intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chương 5 Tìm hiểu một số mạch điều khiển động cơ điện một chiều

Chia sẻ: Tien Dung | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:6

507
lượt xem
168
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đồ án tốt nghiệp ứng Dụng PLC điều khiển Động cơ điện một chiều

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chương 5 Tìm hiểu một số mạch điều khiển động cơ điện một chiều

  1. Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Kyõ Thuaät Ñoà Aùn Toát Nghieäp ChöôngV: TÌM HIEÅU MOÄT SOÁ MAÏCH ÑIEÀU KHIEÅN ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU I/ MAÏCH ÑIEÀU KHIEÅN ÑOÄNG CÔ QUAY THUAÄN, QUAY NGHÒCH Sô ñoàcaáutruùcmaïchñieàukhieånvaømaïchñoänglöïc nhöhình V-1. Trong maïch naøy öùng duïng chuû yeáu laø transistor coâng suaát vaø caùc diodecoângsuaát. CaùctransistorQ1, Q2, Q3, Q4, Q5, Q10, Q11, Q12 : laø loaïi C828 Caùc transistor Q6, Q7, Q8, Q9 : laø loaïi R468 Diode D1, D2, D3, D4, D6 laø loaïi 4N4007 Maïch duøng maïch so saùnh vi sai Q1 vaø Q2 Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch nhö sau: Ta coù möùc ñieän aùp chuaån (ñieän aùp mong muoán ñieàu chænh bôûi bieán trôû VR1) ñöôïc taïo bôûi DZ1, R2 vaø R1 Khi ñieän aùp chænmh löu 2 baùn kyø cuûa diode D1, D2 thaáp hôn so vôùi ôû möùc ñieän aùp chuaån thì doøng ñieän ñi qua R6 ñeán cöïc B cuûa Q2 thaáp daãn ñeán Q2 phaân cöïc nghòch neân Q2 ôû traïng thaùi ngaét. Khi Q2 ôû traïng thaùi ngaét thì doøng ñieän ñi töø D1→ R1→ R4→ R30→ R9. Ñeán cöïc B cuûa transistor Q3 neân Q3 ñöôïc phaân cöïc thuaän Q3 daãn khi Q3 daãn doøng ñieän ñi töø D1→ R1→ R10→ R3→ R9 → mass neân ñieän aùp ñaët treân R11 thaáp Transistor Q4 phaân cöïc nghòch, Q4 ngaét (khoùa) doøng ñöôïc ñi töø D1→ R1→ R12→ R14→ R15 → mass neân taïi cöïc B cuûa Q5 coù doøng ñieän phaân cöïc thuaän cho Q5, Q5 daãn ñieän doøng ñieän ñi töø D5 → R16 → Q5 → R17 : Q6 ngaét ñieän vì ñieän aùp treân cöïc B cuûa Q6= 0 neân doøng ñieän taïi cöïc B cuûa Q7 phaân cöïc thuaän cho Q7, Q7 daãn ñieän. Ñoäng cô DC nhaän moät ñieän aùp aâm doøng ñieän ñí töø ñoäng cô DC → R18→ Q7 → mass. Vaäy ñoäng cô DC ñöôïc noái mass Cuõng taïi thôøi ñieåm ñieän aùp chænh löu cuûa diode D 1 D2 thaáp hôn so vôùi ñieän aùp chuaån neân Q1 daãn neân ñieän aùp ñaët leân cöïc B cuûa Q12 baèng khoâng neân Q12 phaân cöïc nghòch Q12 ngaét. Neân ñieän aùp cuûa maïch chænh löu ñaët leân cöïc B vaø ñieän trôû R26. Phaân cöïc cho Q11, Q11 phaân cöïc thuaän. Q11 daãn ñieän aùp ñaët leân ñieän trôû R23 thaáp laøm cho Q10 phaân cöïc nghòch Q10 ngaét keùo theo Q9 ngaét, luùc naøy ñieän aùp chænh löu ñaët leân D6 daãn laøm cho Q8 daãn laøm cho led 2 saùng ñoäng cô ñöôïc caáp nguoàn döông töø D4 → Q8 → ñoäng cô. Neân ñoäng cô ñöôïc quay thuaän Trang 88
  2. Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Kyõ Thuaät Ñoà Aùn Toát Nghieäp Khi ta ñieàuchænhbieántrôû VR 1 coù ñieän aùp ñaët vaøo cöïc B cuûa transistor Q1 nhoû hôn ñieän aùp ñaët vaøo cöïc C cuûa transistor Q1 luùc naøy Q1 phaân cöïc nghòch Q1 ngö ng daãn doøng ñieän chænh löu ñi → R1 → R3 → R29→ R28 → mass taïi 1 töø D cöïc B cuûa transistor Q12 coù ñieän aùp laøm cho Q12 phaân cöïc thuaän daãn doøng ñieän chænh löu ñi töø D1→ R1→ R27 → R12→ R25 → mass. Khi Q12 daãn ñieän ñaët leân cöïc B cuûa Q11 giaûm laøm cho Q11 phaân cöïc nghòch Q11 ngöng daãn, khi Q11 ngöng daãn ñieän aùp chænh löu ñaët leân cöïc B cuûa transistor Q10 vaø ñieän trôû R23 phaân cöïc thuaän cho Q10, Q10 daãn ñieän laøm cho cöïc B cuûa Q8 coù ñieän aùp giaûm Q8 phaân cöïc nghòch Q8 ngaét, khi Q10 daãn ñieän cöïc B cuûa Q9 coù .ñieän aùp phaân cöïc cho Q9, Q9 daãn ñieän ñoäng cô ñöôïc caáp nguoàn mass cho ñoäng cô qua Q9. Taïi thôøi ñieåm naøy ñieän aùp cuûa maïch chænh löu ñöôïc so saùnh qua maïch khueách ñaïi vi sai Q1 Q2 ñieän aùp taïi cöïc B cuûa Q2 so saùnh vôùi ñieän aùp cöïc E cuûa Q2 ñieän aùp taïi cöïc B cao hôn luùc naøy Q2 ñöôïc phaân cöïc thuaän Q2 daãn ñieän neân doøng ñieän treân cöïc B Q3 giaûm Q3 phaân cöïc nghòch ngaét. Ñieän aùp chænh löu ñaët leân cöïc B cuûa Q4 taïo cho Q4 ñöôïc phaân cöïc thuaän Q1 daãn ñieän doøng ñieän treân ñieän trôû R14 vaø 0 cöïc B cuûa Q5 giaûm neân Q5 phaân cöïc ngöôïc Q5 ngaét, khi Q5 ngaét thì Q7 cuõng ngaét ñieän aùp chænh löu töø diode D5 ñaët vaøo diode D3 vaø transistor Q6 phaân cöïc thuaän Q6 daãn ñieän caáp nguoàn döông cho ñoäng cô töø D4 → R19→ Q6→ ñoäng cô. Vaäy ñoäng cô quay nghòch ñeán LED 1 saùng II/ ÑIEÀU KHIEÅN TOÁC ÑOÄ ÑOÄNG CÔ BAÈNG CAÙCH ÑIEÀU KHIEÅN SCR Sô ñoàmaïchnhöhìnhV-2 Trong sô ñoà naøy vieäc ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô ñieän moät chieàu baèngcaùchñieàukhieånSCR thöïc chaátlaø ñieàukhieångoùc môû α kích cho SCR töø ñoù laømthayñoåi ñieänaùpñaëtvaøoñoängcô. Khi ta nhaánnuùt start cuoändaây Rôle M coù ñieänñoùng tieáp ñieåmM ôû döôùi SCR laïi vaø môû caùc tieápñieåmthöôøngñoùng ra ñoängcô baétñaàukhôûi ñoängkhi ñöôøng1 döôngSCR ñaõ ñöôïc kích, doøngñieänseõ ñöôïc ñi quacaâutrò fusechænhlöu diode4SR quatieápñieåmM ñaëtvaøophaànöùngñoängcô. Cuoändaâykích töø ñoängcô ñöôïc naénñieänaùp 2 baùnkyø caápñieäncho cuoänkích töø field khi ñöôøng1 döôngdiode1SR naénñieändöôngcaápnguoàncho cuoänkích töø +Khi ñöôøng2 döôngdiode2SR naénñieändöôngcaápnguoàncho cuoänkích töø Trang 89
  3. Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Kyõ Thuaät Ñoà Aùn Toát Nghieäp maïch ñöôïc baûo veä baèng2 diode zenzer (thy) baûo veä söï taêngvoït ñieän aùp ñaëtleân SCR vaäy (thy) laø moätoån aùp xoay chieàutöï noái taétkhi ñieänaùp cao nhöngkhoângchaäpmaïch,khi noái taétdoøngñieäntaêngleânseõ laømcaàuchì fusechaûynhanh. Khi aán nuùt döøng cuoän daây rôle coil M maát ñieän môû tieáp ñieåm M döôùi SCR ra vaø ñoùng tieáp ñieåm M laïi. Ñieän trôû 2R laø ñieän trôû haõm khi ñoùngtieápñieåmM ñoängcô seõbò haõmñoängnaêngvaø ngöøngngay. Khi ta ñieàu chænhbieán trôû VR ôû möùc cao doøng ñieän qua transistor Q1 nhoû (Q1 ñoùng vai troø nhö moät bieán trôû) tuï ñieän 4C ñöôïc naïp chaäm qua hai ñieän trôû 15R vaø 13R, tuï ñieän C phoùng yeáu laøm cho kích SCR treã nhö hình V-2a phaàn öùng ñoäng cô nhaän moät ñieän aùp thaáp toác ñoä ñoäng cô quay chaäm Doøng ñieän phaàn Doøng ñieän phaàn öùng öùng a)UJT kích treã b)UJT kích sôùm HÌNH V-2 ôû möùc thaáp doøng ñieän ñi qua Khi ta ñieàu chænh bieán trôû cöïc E cuûa transistor lôùn tuï ñieän 4C naïp nhanh hôn. Khi ñoù SCR ñöôïc kích sôùm hôn doøng ñieän lôùn hôn chaïy trong phaàn öùng ñoäng cô sinh ra moâment lôùn → toác ñoä ñoäng cô quay nhanh nhö hình V-2b. Ñieàu chænh ñieän aùp ôû bieán trôû laø ñieàu chænh toác ñoä mong muoán coøn ñeå oån ñònh ñoäng cô ta coù phaûn hoài ñieän aùp töø phaàn öùng ñoäng cô ñieän aùp phaûn hoài naøy qua ñieåm K qua ñieän trôû 4R. Khi ñoäng laøm vieäc vôùi taûi taêng toác ñoä ñoäng cô giaûm (khi ñoù bieán trôû VR chænh coá ñònh) doøng ñieän taêng neân ñieän aùp giaûm phaûn hoài qua 4R veà chaân B cuûa transistor 1Q laøm cho 1Q daãn maïch tuï 4C ñöôïc naïp nhanh vaø SCR ñöôïc kích sôùm ñeå naâng toác ñoä ñoäng cô leân baèng vôùi toác ñoä yeâu caàu Khi taïi ñieåm K coù ñieän aùp cao ñieän aùp phaûn hoài veà chaân 1Q taêng laøm 1Q daãn yeáu 4C naïp chaäm kích môû treã cho SCR ñeå caáp ñieän aùp cho phaàn öùng tôùi khi caân baèng toác ñoä theo yeâu caàu, tuï 3C tuï san baèng ñieän aùp. Trang 90
  4. Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Kyõ Thuaät Ñoà Aùn Toát Nghieäp Tuï 2C tuï cho pheùp thôøi gian môû maùy. Toác ñoä seõ taêng chaàmchaäm III/ MAÏCH ÑIEÀU CHÆNH VAØ OÅN ÑÒNH TOÁC ÑOÄ ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU Sô ñoàmaïchnhöhình IV-3 Khi caápnguoànV vaøo bieánaùpBA thöù caápcuûabieánaùp coù ñieänaùp cung caápcho maïch chænhlöu, nhöngñoängcô chöa ñöôïc caápñieänvì 2 thyristor chöañöôïc kích môû. Taïi maïch ñieàu khieåncuõng ñöôïc caápnguoànbôûi boä naénñieän D3, D4 tuï ñieän C7 seõ ñöôïc naïp ñieän taïi cöïc B cuûa T2 ñieän aùp nhoû daàn nhoû ñeán moät giaù trò naøo ñoù T2 daãn ñieän ñieän aùp taïi ngoõ vaøo (-) cuûa Op amp OP1 giaûm daãn ñeán ñieän aùp ôû ngoõ ra cuûa OP1 laø taêng (OP1 : khueách ñaïi ñaûo) diode D3 daãn ñieän naïp ñieän cho tuï C8 khi tuï C8 naïp baèng giaù trò Vc (+) thì UJT seõ cho tuï C8 xaû qua taïi cuoän daây sô caáp cuûa bieán aùp xung BAX1 coù moät ñieän aùp xung cuoän daây thöù caáp cuûa bieán aùp xung BAX2 coù xung ñeå kích thyristor th1 vaø thyristor th2 Th1 vaø th2 daãn ñieän caáp ñieän moät chieàu cho phaàn öùng ñoäng DC Ñoäng cô baét ñaàu hoaït ñoäng Ñoäng cô seõ quay vôùi toác ñoä ñöôïc ñaët bôûi bieán trôû VR 4 seõ ñieàu chænh ñieän aùp phaân cöïc cho T2 T2 daãn yeáu ñieän aùp ngoõ vaøo ( - ) OP1 taêng ñieän aùp ngoõ ra OP1 giaûm tuï ñieän C8 naïp chaäm th1 vaø th2 bò kích trôû toác ñoä ñoäng cô chaïy chaäm T2 daãn maïnh ñieän aùp ngoõ vaøo (-) OP1 giaûm ñieän aùp ngoõ ra OP1 taêng tuï ñieän C8 naïp nhanh th1 vaø th2 seõ ñöôïc kích sôùm ñoäng cô seõ chaïy nhanh Khi ñieàu chænh bieán trôû VR3 ta coù theå ñieàu chænh ñoä phaân cöïc cuûa transistor T3 luùc ñoù ñieàu chænh ñöôïc thôøi gian naïp cuûa tuï ñieän C7, ñieàu chænh ñöôïc thôøi gian naïp cuûa tuï C7 laø ñieàu chænh ñöôïc möùc ñoä taêng toác vaø giaûm toác cuûa ñoäng cô coøn VR3 laø bieán trôû thay ñoåi ñoä oån ñònh cuûa heä thoáng. Khi ñoäng cô laøm vieäc maø taûi taêng toác ñoä ñoäng cô giaûm doøng ñieän phaàn öùng tín hieäu naøy ñöôïc phaûn hoài qua ñieän trôû R17 vaø R18 ñeán Op amp OP2 (neáu doøng ñieän lôùn khi khôûi ñoäng thì tuï ñieän C4 seõ baûo veä chöa caét khi ñoäng cô ñang khôûi ñoäng) taêng OP2 laø khueách ñaïi khoâng ñaûo neân doøng ñieän ngoõ ra OP2 taêng doøng ñieän naøy seõ qua R21→VR2 → R4 → ngoõ vaøo ( + ) OP1 taêng laøm cho ngoõ ra OP1 cuõng taêng tuï ñieän Trang 91
  5. Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Kyõ Thuaät Ñoà Aùn Toát Nghieäp C8 naïp nhanh kích th1 vaø th2 môû sôùm taêng ñieän aùp cho phaàn öùng ñoäng cô ñeå ñoäng cô oån ñònh toác ñoä khaâu naøy laø khaâu phaûn hoài döông doøng VR 1 laø bieán trôû chænh tinh laáy toác ñoä chuaån VR2 laø bieán trôû hieäu chænh toác ñoä ñaùp öùng ngoõ vaøo OP1 Khi taûi nheï toác ñoä ñoäng cô taêng doøng ñieän phaàn öùng taêng ñieän aùp ñaët treân R11 vaø R12 taêng tín hieäu naøy ñöôïc phaûn hoài veà ngoõ vaøo ( - ) cuûa OP1 qua ñieän trôû R7, R2 seõ coù ñieän aùp taêng ngoõ ra cuûa OP1 seõ coù ñieän aùp giaûm tuï ñieän C8 naïp chaäm Kích môû th1 vaø th2 treã – ñieän aùp cung caáp cho phaàn öùng ñoäng cô giaûm xuoáng toác ñoä ñoäng cô giaûm xuoáng cho tôùi khi oån ñònh. Ñaây laø khaâu phaûn hoài aâm aùp cuûa ñoäng cô Caùc tuï C1, C2 vaø C5, C6 laø caùc tuï baûo veä choáng nhieãu cho Opamp OP1, OP2 Caùc diode D1 D2 vaø D8 D7 laø caùc diode baûo veä ngoõ vaøo opamp OP1 OP2 Chöông VI : KEÁT LUAÄN I- TOÙM TAÉT COÂNG TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU II- TÖÏ ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU III- HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN ÑEÀ TAØI Trang 92
  6. Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Kyõ Thuaät Ñoà Aùn Toát Nghieäp I/ TOÙM TAÉT COÂNG TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU Sau 8 tuaàn noã löïc nghieân cöùu vaø vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc taïi tröôøng Ñaïi hoïc sö phaïm kyõ thuaät, em ñaõ hoaøn thaønh ñeà taøi “ÖÙng duïng linh kieän ñieän töû coâng suaát trong ñieàu khieån ñoäng cô moät chieàu” ñöôïc söï höôùng daãn cuûa thaày Nguyeãn Troïng Thaéng ñeà taøi coù noäi dung nhö sau: 1- Giôùi thieäumoätsoálinh kieänbaùndaãncoângsuaátlôùn. 2- ÖÙng duïng cuûa linh kieän baùn daãn coâng suaáttrong ñieàu khieån ñoängcô ñieänmoätchieàu 3- Giôùi thieäuboä ñieàukhieånlaäp trình PLC vaø öùng duïng boä ñieàu khieånlaäptrình trongñieàukhieånñoängcô 4- Tìm hieåu moät soá maïch ñieàu khieån ñoäng cô trong thöïc teá saûn xuaát II/ TÖÏ ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU Do thôøi gian nghieâncöùu vaø kinh nghieämthöïc teá coù haïn neân vieäc phaântích caùc sô ñoà maïch öùng duïng cuûa ñieän töû coâng suaát vaø boä ñieàu khieånlaäp trình plc vaø chöa ñöôïc phongphuù saâusaéc, vieäc tính toaùncaùc linh kieän ñoøi hoûi phaûi coù thôøi gian chính vì leõ ñoù neânñoà aùn ñaõ coù moät soá haïn cheátreân. III/ HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN ÑEÀ TAØI: Vôùi söï phaùt trieån cuûa kyõ thuaätvi xöû lyù vaø kyõ thuaätñieän töû ñeà taøi naøy coù theåñöôïc phaùttrieånsaâuhôn vaø keáthôïp vôùi heäthoángvi xöû lyù ñeåñieàukhieånñoängcô ñieän moätcaùchhoaønhaûo,tin caäy. Trang 93
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2