cuộc chiến disney: phần 1

MỞ ĐẦU<br /> Ebook miễn phí tại : www.Sachvui.Com<br /> Roy E. Disney lái chiếc Ferrari đỏ đời 1999 vào bãi đỗ xe của quán<br /> rượu Bodega ở Pasadena. Đó là buổi chiều muộn ngày thứ Năm, 20<br /> tháng Mười một năm 2003, một tuần trước lễ Tạ ơn. Roy thích chiếc<br /> Ferrari này. Nó là một trong số bằng chứng ít ỏi cho thấy cháu của<br /> Walt Disney huyền thoại, người đàn ông 73 tuổi giản dị và khiêm tốn<br /> này là một trong những người giàu có nhất nước Mỹ. Nó luôn là chiếc<br /> xe nổi bật nhất trên bãi đỗ của Disney, nơi Roy được dành riêng một<br /> chỗ cạnh Michael Eisner, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của công<br /> ty. Chính nhờ nó mà mọi người luôn biết khi nào Roy đang có mặt ở<br /> trụ sở.<br /> Roy căm ghét tòa nhà “Team Disney.” Nó được thiết kế bởi kiến<br /> trúc sư nổi danh Michael Graves theo chỉ thị của Eisner để làm trụ sở<br /> của công ty Walt Disney. Dù mặt trước đồ sộ đã được làm nhẹ bớt<br /> bằng các bức phù điêu đắp nổi hình bảy chú lùn, nhưng đối với Roy,<br /> nó vẫn đại diện cho tất cả sự phô trương và kệch cỡm mà Eisner đã<br /> tạo ra ở đây. Cũng như với rất nhiều thứ khác, Roy luôn băn khoăn<br /> không biết liệu chú Walt của mình sẽ nghĩ sao. Văn phòng của Walt<br /> vẫn ở đó, trong tòa nhà cũ, giản dị của xưởng phim hoạt hình. Eisner<br /> cũng từng dùng nó làm văn phòng của ông ta trước khi chuyển tới trụ<br /> sở mới này. Giờ đây Roy lại chuyển về đó. Nó khiến ông cảm thấy<br /> thoải mái hơn tòa nhà đồ sộ và khô khan mà ông vẫn đùa là mỗi khi<br /> bước vào ông phải rải vụn bánh mì làm dấu đường thì mới tìm được<br /> lối ra.<br /> Vài tháng gần đây, Roy đã thực sự tách mình ra khỏi Eisner và các<br /> lãnh đạo cấp cao khác của công ty. Mặc dù gần 20 năm trước, chính<br /> ông là người đã đưa Eisner tới Disney, nhưng giờ đây ông cảm thấy<br /> mình đang bị người đàn ông này lừa dối và phản bội. Eisner đến với<br /> Disney sau thành công chói lọi trong ngành sản xuất chương trình<br /> truyền hình ở kênh truyền hình ABC và sau đó là sản xuất phim tại<br /> hãng phim Paramount Pictures. Nhưng giờ thì Roy cho rằng những<br /> thành công rực rỡ mà Eisner có được trước đó chẳng qua là nhờ may<br /> mắn gặp được những đối tác ăn ý: Barry Diller ở ABC và Paramount;<br /> <br /> sau đó là Frank Wells và Jeffrey Katzenberg trong những năm đầu<br /> thành công đáng kinh ngạc ở Disney. Kể từ khi Wells qua đời trong<br /> một tai nạn máy bay thương tâm vào năm 1994, còn Katzenberg phải<br /> ra đi trong cay đắng liền sau đó, trách nhiệm đối với Disney đổ dồn<br /> lên một mình Eisner. Theo cách nhìn nhận của Roy thì tình cảnh đó<br /> đã dẫn đến những hậu quả vô cùng tồi tệ. Khi cả sức mạnh tài chính<br /> lẫn năng lực sáng tạo của công ty đều đi xuống, Eisner lại khư khư giữ<br /> lấy quyền lực như một kẻ quẫn trí, cho rằng ông ta và chỉ mình ông ta<br /> là sở hữu khả năng sáng tạo thiên bẩm cùng những kỹ năng quản lý<br /> cần thiết để dẫn dắt Disney trở thành tập đoàn giải trí và truyền thông<br /> của thế kỷ XXI. Eisner còn tự cho mình là người thừa kế ngôi vị của<br /> Walt, xuất hiện hàng tuần trên màn hình ti vi trong phòng khách của<br /> các gia đình Mỹ với tư cách người dẫn chương trình “The Wonderful<br /> World of Disney” (Thế giới kỳ diệu của Disney), hệt như những gì<br /> Walt đã từng làm.<br /> Về phương diện này, Roy cảm thấy Eisner chỉ là mắt xích tiếp<br /> theo trong chuỗi dài những kẻ dám tự vỗ ngực cho rằng mình có thể<br /> ngồi vào ngôi vị của Walt. Đôi khi ông băn khoăn tự hỏi, tại sao lại có<br /> quá nhiều người muốn là hiện thân của Walt đến vậy? Chẳng ai lượn<br /> quanh Hollywood để rao giảng rằng mình là Louis B. Mayer(1) hay<br /> Cecil B. DeMille(2) cả. Điều gì khiến bọn họ ảo tưởng rằng mình là<br /> người phù hợp để thay thế Walt? Đầu tiên là E. Cardon Walker, rồi<br /> đến con rể của Walt, Ron Miller – chủ tịch và giám đốc điều hành của<br /> Disney, những kẻ lúc nào cũng lôi những kỷ niệm về Walt ra để làm<br /> bệ phóng. Sau đó lại đến Jeffry Katzenberg, kẻ tự cho mình là người<br /> thừa kế của Walt trong vai trò người đứng đầu xưởng phim Disney.<br /> Tất cả bọn họ đều đã đi quá giới hạn; mỗi lần như vậy Roy lại buộc<br /> phải ra tay can thiệp, và họ đã bị thay thế. Giờ thì tới lượt Eisner, ông<br /> ta lại đang lần lượt bỏ qua tất cả các giới hạn.<br /> Roy không tự cho mình là Walt, nhưng nếu có ai đó được quyền<br /> thừa kế di sản mà Walt để lại thì người đó phải là ông. Trước toàn thế<br /> giới ông vẫn là hiện thân của công ty Disney và những gì mà nó đại<br /> diện, là người lãnh đạo cuối cùng của công ty còn mang họ Disney.<br /> Chỉ một tháng trước đây, trong lễ khai trương trò chơi mới tại Walt<br /> Disney World mang tên “Misson: SPACE,” Eisner còn công khai thay<br /> mặt công ty ca ngợi những đóng góp của Roy và được tán thưởng<br /> bằng những tràng pháo tay vang rền. Dường như đám đông luôn<br /> hưởng ứng Roy, có lẽ là bởi, ở tuổi 73, ông có vẻ bề ngoài rất giống<br /> <br /> Walt. Thế nhưng ẩn sau những lời ca tụng công khai của Eisner lại là<br /> sự thù nghịch cá nhân ngày một dâng cao. Khi Jane, vợ của Eisner đi<br /> ngang qua Roy và vợ ông, Patty, ngay trước khi bài phát biểu của<br /> Eisner bắt đầu, họ đã cố tình lờ nhau đi.<br /> Từ lâu Roy đã thôi không tham dự các buổi họp giao ban hàng<br /> tuần của Eisner với các lãnh đạo cao cấp khác của Disney, hay những<br /> bữa trưa mà Eisner dành để thông báo với Roy về các kế hoạch và<br /> chiến lược của công ty nữa. Roy đã không còn tin tưởng Eisner sau<br /> khi biết rằng ông ta đã cài cắm một gián điệp để theo dõi mọi lời nói<br /> và hành động của ông ở xưởng phim hoạt hình. Gần đây họ còn tránh<br /> không nói chuyện với nhau tại buổi công chiếu bộ phim Brother Bear<br /> (Anh em nhà Gấu) – tác phẩm hoạt hình mới nhất của Disney, mà<br /> theo Roy là rất tầm thường. Tệ hơn cả, năm đó Eisner đã không xuất<br /> hiện trong buổi lễ trao giải Disney Legends mà Edna, mẹ của Roy,<br /> cùng Lillian, góa phụ của Walt được trao giải còn Roy là người thay<br /> mặt gia đình lên nhận giải. Đó là lần đầu tiên Eisner không tham dự<br /> sự kiện thường niên này. Liền sau đó, những lời đồn thổi lan đi khắp<br /> công ty rằng chủ tịch và phó chủ tịch của Disney đã không còn nói<br /> chuyện với nhau nữa.<br /> Roy chẳng hề trông đợi cuộc gặp gỡ sắp diễn ra tại quán rượu với<br /> John Bryson, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Edison<br /> International, công ty mẹ của Southern California Edison. Bryson<br /> tham gia hội đồng quản trị của Disney vào năm 2000 và sau đó trở<br /> thành chủ tịch ủy ban đề cử và kiểm soát đầy quyền lực của công ty.<br /> Tại các cuộc họp của hội đồng quản trị, Roy hiếm khi lên tiếng.<br /> Nhưng đồng minh, đối tác, luật sư của Roy, đồng thời cũng là thành<br /> viên của hội đồng quản trị, Stanley Gold, đã bù đắp lại sự kiệm lời đó<br /> của ông. Suốt nhiều năm, Gold luôn kịch liệt phê phán phong cách<br /> điều hành cùng kết quả tài chính của công ty. Nhưng những lời chỉ<br /> trích của ông tại hội đồng giống như nước đổ lá khoai. Các thành viên<br /> hội đồng dường như luôn mù quáng ủng hộ Eisner. Những người<br /> không ủng hộ ông ta, như Andrea Van de Kamp và Reveta Bowers,<br /> đều đã bị thanh lọc. Những gì đã xảy ra với họ cũng là sự cảnh báo<br /> cho những người còn ở lại về những điều có thể xảy ra với những kẻ<br /> bất phục tùng. Roy đặc biệt nghi ngờ Bryson, bề tôi trung thành của<br /> Eisner, kẻ đã thay thế Gold làm chủ tịch ủy ban kiểm soát và sau đó<br /> đẩy ông ra khỏi ủy ban luôn.<br /> Bắt đầu từ tháng Chín năm ngoái, Gold đã gửi hàng loạt thư chỉ<br /> <br /> trích kết quả làm việc và chế độ lương thưởng của Eisner tới các<br /> thành viên hội đồng. Ông và Roy cho rằng những chỉ trích bằng văn<br /> bản sẽ khó mà bị tảng lờ, đồng thời cũng muốn làm rõ quan điểm của<br /> mình. Gần đây nhất, Gold và Roy đã phản đối khoản tiền thưởng 5<br /> triệu đô la dành cho Eisner trong một năm mà thu nhập từ hoạt động<br /> kinh doanh của công ty giảm tới 25% còn giá cổ phiếu thì chạm mức<br /> đáy trong vòng 52 tuần.<br /> Vài ngày trước đó Bryson đã gọi cho Roy. “Tôi cần nói chuyện<br /> riêng với ông,” Bryson nói và khăng khăng đòi hẹn gặp tại một địa<br /> điểm kín đáo để không bị ai nhìn thấy. Roy đã đồng ý, dù cho rằng<br /> trong giọng nói của Bryson có âm vực của sự “chết chóc.” Ông lo sợ<br /> rằng những kẻ trung thành với Eisner đang cố loại trừ Gold. Không<br /> khí của các cuộc họp hội đồng gần đây đã trở nên ngày một căng<br /> thẳng.<br /> “Mình phải làm sao để bảo vệ ông ấy đây?” Roy băn khoăn về<br /> Gold khi bước vào quán rượu. Ông không thể hiểu nổi tại sao hội<br /> đồng lại muốn loại bỏ tiếng nói đối lập cuối cùng còn sót lại.<br /> Vừa gọi đồ uống xong, Bryson mở đầu ngắn gọn rồi đi thẳng vào<br /> vấn đề.<br /> “Ông biết đấy, Roy, ông đã quá tuổi nghỉ hưu rồi đó,” Bryson nói.<br /> Roy sửng sốt trước sự thẳng thắn của Bryson, ông lẩm bẩm điều<br /> gì đó không rõ nghĩa. Phải, về mặt nguyên tắc là như vậy, bởi tuổi về<br /> hưu quy định là 72, mà Roy thì đã 73. Nhưng nó không áp dụng với<br /> các thành viên hội đồng quản trị kiêm nhiệm các chức vụ điều hành<br /> trong công ty, mà ông lại là trưởng bộ phận phim hoạt hình. Disney<br /> nổi tiếng một phần cũng vì rất nhiều nhân viên có tuổi đời cao.<br /> “Ủy ban đã họp,” Bryson tiếp lời, “Tom Murphy và Ray Watson sẽ<br /> rút lui.” Murphy, cựu chủ tịch Capital Cities/ABC, đã tham gia hội<br /> đồng quản trị sau khi Disney mua lại ABC vào năm 1995; còn Watson,<br /> chủ tịch của Disney trước khi Eisner nhận chức vào năm 1984, là<br /> thành viên thâm niên nhất tại hội đồng, chỉ sau Roy. Cả hai đều đã<br /> quá tuổi 72. Roy không ngạc nhiên về chuyện đó bởi họ đều đã cho<br /> ông biết trước kế hoạch nghỉ hưu của mình.<br /> “Chúng tôi đã cùng kết luận là ông không nên tái tranh cử nữa,”<br /> <br />