intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chuyên đề Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp về lĩnh vực lao động: Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES

Chia sẻ: Nguyễn Ngoc Tuấn | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:22

167
lượt xem
31
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chuyên đề trình bày khái quát quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của xí nghiệp, thực trạng áp dụng bộ tiêu chuẩn SA 8000 tại xí nghiệp may Tân Phú, các kết luận và kiến nghị về việc áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chuyên đề Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp về lĩnh vực lao động: Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES

  1. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn PHẦN I: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.  Nền kinh tế việt nam ngày càng phát triển, hàng trăm công ty đua nhau mọc  lên, không chỉ  trong nước, các nhà đầu tư  nước ngoài cũng góp phần xây dựng  những khu công nghiệp, những công ty lớn, quy mô sản xuất rộng. ngày càng có   nhiều doanh nghiệp nỗi lên, cũng đồng nghia với việc đất nước, con người việt   nam chúng ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức, ví dụ  như: nguồn nhân lực  để  đáp  ứng nhu cầu ngày càng cao, vấn đề  môi trường ô nhiễm, nhà nước phải   quản lý vấn đề  thuê và sử dụng lao động của các doanh nghiệp ( lao động trẻ  em,  lao động cưỡng bức, an toàn lao động, giờ  làm việc, thù lao, quản lý…), ngoài ra   còn nhiều vấn đề mà nhà nước và xã hội hiện tại cần quan tâm. Trong những năm gần đây vấn đề  trách nhiệm xã hội­ CSR của các doanh  nghiệp đang được quan tâm, đặc biệt sau hai vụ  lớn gây xôn xao xã hội là công ty  Vedan xả  chất thải chưa qua xử  lý ra sông Thị  Vải và sữa nhiễm melamine của   Trung Quốc. Hiện nay, vấn đề  trách nhiệm xã hội đối với các doanh nghiệp Việt  Nam không còn mới nhưng vẫn còn lạ. Từ  năm 2005, nước ta đã có giải thưởng  "CSR hướng tới sự  phát triển bền vững" được tổ  chức bởi Phòng thương mại và  Công nghiệp Việt Nam, Bộ  Lao động Thương binh và Xã hội, Bộ  Công Thương   cùng các hiệp hội Da giày, Dệt may tổ chức, nhằm tôn vinh các doanh nghiệp thực   hiện tốt công tác CSR trong bối cảnh hội nhập. Năm 2006 đã có 50 doanh nghiệp   ngành dệt may và da giày tham dự. Theo tiến sĩ Đoàn Gia Khương thì trong bối   cảnh hội nhập như  nước ta hiện nay, nếu các doanh nghiệp muốn đứng vững cần  phải biết đến trách nhiệm xã hội và cần áp dụng trách nhiệm xã hội tốt. Trong trách nhiệm xã hội ( CSR) có một vấn đề  cần quan tâm đó là   trách  nhiệm đối với người lao động. Bởi lẽ người lao động là một nhân tố quan trọng  không thể  thiếu trong bất cứ  doanh nghiệp nào với bất cứ  nghành nghề, lĩnh vực  kinh doanh nào. Một nhà kinh doanh giỏi là nhà kinh doanh phải biết quan tâm đến   người lao động của mình. Trách nhiệm đối với người lao động thì cũng có nhiều bộ  tiêu chuẩn quy   định, tuy nhiên trong đề  tài này chỉ  nghiên cứu về  việc áp dụng bộ  tiêu chuẩn SA  8000, và bộ tiêu chuẩn này được nghiên  cứu tại xí nghiệp may Tân Phú thuộc công   ty TNHH một thành viên dệt may Gia Định, nhằm tìm hiểu rõ hơn về  quy trình áp   dụng, họ đã gặp những khó khăn gì trong quá trình nghiên cứu và áp dụng, cũng như  tìm hiểu những thành quả mà họ đã đạt được khi áp dụng bộ tiêu chuẩn này. Như chúng ta đã biết ở Việt Nam hiện nay phần lớn là các doanh nghiệp vừa   và nhỏ, các doanh nghiệp này thứ nhất là thiếu sự hiểu biết, thứ hai là không có đủ  kinh phí  và trình độ kỹ thuật để áp dụng bộ tiêu chuẩn này. Từ việc nghiên cứu tại   doanh nghiệp cũng phản ánh phần nào thực trạng áp dụng bộ  tiêu chuẩn SA 8000   Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  2. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn của các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay, từ đó có thể  có những biện pháp nhằm   giúp đỡ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp ngày càng hiểu rõ hơn và áp dụng bộ  tiêu chuẩn tốt hơn. II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU, PHẠM VI ÁP DỤNG, PHƯƠNG PHÁP  NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng nghiên cứu Bộ tiêu chuẩn SA 8000 Tài liệu, số liệu, bảng báo cáo về việc triển khai áp dụng, kiểm tra, giám sát  SA 8000 tại xí nghiệp may Tân Phú. Bảng nội quy lao động của xí nghiệp Thỏa ước lao động tập thể của xí nghiệp Bộ luật lao động của Việt Nam. Luật công đoàn ở Việt Nam  2. Phạm vi áp dụng ­ Phục vụ cho việc học tập, làm báo cáo chuyên đề chuyên sâu cuối khóa. ­ Có thể  làm tài liệu tham khảo cho bản thân khi làm việc trong các doanh   nghiệp. ­ Áp dụng rộng rãi, làm tài liệu tham khảo cho một số doanh nghiệp muốn áp   dụng bộ tiêu chuẩn này ­ Làm tài liệu tham khảo cho sinh viên khóa sau. 3. Phương pháp nghiên cứu ­ Thu thập thông tin, thao khảo tài liệu trên web, sách báo ­ Thu thập thông tin, số liệu liên quan đến trách nhiệm xã hội tại xí nghiệp  may Tân Phú. ­ Tham khảo ý kiến chuyên viên phòng quản lý, thực hiện, giám sát, kiểm tra  Sau khi thu thập số liệu, thông tin, tiến hành phân tích tổng hợp và đánh   giá. III. CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận. 1.1. Khái niệm SA 8000: SA­ 8000 là một bộ  tiêu chuẩn định ra các  tiêu chí có thể  kiểm định được và một quy trình   đánh giá độc lập để  bảo vệ  quyền lợi người lao   động và đảm bảo hàng hóa được sản xuất từ bất  cứ  công ty lớn hay nhỏ   ở  trên thế  giới mà những công ty này được đánh giá là có  đạo đức trong đối xử với người lao động. Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  3. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn SA 8000 được phát triển và phát hành bởi  tổ chức Trách nhiệm xã hội quốc  tế  (Social Accountability International ­ SAI)  đưa ra các yêu cầu đối với các điều  kiện làm việc mà một tổ chức phải cung cấp cho các nhân viên của mình. SA 8000  được ban hành năm 1997, dựa trên 12 công  ước của Tổ  chức lao động quốc tế  ( ILO), công bố toàn cầu về nhân quyền, công ước của liên hiệp quốc về quyền trẻ  em, công  ước của liên hiệp quốc về  việc loại trừ  các hình thức phân biệt đối xử  đối với phụ nữ. Tiêu chuẩn SA 8000 có thể được áp dụng cho các công ty có quy mô lớn, nhỏ  ở cả  các nước phát triển và các nước đang phát triển. Bộ  tiêu chuẩn này được xây  dựng để thức đẩy các doanh nghiệp phải có trách nhiệm với xã hội trong quá trình  sản xuất kinh doanh Trước hết, SA 8000 là tiêu chuẩn so sánh và đánh giá trách  nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Thứ đến, SA 8000 thúc đẩy việc đảm bảo quyền   cơ bản của người lao động trong doanh nghiệp. SA 8000 đặc biệt yêu cầu sự công   khai trong các hoạt động sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, SA8000 còn có riêng một phần về hệ thống quản lý đòi hỏi những chính  sách và quy trình, cũng như  các hệ  thống quản lý văn bản thể  hiện quyết tâm áp  dụng hệ  thống tiêu chuẩn SA8000. Tổ  chức lao động quốc tế  và Liên Hiệp Quốc  cũng như các tổ  chức phi chính phủ  khác đang ngày càng hoàn thiện các điều kiện   lao động. Mặt khác, các công ty ngày càng chấp nhận hệ  thống SA8000 và ý thức  được lợi ích của hệ thống này, kể cả về phía công nhân và phía quản lý. Các công   ty lớn ngày càng yêu cầu các nhà cung cấp và các  công ty gia công thực hiện SA8000, cũng như  áp  dụng các quy định lao động. Các tổ  chức công đoàn, các hội của người  tiêu dùng và các nhà bảo vệ quyền lao động chọn  lựa hệ thống tiêu chuẩn SA8000 như một công cụ  có tính bao quát để cải thiện quyền lợi lao động. 1.2.   Nội   dung   chính   của  bộ   tiêu   chuẩn  SA 8000:  Bộ tiêu chuẩn SA 8000 gồm 9 nội dung cơ  bản. Hệ  thống SA8000 được xây dựng dựa trên mô hình  tiêu chuẩn như ISO 9000, ISO 9002 hiện đang được các công ty áp dụng. Dựa trên những  nguyên tắc và chuẩn mực về quyền lao động thế  giới, được quy ước trong các công ước  của tổ chức lao động thế giới, các công ước của Liên Hiệp Quốc, SA8000 bao gồm 9 lĩnh   vực chính: (1) lao động trẻ em, (2) lao động cưỡng bức, (3) sức khoẻ và an toàn lao động,  (4) tự  do đaon2 thể  và quyền thương lượng tập thể, (5) phân biệt đối xử, (6) kỷ  luật lao   động (7) thời gian làm việc, (8) thù lao, (9) hệ thống quản lý 1.2.1. Lao động trẻ em và vị thành niên. Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  4. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn  Không có công nhân làm việc dưới 15 tuổi, tuối   tối thiểu cho các nước đang thực hiện công  ước 138  của ILO là 14 tuổi, ngoại trừ các nước đang phát triển;   cần   có   hành   động   khắc   phục   khi   phát   hiện   bất   cứ  trường hợp lao động trẻn em nào. Khi phát hiện lao động trẻ  em trong công ty thì  công ty này phải có trách nhiệm: hỗ trợ cho những lao   động trẻ  em này đến trường cho đến khi đủ  15 tuổi;  trả  lương cho thu nhập bị  mất hoặc thuê người trong  gia đình trẻ em đó làm cho công ty.  Lao động vị  thành niên là lao động lớn hơn lao động trẻ  em nhưng nhỏ hơn   18 tuổi, công ty không nên sử  dụng lao động vị  thành niên trong giờ  đến trường,  thởi gian làm việc không lớn hơn 10 tiếng một ngày. Không được để  lao động thể  em và vị  thành niên tiếp xúc với môi trường  độc hại nguy hiểm. 1.2.2. Lao động cưỡng bức: Không có lao động cưỡng bức, bao gồm các hình  thức lao động trả nợ hoặc lao động nhà tù, không được phép yêu cầu đặt cọc giấy   tờ tuỳ thân hoặc bằng tiền khi được tuyển dụng vào. Không ủng hộ sử dụng lao động cưỡng bức. 1.2.3. Sức khỏe và an toàn:  Đảm bảo một môi trường làm việc an toàn và  lành mạnh, có các biện pháp ngăn ngừa tai nạn và tổn hại đến an toàn và sức khoẻ,  có đầy đủ nhà tắm và nước uống họp vệ sinh. Có người đại diện chăm lo sức khỏe   cho công nhân, có thể  cung cấp những khóa đào tạo huấn luyện về  sức khỏe cho   công nhân. 1.2.4. Tự  do đoàn thể  và quyền thương lược tập thể:  Người lao động có  quyền thành lập và tham gia công đoàn và thương lượng tập thể  theo sự lựa chọn   của người lao động. 1.2.5. Phân biệt đối xử:  Không được phân biệt đối xử  dựa trên chủng tộc,   đẳng cấp, tôn giáo, nguồn gốc xuất xứ, giới tính, tàn tật, thành viên công đoàn hoặc  quan điểm chính trị. 1.2.6. Kỷ luật lao động: Không có hình phạt về thể xác, tinh thần và sỉ nhục   bằng lời nói. Không được cắt lương vô cớ. 1.2.7. Thời gian làm việc: Tuân thủ theo luật áp dụng và các tiêu chuẩn công   nghiệp về  số  giờ  làm việc trong bất kỳ  trường hợp nào, thời gian làm việc bình   thường không vượt quá 48 giờ/tuần và cứ  bảy ngày làm việc thì phải sắp xếp ít  Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  5. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn nhất một ngày nghỉ  cho nhân viên; phải đảm bảo rằng giờ  làm thêm không được   vượt quá 12 giờ/người/tuần, trừ  những trường hợp ngoại lệ  và những hoàn cảnh   kinh doanh đặc biệt trong thời gian ngắn và công việc làm thêm giờ luôn nhận được  mức thù lao đúng mức. Đồng thời việc làm ngoài giờ là hoàn toàn tự nguyện, không  ép buộc. 1.2.8. Thù lao: Tiền lương trả cho thời gian làm việc một tuần phải đáp ứng  đựoc với luật pháp và tiêu chuẩn ngành và phải đủ để đáp ứng được với nhu cầu cơ  bản của người lao động và gia đình họ; không được áp dụng hình thức xử  phạt   bằng cách trừ lương. 1.2.9. Các Hệ thống quản lý: Các tổ chức muốn đạt và duy trì chứng chỉ cần   xây dựng và kết hợp tiêu chuẩn này với các hệ thống quản lý và công việc thực tế  hiện có tại tổ chức mình. 1.3. Các bước để lấy chứng nhận SA 8000 1.3.1. Tóm tắt các bước để lấy chứng chỉ SA 8000       Xem tài liệu và  Đánh giá nội  Trước khi đánh giá            áp dụng bộ bởi đánh giá viên       Đánh giá      Đánh giá để lấy  Gia hạn chứng nhận      hàng năm       chứng nhận 1.3.2.Các bước để đăng ký chứng nhận 1.3.2.1. Xem xét tài liệu:  1.3.2.2. Tham dự  khóa đào tạo về  SA 8000: có thể  tham dự  khóa đào tạo 4   ngày hoặc 2 ngày thường được cung cấp từ nhà chứng nhận SA 8000. 1.3.2.3. Liên hệ với các nhà đánh giá của tổ chức chứng nhận SA 8000: phải   liên hệ để lấy một đơn xin được lấy chứng nhận SA 8000 và một hướng dẫn đầu   tiên trong quy trình lấy SA 8000. 1.3.2.4. Đệ trình đơn xin chứng nhận: phải đệ đơn trình cho một nhà đánh giá   và cam kết sẽ để các nhà đánh giá thực hiện đánh giá công ty trong vòng một năm. 1.3.3. Đánh giá nội bộ SA 8000 Sau khi đọc hướng dẫn SA 8000 và đệ  trình đơn xin chứng nhận, công ty phải tự  thực hiện đánh giá nội bộ hoặc là dưới sự giúp đỡ của một tổ chức tư vấn độc lập. Chi phí tư  vấn được tính dựa trên số  ngày làm việc của tư  vấn viên và giai đoạn   đánh giá của công ty tư vấn là từ 3 – 8 tháng. Trong giai đoạn này công ty tư vấn chỉ  Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  6. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn tham quan một số  lần nhất định nào đó. Dưới đây là bảng báo giá của một trong  những công ty tư vấn SA 8000. Số Công ty Số công nhân Phạm vi hoạt động Giá ( USD) 1 A 500 Sản xuất dày dép 4.900 2 B 200 Sản xuất sản phẩm về gỗ 3.500 3 C 100 Sản xuất và cung cấp quần  2.700 áo 1.3.4. Thăm dò trước khi đánh giá. Ngay khi đánh giá nội bộ hoàn thành và một số vấn đề đã được nêu ra công ty nên   sắp xếp một sự đánh giá ban đầu từ một trong các nhà đánh giá. 1.3.5. Đánh giá chứng nhận. 1.3.6. Duy trì chứng nhận. 1.3.6.1. Hiệu lực của chứng nhận : hiệu lực thường kéo dài 3 năm. 1.3.6.2.  Đánh giá giữa năm: Đánh giá giữa năm sẽ  được thực hiện dể  đảm  bảo sự tuân thủ liên tục đối với SA 8000, thời gian đánh giá thường mất khoảng 1/3   thời gian đánh giá ban đầu. Chi phí thường mất 20% ­ 30% chi phí ban đầu. Thông  thường các nhà đánh giá chỉ lựa chọn một số bộ phận để đánh giá. 1.3.6.3. Đánh giá để gia hạn: công ty phải gia hạn lại chứng nhận sau 3 năm. Đánh  giá để gia hạn thường kỹ lưỡng hơn đánh giá giữa năm. Giai đoạn gia hạn thường   chiếm khoảng 2/3 thời gian đánh giá ban đầu, tuy nhiên còn phụ  thuộc tình trạng  công ty trong giai đoạn đó. Tương tự cho những chi phí liên quan đến SA 8000, phí  thường được tính dựa trên số ngày cần thiết do các nhà đánh giá yêu cầu. 1.4. Lợi ích của SA 8000. Cam kết đạo đức của người lao động được tăng lên  Tiền đền bù cho người lao động do xẩy ra tai nạn ít hơn. Có SA 8000 các doanh nghiệp sẽ tạo được môi trường làm việc tốt, đảm   bảo an toàn cho người lao động thông qua hệ  thống giám sát, phát hiện   sớm để ngăn ngừa những nguy cơ tiềm ẩn đối với người lao động. Các doanh nghiệp có danh tiếng hơn, cải thiện, duy trì hình  ảnh tốt đẹp  trong công chúng, cải thiện mối quan hệ  với các bên đối tác, đáp  ứng   được yêu cầu của khách hàng và xã hội. Nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm tỷ lệ sản phẩm hư hỏng. Thúc đẩy tăng năng suất lao động. Cải thiện mối quan hệ với tổ chức công đoàn và các cổ đông quan trọng Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  7. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn Người lao động yên tâm và gắn bó với doanh nghiệp. 2. Cơ sở thực tiễn. 2.1. SA 8000 trên thế giới Công ty Avon Products’ Suffern đặt tại New York đã được cấp chứng chỉ  SA8000 đầu tiên, mở màn cho hàng loạt các công ty khác trên thế  giới, chủ  yếu là   các công ty sản xuất đồ  chơi, các công ty may mặc, và các công ty giày da của   Trung Quốc và các quốc gia đang phát triển khác.  Vấn đề  là khi một công ty đa quốc gia thực hiện SA8000, những nhà cung  cấp và các nhà thầu phụ  của công ty này cũng phải thực hiện SA8000 theo. Như  trường hợp của cộng ty Mỹ phẩm Avon, khi Avon tuyên bố  thực hiện SA8000, 19   nhà máy của Avon và các nhà cung cấp nguyên liệu và bán thành phẩm cho Avon   cũng phải thực hiện SA8000. Công ty sản xuất đồ  chơi Toys’R Us cũng có những  đòi hỏi tương tự  đối với các nhà cung cấp và các nhà thầu phụ  của mình. Công ty  đồ  chơi này yêu cầu 5000 nhà cung cấp của mình, chủ  yếu là  ở  Trung Quốc cũng   phải có chứng chỉ SA8000. Tập đoàn Siêu thị Sainsbury’s ở châu Âu cũng đang tuân  thủ nghiêm ngặt hệ thống tiêu chuẩn SA8000 đang chuẩn bị thực hiện yêu cầu này  trên các chi nhánh toàn cầu. Tổng số công ty được cấp chứng chỉ SA8000 tính đến tháng 12 năm 2001 Số thứ tự Nơi đăng ký Số lượng ngành  1  Trung Quốc  31  May, đồ da  2  Ấn Độ  10  Thuốc lá, may, đan  3  Anh  3  Tw vấn, mỹ phẩm, may mặc  4  Ba Lan  3  Mỹ phẩm, điện tử  5  Bangladesh  1  May mặc  Tư   vấn,   mỹ   phẩm,   điện   tử,   chế   6  Brazil  6 biến thực phẩm  7  Hà Lan  1  May  8  Hàn Quốc  3  Mỹ phẩm  9  Hy Lạp  1  Điện tử  10  Indonesia  7  May, đan, gỗ, trái cây đóng hộp  11  Malaysia  1  Nhựa Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  8. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn  12  Mỹ  1  Ô tô  13  Nam Phi  1  Rượu  14  Nhật  1  Mỹ phẩm  15  Pakistan  5  Dược, may  16  Phần Lan  1  Xây dựng  17  Pháp  3  Thực phẩm, tư vấn, dược  18  Philippines  2  Trái cây đóng hộp  19  Slovenia  1  Gia dụng  Trái cây đóng hộp, dịch vụ vệ sinh,   20  Tây Ban Nha  3 vận tải  21  Thái Lan  6  May mặc, giày thể thao  22  Thổ Nhĩ Kỳ  4  Vận tải, xây dựng, hoá chất, dược  23  Việt Nam  8  May, đồ chơi  Dịch vụ  vệ  sinh, cơ  khí, nhựa, gia   24  Ý  21 dụng, xây dựng, hoá chất, tư  vấn,  chế biến thực phẩm  Tổng   124 cộng Nguồn: Tổng hợp từ số liệu của CEPAA 2.2. Ở  Việt Nam. Việt Nam cũng đã có số doanh nghiệp được cấp chứng chỉ SA8000 tăng từ 1  doanh nghiệp vào 1999 lên đến 8 vào tháng 5/2002 và đến thời điểm hiện tại còn có  nhiều công ty khác áp dụng SA 8000.  Với việc áp dụng bộ  tiêu chuẩn này, các  doanh nghiệp Việt Nam có thêm một phương pháp khoa học để quản lý các vấn đề  liên quan đến điều kiện lao động, quyền lợi của người lao  động, phương pháp   hoạch định để  cải thiện điều kiện làm việc. Các doanh nghiệp Việt Nam đã áp   dụng SA 8000 như: Công ty May 10, Công ty cổ  phần may Hồ  Gươm, công ty  TNHH dệt may Thái Tuấn, công ty TNHH Thái Bình… Theo  nghiên cứu và khảo sát được tiến hành trong năm 2000 về tình hình áp  dụng tiêu chuẩn SA 8000 của Viện Kinh tế TP. Hồ Chí Minh thì việc áp dụng SA   8000 trong các doanh nghiệp Nhà nước có phần thuận lợi hơn so với các doanh  nghiệp ngoài nhà nước. Vì các doanh nghiệp Nhà nước phải tuân thủ theo quy định  của Luật lao động, vốn rất gần gũi với các quy định của Luật lao động quốc tế mà   Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  9. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn SA 8000 lấy đó làm nền tảng. Việc áp dụng SA8000 trong các doanh nghiệp Nhà  nước giúp triển khai cụ thể và đi sâu vào khía cạnh hiệu quả của hoạt động quản lý  lao động nên gặp rất nhiều thuận lợi và  ủng hộ  từ  các cấp quản lý và ngay chính  công nhân. Ngược lại với các doanh nghiệp Nhà nước, các doanh nghiệp ngoài nhà nước   gặp nhiểu khó khăn hơn, đòi hỏi phải có sự cố gắng nỗ lực và cam kết của các nhà   lãnh đạo, sức ép từ phía người mua hàng hay công ty mẹ chính là động cơ thúc đẩy  chính để áp dụng SA 8000 trong các doanh nghiệp Ngoài quốc doanh. Hiện nay các doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước những thách thức lớn   trên con đường hội nhập vào thị  trường khu vực cũng như  quốc tế. Sự  cạnh tranh  giữa các đối thủ  rất gay gắt, do đó các doanh nghiệp luôn tìm các phương thức   nhằm nâng cao tính cạnh tranh cho mình. Một trong những phương thức hữu hiệu   luôn được các nhà sản xuất và người bán lẻ áp dụng và ghi nhớ là chú trọng bảo vệ  uy tín và giá trị của các thương hiệu. Trên những thị trường lớn như Mỹ, EU người  tiêu dùng không chỉ  quan tâm đến chất lượng mẫu mã sản phẩm mà họ  còn quan   tâm đến môi trường làm việc của những công nhân làm sản phẩm này có được đảm   bảo không, họ  quan tâm sản phẩm có sử  dụng trẻ  em làm không? Do đó, việc áp  dụng tiêu chuẩn SA 8000 là một vấn đề cần thiết nhằm khẳng định giá trị  đạo đức  của sản phẩm mà doanh nghiệp Việt Nam nên có. Tuy nhiên, theo ông Ngô Văn Nhơn, phó Giám đốc CLB ISO Việt Nam, thì vấn  đề lớn trong việc áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 của các doanh nghiệp là vấn đề kinh  phí, các khoản như  chi phí tư  vấn, đánh giá, thay đổi công ty… Hơn nữa, việc áp   dụng tiêu chuẫn SA 8000 đòi hỏi doanh nghiệp phải công khai tài chính, đối với các  DN nước ngoài đây là việc bình thường nhưng   đối với doanh nghiệp Việt Nam   điều này rất khó triển khai vì nhiều lý do như: nhận thức về SA 8000 của các doanh  nghiệp còn chưa cao, chưa thấy hết lợi ích do SA 8000 đem lại. Bên cạnh đó, việc   thực hiện đòi hỏi phải xây dựng một hệ thống đội ngũ giám sát đạt tiêu chuẩn, việc   này tốn rất nhiều kinh phí. Chúng ta có thể thấy rõ một số khó khăn trong các doanh   nghiệp Việt Nam hiện nay như sau: Không có khả năng chi trả tài chính cho việc áp dụng tiêu chuẩn SA 8000. Khó khăn trong hệ thống giám sát. Chênh lệch về  nguồn lực giữa các công ty đa quốc gia và các doanh nghiệp   vừa và nhỏ. Nhận thức về lợi ích của SA 8000 chưa cao. Cách biệt văn hóa giữa khách hàng và nhà cung cấp. Không muốn tiết lộ ghi chép tài chính. PHẦN II: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG BỘ TIÊU CHUẪN SA 8000 Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  10. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn I. KHÁI QUÁT QUÁ TRÌNH HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH   CỦA XÍ NGHIỆP. 1. Quá trình hình thành và phát triển của xí nghiệp ̣ Xi nghiêp May Tân Phu la Xi nghiêp tr ́ ́ ̀ ́ ̣ ực thuôc Công ty TNHH m ̣ ột thành viên Dêṭ   ̣ May Gia Đinh, đ ược thanh lâp vao thang 8/2009. ̀ ̣ ̀ ́ Địa chỉ: 64/1 Luỹ Bán Bích,Phường Tân Thới Hoà, Quận Tân Phú TPHCM. Điện thoại: (84­8) 39618357  Fax: (84­8) 39618357. Sau gần 2 năm hình thành, hiện tại quy mô của xí nghiệp là 5 chuyền may, năng lực  sản xuất của xí nghiệp là 0,4 triệu sản phẩm Jean, Kaki/ năm. 2. Lĩnh vực kinh doanh:  ̉ ́ ̀ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ơn hang vê quân. San xuât, gia công hang May măc ,chu yêu la cac đ ̀ ̀ ̀ 3. Phương hướng hoạt động sản xuất kinh doanh của xí nghiệp. Năm 2011 ngành dệt may cả  nước vẫn gặp nhiều khó khăn như  báo chí đã   nêu nhưng Công Ty Dệt May Gia Định noi chung va XN May Tân Phu đã ph ́ ̀ ́ ần nào   chủ  động hơn  trong hoạch  định kế  hoạch   sản xuất kinh doanh của  mình,  với  phương châm sau: ́ ̣ ̀ ực hiên đây đu bô tiêu chuân SA8000 đê h Tiêp tuc duy tri th ̣ ̀ ̉ ̣ ̉ ̉ ợp tac v ́ ơi khach ́ ́   hang JCPenny. Doanh nghi ̀ ệp đã nhận thức được mặc dù tình hình kinh tế  trong   nước cũng như  thế  giới khó khăn nhưng việc duy trì áp dụng tốt tiêu chuẩn SA  8000 cũng là một lợi thế lớn nhằm duy trì hợp tác với khách hàng. Tiếp tục đẩy mạnh việc tiêu thụ hàng tồn kho thu hồi vốn tái sản xuất.  Chuyển một phần hàng hoá sản xuất theo giá FOB sang hình thức sản xuất  gia công xuất khẩu nhằm giảm áp lực vốn mua nguyên liệu. Nghiên cứu các giải pháp về: Nâng cao năng suất lao động, tổ  chức sản xuất khoa   học hơn, đồng thời quan tâm đến công tác bảo hộ lao động,  cải thiện môi trường   và điều kiện lao động sản xuất, nâng cao tay nghề của công nhân, có kế họach đào  tạo thợ lành nghề, thi đua đạt năng suất cao; tiết kiệm nguyên vật liệu, điện năng.   Mục tiêu cuối cùng là làm giảm chi phí sản xuất, nâng cao khả năng cạnh tranh của  sản phẩm và thông qua đó làm tăng doanh thu cải thiện đời sống cán bộ công nhân  viên của công ty. Tóm lại, phương hướng hoạt động của của doanh nghiệp trong tình hình kinh tế  hiện nay là vẫn cố gắng duy trì áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 để tạo thế cạnh tranh,  tìm biện pháp không tồn động hàng tồn kho, chuyển một phần phương pháp sản   xuất FOB sang sản xuất xuất khẩu nhằm giảm vốn mua nguyên liệu. Cải thiện  điều kiện nơi làm việc, nâng cao tay nghề công nhân…và mục tiêu cuối cùng vẫn là  giảm chi phí sản xuất nhưng vẫn có khả năng cạnh tranh.  4. Sơ đồ hệ thống tổ chức bộ máycủa xí nghiệp may Tân Phú Tổng công ty Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  11. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn Giám đốc XN Phó Giám đốc tổ  Phó Giám đốc điều  chức hành Tổ phục vụ Tổ SX và  Tổ thống kê dây chuyền Tổ KCS II.   THỰC   TRẠNG   ÁP   DỤNG   BỘ   TIÊU   CHUẪN   SA   8000   TẠI   XÍ  NGHIỆP MAY TÂN PHÚ. 1.Quá trình triển khai, áp dụng bộ tiêu chuẩn. 1.1Tại sao xí nghiệp Tân Phú muốn áp dụng SA 8000?  Như  chúng ta đã biết, Các doanh nghiệp ( chu yêu la doanh nghiêp Giay da, ̉ ́ ̀ ̣ ̀   may mặc và gia công xuất khẩu) của Việt Nam phát triển khá mạnh, tuy nhiên trong   điều kiện nền kinh tế hiện nay họ cũng đang đứng trước rất nhiều thách thức trong   quá trình hội nhập khu vực và hội nhập toàn cầu.  Chính vì thế  buộc các doanh  nghiệp phải có phương thức để tồn tại và phát triển trên nhiều thị trường đa dạng.   SA 8000 là một trong những công cụ  có thể  giúp các doanh nghiệp tạo ra thương  hiệu, tạo thế cạnh tranh cao. Xét về mặt xã hội, người tiêu dùng ngày càng quan tâm hơn tới những yếu tố  xã hội của sản phẩm như môi trường, lao động... Các nhà sản xuất gặp phải một   sức ép xã hội trong vấn đề  đối xử  với người lao động.  Người tiêu dùng  ở  các thị  trường Bắc Mỹ và châu Âu không chỉ  đòi hỏi các tiêu chuẩn thông thường về  sản   phẩm như giá cả, chất lượng, mẫu mã, bao bì, ... mà còn đòi hỏi giá trị đạo đức của  sản phẩm, cụ  thể  hơn là điều kiện làm việc của công nhân tạo ra các sản phẩm   này. Người tiêu dùng tại các nước phát triển đang hưởng ứng các chiến dịch quảng   cáo của các hiệp hội đấu tranh cho quyền lợi của công nhân và trẻ  em, họ  đã trở  nên dè dặt hơn khi mua các sản phẩm có nguồn gốc từ các quốc gia Châu Á và châu  Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  12. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn Phi, những quốc gia mà báo chí và các phương tiện thông tin đại chúng đã đưa thông  tin về các trường hợp ngược đãi công nhân. Xí nghiệp may Tân Phú cũng không tránh khỏi những khó khăn về kinh tế và   xã hội đã đề cập trên, do đó SA 8000 là một công cụ cần thiết nhằm giúp xí nghiệp   ngày càng phát triển bền vững, có thể sánh vai cùng các doanh nghiệp lớn mạnh, uy   tín khác. Có rất nhiều nguyên nhân làm cho xí nghiệp may Tân Phú cần phải áp  dụng SA 8000, tuy nhiên chúng ta có thể tóm tắt một số vấn đề chính sau đây. Các áp lực từ mặt thị trường:  o Yêu cầu bởi các khách hàng của tổ  chức, các khách hàng muốn những sản  phẩm họ mua phải đảm bảo sạch sẽ, sản phẩm có đạo đức.  o Yêu cầu đối với việc nâng cao hiệu quả kinh tế của các hoạt động mang tính  trách nhiệm xã hội nhằm tạo và duy trì lợi thế cạnh tranh.  o Chuẩn bị cho xu thế hội nhập quốc tế.  Áp lực từ chủ sở hữu, cổ đông:  o Muốn đảm bảo đầu tư của họ được duy trì “trong sạch” về mặt trách nhiệm   xã hội.  o Cải thiện hình  ảnh của Doanh nghiệp đối với khách hàng và các bên quan  tâm.  Áp lực từ nhân viên:  o Muốn có môi trường làm việc an toàn. o Muốn có tổ chức và thương thảo tập thể với chủ doanh nghiệp. Doanh nghiệp nhận thực được tầm quan trọng của SA 8000 o Nâng cao uy tín, hình ảnh và năng lực của công ty đối với khách hàng. o Nâng cao tình thần trách nhiệm và hạn chế các tổn thất trong trường hợp tai   nạn, khẩn cấp. o Quản lý rủi ro. 1.2. Bắt đầu nghiên cứu bộ tiêu chuẩn như thế nào ?khi nào? Xí nghiệp bắt đầu nghiên cứu và thực hiện tiêu chuẩn  SA 8000 vào tháng 6   năm 2010, đến tháng 10 năm 2010 tổ chức đánh giá đến xí nghiệp đánh giá: giờ giấc  làm việc, bảng lương,môi trường làm việc, nhà vệ  sinh, nhà ăn, kho hàng, bảo hộ  lao động... Việc bắt đầu nghiên cứu áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 của xí nghiệp Tân Phú  không hoàn toàn giống với quy trình nghiên cứu áp dụng đưa ra  ở trên. Không đến  các tổ chức cấp chứng chỉ để đang ký học về bộ tiêu chuẩn, cũng không thuê đơn vị  tư vấn, mà chỉ tự nghiên cứu, tìm hiểu học hỏi kinh nghiệm qua các đơn vị đã thực   hiện rồi từ đó tự áp dụng và đánh giá nội bộ. ̣ Công ty Lâp ra môt Ban Tḥ ương tr ̀ ực thực hiên bô Tiêu chuân SA8000, trong ̣ ̣ ̉   ban thương tr ̀ ực se chia thanh nhiêu bô phân nho (Ví d ̃ ̀ ̀ ̣ ̣ ̉ ụ: bô phân th ̣ ̣ ực hiên công tac ̣ ́  ̉ ̣ ̣ Bao hô lao đông, Phong chay ch ̀ ́ ưa Chay, bô phân th ̃ ́ ̣ ̣ ực hiên Vê sinh An toan th ̣ ̣ ̀ ực   ̉ ̣ ̣ ́ ̣ ̣ ̣ Phâm, Bô phân Y tê, Bô phân Lao đông ­ Tiên l ̀ ương va BHXH,…) phân công ro rang ̀ ̃ ̀   ̣ trach nhiêm cho t ́ ưng bô phân, sau đo c ̀ ̣ ̣ ́ ử đi đên cac đ ́ ́ ơn vi ban hoc hoi cach th ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ực hiên ̣   ̀ ̀ ̉ va vê triên khai th ực hiên tai Công ty. ̣ ̣ Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  13. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn 1.3. Doanh nghiệp phải làm gì để được cấp giấy chứng nhận SA 8000. Cấp chứng chỉ thực hiện SA8000 có nghĩa là một nhà máy, xí nghiệp đã được   kiểm  tra và  công nhận  đã tuân thủ  những quy trình kiểm  tra  của CEPAA  ­The   Council of Economic Priorities Accreditation Agency (Hội đồng các vấn đề   ưu tiên  kinh tế)  và thực hiện nghiêm ngặt những chuẩn này. Bộ  phận kiểm tra để  cấp  chứng chỉ  tim ki ̀ ếm những bằng chứng chứng minh rằng hệ  thống quản lý hoạt  động hiệu quả, các quy trình và kết quả thực hiện chứng tỏ việc tuân thủ  SA8000.  Thêm vào đó, xí nghiệp được cấp chứng chỉ  cũng sẽ  được kiểm tra giám sát chặt   chẽ qua những cuộc thanh tra giữa kỳ trong năm. Một khi đã được cấp chứng chỉ,   nhà sản xuất sẽ được quyền trưng dấu hiệu của chứng chỉ này và dùng chứng chỉ  để chứng minh với khách hàng và cổ đông về thái độ tuân thủ SA8000 của mình. ̉ ược câp ch Đê đ ́ ưng chi th ́ ̉ ực hiên SA8000, tr ̣ ước hết xi nghiêp phai th ́ ̣ ̉ ực hiêṇ   ́ ̣ ̉ ̉ đúng cac nôi dung cua tiêu chuân SA8000:  Quy đinh Lao đ ̣ ộng trẻ  em: Không sử  dụng  lao động dưới 15 tuổi. Lao động cưỡng bức: Không sử dụng, không  ủng   hộ   việc   sử   dụng   lao   động   cưỡng   bức,   cũng  không yêu cầu người lao động đóng tiền thế  chân  hoặc  lưu giấy tờ  tùy thân khi vào làm việc  tại xí  nghiệp may Tân Phú. Sức khỏe và an toàn: Người lao động được  tham gia các khóa huấn luyện định kỳ  về  an toàn và vệ  sinh; khu vực vệ  sinh cá   nhân luôn luôn đảm bảo sạch sẽ  và luôn luôn đủ  nước vệ  sinh ; nước uống cho   công nhân đảm bảo đầy đủ và an toàn, đảm bảo bữa ăn giữa ca cho người lao động .  Nơi làm việc phải đảm bảo an toàn và vệ sinh; đu anh sang, đam bao công tac phong ̉ ́ ́ ̉ ̉ ́ ̀   ́ ̉ chông chay nô. ́ Trước khi vào làm việc công nhân sẽ  được khám sức khỏe và tuyển những   người đủ sức khỏe. Trong quá trình làm việc công nhân được kiểm tra sức khỏe định kỳ  6 tháng  một lần. Sử  dụng các phương tiện bảo hộ  cá nhân, môi trường làm việc luôn được  bảo đảm như thoáng mát, chống ồn... Tự do hội họp và quyền thương lượng tập thể: Quyền được tự do lập và  tham gia công đoàn cũng như  các thỏa  ước tập thể; khi các quyền trên bị  giới hạn  bởi pháp luật sở  tại, người lao động có quyền được lập và tham các hội hay đoàn   thể có tính chất tương tự. Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  14. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn Sự  phân biệt đối xử: Không phân biệt chủng tộc, đẳng cấp, nguồn gốc   quốc gia, tôn giáo, tật nguyền, giới tính, thành viên của nghiệp đoàn hoặc phe đảng  chính trị, không lạm dụng tình dục. Kỷ luật: Không áp dụng các biện pháp nhục hình về thể xác, tinh thần hoặc   sỉ nhục hay lạm dụng lời nói. Thời gian làm việc: phù hợp với luật pháp hiện hành, bất kỳ  trường hợp   nào, người lao động không làm việc quá 48 giờ/ tuần và cứ 7 ngày làm việc thì phải   sắp xếp ít nhất 1 ngày nghỉ; nếu tình nguyện làm thêm ngoài giờ  thì sẽ  không quá   12 giờ/ tuần và được chi trả đúng theo luật định. Làm thêm ngoài giờ  chỉ  được chấp thuận khi người lao động tình nguyện  hoặc khi đã được qui định trong thỏa ước lao động tập thể. Việc chi trả lương: Tiền lương trả cho thời gian làm việc phải đáp ứng đủ  nhu cầu cơ bản của người lao động và gia đình họ, không áp dụng việc trừ  lương   như là một hình thức kỷ luật. Vấn đề lương được xí nghiệp quan tâm không chỉ dừng lại ở việc nâng cao  mức tiền lương cho công nhân viên chức, mà con trên cơ sở nâng cao hiệu quả đóng  góp của mỗi người và hiệu quả sản xuất kinh doanh của xí nghiệp, phần nào thoát   khỏi trật tự  khô cứng, mang nặng tính bình quân của hình thức trả  lương cũ, xí   nghiệp đã có quy chế  trả  lương gắn với hiệu quả   đóng góp lao động của mỗi   người để tiền lương, tiền thưởng  phát huy được vai trò kích thích kinh tế. 1.4. Khi đã áp dụng bộ  tiêu chuẩn này thì cơ  cấu doanh nghiệp có thay   đổi gì không?   ̉ ̣ Tiêu chuân SA8000 la quy đinh vê th ̀ ̀ ực hiên trach nhiêm xa hôi do vây không ̣ ́ ̣ ̃ ̣ ̣   ̉ anh h ưởng gi đên c ̀ ́ ơ câu cua Công ty và n ́ ̉ ội quy lao động của xí nghiệp về các vấn  đề  như  giờ  giấc làm việc, giờ  nghĩ nghơi, trang phục, vệ  sinh… đã phù hợp theo   quy định, do đó nội quy lao động của doanh nghiệp không thay đổi khi áp dụng bộ  tiêu chuẩn này. Tuy nhiên, khi áp dụng SA 8000 thì trách nhiệm của các phòng ban nhiều và nặng  nề  hơn, các phòng ban phải luôn luôn trên tinh thần bị  kiểm tra 6 tháng một lần   hoặc một năm một lần hoặc cũng có thể bị kiểm tra bất cứ lúc nào, do đó các phòng   ban phải thường xuyên duy trì thực hiện theo đúng quy định. 1.5. Dây chuyền sản xuất­ nhà xưởng phải trang bị lại như thế nào? Dây chuyền sản xuất  Sắp xếp lại dây chuyền sản xuất, tổ chức lại lao động để giảm lao động ở  các khâu trung gian. Thành lập bộ phận tổ chức sản xuất, tổ chức lao động và chuyển giao công   nghệ. Bộ  phận này chịu trách nhiệm nghiên cứu thực trạng mô hình sản xuất, tìm   mô hình sản xuất hiệu quả hơn để ngày càng hoàn thiện nâng cao trình độ tổ  chức   sản xuất nhằm nâng cao năng suất lao động. Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  15. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn Về trang bị nhà xưởng :  Về ánh sáng trong xưởng, cũng có tận dụng ánh sáng tự nhiên như sử sụng cửa sổ,   cửa trời và luôn được lau chùi sạch sẽ, đảm bảo cho ánh sáng luôn đầy đủ  trong   không gian làm việc, ngoài ra   xí nghiệp còn nâng cấp hệ  thống chiếu sáng bằng  cách trang bị thêm nhiều bóng đèn chiếu sáng nơi làm việc.  Để chống tiếng ồn xí nghiệp đã trang bị một số máy móc mới, thường xuyên kiểm   tra bảo dưỡng để máy hoạt động êm hơn, cửa được thiết kế kín hơn, sử  dụng vật   liệu cách âm. Cải thiện hệ thống chống nóng, thông gió, hút ẩm; trang bị các thiết bị  công nghệ,   thiết bị  hệ  thống an toàn lao  động,  phòng chống cháy nỗ, an toàn vệ  sinh môi  trường. Ngoài ra, trong xưởng còn trang bị dàn âm thanh nhằm phục vụ âm nhạc, thư  giản   cho người lao động trong quá trình làm việc. Nhìn chung cơ sở vật chất trong phân xưởng được trang bị mới, hiện đại. 2. Những khó khăn và thuận lợi của   xí nghiệp khi áp dụng bộ  tiêu  chuẩn SA 8000. 2.1. Khó khăn:  SA 8000 là một hệ  thống tiêu chuẩn chú trọng đến điều kiện làm việc của  người lao động, được xem như một giải pháp khẳng định giá trị đạo đức của   sản phẩm. SA 8000 được hình thành để  nâng cao khả  năng cạnh tranh của  doanh nghiệp thông qua các tác động cụ  thể  như  thu hút sự  nhìn nhận, tin  tưởng và trung thành của khách hàng; đưa ra tiêu chuẩn chung trên quy mô   toàn cầu về ứng xử của doanh nghiệp nhằm tạo ra khả năng cạnh tranh công  bằng; gia tăng khả năng mở rộng mạng lưới kinh doanh trên toàn thế giới và   tiếp cận những khách hàng đòi hỏi cao về giá trị đạo đức của sản phẩm. Do  ̣ ̉ ực hiên đ vây đê th ̣ ược bô tiêu chuân nay Xi nghiêp găp không it nh ̣ ̉ ̀ ́ ̣ ̣ ́ ưng kho ̃ ́  ̉ khăn tiêu biêu sau: Khó khăn thứ  hai là, khi thực hiện bộ  tiêu chuẩn này Ban lanh đao không ̃ ̣   muốn tiết lộ các ghi chép tài chính (VD bang l ̉ ương thực tra) mà th ̉ ường phải  mất nhiều thời giờ ghi chép để đánh giá. Vi công ty e ng ̀ ại việc công khai tài  chính có thể  làm xấu đi tình hình tài chính vốn đang khó khăn của công ty  mình và nếu công ty làm ăn khấm khá thì lại ngại công nhân sẽ đòi hỏi thêm   những yêu sách mà họ không đáp ứng được.  Khó khăn thứ  ba là, chi phí áp dụng SA 8000 cao, bao gôm chi phí đánh giá, ̀   chi phí thực hiện những thay đổi để áp dụng SA 8000. Ngoài ra khi áp dụng  SA 8000 còn phải tốn các khoản như  chi phí đào tạo công nhân, cho công  nhân học các khóa về  an toàn sức khỏe,chi phí mua trang thiết bị  mới, thiết  lập các hệ thống quản lý. Các hoạt động khắc phục và phòng ngừa... Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  16. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn Thứ  tư  là, bộ  tiêu chuẩn SA 8000 đòi hỏi công ty phải xây dựng hệ  thống  giám sát. Hệ thống này phải được cập nhật thường xuyên; có khả  năng thể  hiện xu hướng cải thiện theo thời gian và khoảng cách thực hiện.  Thứ năm là xí nghiệp không có đội ngũ nhân viên, chuyên gia. Không sử dụng  hệ  thống tư  vấn mà chỉ  tự  học hỏi  ở  các đơn vị  bạn rồi tự  triển khai áp   dụng. Năng lực thanh tra, giám sát, đánh giá còn hạn chế. Và cuối cùng, thực tế  của hoạt động gia công gây ra nhiều khó khăn trong  việc xác định khối lượng công việc giám sát. 2.2. Những thuận lợi. Học hỏi kinh nghiệm từ những doanh nghiệp đã áp dụng, có thể  tránh được  những sai lầm họ  đã mắc phải, có thể  phát huy những yếu tố  tốt của các   công ty bạn. Do xí nghiệp cũng tuân thủ  theo luật lao động hiện hành do đó khi áp dụng  bộ  tiêu chuẩn này cũng không gặp khó khăn trong việc thay đổi cơ  cấu tổ  chức cũng như  các vấn đề  vệ  sinh, ăn uống, giờ  làm việc, nghĩ nghơi, các  chế độ lương thưởng, kỷ luật.. Được sự ủng hộ từ phía người lao động. 3. Những lợi ích đạt được từ SA 8000  SA 8000 là một tiêu chuẩn quốc tế mà hiện nay đang được khuyến áp dụng  vào trong các doanh nghiệp, tuy điều kiện áp dụng khó khăn đối vơi nhiều doanh  nghiệp Việt Nam, khi áp dụng các doanh nghiệp gặp không ít trắc trở, mà vấn đề  lớn nhất là vấn đề tài chính. Khó khăn là vậy nhưng các doanh nghiệp vẫn biết và   hiểu rõ lợi ích lớn lao mà SA 8000 có thể  mang lại, chính vì thế  các doanh nghiệp  trong khu vực nhà nước cũng như  ngoài khu vực nhà nước luôn luôn cố  gắng đạt  được tiêu chuẩn SA 8000. Trong môi trường kinh doanh khi mà vấn đề xã hội ngày  có nhiều  ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của tổ chức thì SA 8000  chính là cơ  hội để  đạt được lợi thế  cạnh tranh, thu hút nhiều khách hàng hơn và  xâm nhập được vào thị trường mới đồng thời đem lại cho Công ty cũng như các nhà   quản lý “Sự yên tâm về mặt trách nhiệm xã hội”. Tiêu chuẩn SA 8000 tạo cho Công  ty có một chỗ đứng tốt hơn trong thị trường lao động. Cam kết rõ ràng về các chuẩn  mực đạo đức và xã hội giúp cho Công ty có thể dễ dàng thu hút được các nhân viên   được đào tạo và có kỹ  năng, đây là yếu tố  được xem là “Chìa khóa cho sự  thành   công” đối với mọi tổ chức. Cam kết của Công ty về đảm bảo phúc lợi xã hội cho người lao động sẽ làm   tăng sự gắn bó và cam kết của họ đối với công ty.Việc đưa vào áp dụng SA 8000 đã  mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho xí nghiệp mà cụ thể là: Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  17. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn Những lợi ích cụ thể đối với xí nghiệp  o Cải thiện cơ hội xuất khẩu và thâm nhập thị  trường quốc tế yêu cầu   sự tuân thủ SA 8000 như là một điều kiện bắt buộc, khi đã áp dụng SA 8000  thì đó là một lợi thế cạnh tranh cho xí nghiệp. o Nâng cao uy tín và hình  ảnh của xí nghiệp may Tân Phú nói riêng và  công ty TNHH một thành viên dệt may gia định nói chung với khách hàng,  nâng cao mối quan hệ với khách hàng. o Nâng cao năng lực cạnh tranh nhờ  nâng cao hiệu quả  kinh tế  trong  hoạt động trách nhiệm xã hội.  o Phát triển bền vững nhờ  thỏa mãn được lực lượng lao động, yếu tố  quan trong nhất trong một tổ chức. o Hấp dẫn đối với các nhân viên và những người tham gia tuyển vào tổ  chức, đặc biệt trong trường hợp thị  trường là động đang có sự  cạnh tranh   mãnh mẽ như hiện nay o Nâng cao tinh thần và sự  trung thành của nhân viên với tổ  chức nhờ  điều kiện làm việc tốt hơn.  o Giảm thiểu nhu cầu kiểm tra, thanh tra từ  các cơ  quan quản lý nhà  nước.  o Tránh được các khoản tiền phạt do vi phạm quy định pháp luật về  trách   nhiệm xã hội,  o Tỷ  lệ sử dụng lao động cao hơn nhờ giảm thiểu các vụ  tai nạn lao động và   bệnh nghề nghiệp,  o Giảm mức độ vắng mặt của nhân viên và thay đổi về nhận sự. o Dễ dàng thu hút được lao động có trình độ cao. o Hạn chế các tổn thất trong trường hợp tại nạn, khẩn cấp.  o Tăng năng suất nhờ giảm các chi phí liên quan đến các vấn đề xã hội. o Được sự đảm bảo của bên thứ ba. o Vượt qua rào cản kỹ thuật trong thương mại o Cơ hội cho quảng cáo, quảng bá.  o Biến động lao động nhỏ o Thời gian làm việc và nghĩ nghơi đảm bảo đúng theo quy định của Bộ Luật   lao động. o Công nhân được làm việc trong môi trường đảm bảo o Công được hưởng chế độ phúc lợi mang tính thân thiện cao. o Doanh nghiệp không sử dụng lao động trẻ em. o Hệ thống tiền lương, tiền thưởng thực sự có vai trò trong động viên vật chất  và tinh thần đối với người lao động. Lợi ích đối với công nhân, Công đoàn và các tổ chức phi chính phủ: Nâng cao vai trò cho các tổ chức Công đoàn và những thoả thuận tập thể Là một công cụ để giúp  các công nhân thấy rõ quyền lợi của người lao động Là cơ  hội để  các công nhân làm việc trực tiếp với doanh nghiệp trong việc  đưa ra các quyền lợi của người lao động Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  18. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn Lợi ich đôi v ́ ́ ơi khách hàng: ́ Sử dụng sản phẩm được sản xuất từ một tổ chức có trách nhiệm cao đối với   cộng đồng và xã hội. Khách hàng và người tiêu dùng tin rằng sản phẩm hay dịch vụ cung  ứng đã   được sản xuất trong một môi trường làm việc an toàn và công bằng và tạo   cơ  sở  để  nâng cao uy tín cũng như  hình  ảnh tốt đẹp về  doanh nghiệp trên  thương trường. PHẦN III: KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP. I.KIẾN NGHỊ. Trong điều kiện nền kinh tế  hội nhập như hiện nay, các doanh nghiệp của  chúng ta đang đứng trước  những thử  thách vô cùng cam go. Triển  khai  áp dụng  SA8000 trong điều kiện hiện nay của Việt Nam tuy đã và đang trở thành bức thiết  với nhiều Doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là những Doanh nghiệp trong ngành   Dệt May vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Vì các doanh nghiệp Việt Nam hầu hết   là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, do đó những điều kiện về giờ làm việc, an toàn lao  động và vệ sinh để đảm bảo sức khỏe cho người lao động vẫn là những rào cản rất  khó vượt qua. Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế  tại thời   điểm này, các Doanh nghiệp không thể lơ là về những tiêu chuẩn bảo vệ quyền lợi  của người lao động được. Đó là quan điểm về việc tham gia vào một sân chơi quốc   tế ngày càng đòi hỏi khắt khe hơn, các Doanh nghiệp vẫn phải thực hiện tiêu chuẩn   xã hội như SA 8000 đã đề  xướng hoặc những tiêu chuẩn tương tự. Dù sao đi nữa,  trước mắt, các Doanh nghiệp Dệt May vẫn phải đảm bảo việc thực hiện SA000 để  có thể bán hàng vào những thị trường đòi hỏi thực hiện trách nhiệm xã hội. Về  lâu   dài, sức ép của công chúng sẽ  không đóng vai trò dẫn dắt việc thực hiện SA8000   nữa mà các công ty phải tự  nhận thức đựơc SA8000 chinh là một phương thức   củng cố  thế  mạnh cạnh tranh. Kinh nghiệm hiểu biết của Công ty về  việc thực  hiện trách nhiệm xã hội có thể  giúp Công ty tìm ra những phương thức tiết kiệm   nhất, hiệu quả nhất để cải thiện điều kiện lao động. 1. Về phía các tổ chức xã hội Xét trên phương diện chung, chính các tổ  chức xã hội như  các tổ  chức phi   Chính phủ  và Công đoàn sẽ  đóng một vai trò quan trọng trong việc giám sát thực  hiện SA8000: các đơn vị  cấp giấy chứng nhận khi kiểm tra các xí nghiệp và cấp   giấy chứng nhận cần thăm dò lợi ích của địa phương nhằm dung hòa lợi ích của  doanh nghiệp, người lao động và cộng đồng. Vai trò của các tổ  chức xã hội thể  Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  19. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn hiện rõ nhất trong quá trình kiểm tra, giám sát. Một hệ thống kiểm tra giám sát chỉ  thành công khi giành được sự  tin tưởng của công nhân. Công nhân thường không  dám nêu các phàn nàn thắc mắc của mình vì sợ bị mất việc hoặc trù ếm.  Một lý do khác làm cho công nhân không tin tưởng vào hệ  thống kiểm tra   giám sát vì họ  cho rằng những thanh tra viên, giám sát viên đã được chủ  doanh   nghiệp bỏ tiền ra  thì sẽ bênh vực quyền lợi của chủ chứ không bênh vực quyền lợi  của công nhân. Chính vì vậy, vai trò của các tổ  chức Phi Chính phủ  và Công đoàn  rất quan trọng trong việc khuyến khích công nhân và làm rõ vai trò trách nhiệm của   các cơ quan đánh giá để công nhân có thể hợp tác chặt chẽ với các cơ quan này. Vấn đề  cấp thiết đối với một nước sản xuất hàng hóa như  Việt Nam hiện   nay là các nhóm lợi ích trong và ngoài nước đang ngày càng chú ý đến việc triển   khai thực hiện các hệ  thống kiểm tra giám sát phối hợp nhịp nhàng và hoạt động   hiệu quả. Chính vì vậy, việc tổ chức phổ biến, đào tạo năng lực giám sát cho các tổ  chức, đơn vị trong nước sẽ phần nào giảm được các chi phí liên quan đến kiểm tra   nội bộ  và xin cấp chứng chỉ. Cụ thể là giảm được chi phí ở  những giai đoạn đầu   như: chi phí đánh giá sơ bộ, chi phí lập đề án chỉ ra những lãnh vực cần khắc phục   và những biện pháp khắc phục hiệu quả, ít tốn kém nhất. Các đơn vị  trong nước,   với những nhân viên được đào tạo bài bản sẽ đảm đương tốt các khâu này. Khi cần   thiết phải có chứng chỉ SA8000 để thuyết phục khách hàng và các công ty mẹ, các   doanh nghiệp mới mời các đơn vị  cấp chứng chỉ  có uy tín đến đánh giá và cấp   chứng chỉ. Như vậy, chúng ta sẽ tiết kiệm được thời gian và chi phí cho các chuyên   gia đánh giá nước ngoài ở những giai đoạn đầu. 2 Về phía Nhà nước: Nhà nước cũng đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc khuyến khích cải  thiện điều kiện lao động và thúc đẩy quá trình này. Luật pháp thường khó áp dụng  trong việc cải thiện điều kiện lao động trong khu vực phi quốc doanh. Nhiều nước   chuyên sản xuất hàng may mặc như Việt Nam tuy có những quy định luật pháp rất   rõ ràng về  lãnh vực này nhưng việc thực thi pháp luật trong thực tế  còn rất nhiều  khó khăn, phức tạp. Vấn đề là tính cưỡng chế thực thi pháp luật chưa đủ  mạnh để  đáp ứng yêu cầu của pháp luật đặt ra. Việt Nam cũng nằm trong số các nước buộc   phải thực hiện các chính sách khuyến khích đầu tư nước ngoài. Ngành may mặc và  những ngành công nghiệp nhẹ khác như da giày, đồ chơi, điện tử... thường là những   bước đi đầu tiên nhằm thực hiện sự nghiệp công nghiệp hóa đất nước và chính vì  vậy các ngành này thường nằm trong các chính sách tái cấu trúc. Các nhà đầu tư nước ngoài bị hấp dẫn vào thị trường Việt Nam không chỉ vì   chi phí tiền lương cho lao động thấp mà còn vi chính sách pháp luật Việt Nam chưa   nghiêm ngặt, vấn đề  bảo vệ  môi trường  ở  Việt Nam quá lõng lẻo khiến các nhá   đầu tư  không cần bỏ  nhiều công sức đầu tư  chăm lo trang bị. Nếu chính phủ  cố  gắng thực hiện nghiêm túc các quy định này, nhiều nhà đầu tư sẽ chạy sang những   nước có quy định lỏng lẻo hơn. Chính vì vậy, một nghịch lý xẩy ra là các nước   Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
  20. Chuyên đề chuyên sâu                              1 GVHD: Nguyễn Ngọc Tuấn đang phát triển lại phải duy trì một lợi thế cạnh tranh của mình là duy trì điều kiện   lao động kém an toàn cho người lao động.  Hiện nay, Nhà nước đang đóng vai trò   hết sức tích cực trong việc khuyến khích các doanh nghiệp, trước hết là các doanh   nghiệp Nhà nước, các doanh nghiệp đã được cổ  phần hóa và các doanh nghiệp tư  nhân, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thực hiện các quy định của pháp   luật về lao động và theo dõi quá trình thực hiện của doanh nghiệp thông qua những   hệ thống tiêu chuẩn như  SA8000. Tuy nhiên, việc can thiệp của Nhà nước chỉ nên  dừng lại ở cấp độ khuyến khích để đảm bảo ổn định môi trường đầu tư. PHẦN III.KẾT LUẬN SA 8000 là một tiêu chuẩn quốc tế  bao gồm những yêu cầu bổ  sung về  hệ  thống quản lý, chú trọng về  mức lương tối thiểu nhằm đảm bảo môi trường lao  động an toàn cho công nhân, không sử dụng lao động trẻ  em hoặc lao động cưỡng  bức, và không bắt buộc công nhân thường xuyên làm việc hơn 48 giờ một tuần. Đây là một công cụ hữu hiệu để các doanh nghiệp tạo ưu thế cạnh tranh trên  các thị  trường, đặc biệt là trong xu thế  hiện nay, mọi người tiêu dùng đều hướng  đến những sản phẩm “sạch”. Tuy  ở Việt Nam SA 8000 còn nhiều mới lạ, những   doanh nghiệp áp dụng chiếm con số  rất nhỏ, nhưng trên thế  giới SA 8000 không   còn là điều cần phải bàn cải nhiều, điều đó cho thấy một thực trạng là người lao  động  ở  Việt Nam chưa thực sự  được quan tâm đúng mức, mặc dù họ  là những   người công nhân chính làm nên lợi nhuận cho nhà doanh nghiệp. Qua thực tế nghiên cứu tại xí nghiệp may Tân Phú thuộc công ty TNHH một thành   viên dệt may Gia Định chúng ta có thể  thấy rằng hiện nay cũng có một số  doanh   nghiệp thực sự  quan tâm đến SA 8000, mặc dù quá trình nghiên cứu và áp dụng  cũng  không  hoàn toàn đúng theo quy  định ( họ   chỉ   tự  nghiên cứu học   hỏi kinh   nghiệm từ các đơn vị khác), nhưng họ cũng thực sự đáp ứng được các yêu cầu của  bộ  tiêu chuẩn này. Tất cả  các điều khoản như  lao động trẻ  em, tiền lương, thời  gian làm việc, sức khỏe và an toàn... đều được xí nghiệp thực thi nghiêm ngặt.   Thực trạng áp dụng Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động tại Công ty GIRIMES                                                                                                               SVTH: Hồ Thị Miền
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1