CÂU HỎI - ĐÁP ÁN PHẦN THI “NGHIỆP VỤ HÒA GIẢI”

Chia sẻ: Nguyen Hoai Bao | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

783
lượt xem 119
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần thi nghiệp vụ hòa giải (thông qua việc vận dụng kiến thức pháp luật và kiến thức xã hội, đạo đức… để xử lý tình huống, hòa giải vụ việc tranh chấp): 10 điểm Vận dụng những quy định của pháp luật hiện hành và kiến thức về đạo đức, xã hội, phong tục tập quán tốt đẹp, hương ước, quy ước văn hóa, luật tục, ca dao, tục ngữ và kinh nghiệm thực tế để giải quyết có tình có lý một tình huống tranh chấp, hòa giải một vụ việc cụ thể....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: CÂU HỎI - ĐÁP ÁN PHẦN THI “NGHIỆP VỤ HÒA GIẢI”

BAN TỔ CHỨC HỘI THI “HÒA GIẢI VIÊN GIỎI” TỈNH LÂM ĐỒNG - LẦN THỨ 3 - NĂM 2010 ----------------------------- CÂU HỎI - ĐÁP ÁN PHẦN THI “NGHIỆP VỤ HÒA GIẢI” ----------------------------- (Bộ đề chính thức dùng cho Hội thi cấp tỉnh gồm 16 câu) *Trích Thể lệ Hội thi: 1.2. Phần thi nghiệp vụ hòa giải (thông qua việc vận dụng ki ến th ức pháp luật và kiến thức xã hội, đạo đức… để xử lý tình huống, hòa gi ải v ụ việc tranh chấp): 10 điểm Vận dụng những quy định của pháp luật hiện hành và kiến th ức về đ ạo đức, xã hội, phong tục tập quán tốt đẹp, hương ước, quy ước văn hóa, luật tục, ca dao, tục ngữ và kinh nghiệm thực tế để giải quyết có tình có lý một tình huống tranh chấp, hòa giải một vụ việc cụ thể. - Thi theo Bộ đề gồm 20 câu (tùy từng thí sinh có thể vận dụng thêm kiến thức và kỹ năng nghiệp vụ để đưa ra phần trả lời của mình thêm sinh động, chính xác và thuyết phục nhất) - Điểm: tối đa 10 điểm/1 thí sinh. Từng giám kh ảo ch ấm đi ểm công khai bằng cách giơ bảng điểm sau từng lượt thi của thí sinh. Điểm phần thi này của thí sinh là điểm bình quân của các giám khảo chấm thi. * Đối với phần thi này, Ban giám khảo chấm điểm căn cứ vào các tiêu chí sau: + Có xác định rõ nguyên nhân mâu thuẫn và phân tích + Áp dụng kiến thức pháp luật chính xác + Vận dụng đạo lý, vận dụng minh họa hát, đọc th ơ, ca dao, t ục ng ữ… một cách sinh động, thuyết phục + Đưa ra cách giải quyết hợp lý + Trả lời lưu loát, có sáng tạo trong cách diễn đạt - Thời gian thi: Bắt đầu tính từ lúc người dẫn chương trình đọc xong câu hỏi, thí sinh có thời gian chuẩn bị (tối đa trong 15 giây) và tr ả l ời trong th ời gian tối đa 05 phút. *Lưu ý: Phần đáp án của các câu hỏi trong Bộ đề này chỉ mang tính gợi ý, trong quá trình sử dụng bộ đề, các thí sinh có thể nghiên cứu thêm những căn cứ pháp lý, đặc biệt là vận dụng đạo lý, kinh nghiệm thực tế trong quá trình hòa giải của bản thân để giải quyết hợp tình, hợp lý nhất các tình huống đặt ra trong bộ đề này./. -1-
1: *CÂU SỐ Khi phát hiện ra con trâu lạc vào đàn trâu nhà mình, ông An đã báo cho UBND xã biết. Theo lời cán bộ UBND xã, ông An đem trâu về nhà mình nuôi giữ, chờ nguời mất trâu đến nhận lại. Ba tháng sau, ông Bình là người có con trâu bị thất lạc biết tin đã đến gặp ông An đòi lại trâu và yêu c ầu ông An ph ải b ồi thường thiệt hại vì vụ mùa vừa qua ông phải thuê trâu đ ể cày ruộng. Ông An không đồng ý vì cho rằng ông không bắt trộm trâu và đòi ông Bình phải thanh toán tiền công và các chi phí nuôi giữ trâu ba tháng. Là Tổ viên Tổ Hoà giải, theo ông (bà) việc này nên hòa giải như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa ông An và ông Bình liên quan đ ến pháp luật dân s ự v ề việc xác lập quyền sở hữu đối với gia súc bị thất lạc; Nguyên nhân, trâu nhà ông Bình lạc vào đàn trâu nhà ông An. Ba tháng sau ông Bình đến đòi trâu và yêu cầu ông An bồi thường thiệt hại do vụ mùa vừa qua ông phải thuê trâu để cày ruộng. Ông An không đồng ý vì ông cho rằng trâu không do ông trộm đồng th ời ông cũng đã báo cho UBND xã để thông báo cho người mất trâu đến nhận và yêu cầu ông Bình thanh toán tiền công cùng chi phí nuôi dưỡng trâu ba tháng. 2. Phân tích: Việc ông An phát hiện con trâu lạc vào đàn trâu nhà mình và đã báo cho UBND xã biết đồng thời nuôi giữ chờ người đến nhận lại là đúng. Ông Bình đến nhận lại trâu là đúng nhưng yêu cầu ông An bồi thường thi ệt h ại do vụ mùa vừa qua ông phải thuê trâu về cày là sai. Ông An yêu c ầu ông Bình thanh toán tiền công và chi phí nuôi giữ trâu ba tháng là đúng. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Điều 242 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 quy định “Xác lập quyền sở hữu đối với gia súc bị thất lạc” như sau:“Người bắt được gia súc bị thất lạc phải nuôi giữ và báo cho Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại. Chủ sở hữu nhận lại gia súc bị thất l ạc ph ải thanh toán tiền công nuôi giữ và các chi phí khác cho người bắt được”. + Đạo lý: Phát huy truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc Việt Nam: “Đói cho sạch, rách cho thơm”, “Không tham của người”, “Nhặt được của rơi, trả lại người bị mất” là một việc làm rất tốt, có tinh thần tương thân, tương ái, giúp đỡ mọi người. Đó cũng chính là bản chất thật thà, bình dị, của người Việt Nam từ ngàn xưa, nhất là phát huy tình làng, nghĩa xóm, “Mình vì mọi người, mọi người vì mình” … 4. Cách giải quyết: - Phân tích cho ông Bình hiểu do trâu của ông đi lạc vào đàn trâu nhà ông An chứ không phải do ông An cố tình bắt giữ trâu, ngoài ra ông An cũng đã nuôi giữ và tìm cách thông báo cho người mất trâu đến nhận, do vậy ông đề nghị ông Bình thanh toán ti ền công và chi phí nuôi giữ trâu ba tháng là hợp tình, hợp lý. Ông Bình cũng cần hi ểu r ằng ông có trách nhiệm phải thanh toán tiền công cùng chi phí nuôi giữ trâu cho ông An, có như vậy mới giữ gìn, duy trì được tình làng nghĩa xóm, mình vì mọi người, mọi người -2-
vì mình, đồng thời phù hợp với quy định của pháp luật nhằm đ ảm bảo quyền l ợi c ủa các bên./. 2: *CÂU SỐ Hai anh em nhà ông Mão và ông Dậu ở kề sát nhau. Ông Dậu ở phía trong, ông Mão ở phía ngoài, hai nhà cùng chung một ngõ (đây là lối đi duy nhất vào nhà ông Dậu). Con trai ông Dậu thường xuyên tụ tập bạn bè ở đầu ngõ, dựng xe bừa bãi, gây ồn ào. Sau nhiều lần nhắc nhở em trai và cháu mình nhưng không th ấy có chuyển biến gì, ông Mão đã rào ngõ lại, không cho gia đình nhà ông D ậu đi qua. Là Tổ viên Tổ Hoà giải, theo ông (bà) việc này nên hòa giải như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa nhà ông Mão và nhà ông Dậu v ề vi ệc tranh ch ấp quy ền trong lối đi qua bất động sản liền kề liên quan đến luật dân sự. Nguyên nhân là hai nhà cùng chung một ngõ nhưng con trai ông Dậu thường xuyên tụ tập bạn bè đầu ngõ, dựng xe bừa bãi, gây ồn ào. Sau nhiều lần nhắc nhở nhưng nhà ông Dậu v ẫn không chuyển biến gì, ông Mão đã rào ngõ lại không cho nhà ông Dậu đi qua. 2. Phân tích: - Việc ông Mão rào lối đi chung không cho nhà ông Dậu đi qua là sai, vì hai nhà cùng chung một ngõ cũng là lối đi duy nhất vào nhà ông Dậu. -Việc con trai ông Dậu thường xuyên tụ tập bạn bè đ ầu ngõ, dựng xe bừa bãi, gây ồn ào, ảnh hưởng đến nhà ông Mão cũng là không đúng. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Khoản 1 - Điều 275 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 quy định “Quyền về lối đi qua bất động sản liền kề”, cụ thể: “Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra, có quyền yêu c ầu m ột trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đ ường công cộng; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó. Người được dành lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản liền kề, nếu không có thoả thuận khác.” + Đạo lý: Phát huy truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, đó chính là tình cảm gia đình “Anh em như thể tay chân-anh em hòa thuận song thân vui vầy; thực hiện nếp sống gia đình văn hoá, xây dựng thôn, khu phố văn hoá. Đặc biệt ông Dậu và ông Mão lại là anh em, con trai ông Dậu lại là cháu trai ông Mão. Ông bà ta có câu “chuyện anh em trong nhà đóng cửa nhẹ nhàng bảo nhau”... 4. Cách giải quyết: Việc ông Mão rào ngõ lại không cho gia đình nhà ông Dậu đi qua lối đi chung là vi phạm pháp luật dân sự về quyền trong lối đi qua bất đ ộng s ản liền k ề, đ ồng th ời việc làm này cũng làm mất tình cảm anh em, mất tình làng nghĩa xóm. Do vậy, ông Mão không được rào lối đi chung của hai nhà. Tuy nhiên, ông Dậu cũng phải có trách nhiệm -3-
giáo dục con trai mình và nhắc nhở bạn bè con ông không nên tụ tập thường xuyên và dựng xe bừa bãi gây mất trật tự công cộng./. 3: *CÂU SỐ Nhà bà Lan và nhà ông Tư sát cạnh nhau, khi sửa nhà, bà Lan làm thêm mái tôn che mưa nhưng không làm đường thoát nước. Do vậy, mỗi khi trời mưa, nước từ mái tôn nhà bà Lan chảy sang mái bằng nhà ông Tư và th ấm xuống các phòng bên dưới. Khi ông Tư yêu cầu bà Lan phải làm đường thoát n ước thì bà Lan cho rằng việc nhà ông Tư bị thấm nước là do mái b ằng nhà ông đã không được xử lý chống thấm, việc này không can hệ gì tới bà. Ông Tư đã tới g ặp Tổ trưởng Tổ hòa giải đề nghị giúp đỡ. Nếu được giao việc này, ông (bà) sẽ hoà giải mâu thuẫn gi ữa hai gia đình như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa ông Tư và bà Lan có liên quan đến luật dân s ự về vi ệc thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc thoát nước mưa. Nguyên nhân do nhà bà Lan làm thêm mái tôn che mưa nhưng không làm đường thoát nước. Khi trời mưa, nước từ mái nhà bà Lan chảy sang mái nhà ông Tư thấm xuống các phòng bên dưới. Ông T ư yêu cầu bà Lan làm đường thoát nước nhưng bà Lan cho rằng việc thấm n ước là do mái nhà ông Tư không được xử lý chống thấm, không liên quan đến bà. 2. Phân tích: Bà Lan làm thêm mái tôn che mưa nhưng không làm đường thoát nước, để nước mưa chảy sang mái bằng nhà ông Tư thấm xuống các phòng bên dưới là sai. Ông T ư yêu cầu bà Lan phải làm đường thoát nước là đúng. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Điều 269 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 quy định “Nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc thoát nước mưa”, cụ thể như sau: “Chủ sở hữu nhà phải lắp đặt đường dẫn nước sao cho nước mưa từ mái nhà của mình không được chảy xuống bất động sản của chủ sở hữu bất động sản liền kề”. + Đạo lý: “Bán anh em xa, mua láng giềng gần”; “Mình vì mọi người, mọi người vì mình”; Truyền thống tương thân tương trợ lẫn nhau “Bầu ơi thương lấy bí cùng –Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”… Không nên để “cái sảy nảy cái ung”, ông bà ta từng nói “bà con xa không bằng láng giềng gần”, “tối lửa tắt đèn có nhau”… 4. Cách giải quyết: Bà Lan phải làm đường dẫn nước sao cho nước mưa không thấm xuống các phòng bên dưới nhà ông Tư, đồng thời ông Tư cũng cần tạo điều ki ện cho bà Lan có một lối dẫn nước thích hợp, thuận tiện cho việc thoát nước, nhất là trong mùa mưa, đảm bảo quyền lợi của mỗi bên và giữ gìn tình làng nghĩa xóm. Ngoài ra vi ệc n ước -4-
mưa chảy xuống mái bằng nhà ông Tư làm thấm nước xuống các phòng bên dưới thì bà Lan phải có trách nhiệm khắc phục hợp lý./. 4: *CÂU SỐ Ông bà Sử có người con đẻ là anh Hà và người con nuôi là chị Lê. Ông bà Sử nhận chị Lê về nuôi từ lúc chị Lê một tuổi và đã làm thủ tục đăng ký t ại UBND xã. Sau khi ông bà Sử mất, chị Lê yêu cầu được chia thừa kế tài sản của ông bà Sử để lại nhưng anh Hà không đồng ý vì cho rằng chị Lê là con nuôi c ủa bố mẹ anh nên toàn bộ số tài sản đó thuộc quyền sở hữu của anh. Ông (bà) hãy cho ý kiến về việc làm của anh Hà và phương án hoà giải trường hợp này? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa anh Hà và chị Lê liên quan đến lĩnh v ực th ừa kế theo B ộ luật dân sự. Nguyên nhân là do anh Hà cho rằng chị Lê là con nuôi nên không có quy ền được hưởng tài sản để lại của cha mẹ ruột mình là ông bà Sử. 2. Phân tích: Việc anh Hà không cho chị Lê hưởng tài sản của ông bà Sử để lại là sai, vì chị Lê tuy không phải là con đẻ của ông bà Sử, nhưng khi nhận chị Lê (năm 1 tuổi) làm con nuôi trong gia đình và (có làm các thủ tục đăng ký tại UBND xã). Cho nên chị Lê (con nuôi) cũng được hưởng các quyền lợi như anh Hà (con đẻ) theo quy đ ịnh v ề th ừa k ế theo pháp luật. Yêu cầu của chị Lê được chia tài sản của ông bà Sử để lại là đúng pháp luật. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: - Căn cứ theo Điểm a - Khoản 1 - Điều 676 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 thì anh Hà và chị Lê thuộc hàng thừa kế thứ nhất: “Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết” - Đồng thời, khoản 2 - Điều 676 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 quy định: “Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần thừa kế di sản bằng nhau” + Đạo lý: "Một giọt máu đào, hơn ao nước lã"; "Anh em như thể tay chân, anh em hòa thuận song thân vui vầy", không nên để những chuyện toan tính, nhỏ nhen, ích kỷ, hẹp hòi và lợi ích vật chất đánh mất đi tình cảm anh em trong một gia đình… 4. Cách giải quyết: - Phân tích cho anh Hà thấy rõ hành vi sai trái của mình. Việc anh không đ ồng ý với yêu cầu của chị Lê được chia thừa kế tài sản của ông bà Sử vừa không đúng pháp luật, đánh mất tình cảm anh em một nhà. -5-
- Khuyên anh Hà và chị Lê yêu cầu Toà án nhân dân nơi có di sản thừa kế để giải quyết, làm các thủ tục khai nhận và chia thừa kế theo pháp luật. Phần di sản mà anh Hà có được cũng ngang bằng với phần di sản mà chị Lê được hưởng./. 5: *CÂU SỐ Nhà ông Hoàng và nhà ông Tình thầu hai đầm thả cá ở sát nhau. Ông Hoàng nuôi toàn cá rô phi, ông Tình nuôi toàn cá mè. Việc này dân trong làng đ ều biết. Sau một trận mưa rào, cá từ đầm nhà ông Hoàng tràn sang đ ầm nhà ông Tình. Ngay sau đó, ông Tình bắt cá rô phi trong đầm nhà mình để đem bán. Ông Hoàng biết chuyện đã yêu cầu ông Tình phải trả lại số cá rô phi mà ông Tình đã bắt. Ông Tình không đồng ý vì cho rằng "cá vào ao ta, ta được". Hai bên cãi nhau, mâu thuẫn xảy ra. Là Tổ viên Tổ hòa giải, ông (bà) hòa giải vụ việc này như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa ông Hoàng và ông Tình vì tranh chấp vật nuôi dưới n ước (cá rô phi trong đầm) liên quan đến Bộ luật dân sự. Nguyên nhân là do hai đ ầm thả c ả của nhà ông Hoàng và ông Tình thầu thả cá ở sát nhau; sau trận mưa rào, cá từ đầm nhà ông Hoàng tràn sang đầm nhà ông Tình, nhưng ông Tình không thông báo cho ch ủ s ở hữu đầm cá rô phi (là ông Hoàng) biết, lại còn đem cá rô phi đi bán. 2. Phân tích: - Hành vi của ông Tình là sai trái. Vì ông Tình biết cá rô phi là cá thu ộc đ ầm ông Hoàng bên cạnh nuôi thả, do mưa rào cá rô phi tràn qua đầm cá mè nhà mình nh ưng không thông báo công khai để ông Hoàng biết đến nhận lại mà lại bắt mang đi bán. - Việc ông Tình cho rằng “cá vào ao ta, ta được” trong trường hợp này cũng sai do cá giữa hai đầm của ông Tình và ông Hoàng có dấu hiệu khác biệt nhau “một bên là cá mè, một bên là cá rô phi”, ông Tình không thông báo cho chủ sở hữu biết mà nhận lại cũng lại sai. - Ông Hoàng yêu cầu ông Tình trả lại số cá rô phi tràn qua đầm nhà ông Tình sau cơn mưa rào là một yêu cầu chính đáng, đúng pháp luật. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: - Điều 244 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 quy định về “Xác lập quyền sở hữu đối với vật nuôi dưới nước”, cụ thể: “Khi vật nuôi dưới nước của một người di chuyển tự nhiên vào ruộng, ao, hồ của người khác thì thuộc sở hữu của người có ruộng, ao, hồ đó. Trong trường hợp vật nuôi dưới nước có dấu hiệu riêng biệt đ ể có thể xác định vật nuôi không thuộc sở hữu của mình, thì người có ruộng, ao, hồ đó phải thông báo công khai để chủ sở hữu biết mà nhận lại. Sau 01 tháng, kể từ ngày thông báo công khai mà không có người đến nhận, thì vật nuôi dưới nước thuộc sở hữu người có ruộng, ao, hồ đó”. + Đạo lý: Tình làng nghĩa xóm "Tối lửa tắt đèn có nhau”, “Bán anh em xa, mua láng giềng gần”; “Của người thì trả lại cho người"; “Đói cho sạch, rách cho thơm”… -6-
4. Cách giải quyết: - Phân tích cho ông Tình thấy rõ hành vi sai trái của mình; khuyên ông phải trả lại toàn bộ số cá rô phi còn lại trong đầm của mình cho ông Hoàng. Riêng số cá ông Tình đã bán thì xem xét giá trị để bồi thường cho ông Hoàng một cách h ợp lý. Đ ồng th ời khuyên ông Hoàng vì tình làng nghĩa xóm “chín bỏ làm mười”, thông cảm tạo điều kiện cho ông Tình sửa chữa sai lầm./. 6: *CÂU SỐ Ông Ba và ông Bình cư ngụ trên cùng các thửa đất liền kề nhau. Từ trước đến nay cả 2 hộ đều sử dụng chung một lối đi nằm trên phần đất của ông Ba ra đường công cộng. Gần đây, ông Bình phân lô đất của mình và bán cho bà Na xây nhà ở nhưng không chừa lối đi cho bà. Do vậy bà Na cũng dùng lối đi chung trên phần đất của ông Ba. Ông Ba không đồng ý và dùng kẽm gai rào l ối đi. Mâu thuẫn xảy ra. Là thành viên tổ hòa giải, ông (bà) hoà giải mâu thuẫn trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Nguyên nhân xảy ra mâu thuẫn giữa 3 gia đình ông Ba, ông Bình và bà Na: Ông Bình và bà Na đã dùng lối đi chung trên phần đất của ông Ba nhưng ông Ba không đồng ý. Chính vì vậy đã phát sinh mâu thuẫn. 2. Phân tích: - Việc ông Ba không cho ông Bình và bà Na dùng lối đi chung là sai. Vì từ trước ông Bình sử dụng chung một lối đi nằm trên phần đất của ông Ba ra đường công cộng. Ông Bình phân lô đất của mình và bán cho bà Na xây nhà ở nhưng không chừa l ối đi cho bà. Do đó vị trí lô đất bị vây bọc cho nên bà Na có quyền th ương l ượng v ới ông Bình và ông Ba để sử dụng lối đi chung trên phần đất của ông Ba. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Theo quy định tại Khoản 1 - Điều 275 - Bộ Luật Dân sự: “Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra, có quyền yêu cầu chủ s ở hữu bất đ ộng sản li ền k ề dành cho mình một lối đi thuận tiện và hợp lý ra đến đường công cộng, người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó. Người được dành lối đi phải đ ền bù cho chủ s ở h ữu bất động sản liền kề, nếu không có thỏa thuận khác. Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi”. + Đạo lý: Tình làng nghĩa xóm “Tối lửa tắt đèn có nhau”, “Bán anh em xa mua láng giềng gần”; tinh thần biết hy sinh vì lợi ích tập thể “Mình vì mọi người” Đã là hàng xóm láng giềng cần tạo điều kiện thuận lợi, giúp đỡ nhau… 4. Cách giải quyết: -7-
- Tổ chức cho 3 gia đình gồm ông Ba, ông Bình và bà Na trao đổi, thống nhất trên cơ sở thoả thuận đảm bảo quyền lợi của các và phù hợp với quy định của pháp lu ật, nhằm bảo đảm duy trì tình cảm láng giềng tốt đẹp. - Do vậy, ông Ba phải tháo dỡ hàng rào kẽm gai chừa l ối đi chung cho ông Bình và bà Na theo đúng quy định của pháp luật. - Ông Bình và bà Na cần thỏa thuận đền bù thích hợp cho ông Ba về lối đi chung trên phần đất mà ông Ba là chủ sở hữu./. 7: *CÂU SỐ Anh Tú đang tiến hành xây dựng căn nhà liền kề nhà ông Đồng. Trong quá trình thi công, anh đã xây phần ban công dôi ra lấn sang phần không gian nhà ông Đồng. Ông Đồng ngăn cản, cho rằng anh Tú lấn chiếm đất của mình. Anh Tú có ý kiến phần không gian này không thuộc sở hữu của ông Đồng. Hai bên phát sinh mâu thuẫn, gây gổ với nhau. Là thành viên tổ hòa giải, ông (bà) hòa giải mâu thuẫn trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Nguyên nhân xảy ra mâu thuẫn giữa gia đình anh Tú và ông Đồng là do anh Tú xây dựng phần ban công dôi ra lấn sang phần không gian nhà ông Đồng, ông Đ ồng không đồng ý và cho rằng anh Tú lấn chiếm đất của mình. 2. Phân tích: Việc anh Tú xây dựng phần ban công dôi ra lấn sang phần không gian nhà ông Đồng là sai, đã ảnh hưởng đến nhà ông Đồng. Đã vậy, khi ông Đ ồng ngăn cản thì anh Tú còn gây gổ với ông Đồng. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Theo khoản 2 điều 265 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 quy định về “Nghĩa vụ tôn trọng ranh giới giữa các bất động sản”, cụ thể như sau: “Người có quyền sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới trong khuôn viên đất phù hợp với quy hoạch xây d ựng do c ơ quan nhà nước có thẫm quyền quy định và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất liền kề của người khác. Người sử dụng đất chỉ được trồng cây và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo ranh giới đã được xác đ ịnh; nếu r ễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải xén rễ, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thỏa thuận khác". + Đạo lý: Tình làng nghĩa xóm “Tối lửa tắt đèn có nhau”, “Bán anh em xa mua láng giềng gần”; tinh thần biết hy sinh vì lợi ích tập thể “Mình vì mọi người”… Khuyên hai người không nên gây gổ nhau “Lời nói không mất tiền mua; lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”… -8-
4. Cách giải quyết: - Anh Tú nên tự giác tháo dỡ phần diện tích ban công mà anh đã xây d ựng dôi ra lấn sang phần không gian nhà ông Đồng. Đồng thời anh Tú phải thực hiện nghĩa vụ tôn trọng ranh giới giữa các bất động sản liền kề như Bộ luật dân sự năm 2005 quy định. - Hai bên cần chấm dứt gây gổ, cùng giữ gìn tình nghĩa hàng xóm, không nên vì một chuyện nhỏ mà để xảy ra gây gổ với nhau mãi không hay./. 8: *CÂU SỐ Vườn ông An trồng một cây xoài có một số nhánh ngã qua phần đất vườn ông Bình. Nhánh xoài ngã sang phần đất ông Bình ra trái, ông Bình hái s ử d ụng mà không hỏi ý kiến ông An vì cho rằng trái nằm trên phần đất của ông thì ông có quyền được hưởng. Ông An không đồng ý, hai bên lời qua ti ếng l ại, tranh ch ấp xảy ra. Là thành viên tổ hòa giải, ông (bà) hòa giải tranh chấp trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: - Cây xoài của nhà ông An có nhánh ngã qua phần đất của nhà ông Bình, nên ông Bình hái xoài sử dụng mà không cần ý kiến ông An vì cho rằng trái nằm trên ph ần đ ất của ông thì ông có quyền được hưởng. 2. Phân tích: - Việc ông Bình hái xoài sử dụng mà không hỏi ý kiến ông An (chủ sở h ữu) của là sai. - Ông An không có ủy quyền cho ông Bình hoặc chuyển giao quyền sử dụng cây xoài cho ông Bình, do vậy ông Bình không được tự tiện hái trái khi chưa có ý kiến c ủa ông An. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: - Theo quy định tại khoản 2 - Điều 265 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 quy định “Nghĩa vụ tôn trọng ranh giới giữa các bất động sản: Người có quyền sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới trong khuôn viên đất phù hợp với quy hoạch xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất liền kề của người khác. Người sử dụng đất chỉ được trồng cây và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo ranh giới đã được xác đ ịnh; nếu r ễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải xén rễ, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”. + Đạo lý: Cha ông ta thường răn dạy “không nên tham của người khác”, “đói cho sạch, rách cho thơm”… Vả lại, hai người là hàng xóm của nhau, cần coi trọng tinh thần “bán anh em xa mua láng giềng gần”, giúp đỡ nhau, giữ hòa khí với nhau “tối lửa tắt đèn có nhau”… 4. Cách giải quyết: - Giúp ông Bình hiểu việc hái trái của ông là xâm phạm tài sản thuộc sở hữu của người khác và trái pháp luật hiện hành vì cây xoài được trồng trong ph ần đ ất của ông -9-
An, do đó việc nhánh xoài ngã sang phần đất ông Bình ra trái thì trái xoài trên vẫn thuộc sở hữu của ông An. Nếu ông Bình có nhu cầu sử dụng cần phải liên h ệ và đ ựơc s ự chấp thuận của ông An . - Ông An có trách nhiệm khắc phục việc để nhánh xoài ngã sang ph ần đ ất ông Bình. Trường hợp không khắc phục được thì hai ông có thể thỏa thuận về vi ệc để nhánh xoài ngã qua và thỏa thuận về việc khai thác số trái xoài trên nhánh ngã qua đó trên cơ sở hợp lý, đúng pháp luật và đảm bảo tình làng nghĩa xóm được tốt đẹp./. 9: *CÂU SỐ Tùng (12 tuổi) là con ông Quý thường xuyên trốn học đi chơi nh ưng nhà trường không báo cho ông Quý biết. Một lần trốn học chơi đá banh, Tùng đá banh trúng cửa nhà bà Ngà làm vỡ kính. Bà Ngà đòi ông Quý bồi thường kính vỡ, ông Quý không đồng ý cho rằng Tùng làm vỡ kính trong thời gian nhà trường quản lý (thời gian học ở trường), do đó ông không có trách nhiệm phải b ồi thường. Giữa hai bên xảy ra mâu thuẫn. Là thành viên tổ hòa giải, ông (bà) hòa giải mâu thuẫn trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: - Bà Ngà và ông Quý về việc bồi thường kính bị vỡ do cháu Tùng đá banh gây ra. - Xác định trách nhiệm bồi thường thuộc về nhà trường nơi cháu Tùng đang học và ông Quý bố cháu Tùng. 2. Phân tích: - Việc ông Quý không đồng ý bồi thường thiệt hại cho bà Ngà với lý do ông không có trách nhiệm là đúng. Vì thời điểm xảy ra hành vi của Tùng là trong thời gian đi học, thuộc trách nhiệm quản lý của nhà trường. Tuy nhiên, ông Quý ph ải có s ự răn dạy con mình để không xảy ra những vi phạm đáng ti ếc như vậy. Ông Quý cũng c ần liên hệ với nhà trường để có biện pháp quản lý, giáo dục con em mình tốt hơn. - Về phía nhà trường cần tăng cường kỷ luật, quản lý chặt chẽ học sinh, nhất là giáo viên chủ nhiệm lớp; tăng cường mối quan hệ phối hợp nhà trường và gia đình đ ể quản lý, giáo dục tốt học sinh. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Theo khoản 1 - Điều 621 - Bộ Luật Dân sự năm 2005 quy định “Bồi thường thiệt hại do người dưới mười lăm tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự gây ra trong thời gian trường học, bệnh viện, tổ chức khác trực tiếp quản lý : Người dưới mười lăm tuổi trong thời gian học tại trường mà gây thiệt hại thì trường học phải bồi thường thiệt hại xảy ra”. + Đạo lý: Nêu trách nhiệm của người làm cha mẹ: “Con dại cái mang”, “Thương cho roi cho vọt”, tránh nuông chiều con cái, không quan tâm quản lý, giáo dục thì con cái d ễ chơi bời lêu lỏng, dễ hư hỏng. Phía nhà trường cần nêu cao trách nhiệm quản lý, giáo - 10 -
dục theo phương châm “Kỷ luật - Tình thương - Trách nhiệm”, “Tất cả vì học sinh thân yêu”, “Thi đua dạy tốt, học tốt”… 4. Cách giải quyết: Do Nhà trường có lỗi trong thời gian trực tiếp quản lý học sinh, việc Tùng thường xuyên trốn học nhưng nhà trường không báo cho ông Quý biết là thiếu trách nhiệm, nhà trường có thiếu sót trong việc quản lý học sinh, để em Tùng tr ốn h ọc đi nghịch phá gây thiệt hại thì nhà trường phải bồi thường thiệt h ại kính v ỡ cho bà Ngà theo khoản 1 - Điều 621 - Bộ Luật Dân sự năm 2005./. 10: *CÂU SỐ Bà Ba là chủ quán kinh doanh ăn uống trên đường Y thường xuyên x ả nước thải, thức ăn thừa ra đường, mọi người góp ý, thì bà l ại đổ th ức ăn th ừa, nước thải xuống ống cống thoát nước của khu phố. Đến mùa mưa, cống b ị nghẽn nên nước, thức ăn thừa tràn lên đường, gây mất vệ sinh và cản tr ở cho việc đi lại. Là thành viên tổ hòa giải, ông (bà) hòa giải tranh chấp trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Bà Ba đã có những việc làm không đúng là xả nước thải, thức ăn ra đường và ống cống thoát nước của khu phố dẫn đến ống cống tắt nghẽn nước, thức ăn tràn lên đường gây mất vệ sinh và cản trở việc đi lại trên đoạn đường Y, nên xảy ra mâu thuẫn giữa bà Ba và bà con khu vực. 2. Phân tích: - Việc bà Ba đổ thức ăn thừa, nước thải ra đường là việc làm sai. - Khi mọi người góp ý việc làm sai, bà Ba không khắc phục còn tiếp tục đổ thức ăn xuống ống cống thoát nước của khu phố là việc làm càng sai, sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Điều 270 - Bộ luật dân sự năm 2005 quy định “Nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc thoát nước thải: Chủ sở hữu nhà phải làm cống ngầm hoặc rãnh thoát nước để đưa nước thải ra nơi quy định, sao cho nước th ải không tràn sang b ất đ ộng sản của chủ sở hữu bất động sản liền kề, ra đường công cộng hoặc nơi sinh hoạt công cộng làm ô nhiễm môi trường”. Điều 53 - Luật bảo vệ môi trường năm 2005 cũng quy định một số yêu cầu về bảo vệ môi trường đối với hộ gia đìnhnhư: Thu gom và chuyển chất thải sinh hoạt đến đúng nơi do tổ chức giữ gìn vệ sinh môi trường tại địa bàn quy định; xả nước thải vào hệ thống thu gom nước thải”… + Đạo lý: Tình làng nghĩa xóm “Tối lửa tắt đèn có nhau”, “Bán anh em xa mua làng giềng gần”; tinh thần biết hy sinh vì lợi ích tập thể “Mình vì mọi người”; cư xử có văn hóa; - 11 -
nêu cao ý thức “Bảo vệ môi trường là bảo vệ sự sống của chúng ta”; góp phần xây dựng khu phố “xanh, sạch, đẹp”… 4. Cách giải quyết: - Giúp bà Ba thấy được hành vi vi phạm pháp luật của mình; chấm dứt ngay việc làm trên và phải có biện pháp để đưa nước thải, thức ăn đúng nơi qui đ ịnh không ảnh hưởng môi trường và đường công cộng - Nếu đã thuyết phục, hòa giải nhưng không có kết quả, thì phải báo cáo UBND cấp xã để UBND cấp xã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền./. 11: *CÂU SỐ Nhà anh Hà và nhà chị Thanh ở cùng chung cư X, sử dụng chung một khoảng sân. Anh Hà dạy thêm tại nhà, các em đ ến học thường xuyên đ ể xe tràn lan, chiếm hết khoảng sân gây cản trở việc đi lại của gia đình chị Thanh. Chị Thanh nhiều lần nhắc nhở, nhưng gia đình anh Hà vẫn chưa khắc phục. Hai gia đình thường to tiếng làm mất trật tự xung quanh. Là thành viên Tổ hòa giải, ông (bà) hòa giải tranh chấp trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Để tiến hành hòa giải vụ việc trên, trước hết xác định nguyên nhân xảy ra mâu thuẫn giữa anh Hà và chị Thanh trong việc sử dụng khoảng sân chung do gia đình nhà anh Hà sắp xếp xe chưa hợp lý. 2. Phân tích: - Việc gia đình nhà anh Hà chưa giúp các em học sinh sắp xếp xe hợp lý làm cản trở việc đi lại của gia đình chị Thanh là sai. - Tuy việc làm của gia đình anh Hà là sai, nhưng gia đình chị Thanh nên đóng góp đúng mức và thông cảm với gia đình anh Hà, đồng th ời hai bên g ặp g ỡ đ ể cùng bàn biện pháp khắc phục. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Theo quy định tại Điều 225 - Bộ luật dân sự năm 2005 quy định về sở chung trong nhà chung cư: Phần diện tích, trang thiết bị dùng chung trong nhà chung cư thuộc s ở hữu chung của tất cả chủ sở hữu các căn hộ trong nhà đó và không thể phân chia, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác hoặc có sự thỏa thuận c ủa t ất c ả các ch ủ s ở hữu. Chủ sở hữu các căn hộ trong nhà chung cư có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc quản lý, sử dụng phần diện tích và thiết bị chung. + Đạo lý: Ông bà ta có câu “bán anh em xa mua láng giềng gần”,” làng xóm láng giềng tối lửa tắt đèn có nhau”, cư xử có văn hóa“Lời nói không mất tiền mua –Lựa lời mà nói - 12 -
cho vừa lòng nhau”,“Chim khôn kêu tiếng rảnh rang - Người khôn ăn nói dịu dàng d ễ nghe”… 4. Cách giải quyết: - Anh Hà cần bàn bạc thống nhất với gia đình chị Thanh về cách s ử d ụng khoảng sân chung sao cho hợp lý, gọn gàng, đảm bảo quyền lợi và sự thu ận ti ện cho các bên. -Anh Hà cần có biện pháp nhắc nhở, sắp xếp các xe của h ọc sinh vào một ch ỗ gọn, tránh để tràn lan làm lấn chiếm hết khoảng sân chung, cần chừa lối đi ra vào thuận tiện cho gia đình chị Thanh./. 12: *CÂU SỐ Do vị trí tự nhiên thửa đất nhà ông Sung liền kề và cao h ơn thửa đ ất nhà ông Bời. Ông Sung đã lắp đặt một hệ thống ống thoát nước mưa t ừ nhà mình sang đất nhà ông Bời để ra đường thoát nước công cộng. Khi mưa xuống, do ống bị bể, nước xối làm trôi đất của nhà ông Bời, nên ông Bời đắp đất lại để không cho nước chảy, do đó mâu thuẫn xảy ra. Là thành viên tổ hòa giải, ông (bà) hòa giải trường hợp trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Xuất phát từ vị trí thửa đất ông Sung cao hơn đất nhà ông Bời, nên ông Sung đã lắp đặt hệ thống nước thải là đúng. Tuy nhiên, do ống nước bể gây xối đ ất mà ông Sung không chịu khắc phục, nên ông Bời đã đắp đất lại không cho nước chảy. 2. Phân tích: Ông Sung lắp đặt hệ thống thoát nước mưa từ nhà mình sang đ ất nhà ông Bời để ra đường thoát nước công cộng để không chảy xuống bất động sản của ông Bời là đúng theo qui định Do ống nước bể, nước xối làm trôi đất là sự cố khách quan, việc ông Bời lấp đất không cho nước chảy là việc làm sai với quy định của pháp luật. Trường hợp này, ông Bời phải dành một lối cấp thoát nước thích hợp cho ông Sung, không được cản trở hoặc ngăn chặn dòng nước chảy. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Điều 277 - Bộ luật dân sự năm 2005 quy định quyền về cấp thoát nước qua bất động sản liền kề: "Trong trường hợp do vị trí tự nhiên của bất động sản mà việc cấp thoát nước buộc phải qua một bất động sản khác, thì chủ sở hữu bất động sản có nước chảy qua phải dành một lối cấp thoát nước thích hợp, không được cản tr ở hoặc ngăn chặn dòng nước chảy. Người sử dụng lối cấp, thoát nước phải hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho chủ sở hữu bất động sản có nước chảy qua khi l ắp đặt đường dẫn nước; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường". - 13 -
+ Đạo lý: - Khuyên hai ông Sung và ông Bời dù sao cũng là hàng xóm láng giềng với nhau, ông cha ta từng nói “bà con xa không bằng láng giềng gần”, “tối lửa tắt đèn có nhau” , không nên để “cái sảy nảy cái ung”, mâu thuẫn này chồng chất lên mâu thuẫn khác dễ xảy ra hậu quả khó lường trước được… 4. Cách giải quyết: Thuyết phục ông Bời tạo điều kiện cho ông Sung có một lối d ẫn nước thích hợp, thuận tiện cho việc thoát nước, nhất là trong mùa mưa, đ ảm b ảo quy ền l ợi c ủa mỗi bên. Trường hợp nếu việc bể ống dẫn nước có ảnh hưởng đến đất của ông Bời thì ông Sung phải có trách nhiệm khắc phục hợp lý , góp phần giữ gìn tình làng nghĩa xóm./. 13: *CÂU SỐ Anh Hải kết hôn với chị Bảo là người cùng xã. Sáu tháng sau, chị Bảo sinh một cháu trai. Hàng xóm đồn đại rằng con trai anh không giống anh, mà gi ống anh Cường, bạn cũ của chị Bảo. Ban đầu, anh Hải không tin nhưng vì nghe nhiều người nói nên anh về căn vặn và nặng lời với vợ. Đôi lúc anh Hải còn tuyên bố thằng bé không phải là con anh. Chị Bảo giải thích và khuyên anh H ải không nên tin vào những lời đồn đãi nhưng anh vẫn không nghe. Mâu thuẫn giữa hai vợ chồng ngày càng căng thẳng. Là Tổ viên Tổ hoà giải, ông (bà) sẽ hoà giải vụ việc trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa vợ chồng anh Hải - chị Bảo xung quanh chuyện đứa con, liên quan đến pháp luật hôn nhân và gia đình. Nguyên nhân là do anh kết hôn v ới ch ị Bảo. Sáu tháng sau, chị Bảo sinh một cháu trai. Hàng xóm đồn đại rằng thằng bé giống anh Cường, bạn cũ của chị Bảo chứ không giống anh. 2. Phân tích: Dù không có một chứng cứ nào, nhưng trước những lời đồn đại của hàng xóm, anh Hải dao động và không tin đứa bé là con của mình, đôi lúc anh còn tuyên bố nó không phải là con anh. Anh căn vặn và nặng lời với v ợ. Mặc dù v ợ anh gi ải thích và khuyên anh không tin vào những lời đồn đãi nhưng anh không nghe. Hành vi của anh là nông nổi, thiếu suy xét, dẫn đến đời sống hai vợ chồng ngày càng căng thẳng. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Điều 63 - Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định về xác định cha, mẹ như sau: - Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ đó là con chung của vợ chồng. Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận cũng là con chung của vợ chồng. - Trong trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa án xác định. + Đạo lý: - 14 -
Vợ chồng phải đặt niềm tin ở nhau, “Thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn”… Khuyên anh Hải không nên nghe những lời đồn đại, đừng vì “búa rìu dư luận” mà làm đổ vỡ tình cảm vợ chồng, gia đình. Đã là vợ chồng càng cần phải cẩn trọng hơn trong lời nói, cần phải xem xét cụ thể, không vì lời đ ồn không xác th ực mà đánh mất đi tình cảm vợ chồng, bản thân không vui mà nhiều khi còn ân h ận v ề sau “Lời nói không mất tiền mua –Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. 4. Cách giải quyết: - Phân tích cho anh Hải thấy rõ hành vi sai trái của mình. Hơn ai h ết, đã là v ợ chồng, anh Hải phải hiểu và tin ở vợ mình, cần thể hiện sự mạnh mẽ của người tr ụ cột gia đình, suy xét kỹ trước những lời đồn đại của hàng xóm. - Trường hợp nếu anh Hải vẫn cứ khăng khăng tin vào những lời đồn đại thì khuyên anh nên đưa vụ việc ra Tòa án làm thủ tục xác định cha - con đ ể gi ải tỏa m ọi nghi ngờ, giữ gìn hòa khí gia đình, tình cảm cha con, vợ chồng trọn vẹn./. 14: *CÂU SỐ Vợ chồng anh Kính và chị Hồng là công chức Nhà nước, anh chị có hai con, kinh tế gia đình ổn định. Bà con hàng xóm ai cũng khen anh chị hạnh phúc. Thời gian gần đây, anh Kính có quan hệ với một người phụ nữ khác và bỏ mặc, không quan tâm đến vợ con. Sau khi tìm hiểu rõ sự việc, chị Hồng đã hỏi chồng nhưng anh Kính chối và không cho chị can thiệp vào việc riêng của mình. Hai v ợ chồng thường to tiếng với nhau, chị Hồng dẫn hai con về nhà mẹ đ ẻ. Gia đình có nguy cơ tan vỡ. Là Tổ viên Tổ hoà giải ông (bà) sẽ giải quyết việc trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa vợ chồng anh Kính, chị Hồng liên quan đ ến Luật hôn nhân và gia đình. Nguyên nhân là do anh Kính quan h ệ với một ng ười ph ụ n ữ khác và bỏ mặc không quan tâm đến vợ con. Hai vợ chồng thường to tiếng và rồi chị Hồng dẫn hai con về nhà mẹ đẻ. 2. Phân tích: Việc anh Kính đã có vợ con nhưng lại đi quan hệ với người ph ụ nữ khác, b ỏ mặc vợ con là hành vi sai trái, vừa vi phạm pháp luật, vừa ảnh h ưởng nghiêm tr ọng đến hạnh phúc gia đình. Đối với chị Hồng, khi xảy ra sự việc như vậy, không suy xét kỹ càng, lại cãi nhau và dẫn con về nhà mẹ đẻ là nóng vội, như “đổ thêm dầu vào lửa”. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Điều 18 - Luật Hôn nhân và gia đình quy định về tình nghĩa vợ chồng: “Vợ chồng chung thủy, thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau, cùng nhau xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, bền vững”. + Đạo lý: Tình nghĩa vợ chồng là đáng quý, “Thuận vợ, thuận chồng tát biển Đông cũng cạn”; “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm”… Phân tích cho anh Kính thấy: Đã là v ợ - 15 -
chồng, gá nghĩa trăm năm, sao lại đành dứt tình dứt nghĩa?! Đạo làm ng ười và phép x ử thế trong ca dao tục ngữ đã luôn nhắc nhở cho mọi người “Trách người một, trách ta mười -Bởi ta tệ trước nên người tệ sau” Khuyên chị Hồng cần bình tĩnh:“Chồng nóng thì vợ bớt lời, cơm sôi bớt lửa chẳng đời nào khê”. 4. Cách giải quyết: - Phân tích cho anh Kính thấy rõ hành vi sai trái của mình; khuyên anh chấm dứt ngay quan hệ với người phụ nữ khác, xin lỗi vợ và đón chị Hồng cùng hai con về quan tâm chăm sóc vợ con, cùng vun đắp cho hạnh phúc gia đình, vì tương lai tốt đ ẹp của con cái. - Đồng thời, phân tích và khuyên chị Hồng nhìn nhận đúng vấn đề, xác định xem việc anh Kính có quan hệ với người phụ nữ khác có phần lỗi của chị không. Chị ph ải chăm chút tình cảm và nhan sắc, sao cho đời sống vợ chồng hòa h ợp, gi ữ đ ược tình cảm vợ chồng nồng đượm, cùng xây dựng hạnh phúc bền vững cho mái ấm của chính mình./. 15: *CÂU SỐ Vợ chồng anh An và chị Mai sinh được hai con gái. Anh An là con tr ưởng trong gia đình nên rất muốn có con trai để nối dõi, anh bàn với vợ sinh thêm đứa con thứ ba với hy vọng sẽ là con trai nhưng chị Mai không chịu. Buồn chán, anh An thường bỏ bê công việc đi uống rượu, về nhà mắng chửi vợ con, gia đình có nguy cơ tan vỡ. Là Tổ viên Tổ hoà giải, ông (bà) sẽ hoà giải vụ việc trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa vợ chồng anh An, chị Mai liên quan đến pháp luật về dân số, hôn nhân và gia đình. Nguyên nhân là do vợ chồng anh chỉ có 02 con gái, là con trai trưởng nên anh An rất muốn có thêm một đứa con trai để nối dõi; anh bàn với vợ sinh thêm đứa thứ ba với hy vọng sẽ là con trai, nhưng vợ anh không chịu. Cho nên, anh An buồn chán, bỏ bê công việc đi uống rượu, về nhà mắng chửi vợ con, nguy cơ gia đình tan vỡ. 2. Phân tích: Hành vi của anh An là đáng trách. Chỉ vì vợ không đồng ý sinh thêm đứa con th ứ ba, nên anh đã bỏ bê công việc đi uống rượu, về nhà mắng chửi vợ con dẫn đ ến nguy cơ tan vỡ gia đình. Về phía chị Mai, lẽ ra nên tìm lời hay lẽ phải để khuyên nhủ chồng, ngăn chặn kịp thời để không gây ra sóng gió trong gia đình. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Khoản 3 và Khoản 5 - Điều 2 - Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định: “Vợ, chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình”. “Nhà nước và xã hội không thừa nhận sự phân biệt đối xử giữa các con, giữa con trai và con gái, con đẻ và con nuôi, con trong giá thú và con ngoài giá thú”. - 16 -
Khoản 2 - Điều 21 - Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định: “Cấm vợ, chồng có hành vi ngược đãi, hành hạ, xúc phạm đến danh d ự, nhân ph ẩm, uy tín c ủa nhau” + Đạo lý: “Con nào chẳng là con”; “Dù gái hay trai, chỉ hai là đủ”; Mỗi cặp vợ chồng chỉ nên có 1 hoặc 2 con, vì xã hội phồn vinh… Không phân biệt con trai hay con gái, khuyên hai vợ chồng biết quan tâm, chăm sóc, giáo dục, dạy dỗ cho hai con học đ ến n ơi đ ến chốn, ngaon ngoãn, lớn lên trở thành người con hiếu thảo, có ích cho xã hội… 4. Cách giải quyết: Phân tích cho anh An thấy rõ hành vi sai trái của mình; khuyên anh An hãy hi ểu và thông cảm với vợ, không nên vì chuyện vợ không chịu sinh con th ứ ba mà đâm ra buồn chán, nhậu nhẹt bê tha. Điều cần thiết nhất là anh ph ải thể hi ện mình là tr ụ c ột vững chắc trong gia đình, cùng với vợ chăm sóc, lo cho các con phát tri ển tốt v ề mọi mặt, giữ gìn tình cảm vợ chồng và xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, h ạnh phúc và bền vững./. 16: *CÂU SỐ Gia đình bà Hạnh mở tiệm cơm tấm bình dân. Sáng nào bà Hạnh cũng mang bếp than tổ ong ra trước tiệm nhóm lửa, nướng thịt làm khói bay mù m ịt vào những nhà xung quanh. Không những thế, bà Hạnh còn thường xuyên đổ rác, nước thải ở gốc cây gần nhà ông Minh gây ô nhiễm môi trường chung. Ông Minh và hàng xóm đã góp ý nhiều lần nhưng bà Hạnh không chịu sửa mà còn có thái độ thách thức. Là Tổ viên Tổ hoà giải, ông (bà) giải quyết việc trên như thế nào? * GỢI Ý ĐÁP ÁN: 1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân: Đây là mâu thuẫn giữa ông Minh và bà Hạnh liên quan đ ến pháp luật v ề bảo v ệ môi trường. Nguyên nhân là do bà Hạnh sáng nào cũng mang bếp than ra trước ti ệm nhóm lửa, nướng thịt làm khói bay mù mịt, ảnh hưởng đến bà con xung quanh và thường xuyên đổ rác, nước thải ở gốc cây gần nhà ông Minh gây ô nhiễm môi trường chung. Dù được góp ý, bà Hạnh vẫn không chịu khắc phục. 2. Phân tích: Hành vi của bà Hạnh là sai trái, vừa ảnh hưởng đến sinh hoạt chung của bà con lối xóm xung quanh, vừa vi phạm pháp luật. Là chỗ hàng xóm với nhau, ông Minh và bà con xung quanh đã góp ý, bà Hạnh đã không chịu sửa đổi, l ại còn có thái đ ộ thách th ức. Hành vi cư xử của bà Hạnh thật đáng chê trách. 3. Căn cứ giải quyết: + Pháp luật: Khoản 1 - Điều 52 - Luật Bảo vệ môi trường năm 2005 quy định: “Tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân có trách nhiệm thực hiện các quy định về b ảo vệ môi trường và giữ gìn vệ sinh ở nơi công cộng; đổ, bỏ rác vào thùng chứa rác công cộng hoặc đúng nơi quy định tập trung rác thải…” Điều 53 - Luật Bảo vệ môi trường năm 2005 cũng quy định một số yêu cầu về bảo vệ môi trường đối với hộ gia đình như: Thu gom và chuyển chất thải sinh hoạt - 17 -
đến đúng nơi do tổ chức giữ gìn vệ sinh môi trường tại địa bàn quy định; xả nước thải vào hệ thống thu gom nước thải; Tham gia hoạt động vệ sinh môi trường khu phố, đường làng, ngõ xóm, nơi công cộng và hoạt động tự quản về bảo vệ môi trường của cộng đồng dân cư… Đặc biệt, khoản 2 - Điều 53 quy định:“Thực hiện tốt các quy định về bảo vệ môi trường là một trong những tiêu chí gia đình văn hóa.” + Đạo lý: Tình làng nghĩa xóm “Tối lửa tắt đèn có nhau”, “Bán anh em xa mua láng giềng gần”; tinh thần biết hy sinh vì lợi ích tập thể “Mình vì mọi người”; cư xử có văn hóa “Lời nói không mất tiền mua –Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”,“Chim khôn kêu tiếng rảnh rang - Người khôn ăn nói dịu dàng dễ nghe”… 4. Cách giải quyết: Phân tích cho bà Hạnh thấy rõ hành vi sai trái của mình đ ể s ửa đ ổi, v ừa ch ấp hành đúng quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, vừa củng cố và gìn giữ tình làng nghĩa xóm. Khuyên bà Hạnh đổ rác đúng nơi quy định; khi nhóm l ửa bếp thì c ẩn thận tránh hướng gió gây ảnh hưởng đến các nhà xung quanh./. ---------------------------------------------------------------------- - 18 -