ bµo: 100 – 115 38 – 45 Trong mao m¹ch: 20 – 40 46 – 60 Trong T¹i m« bµo : O2 m mHg CO2 m mHg T¹i Mao ®éng m¹ch: 95 – 110 30 – 50 TÕ bµo m« bµo: 25 – 37 60 - 72 TÕ
2 .2.2. Mé t s è t×nh tr¹ng b Önh lý ë p hæ i ¶nh 2.2.2.  hë ng ®Õn q u¸ tr×nh khuÕc h t¸n h ë TÊt c¶ c¸c t× tr¹ng bÖnh lý g© nh y:  +Gi¶m sè lîng phÕ nang th«ng khÝ +Dµy mµng phÕ bµo +X¬ho¸ mµng trao ® æi +Thay ® lîng kh«ng khÝ trong phÕ bµo Thay æi §Òu ¶nh hëng ® qu¸ tr× khuÕch t¸n. Õn nh  - KhÝ phÕ: c¸c tæn th¬ lµm hÑp hoÆc t¾c ng KhÝ  phÕ qu¶n ® cã thÓ dÉn ® khÝ phÕ. Òu Õn phÕ
KhÝ p hÕ : KhÝ phÕ lµ tæn th¬ lµm gi·n ng KhÝ  phÕ nang (toµn bé hay côc bé). §Æc ® iÓm vi thÓ cña bÖnh lµ mét sè phÕ nang bÞ c¨ng to, mét sè kh¸c bÞ xÑp h¼n, v¸ch phÕ nang rÊt máng, cã chç bÞ ® h¼n, khÝ cÆn kh«ng øt trao ® ® c¸c mao m¹ch t¬ øng bÞ æi îc, ng hÑp l¹i, cã chç bÞ t¾c, c¸c phÕ qu¶n nhá còng bÞ t¾c, hÑp do chøa c¸c chÊt nhÇy, tÝnh ® håi cña phæi gi¶m. tÝnh µn Trong khÝ phÕ, diÖn tÝch khuÕch t¸n gi¶m Trong do sè phÕ nang tham gia trao ® khÝ Ýt, c¸c æi mao m¹ch hÑp. Thë khã nªn trong phæi cã nhiÒu khÝ cÆn, ph© ¸p oxy gi¶m, hiÖu sè n khuÕch t¸n gi¶m . khuÕch
Viªm phæ i: cã thÓ viªm tiÓu thuú hoÆc viªm Viªm  phæi thuú lín, khi viªm phæi diÖn tÝch khuÕch t¸n gi¶m do phÇn nhu m« bÞ viªm kh«ng tham gia vµo qu¸ tr× th«ng khÝ. nh gia Qu¸ tr× viªm sÏ cã nhiÒu dÞch rØ viªm lµm Qu¸ nh  dµy mµng khuÕch t¸n. dµy P h¶n øng ® còng lµm gi¶m th«ng khÝ dÉn au  tíi gi¶m hiÖu sè khuÕch t¸n. tíi Phï phæ i c Êp tÝnh: lµ t× tr¹ng c¸c phÕ bµo nh  bÞ ngËp níc. bÞ Khi phï phæi dÞch phï trµn ngËp lßng phÕ Khi  nang, kÏ gian bµo lµm diÖn tÝch khuÕch t¸n bÞ thu hÑp, mµng khuÕch t¸n dµy vµ hiÖu sè khuÕch t¸n b»ng 0. khuÕch
2 .3. Rè i lo ¹n qu¸ tr×nh vËn c huyÓn o xy Mäi t× tr¹ng bÖnh lý cña hÖ tuÇn hoµn vµ Mäi nh  m¸u ® ¶nh hëng ® vËn chuyÓn oxy. m¸u Òu Õn Do m ¸u : ThiÕu m¸u, thiÕu HC rèi lo¹n Hb nh: ThiÕu  ngé ® ho¸ chÊt, thuèc: clorat, bismut, nitrit, éc nitrat baz¬ biÕn Hb thµnh methemoglobin … lµm mÊt kh¶ n¨ng liªn kÕt cña Hb víi O2 ® Òu lµm ¶nh hëng ® vËn chuyÓn O2 Õn ¶nh S ulfamit, biÕn Hb thµnh Sunf – Hb còng cã t¸c dông t¬ tù. dông ng Do tuÇn ho µn : c¸c bÖnh tim m¹ch: suy tim, c¸c  hë, hÑp van tim… BÖnh phæi: phï phæi, viªm phæi… g© ø trÖ tuÇn hoµn ® ¶nh hëng y Òu tíi vËn chuyÓn O2 tíi
2 .4. Rè i lo ¹n qu¸ tr×nh h« hÊp tÕ bµo (HHTB ) (HHTB H« hÊp tÕ b µo : HHTB lµ giai ® cuèi cïng cña qu¸ tr× h« o¹n nh HHTB  hÊp vµ còng lµ giai ® phøc t¹p nhÊt. o¹n HHTB lµ sù ® ch¸y c¸c chÊt h÷ c¬trong c¬ èt u HHTB  thÓ vµ ® gäi lµ sù oxy ho¸ - khö TB. îc Oxy thÊm vµo thÓ ty tham gia vµo chuçi Oxy  HHTB ® khai th¸c Hydro cao n¨ng, n¹p n¨ng Ó lîng vµo ATP nhê mét hÖ thèng men rÊt phong phó trong chuçi xytochrom – oxydaza. Trong d© chuyÒn nµy th×qu¸ tr× oxy ho¸ Trong y nh  vµ phosphoryl ho¸ liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau trong thÓ ty. trong
Rè i lo¹n qu¸ tr×nh h« hÊp tÕ bµo : Rè Do thiÕu c¬ chÊt: Rèi lo¹n c¸c kh© cña chu u Rèi  tr× Krebs sÏ thiÕu hydro cung cÊp cho d© nh y chuyÒn h« hÊp. Khi h¹ glucoza huyÕt nÆng ® lµm gi¶m h« Òu Khi  hÊp tÕ bµo, ® Æc biÖt lµ ë n·o. ThiÕu e nz ym h« hÊp : enzym h« hÊp ho¹t enzym  ® éng nhê c¸c Coenzym vµ Coenzym thêng chøa Vitamin trong thµnh phÇn cÊu t¹o cña chóng, nhÊt lµ vitamin nhãm B; do vËy c¸c t× tr¹ng thiÕu vitamin ® ¶nh hëng ® nh Òu Õn ho¹t ® ho¹t éng cña c¸c enzym h« hÊp.
+ThiÕu vitaminB1: VitaminB1(thiam in ) lµlµ  Coenzym cña enzym Cocacboxylaza tham gia khö cacboxyl cña axit pyruvic, axit α - xeto glutaric, do ® thiÕu vitamin B1 sÏ dÉn ® rèi ã Õn glutaric, lo¹n chu tr× Krebs – rèi lo¹n h« hÊp tÕ bµo. nh lo¹n +ThiÕu vitamin B2: Vitamin B2 (riboflavin ) lµ lµ  thµnh phÇn cña nhiÒu enzym vËn chuyÓn hydro, gäi chung lµ flavoprotein, nã kÕt hîp víi phosphat ® thµnh FMN. FAD. phosphat Ó +ThiÕu vitaminPP: Niacin díi d¹ng Niacinamit ThiÕu  tham gia trong Coenzym NAD, NADP vËn chuyÓn hydro. chuyÓn
+ThiÕu vitamin B6 : p yridoxin tham gia trong  nhiÒu enzym kh¸c nhau nh Cocacboxylaza, Cotransaminaza, Kinureninaza… Cotransaminaza, ThiÕu s ¾t, thiÕu protit: thiÕu s¾t sÏ thiÕu thiÕu  xitochrom, xitochrom – oxydaza; thiÕu protÝt sÏ thiÕu nguyªn liÖu tæng hîp enzym. thiÕu Enz ym h« hÊp bÞ ø c chÕ do ngé ®é c : thuèc thuèc  ngñ urethan øc chÕ enzym t¸ch hydro. Xyanua, fluorua øc chÕ enzym vËn chuyÓn hydro; oxytcacbon, hydrosunfua, xyanua øc chÕ c¸c enzym vËn chuyÓn ® iÖn tö.