Đánh giá thang MoCA trong tầm soát suy giảm nhận thức ở người Việt Nam

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 21 * Số 2 * 2017<br /> <br /> <br /> ĐÁNH GIÁ THANG MOCA TRONG TẦM SOÁT SUY GIẢM NHẬN THỨC<br /> Ở NGƯỜI VIỆT NAM<br /> Nguyễn Thị Xuân Lan*, Trần Công Thắng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Thang MoCA, được Nasreddine và cộng sự đề xuất, công cụ đánh giá chức năng nhận thức hữu<br /> dụng, cho thấy là có khả năng chẩn đoán tốt rối loạn thần kinh nhận thức.<br /> Mục tiêu: Đánh giá vai trò thang MoCA trong tầm soát rối loạn thần kinh nhận thức ở người Việt Nam<br /> trong cộng đồng.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang mô tả. Toàn bộ đối tượng từ 50 tuổi trở lên gồm 28 rối loạn thần kinh<br /> nhận thức điển hình, 40 rối loạn thần kinh nhận thức nhẹ, 72 bình thường đều được thực hiện thang MoCA. Sau<br /> đó điểm MoCA được đánh giá giá trị thông qua quá trình chẩn đoán theo tiêu chuẩn DSM – 5 về rối loạn thần<br /> kinh nhận thức nhẹ và điển hình. Phân tích thống kê dùng đường cong ROC để xác định điểm cắt tối ưu.<br /> Kết quả: Điểm cắt tối ưu để phân định nhóm rối loạn thần kinh nhận thức (nhẹ và điển hình) so với nhóm<br /> bình thường là 21/22 với các thông số giá trị độ nhạy 91,2%, độ đặc hiệu 94,4%. Điểm cắt tối ưu để phân định<br /> nhóm rối loạn thần kinh nhận thức điển hình so với nhóm không rối loạn thần kinh nhận thức điển hình là 16/17<br /> với các thông số giá trị độ nhạy 100%, độ đặc hiệu 98,2%.<br /> Kết luận: Thang MoCA là công cụ tầm soát nhận thức hữu ích với độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong việc<br /> tầm soát rối loạn thần kinh nhận thức trong cộng đồng.<br /> Từ khóa: thang MoCA, rối loạn thần kinh nhận thức, tiêu chuẩn DSM – 5<br /> ABSTRACT<br /> MOCA TEST IN SCREENING FOR THE COGNITIVE IMPAIREMENT IN VIETNAMESE<br /> Nguyen Thi Xuan Lan, Tran Cong Thang<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 21 - No 2 - 2017: 210 - 215<br /> <br /> Background: Montreal Cognitive Assessment, developed by Nasreddine et al, a convenient bedside cognitive<br /> test, has been shown to have good diagnostic utility for neurocognitive disorder.<br /> Objective: Evaluate the usefulness of the MoCA test in screening for neurocognitive disorder in the<br /> Vietnamese community.<br /> Methods: Descriptive cross – sectional study. A total of 140 participants (28 major NCD, 40 mild NCD, 72<br /> normal controls) aged 50 years or above were assessed by MoCA. The MoCA scores were validated against<br /> diagnosis according to the DSM – 5 for major and mild NCD. Statistical analysis was performed using receiver<br /> operating characteristic curve and regression analyses.<br /> Results: The optimal cutoff score for the MoCA test to differentiate NCD (major and mild) from normal<br /> control was 21/22, giving a sensitivity of 0.912, specificity of 0.944. The optimal cutoff score for the MoCA test to<br /> differentiate major NCD from control was 16/17, giving a sensitivity of 1.00, specificity of 0.982.<br /> Conclusion: The MoCA test is a useful cognitive screening instrument with high sensitivity and specificity<br /> for screening NCD in the Vietnamese community.<br /> <br /> *Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn ** Bộ môn Thần kinh, Khoa Y, Đại học Y Dược TPHCM<br /> Tác giả liên lạc: BS. Nguyễn Thị Xuân Lan ĐT: 01695529082 Email: xuanlannguyenmd@gmail.com<br /> <br /> 210 Chuyên Đề Nội Khoa<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 21 * Số 2 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Keywords: MoCA, neurocognitive disorder (NCD), Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders<br /> – Fifth Edition (DSM – 5)<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Với xu hướng già hóa dân số hiện nay, tỉ lệ Đối tượng bị loại ra khỏi nghiên cứu nếu có<br /> người lớn tuổi tăng lên thì tỉ lệ bệnh liên quan một trong các đặc điểm sau:<br /> tuổi già cũng gia tăng đáng kể, trong đó chiếm Có bệnh lý tâm thần nặng, tâm thần phân<br /> một phần không nhỏ là bệnh lý về các rối loạn liệt, sảng, trầm cảm nặng gây ảnh hưởng đến<br /> thần kinh nhận thức. Với sự ra đời của tiêu tình trạng nhận thức.<br /> chuẩn DSM – 5, khái niệm rối loạn thần kinh Đối tượng mất ngôn ngữ, yếu tay thuận,<br /> nhận thức đã thay đổi để bắt kịp với các tiến bộ khiếm khuyết thị giác hoặc thính giác làm ảnh<br /> của công tác chẩn đoán và điều trị những năm hưởng đến khả năng thực hiện thang điểm.<br /> gần đây. Đối tượng có bệnh lý nội ngoại khoa nặng<br /> Hiện nay, tại Việt Nam vẫn chưa có nhiều không đủ khả năng hoàn thành thang điểm.<br /> nghiên cứu thực hiện đánh giá giá trị thang<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> MoCA cũng như vấn đề tầm soát rối loạn thần<br /> kinh nhận thức trong cộng đồng, các nghiên cứu Thiết kế nghiên cứu<br /> chưa đưa ra được điểm cắt khuyến cáo cho Nghiên cứu cắt ngang mô tả.<br /> người Việt Nam mà áp dụng điểm cắt của Phương pháp thu thập số liệu<br /> nghiên cứu gốc tại Canada trong khi trình độ Công cụ thu thập số liệu: Bảng thu thập số<br /> học vấn của ta thấp hơn, phiên bản MoCA áp liệu dựa theo tiêu chuẩn DSM – 5.<br /> dụng cho nghiên cứu tại Việt Nam vẫn chưa<br /> Quá trình nghiên cứu chia thành hai giai<br /> thống nhất. Từ đó, chúng tôi tiến hành nghiên<br /> đoạn nối tiếp nhau.<br /> cứu này nhằm mục đích đánh giá giá trị của<br /> thang MoCA trong tầm soát rối loạn thần kinh Giai đoạn 1: Thử nghiệm thang MoCA<br /> nhận thức ở người Việt Nam trong cộng đồng. Tiếng Việt<br /> ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU Chúng tôi chọn ngẫu nhiên 50 người bình<br /> thường trong cộng đồng biết nói và viết tiếng<br /> Đối tượng nghiên cứu Việt. Các đối tượng được đánh giá thang MoCA<br /> Tất cả các đối tượng từ 50 tuổi trở lên đến dự Tiếng Việt đã được Việt hóa từ phiên bản MoCA<br /> chương trình Khám và Tư vấn sức khỏe miễn gốc. Sau đó chúng tôi đề nghị thang MoCA<br /> phí tại ba địa điểm sau đây từ 01/03/2016 đến Tiếng Việt với một vài đặc điểm thay đổi so với<br /> 30/05/2016. phiên bản MoCA gốc rồi tiến hành nghiên cứu<br /> Phòng khám Mai Khôi, 54 Thành Thái, bằng sử dụng phiên bản MoCA đề nghị này.<br /> phường 12, quận 10, Tp. Hồ Chí Minh.<br /> Giai đoạn 2: Chính thức đánh giá giá trị<br /> Nhân dân xã Tân Phú Trung, huyện Châu<br /> của thang điểm MoCA trong tầm soát rối<br /> Thành, tỉnh Đồng Tháp.<br /> loạn thần kinh nhận thức ở người<br /> Nhân dân xã An Nhật Tân, huyện Tân Trụ,<br /> Việt Nam.<br /> tỉnh Long An.<br /> Tất cả đối tượng thỏa tiêu chuẩn nhận vào<br /> Tiêu chuẩn nhận vào<br /> nghiên cứu. Thực hiện thang MoCA tiếng Việt<br /> Chọn đối tượng từ 50 tuổi trở lên.<br /> đã được hiệu chỉnh.<br /> Là người Việt Nam, biết nói, đọc và viết<br /> tiếng Việt. Thực hiện bộ câu hỏi nghiên cứu đánh giá<br /> chức năng nhận thức theo DSM –5. Quá trình<br /> Đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> <br /> <br /> Thần kinh 211<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 21 * Số 2 * 2017<br /> <br /> đánh giá gồm 2 phần: ghi nhận thông tin và Tình trạng rối loạn thần kinh nhận thức<br /> đánh giá kỹ năng. Cả hai phần chúng tôi đều khi đánh giá bằng tiêu chuẩn DSM – 5<br /> thực hiện đánh giá sáu lĩnh vực: sự chú ý, chức Tỉ lệ rối loạn thần kinh nhận thức điển hình<br /> năng điều hành, học tập và nhớ, chức năng ngôn là 20%, rối loạn thần kinh nhận thức nhẹ là 28,6%<br /> ngữ, giác quan vận động và nhận thức xã hội. và tỉ lệ của nhóm bình thường là 51,4%.<br /> Riêng phần đánh giá kỹ năng, các chi tiết lựa<br /> chọn để đánh giá chúng tôi chọn theo tiêu chẩn Đặc điểm của mẫu nghiên cứu khi đánh giá<br /> DSM – 5. Sau đó chúng tôi tiến hành đánh giá bằng tiêu chuẩn DSM – 5<br /> thang IADL. Chi tiết về bộ câu hỏi với các phần Các yếu tố dịch tễ học<br /> đánh giá xin xem ở phần phụ lục. Bảng 1: Mối liên quan giữa rối loạn thần kinh nhận<br /> Dùng tiêu chuẩn DSM – 5 và thang IADL để thức với các yếu tố dịch tễ học<br /> Các yếu tố RLTKNT Bình<br /> kết luận chẩn đoán là rối loạn nhận thức thần dịch tễ điển hình<br /> RLTKNT nhẹ<br /> thường<br /> Tổng P<br /> kinh điển hình, rối loạn nhận thức thần kinh nhẹ Tuổi trung 74,4 tuổi 62,7 tuổi 61,2 tuổi 64,3 tuổi<br /> < 0,001<br /> hay bình thường. bình ± 9,2 ± 7,5 ± 6,7 ± 9,0<br /> <br /> Xử lý số liệu Tỉ lệ nữ % 78,5% 62,5% 55,5% 62,1% 0,103<br /> <br /> Áp dụng phép kiểm Chi bình phương kiểm Tỉ lệ thành<br /> 25% 60% 62,5% 54,3% 0,002<br /> định mối liên quan giữa các biến định tính. thị %<br /> 6,76<br /> Dùng hệ số tương quan Pearson và mô hình hồi 3,29 năm 5,55 năm 8,78 năm<br /> năm < 0,001<br /> Học vấn<br /> quy tuyến tính để kiểm định mối tương quan ± 2,65 ± 2,45 ± 3,33<br /> ± 3,70<br /> giữa các biến định lượng có phân phối chuẩn. Sự<br /> Đặc điểm thang MoCA của mẫu nghiên<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê khi P < 0,05.<br /> cứu<br /> Xác định điểm cắt tối ưu tức là tìm ngưỡng<br /> Đặc điểm tổng MoCA<br /> có độ nhạy và độ đặc hiệu cao nhất dựa trên<br /> Điểm tổng MoCA thấp nhất là 10 điểm, cao<br /> phân tích đường cong ROC. Dùng chỉ số Youden nhất là 30 điểm, điểm trung bình tổng MoCA là<br /> J để xác định giá trị nào có độ nhạy và độ đặc 21,06 ± 4,9 điểm.<br /> hiệu cao nhất. Chỉ số J là trị số cao nhất của tổng Đặc điểm từng thành phần MoCA của mẫu<br /> độ nhạy và độ đặc hiệu trừ đi 1. nghiên cứu<br /> KẾT QUẢ 100% các đối tượng đều thực hiện được vẽ<br /> hình tròn, nhắc lại theo chiều xuôi, trả lời đúng<br /> Đặc điểm của mẫu nghiên cứu<br /> năm, địa điểm và thành phố. Tỉ lệ làm đúng nối<br /> Có tất cả 140 người tham gia nghiên cứu, độ theo thứ tự xen kẽ và vẽ hình khối xấp xỉ 50%.<br /> tuổi thấp nhất là 50 tuổi, tuổi cao nhất là 96 tuổi, Khi đánh giá kỹ năng vẽ đồng hồ, tất cả các đối<br /> tuổi trung vị là 63 tuổi, trong đó nam chiếm tượng đều vẽ được hình tròn, tuy nhiên chỉ<br /> 37,9% và nữ 62,1%. Có 54,3% đối tượng sống ở khoảng 70% trong số đó vẽ được số, khoảng 70%<br /> vẽ được kim.<br /> thành thị và 45,7% sống ở nông thôn. Về trình độ<br /> học vấn, số năm đi học thấp nhất là 1 năm, cao Gọi tên ba con vật, tỉ lệ gọi đúng tên tê giác là<br /> 45,7% trong khi sư tử và lạc đà thì tương ứng tỉ<br /> nhất là 16 năm, số trung vị là 6 năm, trong đó tỉ<br /> lệ là 70% và 66,4%.<br /> lệ học cấp I chiếm đa số 47,1%, học cấp II và cấp<br /> Khi đánh giá sự lưu loát, tức là kể tên các từ<br /> III gần tương đương nhau là 24,3% và 25%, trình<br /> bắt đầu bằng chữ M, chỉ 4,3% đối tượng thực<br /> độ đại học khá khiêm tốn chỉ 3,6%.<br /> hiện được. Tỉ lệ trả lời đúng sự giống nhau giữa<br /> <br /> <br /> 212 Chuyên Đề Nội Khoa<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 21 * Số 2 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> tàu hỏa – xe đạp, đồng hồ - cây thước chỉ là Giá trị thang MoCA trong việc phát hiện rối<br /> 17,9%; tỉ lệ nhắc lại đúng hai câu là 23,6%, tỉ lệ loạn thần kinhnhận thức<br /> nhớ đủ năm từ là 10,7%. Bảng 3: Các thông số giá trị của thang MoCA trong<br /> việc phát hiện rối loạn thần kinh nhận thức<br /> Giá trị của thang MoCA trong tầm soát<br /> Điểm cắt SE SP J index PPV NPV<br /> rối loạn thần kinh nhận thức ở người việt 19/20 0,706 0,986 0,692 0,979 0,780<br /> nam trong cộng đồng 20/21 0,794 0,972 0,766 0,964 0,833<br /> Đặc điểm tổng MoCA phân theo tình trạng 21/22 0,912 0,944 0,856 0,939 0,912<br /> nhận thức 22/23 0,971 0,847 0,818 0,857 0,968<br /> 23/24 1,00 0,708 0,708 0,764 1,00<br /> Tổng MoCA trung bình của nhóm rối loạn<br /> BÀN LUẬN<br /> thần kinh nhận thức điển hình, rối loạn thần<br /> kinh nhận thức nhẹ và bình thường lần lượt là Đặc điểm của mẫu nghiên cứu khi đánh giá<br /> 13,57; 19,45 và 24,87 điểm. Sự khác biệt này là có bằng tiêu chuẩn DSM – 5<br /> ý nghĩa thống kê với P < 0,001. Tuổi già là yếu tố nguy cơ hàng đầu của rối<br /> loạn thần kinh nhận thức, theo đó tuổi càng cao<br /> Đặc điểm từng thành phần thang MoCA phân<br /> thì rối loạn thần kinh nhận thức càng nặng nề. Vì<br /> theo tình trạng nhận thức<br /> vậy, kết quả của các nghiên cứu cho thấy đặc<br /> Đa số từng thành phần MoCA biểu hiện ở ba điểm về tuổi giữa ba nhóm tình trạng rối loạn<br /> nhóm rối loạn thần kinh nhận thức là khác biệt thần kinh nhận thức có sự khác biệt có ý nghĩa<br /> có ý nghĩa thống kê với P < 0,001, ngoại trừ một thống kê là điều phù hợp với y văn và lâm sàng.<br /> vài thành phần như vẽ hình tròn của đồng hồ, Tỉ lệ nữ phân theo ba nhóm tình trạng nhận<br /> nhắc lại theo chiều xuôi, sự lưu loát và sáu thành thức là khác biệt không có ý nghĩa thống kê.<br /> phần chức năng định hướng ngày, tháng, năm, Điều này cũng phù hợp với y văn, lâm sàng và<br /> các nghiên cứu khoa học là rối loạn thần kinh<br /> thứ, địa điểm, thành phố.<br /> nhận thức không bị ảnh hưởng bởi giới tính.<br /> Đặc điểm các lĩnh vực nhận thức thang MoCA<br /> Người dân sống ở nông thôn thì khả năng bị<br /> phân theo tình trạng nhận thức<br /> rối loạn thần kinh nhận thức nhiều hơn là người<br /> Khi đánh giá MoCA phân theo các lĩnh vực sống ở thành thị và sự khác biệt này là có ý nghĩa<br /> nhận thức ở ba nhóm rối loạn nhận thức thần thống kê. Có thể người sống ở thành thị có tỉ lệ<br /> kinh là có sự khác biệt mang ý nghĩa thống kê phơi nhiễm nhiều hơn với các yếu tố bảo vệ như<br /> với P < 0,001, ngoại trừ chức năng định hướng là học vấn cao hơn, môi trường hiện đại hơn,<br /> thời gian và không gian là khác biệt không có ý tiếp cận chăm sóc sức khỏe tốt hơn.<br /> nghĩa thống kê với P = 0,111.<br /> Trình độ học vấn cao là yếu tố bảo vệ hàng<br /> Giá trị thang MoCA trong việc phát hiện rối<br /> đầu của rối loạn thần kinh nhận thức, theo đó dù<br /> loạn thần kinh nhận thức điển hình<br /> là cơ chế sinh học như thế nào thì học vấn càng<br /> Bảng 2: Các thông số giá trị của thang MoCA<br /> cao liên quan với độ lưu hành thấp của rối loạn<br /> trong việc phát hiện rối loạn thần kinh nhận thức<br /> thần kinh nhận thức. Vì vậy, kết quả của nghiên<br /> điển hình<br /> Điểm cắt SE SP J index PPV NPV cứu cho thấy đặc điểm về trình độ học vấn giữa<br /> 13/14 0,429 1,00 0,429 1,00 0,875 ba nhóm tình trạng rối loạn thần kinh nhận thức<br /> 14/15 0,679 1,00 0,679 1,00 0,925<br /> 15/16 0,821 0,991 0,812 0,958 0,957 có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê là điều phù<br /> 16/17 1,00 0,982 0,982 0,933 1,00<br /> 17/18 1,00 0,934 0,934 0,800 1,00<br /> hợp với y văn và lâm sàng.<br /> <br /> <br /> <br /> Thần kinh 213<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 21 * Số 2 * 2017<br /> <br /> Phiên bản MoCA đề xuất cho người Việt phút” với lý do chữ ”L” dễ nhầm lẫn về mặt<br /> Nam phát âm ”L và N” nhất là các vùng miền thuộc<br /> Chúng tôi đề nghị thang MoCA Tiếng Việt Bắc Trung Bộ. Trong số các chữ cái Tiếng Việt,<br /> với một vài đặc điểm thay đổi so với phiên bản chúng tôi cần lựa chọn một chữ mà đảm bảo<br /> MoCA gốc như sau. các tiêu chí sau đây, đó phải là một phụ âm, có<br /> khả năng ghép âm đa dạng với nhiều nguyên<br /> Các phần nối theo thứ tự xen kẽ, vẽ lại hình<br /> âm, tạo thành từ có nghĩa với số lượng nhiều.<br /> khối vuông, vẽ đồng hồ và gọi tên ba con vật<br /> Đó không phải là phụ âm ghép như ”N, NH,<br /> chúng tôi giữ nguyên nội dung gốc. Chúng tôi<br /> NG, NGH”, ”T, TH, TR”, ”G, GH”, ”K, KH”,<br /> chỉ thiết kế lại các phần này bằng cách phóng to<br /> ”P, PH”. Chữ cái này phải đảm bảo không<br /> thành trang lớn vì các đối tượng thử nghiệm<br /> nhầm lẫn về mặt phát âm như ”S và X”, ”CH<br /> nhận xét là chữ và hình nhỏ nên không nhìn rõ<br /> và TR”. Và cuối cùng chúng tôi nhận thấy chỉ<br /> được, không đủ chỗ trống để vẽ hình. Ba con vật<br /> có chữ ”M” là thỏa các tiêu chí đặt ra.<br /> gọi tên chúng tôi để nguyên hình gốc mà không<br /> thay đổi bởi vì chúng tôi muốn bảo toàn mục Phần đánh giá tư duy trừu tượng chúng<br /> đích của tác giả Nasreddine. Ba con vật sư tử, tê tôi bổ sung ”tàu” thành ”tàu hỏa” với lý do<br /> giác và lạc đà là các con vật không thường gặp ở dịch chính xác theo phiên bản MoCA nguyên<br /> các nước phương Tây lẫn ở các nước châu Á. gốc, và để trở thành danh từ cụ thể thay vì là<br /> Tuy nhiên được chọn để đánh giá vì phản ánh danh từ chung. Chúng tôi thay ”thước kẻ”<br /> khả năng học tập và hiểu biết thông qua các thành ”cây thước”với lý do tránh nhầm lẫn về<br /> phương tiện thông tin từ xa chứ không nhất thiết mặt tư duy rằng ”thước kẻ” chỉ dùng để kẻ<br /> là phải gần gũi thì mới biết được. đường thẳng chứ không dùng để đo.<br /> <br /> Phần đánh giá trí nhớ chúng tôi quyết định Giá trị thang MoCA trong việc phát hiện<br /> thay ”vẻ mặt” thành ”khuôn mặt” với lý do rối loạn thần kinh nhận thức điển hình<br /> người nghe hay nhầm lẫn về mặt phát âm giữa Trong nghiên cứu của chúng tôi, khi lựa<br /> ”vẻ mặt” và ”vẽ mặt” tức là vẽ hình khuôn mặt. chọn điểm cắt thích hợp để phân định nhóm rối<br /> Chúng tôi thay ”vải nhung” thành ”vải lụa” bởi<br /> loạn thần kinh nhận thức điển hình so với nhóm<br /> vì có số lượng không nhỏ các đối tượng khi được<br /> yêu cầu là ghi nhớ từ ”vải nhung” thì họ lại nhớ không rối loạn thần kinh nhận thức điển hình thì<br /> là ”vải lụa”, có lẽ trong văn hóa Việt Nam vải lụa nhận thấy rằng tại điểm cắt 16/17 là có các thông<br /> phổ biến và thông dụng hơn. Chúng tôi thay số giá trị tối ưu nhất, độ nhạy 100%, độ đặc hiệu<br /> ”nhà thờ” thành ”trường học” bởi vì tránh nhạy 98,2%, giá trị tiên đoán dương 93,3%, giá trị tiên<br /> cảm về mặt tôn giáo tín ngưỡng. đoán âm 100%.<br /> Phần đánh giá ngôn ngữ chúng tôi thay Nghiên cứu của chúng tôi chọn điểm cắt<br /> ”Con mèo luôn luôn trốn dưới đi văng khi con thấp hơn so với các nghiên cứu trên thế giới.<br /> chó ở trong phòng” thành ”Con mèo luôn luôn Có điểm đặc biệt là nghiên cứu của MoCA<br /> trốn dưới ghế khi con chó ở trong phòng” với lý gốc(5) và của Nhật Bản(1), Hàn Quốc(2) có điểm<br /> do là ”đi văng” là từ mượn nên ít có người nghe cắt để xác định nhóm rối loạn thần kinh nhận<br /> mà hiểu được để nhắc lại nên dễ xảy ra lỗi nhầm thức điển hình và rối loạn thần kinh nhận thức<br /> lẫn, chúng tôi muốn sử dụng ”ghế” là từ thuần nhẹ là bằng nhau. Còn các nước như Hồng<br /> việt để phần đông người nghe hiểu dễ dàng. Kông(6), Ba Lan(4), Singapore(3) và chúng tôi đều<br /> Phần đánh giá sự lưu loát chúng tôi thay” có hai lựa chọn điểm cắt cho hai mục đích<br /> Kể các từ bắt đầu bằng L trong một phút” phát hiện bệnh khác nhau. Điều này chúng tôi<br /> thành ”Kể các từ bắt đầu bằng M trong một vẫn chưa lý giải là tại sao.<br /> <br /> <br /> 214 Chuyên Đề Nội Khoa<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 21 * Số 2 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Giá trị thang MoCA trong việc phát hiện Thông qua nghiên cứu này, chúng tôi có đề<br /> rối loạn thần kinh nhận thức nghị phiên bản MoCA Tiếng Việt có vài đặc<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, khi lựa điểm hiệu chỉnh so với phiên bản MoCA<br /> chọn điểm cắt thích hợp để phân định nhóm có Tiếng Việt gốc.<br /> rối loạn thần kinh nhận thức so với nhóm bình Điểm cắt tối ưu để phân định nhóm có rối<br /> thường thì nhận thấy rằng tại điểm cắt 21/22 là loạn thần kinh nhận thức so với nhóm bình<br /> có các thông số giá trị tối ưu nhất, độ nhạy thường là 21/22 với các thông số giá trị độ nhạy<br /> 91,2%, độ đặc hiệu 94,4%, giá trị tiên đoán dương 91,2%, độ đặc hiệu 94,4%, giá trị tiên đoán dương<br /> 93,9%, giá trị tiên đoán âm 91,2%. 93,9%, giá trị tiên đoán âm 91,2%.<br /> Nghiên cứu gốc(5) chọn điểm cắt là 25/26, Điểm cắt tối ưu để phân định nhóm rối loạn<br /> chúng tôi thấp hơn 4 điểm, Nhật Bản(1) cũng thần kinh nhận thức điển hình so với nhóm<br /> chọn điểm cắt 25/26, Ba Lan(4) và Singapore(3) không rối loạn thần kinh nhận thức điển hình là<br /> chọn điểm cắt 24/25, Hàn Quốc(2) chọn điểm 16/17 với các thông số giá trị độ nhạy 100%, độ<br /> cắt 22/23, nghiên cứu của chúng tôi và Hồng đặc hiệu 98,2%, giá trị tiên đoán dương 93,3%,<br /> Kông(6) cùng chọn điểm cắt là 21/22. Điều này giá trị tiên đoán âm 100%.<br /> có thể lý giải như ban đầu đã nói là trình độ TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> học vấn của Nhật Bản(1) và Canada(5) cao hơn 1. Fujiwara Y, et al (2010). Brief screening tool for mild cognitive<br /> so với các nước còn lại. impairment in older Japanese: validation of the Japanese<br /> version of the Montreal Cognitive Assessment. Geriatr Gerontol<br /> Tuy nhiên điều chúng tôi nhận thấy là các Int, 10(3): 225-232.<br /> thông số giá trị của các nghiên cứu trên thế giới 2. Lee JY, Lee DW, et al (2008). Brief screening for mild cognitive<br /> impairment in elderly outpatient clinic: validation of the<br /> hơi thấp. Như Singapore(3) tại điểm cắt 24/25 đã<br /> Korean version of the Montreal Cognitive Assessment. Journal<br /> chọn thì độ nhạy phát hiện nhóm có rối loạn of geriatric psychiatry and neurology, 21(2): 104-110.<br /> thần kinh nhận thức so với nhóm chứng bình 3. Liew TM, et al (2015). Diagnostic utility of Montreal Cognitive<br /> Assessment in the Fifth Edition of Diagnostic and Statistical<br /> thường là 78%, độ đặc hiệu là 62%. Trong khi Manual of Mental Disorders: major and mild neurocognitive<br /> nghiên cứu của chúng tôi, tại điểm cắt 21/22 độ disorders. J Am Med Dir Assoc, 16(2): 144-148.<br /> nhạy tương ứng là 91,2%, độ đặc hiệu là 94,4%. 4. Magierska J, et al (2012). Clinical application of the Polish<br /> adaptation of the Montreal Cognitive Assessment (MoCA) test<br /> KẾT LUẬN in screening for cognitive impairment. Neurol Neurochir Pol,<br /> 46(2): 130-139.<br /> Điểm trung bình tổng MoCA tương quan 5. Nasreddine ZS, Phillips NA, et al (2005). The Montreal<br /> Cognitive Assessment, MoCA: a brief screening tool for mild<br /> nghịch với sự tăng của tuổi và tương quan thuận<br /> cognitive impairment. J Am Geriatr Soc, 53(4): 695-699.<br /> với sự tăng của trình độ học vấn. 6. Yeung PY, et al (2014). A validation study of the Hong Kong<br /> version of Montreal Cognitive Assessment (HK-MoCA) in<br /> Điểm trung bình tổng MoCA liên quan với<br /> Chinese older adults in Hong Kong. Hong Kong Med J, 20(6):<br /> tình trạng rối loạn thần kinh nhận thức và sự 504-510.<br /> khác biệt này là có ý nghĩa thống kê. Các lĩnh<br /> vực nhận thức của thang MoCA ở ba nhóm rối Ngày nhận bài báo: 18/11/2016<br /> loạn nhận thức thần kinh thì có sự khác biệt có ý Ngày phản biện nhận xét bài báo: 17/12/2016<br /> nghĩa thống kê ngoại trừ chức năng định hướng<br /> Ngày bài báo được đăng: 01/03/2017<br /> thời gian và không gian là khác biệt không có ý<br /> nghĩa thống kê.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Thần kinh 215<br />