Cảnh chủ chốt trong phóng sự truyền hình - Chương 1

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

616
lượt xem 258
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phóng sự là kết quả của những logic hội tụ dựa trên hình ảnh và âm thanh. Sản phẩm này được tổ chức xung quanh một số cảnh chủ chốt. Những cảnh này được coi là tinh hoa, nền tảng và làm nổi bật ý nghĩa của phóng sự từ khi xây dựng cho đến khi phát đi và được mọi người tiếp nhận. Khác với báo in có thể đọc đi đọc lại, nghiền ngẫm, các chương trình truyền hình không thể tua lại để xem. Khán giả không có cơ hội xem lại phóng sự nhiều lần, vì vậy,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cảnh chủ chốt trong phóng sự truyền hình - Chương 1

L i C m Ơn tài nghiên c u khoa h c c a sinh viên, c p khoa mang tên “C nh ch ch t trong phóng s truy n hình”. Phóng s truy n hình cũng như các th ký truy n hình khác, u thông tin v ngư i th t, vi c th t trong m t quá trình phát sinh và phát tri n. Hi n nay, th lo i phóng s chi m khá nhi u th i lư ng phát sóng trên các ài truy n hình. có ư c m t phóng s hay, cô ng và gây n tư ng v i khán gi , thì trư c h t khi xây d ng k ch b n, c nh ch ch t ph i ư c xem xét kĩ lư ng, t ra nhi u gi thuy t tìm ra hư ng i chính xác t o thành b c c t t nh t. có ư c s n ph m nghiên c u này, trư c h t, em xin chân thành c m ơn PGS.TS Dương Xuân Sơn ã nhi t tình gi ng d y, ch b o em có nh ng ki n th c lý thuy t n n t ng v truy n hình. Em xin chân thành c m ơn th y Nguy n Vũ Tùng – ngư i ã hư ng d n cho em th c hành các thao tác k thu t truy n hình và có m t s s n ph m ư c phát sóng. Và em xin chân thành c m ơn t t c các Th y Cô giáo - nh ng ngư i ã truy n t cho em ki n th c lý lu n báo chí, cùng toàn th b n bè ã ng viên, giúp bài nghiên c u này ư c hoàn thành. Do i u ki n th c hành chưa nhi u nên trong quá
trình nghiên c u, ưa ra nh ng nh n nh v c nh ch ch t, em còn có nh ng khi m khuy t nh t nh, vì v y, r t mong s góp ý c a Th y Cô và các b n. Em xin chân thành c m ơn. M CL C Trang M U 1. Lý do ch n tài 3 2. i tư ng, ph m vi nghiên c u 4 3. M c ích, nhi m v nghiên c u 4 4. Phương pháp nghiên c u 4 5. Ý nghĩa tài 5 6. K t c u 5
CHƯƠNG I: LÝ LU N CHUNG V “C NH” 1. C nh trong phóng s truy n hình 6 2. Giá tr các “c nh” 6 CHƯƠNG II: XÂY D NG PHÓNG S T C NH CH CH T 1. Th nào là c nh ch ch t 12 2. Phân lo i c nh ch ch t 12 3. Ch c năng c a c nh ch ch t trong phóng s 15 CHƯƠNG III: PHÂN TÍCH PHÓNG S “Ư C MƠ XANH” - LÀM RÕ C NH CH CH T 1. K ch b n phân c nh 20 2. Phân tích 25 PH N III: K T LU N 33
TÀI LI U THAM KH O 34 M U 1. Lý do ch n tài Phóng s truy n hình là m t th lo i báo truy n hình thu c nhóm chính lu n ngh thu t, ph n ánh các s ki n, con ngư i, tình hu ng, hoàn c nh i n hình trong quá trình phát sinh, phát tri n, ng th i th m nh hi n th c ó qua cái tôi tr n thu t v a t nh táo lý trí, v a c m xúc v i bút pháp giàu ch t văn h c b ng phương ti n k thu t truy n hình. V i ưu th ph n ánh hi n th c sâu s c và có s c “công phá” l n, phóng s hi n nay chi m m t lư ng khá l n th i gian phát sóng c a truy n hình, t nh ng phóng s dài như m t cu n phim vài ba ch c phút n nh ng phóng s c c ng n ch 2,3 phút thiên v mô t , thông tin nhanh s ki n. Phóng s là k t qu c a nh ng logic h i t d a trên hình nh và âm thanh. S n ph m này ư c t ch c xung quanh m t s c nh ch ch t. Nh ng c nh này ư c coi là tinh hoa, n n t ng và làm n i b t ý nghĩa c a phóng s t khi xây d ng cho n khi phát i và ư c m i ngư i ti p nh n.
Khác v i báo in có th c i c l i, nghi n ng m, các chương trình truy n hình không th tua l i xem. Khán gi không có cơ h i xem l i phóng s nhi u l n, vì v y, c nh ch ch t t s gây ư c n tư ng cho khán gi , giúp h nh ư c n i dung chính và thông tin thi t y u t phóng s m t cách t nhiên. Như v y, hi u qu thông tin t truy n hình s ư c ti n thêm m t bư c. Hơn n a, xu hư ng c a phóng s truy n hình cũng như các chương trình truy n hình là ng n g n, súc tích. Giá thành c a m i phút lên sóng không cho phép nh ng ngư i th c hi n ư c lãng phí th i lư ng chương trình b i nh ng c nh ch ng ăn nh p vào âu. Xác nh úng c nh ch ch t s kh c ph c ư c y u t lãng phí th i lư ng chương trình. Khái ni m c nh ch ch t tuy ã khá quen thu c v i nh ng ngư i trong ngành truy n hình, tuy nhiên hi u rõ v th nào là m t c nh ch ch t t t, làm th nào xác nh úng âu là c nh ch ch t thì không ph i ai cũng n m rõ, a ph n là xác nh theo c m tính, theo ph n x lâu năm trong ngh . Hi n nay, công trình nghiên c u v quy trình th c hi n các tác ph m truy n hình nói riêng còn r t h n ch . Các công trình có giá tr ng d ng th c ti n phát tri n các chương trình truy n hình càng khan hi m. M i k năng tư duy tác nghi p u do truy n mi ng ho c t úc rút, tích lũy kinh nghi m. V i nh ng lý do trên, tôi quy t nh ch n tài NCKH là “c nh ch ch t trong phóng s truy n hình” bao g m lý lu n và th c ti n làm sáng t v n này.
2. i tư ng và ph m vi nghiên c u tài “c nh ch ch t trong phóng s truy n hình” là tài có tr ng tâm nghiên c u rõ ràng. Tuy nhiên, do ngu n tài li u và tư li u khan hi m, vì v y ngư i vi t xin phép ư c gi i quy t tài b ng lý lu n v c nh ch ch t trong phóng s truy n hình d a trên nh ng hi u bi t v giá tr c nh và ý nghĩa c a phóng s truy n hình. Phân tích phóng s “Ư c mơ xanh” ã phát sóng trên chương trình Th h tôi – VTV6 ài truy n hình Vi t Nam (m t tác ph m do chính sinh viên khoa báo chí th c hi n) làm rõ hơn v c nh ch ch t. 3. M c ích và nhi m v nghiên c u - ưa ra nh ng thông tin cơ b n v c nh ch ch t - Nh n th c úng n v c nh ch ch t và g n li n v i th c t tác nghi p - Thuy t ph c, nh hư ng tư duy xác nh c nh ch ch t khi th c hi n phóng s truy n hình i v i nh ng ngư i làm truy n hình. 4. Phương pháp nghiên c u - tài ư c nghiên c u d a trên phương pháp lu n duy v t bi n ch ng. Các phương pháp nghiên c u ư c s d ng ch y u là phương pháp t ng h p, phân tích, so sánh, mô t , th ng kê xã h i h c. 5. Ý nghĩa tài - Ý nghĩa lý lu n:
Th lo i phóng s truy n hình ngày m t phát tri n và chi m t l khá cao trong các tác ph m tham gia d thi các gi i báo chí truy n hình trong và ngoài nư c hàng năm. Hàng ngày, trên sóng c a các ài truy n hình, th lo i phóng s chi m th i lư ng khá l n. i u này cho th y công chúng ngày càng ư c ti p c n nhi u v i th lo i phóng s , nh vào ưu th thông tin th i s chuyên sâu c a nó. m c bài NCKH sinh viên, tài “C nh ch ch t trong phóng s truy n hình” t m th i ưa ra m t s khái ni m, nh nghĩa, cách phân lo i và ch c năng c a c nh ch ch t trong phóng s truy n hình. - Ý nghĩa th c ti n: tài NCKH sinh viên này là m t tài li u tham kh o có th ng d ng vào th c ti n, d hi u, c bi t là thông qua quá trình phân tích m t phóng s phát sóng trên TH Vi t Nam. D a trên cơ s th c t này, ngư i vi t cũng hy v ng ây là m t tài li u chia s nh ng hi u bi t trên ư ng vào ngh truy n hình. 6. K t c u tài g m 3 chương: - Chương I: Lý lu n chung v “c nh” - Chương II: Xây d ng phóng s t c nh ch ch t - Chương III: Phân tích m t phóng s làm rõ c nh ch ch t. PH N II: GI I QUY T V N
CHƯƠNG I: LÝ LU N CHUNG V “C NH” 1. C nh trong phóng s truy n hình C nh là ơn v ch hình nh do máy quay thu ư c theo ý ch quan c a con ngư i. C nh trong phóng s truy n hình xét theo nh nghĩa v lĩnh v c quay phim thì không có gì khác so v i c nh trong phim tài li u hay trong tin. Nhưng xét v tính ch t, n i dung c a c nh thì c nh trong phóng s mang nh ng nét c trưng rõ r t c a phóng s như v dài c a c nh, hình nh, m c ngh thu t… Thông thư ng, m t c nh ơn l không mang ý nghĩa gì. M i c nh ch có ý nghĩa khi nó ư c ghép vào m t l p c nh, m t dãy liên ti p nh ng c nh, ít nh t cũng là 3 c nh. C nh c t là ngo i l , ó là hình nh ch làm c gài vào gi a hai c nh, tránh m t m i n i gi t o (có th gây gi t hình) ho c s a ch a (b khuy t) m t cu c ph ng v n ã ư c dàn d ng. Theo tác gi Brigiue Besse, Didier Desormeaux, i u quan tr ng nh t trong phóng s ng n chính là ph i có m t ho c hai c nh then ch t. C nh then ch t là c nh óng inh s ki n, qua c nh then ch t có th phát tri n s ki n ho c phát tri n v n . Nhà báo Neil Eveton (kênh truy n hình Reuter) quan ni m không nên l m d ng k x o d ng hình ( c bi t là k x o ch ng m ) trong phóng s th i s b i như v y là bóp méo s ki n. Theo Neil Eveton thì nh ng c nh có kh năng t o ám nh trong phóng s th i s là c nh c n, c nh hành ng…
2. Giá tr các “c nh” 2.1. C c nh - t ng th - Vi n c nh (Long Shot): C nh xa, không chi ti t. Thư ng dùng u các trư ng o n. Toàn c nh t o l p a i m và tâm tr ng. Nhưng nó thư ng t i nhi u thông tin khác và có th làm ngư i xem nh m l n. Ví d : - Toàn c nh (Wide shot): C nh r ng ghi nh n nh ng hành ng thích h p.
- C nh c n (close shot): T p trung vào chi ti t. C n c nh ư c xác nh b i hi u qu c a nó, ch không ph i cách th c hi n nó như th nào. Nên ta có c nh c n khi ưa máy vào g n ch th v i ng kính góc r ng hay dùng ng kính tele t ng xa. C nh càng c n càng t o i m nh n và giúp ngư i xem d nh n bi t ph n ng c a ch th . Nhưng nhi u c nh c n quá s cư p i s nh n bi t c a ngư i xem v không gian và th i gian. M t lo t các c nh c n có th là cách th hi n h u hi u s tò mò c a ngư i xem u các trư ng o n. Nhưng ng ch quá lâu trư c khi tr l i câu h i quen thu c - chuy n ó x y ra âu?
- C nh c n: c trưng c a truy n hình : Th m chí m t máy thu hình ư c coi là l n thì cũng ch có màn hình tương i nh khi so v i màn hình c a m t r p chi u bóng. Mu n th y rõ các v t và hi u ý nghĩa c a chúng m t cách nhanh chóng, thì các v t ó ph i t l tương i l n trên màn hình vô tuy n. Như v y b n c n có nhi u c nh c n và trung hơn nh ng c nh toàn. 2.2. C c nh - ngư i - Toàn c nh(LS): C nh quay c ngư i.
- Trung c nh(MS) : C t trên ho c dư i th t lưng.
- Trung c nh h p (MCU): C t gi a ng c/túi áo ng c.
- C n c nh(CU): C t quanh vai.
-C n c t (BCU): Mép hình phía trên c t ngang trán, mép phía dư i thư ng c t như c nh c n, nhưng có th c t ngang c m. Quay c nh ngư i còn ư c xác nh b i s ngư i: c nh ơn, c nh quay ôi, ba, hay nhóm.
(Nh ng hình nh trên ch có tính ch t minh h a) 2.3. nét sâu Bao nhiêu ph n c a c nh n m trong t m nét. m ng kính nh (ví d : ph11) cho hình nh s c nét trong ph m vi r ng t g n n xa ( nét sâu), máy d dàng theo ch th mà không lo hình nh b ra kh i t m nét (m t nét). ng th i, nó t o c m giác v không gian và chi u sâu, nhưng có th làm cho nh b t và không h p d n. S d ng m ng kính r ng hơn s gi m ph m vi nét t ti n c nh n h u c nh ( nét nông). ây là m t k thu t t t cô l p ch th , làm nó n i b t kh i h u c nh m nh t. 2.4. ng tác máy - Lia máy: Máy chuy n ng ngang quanh m t tr c c nh t o l p quan h gi a ch th và v t. Chúng ta cho ngư i xem bi t v a i m. Nhưng hãy c n th n v i nh ng cú lia mà hình nh u và cu i thì h p d n, nhưng gi a l i bu n t hay có không gian ch t. - Lia theo chuy n ng: Gi ng như t t c các ng tác máy, ng tác lia ch có hi u qu khi nó có nguyên do. Lia máy theo chuy n ng như cái tên c a nó th c s c n thi t khi ph i theo m t v t chuy n ng. - Lia kh o sát (tìm tòi): Máy quay tìm ki m m t ai ó hay ngư i nào ó trong m t c nh. B n ph i xác nh ư c ng cơ c a chuy n ng này.
- Lia nhanh: Máy quay chuy n ng nhanh n n i hình nh b m nhoè. L m d ng s làm m t giá tr c a ng tác máy này. Ngư i ta thư ng dùng lia nhanh khi mu n: • Thay i tr ng tâm c a s chú ý. Con thuy n r i i, lia nhanh t i nơi thuy n n. • Mô t nguyên nhân và hi u qu . Kh u súng nh m b n, lia nhanh n m c tiêu. • So sánh và tương ph n. M i và cũ, giàu và nghèo. - Lia d c: Chuy n ng máy quay d c theo tr c c nh. Lia d c lên phía trên t o s mong i và c m giác ph n ch n. Lia d c xu ng phía dư i g i ra s th t v ng và s bu n r u, và tình c m u u t. - Chuy n ng lên th ng (c n c u): Chuy n ng c a máy quay th ng ng trên m t m t ph ng. Chuy n ng này làm n i b t hành ng chính hay gi m s chú ý vào ti n c nh. - Chuy n ng xu ng th ng (c n c u): Ngư c l i v i chuy n ng lên th ng. Máy ch y d c xu ng trên m t m t ph ng. - Zoom: Thay i c c nh b ng cách thay i tiêu c ng kính. ng tác zoom máy thay i quan h gi a ch th và h u c nh. - y máy : Thay i c c nh b ng cách y máy ti n vào g n ho c ra xa kh i ch th . Gi nguyên quan h gi a ch th và h u c nh.
- Travelling: Kh o sát m t v t hay theo m t v t chuy n ng b ng cách chuy n máy song song v i v t. 2.5. Góc quay - Quay t dư i lên: ch th trông ư ng b hơn, m nh m hơn, có dáng v e do . - Quay t trên xu ng: ch th trông kém ư ng b , th p bé và có v b tl c 2.6. B c c
B c c là s s p x p thông tin trong m t khuôn hình. B n tìm cách thu hút s t p trung c a ngư i xem vào m t vùng nào ó c a hình nh, và gi m thi u hay lo i b nh ng chi ti t làm m t t p trung. 2.7. Nguyên lý m t ph n ba Là m t nguyên lý ơn gi n, nhưng hi u qu nh t, nguyên t c b c c. Nguyên lý này nêu m t màn hình ư c chia ôi hay chia b n s cho nh ng hình nh tĩnh và t ; m t màn hình ư c chia ba theo chi u ngang và chi u d c s cho b c c năng ng và h p d n hơn. ư ng chân tr i không nên t ngang gi a khuôn hình. Nó ph i 1/3 khuôn hình phía trên ho c phía dư i, tuỳ theo ý nh nh n m nh b u tr i hay m t t (bi n). Các chi ti t quan tr ng n m d c ư c t v trí 1/3 màn hình theo chi u d c. Và n u khu v c 1/3 theo chi u ngang và chi u d c quan tr ng thì các tâm i m nơi chúng giao nhau còn quan tr ng hơn. Nh ng giao i m này dành cho nh ng chi ti t quan tr ng trong khuôn hình. Ví d : ôi m t trên khuôn m t.
2.8. Khuôn hình Ơ ây có hai quy t nh. ưa cái gì vào. Lo i cái gì ra. B n có th lo i b nh ng chi ti t làm m t t p trung hay gi u ngư i xem m t s thông tin r i s ti t l trong nh ng c nh ti p theo. Trung tâm màn hình là khu v c n nh và hi u qu khi mu n nh n m nh m t i tư ng ơn l (như m t phát thanh viên trong m t c nh ơn gi n). Nhưng khi có nh ng i m nh n khác trong khuôn hình thì trung tâm màn hình là khu v c y u, ít duy trì ư c s t p trung c a ngư i xem. Các mép màn hình thì gi ng như nh ng nam châm. Chúng hút nh ng v t t quá g n chúng. Các góc c a màn hình co xu hư ng hút ch th ra kh i khuôn hình.