Đánh giá hiệu quả giảm đau của bupivacain phong bế tại vết mổ trên bệnh nhân phẫu thuật thay khớp gối

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> <br /> ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ GIẢM ĐAU CỦA BUPIVACAIN PHONG BẾ<br /> TẠI VẾT MỔ TRÊN BỆNH NHÂN PHẪU THUẬT THAY KHỚP GỐI<br /> Bùi Văn Anh*, Võ Thành Toàn*, Đỗ Văn Luân*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả giảm đau của bupivacain phong bế tại vết mổ trên bệnh nhân phẫu thuật thay<br /> khớp gối.<br /> Đối tượng và phương pháp: đoàn hệ hồi cứu những BN đã phẫu thuật thay khớp gối tại khoa Ngoại chấn<br /> thương chỉnh hình, bệnh viện Thống Nhất TP.HCM từ ngày 01/01/2014 đến ngày 10/05/2016.<br /> Kết quả: Phương pháp tiêm bupivacain phong bế tại vết mổ giúp làm giảm có ý nghĩa thống kê mức độ đau<br /> sau phẫu thuật, rút ngắn số ngày bắt đầu tập vận động và số ngày nằm viện.<br /> Kết luận: Phương pháp tiêm bupivacain phong bế tại vết mổ là phương pháp giảm đau hiệu quả trên bệnh<br /> nhân thay khớp gối.<br /> Từ khóa: phong bế tại vết mổ, bupivacain.<br /> ABSTRACT<br /> EVALUATES THE EFFICACY OF THE INFILTRATION ANALGESIA WITH BUPIVACAIN IN TOTAL<br /> KNEE ARTHROPLASTY<br /> Bui Van Anh, Vo Thanh Toan, Do Van Luan<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 6 - 2016: 70 - 72<br /> <br /> Objective Evaluates the efficacy of local infiltration analgesia with bupivacain in patients undergoing total<br /> knee arthroplasty.<br /> Subjects and methods A retrospective cohort study was conducted by using medical records of patients<br /> undergoing total knee arthroplasty from 01/01/2014 to 05/10/2016 at Trauma and Orthopedic Department in<br /> Thong Nhat hospital.<br /> Results Patients in local infiltration analgesia with bupivacain group had a significantly lower rate of severe<br /> pain in the first 3 days after surgery, a significantly lower length of hospital stay and significantly earlier<br /> ambulation.<br /> Conclusions Local infiltration analgesia with bupivacain provided an effective pain relief in patients<br /> undergoing total knee arthroplasty.<br /> Keywords: local infiltration analgesia, bupivacain.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ xuất viện và ảnh hưởng xấu đến chức năng vận<br /> động của BN.<br /> Phẫu thuật thay khớp gối là phẫu thuật lớn,<br /> Giảm đau phong bế tại vết mổ (Local<br /> có thể gây ra cảm giác đau sau mổ mức độ nặng<br /> infiltration analgesia - LIA) với vai trò là một<br /> hoặc trung bình theo phân loại của hiệp hội gây<br /> thành phần trong phác đồ giảm đau đa mô thức<br /> mê châu Âu (ESRA). Kiểm soát đau sau mổ<br /> là phương pháp đơn giản, hiệu quả, lần đầu tiên<br /> không tốt có thể gây đau rất nặng cho bệnh nhân<br /> đã được Bianconi M. và cộng sự chứng minh<br /> (BN), dẫn tới cản trở việc hồi phục, làm chậm<br /> <br /> * Khoa Ngoại CTCH, Bệnh viện Thống Nhất<br /> Tác giả liên lạc: BS Bùi Văn Anh ĐT 01656090243 Email: buianh1506@gmail.com<br /> <br /> 70 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Thống Nhất năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> (2003)(1) trên 37 BN phẫu thuật thay khớp. Sau dùng bupivacain phong bế tại vết mổ và không<br /> đó, phương pháp này đã được cải tiến trong dùng bupivacain phong bế tại vết mổ.<br /> nghiên cứu của Kerr DR (2008)(3) và cho thấy Phương pháp chọn mẫu: sử dụng phương pháp<br /> hiệu quả kiểm soát đau, hồi phục vận động tốt chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản (bằng phần mềm<br /> cho một nhóm 86 BN thay khớp gối toàn phần. SPSS 22.0) chọn ra 40 BN cho mỗi nhóm. So sánh<br /> Từ đó đến nay, hơn 20 nghiên cứu được tiến giữa 2 nhóm BN về các tiêu chí sau đây: mức độ<br /> hành chứng minh khả năng kiểm soát đau tốt đau sau mổ, ngày BN bắt đầu tập vận động, thời<br /> của LIA khi so sánh với nhóm không can thiệp(4). gian nằm viện sau phẫu thuật.<br /> Tuy nhiên, ở Việt Nam chưa ghi nhận nghiên KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN<br /> cứu đánh giá hiệu quả của phương pháp này.<br /> So sánh mức độ đau giữa 2 nhóm theo ngày<br /> ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> phẫu thuật<br /> Đối tượng nghiên cứu Ở ngày đầu sau phẫu thuật (POD1), đa số<br /> 80 BN đã phẫu thuật thay khớp gối tại khoa BN đau nặng (53,2%) và đau vừa (40%). Ngày<br /> Ngoại chấn thương chỉnh hình, bệnh viện Thống thứ 2 (POD2) ghi nhận đa số BN đau trung bình<br /> Nhất TP.HCM. (63,8%) và ngày thứ 3 (POD3) đa số BN còn đau<br /> Phương pháp nghiên cứu nhẹ (56,2%).<br /> Phương pháp: đoàn hệ hồi cứu tiến hành<br /> nhằm so sánh hiệu quả giảm đau giữa 2 nhóm<br /> Bảng 1. Mức độ đau sau mổ ở 2 nhóm BN<br /> Nhóm bupivacain Nhóm không bupivacain<br /> Số BN Tỷ lệ % Số BN Tỷ lệ %<br /> Ngày 1<br /> Đau nặng 12 30 31 77,5 < 0,001<br /> Đau vừa 24 60 8 20 < 0,001<br /> Đau nhẹ 4 10 1 2,5 0,359<br /> Ngày 2<br /> Đau nặng 3 7,5 8 20 0,105<br /> Đau vừa 20 50 30 75 0,021<br /> Đau nhẹ 17 42,5 2 5 < 0,001<br /> Ngày 3<br /> Đau nặng 0 0 0 0<br /> Đau vừa 10 25 25 62,5 0,001<br /> Đau nhẹ 30 75 15 37,5 0,001<br /> <br /> Nhận xét: Ngày thứ 1 (POD1), tỷ lệ BN đau tương tự ở POD3, tỷ lệ đau vừa lần lượt là 25%<br /> nặng ở nhóm bupivacain phong bế thấp hơn so với 62,5% (p = 0,001).<br /> có ý nghĩa thống kê so với nhóm không Các kết quả ghi nhận trong nghiên cứu của<br /> bupivacain (30% so với 77,5%) (p ≤ 0,001) phù chúng tôi về mức độ đau sau mổ của BN cũng<br /> hợp với kết quả nghiên cứu của Shih-Jyun phù hợp với kết quả của nhiều nghiên cứu của<br /> Shen và cộng sự (2015)(4). Bianconi M. và cộng sự (2003)(1), Varah<br /> Ngày thứ 2 và ngày thứ 3 sau mổ, đa số BN Yuenyongviwat (2012)(6), Weston Simon JS<br /> chỉ còn đau vừa và đau nhẹ. Ở POD2, tỷ lệ BN (2012)(5), mức độ đau của nhóm phong bế thấp<br /> đau vừa ở nhóm bupivacain (50%) so với nhóm hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm không<br /> không bupivacain (75%) ở POD2 (p=0,021), phong bế.<br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Thống Nhất năm 2016 71<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> Như vậy, kết quả trong nghiên cứu của tương tự cũng được ghi nhận trong các nghiên<br /> chúng tôi cho thấy can thiệp bupivacain phong cứu của Per Essving (2009)(2) và Dave W.<br /> bế tại vết mổ giúp giảm mức độ đau sau mổ và Chen(2014)(1). Như vậy, áp dụng phương pháp<br /> phù hợp với kết luận của nhiều nghiên cứu khác giảm đau bằng bupivacain phong bế tại vết mổ<br /> trong khu vực và trên thế giới. có thể rút ngắn thời gian nằm viện cho BN.<br /> So sánh ngày bắt đầu tập vận động sau KẾT LUẬN<br /> phẫu thuật giữa hai nhóm BN Phương pháp tiêm bupivacain phong bế tại<br /> Ngày bắt đầu tập vận động sau phẫu thuật là vết mổ là phương pháp giảm đau hiệu quả trên<br /> số ngày tính từ sau phẫu thuật đến thời điểm BN bệnh nhân thay khớp gối.<br /> được ghi nhận “hướng dẫn tập vận động” trên<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> tờ phiếu chăm sóc của điều dưỡng, biểu thị khả<br /> 1. Bianconi MFL, Traina GC, et al. (2003), "Pharmacokinetics<br /> năng hồi phục sau phẫu thuật của BN. and efficacy of ropivacaine continuous wound instillation<br /> after joint replacement surgery", Br J Anaesth, 91, pp. 830-<br /> Bảng 2. Ngày bắt đầu tập vận động của 2 nhóm BN<br /> 35.<br /> Nhóm bupivacain Nhóm không 1. Chen DW et al. (2014), "Intra-articular Bupivacain reduces<br /> Ngày Giá trị p<br /> (n = 40) bupivacain (n= 40) postoperative pain and meperidine use after total hip<br /> Trung vị 5 7 arthroplasty: a randomized, double-blind study", J<br /> 0,004 Arthroplasty, 29(12), pp. 2457-2461.<br /> IQR 4–7 5 – 10<br /> 2. Essving P et al. (2010), "Reduced morphine consumption and<br /> Nhận xét: Ngày bắt đầu tập vận động của BN pain intensity with local infiltration analgesia (LIA) following<br /> trong nhóm bupivacain (5 ngày) ngắn hơn có ý total knee arthroplasty. A randomized double-blind study<br /> involving 48 patients", Acta Orthop Scand, 81 (3), pp. 354-360.<br /> nghĩa thống kê so với nhóm không bupivacain (7 3. Kerr DR et al. (2008), "Local infiltration analgesia: a technique<br /> ngày) (p = 0,004). Kết quả tương tự về sự hồi for the control of acute postoperative pain following knee and<br /> phục vận động của khớp sau phẫu thuật ở nhóm hip surgery: a case study of 325 patients", Acta Orthop, 79 (2),<br /> pp. 174-183.<br /> bupivacain tốt hơn so với nhóm không 4. Shen SJ et al. (2015), "Analgesic Effects of Intra-Articular<br /> bupivacain cũng được ghi nhân ở các nghiên Bupivacaine/Intravenous Parecoxib Combination Therapy<br /> versus Intravenous Parecoxib Monotherapy in Patients<br /> cứu của Per Essving và cộng sự (2010)(2) (p <<br /> Receiving Total Knee Arthroplasty: A Randomized, Double-<br /> 0,05). Như vậy, phương pháp giảm đau sử dụng Blind Trial", BioMed Research International, pp. 5 - 20.<br /> bupivacain đã giúp rút ngắn thời gian BN có thể 5. Weston JS et al. (2012), "Intra-articular local anaesthetic on the<br /> day after surgery improves pain and patient satisfaction after<br /> tập vận động trở lại sau mổ so với việc không Unicompartmental Knee Replacement: a randomised<br /> dùng phương pháp này. controlled trial", Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc, 19(4), pp.<br /> 352-355.<br /> Thời gian nằm viện sau mổ 6. Yuenyongviwat V et al. (2012), "Periarticular Injection with<br /> Bupivacain for Postoperative Pain Control in Total Knee<br /> Bảng 3. Số ngày nằm viện sau mổ của 2 nhóm BN<br /> Replacement: A Prospective Randomized Double-Blind<br /> Nhóm Nhóm không Controlled Trial", Advances in Orthopedics, pp. 6 – 23.<br /> Ngày bupivacain bupivacain (n= Giá trị p<br /> (n = 40) 40)<br /> Trung vị 14 15 Ngày nhận bài báo: 12/09/2016<br /> 0,039<br /> IQR 9 – 17 12 – 21 Ngày phản biện nhận xét bài báo: 17/09/2016<br /> Nhận xét: Kết quả cho thấy, thời gian nằm Ngày bài báo được đăng: 01/11/2016<br /> viện trung bình của nhóm bupivacain (14,3<br /> ngày) ngắn hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm<br /> không bupivacain (18,7 ngày), p = 0,039. Kết quả<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 72 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Thống Nhất năm 2016<br />