Biểu hiện của tín hiệu protein STAT 1 và STAT 3 trong ung thư biểu mô tế bào gan

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ung thư gan được đặc trưng bởi nhiều yếu tố khác nhau, sự bất thường của con đường tín hiệu thông qua sự hoạt quá quá mức của các gen là một trong những dấu ấn sinh học trong ung thư. Bài viết trình bày việc đánh giá biểu hiện STAT1 và STAT3 ở bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Biểu hiện của tín hiệu protein STAT 1 và STAT 3 trong ung thư biểu mô tế bào gan

TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học Ung thư Gan toàn quốc lần thứ 2 DOI:… Biểu hiện của tín hiệu protein STAT 1 và STAT 3 trong ung thư biểu mô tế bào gan Dislay of STAT 1 and STAT 3 protein signals in hepatocellular carcinoma Từ Minh Thành*, Lư Bạch Kim**, Nguyễn Vân Hương*, *Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, Trần Thủy Tiên*, Nguyễn Thị Thanh Ngân**, **Bệnh viện Ung Bướu, Trần Thanh An***, Ngô Nguyễn Mai Linh***, ***Trường Đại học Duy Tân, Nguyễn Thị Minh Châu****, Phạm Huỳnh Lộc***, ****Viện Sốt rét ký sinh trùng Phạm Thị Khánh Chi***, Nguyễn Ngọc Hiếu*** Tóm tắt Ung thư gan được đặc trưng bởi nhiều yếu tố khác nhau, sự bất thường của con đường tín hiệu thông qua sự hoạt quá quá mức của các gen là một trong những dấu ấn sinh học trong ung thư. HCC được đặc trưng bởi các yếu tố khác nhau, trong đó có sự kích hoạt bất thường của con đường tín hiệu STAT 1 và STAT 3 qua sự hoạt hóa quá mức của các gen STAT và sự rối loạn trong kiểm soát miễn dịch. Mục tiêu: Đánh giá biểu hiện STAT1 và STAT3 ở bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan. Đối tượng và phương pháp: Xác định mức độ biểu hiện của hau tín hiệu SAT 1 và STAT3 ở bệnh nhân HCC bằng phương pháp Western blot. Kết quả: Trong các tế bào HCC đều biểu hiện hai protein STAT1 và STAT3 và khi nồng độ STAT 1 giảm cho thấy sự phosphoryl hóa Tyr 705 của STAT3 (pSTAT3 Tyr705) mạnh hơn sau 2 giờ tiếp xúc IFN-γ nhưng không kéo dài và khi nồng độ STAT3 giảm, IL-6 gây ra tín hiệu STAT1 kéo dài và có sự tác động lẫn nhau của tín hiệu STAT1 và STAT3 khi có mặt IL-6 tiền viêm. Kết luận: STAT1 và STAT3 là những dấu ấn sinh học quan trọng và tiềm năng trong chẩn đoán HCC sớm. Từ khóa: Ung thư tế bào biểu mô gan, STAT 1, STAT 3, AFP. Summary Hepatocellular carcinoma (HCC) is characterized by many different factors, the inactivation of signaling pathways through overactivation of genes is one of the biomarkers in cancer. HCC is characterized by various factors, including inactivation of the STAT 1 and STAT 3 signaling pathways through overactivation of the STAT genes and disturbances in immune control. Objective: To evaluate the dislay of STAT 1 and STAT 3 protein signals in hepatocellular carcinoma. Subject and method: Determined the expression levels of two signals SAT 1 and STAT3 in HCC patients by Western blot method. Result: Both STAT1 and STAT3 proteins were expressed in HCC cells, and when STAT1 levels decreased, there was strongly phosphorylation of STAT3  Ngày nhận bài: 30/5/2022, ngày chấp nhận đăng: 5/7/2022 Người phản hồi: Nguyễn Ngọc Hiếu, Email: ngochieu0707@gmail.com - Trường Đại học Duy Tân 1
JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY The 2nd National Scientific Conference on Liver Cancer DOI: …. Tyr 705 (pSTAT3 Tyr705) after 2 h of IFN-γ exposure but not long. When STAT3 levels decreased, IL-6 induced prolonged STAT1 signaling and interplay of STAT1 and STAT3 signaling in the presence of proinflammatory IL-6. Conclusion: STAT1 and STAT3 are important and potential biomarkers in early HCC diagnosis. Keywords: Hepatocellular carcinoma, STAT 1, STAT 3, AFP. 1. Đặt vấn đề mạnh trong dòng tế bào ung thư; ngăn cản STAT là yếu tố phiên mã tế bào chất sự hoạt hóa protein STAT1 gây ra chết chu làm trung gian truyền tín hiệu từ các yếu trình tế bào và làm giảm mạnh sự hoạt tố tăng trưởng khác nhau và các cytokine động của những gen chống chết chu trình đến nhân. Tín hiệu STAT3 đã được chứng tế bào như IAP-1, IAP-2, Bcl-xL, Bfl1 và minh trong nhiều khối u ở mô hình chuột TraF1. và trong đó có khối u HCC, sự hoạt hóa Ung thư tế bào biểu mô gan (HCC) STAT3 thường thoáng qua trong các tế bào đứng vị trí thứ 2 về tỉ lệ tử vong do các khỏe mạnh. Tuy nhiên, ở các tế bào ung bệnh ung thư trên toàn cầu gây ra. Tại Việt thư đã kích hoạt STAT3 phụ thuộc vào các Nam, HCC đứng đầu về tỉ lệ mắc và đa số con đường tín hiệu SphK1, sphingosine-1- bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn tiến triển phosphate và S1PR1 [1]. Biểu hiện STAT3 (> 40%). HCC thường tiến triển nhanh và có vai trò quan trọng đối với sự sống của tế có tiên lượng xấu nếu không được phát bào ung thư do STAT3 hoạt hóa các protein hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy, việc tìm ra chống chết chu trình tế bào như Survivin một phương pháp tầm soát, chẩn đoán và và các thành viên của họ Bcl hay các điều trị mới là rất quan trọng mà các nhà protein liên quan đến quá trình kiểm soát khoa học cận lâm sàng cũng như lâm sàng chu trình tế bào như cyclin D1, c-Myc và quan tâm hiện nay. Tín hiệu STAT1 và pim-1/2 và tăng sinh khả năng xâm lấn của STAT3 là các yếu tố phiên mã quan trọng khối u. Hơn nữa, STAT3 là một chất đối được kích hoạt bởi các cytokine tiền viêm kháng của yếu tố phiên mã STAT1 và có như interferon-γ (IFN-γ) và interleukin-6 (IL- liên quan chặt chẽ, hoạt động như một 6). Đây là những gen quan trọng đang chất ức chế khối u [2]. STAT1 thường được được nghiên cứu ứng dụng trong lâm sàng điều hòa ở nhiều dạng khối u và làm trung cho chẩn đoán và điều trị nhiều loại ung gian cho các hoạt động trước tăng sinh và thư, trong đó có HCC. Trong nghiên cứu chống tăng sinh của các interferon này, chúng tôi đánh giá biểu hiện STAT1 và (IFN) [2]. Tuy nhiên, STAT1 có thể thúc đẩy STAT3 ở bệnh nhân HCC để làm rõ thêm quá trình gây ung thư và phát triển của vai trò và tiềm năng của các gen này nhằm khối u khi có sự hoạt hóa và biểu hiện bất cung cấp một cơ sở khoa học giúp tầm thường. Sự hoạt hóa bất thường STAT1 đã soát sớm, chẩn đoán và điều trị HCC. Ngoài được quan sát thấy ở nhiều loại tế bào ác ra, kết quả nghiên cứu này giúp các nhà tính như ung thư vú, ung thư hạch và ung nghiên cứu có thêm một dữ liệu để tìm ra thư biểu mô. Điều này cho thấy biểu hiện một liệu pháp điều trị mới của HCC thông bất thường STAT1 có thể góp phần tăng qua hai con đường tín hiệu này. sinh khối u thay vì ức chế sự chuyển hóa 2. Đối tượng và phương pháp ác tính [2]. Mức độ biểu hiện mức protein 2.1. Đối tượng của STAT1 tăng cao và được hoạt hóa 2
TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học Ung thư Gan toàn quốc lần thứ 2 DOI:… Nghiên cứu được thực hiện trên tổng số 37ºC. Loại bỏ dịch nổi, thêm 1ml PBS và 75 đối tượng, bao gồm người bình khỏe ly tâm 2.500 vòng/phút trong 3 phút ở mạnh (25 người), bệnh nhân viêm gan B 37ºC. Loại bỏ dịch nổi và thu được tế bào mạn tính (25 người) và ung thư tế bào biểu nuôi trong môi trường môi trường DMEM có mô gan (25 người) từ tháng 01/2022 đến bổ sung kháng sinh 1% penicillin và 10% tháng 05/2022 tại Bệnh viện Ung Bướu FBS với mật độ ban đầu 50.000 tế bào/cm 2 thành phố Hồ Chí Minh. Những bệnh nhân ở điều kiện 370C và 5% CO2. viêm gan B mạn tính được xét nghiệm 2.4. Tách chiết protein kháng thể tại bệnh viện cho kết quả dương Protein toàn phần được tách chiết bằng tính với HBsAg. Bệnh nhân ung thư gan đã The Thermo Scientific Mem-PER Plus được làm xét nghiệm giải phẫu bệnh để Membrane Protein Extraction Kit từ các tế chứng minh. Những người khỏe mạnh xét bào ung thư gan và các tế người viêm gan nghiệm cho các chỉ số hóa sinh, huyết học B bằng cách thu 100mg tế bào vào 3ml bình thường, âm tính với HBsAg và không dung dịch rửa ly tâm và loại bỏ dịch nổi. Bổ có khối u ở gan. Tất cả các bệnh nhân sung 1,5ml dung dịch rửa, ly tâm ở 3000 đồng ý tham gia nghiên cứu và được thông vòng/phút sau đó thêm 0,75mL đệm ly qua Hội đồng Y đức của bệnh viện. giải, Vortex, ủ trong 10 phút ở 4°C, ly tâm 15 phút ở 16,000 vòng/phút ở 4°C, thu dịch 2.2. Xét nghiệm sinh hóa nổi. Thêm 0,5mL đệm hòa tan ủ trong 30 Lấy 5ml máu tĩnh mạch vào ống không phút ở 4°C, ly tâm 16,000 vòng/phút trong có chất chống đông, bảo quản ở 4℃. Để 15 phút ở 4°C, thu dịch nổi, bảo quản ở - lắng mẫu tại nhiệt độ phòng khoảng 20 20oC. phút, sau đó ly tâm 3 phút với tốc độ 3000 vòng/phút, thu huyết thanh. Sau đó tiến 2.5. Nhận diện protein bằng hành xét nghiệm các chỉ số: Bilirubin toàn Western blot phần, AFP, AST, ALT, albumin và protein Các mẫu protein phối trộn trong nước và toàn phần. loading buffer 4X (250mM Tris pH 6,8, 8% SDS, 40% glycerol, 100mM DTT, 0,04% 2.3. Thu nhận và nuôi cấy tế bào bromophenol blue). 20µg protein được tách Mẫu mô của tế bào khỏe mạnh được trên gel polyacrylamide 8% và được chuyển thu từ bệnh nhân viêm gan B bằng sinh sang màng nitrocellulose bổ sung 5% thiết, mẫu mô của tế bào ung thư thu từ albumin huyết thanh bò (BSA) trong TBST khối u được cắt bỏ của bệnh nhân HCC. và được ủ qua đến với các kháng thể ở 4°C Khối mô được xử lí sơ bộ để loại bỏ mô mỡ và đọc kết quả. Mẫu thử nghiệm được so thừa, mô hoại tử; được cắt nhỏ thành các sánh với mẫu chứng dương Tubulin và mảnh mô 2 × 2 × 3 mm3. Các mẫu mô sau chứng âm - STAT 6 ở người có tế bào khỏe khi thu được rửa sạch bằng PBS + 1% mạnh và người mắc bệnh HCC. penicillin trong 3 lần, sau đó dùng dao băm 2.6. Đánh giá tác động trên bệnh nhỏ mẫu vào và cho vào 1ml nhân ung thư gan DMEM/collagenase (mg/mL), ủ 15 phút ở nhiệt độ phòng và 30 phút ở nhiệt độ 37 0C, Để phân tích tác động của IL-6 lên hoạt khuấy nhẹ sau 10 phút và lọc bằng màng động của STAT1, STAT3, các tế bào ung lọc 70μm thu được dịch. Dịch lọc được ly thư gan được đưa nuôi thứ cấp vào đĩa 24 tâm với 2.500 vòng/phút trong 5 phút ở giếng trong môi trường DMEM có bổ sung kháng sinh 1% penicillin và 10% FBS với 3
JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY The 2nd National Scientific Conference on Liver Cancer DOI: …. mật độ 5.103 tế bào/giếng và trộn với các độ tuổi mắc bệnh từ 30 - 55 chiếm tỷ lệ siRNA ủ 24 giờ và thêm Firefly luciferase cao, tỷ lệ nữ giới mắc bệnh cao hơn so với pGL4, ủ tiếp tục trong 24 giờ với 20ng/ mL nam giới (nam: 44%, nữ: 56%, p
TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học Ung thư Gan toàn quốc lần thứ 2 DOI:… bệnh nhân HCC (1,98) cao hơn so với nhóm đối chứng (0,31) là 6,39 lần. Mức độ biểu hiện của STAT3 ở nhóm bệnh (1,516) cao gấp 6,9 lần so với nhóm đối chứng (0,221). Hình 1. Kết quả Western blot nhận diện STAT 1 và STAT 3 trong mẫu ung thư gan (A), mẫu đối chứng (B) Sự biểu hiện của gen mục tiêu IL-6 / STAT3 Transthyretin và Serine Peptidase In ức chế Kazal Type 1 cho thấy rằng các tế bào bị suy giảm số lượng STAT1 được xử lý bằng IFN-γ 500u/ml, một chất cảm ứng của tín hiệu STAT1, không biểu hiện cảm ứng JAK. Ở cấp độ protein, các tế bào ung thư gan khi giảm nồng độ STAT1 cho thấy sự phosphoryl hóa Tyr705 của STAT3 (pSTAT3 Tyr705) mạnh hơn sau 2 giờ tiếp xúc IFN-γ so với mẫu chứng. Tuy nhiên, sự hoạt hóa STAT3 bằng cách phosphoryl hóa Tyr705 không kéo dài và không được quan sát thấy ở các tế bào ung thư gan và sự suy giảm STAT1 gây ra phản ứng khác IL-6 trong tế bào ung thư gan (Hình 2). Như vậy, khi nồng độ STAT3 giảm, IL-6 gây ra tín hiệu STAT1 kéo dài và có sự tác động lẫn nhau của tín hiệu STAT1 và STAT3 khi có mặt IL-6 tiền viêm trong khối u. Hình 2. Ảnh hưởng của STAT 1 4. Bàn luận Bệnh viện Đại học Y dược Hà Nội trung bình là 60,07 ± 11,90 và tỷ lệ mắc bệnh Kết quả nghiên cứu của chúng tôi tương nam/nữ là 8/1. Nhóm nghiên cứu Trần Bình tự như nhiều nghiên cứu trước đây, Lê Hoài Đình (2013) cho thấy nhóm tuổi 40 - 60 Thương và cộng sự (2021) cho thấy tuổi chiếm tỷ lệ ung thư gan cao nhất (57,9%) trung bình của bệnh nhân ung thư gan tại 5
JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY The 2nd National Scientific Conference on Liver Cancer DOI: …. và tỷ lệ nam:nữ = 2,36:1 [6]. Một nghiên do đó ảnh hưởng đến chức năng điều hòa cứu mô tả cắt ngang trên 224 bệnh nhân ở phiên mã của p53 và do đó thúc đẩy sự Bệnh viện Bạch Mai giai đoạn từ 2018 đến biểu hiện của AFP. Trong khi, AFP có một 2019 nhằm mô tả một số đặc điểm dịch tễ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tế và lâm sàng bệnh nhân HCC cho thấy tuổi bào khỏe mạnh thành tế bào ung thư nên trung bình nhóm nghiên cứu 59,4 ± 10,9 tín hiệu IL-6/STAT3 có thể dẫn đến sự phát tuổi (từ 28 - 86 tuổi) và tỷ lệ nam/nữ là 5/1. triển của HCC bằng cách thúc đẩy sự biểu Tỷ lệ nhiễm viêm gan virus B trong nhóm hiện của AFP [10]. Bên cạnh đó, một nghiên cứu là 75,5%, tỷ lệ nhiễm viêm gan nghiên cứu trên mô hình chuột HCC khi virus C là 2,2%, tỷ lệ đồng nhiễm viêm gan điều trị bằng napabucasin cho giảm mức virus B và virus C là 3,1% [7]. độ biểu hiện của STAT 3 đồng thời kéo theo Trong ung thư gan, sự chết theo chu giảm nồng độ AFP, từ đó cho thấy gen trình làm cho các tế bào gan chết đi và STAT có thể có liên quan đến nồng độ AFP tổng hợp ít enzym hơn và cũng là nguyên và cần được nghiên cứu thêm [11]. nhân các bệnh nhân ung thư gan có men Khi cho các siRNA phản ứng với STAT1, gan cao. Nồng độ trung bình của AST trung hoạt động của mRNA đã giảm trên 90% bình cao hơn người bình thường nhưng vẫn trong các tế bào ung thư. Nhiều nghiên cứu có một số bệnh nhân có chỉ số giống với trước đây cũng chứng minh biểu hiện người bình thường do sự thiếu hụt protein STAT1 trong các mô có HCC cao pyridoxine [8]. Trong số tất cả các yếu tố hơn hẳn đối các mô bình thường [12]. lâm sàng, nồng độ AFP huyết thanh có liên Buyun Ma và cộng sự (2019) cho thấy biểu quan đáng kể đến tỷ lệ tử vong cao ở bệnh hiện của STAT1 cao ở bệnh nhân HCC và nhân ung thư gan và đây là chỉ số độc lập phù hợp với kết quả họ phân tích từ bộ dữ để tiên lượng HCC. Tuy nhiên các nghiên liệu trực tuyến Oncomine và GEO (GSE cứu gần đây cho thấy AFP chỉ tăng trong 14520). Nhóm nghiên cứu này cũng chỉ ra khoảng 60% các trường hợp HCC và các mức độ STAT 1 trong tế bào chất của tế xét nghiệm chỉ dấu ung thư gan vẫn có bào HCC cao hơn hẳn so với các mô không một tỷ lệ âm tính giả khá cao [9], nên cần có khối u, trong khi đó mức độ biểu hiện phối hợp nhiều phương pháp trong chẩn trong nhân là tương đương nhau [12]. Các đoán xác định HCC. nghiên cứu thực nghiệm trên mô hình Trong tế bào ung thư, STAT3 được chuột đã chứng minh STAT1 có khả năng phosphoryl hóa có thể liên kết với ức chế khối u chủ yếu thông qua các cơ promoter của gen p53 để ức chế sự phiên chế bên trong và bên ngoài khối u, bộ điều mã, do đó ngăn chặn tác dụng ức chế của hòa chu kỳ tế bào, chất cảm ứng của quá p53 đối với phiên mã gen ung thư. Các trình chết chu trình tế bào và các gen của nghiên cứu đã chỉ ra rằng p53 có tác dụng hệ thống miễn dịch đã được công nhận là kìm hãm đối với promoter gen afp. Trong mục tiêu cuối cùng của STAT1. Tuy nhiên HCC kích thích sự biểu hiện của AFP bằng một số gen ung thư đã được báo cáo là cách ngăn chặn tác động ức chế của p53 được điều chỉnh bởi STAT1, có liên quan trên promoter của gen afp. Những cơ chế đến việc thúc đẩy sự phát triển và xâm lấn này có thể liên quan đến việc thúc đẩy tiết của khối u, ức chế giám sát miễn dịch và IL-6 và kích hoạt con đường tín hiệu gây kháng trị liệu [13]. Do đó, STAT 1 đóng IL-6/STAT3 trong tế bào HCC. Ngoài ra, sự vai trò có mặt nhiều trong quá trình phát phá hủy tương tác của p53 với các protein, triển ung thư. 6
TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học Ung thư Gan toàn quốc lần thứ 2 DOI:… STAT3 được coi là gen gây ung thư 5. Kết luận trong HCC, hoạt động của STAT3 thúc đẩy Ở các tế bào ung thư gan có STAT1 và quá trình chết chu trình tế bào và làm suy STAT3, khi nồng độ STAT 1 giảm cho thấy giảm sự tăng sinh của một số dòng tế bào sự phosphoryl hóa Tyr705 của STAT3 ung thư gan trong in vitro và trong các mô (pSTAT3 Tyr705) mạnh hơn sau 2 giờ tiếp hình cấy ghép. Các nghiên cứu đã chứng xúc IFN-γ nhưng không kéo dài và khi nồng minh trong các mẫu mô HCC của người và độ STAT3 giảm, IL-6 gây ra tín hiệu STAT1 các đại thực bào liên quan đến khối u có sự kéo dài và có sự tác động lẫn nhau của tín gia tăng biểu hiện STAT3 cao. Nuclear Tyr- hiệu STAT1 và STAT3 khi có mặt IL-6 tiền 705-phosphoryl hóa STAT3 hiện diện trong viêm trong khối u. 60% các trường hợp ung thư biểu mô tế bào gan không phụ thuộc vào căn nguyên Tài liệu tham khảo của khối u và có mối tương quan với sự 1. Jie Liang, Masayuki Nagahashi et al tiến triển của khối u và tiên lượng, tín hiệu (2013) Sphingosine-1-phosphate links IL-6/STAT3 trong tế bào dòng tủy thúc đẩy persistent STAT3 activation, chronic sự tăng sinh của tế bào HepG2 hoặc Huh-7 intestinal inflammation, and development trong in vitro [14]. Những dữ liệu này nhấn of colitis-associated cancer. Cancer Cell mạnh tầm quan trọng của việc kích hoạt 23(1): 107-120. doi: đồng thời STAT3 trong ngăn mô đệm của 10.1016/j.ccr.2012.11.013. Epub 2012 HCC. Mặc dù tăng hoạt hóa, không có đột Dec 27. biến gen gây ung thư STAT3 hoặc JAK kích 2. Gabriella Regis, Sara Pensa et al (2008) hoạt STAT3 dường như tồn tại trong HCC. Ups and downs: The STAT1: STAT3 Tuy nhiên, khoảng 60% HCA gây viêm seesaw of Interferon and gp130 receptor mang đột biến hoạt hóa trong gen IL-6st signalling. Semin Cell Dev Biol 19(4): mã hóa thành phần gp130 có trong phức 351-359. doi: 10.1016/j.semcdb.2008. hợp gp130/IL6R [15]. Các đột biến hoạt 06.004. Epub. hóa tương ứng với các đoạn nhỏ trong 3. Khan B, Naseem et al (2019) Machine gp130 kích hoạt tín hiệu IL-6 trong trường learning approaches for liver disease hợp không có phối tử. Do đó, yếu tố phiên diagnosing. International Journal of Data mã STAT3 được kích hoạt một cách hệ Science and Advanced Analytics 1: 27-31. thống, yếu tố này được coi là thúc đẩy quá 4. Gowda S Desai et al (2009) A review on trình sinh ung thư. Các đột biến trong IL- laboratory liver function tests. The Pan 6st cũng đã được xác định trong HCC, mặc African Medical Journal 3(17). dù với tần suất thấp. Chúng luôn đi kèm 5. Shamima Akter, Hossain Uddin Shekhar với các đột biến β-catenin [15]. Từ các kết et al (2021) Application of biochemical quả trên cho thấy STAT 1 và STAT 3 có vai tests and machine learning techniques to trò quan trọng trong phương pháp chẩn diagnose and evaluate liver disease. đoán HCC và đây cũng được xem là cơ sở Advances in Bioscience and có thể dùng để tầm soát HCC. Ngoài ra, Biotechnology đây cũng là một dữ liệu giúp các nhà DOI: 10.4236/abb.2021.126011. nghiên cứu cận lâm sàng có thể sử dụng 6. Trần Đình Bình, Phan Ngọc Hải và cộng để tìm ra một liệu pháp điều trị mới trong sự (2012) Nghiên cứu kết quả điều trị ung HCC thông qua hai tín hiệu STAT 1 và thư gan nguyên phát bằng dao Gamma STAT3. thân tại Bệnh viện trường Đại học Y dược 7
JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY The 2nd National Scientific Conference on Liver Cancer DOI: …. Huế. Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học liver cancer by enhancing IL-11-STAT3 Y Dược Huế - Số 10. DOI: signaling. EBioMedicine 46: 119-132. 10.34071/jmp.2012.4.8. 12. N. Công Long, N. Bá Vượng (2022) 7. Nguyễn Công Long, Đàm Thị Phương Nghiên cứu sự thay đổi AFP, AFP-L3, (2022) Một số đặc điểm dịch tễ và lâm pivka-ii trước và sau điều trị bệnh nhân sàng bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào ung thư biểu mô tế bào gan. Tạp chí Y gan tại Bệnh viện Bạch Mai giai đoạn học Việt Nam, 509(2). 2018 - 2019. Tạp chí Y học dự phòng, https://doi.org/10.51298/ T.32 S.2 (2022): Số thường kỳ vmj.v509i2.1802. DOI: https://doi.org/ 10.51403/0868- 13. Katrin Meissl, Sabine Macho-Maschler et 2836/2022/594. al (2017). The good and the bad faces of 8. Diehl AM, Potter J et al (1984) STAT1 in solid tumours Cytokine. 89: 12- Relationship between pyridoxal 5’- 20. doi: 10.1016/j. phosphate deficiency and cyto.2015.11.011. Epub 2015 Nov 26. aminotransferase levels in alcoholic 14. Guobin He, Guann-Yi Yu et al (2011) hepatitis. Gastroenterology 86: 632-636. Hepatocyte IKKβ/NF-κB inhibits tumor 9. Tangkijvanich P, Anukulkarnkusol N et al promotion and progression by preventing (2000) Clinical characteristics and oxidative stress driven STAT3 activation. prognosis of hepatocellular carcinoma: Cancer Cell 17(3): 286 Analysis based on serum alpha-fetoprotein 297.doi: 10.1016/j.ccr.2009.12.048. levels. J Clin Gastroenterol 31(4): 302-308. 15. Sandra Rebouissou, Mohamed Amessou doi: 10.1097/00004836-200012000-00007. et al (2009) Frequent in-frame somatic 10. Xu J, Lin H, Wu G et al (2021) IL-6/STAT3 deletions activate gp130 in inflammatory is a promising therapeutic target for hepatocellular tumours. Nature hepatocellular carcinoma. Front Oncol 457(7226): 200-204. doi: 10.1038/ 11: 760971. nature07475. Epub 2008 Nov 19. 11. Wang D, Zheng X, Fu B et al (2019) Hepatectomy promotes recurrence of 8