intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Chuyên đề phép biến hình nâng cao

Chia sẻ: Trần Bá Trung4 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:41

Thêm vào BST
Báo xấu
1.668
lượt xem 494
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chuyên đề phép biến hình nâng cao là tài liệu mang tính chất tham khảo, giúp ích cho các bạn tự học, ôn thi, với phương pháp giải hay, thú vị, rèn luyện kỹ năng giải đề, nâng cao vốn kiến thức cho các bạn trong các kỳ thi sắp tới. Tác giả hy vọng tài liệu này sẽ giúp ích cho các bạn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chuyên đề phép biến hình nâng cao

  1. Chuyên đề phép biến hình nâng cao
  2. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH CHÖÔNG I : PHEÙP DÔØI HÌNH VAØ PHEÙP ÑOÀNG DAÏNG TRONG MAËT PHAÚNG Vaán ñeà 1 : PHEÙP DÔØI HÌNH A. KIEÁN THÖÙC CÔ BAÛN 1 Pheùp bieán hình . ª ÑN : Pheùp bieán hình laø moät quy taéc ñeå vôùi moãi ñieåm M cuûa maët phaúng xaùc ñònh ñöôïc moät ñieåm duy nhaát M cuûa maët phaúng , ñieåm M goïi laø aûnh cuûa M qua pheùp bieán hình ñoù . ª Kí hieäu : f laø moät pheùp bieán hình naøo ñoù vaø M laø aûnh cuûa M qua pheùp f thì ta vieát : M= f(M) hay f f(M) = M hay f : M I M hay M I M . Ñieåm M goïi laø taïo aûnh .   f laø pheùp bieán hình ñoàng nhaát  f(M) = M ,  M  H . Ñieåm M goïi laø ñieåm baát ñoäng , keùp , baát bieán . f1 ,f2 laø caùc pheùp bieán hình thì f2  f1 laø pheùp bieán hình . ª Neáu H laø moät hình naøo ñoù thì taäp hôïp caùc ñieåm M= f(M), vôùi M  H, taïo thaønh moät hình H ñöôïc goïi laø aûnh cuûa H qua pheùp bieán hình f vaø ta vieát : H= f(H) . 2 Pheùp dôøi hình . ÑN : Pheùp dôøi hình laø pheùp bieán hình khoâng laøm thay ñoåi khoaûng caùch giöõa hai ñieåm baát kì , töùc laø vôùi hai ñieåm baát kì M,N vaø aûnh M, N cuûa chuùng , ta luoân coù MN= MN . ( Baûo toaøn khoaûng caùch ) . 3 Tính chaát : ( cuûa pheùp dôøi hình ) .  ÑL : Pheùp dôøi hình bieán ba ñieåm thaúng haøng thaønh ba ñieåm thaúng haøng , ba ñieåm khoâng thaúng haøng thaønh ba ñieåm khoâng thaúng haøng . HQ : Pheùp dôøi hình bieán : 1. Ñöôøng thaúng thaønh ñöôøng thaúng . 2. Tia thaønh tia . 3. Ñoaïn thaúng thaønh ñoaïn thaúng baèng noù . 4. Tam giaùc thaønh tam giaùc baèng noù . ( Tröïc taâm I tröïc taâm , troïng taâm I troïng taâm )   5. Ñöôøng troøn thaønh ñöôøng troøn baèng noù . ( Taâm bieán thaønh taâm : I I I , R = R )  6. Goùc thaønh goùc baèng noù . B . BAØI TAÄP x = 2x  1 1 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) =   .  y = y + 3 Tìm aûnh cuûa caùc ñieåm sau : a) A(1;2) b) B(  1;2) c) C(2;  4) Giaûi : a) A = f(A) = (1;5) b) B = f(B) = (  7;6) c) C = f(C) = (3;  1) x = 2x  y  1 2 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) =   . y = x  2y + 3 Tìm aûnh cuûa caùc ñieåm sau : a) A(2;1) b) B(  1;3) c) C(  2;4) Giaûi : a) A = f(A) = (4;3) b) B = f(B) = (  4;  4) c) C = f(C) = (  7;  7) 3 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = (3x; y) . Ñaây coù phaûi laø pheùp dôøi  hình hay khoâng ? - 1 - trungtrancbspkt@gmail.com
  3. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH Giaûi : Laáy hai ñieåm baát kì M(x1; y1 ),N(x2 ; y2 ) Khi ñoù f : M(x1; y1 ) I M = f(M) = (3x1; y1 ) .  f : N(x2 ; y2 ) I N = f(N) = (3x2 ; y2 )  Ta coù : MN = (x 2  x1)2  (y 2  y1)2 , MN = 9(x 2  x1)2  (y2  y1 )2 Neáu x1  x2 thì MN  MN . Vaäy : f khoâng phaûi laø pheùp dôøi hình . (Vì coù 1 soá ñieåm f khoâng baûo toaøn khoaûng caùch) . 4 Trong mpOxy cho 2 pheùp bieán hình : a) f : M(x;y) I M = f(M) = ( y ; x  2 )    b) g : M(x;y) I M = g(M) = ( 2x ; y+1) .    x y x y Pheùp bieán hình naøo treân ñaây laø pheùp dôøi hình ? HD : a) f laø pheùp dôøi hình b) g khoâng phaûi laø pheùp dôøi hình ( vì x1  x 2 thì MN  MN ) 5 Trong mpOxy cho 2 pheùp bieán hình : a) f : M(x;y) I M = f(M) = (y + 1 ;  x)  b) g : M(x;y) I M = g(M) = ( x ; 3y ) .  Pheùp bieán hình naøo treân ñaây laø pheùp dôøi hình ? Giaûi : a) f laø pheùp dôøi hình b) g khoâng phaûi laø pheùp dôøi hình ( vì y1  y 2 thì MN  MN ) 6 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = (2x ; y  1) . Tìm aûnh cuûa ñöôøng  thaúng () : x  3y  2 = 0 qua pheùp bieán hình f . Giaûi : Caùch 1: Duøng bieåu thöùc toaï ñoä   x x =  2x x  Ta coù f : M(x;y) I M   = f(M) =   2  y  y  1  y  y  1   x Vì M(x;y)  ()  ( )  3(y  1)  2  0  x  6y  2  0  M(x;y)  () : x  6y  2  0 2 Caùch 2 : Laáy 2 ñieåm baát kì M,N  () : M  N .  M  () : M(2;0) I M  f(M)  (4;1)   N  () : N(  1;  1) I N  f(N)  (2; 0)   Qua M(4;1) x+ 4 y  1 ()  (MN) :     PTCtaéc () :   PTTQ () : x  6y  2  0  VTCP : MN  (6; 1) 6 1 7 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = (x  3 ; y  1) .  a) CMR f laø pheùp dôøi hình . b) Tìm aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) : (x + 1)2 + (y  2)2 = 4 . I (C) : (x  2)2 + (y  3)2 = 4  - 2 - trungtrancbspkt@gmail.com
  4. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH 8 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = (x  3 ; y  1) .  a) CMR f laø pheùp dôøi hình . b) Tìm aûnh cuûa ñöôøng thaúng () : x + 2y  5 = 0 . c) Tìm aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) : (x + 1)2 + (y  2)2 = 2 . x2 y2 d ) Tìm aûnh cuûa elip (E) : + =1. 3 2 Giaûi : a) Laáy hai ñieåm baát kì M(x1; y1 ),N(x2 ; y2 ) Khi ñoù f : M(x1; y1 ) I M = f(M) = (x1  3; y1  1) .  f : N(x2 ; y2 ) I N = f(N) = (x 2  3; y 2  1)  Ta coù : MN = (x 2  x1)2  (y 2  y1)2 = MN Vaäy : f laø pheùp dôøi hình . b) Caùch 1: Duøng bieåu thöùc toaï ñoä x = x  3 x  x  3 Ta coù f : M(x;y) I M = f(M) =    y  y  1  y  y  1 Vì M(x;y)  ()  (x  3)  2(y  1)  5  0  x  2y  4  0  M(x;y)  () : x  2y  4  0 Caùch 2 : Laáy 2 ñieåm baát kì M,N  () : M  N .  M  () : M(5 ;0) I M  f(M)  (2;1)   N  () : N(3 ; 1) I N  f(N)  (0;2)   Qua M(2;1) x  2 y 1 ()  (MN) :    PTCtaéc () :   PTTQ () : x  2y  4  0  VTCP : MN  (2;1) 2 1 Caùch 3 : Vì f laø pheùp dôøi hình neân f bieán ñöôøng thaúng () thaønh ñöôøng thaúng () // () .  Laáy M  () : M(5 ;0) I M  f(M)  (2;1)   Vì () // ()  () : x + 2y  m = 0 (m  5) . Do : ()  M(2;1)  m =  4  () : x  2y  4  0 c) Caùch 1: Duøng bieåu thöùc toaï ñoä  x = x  3  x  x   3 Ta coù f : M(x;y) I M = f(M) =     y  y  1  y  y  1 Vì M(x;y)  (C) : (x + 1)2 + (y  2)2 = 2  (x  4)2  (y  3)2  2   M(x;y)  (C) : (x  4)2  (y  3)2  2 + Taâm I(  1;2) f + Taâm I= f [ I(  1;2)]  (4;3) Caùch 2 : (C)   (C)    (C) : (x  4)2  (y  3)2  2  BK : R = 2  BK : R= R = 2 d) Duøng bieåu thöùc toaï ñoä x = x  3 x  x  3 Ta coù f : M(x;y) I M = f(M) =    y  y  1  y  y  1 x2 y2 (x+ 3)2 (y  1)2 (x + 3)2 (y  1)2 Vì M(x;y)  (E) : + =1  + = 1  M(x;y)  (E) : + =1 3 2 3 2 3 2 - 3 - trungtrancbspkt@gmail.com
  5. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH 9 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = (x  1; y  2) .  a) CMR f laø pheùp dôøi hình . b) Tìm aûnh cuûa ñöôøng thaúng () : x  2y  3 = 0. c) Tìm aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) : (x + 3)2 + (y  1)2 = 2 . d) Tìm aûnh cuûa parabol (P) : y 2 = 4x . ÑS : b) x  2y  2 = 0 c) (x + 2)2 + (y  1)2 = 2 d) (y + 2)2 = 4(x  1) 10 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = (x ;y) . Khaúng ñònh naøo sau ñaây  sai ? A. f laø 1 pheùp dôøi hình B. Neáu A(0 ; a) thì f(A) = A C. M vaø f(M) ñoái xöùng nhau qua truïc hoaønh D. f [M(2;3)]  ñöôøng thaúng 2x + y + 1 = 0 ÑS : Choïn C . Vì M vaø f(M) ñoái xöùng nhau qua truïc tung  C sai . 12 Trong mpOxy cho 2 pheùp bieán hình : f1 : M(x;y) I M = f1(M) = (x + 2 ; y  4) ; f2 : M(x;y) I M = f2 (M) = (  x ;  y) .   Tìm toaï ñoä aûnh cuûa A(4;  1) qua f1 roài f2 , nghóa laø tìm f2 [f1(A)] . 1f 2 f ÑS : A(4;  1) I A(6;  5) I A(  6 ; 5 ) . x 11 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = ( ; 3y) . Khaúng ñònh naøo sau ñaây sai ?  2 A. f (O) = O (O laø ñieåm baát bieán) B. AÛnh cuûa A  Ox thì aûnh A= f(A)  Ox . C. AÛnh cuûa B  Oy thì aûnh B= f(B)  Oy . D. M= f [M(2 ;  3)] = (1;  9) ÑS : Choïn D . Vì M= f [M(2 ;  3)] = (1; 9) Vaán ñeà 2 : PHEÙP TÒNH TIEÁN A. KIEÁN THÖÙC CÔ BAÛN     1 ÑN : Pheùp tònh tieán theo vectô u laø moät pheùp dôøi hình bieán ñieåm M thaø nh ñieåm M sao cho MM  u.    Kí hieäu : T hay Tu .Khi ñoù : Tu (M)  M  MM  u    Pheùp tònh tieán hoaøn toaøn ñöôïc xaùc ñònh khi bieát vectô tònh tieán cuûa noù .    Neáu To (M)  M , M thì To laø pheùp ñoàng nhaát .   2 Bieåu thöùc toïa ñoä : Cho u = (a;b) vaø pheùp tònh tieán Tu  x= x + a M(x;y) I M=Tu (M)  (x; y ) thì     y= y + b 3 Tính chaát :  ÑL : Pheùp tònh tieán baûo toaøn khoaûng caùch giöõa hai ñieåm baát kì .  HQ : 1. Baûo toaøn tính thaúng haøng vaø thöù töï cuûa caùc ñieåm töông öùng . 2. Bieán moät tia thaønh tia . 3. Baûo toaøn tính thaúng haøng vaø thöù töï cuûa caùc ñieåm töông öùng . 5. Bieán moät ñoaïn thaúng thaønh ñoaïn thaúng baèng noù . 6. Bieán moät ñöôøng thaúng thaønh moät ñöôøng thaúng song song hoaë c truøng vôùi ñöôøng thaúng ñaõ cho . 7. Bieán tam giaùc thaønh tam giaùc baèng noù . (Tröïc taâm I tröïc taâm , troïng taâm I troïng taâm )   8. Ñöôøng troøn thaønh ñöôøng troøn baèng noù . (Taâm bieán thaønh taâm : I I I , R = R )   PHÖÔNG PHAÙP TÌM AÛNH CUÛA MOÄT ÑIEÅM - 4 - trungtrancbspkt@gmail.com
  6. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH  x= x + a M(x;y) I M=Tu (M)  (x; y ) thì     y= y + b  PHÖÔNG PHAÙP TÌM AÛNH CUÛA MOÄT HÌNH (H) . Caùch 1 : Duøng tính chaát (cuøng phöông cuûa ñthaúng , baùn kính ñöôøng troøn : khoâng ñoåi ) 1. Laáy M  (H) I M  (H)  2.  (H)  ñöôøng thaúng  (H)  ñöôøng thaúng cuøng phöông   Taâm I  Taâm I  (H)  (C)  I (H)  (C)   (caàn tìm I) . + bk : R + bk : R= R Caùch 2 : Duøng bieåu thöùc toïa ñoä . Tìm x theo x , tìm y theo y roài thay vaøo bieåu thöùc toïa ñoä . Caùch 3 : Laáy hai ñieåm phaân bieät : M, N  (H) I M, N  (H)  B, BAØI TAÄP  1 Trong mpOxy . Tìm aûnh cuûa M cuûa ñieåm M(3;  2) qua pheùp tònh tieán theo vectô u = (2;1) . Giaûi     x  3  2  x  5 Theo ñònh nghóa ta coù : M = Tu (M)  MM  u  (x  3; y  2)  (2;1)      y  2  1 y  1  M(5; 1)  2 Tìm aûnh caùc ñieåm chæ ra qua pheùp tònh tieán theo vectô u :  a) A(  1;1) , u = (3;1)  A(2;3)  b) B(2;1) , u = (  3;2)  B(  1;3)  c) C(3;  2) , u = (  1;3)  C(2;1)  3 Trong mpOxy . Tìm aûnh A,B laàn löôït cuûa ñieåm A(2;3), B(1;1) qua pheùp tònh tieán theo vectô u = (3;1) .    Tính ñoä daøi AB , AB . Giaûi    Ta coù : A= Tu (A)  (5;4) , B= Tu (B)  (4;2) , AB = |AB |  5 , AB = |AB |  5 .      4 Cho 2 vectô u1; u2 . Gæa söû M1  Tu (M),M2  Tu (M1). Tìm v ñeå M2  Tv (M) .    1 2 Giaûi      Theo ñeà : M1  Tu (M)  MM1  u1 , M2  Tu (M1)  M1M2  u2 .   1     2          Neáu : M2  Tv (M)  MM2  v  v  MM2  MM1  M1M2  u1+ u2 .Vaäy : v  u1+ u2  5 Ñöôøng thaúng  caét Ox taïi A(  1;0) , caét Oy taïi B(0;2) . Haõy vieát phöông trình ñöôøng thaúng  laø aûnh  cuûa  qua pheùp tònh tieán theo vectô u = (2;  1) . - 5 - trungtrancbspkt@gmail.com
  7. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH Giaûi Vì : A  Tu  (A)  (1; 1) , B  T (B)  (2;1) . u  qua A(1;  1) x  1  t Maët khaùc :   Tu ()   ñi qua A,B . Do ñoù :      ptts  :   VTCP : AB= (1;2) y  1  2t 6 Ñöôøng thaúng  caét Ox taïi A(1;0) , caét Oy taïi B(0;3) . Haõy vieát phöông trình ñöôøng thaúng  laø aûnh  cuûa  qua pheùp tònh tieán theo vectô u = (  1;  2) . Giaûi Vì : A  Tu (A)  (0; 2) , B  Tu (B)  (1;1) .    qua A(0;  2) x  t Maët khaùc :   Tu ()   ñi qua A,B . Do ñoù :      ptts  :   VTCP : AB= (  1;3) y  2  3t  7 Töông töï : a)  : x  2y  4 = 0 , u = (0 ; 3)   : x  2y  2  0  b)  : 3x  y  3 = 0 , u = (  1 ;  2)   : 3x  y  2  0 8 Tìm aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) : (x + 1)2  (y  2)2  4 qua pheùp tònh tieán theo vectô u = (1;  3) .  Giaûi x= x + 1  x = x  1 Bieåu thöùc toaï ñoä cuûa pheùp tònh tieán Tu laø :    y= y  3 y = y+ 3 Vì : M(x;y)  (C) : (x + 1)2  (y  2)2  4  x2  (y  1)2  4  M(x;y)  (C) : x 2  (y  1)2  4 Vaäy : AÛnh cuûa (C) laø (C) : x2  (y  1)2  4 9 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = (x  1; y  2) .  a) CMR f laø pheùp dôøi hình . b) Tìm aûnh cuûa ñöôøng thaúng () : x  2y  3 = 0. c) Tìm aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) : (x + 3)2 + (y  1)2 = 2 . d) Tìm aûnh cuûa parabol (P) : y 2 = 4x . ÑS : b) x  2y  2 = 0 c) (x + 2)2 + (y  1)2 = 2 d) (y + 2)2 = 4(x  1) 10 Trong mpOxy cho pheùp bieán hình f : M(x;y) I M = f(M) = (x ; y) . Khaúng ñònh naøo sau ñaây  sai ? A. f laø 1 pheùp dôøi hình B. Neáu A(0 ; a) thì f(A) = A C. M vaø f(M) ñoái xöùng nhau qua truïc hoaønh D. f [ M(2;3)]  ñöôøng thaúng 2x + y + 1 = 0 ÑS : Choïn C . Vì M vaø f(M) ñoái xöùng nhau qua truïc tung  C sai . 9 Tìm aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) : (x  3)2  (y  2)2  1 qua pheùp tònh tieán theo vectô u = (  2;4) .  x= x  2 x = x+ 2 Giaûi : Bieåu thöùc toaï ñoä cuûa pheùp tònh tieán Tu laø :    y= y  4  y = y  4 Vì : M(x;y)  (C) : (x  3)2  (y  2)2  1  (x  1)2  (y  2)2  1  M(x;y)  (C) : (x  1)2  (y  2)2  1 Vaäy : AÛnh cuûa (C) laø (C) : (x  1)2  (y  2)2  1 - 6 - trungtrancbspkt@gmail.com
  8. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH BT Töông töï : a) (C) : (x  2)2  (y  3)2  1, u = (3;1)  (C) : (x  1)2  (y  2)2  1  b) (C) : x2  y2  2x  4y  4  0, u = (  2;3) (C) : x2  y2  2x  2y  7  0  10 Trong heä truïc toaï ñoä Oxy , xaùc ñònh toaï ñoä caùc ñænh C vaø D cuûa hình bình haønh ABCD bieát ñænh A(  2;0), ñænh B(  1;0) vaø giao ñieåm caùc ñöôøng cheùo laø I(1;2) . Giaûi     Goïi C(x;y) .Ta coù : IC  (x  1; y  2),AI  (3;2),BI  (2; 1)  Vì I laø trung ñieåm cuûa AC neân :    x  1  3 x  4 C = T (I)  IC  AI     C(4; 4) AI y  2  2 y  4  Vì I laø trung ñieåm cuûa AC neân :    x  1  2  x  3  D = T (I)  ID  BI   D   D  D(3; 4) BI y D  2  2 y D  4   Baøi taäp töông töï : A(  1;0),B(0;4),I(1;1)  C(3;2),D(2;  2) . 11 Cho 2 ñöôøng thaúng song song nhau d vaø d . Haõy chæ ra moät pheùp tònh tieán bieán d thaønh d  . Hoûi coù bao nhieâ u pheùp tònh tieán nhö theá ? Giaûi : Choïn 2 ñieåm coá ñònh A  d , A   d      Laáy ñieåm tuyø yù M  d . Gæa söû : M = T (M)  MM  AB      AB  MA  MB  MB / /MA  M  d  d = T (d)  AB Nhaän xeùt : Coù voâ soá pheùp tònh tieán bieán d thaønh d  . 12 Cho 2 ñöôøng troøn (I,R) vaø (I,R ) .Haõy chæ ra moät pheùp tònh tieán bieán (I,R) thaønh (I,R) .     Giaûi : Laáy ñieåm M tuyø yù treân (I,R) . Gæa söû : M = T (M)  MM  II      II  IM  IM  IM  IM  R  M  (I,R)  (I,R) = T [(I,R)]  II 13 Cho hình bình haønh ABCD , hai ñænh A,B coá ñònh , taâm I thay ñoåi di ñoäng treân ñöôøng troøn (C) .Tìm quyõ tích trung ñieåm M cuûa caïnh BC. Giaûi    Goïi J laø trung ñieåm caïnh AB . Khi ñoù deã thaáy J coá ñònh vaø IM  JB . Vaäy M laø aûnh cuûa I qua pheùp tònh tieán T . Suy ra : Quyõ tích cuûa M laø JB  aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) trong pheùp tònh tieán theo vectô JB - 7 - trungtrancbspkt@gmail.com
  9. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH 14 Trong heä truïc toaï ñoä Oxy , cho parabol (P) : y = ax2 . Goïi T laø pheùp tònh tieán theo vectô u = (m,n)  vaø (P) laø aûnh cuûa (P) qua pheùp tònh tieán ñoù . Haõy vieát phöông trình cuûa (P) . Giaûi : Tu      M(x;y) I M(x;y) , ta coù : MM= u , vôùi MM= (x  x ; y  y)      x  x = m  x = x  m Vì MM= u    y y = n  y = y  n Maø : M(x; y)  (P) : y  ax 2  y  n = a(x  m)2  y = a(x  m)2  n  M(x;y)  (P) : y = a(x  m)2  n Vaäy : AÛnh cuûa (P) qua pheùp tònh tieán Tu laø (P) : y = a(x  m)2  n  y = ax2  2amx  am 2  n .    15 Cho ñt  : 6x + 2y  1= 0 . Tìm vectô u  0 ñeå  = Tu () .     Giaûi : VTCP cuûa  laø a = (2;  6) . Ñeå :  = Tu ()  u cuøng phöông a . Khi ñoù : a = (2;  6)  2(1; 3)    choïn u = (1;  3) .   16 Trong heä truïc toaï ñoä Oxy , cho 2 ñieåm A(  5;2) , C(  1;0) . Bieát : B = Tu (A) , C = Tv (B) . Tìm u vaø v   ñeå coù theå thöïc hieän pheùp bieán ñoåi A thaønh C ? Giaûi Tu  Tv                A(  5;2) I B I C( 1;0) . Ta coù : AB  u,BC  v  AC  AB  BC  u  v  (4; 2)     Tu + v - 8 - trungtrancbspkt@gmail.com
  10. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH   17 Trong heä truïc toaï ñoä Oxy , cho 3 ñieåm K(1;2) , M(3;  1),N(2; 3) vaø 2 vectô u = (2;3) ,v = (  1;2) . Tìm aûnh cuûa K,M,N qua pheùp tònh tieán Tu roài Tv .   Tu  Tv                HD : Gæa söû : A(x;y) I B I C(x; y) . Ta coù : AB  u,BC  v  AC  AB  BC  u  v  (1;5)      x  1  1  x  2 Do ñoù : K=Tu  v (K)  KK   (1;5)       K (2; 7) .  y  2  5  y   7 Töông töï : M(4;4) , N(3;2) . 18 Trong heä truïc toaï ñoä Oxy , cho ABC : A(3;0) , B(  2;4) , C(  4;5) . G laø troïng taâm ABC vaø pheùp   tònh tieán theo vectô u  0 bieán A thaøn h G . Tìm G = Tu (G) .  Giaûi Tu  Tu  A(3;0) I G(1;3) I G(x; y)        x  1  4 x  5 Vì AG  (4;3)  u . Theo ñeà : GG  u     G( 5;6).  y  3  3  y  6 19 Trong maët phaúng Oxy , cho 2 ñöôøng troøn (C) : (x  1)2  (y  3)2  2,(C) : x 2  y 2  10x  4y  25  0.  Coù hay khoâng pheùp tònh tieán vectô u bieán (C) thaønh (C) . HD : (C) coù taâm I(1;  3), baùn kính R = 2 ; (C) coù taâm I(5;  2), baùn kính R = 2 .  Ta thaáy : R = R= 2 neân coù pheùp tònh tieán theo vectô u = (4;1) bieán (C) thaønh (C) . 20 Trong heä truïc toaï ñoä Oxy , cho hình bình haønh OABC vôùi A(  2;1) vaø B   :2x  y  5 = 0 . Tìm taäp hôïp ñænh C ? Giaûi      Vì OABC laø hình bình haønh neân : BC  AO  (2; 1)  C  Tu (B) vôùi u = (2; 1)  Tu      x  x  2  x  x  2  B(x;y) I C(x; y) . Do : BC  u      y   y  1  y  y   1  B(x;y)    2x  y  5 = 0  2x  y  10 = 0  C(x; y)   : 2x  y  10 = 0 21 Cho ABC . Goïi A1,B1,C1 laàn löôït laø trung ñieåm caùc caïnh BC,CA,AB. Goïi O1,O2 ,O3 vaø I1,I2 ,I3 töông öùng laø caùc taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp vaø caùc taâm ñöôøng troøn noäi tieáp cuûa ba tam giaùc AB1C1, BC1A1, vaø CA1B1 . Chöùng minh raèng : O1O2O3  I1I 2I3 . HD :  Xeùt pheùp tònh tieán : T1  bieán A I C,C1 I B, B1 I A1 .     AB 2 T1  T1   T1   AB AB AB 2 2   AB1C1 I C1BA1;O1 I O2 ; I1 I I2 .   2       O1O2  I1I2  O1O2  I1I2 .  Lyù luaän töông töï : Xeùt caùc pheùp tònh tieán T1  ,T1  suy ra :   BC CA       2 2 O2O3  I2 I3 vaø O3O1  I3I1  O2O3  I2I3 ,O3O1  I3I1  O1O2O3  I1I2I3 ( c.c.c).    22 Trong töù giaùc ABCD coù AB = 6 3cm ,CD  12cm , A  60 ,B  150 vaø D  90. Tính ñoä daøi caùc caïnh BC vaø DA . HD : T     BC  M  AM  BC.Ta coù : ABCM laø hình bình haønh vaø BCM  30 (vì B  150 )  Xeùt : A I   - 9 - trungtrancbspkt@gmail.com
  11. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH Laïi coù : BCD  360o  (90  60  150 )  60  MCD  30.   Ñònh lyù haøm cos trong MCD : 3 MD2  MC2  DC2  2MC.DC.cos30  (6 3)2  (12)2  2.6 3.12.  36 2  MD = 6cm . 1 Ta coù : MD = CD vaø MC = MD 3  MDC laø tam giaùc ñeàu 2    MCD laø nöûa tam giaùc ñeàu  DMC  90 vaø MDA  30.    Vaäy : MDA  MAD  MAB  30  AMD laø tam giaùc caân taïi M . 6 3 Döïng MK  AD  K laø trung ñieåm cuûa AD  KD=MDcos30  cm  AD  6 3cm 2 Toùm laïi : BC = AM = MD = 6cm , AD = AB = 6 3cm Vaán ñeà 3 : PHEÙP ÑOÁI XÖÙNG TRUÏC A , KIEÁN THÖÙC CÔ BAÛN 1 ÑN1:Ñieåm M goïi laø ñoái xöùng vôùi ñieåm M qua ñöôøng thaúng a neáu a laø ñöôøng trung tröïc cuûa ñoaïn MM. Pheùp ñoái xöùng qua ñöôøng thaú ng coøn goïi laø pheùp ñoái xöùng truïc . Ñöôøng thaúng a goïi laø truïc ñoái xöùng. ÑN2 : Pheùp ñoái xöùng qua ñöôøng thaúng a laø pheùp bieán hình bieán moãi ñieåm M thaønh ñieåm M ñoái xöùng vôùi M qua ñöôøng thaúng a .    Kí hieäu : Ña (M)  M  MoM  MoM , vôùi Mo laø hình chieáu cuûa M treân ñöôøng thaúng a . Khi ñoù :  Neáu M  a thì Ña (M)  M : xem M laø ñoái xöùng vôùi chính noù qua a . ( M coøn goïi laø ñieåm baát ñoäng ) M  a thì Ña (M)  M  a laø ñöôøng trung tröïc cuûa MM  Ña (M)  M thì Ña (M)  M  Ña (H)  H thì Ña (H)  H , H laø aûnh cuûa hình H .  ÑN : d laø truïc ñoái xöùng cuûa hình H  Ñd (H)  H .  Pheùp ñoái xöùng truïc hoaøn toaøn xaùc ñònh khi bieát truïc ñoái xöùng cuûa noù . Chuù yù : Moät hình coù theå khoâng coù truïc ñoái xöùng ,coù theå coù moät hay nhieàu truïc ñoái xöùng . 2 Bieåu thöùc toïa ñoä : M(x;y) I M  Ñd (M)  (x; y )  x= x x=  x ª d  Ox :  ª d  Oy :  y =  y y = y 3 ÑL : Pheùp ñoái xöùng truïc laø moät pheùp dôøi hình . HQ : 1.Pheùp ñoái xöùng truïc bieán ba ñieåm thaúng haøng thaønh ba ñieåm thaúng haøng vaø baûo toaøn thöù töï cuûa caùc ñieåm töông öùng . 2. Ñöôøng thaúng thaønh ñöôøng thaúng . 3. Tia thaønh tia . 4. Ñoaïn thaúng thaønh ñoaïn thaúng baèng noù . 5. Tam giaùc thaønh tam giaùc baèng noù . (Tröïc taâm I tröïc taâm , troïng taâm I troïng taâm )   6. Ñöôøng troøn thaønh ñöôøng troøn baèng noù . (Taâm bieán thaønh taâm : I I I , R = R )  7. Goùc thaønh goùc baèng noù . - 10 - trungtrancbspkt@gmail.com
  12. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH  PP : Tìm aûnh M  = Ña (M) 1. (d)  M , d  a 2. H = d  a 3. H laø trung ñieåm cuûa MM  M ? ª PP : Tìm aûnh cuûa ñöôøng thaúng : = Ña ()  TH1: () // (a) 1. Laáy A,B  () : A  B 2. Tìm aûnh A= Ña (A) 3.   A,// (a)    TH2 :  // a 1. Tìm K =   a 2. Laáy P   : P  K .Tìm Q = Ña (P) 3.   (KQ) ª PP : Tìm M  () : (MA + MB)min . Tìm M  () : (MA+ MB)min  Loaïi 1 : A, B naèm cuøng phía ñoái vôùi () : 1) goïi A laø ñoái xöùng cuûa A qua () 2) M  (), thì MA + MB  MA+ MB  AB Do ñoù: (MA+MB)min = AB  M = (AB)  ()  Loaïi 2 : A, B naèm khaùc phía ñoái vôùi () : M  (), thì MA + MB  AB Ta coù: (MA+MB)min = AB  M = (AB)  () B . BAØI TAÄP 1 Trong mpOxy . Tìm aûnh cuûa M(2;1) ñoá i xöùng qua Ox , roài ñoái xöùng qua Oy . Ñ Oy Ñ Ox  HD : M(2;1) I M(2;  1) I M(2; 1)  2 Trong mpOxy . Tìm aûnh cuûa M(a;b) ñoá i xöùng qua Oy , roài ñoái xöùng qua Ox . OyÑ Ñ Ox  HD : M(a;b) I M(  a;b) I M(a;  b)  Ñ a Ñ b 3 Cho 2 ñöôøng thaúng (a) : x  2 = 0 , (b) : y + 1 = 0 vaø ñieåm M(  1;2) . Tìm : M I M I M. aÑ b Ñ HD : M(  1;2) I M(5;2) I M(5; 4) [ veõ hình ] . 4 Cho 2 ñöôøng thaúng (a) : x  m = 0 (m > 0) , (b) : y + n = 0 (n > 0). a Ñ b Ñ Tìm M: M(x;y)  M(x; y)  M(x; y). Ña x  2m  x Ñb x  2m  x HD : M(x;y) I M  I M   tñ(m;y)  y  y tñ(2m x; n) y  2n  y 5 Cho ñieåm M(  1;2) vaø ñöôøng thaúng (a) : x + 2y + 2 = 0 . HD : (d) : 2x  y + 4 = 0 , H = d  a  H(  2;0) , H laø trung ñieåm cuûa MM  M(  3;  2) 6 Cho ñieåm M(  4;1) vaø ñöôøng thaúng (a) : x + y = 0 .  M= Ña (M)  (1; 4) 7 Cho 2 ñöôøng thaúng () : 4x  y + 9 = 0 , (a) : x  y + 3 = 0 . Tìm aûnh = Ña () . HD : 4 1  Vì    caét a  K    a  K(2;1) 1 1  M(  1;5)    d  M,  a  d : x  y  4  0  H(1/ 2; 7 / 2) : tñieåm cuûa MM  M  Ña (M)  (2;2)    KM: x  4y + 6 = 0 - 11 - trungtrancbspkt@gmail.com
  13. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH 8 Tìm b = Ña (Ox) vôùi ñöôøng thaúng (a) : x + 3y + 3 = 0 . HD :  a  Ox = K(  3;0) . 3 9  M  O(0;0)  Ox : M= Ña (M) = (  ;  ) . 5 5  b  KM: 3x + 4y  9 = 0 . 9 Tìm b = Ña (Ox) vôùi ñöôøng thaúng (a) : x + 3y  3 = 0 . HD :  a  Ox = K(3;0) .  P  O(0;0)  Ox . + Qua O(0;0)     : 3x  y  0 +  a 3 9 3 9  E = a    E( ; ) laø trung ñieåm OQ  Q( ; ) . 10 10 5 5  b  KQ : 3x + 4y  9 = 0 . 10 Tìm b = ÑOx (a) vôùi ñöôøng thaúng (a) : x + 3y  3 = 0 . Giaûi : Caùch 1: Duøng bieåu thöùc toaï ñoä (raát hay) Caùch 2 : K= a  Ox  K(3;0)  P(0;1)  a  Q = ÑOx (P) = (0;  1)  b  KQ : x  3y  3 = 0 . 11 Cho 2 ñöôøng thaúng () : x  2y + 2 = 0 , (a) : x  2y  3 = 0 . Tìm aûnh = Ña () . PP :  / /a Caùch 1 : Tìm A,B    A,B      AB Caùch 2 : Tìm A    A     / / ,   A Giaûi :  A(0;1)    A  Ña (A)  (2; 3)    A, / /    : x  2y  8  0 12 Cho ñöôøng troøn (C) : (x+3)2  (y  2)2  1 , ñöôøng thaúng (a) : 3x  y + 1= 0 . Tìm (C) = Ña [(C)] HD : (C) : (x  3)2  y 2  1 . 13 Trong mpOxy cho ABC : A(  1;6),B(0;1) vaø C(1;6) . Khaúng ñònh naøo sau ñaây sai ? A. ABC caân ôû B B. ABC coù 1 truïc ñoái xöùng C. ABC  ÑOx (ABC) D. Troïng taâm : G = ÑOy (G) HD : Choïn D 14 Trong mpOxy cho ñieåm M(  3;2), ñöôøng thaúng () : x + 3y  8 = 0, ñöôøng troøn (C) : (x+3)2 (y  2)2 4. Tìm aûnh cuûa M, () vaø (C) qua pheùp ñoái xöùng truïc (a) : x  2y + 2 = 0 . Giaûi : Goïi M, () vaø (C) laø aûnh cuûa M, () vaø (C) qua pheùp ñoái xöùng truïc a .  Qua M(  3;2) a) Tìm aûnh M : Goïi ñöôøng thaúng (d) :    a + (d)  (a)  (d) : 2x  y + m = 0 . Vì (d)  M(  3;2)  m = 4  (d) : 2x  y  4 = 0 - 12 - trungtrancbspkt@gmail.com
  14. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH  1  x H  2 (x M  x M ) + H = (d)  (a)  H(  2;0)  H laø trung ñieåm cuûa M,M  H   y  1 (y  y  )  H 2 M M  1  2  2 (3  x M ) x  1    M  M( 1; 2)  0  1 (2  y  )  y M  2  2 M b) Tìm aûnh () : 1 3  Vì   ( ) caét (a)  K= ( )  (a) 1 2  x + 3y  8 = 0  Toaï ñoä cuûa K laø nghieäm cuûa heä :   K(2; 2)  x  2y + 2 = 0  Laáy P  K  Q = Ña [P(  1;3)] = (1; 1) . ( Laøm töông töï nhö caâu a) )  Qua P(  1;3) Goïi ñöôøng thaúng (b) :    a + (b)  (a)  (b) : 2x  y + m = 0 . Vì (b)  P(  1;3)  m =  1  (b) : 2x  y  1 = 0 + E = (b)  (a)  E(0;1)  E laø trung ñieåm cuûa P,Q   1  1 x E  2 (x P  xQ ) 0  2 (1  xQ ) xQ  1     E    Q(1; 1) y  1 (y  y ) 1  1 (3  y ) yQ  1   E 2 P  Q  2  Q  Qua K(2;2) x2 y2 + ()  (KQ) :    () :   3x  y  4  0 VTCP : KQ  (1; 3)  (1;3) 1 3 c) + Tìm aûnh cuûa taâm I(  3;2) nhö caâu a) .  R  2 Ña   + Vì pheùp ñoái xöùng truïc laø pheùp dôøi hình neân (C):  Taâm I I (C) :  Taâm I   R  R  2 Ña .Tìm I I I   Ña   2 2 Vaäy : (C) + Taâm I(  3;2) I (C) + Taâm I = Ña [ I(  3; 2)]  ( 5 ; 5 )    BK : R = 2  BK : R= R = 2  2 2 2 2  (C) : (x  )  (y  )  4 5 5 15 Trong mpOxy cho ñieåm M(3;  5), ñöôøng thaúng () : 3x + 2y  6 = 0, ñöôøng troøn (C) : (x+1)2  (y  2)2 9. Tìm aûnh cuûa M, () vaø (C) qua pheùp ñoái xöùng truïc (a) : 2x  y + 1 = 0 . HD : Ña 33 1 9 13 a) M(3;  5) I M( ;  ),(d) : x  2y  7  0,tñieåm H(  ;  )  5 5 5 5 4 15 b) + K=  (a)  K( ; ) 7 7 + P  () : P(2;0)  K , Q = Ña [P(2;0)] = (  2;2)  ()  (KQ) : x  18y  38  0 Ña 9 8 9 8 c) + I(1;  2) I I(  ; ) , R= R = 3   (C) : (x + )2  (y  )2  9 5 5 5 5 16 Cho ñieåm M(2;  3), ñöôøng thaúng () : 2x + y  4 = 0, ñöôøng troøn (C) : x2  y 2  2x  4y  2  0. Tìm aûnh cuûa M, () vaø (C) qua pheùp ñoái xöùng qua Ox . ÑOx x  x  x  x HD : Ta coù : M(x;y)  M   (1)   (2)  y   y  y   y Ñ Ox   Thay vaøo (2) : M(2;  3)  M(2;3) - 13 - trungtrancbspkt@gmail.com
  15. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH  M(x;y)  ()  2x  y  4 = 0  M(x;y)  () : 2x  y  4 = 0 .  M(x;y)  (C) : x2  y2  2x  4y  2  0  x2 y2  2x  4y  2  0  (x  1)2  (y  2)2  3  M(x;y)  (C) : (x  1)2  (y  2)2  3 17 Trong mpOxy cho ñöôøng thaúng (a) : 2x  y+3 = 0 . Tìm aûnh cuûa a qua ÑOx . ÑOx x  x  x  x Giaûi : Ta coù : M(x;y) I M    y  y y  y Vì M(x;y)  (a) : 2x  y+3 = 0  2(x)  (y)+3 = 0  2x  y+3 = 0  M(x; y)  (a) : 2x  y + 3 = 0 Ñ Oy Vaäy : (a) I (a) : 2x  y + 3 = 0  18 Trong mpOxy cho ñöôøng troøn (C) : x 2  y2  4y  5 = 0 . Tìm aûnh cuûa a qua ÑOy . ÑOy  x   x  x   x  Giaûi : Ta coù : M(x;y) I M     y  y  y  y Vì M(x;y)  (C) : x 2  y2  4y  5 = 0  (  x)2  y2  4(y)  5 = 0  x2  y2  4y  5 = 0  M(x; y)  (C) : x 2  y 2  4y  5 = 0 ÑOy Vaäy : (C) I (C) : x 2  y 2  4y  5 = 0  19 Trong mpOxy cho ñthaúng (a) : 2x  y  3 = 0 , () : x  3y  11 = 0 , (C) : x2  y 2  10x  4y  27 = 0 . a) Vieát bieåu thöùc giaûi tích cuûa pheùp ñoái xöùng truïc Ña . b) Tìm aûnh cuûa ñieåm M(4;  1) qua Ña . c) Tìm aûnh : () = Ña (),(C)  Ña (C) . Giaûi a) Toång quaùt (a) : Ax + By + C=0 , A 2  B2  0 Ña      Goïi M(x;y) I M(x; y) , ta coù : MM  (x  x; y  y) cuøng phöông VTPT n = (A;B)  MM  tn  x  x  At x  x  At x  x y  y   (t   ) . Goïi I laø trung ñieåm cuûa MM neâ n I( ; )  (a) y  y  Bt y  y  Bt 2 2 x  x y  y x  x  At y  y  Bt  A( )  B( )  C  0  A( )  B( )C  0 2 2 2 2 2(Ax + By + C)  (A 2  B2 )t  2(Ax + By + C)  t  A 2  B2   2A(Ax + By + C) 2B(Ax + By + C)   x  x  ; y  y    A 2  B2 A 2  B2  4(2x  y  3)  3 4 12  x  x   5  x   5 x  5 y  5  AÙp duïng keát quaû treân ta coù :    y  y  2(2x  y  3)  y  4 y  3 y  6   5   5 5 5 Ña 4 7 b) M(4;  1) I M( ; )  5 5 Ñ a c)  I  : 3x  y  17  0 Ñ d) (C) I (C) : (x  1)2  (y  4)2  2 a - 14 - trungtrancbspkt@gmail.com
  16. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH 20 Trong mpOxy cho ñöôøng thaúng () : x  5y  7 = 0 vaø () : 5x  y  13 = 0 . Tìm pheùp ñoái xöùng qua truïc bieán () thaønh () . Giaûi 1 5 Vì   () vaø () caét nhau . Do ñoù truïc ñoái xöùng (a) cuûa pheùp ñoái xöùng bieán () thaønh () chính 5 1 laø ñöôøng phaân giaùc cuûa goùc taïo bôûi () vaø () . | x  5y  7 |  x  y  5  0 (a1) | 5x  y  13| Töø ñoù suy ra (a) :   1  25 25 + 1  x  y  1  0 (a2 ) Vaäy coù 2 pheùp ñoái xöùng qua caùc truïc (1) : x  y  5  0 , ( 2 ) : x  y  1  0 21 Qua pheùp ñoái xöùng truïc Ña : 1. Nhöõng tam giaùc naøo bieán thaønh chính noù ? 2. Nhöõng ñöôøng troøn naøo bieán thaø nh chính noù ? HD : 1. Tam giaùc coù 1 ñænh  truïc a , hai ñænh coøn laïi ñoái xöùng qua truïc a . 2. Ñöôøng troøn coù taâm  a . 22 Tìm aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) : (x  1)2  (y  2)2  4 qua pheùp ñoái xöùng truïc Oy. PP : Duøng bieåu thöùc toaï ñoä  ÑS : (C) : (x  1)2  (y  2)2  4 23 Hai ABC vaø ABC cuøng naèm trong maët phaúng toaï ñoä vaø ñoái xöùng nhau qua truïc Oy . Bieát A(  1;5),B(4;6),C(3;1) . Haõy tìm toaï ñoä caùc ñænh A , B vaø C . ÑS : A (1;5), B(4;6) vaø C(  3;1) 24 Xeùt caùc hình vuoâng , nguõ giaùc ñeàu vaø luïc giaùc ñeàu . Cho bieát soá truïc ñoái xöùng töông öùng cuûa moãi loaïi ña giaùc ñeàu ñoù vaø chæ ra caùch veõ caùc truïc ñoái xöùng ñoù . - 15 - trungtrancbspkt@gmail.com
  17. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH ÑS :  Hình vuoâng coù 4 truïc ñoái xöùng , ñoù laø caùc ñöôøng thaúng ñi qua 2 ñænh ñoái dieän vaø caùc ñöôøng thaúng ñi qua trung ñieåm cuûa caùc caëp caïnh ñoái dieän .  Nguõ giaùc ñeàu coù 5 truïc ñoái xöùng ,ñoù laø caùc ñöôøng thaúng ñi qua ñænh ñoái dieän vaø taâm cuûa nguõ giaùc ñeàu .  Luïc giaùc ñeàu coù 6 truïc ñoái xöùng , ñoù laø caùc ñöôøng thaúng ñi qua 2 ñænh ñoái dieän vaø caùc ñöôøng thaúng ñi qua trung ñieåm cuûa caùc caëp caïnh ñoái dieän . 25 Goïi d laø phaân giaùc trong taïi A cuûa ABC , B laø aûnh cuûa B qua pheùp ñoái xöùng truïc Ñd . Khaúng ñònh naøo sau ñaây sai ? A. Neáu AB < AC thì B ôû treân caïnh AC . B. B laø trung ñieåm caïnh AC . C. Neáu AB = AC thì B  C . D. Neáu B laø trung ñieåm caïnh AC thì AC = 2AB . ÑS : Neáu B= Ñd (B) thì B  AC .  A ñuùng . Vì AB < AC maø AB= AB neân AB< AC  B ôû treân caïnh AC . 1  B sai . Vì giaû thieát baøi toaùn khoâng ñuû khaúng ñònh AB = AC. 2  C ñuùng . Vì AB= AB maø AB = AC neân AB = AC  B  C .  D ñuùng . Vì Neáu B laø trung ñieåm caï nh AC thì AC=2AB maø AB=AB neân AC=2AB . 26 Cho 2 ñöôøng thaúng a vaø b caét nhau taïi O . Xeùt 2 pheùp ñoái xöùng truïc Ña vaø Ñb : Ñ a Ñ b A I B I C . Khaúng ñònh naøo sau ñaây khoâng sai ? A. A,B,C  ñöôøng troøn (O, R = OC) . B. Töù giaùc OABC noäi tieáp . C. ABC caân ôû B D. ABC vuoâng ôû B HD :  A. Khoâng sai . Vì d1 laø trung tröïc cuûa AB  OA = OB , d 2 laø trung tröïc cuûa BC  OB = OC  OA = OB = OC  A,B,C  ñöôøng troøn (O, R = OC) .  Caùc caâu B,C,D coù theå sai . 27 Cho ABC coù hai truïc ñoái xöùng . Khaúng ñònh naøo sau ñaây ñuùng ? A. ABC laø  vuoâng B. ABC laø  vuoâng caân C. ABC laø  ñeàu D. ABC laø  caân . HD : Gæa söû ABC coù 2truïc ñoái xöùng laø AC vaø BC AB = AC   AB  AB  BC  ABC ñeàu . BC = BA 28 Cho ABC coù A  110o. Tính B vaø C ñeå ABC    coù truïc ñoái xöùng . A. B = 50o vaø C  20o   B. B = 45o vaø C  25o   C. B = 40o vaø C  30o   D. B = C  35o   HD : Choïn D . Vì : ABC coù truïc ñoái xöùng khi ABC caân hoaëc ñeàu Vì A  110o  90o  ABC caân taïi A , khi ñoù :  o  o o   180  A  180  110  35o BC 2 2 29 Trong caùc hình sau , hình naøo coù nhieàu truïc ñoái xöùng nhaát ? A. Hình chöõ nhaät B. Hình vuoâng C. Hình thoi D. Hình thang caân . ÑS : Choïn B. Vì : Hình vuoâng coù 4 truïc ñoái xöùng . 30 Trong caùc hình sau , hình naøo coù ít truïc ñoái xöùng nhaát ? A. Hình chöõ nhaät B. Hình vuoâng C. Hình thoi D. Hình thang caân . ÑS : Choïn D. Vì : Hình thang caân coù 1 truïc ñoái xöùng . - 16 - trungtrancbspkt@gmail.com
  18. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH 31 Trong caùc hình sau , hình naøo coù 3 truïc ñoái xöùng ? A. Hình thoi B. Hình vuoâng C.  ñeàu D.  vuoâng caân . ÑS : Choïn C. Vì :  ñeàu coù 3 truïc ñoái xöùng . 32 Trong caùc hình sau , hình naøo coù nhieàu hôn 4 truïc ñoái xöùng ? A. Hình vuoâng B. Hình thoi C. Hình troøn D. Hình thang caân . ÑS : Choïn C. Vì : Hình troøn coù voâ soá truïc ñoái xöùng . 33 Trong caùc hình sau , hình naøo khoâng coù truïc ñoái xöùng ? A. Hình bình haønh B.  ñeàu C.  caân D. Hình thoi . ÑS : Choïn A. Vì : Hình bình haønh khoâng coù truïc ñoái xöùng . 34 Cho hai hình vuoâng ABCD vaø ABCD coù caïnh ñeàu baèng a vaø coù ñænh A chung . Chöùng minh : Coù theå thöïc hieän moät pheùp ñoái xöùng truïc bieán hình vuoân g ABCD thaønhø ABCD . HD : Gæa söû : BC  BC = E .   Ta coù : AB = AB , B  B  90 ,AE chung . EB = EB ÑAE  ABE = ABF    B I B  bieát AB = AB EC = EC ÑAE Maët khaùc :   C I C AC = AC= a 2  BAB Ngoaøi ra : AD    = AD vaø DAE  DAE  90  2 ÑA ÑAE  D I D  ABCD I ABCD  35 Goïi H laø tröïc taâm ABC . CMR : Boán tam giaùc ABC , HBC , HAC , HAC coù ñöôøng troøn ngoaïi tieáp baèng nhau . HD :   Ta coù : A = C (cuøng chaén cung BK ) 1 2     A1 = C1 (goùc coù caïnh töông öùng  )  C1 = C2  CHK caân  K ñoái xöùng vôùi H qua BC . Xeùt pheùp ñoái xöùng truïc BC . Ñ BC BC Ñ BC Ñ Ta coù : K I H ; B I B ; C I C Ñ BC Vaäy : Ñöôøng troøn ngoaïi tieáp KBC I Ñöôøng troøn ngoaïi tieáp HBC 36 Cho ABC vaø ñöôøng thaúng a ñi qua ñænh A nhöng khoâng ñi qua B,C . a) Tìm aûnh ABC qua pheùp ñoái xöùng Ña . b) Goïi G laø troïng taâm ABC , Xaùc ñònh G laø aûnh cuûa G qua pheùp ñoái xöùng Ña . Giaûi a) Vì a laø truïc cuûa pheùp ñoái xöùng Ña neân :  A  a  A  Ña (A) .  B,C  a neân Ña : B I B,C I C sao cho a laø trung tröïc cuûa BB,CC   b) Vì G  a neân Ña : G I G sao cho a laø trung tröïc cuûa GG .  - 17 - trungtrancbspkt@gmail.com
  19. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH 37 Cho ñöôøng thaúng a vaø hai ñieåm A,B naèm cuøng phía ñoái vôùi a . Tìm treân ñöôøng thaúng a ñieåm M sao cho MA+MB ngaén nhaát . Giaûi : Xeùt pheùp ñoái xöùng Ña : A I A .  M  a thì MA = MA . Ta coù : MA + MB = MA+ MB  AB Ñeå MA + MB ngaén nhaát thì choïn M,A,B thaúng haøng Vaäy : M laø giao ñieåm cuûa a vaø A B . 38 (SGK-P13)) Cho goùc nhoïn xOy vaø M laø moät ñieåm beân trong goùc ñoù . Haõy tìm ñieåm A treân Ox vaø ñieåm B treân Oy sao cho MBA coù chu vi nhoû nhaát . Giaûi Goïi N = ÑOx (M) vaø P = ÑOx (M) . Khi ñoù : AM=AN , BM=BP Töø ñoù : CVi = MA+AB+MB = NA+AB+BP  NP ( ñöôøng gaáp khuùc  ñöôøng thaú ng ) MinCVi = NP Khi A,B laàn löôït laø giao ñieåm cuûa NP vôùi Ox,Oy . 39 Cho ABC caân taïi A vôùi ñöôøng cao AH . Bieát A vaø H coá ñònh . Tìm taäp hôïp ñieåm C trong moãi tröôøng hôïp sau : a) B di ñoäng treân ñöôøng thaúng  . b) B di ñoäng treân ñöôøng troøn taâm I, baùn kính R . Giaûi a) Vì : C = ÑAH (B) , maø B   neân C   vôùi  = ÑAH () Vaäy : Taäp hôïp caùc ñieåm C laø ñöôøng thaúng  b) Töông töï : Taäp hôïp caùc ñieåm C laø ñöôøng troøn taâm J , baùn kính R laø aûnh cuûa ñöôøng troøn (I) qua ÑAH . Vaán ñeà 4 : PHEÙP ÑOÁI XÖÙNG TAÂM A , KIEÁN THÖÙC CÔ BAÛN 1 ÑN : Pheùp ñoái xöùng taâm I laø moät pheùp dôøi hình bieán moãi ñieåm M thaønh ñieåm M ñoái xöùng vôùi M qua I. Pheùp ñoái xöùng qua moät ñieåm coøn goïi laø pheùp ñoái taâm . Ñieåm I goïi laø taâm cuûa cuûa pheùp ñoái xöùng hay ñôn giaûn laø taâm ñoái xöùng .    Kí hieäu : ÑI (M)  M  IM  IM .  Neáu M  I thì M  I  Neáu M  I thì M  ÑI (M) I laø trung tröïc cuûaMM.  ÑN :Ñieåm I laø taâm ñoái xöùng cuûa hì H  ÑI (H)  H. nh Chuù yù : Moät hình coù theå khoâng coùtaâm ñoái xöùng . ÑI 2 Bieåu thöùc toïa ñoä : Cho I(x o ; y o ) vaø pheùp ñoái xöùng taâm I : M(x;y) I M  ÑI (M)  (x; y ) thì  x= 2xo  x    y  2yo  y  3 Tính chaát : 1. Pheùp ñoái xöùng taâm baûo toaøn khoaûng caùch giöõa hai ñieåm baát kì . 2. Bieán moät tia thaønh tia . 3. Baûo toaøn tính thaúng haøng vaø thöù töï cuûa caùc ñieåm töông öùng . 4. Bieán moät ñoaïn thaúng thaønh ñoaïn thaúng baèng noù . 5. Bieán moät ñöôøng thaúng thaønh moät ñöôøng thaúng song song hoaëc truøng vôùi ñöôøng thaúng ñaõ cho . 6. Bieán moät goùc thaønh goùc coù soá ño baèng noù . 7. Bieán tam giaùc thaønh tam giaùc baèng noù . ( Tröïc taâm  tröïc taâm , troïng taâm  troïng taâm ) - 18 - trungtrancbspkt@gmail.com
  20. Chương I: PHÉP BIẾN HÌNH 8. Ñöôøng troøn thaønh ñöôøng troøn baèng noù . ( Taâm bieán thaønh taâm : I I I , R = R )  B . BAØI TAÄP 1 Tìm aûnh cuûa caùc ñieåm sau qua pheùp ñoái xöùng taâm I : 1) A(  2;3) , I(1;2)  A(4;1) 2) B(3;1) , I(  1;2)  B(5;3) 3) C(2;4) , I(3;1)  C(4; 2) Giaûi :   x  1  3  x  4 a) Gæa söû : A  ÑI (A)  IA  IA  (x  1; y  2)  (3;1)     A(4;1) y  2  1 y  1 Caùch  : Duøng bieåu thöùc toaï ñoä 2 Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng thaúng sau qua pheùp ñoái xöùng taâm I : 1) () : x  2y  5  0,I(2; 1)  () : x  2y  5  0 2) () : x  2y  3  0,I(1; 0)  () : x  2y  1  0 3) () : 3x  2y  1  0,I(2; 3)  () : 3x  2y  1  0 Giaûi PP : Coù 3 caùch Caùch 1: Duøng bieåu thöùc toaï ñoä Caùch 2 : Xaùc ñònh daïng  //  , roài duøng coâng thöùc tính khoaûng caùch d(;)  . Caùch 3 : Laáy baát kyø A,B   , roài tìm aûnh A,B      AB ÑI  x  4  x  x  4  x 1) Caùch 1: Ta coù : M(x;y) I M    y  2  y y  2  y Vì M(x;y)    x  2y  5  0  (4  x)  2(2  y)  5  0  x  2y  5  0  M(x;y)   : x  2y  5  0 ÑI Vaäy : () I () : x  2y  5  0  Caùch 2 : Goïi   = ÑI ()   song song   : x + 2y + m = 0 (m  5) . |5| |m|  m  5 (loaïi) Theo ñeà : d(I;) = d(I;)    5  | m |   12  22 12  22  m  5  () : x  2y  5  0 Caùch 3 : Laáy : A(  5;0),B(  1;  2)    A(9; 2),B(5; 0)    AB : x  2y  5  0 3 Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng troøn sau qua pheùp ñoái xöùng taâm I : 1) (C) : x2  (y  2)2  1,E(2;1)  (C) : (x  4)2  y2  1 2) (C) : x2  y2  4x  2y  0,F(1; 0)  (C) : x2  y2  8x  2y  12  0 ñ / nghiaõ hay bieåu thöùc toaï ñoä 3) (P) : y = 2x2  x  3 , taâm O(0;0) .  (P) : y =  2x2  x  3  HD : a) Coù 2 caùch giaûi : Caùch 1: Duøng bieåu thöùc toaï ñoä . ÑE Caùch 2 : Tìm taâm I I I,R  R  (ñaõ cho) .  b) Töông töï . 4 Cho hai ñieåm A vaø B .Cho bieát pheùp bieán ñoåi M thaønh M sao cho AMBM laø moät hình bình haønh . - 19 - trungtrancbspkt@gmail.com
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

EXAM.06: Bộ 240 Đề Thi Thử THPT Quốc Gia 2023
240 tài liệu
1111 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2