zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Tự Nhiên

» Môi trường

Đánh giá ô nhiễm các chất hữu cơ thơm đa vòng (PAHs) trong trầm tích sông Kim Ngưu, Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

Báo xấu

12
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Việc đánh giá ô nhiễm PAHs trong nước và trầm tích là điều kiện cần để từ đó đưa ra được các biện pháp phù hợp giảm thiểu ô nhiễm PAHs của sông. Vì vậy nghiên cứu tập trung đánh giá ô nhiễm các chất hữu cơ thơm đa vòng (PAHs) trong trầm tích sông Kim Ngưu, Hà Nội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đánh giá ô nhiễm các chất hữu cơ thơm đa vòng (PAHs) trong trầm tích sông Kim Ngưu, Hà Nội

Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2017. ISBN: 978-604-82-2274-1 ĐÁNH GIÁ Ô NHIỄM CÁC CHẤT HỮU CƠ THƠM ĐA VÒNG (PAHs) TRONG TRẦM TÍCH SÔNG KIM NGƯU, HÀ NỘI Tô Xuân Quỳnh1, Vũ Đức Toàn2 1 Trường Đại học Công đoàn, email: toxuanquynh1304@gmail.com 2 Trường Đại học Thủy lợi 1. GIỚI THIỆU CHUNG 2.2. Phương pháp lấy mẫu Polycylic Aromatic Hydrocacbon (PAHs) Quá trình nghiên cứu, đánh giá mức độ ô thuộc nhóm các chất hữu cơ khó phân hủy, nhiễm PAHs trong trầm tích sông Kim Ngưu có độc tính và khả năng tích lũy sinh học cao. được thực hiện trong tháng 4 năm 2017. 6 Chúng có thể gây ảnh hưởng trong thời gian mẫu trầm tích đại diện đã được thu thập. Kết dài trên cơ thể con người và gây ô nhiễm môi quả cho thấy sự xuất hiện nhiều dư lượng trường. Nguồn thải chính của PAHs là từ quá PAHs trong trầm tích sông Kim Ngưu, có tất cả 33 chất thuộc họ PAHs với nồng độ từ trình đốt rác, sản xuất công nghiệp (nhiệt 3,708 - 74,580 g/kg khô. Số lượng mẫu và điện, sử dụng nhiên liệu) giao thông (quá vị trí lấy mẫu được lựa chọn dựa trên các đặc trình cháy không hoàn toàn các nguyên liệu điểm nguồn thải và không gian của sông Kim hóa thạch) và các hoạt động sinh hoạt hàng Ngưu. Các mẫu trầm tích được lấy ở độ sâu ngày (đốt than, hút thuốc). PAHs cũng có 10cm bằng gầu Ekman. Các mẫu sau khi lấy trong thành phần dầu mỏ do đó nó cũng có được đưa đến phòng thí nghiệm để tiến hành thể xâm nhập vào môi trường qua các sự cố phân tích. rò rỉ hoặc tràn dầu. Một số PAHs có công thức cấu tạo từ 4 vòng thơm trở lên có khả 2.3. Phương pháp phân tích mẫu năng gây ung thư và đột biến gen. Quá trình phân tích mẫu được tiến hành Sông Kim Ngưu có độ dài 4km bắt đầu từ theo qui trình phân tích mẫu đất và trầm tích từ đầu đường Kim Ngưu đến sau nhà máy xử lý Dương Thị Hạnh và cộng sự [1] (tác giả trực nước thải Yên Sở. Sông Kim Ngưu là sông tiếp làm dưới sự hướng dẫn của chuyên viên thoát nước thải cho nội thành Hà Nội, do đó phòng Độc chất môi trường - Viện Công nghệ trong nước và trầm tích của sông có khả năng môi trường): 10g mẫu đã được làm khô và rây có các chất thuộc họ PAH (có nhiều trong mịn được hòa tan bởi 15ml Aceton và 15ml Diclometan. Dung dịch được lọc qua Na2SO4 quá trình sinh hoạt và giao thông). Do đó (đã được nung ở 700C trong 6 giờ). Dung việc đánh giá ô nhiễm PAHs trong nước và dịch thu được được cho thêm 30ml trầm tích là điều kiện cần để từ đó đưa ra Diclometan tiến hành chiết lần 2 và 3. Dung được các biện pháp phù hợp giảm thiểu ô dịch thu được đưa vào máy cô cất quay chân nhiễm PAHs của sông. không, cô đến khi còn 2ml. Dung dịch tiếp tục được thổi khí N2 đến khi còn 1ml rồi đem bơm 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU vào máy sắc ký khí khối phổ GC/MS chạy trên 2.1. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu phần mềm AIQS của Viện Công nghệ môi trường thuộc Viện Hàn Lâm KHCNVN. Điều tra khảo sát thực địa: thông qua việc Hiện tại đây là phương pháp phát hiện ra xem xét, thu thập các số liệu về nguồn thải, nhiều loại chất nhất. Với những phương phát cũ xác định vị trí lấy mẫu đặc trưng. Lựa chọn 6 chỉ phát hiện ra 16 loại PAHs còn với phương mẫu trầm tích dọc theo sông Kim Ngưu. pháp này có thể phát hiện ra đến 33 loại PAHs. 433
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2017. ISBN: 978-604-82-2274-1 3. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC Kết quả đạt được cho thấy có sự ô nhiễm của nhiều chất họ PAH trong trầm tích, Nồng 3.1. Tồn lưu của PAHs trong trầm tích độ của 33 PAHs tìm thấy tại BKN1, BKN2, sông Kim Ngưu BKN3, BKN4, BKN5, BKN6 lần lượt là 3,70: Bảng 1. Nồng độ PAH trong trầm tích 41,63; 23,48 5,32; 74,58; 24,98 µg/kg khô. sông Kim Ngưu Hà Nội năm 2017 Vị trí có nồng độ PAH cao nhất là BKN5, Ký hiệu các PAH Nồng độ PAH (g/kg) QCa đây là vị trí ngay trước nhà máy xử lý nước Yên Sở ở cuối con sông, mặt khác vị trí này Nap 0.05-1.01(0.21±0.39)b 0.391 dân cư đông đúc, lượng xe cộ đi lại nhiều, 2-Methyl-nap 0.03-0.76(0.24±0.26) - gần khu công nghiệp và chợ đầu mối nên 2,6-DM-nap 0.07-0.41(0.10±0.16) - hàm lượng ô nhiễm lớn. 1,3-DM-nap 0.08-0,17(0.04±0,07) - Ace 0.003-0,03(0.01±0.01) 0.0889 BKN1 -21°00'25.7"N Flu 0.02-0.26(0.07±0.09) 0.144 105°51'39.7"E 2,6-DIP-nap 0.26-19.6(6,9±7,4) - BKN2 -21°00'10.8"N 105°51'41.5"E Phe 0.15-3.56(1.38±1.35) 0.515 Ant 0.02-0.79(0.2±0.29) 0.245 1-Phenyl-nap KPH - BKN3 -20°59'46.5"N 105°51'44.0"E 2-Methyl-phe 0.1-1.6(0.74±0.64) - 4,5-Methylene-phe 0,07-0.14(0.03±0.05) - 1-Methyl-phe 0.33-1.42(0.51±0.55) - BKN4 -20°59'17.0"N 2-Phenyl-nap 0.17-0.84(0.25±0.35) - 105°51'47.3"E 3,6-DM-phe 0.09-0.18(0.04±0.07) - Flt 0.11-4.22(1.83±1.77) 2.355 Py 0.26-4.04(2.02±1.69) 0.875 2,3-Benzo-flu 0.32-2.31(0.66±0.96) - BKN5 -20°58'33.6"N B(c)P 0.03-0.49(0.09±0.19) - 105°51'55.3"E B(a)A 0.05-0.59(0.28±0.19) 0.385 BKN6 -20°58'13.5"N 105°51'36.8"E Chr 0.082-0.95(0.48±0.32) 0.862 B(j&b)F 0.09-1.14(0.52±0.36) - B(k)F 0.03-0.7(0.18±0.25) - B(e)P 0.4-2.54(0.6±0.9) - Hình 1. Sơ đồ lấy mẫu trầm tích sông KN B(a)P 0.06-0.49(0.22±0.20) - Hiện tại, các tiêu chuẩn Việt Nam không Perylene 0.18-48.9(8.97±19.6) - có ngưỡng cho BbF, BkF, BaP, Ind, BghiP D(a,h)A 0.01-2.19(0.37±0.89) 0.135 trong trầm tích. Đối với các PAHs khác được B(ghi)P 0.11-1.45(0.48±0.53) - lựa chọn, nồng độ phân tích trong mẫu trầm tích là đáng kể nhưng vẫn thấp hơn tiêu 1-Methyl-nap 0.01-0.69(0.20±0.25) - chuẩn ngưỡng Việt Nam trong QCVN 43: Ace 0.002-0.03(0.01±0,01) - 2012/ BTNMT. 3-Methy-phe 0.09-1.26(0.59±0.50) - 9-Methyl-phe 0.06-0.98(0.42±0.38) - 3.2. Tỷ lệ của các PAHs chỉ thị I(1,2,3-cd)P 0.05-0.31(0.08±0.12) - Trong số 33 PAHs phát hiện thấy trong a: Theo QCVN 43: 2012 / BTNMT - Quy chuẩn kỹ trầm tích sông Kim Ngưu có 18 PAHs mà thuật quốc gia về chất lượng trầm tích. b: Min - Max công thức cấu tạo có từ 2, 3 vòng, 15 PAHs (Mean ± Độ lệch chuẩn) mà công thức cấu tạo có từ 4 vòng trở lên. 434
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2017. ISBN: 978-604-82-2274-1 Phần trăm trung bình của các L-PAHs, M- còn lại chưa có các giá trị tương ứng về độc PAHs, H-PAHs lần lượt là: 43%, 13%, 44%. học trong các nghiên cứu) [2]. Tất cả các nồng Nồng độ các PAHs mà công thức cấu tạo độ PAHs đã phân tích trong mẫu trầm tích ở có từ 4 vòng trở lên (H-PAHs và M-PAHs) sông Kim Ngưu thấp hơn mức ERL, ERM. theo tính toán ~ 60%. Các PAHs này có độ Kết quả này cho thấy nguy cơ sinh thái do các bền trong môi trường lớn hơn, do vậy khả PAHs còn lại trong trầm tích ở mức thấp. năng tích tụ trong trầm tích là cao hơn. Ngoài việc đánh giá dựa trên giá trị của 4. KẾT LUẬN từng PAH, còn có thể sử dụng tỷ lệ của các Qua khảo sát bước đầu cho thấy trầm tích PAHs so với nhau. Mỗi nguồn thải có khả sông Kim Ngưu có chứa nhiều các hợp chất năng tạo thành một số PAHs vượt trội so với thơm đa vòng (PAHs) có hàm lượng cao (có các nguồn khác. Khi đó, tỷ lệ của các PAHs công thức cấu tạo từ 4 vòng thơm trở lên), vượt trội sẽ là các chỉ thị góp phần nhận dạng những chất này có độc tính cao, ảnh hưởng đặc điểm nguồn thải. lâu dài đến con người và sinh vật. Tỷ lệ Flt/(Flt+Pyr) và Ant/(Ant+Phe) của Nguồn phát thải các PAHs chủ yếu là do 6 mẫu trầm tích từ BKN1-BKN6 lần lượt là: xăng dầu từ các hoạt động giao thông, sinh 0.022 - 0,2; 0.06 - 0.130 so sánh với bảng tỷ hoạt hàng ngày. Điều này khá hợp lý vì sông lệ giữa các PAH với đặc điểm nguồn thải Kim Ngưu chính là con sông thoát nước thải (Mark B. Yunkera et al. 2002) [3] có thể thấy của Hà Nội. Nguy cơ sinh thái do các PAHs nguồn thải PAHs tại các điểm khảo sát là do còn lại trong trầm tích đang ở mức thấp. xăng dầu, quá trình sinh hoạt và giao thông. Kết quả có được khá là phù hợp với đặc 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO điểm của sông Kim Ngưu, là con sông thoát [1] Duong Thi Hanh, Kiwao Kadokami, Naoki nước thải của thành phố Hà Nội, xung quanh Matsuura, Nguyen Quang Trung. (2014), là dân cư sinh sống. Dọc sông có 3 bệnh viện Screening analysis of a thousand micro- lớn: Thanh Nhàn, Ung bướu Hà Nội, Phổi Hà pollutants in Vietnamese rivers, Southeast Nội, có khu công nghiệp Vĩnh Tuy nên thành Asian Water Environment 5. IWA phần các chất độc hại trong sông là khá nhiều. Publishing, ISBN - 9781780404950 3.3. Rủi ro sinh thái của các PAHs (Paperback)/or ISBN: 9781780404967 (eBook), pp.195-202. Để đánh giá nguy cơ ô nhiễm môi trường [2] Edward R. Long, Donald D. MacDonald, do ô nhiễm PAHs trong trầm tích, các số liệu Sherri L. Smith, Fred D. Calder (1995), đã được so sánh với quy trình chất lượng trầm “Incidence of adverse biological effects tích NOAA (Long et al., 1995). Các giá trị của within ranges of chemical concentrations in ERL(effects range low - Phạm vi ảnh hưởng marine and estuarine sediments”, Environmental Management 19, 81-97.3. thấp) và ERM (effects range median - Phạm [3] Mark B. Yunkera, Robie W. Macdonaldb, vi ảnh hưởng trung bình)của các PAHs đã Roxanne Vingarzanc, Reginald. (2002), được quy định như sau [PAH (ERL, ERM)]: "PAHs in the Fraser River basin: a critical Nap (0.16, 2.1); Acy (0.044, 0.64); Ace appraisal of PAH ratios as indicators of (0.016, 0.5); Flu (0.019, 0.54); Phe (0.24,1.5); PAH source and composition," Organic Ant (0.0853, 1.1); Py (0.665, 2.6); Ftl (0.6; Geochemistry, vol. 33, pp. 489-515. 5.1); BaA (0.261, 1.6); Chr (0.384, 2.8); BaP (0.43; 1.6); DahA (0.0634 , 0.26) (các PAHs 435

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.