intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đặc điểm văn hóa trong kiến trúc tịnh xá tại Vĩnh Long

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

8
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Đặc điểm văn hóa trong kiến trúc tịnh xá tại Vĩnh Long được nghiên cứu nhằm tìm ra và lý giải cho những yếu tố tạo nên giá trị thẩm mỹ cho công trình, mở ra cái nhìn mới trong nghệ thuật kiến trúc Phật giáo nói riêng và kiến trúc truyền thống Việt Nam nói chung.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đặc điểm văn hóa trong kiến trúc tịnh xá tại Vĩnh Long

  1. Thông tin và giải pháp khoa học, công nghệ Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 13 Số 02 năm 2023 Đặc điểm văn hóa trong kiế ị ại Vĩnh Long ễ ến Đạ * ế Trường ĐHXD Miề ố 20B Phó Cơ Điều, Phường 3, Tp. Vĩnh Long, Tỉnh Vĩnh Long TỪ KHOÁ TÓM TẮT Kiến trúc Tịnh xá Những năm gần đây, đã có rất nhiều nghiên cứu về kiến trúc Tịnh xá của hệ phái Khất sĩ trong Phật giáo Hệ phái Khất sĩ nhưng vẫn thiếu các nghiên cứu kiến trúc về giá trị thẩm mỹ dựa trên tính biểu tượng của công trình, đây là cơ sở cho việc định hình và xác định giá trị thẩm mỹ. Trong mảng kiến trúc Tây Nam Bộ nói chung và tỉnh Vĩnh Long nói riêng, kiến trúc Tịnh xá có thể xem là biểu tượng mang đặc trưng cho nét đẹp về văn hóa, văn minh của vùng đất này. Bài báo khoa học này đượ ự ệ ằm tìm ra và lý giải cho những yếu tố tạo nên giá trị thẩm mỹ cho công trình, mở ra cái nhìn mới trong nghệ thuật kiến trúc Phật giáo nói riêng và kiến trúc truyền thống Việt Nam nói chung. Đặ ấn đề ỗ ệ ật giáo đề ứ ế ệ ạ ạ ến trúc chùa là đặc trưng củ ệ ế ể ộ ộ ậ ọ ền văn ắ ứ ến trúc đặc trưng ủ ỗ ộng đồng ngườ ộ ể ệ ữ ị văn ị ể ộ ịnh xá sau này đượ ể ủ ộc. Ngượ ạ ữ ị văn hóa là chư tôn đứ ạ ể ể ựng tùy theo khuôn đấ ế ố ọ ạ ữ ến trúc mang đậ ả ắ ủ ộ ể ựng đúng theo mô hình củ ổ Sư Minh Đăng Quang mộ ộ ể ệ ữ ểu tượ ế ậ ậ ọ ẹ ấ ề ịnh xá đượ ự ấ ấ ầ ọ ủ ế ố ểu tượ ề ả ổ ếng đã ằ ốt thép xi măng và có nhiề ầ ầu trong các khu đô thị ứ ề ủa văn hóa và biểu tượ ế ố ủ ền văn hóa khác. Có thể ể đế ữ ả ớ ạ ủ à á ể ượ ế như KTS. Robert Venturi vớ ẩm “The complexity & ị á ẽ ữ á ị ạ à ỉnh Vĩnh Contracdictation in the Architecture” và “Learing from Las Vegas”, ự ệ í áo đoà ính (i) giáo đoàn I; (ii) ể ậ giáo đoàn V; (iii) Ni giớ ất Sĩ. ới xu hướ ộ ề ứ Sơ lược cơ sở ểu tượ ế ị ậ ệt Nam đượ ề ừ Ấn Độ ể ệ ố ậ ất sĩ tại Vĩnh Long ể ủ ị ử ậ ế ữ ị văn hóa củ ừng địa phương và luôn phát huy tinh thầ ổ sư Minh Đăng Quang sáng lậ ớ ệ “Nố nướ ầ ọ ệ ự ền văn hóa dân tộ ề – Đạ ậ ất sĩ Việt Nam” ể nói, đạ ật đã thâm nhập vào trong tư tưởng và tâm lý ngườ ổ ế ậ ự ăm 2022 củ ộ ậ ệ ạ ĩ ệ ó 205 cơ sở ờ ự ớ ệ á à ị Tăng và Ni đang tu họ ạ ị ạ ắ à ấ ĩ. Trong đó ệ á ấ ĩ (HPKS) đượ ì ực Vĩnh Long thống kê năm 2022 đã có 20 cơ sở ố à ộ ất (1944) nhưng sự ảnh hưở ủ ó đố ớ ế ú ệ ố ủ ỉ ả ậ á ạ ĩ à ỏ. Cũng như truyề ố ệ ả ậ ử ấ ận đăng JOMC 74
  2. Thông tin và giải pháp khoa học, công nghệ Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 13 Số 02 năm 2023 Đánh giá sự thay đổi không gian trong chánh điệ ịnh Xá qua các năm ả ố ố ế ú ị á ạ ĩ ị á á ỉ ĩ ổ sư vắng bóng, vào năm Địa phương TX tăng TX tăng Tổng ị ọc Hưng đượ ững năm gần đây, giáo phân bố giới khất đoàn I ng ển, đã cho xây dự ị đoàn I đoàn V đoàn I sĩ đoàn Pháp Đăng và Tổ đình Minh Đăng Quang. Vĩnh Long Sơ đồ ấu trúc các Giáo đoàn trong hệ ất sĩ tại Vĩnh Long Huyện Long Hồ Huyện Huyện Vũng Liêm Huyện Thị xã ▪ ịnh xá giáo đoàn V Giáo đoàn thành lập vào năm 1960 do Trưở Huyện và đoàn du Tăng hành đạ ừ ề ề ự ịnh xá, cho đến nay đã có 33 ngôi Tịnh xá đượ ả Tổng nước, trong đó có 28 cơ sở ạt độ ổn định, 5 cơ sở ại chưa đượ ậ ứ ại Vĩnh Long hiệ ị ủ HPKS trên đị à ỉ ĩ ồ giáo đoàn là (i) giáo đoàn V đượ ựng, điển hình đó là Tị ọc Tân do Trưở đoàn I; (ii) giáo đoàn V; (iii ớ ất Sĩ (Sơ đồ ập vào năm 1960 và Tị ọc Hòa đượ ự ▪ ịnh xá Tăng giáo đoàn I vào năm 1966 do Thượ ọ ậ ện nay, giáo đoàn I có 23 ngôi Tịnh xá có chư Tăng tu họ ▪ ị ớ ất Sĩ ả nướ ỉnh Vĩnh Long có 4 ngôi Tịnh xá đã đượ ự Giáo đoàn Ni giớ ất sĩ do Ni trưở ữ ỳ trong đó có Tị ọ à ộ ữ ị á đượ Trưở ử ủ ổ sư Minh Đăng Quang đứ ậ ổ í ổ sư khở ạ ũ à ổ đì ủ ì ế ị sư vắng bóng, giáo đoàn đã đi hành đạ ố ền đó là Nam và Trung á à ều đặc trưng nên được xem như đạ ệ ấ ả á JOMC 75
  3. Thông tin và giải pháp khoa học, công nghệ Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 13 Số 02 năm 2023 ệ ố ều đờ ế ừa giáo đoàn Ni giớ ờ ậ ủ ặ ự ủ ện có 250 cơ sở, nhưng chỉ ị ắ ả nước, 58 cơ ến Điệ ả ấ ặ ự ện xưa và nay, nhưng ở ạ ị ấ ệ ật đườ ề ệ ại đị mô hình Bát giác này đề ố ớ ặ ự ứ ệ ị ủ ớ ất sĩ đã xây dự ện. Điều này cũng cho thấ ằ ỗ ố ứ ở ặ đó là ngô ị ọ ận đượ ựng vào năm 1948 do Tổ sư pháp phái đề ững đườ ế ể ện đượ ắ Minh Đăng Quang sáng lậ ị ọ ị thái, đặ ủ ệ ật, văn hóa, tín ngưỡ ề ố ọ ị ọc Thườ ị ọ ủ ộ ứ ở ộ ển “Luật nghi” của Tăng ất sĩ đã ghi chép lạ ị ổ sư Minh Đăng Quang Cơ sở ề ểu tượ ậ ể ế ạo nên. Để ự ị ần đáp ứ ế ố chính đó ự ọn khu đấ ế ậ ế ị ự ến trúc hình bát giác đã trở thành nét đặc trưng vô cùng độ ả đáo củ ịnh xá đạ ệ ất Sĩ Phậ ệt Nam. Đây ấ ế ị ựa trên cơ sở đị ộ ữ ể ệ ế ừ ạ ủ ổ lượ ề ọc. Vào năm 1944, Tổ sư Minh Đăng Quang xuấ Sư. Tổ ủ ậ ề ở hành đạ ọc 2 giáo lý đạ ừ ể ừ ủ ậ ặ ở ộ Khmer, mà cũng không hoàn toàn theo truyề ế ề vũ trụ quan được hình thành trong tư tưở ảnh hưở ố ủ ật giáo Đạ ừ ới ngày nay, như chúng ta biế ẫ ế ả ì ế ậ ờ chư Phật Như Lai Cơ sở ề ểu tượng văn hóa ộ ắ ữ ế ự ế ịnh xá cũng dựa trên quan điể ậ ế ế ố văn hóa bản địa cũng đã ảnh hưởng đến đặc điể ậ ủ ổ Sư Minh Đăng Quang, đây đượ ị ậ ể ệ ả ắc văn hóa này, được hình thành trong quá trình di cư vào ữu cho đế ữ ị ậ ể ự ồ ền Nam, cư dân Việt đã mang nhữ ị văn hóa của cha ông như ủa các Pháp trong tư tưở ế ậ ết lí âm dương, quan điể – ngũ hành, tứ tượ – bát quái… ế ị ữ ị văn hóa đó kế ợ ới điề ệ ự ự ạ JOMC 76
  4. Thông tin và giải pháp khoa học, công nghệ Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 13 Số 02 năm 2023 ểu tượ ế ị ỷ ệ ặ ằ ất đị ể xác đị ị ểu tượ ề ậ ể ộ ớ à ự ện theo 6 bướ ì ặ ằng Chánh điện theo mô hình bát giác là 1 trong nét đặ ị ế ị ỉ ị ọ ữ ạ ữ ệ ứ ắc 5 bước để ả ặ ằ điệ ị ì ắ á ả ặ ằ á ậ ọc Viên đượ ì ểu tượ ề ậ ể ề ặ ằ ổ ể ố ục trung tâm là ngôi Chánh điệ bát giác được xem như là la bàn bát quái trong khu đất, do đó không ụ ộc vào hướ ự ật la bàn Bát quái hướ ức là hướ ủa Chánh điệ ộ ì ắ á ả ặ ằ ánh điệ dương, bên phả ẽ là hướ ị Ni thườ ố ả ặ ỉ ữ, tượ ồ ỷ ệ đóng vai trò quan trọ ứ ế ặt đứ ế Âm, theo quan điể ộc dương và nữ ộ ầ ủ ị ọ ỷ ệ ắ ọ ạnh đó phầ ớ ải mang tính âm nên đa p ầ ị cơ bả ề ấ ấ ỷ ệ ằ ấ ằ ố ờ ử ề ờ ố ả ớ ầ ặ ầ ì được xem là Đông (khác với hướ ự ế ộc tính dương, do đó ngôi Tịnh Xá thườ ố trí Tăng xá, nhà nghỉ khách Nam đặ ậ ả “nam tả ữ ữu” có nghĩa “nam trái nữ ải” (Hình 6). ì ỷ ệ ầ á ị á ọ ì ặ ằ ổ ể ết âm dương ì ỷ ệ ế ú ầ á ị á ọc Hưng [1] ề ổng Tam quan, đây là lố ủ ế ậ ế ị ề ứ ổ ố ấ ỳ ự ệ ổ ủ ịnh Xá đượ ộ ất Chánh điệ ố ảo tháp đặ ữ điệ ột cách đơn giản, có nét tương đồ ớ ổ ộ ể ỉ ờ ất 1 tượ ật Như Lai. Tuy nhiên, do kích thướ tượ ần đạ ủ ậ ả ề ế ậ điệ ện nay đang trở ất đa dạ ệc xác đị ỷ nét tương đồ ớ ổ ạ ậ ạ Ấn Độ ế ệ ngôi tháp là điề ầ ết. Để ả ầ ả ự ớ ấ ổ ần đạ ự ọ ỏi và cách điệ ừ ổng Torana qua đó mượ ữ “Tor” hình thành chữ “Torii” cho cổ JOMC 77
  5. Thông tin và giải pháp khoa học, công nghệ Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 13 Số 02 năm 2023 ạ ậ ả ổ ọ ả ử ế ậ ải thoát). Đố ới ngườ chưa tu bướ ừ ử ả ều giai đoạ ị ử ị ủ ầ nghĩa tượng trưng cho Vô thườ – – ổ ểu đạ ể ạ ẽ cho đế ớ ố ến trúc đặ ốt có nghĩa từ trong bướ ọ ả ử ữ ế ị ự ế ể ọi là “không môn”, 2 cử ọi là “vô tướng môn” và “vô tác môn”, ừng giai đoạn, nhưng không làm thay đổ ề ặ ứ đây là ý nghĩa củ ự ả ế ậ ểu theo ý nghĩa ạnh đó, kiế ị ị ệ ử ỉ ộ ế ậ ộ ử ể ậ đị ặ ằ ự ỷ ệ ặt đứ ằ ấ ọ ửa kia, có nghĩa thông suố ộ ấn đề ế ậ ể ức trang trí đơn giả ể ệ ẩ ạ ố ả ị ủa ngườ ố ấn đề ạ ất sĩ. Ngoài ra, hạ ụ ức năng trong công trình phát triể ợ ừng giai đoạ ị ử ớ ộng đồ ộ ự ồ ữ ị tưở ế ủa đạ ậ ự ử ắ ủa phương Pháp hành đạ ất sĩ vào tư tưở ậ ứ ủa ngườ ộ nói chung và Vĩnh Long nói riêng. Qua đó, có thể ấ ằ ữ ị ể ứng để ợ ới môi trườ ội xung quanh, nhưng vẫ ữa đượ ả ắc văn hóa củ ữ ị ậ ể ậ ể ủ ế ị ỉnh Vĩnh Long đã đượ ẳng đị ề ểu tượ ế ự ự ần được quan tâm đúng mứ ừ đó, cần có định hướng đúng đắ ệ ổ ứ ữ ì ả ồ à á á á ị ề văn hó ị ử à ế úc, hướng đế ự ể ề ữ ạ ẫ ộ ộ ữ á ạ ì ế ú ậ á ệ ả ễ ến Đạ á ị ế ú ị á ạ ĩnh Long, Trường Đạ ọ ế ận văn thạc sĩ, TP.HCM, 2018. ễ ến Đạt, “Kiế ị ọc Viên”, Tạ ậ ệ ự ố Thượ ọ á à ị á ủ ệ á ấ ĩ ổ ợ ộ – HPKS, “Chơn Lý – ậ ất Sĩ”, NXB TP.HCM, 1998. ễ ế ậ ạ á ị ế ú ị á ạ ố ồ Chí Minh, Trường Đạ ọ ế ận văn thạc sĩ, ì ổng Tam Quan trong tư tưở ế ậ JOMC 78
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2