intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ VÀ SỰ BÀNH TRƯỚNG THUỘC ĐỊA (tt) - Lịch sử lớp 10

Chia sẻ: Uyen Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

309
lượt xem
23
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

iểm tra bài cũ Câu hỏi 1: Tình hình kinh tế , chính trị nổi bật của Anh và Pháp cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX? Nêu đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc Anh và Pháp? Câu hỏi 2: Nguyên nhân dẫn đến việc hình thành các đặc điểm của đế quốc Anh và Pháp? 2. Dẫn dắt vào bài mới Tiết học trước chúng ta đã tìm hiểu Anh, Pháp chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa đó là hai nước tư bản già. Còn hai nước tư bản trẻ là Đức và Mỹ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ VÀ SỰ BÀNH TRƯỚNG THUỘC ĐỊA (tt) - Lịch sử lớp 10

  1. CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC ANH, PHÁP, ĐỨC, M Ỹ VÀ SỰ BÀNH TRƯỚNG THUỘC ĐỊA (tt) TIế N TRÌNH Tổ CHứC DạY - HọC 1. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi 1: Tình hình kinh tế , chính trị nổi bật của Anh và Pháp cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX? Nêu đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc Anh và Pháp? Câu hỏi 2: Nguyên nhân dẫn đến việc hình thành các đặc điểm của đế quốc Anh và Pháp? 2. Dẫn dắt vào bài mới Tiết học trước chúng ta đã tìm hiểu Anh, Pháp chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa đó là hai nước tư bản già. Còn hai nước tư bản trẻ là Đức và Mỹ quá trình chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa diễn ra như thế nào? Bài học hôm nay sẽ lý giải vấn đề nêu trên. 3. Tổ chức các hoạt động trên lớp Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững
  2. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững Tiết 2: B. ĐỨC VÀ MỸ CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XX Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân  Nước Đức - Trước hết, GV nêu câu hỏi: Hãy cho biết những biểu hiện phát triển công nghiệp của Đức sau khi thống nhất? - HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi. - GV nhận xét trình bày và phân tích: Sau - Sau khi thống nhất đất nước tháng khi thống nhất đất nước tháng 1-1871, nền 1 – 1871, nền kinh tế Đức phát triển kinh tế Đức phát triển với tốc độ mau lẹ. Từ với tốc độ mau lẹ vươn lên đứng đầu 1870 – 1900 sản xuất than tăng 4 lần, gang châu Âu và thứ hai thế giới. tăng 6 lần, độ dài đường sắt tăng gấp đôi, đức đã vượt qua Pháp và đuổi kịp Anh. Trong những ngành công nghiệp mới như kỹ nghệ điện, hoá chất … Đực đạt thành tựu đáng kể. Năm 1883, công nghiệp hoá chất của Đức đã sản xuất 2/3 lượng thuốc nhuộm trên thế giới. - GV nâu câu hỏi: Nguyên nhân dẫn đến sự
  3. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững phát triển của công nghiệp Đức? - HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK trả lời câu hỏi. - GV nhận xét, bổ sung và chốt ý: nguyên nhân công nghiệp đức phát triển là: Thị trường dân tộc thống nhất, giàu tài - Nguyên nhân: thị trường dân tộc nguyên, nhờ tiến bồi thường chiến tranh với thống nhất, giàu tài nguyên, nhờ tiền Pháp, tiếp thu những thành tựu khoa học kỹ bồi thường chiến tranh với Pháp, tiếp thuật hiện đại của những nước đi trước có thu những thành tựu khoa học kỹ nguồn nhân lực dồi dào. thuật hiện đại của những nước đi - GV giới thiệu những số liệu về tốc độ trước, có nguồn nhân lực dồi dào. tăng trưởng công nghiệp của Đức trong những năm 1890 – 1900 là 163% và bảng thống kê hàng hoá xuất khẩu hàng hoá tăng lên rõ rệt. - Sau đó, GV kết luận: Đến đầu năm 1900, Đức đã vượt qua Anh về sản xuất thép. Về tổng sản lượng công nghiệp Đức dẫn đầu
  4. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững châu Âu thứ hai thế giới chỉ đứng sau Mỹ. Hoạt động 2: Cá nhân - GV nêu câu hỏi: Sự phát triển của công nghiệp đã tác động như thế nào đến xã hội? - HS dựa vào vốn hiểu biết của mình và SGK trả lời. - GV nhận xét và chốt ý: thay đổi cơ cấu - Tác động xã hội : Thay đổi cơ cấu dân cư giữa thành thị và nông thôn. Từ năm dân cư giữa thành thị và nông thôn. 1871 – 1901 dân cư thành thị tăng từ 36% Nhiều thành phố mới, nhiều trung đến 54,3%. Nhiều thành phố mới, nhiều trung tâm thương nghiệp bến cảng xuiất tâm thương nghiệp bến cảng xuất hiện. hiện. - GV nêu câu hỏi: Quá trình tập trung sản xuất hình thành các tổ chức độc quyền diễn ra như thế nào? - HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi. - GV nhận xét, trình bày và phân tích. + Quá trình tập trung sản xuất và hình thành các công ty độc quyền diễn ra mạnh mẽ - Quá trình tập trung sản xuất và hình
  5. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững và sớm hơn các nước khác ở châu Âu. Với thành các công ty độc quyền diễn ra hình thức độc quyền là Cácten và Xanhđica. mạnh mẽ và sớm hơn các nước khác GV dẫn chứng: không đầy 1% xí nghiệp ở châu Âu. Với hình thức độc quyền sử dụng hơn ¾ tổng số điện lực, trong khi là Cácten và Xanhđica. 91% là xí nghiệp nhỏ chỉ nhận có 7% thôi; số lượng Cácten tăng lên nhanh chóng: năm 1905 có 385, đến năm 1911 có tới 550 – 600. + Tư bản công nghiệp kết hợp với tư bản ngân hàng thành tư bản tài chính. Quá trình - Quá trình tập trung Ngân hàng cũng tập trung Ngân hàng cũng diễn ra cao độ. diễn ra cao độ. Tư bản công nghiệp - GV nêu câu hỏi: Tình hình nông nghiệp kết hợp với tư bản ngân hàng thành Đức phát triển như thế nào? tư bản tài chính. - HS trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý: Nông nghiệp Đức có tiến bộ song chậm chạp. - GV hướng dẫn HS tìm hiểu nguyên nhân của tình trạng trên là do: Việc tiến hành cách - Nông nghiệp Đức có tiến bộ song mạng không triệt để, phần lớn ruộng đất nằm chậm chạp.
  6. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững trong tay quý tộc và địa chủ; phương pháp canh tác vẫn còn tàn dư của chế độ phong kiến. - GV nhấn mạnh: hậu quả của sự phát triển của chủ nghĩa tư bản làm cho nông dân Đức càng phân hoá sâu sắc. Phần lớn nông dân bị phá sản phải đi làm thuê cho địa chủ, phú nông hoặc đi kiếm ăn ở các cơ sở công nghiệp. Hoạt động 3: Cả lớp và cá nhân - GV trình bày và phân tích về chính trị: * Tình hình chính trị: + Hiến pháp: 1871 quy định Đức là một - Đức là một Liên bang theo chế độ Liên bang gồm 22 bang và 3 thành phố tự do, quân chủ lập hiến, Hoàng đế là người theo chế độ quân chủ lập hiến. Hoàng đế là đứng đầu có quyền lực tối cao. người đứng đầu có quyền lực tối cao như tổng chỉ huy quân đội, bổ nhiệm và cách chức thủ tướng, triệu tập và giải tán Quốc hội. Quyền lập pháp trong tay hai viện: Thượng
  7. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững viện và Hạ viện nhưng quyền lực bị thu hẹp, các ang vẫn giữ hình thức vương quốc tức có cả Vua, Chính phủ và Quốc Hội. GV nhấn mạnh cho HS thấy rõ: Phổ là bang lớn nhất trong Liên Bang Đức, vai trò của Phổ trong liên bang rất lớn: Hoàng đế Đức là vua Phổ, thủ tướng Đức là Thủ tướng Phổ. Nhà nước Liên bang được xây dựng trên cơ sở liên minh giữa giai cấp tư sản và quý tộc hoá tư sản, đây là lực lượng đã lãnh đạo cuộc thống nhất đất nước bằng con đường vũ lực có vị thế chính trị, kinh tế và giữ vai trò quan trọng khi Đức chuyển sang giai đoạn đế - Chế độ chính trị ở Đức không phải quốc chủ nghĩa. là đại nghị tư sản mà thực chất là chế - GV giúp HS thấy rõ: mặc dù có Hiến độ bán chuyên chế phục vụ giai cấp Pháp và Quốc hội nhưng chế độ chính trị ở tư sản và quý tộc hoá tư sản, đi Đức không phải là đại nghị tư sản mà thực ngược lại quyền lợi của nhân dân.
  8. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững chất là chế độ bán chuyên chế, áp dụng sự thống trị của Phổ trên toàn nước Đức. - GV nêu câu hỏi: Nêu chính sách đối ngoại của Đức ? - Chính sách đối ngoại: - HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi: + Công khai đòi chia lại thị trường - GV nhận xét và chốt ý: và thuộc địa thế giới. + Công khai đòi chia lại thị trường và + Ráo riết chạy đua vũ trang chuẩn thuộc địa thế giới. bị gây chiến, dẫn đến mâu thuẫn giữa + Ráo riết chạy đua vũ trang chuẩn bị gây Đức với Anh và Pháp càng sâu sắc. chiến, dẫn đến mâu thuẫn giữa Đức với anh - Đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc và Pháp càng sâu sắc. Đức: là chủ nghĩa quân phiệt hiếu - GV nêu câu hỏi: Đặc điểm nổi bật của chiến. chủ nghĩa đế quốc Đức? - Sau khi HS trả lời, GV chốt ý: Tính chất quân phiệt hiếu chiến là đặc điểm nổi bật của chủ nghĩa đế quốc Đức. Hoạt động 4: Cả lớp, cá nhân  Nước Mỹ - GV trình bày và phân tích: cuối thế kỷ a. Tình hình kinh tế
  9. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững XIX nền kinh tế phát triển nhanh chóng vươn - Cuối thế kỷ XIX nền kinh tế phát lên hàng thứ nhất thế giới. Về sản lượng công triển nhanh chóng vươn lên hàng thứ nghiệp bằng ½ tổng sản lượng công nghiệp nhất thế giới, sản lượng công nghiệp các nước Tây Âu và gấp 2 lần Anh, sản xuất bằng ½ tổng sản lượng công nghiệp thép và máy móc đứng đầu thế giới. Năm các nước Tây Âu và gấp 2 lần Anh. 1913 sản lượng gang, thép của Mỹ vượt Đức 2 lần, vượt Anh 4 lần, than gấp hai lần Anh và Pháp gộp lại. - GV nêu câu hỏi: Vì sao kinh tế Mỹ phát triển vượt bậc? - HS dựa vào vốn kiến thức của mình trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý: Nguyên nhân là - Nguyên nhân: do: + Mỹ giàu nguyên liệu, nhiên liệu + Mỹ giàu nguyên liệu, nhiên liệu giàu có, giàu có, có nguồn nhân lực dồi dào. có nguồn nhân lực dồi dào. + Phát triển sau nên áp dụng được những thành tựu khoa học và kinh nghiệm của các
  10. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững nước đi trước. + Có thị trường rộng lớn. + Phát triển sau nên áp dụng được - GV nêu câu hỏi: Tình hình nông nghiệp những thành tựu khoa học và kinh Mỹ phát triển như thế nào? nghiệm của các nước đi trước. - HS đọc SGK trả lời câu hỏi. + Có thị trường rộng lớn. - GV nhận xét trình bày và phân tích: nông Nông nghiệp: Nông nghiệp Mỹ đạt nghiệp Mỹ trở thành vựa lúa lớn và nơi cung thành tựu đáng kể, Mỹ trở thành vựa cấp lương thực cho châu Âu. lúa lớn và nơi cung cấp thực phẩm - HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK để thấy cho châu Âu. được sự phát triển nhanh chóng của nông nghiệp Mỹ. Hoạt động 5: Cá nhân - GV nêu câu hỏi: Quá trình tập trung sản xuất hình thành các công ty độc quyền diễn ra như thế nào? - HS đọc SGK ta câu hỏi. - GV nhận xét chốt ý: Sự cạnh tranh gay gắt trong sản xuất công nghiệp đã thúc đẩy
  11. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững quá trình tập trung sản xuất và ra đời các - Quá trình tập trung sản xuất và ra công ty độc quyền, hình thức chủ yếu là đời các công ty độc quyền diễn ra Tờrớt với những ông vua dầu lửa, vua ôtô, nhanh chóng, hình thức chủ yếu là vua thép chi phối mọi hoạt động kinh tế, Tờrớt với những ông vua dầu lửa, chính trị nước Mỹ. vua ô tô, vua thép chi phối mọi hoạt - HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK để thấy động kinh tế, chính trị nước Mỹ. được việc hình thành các công ty độc quyền chi phối các hoạt động kinh tế của nước Mỹ. - GV nhấn mạnh để HS thấy rõ Mỹ không chỉ phát triển kinh tế ngoại thương và xuất cảng tư bản. Thị trường đầu tư và buôn bán của Mỹ là Canada, các nước vùng Caribe, Trung Mỹ và một số nước châu Á khác như Nhật Bản, Ấn Độ, Trung Quốc. Hoạt động 6: Cả lớp và cá nhân b. Tình hình chính trị - GV trình bày và phân tích: Chế độ chính - Chế độ chính trị ở Mỹ là nơi điển trị ở Mỹ là nơi điển hình của chế độ hai Đảng hình của chế độ hai Đảng, Đảng cộng (Đảng cộng hoà – đại diện cho lợi ích của đại hoà và Đảng dân chủ thay nhau lên
  12. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững tư sản và Đảng dân chủ – đại diện cho lợi ích cầm quyền. của tư sản nông nghiệp và trại chủ) thay nhau - Thống nhất việc củng cố quyền lực lên cầm quyền song đều bảo vệ lợi ích của của giai cấp tư sản, trong việc đối xử giai cấp tư sản. phân biệt với người lao động, cũng GV nhấn mạnh thêm: Tuy có khác nhau về như đường lối bành trướng ra bên một số chính sách và biện pháp cụ thể nhưng ngoài. đều nhất trí trong việc củng cố quyền lực của giai cấp tư sản, trong việc đối xử phân biệt với người lao động, cũng như đường lối bành trướng ra bên ngoài. - GV cho Hs đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK để minh chứng cho chính sách phân biệt đối xử giữa người da đen với người da trắng. - GV nêu câu hỏi: Hãy cho biết chính sách đối ngoại của Mỹ? - HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý: + Đây là thời kỳ Mỹ đẩy mạnh việc thôn
  13. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững tính những đất đai rộng lớn ở miền Trung và - Chính sách đối ngoại: Tây của thổ dân Inđian, mở rộng biên giới + Mỹ mở rộng biên giới đến bờ Thái đến bờ Thái Bình Dương. Bình Dương. + Từ thập niên 80, Mỹ bành trướng khu vực Mỹ – Latinh gây chiến với Tây Ban Nha + Bành trướng khu vực Mỹ-Latinh để tranh giành Ha-oai, CuBa và Philippin… gây chiến với Tây Ban Nha để tranh Xâm nhập vào thị trường Trung Quốc. giành Ha-Oai, cuba và Philippin… Xâm nhập vào thị trường Trung Quốc. 4. Sơ kết bài học - GV tổ chức cho các em trả lời các câu hỏi: Tình hình kinh tế, chính trị và chính sách đối ngoại của Đức và Mỹ cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. - Yêu cầu Hs chỉ trên biểu đồ vị trí kinh tế và lược đồ chính trị thế giới để thấy được sự thay đổi về vị trí kinh tế và thuộc địa của các đế quốc cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX và cho nhận xét. 5. Dặn dò, bài tập về nhà - Học bài cũ, đọc trước bài mới.
  14. - Trả lời câu hỏi trong SGK.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2