Đặc điểm dịch tễ học, lâm sàng, cận lâm sàng của xuất huyết não - màng não ở trẻ sơ sinh non tháng nhẹ cân dưới 15 ngày tuổi tại Bệnh viện Nhi Đồng 1

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ HỌC, LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG<br /> CỦA XUẤT HUYẾT NÃO – MÀNG NÃO Ở TRẺ SƠ SINH NON THÁNG<br /> NHẸ CÂN DƯỚI 15 NGÀY TUỔI TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG I<br /> Huỳnh Thị Duy Hương*, Huỳnh Thị Tố Hảo*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Trên trẻ sinh non nhẹ cân, xuất huyết não - màng não (XHN – MN) là một bệnh lý nguy cơ thường gặp, có<br /> tỷ lệ tử vong còn khá cao, di chứng ảnh hưởng trầm trọng và lâu dài trên tương lai phát triển của trẻ. Khảo sát<br /> các đặc điểm dịch tễ học, lâm sàng, cận lâm sàng có liên quan đến xuất huyết não - màng não ở trẻ sinh non nhẹ<br /> cân góp phần nhận biết và phát hiện sớm bệnh.<br /> <br /> Mục tiêu: Xác định đặc điểm dịch tễ học, lâm sàng, cận lâm sàng của XHN –MN ở trẻ sơ sinh non<br /> tháng nhẹ cân (< 37 tuần và < 2500g) dưới 15 ngày tuổi tại Bệnh viện Nhi đồng I và mối liên quan<br /> giữa một số các đặc điểm này với XHN – MN.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Cắt ngang mô tả (hồi cứu và tiến cứu) và phân tích.<br /> Kết quả: Trong 336 trẻ sơ sinh non tháng nhẹ cân đủ tiêu chuẩn đưa vào nhóm nghiên cứu, 83 trẻ có siêu<br /> âm não xuyên thóp xác định có xuất huyết não, không có trường hợp xuất huyết màng não nào được ghi nhận.<br /> Tỷ lệ XHN tương ứng là 24,7%. Tỷ lệ XHN theo phân độ: 96,4% độ I (80/83); 1,2% độ II (1/83); 0% độ III<br /> (0/83); 2,4% độ IV (2/83). Trẻ nam mắc bệnh nhiều hơn. Tỷ lệ nam: nữ tương ứng là 1,18: 1. Trẻ XHN có tuổi<br /> lúc sinh trung bình 33 ± 2,9 tuần tuổi, cân nặng lúc sinh trung bình 1752 ± 419 g. Gần 70% trẻ có cân nặng lúc<br /> sinh từ 1500 g đến < 2500 g. 15,7% trẻ bệnh có tiền căn sinh ngạt. 54,2% trẻ bệnh được xác định có tiêm<br /> vitamin K1 sớm trong 24 giờ đầu. 90,4% trẻ XHN có bệnh lý phối hợp, chiếm tỷ lệ cao là nhiễm khuẩn sơ sinh<br /> (50,7%), còn ống động mạch (45,3%), viêm phổi (29,3%), nhiễm khuẩn bào thai do Rubella (26,7%). 53% trẻ<br /> XHN có dị tật bẩm sinh đi kèm, thường gặp là tồn tại lỗ bầu dục (50%), thông liên nhĩ (47,8%). 70% trẻ XHN<br /> cần các hình thức hô hấp hỗ trợ trong quá trình điều trị. 33,7% trẻ bệnh có biểu hiện thiếu máu trên lâm sàng.<br /> 49,4% có các dấu hiệu thần kinh, trong đó thường gặp là không bú được (42,2%) và giảm trương lực cơ<br /> (24,4%). 42,2% trẻ XHN có thiếu máu ở ngưỡng Hemoglobin < 13,5g/dl. Trẻ bệnh có Hct trung bình: 40,01 ±<br /> 9,53 (%), Hb trung bình: 13,76 ± 3,57 (g/dl), tiểu cầu trung bình: 148.000/mm3 ± 12.370/mm3. 60,4% trẻ XHN<br /> được xác định có toan chuyển hóa. Siêu âm não xuyên thóp phát hiện 54% trường hợp XHN trong tuần đầu.<br /> Gần 76% XHN ở cả hai bên. 36,1% trường hợp có dạng xuất huyết cấp, 63,9% dạng bán cấp. Trên phân tích đa<br /> biến, XHN liên quan có ý nghĩa với các trường hợp cần hồi sức chống sốc/ngưng tim- ngưng thở ngay lúc nhập<br /> viện (p = 0,016); trẻ có hô hấp hỗ trợ (p = 0,041); tiểu cầu thấp < 50.000/mm3 (p = 0,015); nhiễm khuẩn Rubella (p<br /> = 0,017).<br /> Kết luận: Tỷ lệ XHN trên trẻ sơ sinh non tháng nhẹ cân chứng tỏ bệnh khá phổ biến. Cần quan tâm phát<br /> hiện sớm bệnh trên tất cả trẻ nhập viện, đặc biệt trên các trẻ đã có hồi sức chống sốc, ngưng tim – ngưng thở<br /> ngay lúc nhập viện, trẻ có hô hấp hỗ trợ, có tiểu cầu thấp, trẻ nhiễm khuẩn Rubella. Thực hiện siêu âm não tầm<br /> soát trong tuần đầu tạo điều kiện phát hiện bệnh sớm.<br /> Từ khóa: Xuất huyết não – màng não, trẻ sinh non nhẹ cân, dịch tễ, lâm sàng, cận lâm sàng.<br /> <br /> * Bộ môn Nhi, Đại học Y Dược TP.HCM.<br /> Tác giả liên lạc: BS CKII Huỳnh Thị Tố Hảo,<br /> <br /> 18<br /> <br /> ĐT: 0987713337,<br /> <br /> Email: bs_tohao@yahoo.com.vn<br /> <br /> Chuyên Đề Sức khỏe Sinh sản và Bà Mẹ - Trẻ em<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ABSTRACT<br /> THE FEATURES OF EPIDEMIOLOGY, CLINIC, PARACLINIC OF PERI-VENTRICULAR AND<br /> INTRA-VENTRICULAR HEMORRHAGE IN PRETERM NEWBORN WITH LOW BIRTH WEIGHT<br /> LESS THAN 15 DAYS AT CHILDREN'S HOSPITAL No 1<br /> Huynh Thi Duy Huong, Huynh Thi To Hao<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 – 2012: 18 - 23<br /> In low birth weight - preterm newborns, peri-ventricular and intra-ventricular hemorrhage is a common<br /> disease in risk, with high mortality rates, serious sequelae impacts on future long-term development of children.<br /> Investigation of epidemiological, clinical, subclinical characteristics related to peri-ventricular and intraventricular hemorrhage in low birth weight preterm newborns contributes to aware and diagnose soon.<br /> Objective: Identify the epidemiological, clinical and subclinical characteristics of peri-ventricular and intraventricular hemorrhage in low birth weight - preterm newborns (