Cảm nghĩ khi đọc bài Về thăm cố hương trích trong tác phẩm Thượng kinh kí sự

Đề bài: Cảm nghĩ khi đọc bài Về thăm cố hương trích trong tác phẩm Thượng kinh  <br /> kí sự<br /> Bài Mẫu Số 1:<br /> Đoàn Minh Tuấn từng nhận định: "Lê Hữu Trác không những là một nhà y học lớn nhất <br /> của nước Việt thời trước, một nhà văn lỗi lạc, mà còn là ông tổ của nghề báo Việt... Xưa  <br /> kia tầng lớp nho sĩ chuộng về  từ  chương, ít ai viết văn chương lối phóng sự  kể  những <br /> việc tầm thường của cuộc sống...Ngoài giá trị  văn học, tập ký sự  còn là một sử  liệu vô <br /> giá." Bài Về thăm cố hương được trích trong tập kí sự này đã bày tỏ  được tấm lòng yêu <br /> quê hương sâu sắc và sự thủy chung ân tình với quê hương của tác giả trong những ngày  <br /> trở lại quê nhà.<br /> Quê hương đối với mỗi người đều rất thiêng liêng, đó là đất mẹ mà những ai xa quê đều  <br /> mong ngày trở về. Lê Hữu Trác trở lại quê hương sau những năm tháng chốn quan trường  <br /> với một tâm trạng háo hức, vui mừng khôn xiết. Ngày trở lại quê nhà, được gặp lại chốn <br /> cũ ông bồi hồi xúc động, ngậm ngùi khó tả. Trên đường trở  về, có dịp được ngắm nhìn <br /> cảnh vật bên đường, bao cảm xúc trỗi dậy thật thiết tha, làng gốm bên tả  ngạn sông <br /> Hồng hiện lên thật đẹp đẽ  và đầy  ấn tượng."Hai bên đường, làng mạc sầm uất, đình <br /> chùa mái ngói đỏ  san sát; hàng quán bún rượu, bún nước liền nhau". Hình bóng quê nhà <br /> hiện lên qua hình ảnh chiếc cầu gạch mà ông nhận ra sau những tháng ngày cách biệt quê <br /> hương. Trở về gặp lại ngôi nhà thân yêu cùng những người thân trong gia đình, nỗi mừng  <br /> tủi xúc động xúc động ngập tràn trong phút giây gặp gỡ  bởi tình thân là điều quý giá vô <br /> cùng.<br /> Dạo chơi vườn cũ bao cảnh huy hoàng của ngày xưa giờ hoang tàn, đổ nát, hiu hắt. Trong <br /> tâm khảm người con ấy vẫn nhớ như in hình bóng xưa của bao cảnh vật, gian nhà xưa cũ.  <br /> Dạo chơi vườn nhà tìm lại những dấu vết còn sót lại của tháng năm, nghĩ suy về  cuộc <br /> đời, về sự trôi chảy của thời gian, về lẽ sống chết, hưng phế của cuộc đời. Kẻ li hương <br /> được dịp gặp lại những người trong dòng họ khi đi thăm nhà thờ  họ  trong lễ cáo yết nhà  <br /> thờ. Và những kỉ niệm ấu thơ hiện về trong trí nhớ với những đêm thoả mình trong dòng <br /> sông trăng tắm mát, ngụp lặn. Tất cả đều quá đỗi thân thương trong lòng người xa xứ bao  <br /> năm, nỗi thương yêu da diết  ấy khiến tác giả  nghẹn ngào mà xúc động viết nên những  <br /> dòng thơ đầy sâu sắc:<br /> "Lá vàng mấy độ bay dồn,<br /> Trở về, trông thấy sóng còn trắng phau.<br /> Cầu ngang in cũ quanh queo,<br /> Cây xưa bóng vẫn đứng nao tà tà"<br /> Tình cố hương của Lê Hữu Trác đã gợi lên cho chúng em ­ những người trẻ lòng yêu quê  <br /> hương thiết tha. Tình yêu ấy là sự chung thủy, bền chặt, khó phai mờ trong tâm hồn mỗi <br /> người con xa quê. Và có lẽ  quê hương hai tiếng thiêng liêng  ấy mãi là nguồn cội, nhắc <br /> nhở  ta sống ân tình, thủy chung với quá khứ, với làng quê. Bằng tâm hồn thanh cao, trái <br /> tim yêu thiên nhiên và lòng nhiệt thành hết mực với nơi chôn rau cắt rốn, Lê Hữu Trác đã  <br /> viết nên những trang kí sự  mang đậm nỗi lòng, khiến lòng người rung động, thấm thía  <br /> qua từng dòng chữ.<br /> Bài Mẫu Số 2:<br /> “Cử đầu vọng minh nguyệt<br /> Đê đầu tư cố hương”<br /> (“Ngẩng đầu nhìn trăng sáng<br /> Cúi đầu nhớ cố hương”)<br /> (Trích “Tĩnh dạ tứ”­ Lý Bạch)<br /> Đó là những vần thơ rất hay nói về quê hương của nhà thơ  Lý Bạch­ người được mệnh <br /> danh là “thi tiên” trong nền văn học Trung Hoa. Ánh trăng và “cố hương” cùng xuất hiện <br /> trong mối quan hệ gần gũi, tương đồng, bởi đối với người Trung Hoa cổ  đại thì “trăng <br /> chính là ánh sáng của quê hương” (“Nguyệt thị cố hương minh”). Vậy trong nền văn học <br /> trung đại Việt Nam, hình  ảnh “cố  hương” được khắc họa và miêu tả  như  thế  nào trong <br /> tâm tưởng? Nằm trong mạch cảm xúc viết về đề tài quê hương, đoạn trích “Về thăm cố <br /> hương” trích từ tác phẩm “Thượng kinh kí sự” của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã  <br /> làm nổi bật tình cảm đối với quê hương, đất nước quyện hòa trong dòng chảy của thời <br /> gian.<br /> Trích đoạn “Về thăm cố hương” nằm ở  chương thứ XVI của “Thượng kinh kí sự”. Với <br /> nỗi niềm đầy sự xúc động của một người con xa hương sau hơn ba mươi năm mới trở về <br /> quê nhà, tác giả đã miêu tả thành công hình ảnh quê hương cũng như cảnh cũ người xưa <br /> trong mối liên hệ  giữa hồi  ức­ thực tại, không gian hoài niệm và không gian đổi thay  <br /> khiến mỗi trang kí sự  đều thấm đẫm một nỗi buồn hoài cổ  mênh mang của người li <br /> khách.<br />  Bằng sự quan sát và ghi chép cụ thể, chi tiết, tác giả đã miêu tả những đổi khác của quê <br /> hương, của gia đình. Nếu đối với mỗi một người dân Việt Nam, hình  ảnh làm nên hồn  <br /> quê là sự thân thuộc của “cây đa, bến nước, sân đình” thì đối với tác giả Lê Hữu Trác, cái  <br /> cầu gạch chính là điều gợi ra nhiều xúc cảm thân quen và in đậm trong tâm hồn. Những <br /> đổi thay của mảnh đất “chôn rau cắt rốn” trên đoạn đường từ Bát Tràng đến Liêu Xá, hay <br /> những đổi khác ngay chính trong ngôi nhà mà ông từng sinh ra và lớn lên đã được miêu tả <br /> chi tiết, cụ thể và thêm phần sinh động hơn qua lăng kính của người con xa xứ trở về sau  <br /> hơn ba mươi năm. Tất cả con đường, hàng quán, ngôi nhà thân yêu đã được miêu tả bằng  <br /> một tâm hồn nặng tình nặng nghĩa với quê hương. Nhưng có lẽ điều làm cho độc giả xúc <br /> động nhất là những đổi thay về con người. Sau hơn ba thập kỉ, sau hơn ngần ấy năm, mối  <br /> quan hệ giữa người­ người liệu có nhạt phai, tình làng nghĩa xóm, tình thân liệu có phai  <br /> mờ?<br />  “Sau một cái lễ cáo yết nhà thờ”, cuộc gặp gỡ giữa kẻ li hương và người ở lại diễn ra.  <br /> Như một quy luật tất yếu, cảnh xưa đã khác và con người cũng vậy, khiến cho ông “chỉ <br /> nhớ mặt vài người” trong số vài chục người gặp gỡ, thậm chí “có người phải nói đến tên  <br /> cúng cơm của cha ông, nói đến quan hệ thân thuộc như thế nào”. Bánh xe thời gian cùng  <br /> vòng quay một đi không trở lại đã khiến cho “vật đổi sao dời”, và tâm hồn người li khách  <br /> trở nên xúc động hơn bao giờ hết:<br /> “Chợt về thăm lại cố hương<br /> Bỗng dưng trăm nỗi ngổn ngang bời bời”.<br /> Những vần thơ mà tác giả viết nên trong lúc “cảm hương” trong sự đổi thay của cảnh sắc  <br /> và con người gợi nhớ đến những câu thơ của tác giả Hạ Tri Chương:<br /> “Khi đi trẻ, lúc về già<br /> Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao<br /> Trẻ con nhìn lạ không chào<br /> Hỏi rằng: “Khách ở chốn nào lại chơi”<br />  (“Hồi hương ngẫu thư”­ Bản dịch của Phan Sỹ Vĩ)<br /> Tâm hồn giữa danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác­ một người con đất Việt và Hạ <br /> Tri Chương­ một nhà thơ  lớn đời Đường như  hai tiếng nói đồng điệu bắt gặp nhau trên  <br /> địa hạt văn chương khi viết về mảnh đất “cố  hương” đầy thiêng liêng. Trong “nỗi ngổn  <br /> ngang bời bời” của Lê Hữu Trác hay bi kịch “Khi đi trẻ, lúc về già” của Hạ Tri Chương, <br /> chúng ta đều thấy được tình cảm của những người con mang nặng ân tình đối với nơi  <br /> chôn rau cắt rốn. Đồng thời thấy được nỗi đau đáu trong tiềm thức của những người con  <br /> xa xứ sau những tháng ngày xa quê.<br />   Qua những con chữ  hay từng vần thơ  trong từng trang kí sự, chúng ta không chỉ  thấy <br /> được tâm trạng của một người con xa quê mà còn thấy được vẻ  đẹp trong tâm hồn tác  <br /> giả. Đặt cạnh tình cảm sâu nặng với quê hương là một tâm hồn thanh cao cùng chí khí <br /> thanh nhàn: “Người gặp được cảnh nên người vẻ  vang, cảnh gặp được người nên canh  <br /> cùng thú”. Tình cảm đối với cố hương đã quyện hòa và thống nhất, gắn bó mật thiết với <br /> tình yêu thiên nhiên tạo vật, làm nổi bật bức chân dung tự họa cao đẹp của vị danh y nổi <br /> tiếng.<br /> Như  vậy, với những câu chữ  mang nặng tâm tình cảm xúc, trích đoạn “Thăm lại cố <br /> hương” đã làm nổi bật tình cảm gắn bó, thủy chung của tác giả  đối với quê cha đất tổ. <br /> Tất cả nỗi niềm của người li khách trong dòng thời gian có sự đồng hiện giữa hoài niệm­ <br /> thực tại đã làm cho độc giả  thấm thía hơn nữa về  tình cố  hương­ một trong những tình <br /> cảm vô cùng thiêng liêng, cao đẹp trong tâm thức con người Việt Nam.<br />  <br />