Nội dung cơ bản của Chuyên đề Cao học Lý luận cơ bản về ngân sách nhà nước nêu lý luận cơ bản về ngân sách nhà nước, bản chất và chức năng của ngân sách nhà nước, các nguyên tắc quản lý ngân sách nhà nước, vai trò của ngân sách nhà nước trong nền kinh tế thị trường.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Chuyên đề Cao học Lý luận cơ bản về ngân sách nhà nước - TS. Nguyễn Thanh Dương
- CHUYÊN ĐỀ CAO HỌC
NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
CHUYÊN ĐỀ 1
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ
CƠ
NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
NƯ
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 1
- CHUYÊN ĐỀ CAO HỌC 1
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 2
- LÝ LUẬN CƠ BẢN
CƠ
VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
NƯ
I. BẢN CHẤT VÀ CHỨC NĂNG CỦA NSNN
II.
II. CÁC NGUYÊN TẮC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH
NHÀ NƯỚC.
ỚC.
III.
III. VAI TRÒ CỦA NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG.
TRƯỜNG.
IV.
IV. CHÍNH SÁCH NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC .
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 3
- I. Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Đối với ngân sách nhà nước các hiện tượng biểu
hiện bên ngoài của nó rất đa dạng, phong phú
như
nhưng cũng rất rời rạc:
rạc:
+ Bảng tổng hợp các khoản thu, chi của nhà
nước,
+ Mức động viên các nguồn tài chính vào tay
nhà nước,
+ Các khoản cấp phát của nhà nước cho các nhu
cầu đầu tư và tiêu dùng...THANH DƯƠNG
4/7/2014 dùng...
TS.NGUYEN 4
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Khi phân tích các hiện tượng nêu trên,
chúng luôn bị ràng buộc bởi những nội dung bên
trong hết sức chặt chẽ, cụ thể là:
là:
Các khoản thu của ngân sách nhà nước phần
lớn mang tính chất cưỡng chế.
chế.
Các khoản chi chủ yếu mang tính chất cấp
phát.
phát.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 5
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Đây là nội dung quan trọng có vai trò quyết
định tới sự tồn tại của ngân sách nhà nước.
ớc.
Nội dung này xuất phát từ quyền lực của nhà
nước và nhu cầu về tài chính để thực hiện các
chức năng quản lý và điều tiết nền kinh tế xã hội
của nhà nước.
ớc.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 6
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Bất kỳ một nhà nước nào cũng đều có quyền
lập pháp. Do nhu cầu chi tiêu của mình nhà nước
pháp.
đã sử dụng quyền đó để quy định hệ thống luật
pháp tài chính và thuế khóa buộc mọi pháp nhân
và thể nhân phải nộp một phần thu nhập của
mình cho nhà nước.
ớc.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 7
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Tính chất cưỡng chế của các khoản thu ngân
sách là hoàn toàn cần thiết. Những người nộp
thiết. ngư
thuế đều ý thức được nghĩa vụ của mình trong
được
việc bảo đảm sự tồn tại và phát triển của nhà
nước.
ớc.
Đồng thời họ cũng ý thức được vai trò quan
được
trọng của nhà nước trong quá trình sử dụng các
nguồn tài chính nhằm thực hiện các chức năng về
kinh tế xã hội được giao phó.
được phó.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 8
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Mọi hoạt động của ngân sách nhà nước phản
ánh hoạt động phân phối các nguồn tài chính, vì
vậy ngân sách nhà nước thể hiện các mối quan
hệ kinh tế trong phân phối.
phối.
Đó là những mối quan hệ giữa một bên là nhà
nước và một bên là xã hội.
hội.
Việc coi ngân sách nhà nước là hoạt động phân
phối, thể hiện các mối quan hệ trong phân phối có
ý nghĩa quan trọng trong quá trình nhận thức về
bản chất của ngân sách nhà nước.
ớc.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 9
- I. Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Các mối quan hệ kinh tế phát sinh trong quá
trình phân phối các nguồn tài chính để hình thành
và sử dụng quỹ tiền tệ của nhà nước bao gồm:
gồm:
Thứ nhất : Quan hệ kinh tế giữa ngân sách
nhà nước với các doanh nghiệp sản xuất và kinh
doanh.
doanh.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 10
- I. Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Nhóm quan hệ kinh tế này phát sinh trong quá
trình hình thành thu của quỹ ngân sách nhà
nước bằng hình thức thuế của tất cả các doanh
nghiệp (kể cả doanh nghiệp nằm ở khâu các tổ
chức tài chính trung gian) thuộc mọi thành phần
gian)
kinh tế.
tế.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 11
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Trong quá trình sử dụng quỹ ngân sách nhà
nước, nhà nước còn cấp phát các khoản chi về
phát triển kinh tế cho các doanh nghiệp nhà
nước, tài trợ vốn cho các doanh nghiệp trong một
số ngành hoạt động nếu xét thấy cần thiết.
thiết.
Bằng các quan hệ kinh tế giữa ngân sách nhà
nước với các doanh nghiệp, nhà nước có thể tiến
hành kiểm tra thường xuyên, toàn diện về mặt tài
thư
chính đối với doanh nghiệp theo chính sách và
pháp luật tài chính.
chính.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 12
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Thứ hai : Quan hệ kinh tế giữa ngân sách nhà
nước với các đơn vị hành chính sự nghiệp
đơn
Đơn vị hành chính, sự nghiệp là những đơn
đơn
vị quản lý nhà nước nằm trong các lĩnh vực sự
nghiệp văn hóa xã hội, hành chính và an ninh
quốc phòng.
phòng.
Những đơn vị này cung cấp các dịch vụ công,
đơn
hoạt động của nó rất cần thiết cho xã hội.
hội.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 13
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Quan hệ kinh tế giữa ngân sách nhà nước với
những đơn vị này được phát sinh trong quá trình
đơn được
phân phối lại các khoản thu nhập bằng việc ngân
sách nhà nước cấp kinh phí cho các đơn vị quản lý
đơn
nhà nước theo các dự toán kinh phí.
phí.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 14
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Trong cơ chế kinh tế thị trường hiện nay các đơn
trư đơn
vị thuộc lĩnh vực sự nghiệp văn hóa, giáo dục, y tế
bằng hoạt động của mình họ có nguồn thu dưới
hình thức phí, lệ phí.
phí.
Nguồn thu này một phần các đơn vị văn hóa, giáo
đơn
dục, y tế làm nghĩa vụ tài chính đối với ngân sách
(thuế), một phần trang trải các khoản chi tiêu của
mình để giảm bớt gánh nặng cho ngân sách.
sách.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 15
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Đây là xu hướng theo nguyên tắc tự cấp tự phát
và trang trải tài chính trong cơ chế thị trường của
trư
những đơn vị sự nghiệp.
đơn nghiệp.
Xu hướng này cho phép khai thác khả năng tăng
thu và sử dụng có hiệu quả số tiền vốn mà các đơn
đơn
vị sự nghiệp thu được.
được.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 16
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Thứ ba : Quan hệ kinh tế giữa ngân sách nhà
nước với hộ gia đình và dân cư.
Một bộ phận dân cư làm nghĩa vụ tài chính với
nhà nước thông qua các khoản thuế, phí, lệ phí .
Một bộ phận dân cư khác nhận từ ngân sách
nhà nước các khoản trợ cấp xã hội theo chính sách
quy định.
ịnh.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 17
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Thứ tư : Quan hệ kinh tế giữa ngân sách nhà
nước với thị trường tài chính.
trư chính.
Nền kinh tế thị trường đòi hỏi không chỉ các
trư
nhà doanh nghiệp mà cả nhà nước, các đơn vị
đơn
không sản xuất kinh doanh, các hiệp hội, tổ chức
quần chúng và dân cư phải tiếp cận với thị trường
trư
tiền tệ, thị trường vốn
trư
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 18
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Xuất phát từ chính sách tài chính - tiền tệ, từ
cung cầu về vốn trên thị trường, nhà nước có thể
trư
tham gia trên thị trường tài chính bằng việc phát
trư
hành các loại chứng khoán của kho bạc nhà nước
(tín phiếu, trái phiếu, chứng từ đầu tư) nhằm huy
động vốn của tất cả các chủ thể trong xã hội đáp
ứng yêu cầu cân đối vốn của ngân sách nhà nước
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 19
- I . Bản chất và chức năng của NSNN
1. Bản chất của ngân sách nhà nước
Nhà nước tham gia góp vốn cổ phần, góp vốn
liên doanh hoặc cho các đơn vị kinh tế vay dưới
đơn
hình thức tín dụng nhà nước.
ớc.
4/7/2014 TS.NGUYEN THANH DƯƠNG 20
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
