intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Cấu tạo hệ thống phanh

Chia sẻ: Hung Nhat | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

1.347
lượt xem
522
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống phanh gồm các bộ phận sau đây : bàn đạp phanh , bộ trợ lực phanh , xi lanh chính , van điều khiển hỏa lực phanh , phanh chan , phanh đĩa , phanh trống , phanh đỗ, phanh tay

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Cấu tạo hệ thống phanh

  1. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh CÊu t¹o HÖ thèng phanh gåm cã c¸c bé phËn sau ®©y: 1. Bµn ®¹p phanh 2. Bé trî lùc phanh 3. Xi lanh chÝnh 4. Van ®iÒu hoµ lùc phanh (van P) 5. Phanh ch©n (1) Phanh ®Üa (2) Phanh trèng 6. Phanh ®ç/Phanh tay (1/1) Xi lanh chÝnh Kh¸i qu¸t vµ cÊu t¹o 1. Kh¸i qu¸t chung Xi lanh chÝnh lµ mét c¬ cÊu chuyÓn ®æi lùc t¸c ®éng cña bµn ®¹p phanh thµnh ¸p suÊt thuû lùc. HiÖn nay, xi lanh chÝnh kiÓu hai buång cã hai pit t«ng t¹o ra ¸p suÊt thuû lùc trong ®­êng èng phanh cña hai hÖ thèng. Sau ®ã ¸p suÊt thuû lùc nµy t¸c ®éng lªn c¸c cµng phanh ®Üa hoÆc c¸c xi lanh phanh cña phanh kiÓu tang trèng. B×nh chøa dïng ®Ó lo¹i trõ sù thay ®æi l­îng dÇu phanh do nhiÖt ®é dÇu thay ®æi. B×nh chøa cã mét v¸ch ng¨n ë bªn trong ®Ó chia b×nh thµnh phÇn phÝa tr­íc vµ phÝa sau nh­ thÓ hiÖn ë h×nh bªn tr¸i. ThiÕt kÕ cña b×nh chøa cã hai phÇn ®Ó ®¶m b¶o r»ng nÕu mét m¹ch cã sù cè rß rØ dÇu, th× vÉn cßn m¹ch kia ®Ó dõng xe. C¶m biÕn møc dÇu ph¸t hiÖn møc dÇu trong b×nh chøa thÊp h¬n møc tèi thiÓu vµ sau ®ã b¸o cho ng­êi l¸i b»ng ®Ìn c¶nh b¸o cña hÖ thèng phanh. 2. CÊu t¹o Xi lanh phanh chÝnh cã c¸c bé phËn sau ®©y (1) PÝt t«ng sè 1 (2) Lß xo håi sè 1 (3) PÝt t«ng sè 2 (4) Lß xo håi sè 2 (5) C¸c cóppen (6) B×nh chøa dÇu (7) C¶m biÕn møc dÇu (1/3) -1-
  2. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 3. Nguyªn lý Khi ta ®¹p lªn bµn ®¹p phanh, xi lanh chÝnh sÏ biÕn ®æi lùc ®¹p nµy thµnh ¸p suÊt thuû lùc. VËn hµnh cña bµn ®¹p dùa vµo nguyªn lý ®ßn bÈy, vµ biÕn ®æi mét lùc nhá cña bµn ®¹p thµnh mét lùc lín t¸c ®éng vµo xi lanh chÝnh. Theo ®Þnh luËt Pascal, lùc thuû lùc ph¸t sinh trong xi lanh chÝnh ®­îc truyÒn qua ®­êng èng dÉn dÇu phanh ®Õn c¸c xi lanh phanh riªng biÖt. Nã t¸c ®éng lªn c¸c m¸ phanh ®Ó t¹o ra lùc phanh. Theo ®Þnh luËt Pascal, ¸p suÊt bªn ngoµi t¸c ®éng lªn dÇu chøa trong kh«ng gian kÝn ®­îc truyÒn ®i ®ång ®Òu vÒ mäi phÝa. ¸p dông nguyªn lý nµy vµo m¹ch thuû lùc trong hÖ thèng phanh ¸p suÊt t¹o ra trong xi lanh chÝnh ®­îc truyÒn ®Òu ®Õn tÊt c¶ c¸c xi lanh phanh. Lùc phanh thay ®æi nh­ tr×nh bÇy ë bªn tr¸i tuú thuéc vµo ®­êng kÝnh cña c¸c xi lanh phanh. NÕu mét kiÓu xe cÇn cã lùc phanh lín h¬n ë c¸c b¸nh tr­íc, th× ng­êi thiÕt kÕ sÏ qui ®Þnh c¸c xi lanh phanh tr­íc lín h¬n (2/3) 4. C¸c lo¹i ®­êng èng dÉn dÇu phanh NÕu ®­êng èng dÉn dÇu phanh bÞ nøt vµ dÇu phanh rß rØ ngoµi, c¸c phanh sÏ kh«ng lµm viÖc ®­îc n÷a. V× lý do nµy, hÖ thèng thuû lùc cña phanh ®­îc chia thµnh hai hÖ thèng ®­êng dÉn dÇu phanh. ¸p suÊt thuû lùc truyÒn ®Õn hai hÖ thèng nµy tõ xi lanh chÝnh ®­îc truyÒn ®Õn c¸c cµnh phanh ®Üa hoÆc c¸c xi lanh phanh. Sù bè trÝ ®­êng èng dÉn dÇu phanh ë c¸c xe FR kh¸c ë c¸c xe FF. ë c¸c xe FR c¸c ®­êng èng dÇu phanh ®­îc chia thµnh hÖ thèng b¸nh tr­íc vµ hÖ thèng b¸nh sau, nh­ng ë xe FF sö dông ®­êng èng chÐo V× ë c¸c xe FF, t¶i träng t¸c ®éng vµo c¸c b¸nh tr­íc lín nªn lùc phanh t¸c ®éng vµo c¸c b¸nh tr­íc lín h¬n c¸c b¸nh sau. V× vËy, nÕu sö dông cïng c¸c ®­êng èng dÇu phanh cña xe FR cho xe FF th× lùc phanh sÏ qu¸ yÕu nÕu hÖ thèng phanh b¸nh tr­íc bÞ háng, do ®ã ng­êi ta dïng mét hÖ thèng ®­êng èng chÐo cho b¸nh tr­íc bªn ph¶i vµ b¸nh sau bªn tr¸i vµ mét hÖ thèng cho b¸nh tr­íc bªn tr¸i vµ b¸nh sau bªn ph¶i ®Ó nÕu mét hÖ thèng bÞ háng, th× hÖ thèng kia vÉn duy tr× ®­îc mét lùc phanh nhÊt ®Þnh. (3/3) -2-
  3. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh Ho¹t ®éng Khi ®¹p bµn ®¹p phanh, lùc ®¹p ®­îc truyÒn qua cÇn ®Èy vµo xi lanh chÝnh ®Ó ®Èy pÝt t«ng trong xi lanh nµy. Lùc cña ¸p suÊt thuû lùc bªn trong xi lanh chÝnh ®­îc truyÒn qua c¸c ®­êng èng dÇu phanh ®Õn tõng xi lanh phanh. 1. VËn hµnh b×nh th­êng (1) Khi kh«ng t¸c ®éng vµo c¸c phanh C¸c cóppen cña pit t«ng sè 1 vµ sè 2 ®­îc ®Æt gi÷a cöa vµo vµ cöa bï t¹o ra mét ®­êng ®i gi÷a xi lanh chÝnh vµ b×nh chøa. Pit t«ng sè 2 ®­îc lß xo håi sè 2 ®Èy sang bªn ph¶i, nh­ng bu l«ng chÆn kh«ng cho nã ®i xa h¬n n÷a. (1/4) (2) Khi ®¹p bµn ®¹p phanh PÝt t«ng sè 1 dÞch chuyÓn sang bªn tr¸i vµ cóppen cña pit t«ng nµy bÞt kÝn cöa bï ®Ó chÆn ®­êng ®i gi÷a xi lanh nµy vµ b×nh chøa. Khi pit t«ng bÞ ®Èy thªm, nã lµm t¨ng ¸p suÊt thuû lùc bªn trong xi lanh chÝnh. ¸p suÊt nµy t¸c ®éng vµo c¸c xi lanh phanh phÝa sau. V× ¸p suÊt nµy còng ®Èy pit t«ng sè 2, nªn pit t«ng sè 2 còng ho¹t ®éng gièng hÖt nh­ pit t«ng sè 1 vµ t¸c ®éng vµo c¸c xi lanh phanh cña b¸nh tr­íc. (2/4) -3-
  4. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh (3) Khi nh¶ bµn ®¹p phanh C¸c pitt«ng bÞ ®Èy trë vÒ vÞ trÝ ban ®Çu cña chóng do ¸p suÊt thuû lùc vµ lùc cña c¸c lß xo ph¶n håi. Tuy nhiªn do dÇu phanh tõ c¸c xi lanh phanh kh«ng ch¶y vÒ ngay, ¸p suÊt thuû lùc bªn trong xi lanh chÝnh t¹m thêi gi¶m xuèng (®é ch©n kh«ng ph¸t triÓn). Do ®ã, dÇu phanh ë bªn trong b×nh chøa ch¶y vµo xi lanh chÝnh qua cöa vµo, vµ nhiÒu lç ë ®Ønh pit t«ng vµ quanh chu vi cña cóppen pitt«ng. Sau khi pitt«ng ®· trë vÒ vÞ trÝ ban ®Çu cña nã, dÇu phanh dÇn dÇn ch¶y tõ xi lanh phanh vÒ xi lanh chÝnh råi ch¶y vµo b×nh chøa qua c¸c cöa bï. Cöa bï nµy cßn khö c¸c thay ®æi vÒ thÓ tÝch cña dÇu phanh cã thÓ x¶y ra ë bªn trong xi lanh do nhiÖt ®é thay ®æi. §iÒu nµy tr¸nh cho ¸p suÊt thuû lùc t¨ng lªn khi kh«ng sö dông c¸c phanh. (3/4) 2. NÕu dÇu bÞ rß rØ ë mét trong c¸c hÖ thèng nµy (1) Rß rØ dÇu phanh ë phÝa sau. Khi nh¶ bµn ®¹p phanh, pitt«ng sè 1 dÞch chuyÓn sang bªn tr¸i nh­ng kh«ng t¹o ra ¸p suÊt thuû lùc ë phÝa sau. Do ®ã pitt«ng sè 1 nÐn lß xo ph¶n håi, tiÕp xóc víi pitt«ng sè 2, vµ ®Èy pitt«ng sè 2 lµm t¨ng ¸p suÊt thuû lùc ë ®Çu tr­íc cña xi lanh chÝnh, t¸c ®éng vµo hai trong c¸c phanh b»ng lùc tõ phÝa tr­íc cña xi lanh chÝnh. -4-
  5. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh (2) DÇu phanh rß rØ ë phÝa tr­íc V× ¸p suÊt thuû lùc kh«ng ®­îc t¹o ra ë phÝa tr­íc, pitt«ng sè 2 dÞch chuyÓn ra phÝa tr­íc cho ®Õn khi nã tiÕp xóc víi v¸ch ë ®Çu cuèi cña xi lanh chÝnh. Khi pitt«ng sè 1 bÞ ®Èy tiÕp vÒ bªn tr¸i, ¸p suÊt thuû lùc ë phÝa sau xi lanh chÝnh t¨ng lªn lµm cho hai trong c¸c phanh bÞ t¸c ®éng b»ng lùc tõ phÝa sau cña xi lanh chÝnh. (4/4) Bé trî lùc phanh Kh¸i qu¸t vµ cÊu t¹o 1. Kh¸i qu¸t Bé trî lùc phanh lµ mét c¬ cÊu sö dông ®é chªnh lÖch gi÷a ch©n kh«ng cña ®éng c¬ vµ ¸p suÊt khÝ quyÓn ®Ó t¹o ra mét lùc m¹nh (t¨ng lùc) tû lÖ thuËn víi lùc Ên cña bµn ®¹p ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c phanh. Bé trî lùc phanh sö dông ch©n kh«ng ®­îc t¹o ra trong ®­êng èng n¹p (b¬m ch©n kh«ng trong tr­êng hîp ®éng c¬ ®iªzel) 2. CÊu t¹o Bé trî lùc phanh gåm cã c¸c bé phËn sau ®©y (1) CÇn ®iÒu khiÓn van (2) CÇn ®Èy (3) Pitt«ng bé trî lùc (4) Th©n bé trî lùc (5) Mµng ng¨n (6) Lß xo mµng ng¨n (7) Th©n van (8) §Üa ph¶n lùc (9) Bé läc khÝ (10) Phít th©n bé trî lùc (11) Buång ¸p suÊt biÕn ®æi (12) Buång ¸p suÊt kh«ng ®æi (13) Van mét chiÒu -5-
  6. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh Gîi ý: Bé trî lùc phanh hai buång Lµ mét c¬ cÊu cã hai buång ch©n kh«ng ®Æt nèi tiÕp vµ nhËn ®­îc sù c­êng ho¸ lùc lín mµ kh«ng cÇn t¨ng kÝch th­íc cña pitt«ng (1/1) Ho¹t ®éng 1. Khi kh«ng t¸c ®éng phanh Van kh«ng khÝ ®­îc nèi víi cÇn ®iÒu khiÓn van vµ bÞ lß xo ph¶n håi cña van kh«ng khÝ kÐo vÒ bªn ph¶i. Van ®iÒu chØnh bÞ lß xo van ®iÒu chØnh ®Èy sang tr¸i. §iÒu nµy lµm cho van kh«ng khÝ tiÕp xóc víi van ®iÒu chØnh. Do ®ã, kh«ng khÝ bªn ngoµi ®i qua l­íi läc bÞ chÆn l¹i kh«ng vµo ®­îc buång ¸p suÊt biÕn ®æi. Trong ®iÒu kiÖn nµy van ch©n kh«ng cña th©n van bÞ t¸ch khái van ®iÒu chØnh; t¹o ra mét lèi th«ng gi÷a lç A vµ lç B. V× lu«n lu«n cã ch©n kh«ng trong buång ¸p suÊt kh«ng ®æi, nªn còng cã ch©n kh«ng trong buång ¸p suÊt biÕn ®æi vµo thêi ®iÓm nµy. V× vËy lß xo mµng ng¨n ®Èy pitt«ng sang bªn ph¶i. -6-
  7. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 2. §¹p phanh Khi ®¹p bµn ®¹p phanh, cÇn ®iÒu khiÓn van ®Èy van kh«ng khÝ lµm nã dÞch chuyÓn sang bªn tr¸i. Lß xo van ®iÒu chØnh còng ®Èy van kh«ng khÝ dÞch chuyÓn sang bªn tr¸i cho ®Õn khi nã tiÕp xóc víi van ch©n kh«ng. ChuyÓn ®éng nµy bÞt kÝn lèi th«ng gi÷a lç A vµ lç B. Khi van kh«ng khÝ tiÕp tôc dÞch chuyÓn sang bªn tr¸i, nã cµng rêi xa van ®iÒu chØnh, lµm cho kh«ng khÝ bªn ngoµi lät vµo buång ¸p suÊt biÕn ®æi qua lç B (sau khi qua l­íi läc kh«ng khÝ). §é chªnh ¸p suÊt gi÷a buång ¸p suÊt kh«ng ®æi vµ buång ¸p suÊt biÕn ®æi lµm cho pitt«ng dÞch chuyÓn vÒ bªn tr¸i, lµm cho ®Üa ph¶n lùc ®Èy cÇn ®Èy bé trî lùc vÒ bªn tr¸i vµ lµm t¨ng lùc phanh. 3. Tr¹ng th¸i gi÷ (phanh) NÕu ®¹p bµn ®¹p phanh nöa chõng, cÇn ®iÒu khiÓn van vµ van kh«ng khÝ ngõng dÞch chuyÓn nh­ng pitt«ng vÉn tiÕp tôc di chuyÓn sang bªn tr¸i do ®é chªnh ¸p suÊt. Lß xo van ®iÒu khiÓn lµm cho van nµy vÉn tiÕp xóc víi van ch©n kh«ng, nh­ng nã dÞch chuyÓn theo pitt«ng. V× van ®iÒu khiÓn dÞch chuyÓn sang bªn tr¸i vµ tiÕp xóc víi van kh«ng khÝ, kh«ng khÝ bªn ngoµi bÞ chÆn kh«ng vµo ®­îc buång ¸p suÊt biÕn ®æi, nªn ¸p su¸t trong buång ¸p suÊt biÕn ®æi vÉn æn ®Þnh. Do ®ã, cã mét ®é chªnh ¸p suÊt kh«ng thay ®æi gi÷a buång ¸p suÊt kh«ng ®æi vµ buång ¸p suÊt biÕn ®æi. V× vËy, pitt«ng ngõng dÞch chuyÓn vµ duy tr× lùc phanh nµy. -7-
  8. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 4. Trî lùc tèi ®a NÕu ®¹p bµn ®¹p phanh xuèng hÕt møc, van kh«ng khÝ sÏ dÞch chuyÓn hoµn toµn ra khái van ®iÒu khiÓn, buång ¸p suÊt thay ®æi ®­îc n¹p ®Çy kh«ng khÝ tõ bªn ngoµi, vµ ®é chªnh ¸p suÊt gi÷a buång ¸p suÊt kh«ng ®æi vµ buång ¸p suÊt thay ®æi lµ lín nhÊt. §iÒu nµy t¹o ra t¸c dông c­êng ho¸ lín nhÊt lªn pitt«ng. Sau ®ã dï cã thªm lùc t¸c ®éng lªn bµn ®¹p phanh, t¸c dông c­êng ho¸ lªn pitt«ng vÉn gi÷ nguyªn, vµ lùc bæ sung chØ t¸c ®éng lªn cÇn ®Èy bé trî lùc vµ truyÒn ®Õn xi lanh chÝnh. 5. Khi kh«ng cã ch©n kh«ng NÕu v× lý do nµo ®ã, ch©n kh«ng kh«ng t¸c ®éng vµo bé trî lùc phanh, sÏ kh«ng cã sù chªnh lÖch ¸p suÊt gi÷a buång ¸p suÊt kh«ng ®æi vµ buång ¸p suÊt thay ®æi (v× c¶ hai sÏ ®­îc n¹p ®Çy kh«ng khÝ tõ bªn ngoµi). Khi bé trî lùc phanh ë vÞ trÝ “off” (ng¾t), pitt«ng ®­îc lß xo mµng ng¨n ®Èy vÒ bªn ph¶i Tuy nhiªn, khi ®¹p bµn ®¹p phanh, cÇn ®iÒu khiÓn van tiÕn vÒ bªn tr¸i vµ ®Èy van kh«ng khÝ, ®Üa ph¶n håi vµ cÇn ®Èy bé trî lùc. §iÒu nµy lµm cho pitt«ng cña xi lanh chÝnh t¸c ®éng lùc phanh lªn phanh. §ång thêi van kh«ng khÝ ®Èy vµo chèt chÆn van l¾p trong th©n van. Do ®ã, pitt«ng còng th¾ng lùc cña lß xo mµng ng¨n vµ dÞch chuyÓn vÒ bªn tr¸i. Do ®ã c¸c phanh vÉn duy tr× ho¹t ®éng kÓ c¶ khi kh«ng cã ch©n kh«ng t¸c ®éng vµo bé trî lùc phanh. Tuy nhiªn, v× bé trî lùc phanh kh«ng lµm viÖc, nªn sÏ c¶m thÊy bµn ®¹p phanh “nÆng”. (1/1) -8-
  9. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh C¬ cÊu ph¶n lùc 1. Kh¸i qu¸t C¬ cÊu nµy dïng ®Ó gi¶m sù giËt ng­îc cña bµn ®¹p phanh, b»ng c¸ch lµm t¨ng “c¶m nhËn” vÒ bµn ®¹p, b»ng c¸ch chØ t¸c ®éng mét nöa ¸p suÊt ph¶n håi lªn bµn ®¹p (cßn nöa kia bÞ pitt«ng cña bé trî lùc hÊp thu) 2. Ho¹t ®éng C¬ cÊu ph¶n lùc ®­îc tr×nh bµy ë bªn tr¸i. CÇn ®Èy, ®Üa ph¶n lùc vµ van kh«ng khÝ cña bé trî lùc tr­ît bªn trong th©n van. V× ®Üa ph¶n lùc ®­îc lµm b»ng cao su mÒm, nã ®­îc coi lµ mét chÊt láng kh«ng thÓ nÐn ®­îc. V× vËy khi ®Èy cÇn ®Èy bé trî lùc vÒ bªn ph¶i, nã cè nÐn ®Üa ph¶n lùc, nh­ng v× kh«ng thÓ nÐn ®­îc, lùc nµy ®­îc truyÒn vµo van kh«ng khÝ vµ th©n van. Do ®ã, lùc nµy ®­îc truyÒn ph©n bæ gi÷a van kh«ng khÝ vµ th©n van theo tû lÖ diÖn tÝch bÒ mÆt cña chóng Gi¶ thiÕt r»ng lùc t¸c ®éng vµo cÇn ®Èy bé trî lùc lµ 100N (9,8 kgf) nh­ thÓ hiÖn ë ®©y. V× tû lÖ gi÷a diÖn tÝch cña van kh«ng khÝ vµ th©n van lµ 4:1, lùc truyÒn vµo th©n van sÏ lµ 80N (7,8 kgf) vµ vµo van kh«ng khÝ lµ 20N (2,0kgf) (1/1) §iÒu chØnh khe hë cña cÇn ®Èy Ph¶i ®iÒu chØnh chiÒu dµi cña cÇn ®Èy bé trî lùc tr­íc khi l¾p r¸p xi lanh chÝnh cña phanh vµ bé trî lùc phanh. Do yªu cÇu cña viÖc ®iÒu chØnh, sÏ cã mét khe hë thÝch hîp gi÷a pitt«ng cña xi lanh chÝnh vµ cÇn ®Èy bé trî lùc sau khi l¾p r¸p chóng. Dïng mét SST ®Ó ®iÒu chØnh khe hë nµy. Trong nh÷ng kiÓu xe gÇn ®©y, cã nh÷ng lóc ph¶i sö dông th­íc l¸ ®o ®é dµy. CÇn ph¶i tham kh¶o s¸ch h­íng dÉn söa ch÷a. Gîi ý: · Khi ®· thay xi lanh chÝnh vµ cã dông cô chuyªn dïng trong bé ®å nghÒ, h·y sö dông dông cô nµy ®Ó tiÕn hµnh ®iÒu chØnh. · Khi ë th©n bé trî lùc cã g¾n nh·n nh­ ë h×nh bªn tr¸i, h·y tham kh¶o s¸ch h­íng dÉn söa ch÷a khi ®iÒu chØnh chiÒu dµi cña cÇn ®Èy bé trî lùc. Gîi ý khi söa ch÷a: NÕu khe hë nµy qu¸ nhá, nã sÏ g©y ra bã phanh. NÕu khe hë nµy qu¸ lín nã sÏ lµm phanh bÞ chËm t¸c dông. (1/1) -9-
  10. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh KiÓm tra chøc n¨ng Bé trî lùc phanh dïng sù chªnh lÖch gi÷a ®é ch©n kh«ng cña ®éng c¬ vµ ¸p suÊt khÝ quyÓn ®Ó t¹o ra sù c­êng ho¸ lùc. Do ®ã, cã thÓ kiÓm tra chøc n¨ng cña bé trî lùc phanh b»ng c¸ch sau ®©y. 1. KiÓm tra chøc n¨ng kÝn khÝ Muèn t¹o ra sù c­êng ho¸ lùc, ph¶i duy tr× ®­îc ®é ch©n kh«ng bªn trong bé trî lùc phanh, ph¶i ®ãng kÝn hoµn toµn buång ¸p suÊt kh«ng ®æi vµ buång ¸p suÊt thay ®æi b»ng van ch©n kh«ng vµ kh«ng khÝ ph¶i thæi tõ van kh«ng khÝ. (1) T¾t ®éng c¬ sau khi cho ch¹y 1 ®Õn 2 phót. §é ch©n kh«ng sÏ ®­îc dÉn vµo bé trî lùc phanh. (2) §¹p bµn ®¹p phanh vµi lÇn. Khi lµm nh­ vËy, nÕu vÞ trÝ cña bµn ®¹p lÇn thø 2 hoÆc thø 3 cao h¬n vÞ trÝ cña lÇn thø nhÊt, tøc lµ van mét chiÒu vµ van ch©n kh«ng ®­îc ®ãng kÝn, van kh«ng khÝ më, vµ kh«ng khÝ ®i vµo. Tõ ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh r»ng ®é kÝn khÝ cña mçi van lµ b×nh th­êng. 2. KiÓm tra ho¹t ®éng NÕu khëi ®éng ®éng c¬ khi kh«ng cã ®é ch©n kh«ng trong bé trî lùc phanh, van ch©n kh«ng ®ãng, vµ van kh«ng khÝ më, ch©n kh«ng sÏ vµo buång ¸p suÊt kh«ng ®æi. Lóc nµy cã thÓ sö dông t×nh tr¹ng cña bµn ®¹p phanh ®Ó kiÓm tra ho¹t ®éng c­êng ho¸ lùc. (1) Khi ®éng c¬ t¾t, ®¹p bµn ®¹p phanh vµi lÇn. Kh«ng khÝ sÏ ®i vµo buång ¸p suÊt kh«ng ®æi. (2) Khëi ®éng ®éng c¬ víi bµn ®¹p Ên xuèng, sÏ t¹o ra ®é ch©n kh«ng vµ chªnh lÖch ¸p suÊt gi÷a buång ¸p suÊt kh«ng ®æi vµ buång ¸p suÊt thay ®æi. NÕu lóc ®ã bµn ®¹p phanh tôt xuèng mét chót n÷a, cã thÓ x¸c ®Þnh lµ ®· t¹o ra sù c­êng ho¸ lùc b×nh th­êng. 3. KiÓm tra chøc n¨ng kÝn khÝ khi cã t¶i NÕu t¾t ®éng c¬ víi bµn ®¹p phanh ®­îc ®¹p xuèng, cã thÓ sö dông t×nh tr¹ng cña bµn ®¹p ®Ó kiÓm tra xem ®é ch©n kh«ng cã bÞ rß tõ buång ¸p suÊt kh«ng ®æi hay kh«ng. (1) §¹p bµn ®¹p phanh trong khi ®éng c¬ ®ang ch¹y. (2) T¾t ®éng c¬ víi bµn ®¹p phanh ®­îc ®¹p xuèng. Trong tr¹ng th¸i gi÷ bµn ®¹p, ®é chªnh ¸p suÊt gi÷a buång ¸p suÊt kh«ng ®æi vµ buång ¸p suÊt biÕn ®æi sÏ ®­îc gi÷ cè ®Þnh. Do ®ã, nÕu chiÒu cao bµn ®¹p phanh kh«ng thay ®æi trong khi tiÕp tôc gi÷ trong 30 phót, th× cã thÓ x¸c ®Þnh lµ van mét chiÒu vµ van ch©n kh«ng ®­îc ®ãng kÝn b×nh th­êng vµ buång ¸p suÊt kh«ng ®æi kh«ng cã sù cè g×. (1/1) -10-
  11. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh Van ®iÒu hoµ lùc phanh Kh¸i qu¸t vµ cÊu t¹o 1. Kh¸i qu¸t Van ®iÒu hoµ lùc phanh (van P) ®­îc ®Æt gi÷a xi lanh chÝnh cña ®­êng dÉn dÇu phanh vµ xilanh phanh cña b¸nh sau. C¬ cÊu nµy t¹o ra lùc phanh thÝch hîp ®Ó rót ng¾n qu·ng ®­êng phanh b»ng c¸ch tiÕn gÇn ®Õn sù ph©n phèi lùc phanh lý t­ëng gi÷a b¸nh b¸nh sau vµ b¸nh tr­íc ®Ó tr¸nh cho c¸c b¸nh sau kh«ng bÞ h·m sím trong khi phanh khÈn cÊp (khi t¶i träng bÞ dån vÒ phÇn tr­íc), v.v... Khi sù ph©n phèi gièng nh­ tr×nh bµy ë (a), lùc phanh trë nªn lín, lµm cho lùc phanh b¸nh sau cµng lín h¬n nhiÒu so víi ®­êng cong lý t­ëng, khiÕn c¸c b¸nh sau dÔ bÞ h·m l¹i vµ lµm xe mÊt æn ®Þnh. Ngoµi ra, khi sù ph©n phèi gièng nh­ tr×nh bµy ë (b), tæng lùc phanh trë nªn nhá, khiÕn b¸nh tr­íc dÔ bÞ h·m l¹i vµ lµm mÊt ®iÒu khiÓn l¸i. 2. CÊu t¹o Van P gåm cã c¸c bé phËn sau (1) Th©n van (2) Pitt«ng (3) Phít lµm kÝn cña van (4) Lß xo nÐn (5) Cóppen xi lanh (1/1) Ho¹t ®éng ¸p suÊt thuû lùc do xi lanh chÝnh t¹o ra t¸c ®éng lªn c¸c phanh tr­íc vµ sau. C¸c phanh sau ®­îc ®iÒu khiÓn sao cho ¸p suÊt thuû lùc ®­îc gi÷ b»ng ¸p suÊt cña xi lanh cho ®Õn ®iÓm chia vµ sau ®ã thÊp h¬n ¸p suÊt cña xi lanh chÝnh sau ®iÓm chia §iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña van P ®­îc thÓ hiÖn d­íi ®©y. -11-
  12. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 1. VËn hµnh tr­íc ®iÓm chia Lùc lß xo ®Èy pitt«ng vÒ bªn ph¶i. ¸p suÊt thuû lùc tõ xilanh chÝnh ®i qua khe hë gi÷a pitt«ng vµ cóppen xilanh ®Ó t¸c ®éng mét lùc b»ng nhau lªn c¸c xi lanh phanh cña b¸nh tr­íc vµ sau. T¹i thêi ®iÓm nµy, mét lùc t¸c ®éng ®Ó lµm pitt«ng dÞch chuyÓn sang bªn tr¸i b»ng c¸ch tËn dông ®é chªnh diÖn tÝch bÒ mÆt nhËn ¸p suÊt, nh­ng kh«ng thÓ th¾ng ®­îc lùc cña lß xo, v× vËy pitt«ng kh«ng dÞch chuyÓn. 2. VËn hµnh t¹i cña ®iÓm chia Khi ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng vµo xilanh cña b¸nh sau t¨ng lªn, ¸p suÊt nµy ®Èy pitt«ng vÒ bªn tr¸i vµ th¾ng lùc cña lß xo lµm cho pitt«ng dÞch chuyÓn sang tr¸i vµ ®ãng m¹ch dÇu. 3. VËn hµnh sau ®iÓm chia Khi ¸p suÊt thuû lùc tõ xilanh chÝnh t¨ng lªn, , møc t¨ng ¸p suÊt nµy ®Èy pitt«ng sang ph¶i ®Ó më m¹ch dÇu. Khi tr¹ng th¸i nµy x¶y ra, ¸p suÊt thuû lùc ®Õn xilanh cña b¸nh sau t¨ng lªn, vµ ¸p suÊt ®Èy pitt«ng sang tr¸i b¾t ®Çu t¨ng lªn, v× vËy tr­íc khi ¸p suÊt thuû lùc ®Õn xilanh cña b¸nh sau t¨ng lªn hoµn toµn, pitt«ng dÞch chuyÓn sang tr¸i vµ ®ãng m¹ch dÇu. VËn hµnh nµy cña van ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i ®Ó gi÷ ¸p suÊt thuû lùc ë phÝa b¸nh sau kh«ng t¨ng cao h¬n ¸p suÊt ë phÝa b¸nh tr­íc. -12-
  13. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 4. VËn hµnh khi nh¶ bµn ®¹p Khi ¸p suÊt thuû lùc tõ xilanh chÝnh gi¶m xuèng, dÇu ë phÝa xilanh b¸nh sau ®i qua bªn ngoµi cóppen xilanh vµ trë vÒ phÝa xilanh chÝnh. (1/1) C¸c lo¹i van P 1. Van P kÐp Sö dông van P kÐp ë ®­êng èng chÐo cña phanh ë c¸c xe FF. VÒ c¬ b¶n, cã thÓ coi nã nh­ mét cÆp van P ho¹t ®éng bªn nhau. Mçi van P nµy ho¹t ®«ng hÖt nh­ mét van P b×nh th­êng. 2. Van ®iÒu phèi & van nh¸nh (P & BV) Van P & BV ®ãng hai vai trß. Thø nhÊt, nã t¸c ®éng nh­ mét van P b×nh th­êng. Ngoµi ra, nÕu m¹ch thuû lùc cña c¸c phanh tr­íc bÞ háng v× bÊt cø lý do nµo, nã sÏ lµm mÊt chøc n¨ng cña van P. (Dï ¸p suÊt thuû lùc cña xilanh chÝnh t¨ng lªn, ¸p suÊt truyÒn ®Õn c¸c b¸nh sau vÉn ®­îc gi÷ nguyªn nh­ tr­íc). (1/2) -13-
  14. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 3. Van ®iÒu phèi theo t¶i träng (LSPV) VÒ c¬ b¶n van LSPV lµ mét bé phËn gièng nh­ van P, nh­ng nã cã thÓ ®iÒu chØnh ®iÓm chia cña van P cho thÝch øng víi t¶i träng t¸c ®éng lªn c¸c b¸nh sau. Van LSPV tr¸nh cho c¸c phanh sau bÞ qu¸ h·m, bÞ kho¸, bÞ tr­ît vµ còng lµm cho nã cã thÓ nhËn ®­îc lùc phanh lín khi t¶i träng cña b¸nh sau lín. Lo¹i van nµy ®­îc sö dông réng r·i ë c¸c lo¹i xe nh­ xe t¶i mµ sù ph©n bè t¶i träng lªn c¸c b¸nh tr­íc vµ sau kh¸c nhau xa gi÷a tr­êng hîp xe cã t¶i vµ kh«ng cã t¶i. Lß xo c¶m biÕn t¶i träng ®Æt gi÷a vá b¸n trôc sau vµ khung (hoÆc th©n xe) sÏ ph¸t hiÖn t¶i träng. Cã thÓ ®iÒu chØnh ®iÓm t¸ch b»ng c¸ch ®iÒu chØnh lùc cña lß xo. §«i khi ng­êi ta sö dông van LSPV kÐp cho ®­êng èng chÐo ë c¸c xe FF. (2/2) Phanh ch©n Phanh ®Üa 1. CÊu t¹o Phanh ®Üa gåm cã c¸c bé phËn sau ®©y. (1) Cµng phanh ®Üa (2) M¸ phanh ®Üa (3) R«to phanh ®Üa (4) Pitt«ng (5) DÇu 2. Ho¹t ®éng Phanh ®Üa ®Èy pitt«ng b»ng ¸p suÊt thuû lùc truyÒn qua ®­êng dÉn dÇu phanh tõ xilanh chÝnh lµm cho c¸c m¸ phanh ®Üa kÑp c¶ hai bªn cña r«to phanh ®Üa vµ h·m c¸c lèp dõng quay. Do ®ã, v× c¸c r«to cña phanh ®Üa vµ c¸c m¸ phanh ®Üa cä vµo nhau, ph¸t sinh nhiÖt do ma s¸t. Tuy nhiªn, v× r«to phanh ®Üa vµ th©n phanh ®Ó hë, nªn nhiÖt do ma s¸t sinh ra dÔ bÞ tiªu t¸n. (1/6) -14-
  15. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 3. §iÒu chØnh phanh V× vßng bÝt (cao su) cña pitt«ng tù ®éng ®iÒu chØnh khe hë cña phanh, nªn kh«ng cÇn ®iÒu chØnh khe hë cña phanh b»ng tay. Khi ®¹p bµn ®¹p phanh, ¸p suÊt thuû lùc lµm dÞch chuyÓn pitt«ng vµ ®Èy ®Öm ®Üa phanh vµo r«to phanh ®Üa. Trong lóc pitt«ng dÞch chuyÓn, nã lµm cho vßng bÝt cña pitt«ng thay ®æi h×nh d¹ng. Khi nh¶ bµn ®¹p phanh, vßng bÝt cña pitt«ng trë l¹i h×nh d¹ng ban ®Çu cña nã, lµm cho pitt«ng rêi khái ®Öm cña ®Üa phanh. Do ®ã, dï ®Öm cña ®Üa phanh ®· mßn vµ pitt«ng ®ang di chuyÓn, kho¶ng di chuyÓn trë l¹i cña pitt«ng lu«n lu«n nh­ nhau, v× vËy khe hë gi÷a ®Öm cña ®Üa phanh vµ r«to ®Üa phanh ®­îc duy tr× ë mét kho¶ng c¸ch kh«ng ®æi. (2/6) 4. Gi¶m møc dÇu phanh Møc dÇu phanh trong b×nh chøa cña phanh gi¶m ®i do m¸ phanh bÞ mßn. Do ®ã cã thÓ dù kiÕn t×nh tr¹ng mßn cña m¸ phanh b»ng c¸ch kiÓm tra møc dÇu trong b×nh chøa. Do ®­êng kÝnh cña pitt«ng lín, nªn ®é mßn cña c¸c m¸ phanh ®Üa dÉn ®Õn ®é gi¶m møc dÇu trong b×nh chøa lín h¬n phanh kiÓu tang trèng. (3/6) -15-
  16. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 5. ChØ b¸o mßn m¸ phanh Khi m¸ phanh ®Üa mßn vµ cÇn ph¶i thay thÕ, c¸i chØ b¸o mßn m¸ phanh ®Üa sÏ ph¸t ra tiÕng rÝt ®Ó b¸o cho ng­êi l¸i. Trong tr­êng hîp xe Corolla, sù c¶nh b¸o diÔn ra khi ®é dµy thùc cña m¸ phanh cßn kho¶ng 2,5 mm. (1) CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng Khi ®é dµy cña m¸ gi¶m xuèng ®Õn ®é dµy nãi trªn, c¸i chØ b¸o mßn m¸ phanh, ®­îc g¾n cè ®Þnh vµo tÊm phÝa sau cña m¸ phanh sÏ tiÕp xóc víi r«to cña ®Üa phanh vµ ph¸t ra tiÕng kªu rÝt trong khi xe ch¹y. Gîi ý: Cã lo¹i chØ b¸o mßn m¸ phanh kiÓu c¶m biÕn nh­ tr×nh bµy ë phÝa d­íi bªn tr¸i cña h×nh vÏ. Khi c¶m biÕn mßn ®i cïng víi m¸ phanh ®Üa, m¹ch cña bé c¶m biÕn bÞ hë. Bé ECU ph¸t hiÖn m¹ch hë nµy vµ b¸o cho ng­êi l¸i biÕt. (4/6) 6. Ph©n lo¹i cµng phanh ®Üa Cµng phanh ®­îc ph©n lo¹i nh­ sau (1) Lo¹i cµng phanh cè ®Þnh Lo¹i cµng phanh cè ®Þnh cã mét cÆp pitt«ng ®Ó ®Èy vµo c¶ hai bªn cña r«to ®Üa phanh. (2) Lo¹i cµng phanh di ®éng Lo¹i cµng phanh di ®éng chØ cã pitt«ng g¾n vµo mét bªn m¸. Pitt«ng t¸c ®éng ¸p suÊt thuû lùc. NÕu m¸ phanh ®Üa bÞ ®Èy, cµng phanh tr­ît theo chiÒu ng­îc víi pitt«ng vµ ®Èy r«to phanh tõ c¶ hai bªn. Do ®ã nã lµm b¸nh xe ngõng quay. Cµng phanh di ®éng cã nhiÒu lo¹i tuú theo ph­¬ng ph¸p g¾n cµng vµo tÊm truyÒn m«men. (5/6) -16-
  17. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 7. C¸c lo¹i r«to phanh ®Üa Cã c¸c lo¹i r«to phanh ®Üa nh­ sau · Lo¹i ®Æc Lo¹i ®Æc nµy ®­îc lµm tõ mét r«to ®¬n cña phanh ®Üa. · Lo¹i ®­îc th«ng giã Cã lç rçng ë bªn trong Tiªu t¸n nhiÖt rÊt tèt · Lo¹i cã tang trèng Phanh tang trèng g¾n liÒn ®Ó dïng cho phanh ®ç. Gîi ý: Gi¶m t¸c dông phanh Khi dïng phanh ch©n (kh«ng cã phanh ®éng c¬) liªn tôc trªn ®­êng xuèng dèc dµi v.v..., m¸ phanh trèng vµ m¸ phanh ®Üa trë nªn nãng qu¸ møc do ma s¸t. DÉn ®Õn gi¶m hÖ sè ma s¸t cña c¸c bÒ mÆt m¸ phanh lµm cho lùc h·m cña phanh kÐm kÓ c¶ khi g¾ng søc ®¹p bµn ®¹p phanh (6/6) -17-
  18. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh Drum Brake Phanh trèng 1. CÊu t¹o Phanh trèng gåm cã c¸c bé phËn sau ®©y. (1) Xi lanh b¸nh xe (2) Guèc phanh (3) M¸ phanh trèng (4) Lß xo ph¶n håi (5) Trèng phanh (6) Pitt«ng (7) Cóppen pitt«ng 2. Ho¹t ®éng Phanh trèng lµm lèp ngõng quay b»ng ¸p suÊt thuû lùc truyÒn tõ xilanh chÝnh ®Õn xilanh phanh ®Ó Ðp guèc phanh vµo trèng phanh, trèng nµy quay cïng víi lèp. Khi ¸p suÊt ®Õn xilanh phanh cña b¸nh xe kh«ng xuÊt hiÖn, lùc cña lß xo ph¶n håi ®Èy guèc rêi khái mÆt trong cña trèng trë vÒ vÞ trÝ ban ®Çu cña nã. V× trèng phanh bao quanh guèc phanh, nªn khã tiªu t¸n nhiÖt ph¸t sinh. Lo¹i phanh nµy chÞu nhiÖt kÐm. (1/4) 3. Guèc dÉn vµ guèc kÐo Khi ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng vµo xilanh cña b¸nh xe, c¸c guèc phanh ë c¶ hai bªn trèng bÞ Ðp vµo mÆt trong cña trèng b»ng mét lùc t­¬ng øng víi ¸p suÊt thuû lùc do pitt«ng t¸c ®éng. Nh­ thÓ hiÖn ë h×nh bªn tr¸i, c¸c lùc nÐn kh¸c nhau ph¸t sinh ë c¸c guèc bªn ph¶i vµ bªn tr¸i. Lùc ma s¸t lµm cho guèc ë bªn tr¸i miÕt vµo trèng theo chiÒu quay, ng­îc l¹i guèc ë bªn ph¶i ph¶i chÞu lùc ®Èy cña trèng quay lµm gi¶m lùc nÐn. T¸c ®éng lµm t¨ng lùc ma s¸t miÕt vµo trèng ®­îc gäi lµ chøc n¨ng tù cÊp n¨ng l­îng, vµ guèc nhËn chøc n¨ng ®ã gäi lµ guèc dÉn, vµ guèc kh«ng nhËn ®­îc chøc n¨ng nµy ®­îc gäi lµ guèc kÐo. (2/4) -18-
  19. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 4. Ph©n lo¹i phanh trèng Phanh trèng cã c¸c lo¹i kh¸c nhau, tuú theo sù kÕt hîp cña guèc dÉn vµ kÐo. ViÖc sö dông chÝnh x¸c phô thuéc vµo môc ®Ých, vµ ®Æc ®iÓm do guèc dÉn vµ kÐo t¹o ra. · Lo¹i dÉn – vµ - kÐo · Lo¹i hai guèc dÉn · Lo¹i cã mét trî ®éng · Lo¹i trî ®éng kÐp Mòi tªn xanh: ChiÒu quay cña b¸nh xe Mòi tªn ®á: ChiÒu dÞch chuyÓn cña pitt«ng (3/4) -19-
  20. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh 5. §iÒu chØnh khe hë (1) Lo¹i ®iÒu chØnh tù ®éng M¸ phanh trèng g¾n vµo bÒ mÆt cña guèc phanh bÞ mßn ®i khi sö dông phanh. Ph¶i ®iÒu chØnh khe hë gi÷a trèng vµ m¸ phanh trèng theo ®Þnh kú ®Ó duy tr× hµnh tr×nh chÝnh x¸c cña bµn ®¹p phanh. C¸c phanh kiÓu tù ®éng ®iÒu chØnh, tù ®iÒu chØnh khe hë nµy mét c¸ch tù ®éng. ViÖc ®iÒu chØnh tù ®éng sÏ tiÕn hµnh khi t¸c ®éng phanh ®ç xe hoÆc trong khi phanh b»ng c¸ch dïng cÇn ®iÒu chØnh xoay c¬ cÊu ®iÒu chØnh ®Ó ®iÒu chØnh khe hë nµy. (2) Lo¹i ®iÒu chØnh b»ng tay §o ®­êng kÝnh trong cña trèng phanh. Xoay c¬ cÊu ®iÒu chØnh ®Ó ®iÒu chØnh ®­êng kÝnh ngoµi cña c¸c guèc phanh ®Ó cho nã nhá h¬n ®­êng kÝnh trong cña trèng phanh kho¶ng 1 mm Dïng mét t« vÝt, xoay ®ai èc ®iÒu chØnh vµ do·ng réng c¸c guèc cho ®Õn khi ch¹m vµo trèng. Xoay ®ai èc ®iÒu chØnh ng­îc l¹i mét sè khÊc theo quy ®Þnh. Tham kh¶o s¸ch h­íng dÉn söa ch÷a ®Ó biÕt sè khÊc quy ®Þnh nµy. -20-
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2