Blockchain – khởi nguồn của một nền kinh tế mới: lời mở đầu

Blockchain – Khởi nguồn của một nền kinh tế mới: Lời mở đầu<br /> 1.870Total Views<br /> <br /> Mục Lục [ẩn]<br /> •<br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> • Tiền tệ, Hợp đồng và Ứng dụng vượt ra khỏi Thị trường Tài chính<br /> • Blockchain 1.0, 2.0, và 3.0<br /> • Bitcoin là gì?<br /> • Blockchain là gì?<br /> • Thế giới kết nối và Blockchain: Mô hình điện toán đột phá thứ năm<br /> • M2M/IoT Mạng thanh toán Bitcoin để kích hoạt nền kinh tế máy móc<br /> • Khuynh hướng chi phối sự chấp nhận chủ đạo: Tin tưởng, Có thể sử dụng, Dễ dùng<br /> • Văn hóa Bitcoin: Lễ hội Bitfilm<br /> • Mục đích, Phương pháp luận, và Cấu trúc của cuốn sách<br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> Chúng ta nên nghĩ về Blockchain như là một dạng khác của Internet – một thứ công nghệ<br /> thông tin toàn diện với các phân tầng kỹ thuật và nhiều lớp ứng dụng cho bất kỳ hình<br /> thức đăng ký tài sản, kiểm kê và giao dịch trao đổi nào, bao gồm mọi lĩnh vực tài chính,<br /> kinh tế và tiền; tài sản hữu hình (tài sản vật chất, nhà cửa, ô tô); và các tài sản vô hình<br /> (phiếu bầu, ý tưởng, danh tiếng, ý định, dữ liệu sức khỏe, thông tin,…).<br /> <br /> Nhưng khái niệm Blockchain thậm chí còn nhiều hơn thế; nó là một dạng thức tổ<br /> chức mới cho việc khám phá, định giá và chuyển giao tất cả các lượng tử (các đơn vị rời<br /> rạc) của bất cứ thứ gì và có khả năng phối hợp tất cả các hoạt động của con người ở quy<br /> mô lớn hơn nhiều so với trước đây.<br /> Chúng ta có thể đang đứng tại ngưỡng cửa của một cuộc cách mạng mới. Cuộc cách mạng<br /> này bắt đầu với một nền kinh tế mới trên Internet, một loại tiền tệ khác được gọi<br /> là Bitcoin được ban hành và không được chống lưng bởi một cơ quan trung ương nào, nó<br /> chỉ dựa trên sự tự đồng thuận giữa những người người dùng mạng với nhau.<br /> Tuy nhiên, sự đặc biệt có một không hai của nó nằm ở thực tế là nó không đòi hỏi người<br /> dùng phải tin tưởng lẫn nhau. Thông qua việc tự bảo mật bằng các thuật toán, mọi nỗ lực<br /> gian lận trong hệ thống đều bị loại bỏ.<br /> Trong một định nghĩa kỹ thuật chính xác, Bitcoin là một loại tiền số được giao dịch thông<br /> qua Internet trong một hệ thống phân cấp phi tập trung, sử dụng một sổ cái công khai<br /> đưọc gọi là Blockchain (Chuỗi khối).<br /> Đây là một dạng của tiền tệ, kết hợp chia sẻ tập tin ngang hàng (peer-to-peer) BitTorrent<br /> với khóa công khai được mã hóa. Kể từ khi ra mắt vào năm 2009, Bitcoin đã kéo theo sau<br /> đó sự ra đời của một loạt các đồng tiền điện tử mô phỏng – thay thế, sử dụng cùng một<br /> cách tiếp cận chung nhưng với sự tối ưu hóa, những cải tiến thêm bớt khác nhau.<br /> Quan trọng hơn, công nghệ Blockchain có thể trở thành lớp kinh tế liền mạch gắn trên<br /> Web chưa từng có, đóng vai trò là lớp đệm công nghệ cho các thanh toán, giao dịch trao<br /> đổi phi tập trung, kiếm và chi tiêu token, yêu cầu và chuyển giao tài sản kỹ thuật số, phát<br /> hành và thực hiện các hợp đồng thông minh.<br /> Bitcoin và công nghệ Blockchain, như một mô hình phân cấp, có thể là công nghệ<br /> đột phá lớn và mô hình điện toán toàn cầu tiếp theo (theo sau máy tính lớn, máy tính cá<br /> nhân, Internet và mạng xã hội/điện thoại di động), với khả năng tái định dạng lại mọi<br /> hoạt động của con người một cách phổ biến như Web đã làm.<br /> Tiền tệ, Hợp đồng và Ứng dụng vượt ra khỏi Thị trường Tài chính<br /> Những lợi ích tiềm tàng của Blockchain không chỉ dừng lại ở mặt kinh tế – mà nó<br /> còn mở rộng sang các lĩnh vực khác: chính trị, nhân đạo, xã hội và khoa học – và khả<br /> năng công nghệ của Blockchain đã được triển khai, khai thác bởi các nhóm cụ thể để<br /> giải quyết các vấn đề thực tế.<br /> Chẳng hạn, để chống lại các chế độ chính trị đầy áp bức, công nghệ Blockchain có thể được<br /> sử dụng để đưa ra một chức năng đám mây phân quyền mà trước đây cần quản lý bởi các<br /> tổ chức có thẩm quyền.<br /> Điều này rõ ràng là hữu ích cho các tổ chức như WikiLeaks (chính phủ các quốc gia chặn<br /> các giao dịch thẻ tín dụng đóng góp cho Edward Snowden) cũng như các tổ chức có phạm<br /> vi xuyên quốc gia và trung lập trong quan điểm chính trị, như các tổ chức phi lợi nhuận<br /> quản lý dữ liệu hệ thống tên miền Internet ICANN và dịch vụ DNS.<br /> Ngoài các tình huống mà trong đó lợi ích công cộng phải vượt qua các cơ cấu quyền lực<br /> của chính phủ, các ngành và lĩnh vực khác có thể được giải phóng khỏi các quy định, khỏi<br /> các chương trình cấp phép dựa trên cơ cấu quyền lực theo cấp bậc, khỏi sự ảnh hưởng của<br /> <br /> các nhóm quyền lợi đặc biệt được hỗ trợ mạnh mẽ của chính phủ, để cho phép các mô<br /> hình kinh doanh trung gian mới.<br /> Mặc dù các quy định được thúc đẩy bởi vận động hành lang đã làm tê liệt các dịch vụ của<br /> người tiêu dùng, các mô hình kinh tế chia sẻ mới như Airbnb và Uber đã và đang đứng<br /> vững, mạnh mẽ trong các cuộc tấn công pháp lý từ chính quyền đương nhiệm.<br /> Ngoài các lợi ích về kinh tế và chính trị, việc phối hợp, lưu giữ hồ sơ, và không thể hủy<br /> ngang các giao dịch sử dụng công nghệ Blockchain là những đặc điểm được coi là<br /> nền tảng cho các tiến bộ trong xã hội, như Magna Carta hay Rosetta Stone.<br /> Trong trường hợp này, Blockchain đóng vai trò như là kho lưu trữ hồ sơ công cộng cho<br /> toàn xã hội, bao gồm đăng ký của tất cả các tài liệu, sự kiện, danh tính và tài sản. Trong<br /> hệ thống này, tất cả tài sản đều có thể trở thành tài sản thông minh.<br /> Đây là khái niệm mã hoá mọi tài sản lên Blockchain với một mã nhận dạng duy nhất, để<br /> tài sản có thể được theo dõi, kiểm soát và trao đổi (mua hoặc bán) trên Blockchain. Điều<br /> này có nghĩa là tất cả các tài sản hữu hình (nhà ở, ô tô) và tài sản kỹ thuật số đều có thể<br /> được đăng ký và giao dịch trên Blockchain.<br /> Ví dụ (chúng ta sẽ thấy rõ hơn trong quá trình triển khai nội dung của cuốn sách này),<br /> chúng ta có thể thấy tiềm năng thay đổi thế giới của Blockchain trong việc sử dụng nó để<br /> đăng ký và bảo vệ sở hữu trí tuệ (IP).<br /> Ngành công nghiệp điện tử kỹ thuật số đang nổi lên cung cấp các dịch vụ đăng ký theo cá<br /> nhân các nội dung chính xác của bất kỳ tài sản kỹ thuật số nào (bất kỳ tệp tin, hình ảnh,<br /> hồ sơ sức khoẻ, phần mềm,…) lên Blockchain.<br /> Blockchain có thể thay thế hoặc bổ sung tất cả các hệ thống quản lý sở hữu trí tuệ hiện có.<br /> Nó hoạt động theo một thuật toán tiêu chuẩn được chạy trên một tập tin (bất kỳ tập tin),<br /> để nén nó vào một mã ngắn 64 ký tự (được gọi là một hash – chuỗi băm), mỗi tập tin lại<br /> có một mã riêng biệt.<br /> Cho dù tệp lớn (ví dụ: Tệp tgen di truyền 9 GB), tệp nén này được nén vào một chuỗi băm<br /> bảo mật 64 ký tự và không thể tính toán ngược trở lại. Giá trị băm này sau đó được bao<br /> gồm trong một giao dịch Blockchain, thêm dấu thời gian – bằng chứng về tài sản kỹ thuật<br /> số hiện có vào thời điểm đó.<br /> Chuỗi băm có thể được tính toán lại từ các tập tin cơ bản (lưu trữ riêng trên máy tính của<br /> chủ sở hữu, không phải trên Blockchain), xác nhận rằng các nội dung ban đầu đã không<br /> thay đổi.<br /> Chuẩn hóa các cơ cấu như luật hợp đồng là những bước tiến cách mạng cho xã hội, và các<br /> Blockchain bảo vệ sở hữu trí tuệ (tác phẩm nghệ thuật số) có thể chính là một bước ngoặt<br /> đáng kể, góp phần cho sự phối hợp nhịp nhàng trong các xã hội quy mô lớn với ngày càng<br /> nhiều các hoạt động kinh tế được thúc đẩy bởi những luồng ý tưởng sáng tạo mới.<br /> Blockchain 1.0, 2.0, và 3.0<br /> Các lợi ích về kinh tế, chính trị, nhân đạo và pháp lý của Bitcoin và công nghệ Blockchain<br /> bắt đầu làm rõ rằng, đây có thể là một công nghệ đột phá có thể tái cấu trúc tất cả các khía<br /> cạnh xã hội và các hoạt động trong xã hội đó.<br /> <br /> Theo cách tổ chức và những tiện ích mà nó mang lại, các dạng hoạt động khác nhau đang<br /> tồn tại cũng như đang tiềm ẩn trong cuộc cách mạng Blockchain được chia thành ba<br /> loại: Blockchain 1.0, 2.0 và 3.0.<br /> •<br /> •<br /> <br /> •<br /> <br /> Blockchain 1.0 – Tiền tệ: Bao gồm chuyển đổi tiền tệ, kiều hối và hệ thống thanh toán<br /> kỹ thuật số. Là khu vực của Bitcoin và những đồng tiền điện tử khác.<br /> Blockchain 2.0 – Hợp đồng: Mở rộng hơn với các ứng dụng tài chính và thị trường,<br /> bao gồm chứng khoán, trái phiếu, nợ, các khoản vay, thế chấp, quyền sở hữu trí tuệ và các<br /> hợp đồng thông minh.<br /> Blockchain 3.0 – Ứng dụng: Đưa Blockchain vượt ra khỏi lĩnh vực tài chính, và đi vào<br /> các lĩnh vực của chính phủ, giáo dục, y tế, khoa học, văn hóa và nghệ thuật.<br /> Bitcoin là gì?<br /> Bitcoin là một loại tiền số (hay còn goi là tiền điện tử). Nó là tiền tệ kỹ thuật số và cũng là<br /> hệ thống thanh toán trực tuyến, trong đó các kỹ thuật mã hoá được sử dụng để quy định<br /> việc tạo ra đơn vị tiền tệ và xác minh việc chuyển tiền, hoạt động độc lập với ngân hàng<br /> trung ương.<br /> Thuật ngữ có thể gây nhầm lẫn vì các từ Bitcoin và Blockchain có thể được sử dụng cho<br /> cả ba phần của nội dung: nền tảng công nghệ Blockchain, giao thức và máy khách thông<br /> qua các giao dịch được thực hiện, và tiền điện tử thực tế (tiền); hoặc nói rộng hơn, đề cập<br /> đến toàn bộ khái niệm về tiền điện tử.<br /> Cũng giống như khái niệm PayPal được gọi trên Internet là “PayPal”, trên đó giao thức<br /> PayPal đã được chạy, để chuyển tiền tệ PayPal. Ngành công nghiệp Blockchain đang<br /> sử dụng các thuật ngữ này thay phiên nhau bởi vì nó vẫn đang trong quá trình định hình<br /> chính nó thành những gì nó có thể, như là trở thành các lớp trong một ngăn xếp công<br /> nghệ.<br /> Bitcoin được tạo ra vào năm 2009 (được phát hành vào ngày 9 tháng 1 năm 2009) bởi<br /> một người hoặc tổ chức ẩn danh Satoshi Nakamoto. Nội dung và chi tiết hoạt động được<br /> mô tả ngắn gọn và rõ ràng trong Whitepaper, “Bitcoin: Hệ thống tiền điện tử ngang hàng”.<br /> Các khoản thanh toán sử dụng đồng tiền ảo phân quyền này được ghi lại trong một sổ cái<br /> công cộng, được lưu trữ trên máy tính của nhiều, hay còn có thể nói là toàn bộ những<br /> người dùng Bitcoin, và có thể xem được liên tục trên Internet.<br /> Bitcoin là đồng tiền điện tử đầu tiên và cũng là đồng tiền phân quyền lớn nhất. Có hàng<br /> trăm các “altcoin” (đồng xu thay thế) khác, như Litecoin và DogeCoin, nhưng Bitcoin<br /> chiếm đến 90% tổng thị trường tiền thuật toán và đóng vai trò là tiêu chuẩn thực tế cho<br /> các đồng tiền khác.<br /> Bitcoin là ẩn danh (chứ không phải là vô danh) theo nghĩa là các địa chỉ khóa công khai<br /> (chuỗi gồm 27-32 ký tự cả chữ và số; chức năng tương tự như một địa chỉ email); được sử<br /> dụng để gửi và nhận Bitcoin và ghi nhận các giao dịch, khác hoàn toàn với thông tin nhận<br /> dạng cá nhân.<br /> Bitcoin được tạo ra như một phần thưởng cho công việc xử lý tính toán, được gọi là đào,<br /> hay khai thác, trong đó người dùng cung cấp sức mạnh tính toán của họ để xác minh và<br /> ghi nhận các khoản thanh toán vào sổ cái công khai.<br /> <br /> Các cá nhân hoặc công ty tham gia đào để nhận được phí giao dịch và đồng Bitcoin mới<br /> được tạo ra. Ngoài việc khai thác, Bitcoin cũng có thể giống như bất kỳ loại tiền tệ nào, có<br /> thể đổi sang tiền pháp định (tiền do Chính phủ ban hành), các sản phẩm và dịch vụ.<br /> Người dùng có thể gửi và nhận Bitcoin với một khoản phí giao dịch tùy chọn, sử<br /> dụng phần mềm ví trên máy tính cá nhân, thiết bị di động hoặc ứng dụng web.<br /> Bạn có thể tìm hiểu thêm về Bitcoin trong bài viết: Bitcoin là gì? Tìm hiểu về đồng<br /> tiền điện tử BTC<br /> Blockchain là gì?<br /> Blockchain là sổ cái công cộng của tất cả các giao dịch Bitcoin đã từng được thực hiện. Nó<br /> liên tục phát triển khi các thợ đào thêm các khối mới vào nó (mỗi 10 phút) để ghi nhận<br /> các giao dịch gần đây nhất.<br /> Các khối được thêm vào Blockchain theo thứ tự tuyến tính (theo đường thẳng), theo trình<br /> tự thời gian. Mỗi full node (tức là mỗi máy tính kết nối với mạng Bitcoin được sử dụng<br /> như máy khách, thực hiện nhiệm vụ xác nhận và chuyển tiếp các giao dịch) có một bản<br /> sao của Blockchain, được tải xuống tự động khi thợ đào tham gia vào mạng Bitcoin.<br /> Blockchain có thông tin đầy đủ về các địa chỉ và số dư từ khối genesis – khối nguyên thủy<br /> (các giao dịch đầu tiên được thực hiện) đến khối gần đây nhất được hoàn thành.<br /> Blockchain như là một sổ cái công cộng có nghĩa là bạn có thể truy vấn bất kỳ khối nào (ví<br /> dụ https://blockchain.info/) cho các giao dịch liên quan đến địa chỉ Bitcoin cụ thể – ví<br /> dụ: bạn có thể tìm địa chỉ ví của mình để xem giao dịch mà bạn đã nhận được Bitcoin đầu<br /> tiên của mình.<br /> Blockchain được coi là sự cải tiến công nghệ chính của Bitcoin, vì nó là một cơ chế xác<br /> nhận “không tín nhiệm” của tất cả các giao dịch trên mạng.<br /> Người dùng có thể tin tưởng hệ thống sổ cái công cộng được lưu trữ trên toàn thế giới này<br /> trên những node phân cấp khác nhau, được duy trì bởi những thợ đào – người ghi sổ, trái<br /> ngược hoàn toàn với việc phải thiết lập và duy trì sự tín nhiệm đối với đối tác giao dịch<br /> (một người khác) hoặc bên trung gian thứ ba (ví dụ như ngân hàng).<br /> Blockchain là cấu trúc cho một hệ thống mới của các giao dịch phân cấp dựa trên sự<br /> không tín nhiệm, là chìa khóa quan trọng của sự đối mới. Blockchain cho phép giao dịch<br /> phi trung gian và phi tập trung của bất kỳ loại nào giữa tất cả các bên trên cơ sở toàn cầu.<br /> Blockchain giống như một lớp ứng dụng khác chạy trên ngăn xếp giao thức Internet hiện<br /> có, bổ sung thêm một lớp hoàn toàn mới cho Internet, cho phép các giao dịch kinh tế, cả<br /> thanh toán bằng tiền điện tử ngay tức thì (đối với một số loại tiền điện tử được sử dụng<br /> phổ biến) và trong dài hạn, với các hợp đồng tài chính phức tạp.<br /> Bất kỳ tiền tệ, hợp đồng tài chính, hoặc tài sản vô hình hoặc tài sản hữu hình nào, đều có<br /> thể được giao dịch với một hệ thống như Blockchain. Hơn nữa, Blockchain có thể được<br /> sử dụng không chỉ cho các giao dịch, mà còn là một hệ thống đăng ký và kiểm kê để ghi<br /> chép, theo dõi, giám sát và giao dịch tất cả các tài sản.<br /> <br />