YOMEDIA
Chẩn đoán và điều trị ĐỢT CẤP BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH - TS.BS Đỗ Quốc Huy
Chia sẻ: Nguyen Nhi
| Ngày:
| Loại File: PDF
| Số trang:78
234
lượt xem
46
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Khái quát về COPD và đợt cấp. - Chẩn đoán đợt cấp COPD. Chẩn đoán & xác định mức độ nặng. Tiêu chuẩn nhập viện của một đợt cấp. - Điều trị đợt cấp COPD Nguyên tắc điều trị đợt cấp. Oxy liệu pháp có kiểm soát và Thông khí hỗ trợ . Điều trị nguyên nhân và làm giảm sức cản đường thở.
-
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Chẩn đoán và điều trị ĐỢT CẤP BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH - TS.BS Đỗ Quốc Huy
- Chẩn đoán và điều trị ĐỢT CẤP
Ch
BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH
TS.BS Đỗ Quốc Huy
Bộ môn Cấp Cứu Hồi Sức & Chống Độc
Đại Học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
- Dàn bài
☯ Khái quát về COPD và đợt cấp.
☯ Chẩn đoán đợt cấp COPD.
Chẩn đoán & xác định mức độ nặng.
Ch
Tiêu chuẩn nhập viện của một đợt cấp.
Tiêu
☯ Điều trị đợt cấp COPD
Nguyên tắc điều trị đợt cấp.
Nguyên
Oxy liệu pháp có kiểm soát và Thông khí hỗ trợ .
Oxy
Điều trị nguyên nhân và làm giảm sức cản đường thở.
- Khái quát về COPD và đợt cấp
Kh
- Toàn cảnh về COPD
To
☯ COPD vấn nạn chủ yếu của sức khỏe toàn cầu:
Một trong các ng/nhân hàng đầu gây tử vong và là nguyên nhân duy
nhất có xu hướng gia tăng.
Năm 2000- WHO: ~ 2,74 triệu người chết do COPD
☯ Diễn biến bệnh kéo dài, xen kẽ giai đoạn ổn định là những
xen
Đợt Cấp đe dọa tính mạng.
- Xu hƯỚng Thay ĐỔi tẦn xuẤt bỆnh chÍnh
Xu
tẠI Hoa kỳ 1965-1998
Tần xuất
3.0
Beänh khaùc
Đột qụy Bệnh TM khác COPD
Bệnh
mạch vành
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
–59% –64% –35% +163% –7%
0
1965 - 1998 1965 - 1998 1965 - 1998 1965 - 1998 1965 - 1998
- Định nghĩa về COPD
☯ “Tình trạng bệnh lý đặc trưng bởi sự hạn chế dòng khí không
phục hồi hoàn toàn. Sự hạn chế dòng khí này thường tiến triển
từ từ và kết hợp với đáp ứng viêm bất thường của phổi với các
hạt hoặc khí độc.”
☯ GOLD 2007 (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung
lobal bstructive ung
Disease)
- đợt cấp COPD
Khái niệm về đợt cấp COPD
Dịch tễ học & bệnh nguyên.
Đặc điểm SHHCa trong COPD
Chẩn đoán xác định & phân loại.
Chỉ định nhập viện, ICU cho đợt cấp COPD
- Khái niệm về đợt cấp COPD
Kh
☯“Một biến cố lâm sàng quan trọng và thường gặp của COPD
COPD
bao gồm:
bao
☯Khởi phát cấp tính nặng lên của các triệu chứng;
☯Cần thiết thay đổi trong điều trị so với thường nhật trên một
BN vốn bị COPD ổn định.”
BN
☯GOLD 2001
- Dịch tễ học đợt COPD
COPD
☯ Hàng năm tại Hoa kỳ:
14 triệu lượt khám & 3 - 16% (500 000) nhập viện.
14 16% nh
Tần xuất nhập viện gia tăng 9,7 → 24,5/10.000.
9,7
☯ Tỷ lệ tử vong khi nhập viện rất cao:
3 – 10 % nếu chưa thở máy.
30 – 60 % nếu phải vào HS-ĐTTC
30
Curr Opin Pulm Med 9(2); Lippincott Williams & Wilkins 2003
Curr
- Bệnh nguyên
☯ 80 % do nhiễm khuẩn hệ thống hô hấp:
40 đến 50% là nhiễm vi khuẩn,
40 50% vi khu
30% là nhiễm virus,
30% virus,
5 – 10% là nhiễm khuẩn không điển hình,
10 – 20% nhiễm đồng thời nhiều mầm bệnh.
10
- BỆNH NGUYÊN
☯ Các nguyên nhân khác→ yếu tố khởi phát:
Ô nhiễm không khí,
nhi
Iatrogenes,
Iatrogenes
Đợt tiến triển nặng lên của bệnh nội ngoại khoa:
Nhiễm khuẩn ngoài phổi,…
Nhi
Suy tim, thuyên tắc phổi, tràn khí màng phổi,…
Suy tr
Phẫu thuật, chấn thương. …
Ph ch
☯ Có tới 1/3 nhập viện với nguyên nhân không rõ ràng
1/3 nh
- MẦM BỆNH THƯỜNG THẤY Ở BN ĐỢT CẤP
Nhiễm khuẩn Nhiễm virus khác
☯H. influenzae
Chlammydia p.
Rhinovirus Chlammydia
☯M. catarrhalis
Mycoplasma p.
Influenza
☯S. pneumoniae
☯P. aeruginosa Legionella
Parainfluenza
☯Enterobacteriaceae
Coronavirus
☯H. parainfluenzae
Adenovirus
R. syncytial
Curr Opin Pulm Med 9(2):117-124, 2003. © Lippincott Williams & Wilkins
124, Williams
- Đặc điểm SHHC trong COPD
SHHC trên nền suy hô hấp mạn.
Chủ yếu là loại tăng carbonic hơn là loại giảm oxy
carbonic
Liên qua với hyperinflation và auto-PEEP.
Tăng hoạt động của trung tâm hô hấp.
Tình trạng mệt cơ hô hấp.
- SHHC trên nền suy hô hấp mạn
trên
☯ Trong khi tổn thương viêm mạn vẫn từ từ tiến triển:
Phá huỷ vách phế nang,
Ph
Tái cấu trúc làm nghẽn tắc, đè xụp đường thở
☯ COPD còn “ổn định” nhờ hàng loạt cơ chế bù trừ, thích nghi
rất phức tạp và mong manh→ SHH mạn
☯ Khi có bất kỳ một nhu cầu tăng TK nào, cơ thể không còn đủ
TK
khả năng cung cấp sẽ trở nên mất bù cấp, thực chất là SHH
th
cấp trên nền SHH mạn.
- Chủ yếu là tăng carbonic hơn là giảm oxy
Ch carbonic
☯ Thường gặp cả hai: nhưng↑ PaCO2 chiếm ưu thế
PaCO2 > 50mmHg với pH
- Chủ yếu là tăng carbonic hơn là giảm oxy
Ch carbonic
☯ Giảm O2 chủ yếu do bất tương hợp TK – TM (VA/Q):
O2 ch do TK
Có thể khắc phục bằng oxy liệu pháp thông thường
Mức độ vừa phải, được thích nghi khá tốt.
đư
☯ Giảm O2 có thể do rối loạn khuếch tán khi có thêm:
O2
Nhiễm khuẩn lan toả ở nhu mô hoặc
Nhi
Thuyên tắc mạch phổi
Thuyên
Trở nên vô cùng nguy hiểm, tiên lượng rất kém.
Tr tiên
- Liên qua với hyperinflation và auto-PEEP
Liên qua hyperinflation
☯ Đặc trưng nổi bật nhất của suy hô hấp cấp do COPD
☯ Hyperinflation:
Tình trạng phế nang bị phồng căng qúa mức→ auto-PEEP.
Luôn có thể thay đổi (động) chứ không cố định (tĩnh).
Luôn
Không hoàn toàn đồng nghĩa với auto-PEEP (V so với P).
Không PEEP
☯ Auto-PEEP:
Áp suất dương cuối thì thở ra tự phát (ngầm, nội sinh…).
Gây tăng áp suất trong lồng ngực → tác hại
Gây
- Hyperinflation vaø auto-PEEP
C¨ng phÕ nang qóa møc
ThÓ
Vt
tÝch
phæi
Vei
Phæi b×nh th−êng
Vtrap
FRC
Ti Te Thêi gian
- Tác hại của auto-PEEP
☯ Do ↑P lồng ngực, ↑ΔP lồng ngực/đầu ống NKQ.
↑Δ
☯ Trên hệ tuần hoàn:
Giảm tuần hoàn trở về → ↓ cung lượng tim và ↓ huyết áp.
Gi
Làm ↑ áp lực TM trong lồng ngực (CVP, mao mạch phổi).
☯ Trên hệ hô hấp:
↑ nguy cơ barotrauma, có thể gây tràn khí màng phổi.
↑ công thở, mệt mỏi cơ hô hấp, gây khó cai máy.
☯ Trên hệ thần kinh:
Làm ↑ áp nội sọ, ↑ nguy cơ tụt kẹp não…
- Cơ chế tạo Auto-PEEP trong COPD
PEEP trong
☯ Do hạn chế dòng khí → bẫy khí: cơ chế chính.
Có thể hồi phục: viêm và tăng tiết đờm ở phế quản; co thắt cơ trơn
viêm co th
đường dẫn khí trung tâm và ngoại biên.
Không thể hồi phục: xơ - hẹp đường thở, mất tính co hồi PN và mất
Không co PN
khả năng duy trì sức căng của các đường thở nhỏ.
☯ Do TS thở quá nhanh→TE quá ngắn→ không đủ thở ra hết
lượng khí thở vào.
☯ Do ↑ kích thích cơ Hô Hấp: thì thở ra chưa kết thúc, thì thở
th th
vào tiếp theo đã bắt đầu.
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...
Thêm vào BST
Báo xấu
