ĐÁNH GIÁ CHỨC NĂNG HÔ HẤP TRONG NỘI SOI LỒNG NGỰC

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

72
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'đánh giá chức năng hô hấp trong nội soi lồng ngực', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ĐÁNH GIÁ CHỨC NĂNG HÔ HẤP TRONG NỘI SOI LỒNG NGỰC

I. GIÔÙI THIEÄU Bieáán chöùng hoâ haááp haääu phaãu (BCHHHP) laøøm Bie chöù ng ha ha la - THAÊM DOØ CHÖÙC NAÊNG taêng töû vong vaøø keùùo daøøi thôøøi gian naèèm vieään töû va ke da thô na vie HOÂ HAÁP TIEÀN PHAÃU Bieáán chöùng hoâ haááp haääu phaãu xaûûy ra nhieààu hôn Bie chöù ng ha ha xa nhie - bieáán chöùng tim maïïch ôûû beäänh nhaân khoâng moåå tim öù ng bie ch ma ch ô be nh mo Caùùc bieáán chöùng hoâ haááp haääu phaãu coùù theåå laøø: Ca bie chöù ng ha ha co the la - vieâm phoååi, xeïïp phoååi, suy hoâ haááp, co thaéét pheáá pho i, xe pho i, ha p, tha phe PGS.BS.LEÂ THÒ TUYEÁÁT TUYE quaûûn vaøø ñôït kòch phaùùt cuûûa caùùc beäänh phoååi coùù saúún qua va pha cu ca be nh pho co sa LAN II. CAÙC YEÁU TOÁ NGUY CÔ (YTNC) Toåång traïïng: ASA > 2 laøø coùù nguy cô bò bieáán To ng tra ng: la co bie - chöùng hoâ haááp haääu phaãu chöù ng II A. LIEÂN QUAN ÑEÁN BEÄÄNH NHAÂN ha ha BE NH - Tuoååi: YTNC nhoûû, caùùc yùù kieáán chöa thoááng nhaáát, nho ca y kie chö tho ng nha t, Tuo i: COPD: - khoâng phaûûi laøø yeááu toáá ñeå töø choáái moã. pha la ye to cho . Beäänh nhaân COPD naëëng coùù nguy cô bò bieáán Be nh na ng co bie - Beùùo phì: chæ coùù aûnh höôûng khi BMI > 30 Be phì chæ co nh hö ng chöùng hoâ haááp haääu phaãu gaááp 6 laààn chöù ng ha ha ga la - Huùùt thuoáác: YTNC quan troïïng Hu thuo c: tro ng . Khoâng phaûûi laøø choááng chæ ñònh tuyeäät ñoái pha la cho ng chæ tuye ≥ 40 pack year taêng nguy cô bieáán chöùng hoâ haááp bie chöù ng ha . Caààn toáái öu hoùùa chöùc naêng ñeå moã ho chöù Ca to haääu phaãu ha Hen suyeãn: khoâng ñöôïc kieååm soaùùt seõ laøøm taêng ñöô kie soa la - Cai thuoáác laùù caøøng laâu, bieáán chöùng hoâ haááp haääu bie chöù ng thuo la ca ng ha ha nguy cô bieáán chöùng hoâ haááp haääu phaãu bie chöù ng ha ha phaãu caøøng giaûûm ca ng gia 1
III. LÖÔÏNG GIAÙ NGUY CÔ TIEÀN III. NG IIB. LIEÂN QUAN ÑEÁN VIEÄÄC PHAÃU THUAÄÄT VIE THUA PHAÃU - Vò trí moã laøø yeááu toáá quan troïïng nhaáát trong tieân trí la ye to tro ng nha LAÂM SAØØNG: beäänh söû vaøø khaùùm laâm saøøng ñaày ñuû SA NG: be nh söû va kha sa ng - ñoaùùn bieáán chöùng hoâ haááp haääu phaãu oa bie chöù ng ha ha . Huùùt thuoáác, khaûû naêng vaään ñoäng, khoùù thôûû hoaëëc Hu thuo c, kha va ng, kho thô hoa - Caøøng xa cô hoaøønh caøøng toáát Ca ng hoa nh ca ng to ho khoâng giaûûi thích ñöôïc gia thí ñöô - BCHHHP sau phaãu thuaäät vuøøng buïïng cao vaøø thua vu ng bu ng va . Giaûûm aâm pheáá baøøo, ran rít, ran noåå hoaëëc thôøøi rí Gia phe ba o, no hoa thô ngöïc laøø 10 - 40% ngöï la gian thôûû ra keùùo daøøi: beäänh lyùù phoååi chöa ñöôïc thô ke da i: be nh ly pho chö ñöô - Thôøøi gian gaây meâ > 3,5 giôøø laøø yeááu toáá nguy cô Thô giô la ye to nhaään bieáát nha bie cuûûa bieáán chöùng hoâ haááp haääu phaãu cu bie chöù ng ha ha - Gaây teâ tuûûy soááng hay ngoaøøi maøøng cöùng seõ giaûûm ngoa ma ng cöù ng gia tu so ng nguy cô bieáán chöùng hoâ haááp haääu phaãu bie chöù ng ha ha - X Quang: chæ coùù lôïïi ôûû beäänh nhaân coùù trieääu chæ co lô ô be nh co trie - Chöùc naêng hoâ haááp (CNHH) Chöù ha chöùng laâm saøøng chöù ng sa ng Ñoái töôïng: tö ng: • Taáát caûû caùùc beäänh nhaân caéét phoååi Ta ca ca be nh ca pho 1. Hoääi Y Só Hoa Kyøø ñeà nghò theâm 2 nhoùùm; Só Ho Ky nho m; Beäänh nhaân laøøm caààu noáái maïïch vaøønh hoaëëc moåå Be nh la ca no ma ch va nh hoa mo 2. buïïng treân nhöng coùù beäänh söû huùùt thuoáác hay khoùù nhö co be nh söû hu thuo bu ng kho thôûû thô Beäänh nhaân moåå ñaàu vaøø coåå, chænh hình hoaëëc moåå va co chæ hì hoa mo Be nh mo 3. buïïng döôùi nhöng coùù khoùù thôûû khoâng giaûûi thích bu ng dö nhö co kho thô gia thí ñöôïc hoaëëc coùù trieääu chöùng hoâ haááp ñöô hoa co trie chöù ng ha Nam, 79 tuổi, BPTNMT vôùi FEV1 = 26%. Xquang phổi 8/9/05. X quang phoåi bình thöôøng 2
CNHH khoâng laøø yeááu toáá duy nhaáát ñeå hoaõn moåå Khí maùùu ñoäng maïïch Khí ma la ye to nha mo ng ma ch • • maøø phaûûi keáát hôïïp vôùùi laâm saøøng ma pha ke hô vô sa ng - PaCO2 > 45 mmHg: yeááu toáá nguy cô quan troïïng ye to tro ng Hoâ haááp kyùù (HHK) ha ky - Cuõng khoâng laøø choááng chæ ñònh tuyeäät ñoái la cho ng chæ tuye • - Seõ coùù nguy cô bò BCHHHP cao neááu co ne Chæ ñònh laøøm khí maùùu ñoäng maïïch: Chæ la khí ma ng ma ch FEV1 hay FVC < 70% döï kieáán döï kie - Beäänh nhaân moåå loààng ngöïc, tim maïïch, buïïng coùù mo lo ng ngöï c, Be nh ma ch, bu ng co FEV1/ FVC < 65% döï kieáán döï kie khoùù thôûû hoaëëc huùùt thuoáác laùù kho thô hoa hu thuo la - Beäänh nhaân COPD coùù FEV1 < 50% Be nh co - PO2 ít quan troïïng hôn tro ng VI. CHIEÁÁN LÖÔÏC GIAÛÛM NGUY CÔ CHIE LÖ GIA Baûûng 3: Nguy cô bò bieáán chöùng hoâ haááp haääu bie chöù ng Ba ng ha ha BIEÁÁN CHÖÙNG HOÂ HAÁÁP HAÄÄU PHAÃU BIE CHÖÙ NG phaãu vaøø chöùc naêng hoâ haááp va chöù ha HA HA Tieààn phaãu: Tie 1. Bieáán soáá Soáá beäänh nhaân OR (95% CI) P value Bie so So be nh Ngöng huùùt thuoáác ít nhaáát 8 tuaààn tröôùc moåå Ngö hu thuo nha tua trö mo - FEV1< 1L 10 7,9 (1,7-37) (1,7- 0,02 Ñieààu trò taéét ngheõn luoààng khí luo ng khí ie ta - FVC
2. Trong luùùc phaãu thuaäät 3. Haääu phaãu lu thua Ha - Giôùùi haïïn thôøøi gian moåå < 3 giôøø - Gaây teâ ngoaøøi maøøng cöùng hoaëëc öùc cheáá TK lieân ngoa ma ng cöù ng hoa Giô ha thô mo giô che söôøn ñeå giaûûm ñau gia - Traùùnh duøøng pancuronium Tra nh du ng - Ñi laïïi sôùùm la sô - Gaây teâ tuûûy soááng hoaëëc ngoaøøi maøøng cöùng tu so ng hoa ngoa ma ng cöù ng neááu ñöôïc ne ñöô - Vaäät lyùù trò lieääu (hít saâu vaøø hoâ haááp kyùù khuyeáán Va ly lie (hí va ha ky khuye khích) khí - Moåå noääi soi neááu ñöôïc ne ñöô Mo no - CPAP ôûû moäät soáá beäänh nhaân choïïn loïïc ô mo so be nh cho lo V. KEÁT LUAÄN PHUÏ LUÏC Laøøm TDCNHH tieààn phaãu cho taáát caûû caùùc La tie ta ca ca - beäänh nhaân caéét phoååi be nh ca pho PHUÏÏ LUÏÏC 1: PHU LU Caùùc beäänh nhaân khaùùc tuøøy vaøøo trieääu chöùng kha tu va trie chöù ng Ca be nh - TDCN Hoâ haáápha hoâ haááp, loaïïi vaøø thôøøi gian phaãu thuaäät ha p, loa va thô thua tröôùc khi caéét phoååi trö ca pho Toáái öu hoùùa CNHH tieààn phaãu laøø caààn thieáát To ho tie la ca thie - 4
PHUÏ LUÏC 2: COPD PHUÏ LUÏC 2: suyeãn 5
PHUÏÏ LUÏÏC 3: MAÙÙY PHEÁÁ THAÂN KYÙÙ + DLCO PHU LU MA PHE KY PHUÏ LUÏC 4: CAÙÙC BIEÄÄN PHAÙÙP TOÁÁI ÖU HOÙÙA CA BIE PHA TO HO CNHH TRONG PHAÃU THUAÄÄT THUA 6
1. Tröôùc moå 1. Tröôùc moå Khuyeân cai thuoáác laùù: b. Giaûûm caân naëëng: thuo la Gia na ng: a. Thöïc söï coùù yù nghiaõ neááu thôøøi gian boûû thuoáác Thöï söï co - Coùù yù nghóa quan troïïng trong giaûûm bieáán Co nghó ne thô bo thuo tro ng gia bie - > 8 tuaààn tröôùc moåå tua trö mo chöùng hoâ haááp haääu phaãu chöù ng ha ha Tuy nhieân ngay caûû boûû thuoáác 1 ngaøøy tröôùc ca bo thuo nga trö - Neááu coùù theåå, trì hoaõn moåå ñeán luùùc caân naëëng Ne co the trì mo lu na ng - phaãu thuaäät cuõng coùù ích giaûûm ñöôïc moäät vaøøi kyùù laøø toáát nhaáát gia ñöô mo va ky la to nha thua co Luoân thöïc hieään khuyeân boûû thuoáác tröôùc moåå thöï hie bo thuo trö mo - Thöïc hieään cheáá ñoä aên kieâng tích cöïc tröôùc moåå Thöï hie che tí cöï trö mo - vai troøø tö vaáán dinh döôõng dö vai tro va 1. Tröôùc moå 1. Tröôùc moå c. Ñieààu trò taééc ngheõn ñöôøng thôûû treân beäänh nhaân ñöô ng thô - Chuaåån bò hoâ haááp tröôùc moåå: khi chöa ñaït yeâu ha trö mo chö ie ta be nh Chua hen: caààu phaãu thuaäät hen ca thua - Thôøøi ñieååm moåå: . Moäät ñôït 2 tuaààn corticoid ñöôøng toaøøn thaân ñöô ng toa Thô ie mo Mo tua 1mg/kg(60mg/ngaøøy), corticoid ñöôøng toaøøn thaân ñöô ng toa 1mg/kg(60mg/nga y) . Côn caááp: neân hoaõn moåå neááu ñöôïc mo ne ñöô ca p: thôøøi gian ngaéén khoâng laøøm tæ leää nhieãm truøøng thô nga la le tru ng . Ngoaøøi côn caááp: khi hen oåån ñònh khoâng trieääu Ngoa ca p: o trie sau moåå. mo chöùng, PEF tröôùc moåå > 80% chöù ng, trö mo . Thuoáác daõn pheáá quaûûn loaïïi kích thích β2 daïïng phe qua loa kí thí Thuo da ng phun khí dung hoaëëc MDI keáát hôïïp, 4-6 laààn moãi khí ke hô p, 4- la hoa ngaøøy vaøø khi coùù nhu caààu. nga va co ca u. 7
1. Tröôùc moå 1. Tröôùc moå d. Ñieààu trò taééc ngheõn ñöôøng thôûû treân beäänh nhaân COPD: ñöô ng thô ie ta be nh Thôøøi ñieååm moåå: Thô ie mo . Daõn pheáá quaûûn: thuoáác löïa choïïn laøø Ipratropium phe qua n: thuo löï cho la - bromide coùù theåå keáát hôïïp theâm kích thích β2 kí thí co the ke hô . Coùù daááu hieääu nhieãm truøøng (taêng soáá löôïng ñaøm, taêng Co da hie tru ng so ng m, khoùù thôûû, ñaøm ñuïc): neân hoaõn moåå ñeán khi heáát daááu hieääu kho thô c): mo he da hie Duøøng ñöôøng phun khí dung töø 6 -8 laààn/1 ngaøøy. Du ng ñöô ng khí la n/1 nga nhieãm truøøng tru ng Ño laïïi chöùc naêng hoâ haááp sau 2 tuaààn ñeå ñaùnh giaùù la chöù ha tua nh gia . Ngoaøøi ñôït caááp: sau khi ñaõ toáái öu hoùùa chöùc naêng hoâ ho chöù Ngoa ca p: to hieääu quaûû. hie qua haááp 2 tuaààn ha tua - Chuaåån bò hoâ haááp tröôùc moåå: ha trö mo Chua . Khaùùng sinh: trong tröôøng hôïïp coùù nhieãm truøøng. Thôøøi trö ng hô co Kha ng tru ng. Thô gian toáái thieååu 10 ngaøøy to thie nga . Ngoaøøi vieääc laøø moäät thuoáác daõn pheáá quaûûn toáát, Ngoa vie la mo thuo phe qua to t, theophylline coùù hieääu quaûû taêng cöôøng hoaïït ñoäng cö ng hoa co hie qua ng . Lieààu trung bình 10mg/ kg (400 - 600mg/ ngaøøy). bì Lie nga y). cuûûa cô hoaøønh. cu hoa nh. . Corticoid toaøøn thaân chæ ñònh cho beäänh nhaân æ toa ch be nh . Chæ ñònh theophylline cho beäänh nhaân coùù ñaùp Chæ be nh co COPD giai ñoaïïn naëëng vaøø beäänh nhaân vaãn taééc oa na ng va be nh ta öùng vôùùi theophylline töø tröôùc hoaëëc vaãn coùù taééc öø trö hoa ng vô t co ta ngheõn ñöôøng thôûû khi ñaõ duøøng ñuû daõn pheáá quaûûn ñöô ng thô du ng phe qua ngheõn ñöôøng thôûû keùùo daøøi sau khi ñaõ duøøng ñöô ng thô ke da du ng nhö treân. Lieààu duøøng 1mg/kg/ngaøøy ít nhaáát 12 giôøø nhö Lie du ng 1mg/kg/nga nha giô corticoid vaøø thuoáác daõn pheáá quaûûn ñöôøng hít. phe qua ñöô ng hí va thuo tröôùc moåå, toáát nhaáát laøø 2 tuaààn tröôùc moåå, sau ñoù trö mo to nha la tua trö mo giaûûm lieààu vaøø ngöng thuoáác trong voøøng 1-2 tuaààn leã gia lie va ngö thuo vo ng 1- tua sau moåå sau mo 8
1. Tröôùc moå 2. Trong luùc moå: e. Giaùùo duïïc beäänh nhaân caùùc baøøi taääp laøøm daõn nôûû phoååi: Gia du be nh ca ba ta la nô pho i: Giôùùi haïïn thôøøi gian phaãu thuaäät < 3giôøø Giô ha thô thua 3giô - Baøøi taääp hít saâu ñôn thuaààn hay coùù duøøng hoâ haááp keáá í Ba ta h thua co du ng ha ke - Duøøng bieään phaùùp gaây meâ tuûûy soááng hoaëëc gaây meâ Du ng bie pha tu so ng hoa khuyeáán khích taêng FRC (dung tích khí caëën cô naêng) khuye khí tí khí ca taê - ngoaøøi maøøng cöùng ngoa ma ng cöù ng - Baøøi taääp thoååi bong boùùng hay thuøøng nöôùc: moäät caùùch taïïo thu ng nö c: mo ca ch ta Ba ta tho bo ng PEEP töï nhieân giaûûm CV (closing volume) töï gia Traùùnh söû duïïng thuoáác gaây meâ coùù taùùc duïïng keùùo Tra nh söû du ng thuo co ta du ng ke - - Vaäät lyùù trò lieääu voã rung loààng ngöïc vaøø daãn löu tö theáá trong lo ng ngöï va lö tö the Va ly lie daøøi nhö pancuronium da nhö tröôøng hôïïp khaïïc ñaøm nhieààu hôn 35ml/ngaøøy trö ng hô kha nhie 35ml/nga Duøøng phöông phaùùp moåå noääi soi khi coùù theåå Du ng phö pha mo no co the - - Thôøøi gian taääp ít nhaáát laøø 1 ngaøøy, toáát nhaáát laøø 1 tuaààn tröôùc nha la nga y, to nha la tua trö Thô ta Thay theáá caùùc phaãu thuaäät lôùùn can thieääp leân ngöïc ngöï the ca thua lô thie - phaãu thuaäät thua vaøø buïïng neááu ñöôïc va bu ng ne ñöô 3. Sau moå 3. Sau moå Caûûi thieään chöùc naêng hoâ haááp sau moåå: Ca thie chöù Giaûûm theåå tích ñoùng (CV: closing vilume) ha mo Gia the ng a. - Taêng cöôøng dung tích khí caëën chöùc naêng FRC: ö ng í khí ca chöù . Thôûû maùùy khoâng xaâm laáán aùùp löïc döông lieân la a löï dö c t Thô ma - incentive spirometry tuïïc hoaëëc 2 möùc ñoä (CPAP hoaëëc BiPAP) ñaëc möù tu hoa hoa bieäät toáát treân beäänh nhaân khoâng theåå tham gia hít hí bie to be nh the . Baøøi taääp hít saâu Ba ta hí saâu hay duøøng hoâ haááp keáá khuyeáán khích ha ke khuye khí du ng . Duøøng hoâ haááp keáá khuyeáán khích ha ke khuye khí Du ng . Thoååi bong boùùng hay thuøøng nöôùc: töï taïïo PEEP thu ng nö c: töï ta Tho bo ng ñeå choááng laïïi PEEP noääi sinh choááng ñoùng sôùùm cho ng la no cho ng ng sô ñöôøng thôûû, ngaên xeïïp phoååi ñöô ng thô xe pho 9
3. Sau moå TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Preoperative Pulmonary Evaluation. Gerald Gerald 1. b. Giaûûm ñau toáát: Vai troøø cuûûa Baùùc só phaãu thuaäät tro cu Ba só Gia to thua W.Smetana, MD. New England 1999. 937-944 937- Assessing and Modifying the Risk of Postoperative - Gaây teâ ngoaøøi maøøng cöùng ngoa ma ng cöù ng 2. Pulmonary Complications. Ramona L. Doyle MD. Ramona - Phong toûûa thaààn kinh lieân söôøn sö to tha Chest 1999. 1125 (77-81) (77- The Preoperative Period Summary. David David 3. Schroerder. Chest 1999. 115 (44-46) (44- Preoperative assessement of Pulmonary Risk. Mark 4. K Ferguson. Chest 1999; 115 (58-63) (58- Preoperative Respiratory Considerations in the 5. Surgical Patient. Horace M. Delisser. Fishman’s Fishman’ Horace Pulmonary Diseases and disorders 1998. 619-629 619- Phoøng khaùm – Thaêm doø chöùc naêng hoâ haáp BEÄNH VIEÄN ÑAÏI HOÏC Y DÖÔÏC TP.HCM Ñieän thoaïi tö vaán: 8 594470 Email: chamsochohap@ bvdaihoc.com.vn Website: www.bvdaihoc.com.vn/chamsochohap 10