bệnh vô sinh cách phòng và điều trị: phần 2 - nxb văn hóa thông tin

Phần III<br /> Phụ nữ và vấn đề vô sinh<br /> <br /> BỆNH VÕ SINH - Cách phòng và đléu trị<br /> <br /> 1^^<br /> <br /> VÔ SINH ở Nữ GIỚI<br /> <br /> Q ^'ư<br /> ừ xxưa<br /> ư tới nay, người ta vẫn nghĩ ràng vô sinh chủ<br /> yểu là do bất thưÒTig của người phụ nữ. Nhưng các công<br /> trình khoa học nghiêm túc đã kết luận: Tỷ lệ vô sinh ở nữ<br /> tưcmg đưoTig với tỷ lệ này ở nam, lửiiều trường hợp vô<br /> sirủi là do cả hai bên và một số ít ca không rõ nguyên nhân.<br /> Trong quá trình hình thành thai, đầu tiên tinh trùng<br /> phải qua được âm đạo, đi đến gặp trứng và chui vào trong<br /> đó. Trứng được thụ tinh sẽ phát triển, “đậu” lại ở tử cung<br /> và tạo thành phôi rồi thai nhi. Nếu một hoặc nhiều quá<br /> trình nói trên gặp trắc trở thì người phụ nữ sẽ bị vô sinh.<br /> Nguyên nhân<br /> <br /> Một số nguyên nhân thưòmg gặp:<br /> - Viêm nhiễm kéo dài ở bộ phận sữih dục dưới (âm<br /> đạo, cổ tử cung), cản ữở tinh trùng tiến lên trên để gặp trứng.<br /> - Trong chất nhầy ở cổ từ cung có kháng thể kháng<br /> tinh trùng, khiến các “chàng” tuyệt đưÒTig.<br /> <br /> Tủ sách Y HỌC P H ổ T H Ô NG<br /> <br /> ■Buồng trứng hoạt động bất thường, không phóng<br /> noãn (trứng không rụng).<br /> - Tắc vòi trứng nên tinh trùng không gặp được<br /> trứng. Khi đó có thể điều trị bằng cách bom hơi vòi<br /> trứng. Neu vòi thông trở lại thì người phụ nữ sẽ có khả<br /> năng mang thai.<br /> - Trứng thụ tinh rồi, nhưng không làm tổ được ở tử<br /> cung do u xơ tử cung hoặc bất thường của niêm mạc tử<br /> cung (ví dụ do nạo hút thai nhiều lần).<br /> - Rối loạn nội tiết.<br /> - Bệnh nội tiết (u sinh prolactin của tuyến yên) gây vô kinh.<br /> Chẩn đoán và phòng bệnh<br /> <br /> - Định lượng một số hoóc môn như FSH, LH,<br /> oestradiol, progesteron, prolactin, testosteron.<br /> - Siêu âm, chụp tứ cung vòi trứng vào nửa đầu<br /> của vòng kinh.<br /> Một số điều cần chú ý:<br /> - Khi đi khám bệnh, nên khám ngay sau khi sạch<br /> kinh, để có đủ thời gian làm hết các xét nghiệm thăm dò.<br /> - Chú trọng đến việc làm vệ sinh, nhất là trong thời<br /> gian có kinh nguyệt.<br /> - Phòng và chữa ngay các bệnh viêm đường sinh<br /> dục dưới (âm hộ, âm đạo).<br /> - Phòng các bệnh lây qua đường tình dục.<br /> - Không nạo hút thai nhiều lần.<br /> <br /> BỆNH VÒ SINH - Cách phòng và điéu trị<br /> <br /> 1^^<br /> <br /> VIÊM KHUNG CHẬU<br /> CÓ THỂ DẦN ĐẾN VÔ SINH<br /> ?ệnh viêm khung chậu (PID) có thể gây ra các<br /> triệu chứng từ nhẹ đến nặng hoặc không có biểu hiện gì<br /> khác thường. Các triệu chứng thường gặp nhất của PID<br /> bao gồm: khí hư có mùi khó chịu kèm theo đau mỗi khi<br /> đi tiểu; đau nhức ở bụng dưới; buồn nôn và nôn; kinh<br /> nguyệt không đều; đau khi giao hợp; mỏi mệt; tiêu cháy.<br /> PID có thể là hậu quả của một bệnh lây truyền qua<br /> đường tình dục (STDs) nào đó không được phát hiện và<br /> điều trị kịp thời. 90 - 95% số ca là do vi khuấn từ âm<br /> đạo xâm nhập tử cung rồi vào đường sinh dục trên. Bệnh<br /> cũng có thể xảy ra sau đẻ hoặc sau khi sẩy thai hay đặt<br /> dụng cụ tử cung không báo đảm vô khuẩn. Bệnh thường<br /> phát sau khi nhiễm một STDs nào đó nhiều ngày, nhiều<br /> tuần lễ hoặc muộn hơn; và thường xuất hiện trong hoặc<br /> sau khi hành kinh.<br /> Đế xác định bệnh, bác sĩ cần cho lấy bệnh phẩm<br /> tìm vi khuẩn lậu cầu, chlamydia, cho làm các xét nghiệm<br /> máu và các thủ thuật khác xem ống dẫn trứng có bị viêm<br /> <br /> M T Ủ<br /> <br /> sách Y HỌ C P H ổ THÔNG<br /> <br /> không hoặc có một ổ áp-xe nào không. Những trường<br /> hợp có sốt cao, nôn nhiều, cần cho nằm viện để theo dõi.<br /> Bệnh có thể chữa khỏi bằng thuốc kháng sinh, đồng<br /> thời với dùng thuốc giảm đau. Người bệnh thường được<br /> điều trị ngoại trú có sự theo dõi của bác sĩ điều trị. Tuy<br /> vậy, trong thực tế việc điều trị PID thường gặp khó khăn<br /> vì phần lớn các trường họp không được phát hiện sớm và<br /> vì ban đầu các triệu chứng của bệnh có thể gây nhầm lần<br /> với một vài bệnh khác (như viêm ruột thừa chẳng hạn).<br /> Đe chủ động phòng ngừa PID, cách tốt nhất là song<br /> chung thủy một vợ một chồng, không quan hệ tình dục<br /> với những người có hom một bạn tình. Việc sử dụng đúng<br /> và thích hợp các phương tiện tránh thai như bao cao su,<br /> màng ngăn, mũ cổ tử cung giúp làm giảm nguy cơ mắc<br /> STDs. Neu lại sử dụng thêm chất diệt tinh trùng monoxyl<br /> - 9 còn có thể diệt được một số vi khuẩn, virut. Với viên<br /> thuốc tránh thai, tuy không ngăn ngừa được lây nhiễm<br /> STDs nhưng có thể giúp tránh được PID do tạo được một<br /> lóp nhày đủ dày để che cổ tử cung làm cho vi khuẩn khó<br /> xâm nhập đường sinh dục trên. Cũng cần tránh thụt rửa<br /> âm đạo thường xuyên vì thụt rửa âm đạo có thể làm gia<br /> tăng nguy cơ tiếp xúc với mầm bệnh gây STDs và có thể<br /> đẩy vi khuẩn gây bệnh vào sâu đường sinh dục trên. Khi<br /> có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến PID, bạn hãy gặp<br /> bác sĩ ngay. Đặc biệt nên cảnh giác với các triệu chứng<br /> nếu bạn vừa bị PID trước đó vì rất có thế đây là dấu hiệu<br /> của một nhiễm khuân tái phát. Bạn nên trả lời đúng các<br /> câu hỏi của bác sĩ về tiền sử bệnh, biện pháp kiểm soát<br /> <br />