Đánh giá thực trạng chất lượng không khí và sức khỏe nhân viên tại các cao ốc, văn phòng trên địa bàn Hà Nội

Kt qu nghiên cu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ÐáNH GIá THỰC TRẠNG<br /> CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ VÀ<br /> SỨC KHỎE NHÂN VIÊN<br /> TẠI CÁC CAO ỐC, VĂN PHÒNG<br /> TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI<br /> Ngoâ Quoác Khaùnh, Phaïm Coâng Thuyeân, Traàn Huy Toaøn<br /> Trung taâm KH Moâi tröôøng vaø Phaùt trieån beàn vöõng<br /> Vieän Nghieân cöùu KHKT Baûo hoä lao ñoäng<br /> <br /> <br /> I. ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> Theo moät nghieân cöùu cuûa<br /> Cuïc Baûo veä moâi tröôøng Myõ<br /> (Environmental Proctect<br /> Agency), ngaøy nay con ngöôøi<br /> duøng khoaûng 80-90% thôøi<br /> gian soáng trong nhaø. Beân<br /> caïnh ñoù, cuøng vôùi xu höôùng<br /> xaây döïng nhaèm tieát kieäm<br /> naêng löôïng, traùnh nhöõng aûnh<br /> höôûng baát lôïi veà thôøi tieát, con<br /> ngöôøi thöôøng coù xu höôùng töï<br /> nhoát mình trong nhöõng chung<br /> cö, cao oác, vaên phoøng kín vôùi<br /> raát nhieàu nhöõng thieát bò vaên<br /> phoøng, ñoà noäi thaát coù theå gaây<br /> ra oâ nhieãm nhö maùy in, maùy<br /> tính, caùc loaïi vaät lieäu xaây<br /> döïng...<br /> Theo baùo caùo cuûa Toå chöùc<br /> Y teá Theá giôùi (WHO), oâ nhieãm<br /> khoâng khí trong nhaø laø<br /> Ảnh minh họa, Nguồn: Internet<br /> nguyeân nhaân cuûa 50% soá<br /> <br /> <br /> Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2013 91<br />  Kt qu nghiên cu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> beänh lyù cuûa con ngöôøi; aûnh ñeán chaát löôïng khoâng khí trong tieâu moâi tröôøng (Xem baûng 2)<br /> höôûng cuûa noù cao töø 2-8 laàn nhaø bao goàm caùc chaát ñöôïc taïi 06 vaên phoøng trong 04 toøa<br /> so vôùi caùc beänh coù nguyeân trình baøy trong baûng 1. nhaø trong noäi thaønh Haø Noäi,<br /> nhaân laø oâ nhieãm beân ngoaøi; Nhaèm ñaùnh giaù ñöôïc chaát caùc toøa nhaø cao oác, vaên<br /> Vieäc xaây döïng vaø soáng trong löôïng moâi tröôøng khoâng khí phoøng naøy ñeàu coù keát caáu kín,<br /> caùc ngoâi nhaø môùi chieám 30% trong cao oác, vaên phoøng, ñöôïc xaây döïng sau naêm<br /> trong caùc nguyeân nhaân gaây nhoùm thöïc hieän ñaõ lieân heä 2008, coù söû duïng heä thoáng<br /> neân caùc beänh nhaø kín. khaûo saùt, ño ñaïc moät soá chæ thoâng gioù ñieàu hoøa trung taâm.<br /> Hieän nay, Vieät Nam ñang<br /> trong giai ñoaïn hieän ñaïi hoùa Baûng 1. Caùc chaát oâ nhieãm vaø nguoàn phaùt sinh trong cao oác,<br /> vaø ñoâ thò hoùa, nhu caàu veà caùc vaên phoøng<br /> toøa nhaø cao oác, vaên phoøng<br /> cho thueâ ñang taêng leân. Raát STT Chaát oâ nhieãm Nguoàn phaùt sinh<br /> nhieàu caùc toøa nhaø ñaõ ñöôïc<br /> xaây môùi trong thôøi gian gaàn 1 Carbon dioxite (CO2) Do hoâ haáp<br /> ñaây, ñaëc bieät laø ôû caùc thaønh<br /> 2 Radon (Ra) Phaùt sinh töø vaät lieäu xaây<br /> phoá lôùn. Taïi ñaây taäp trung raát<br /> döïng...<br /> nhieàu ngöôøi lao ñoäng, caùn boä,<br /> 3 Buïi Vaät lieäu xaây döïng, nguoàn<br /> nhaân vieân coù trình ñoä vaø chòu<br /> töø beân ngoaøi vaøo<br /> aûnh höôûng tröïc tieáp töø nhöõng<br /> yeáu toá oâ nhieãm toàn taïi trong 4 Naám moác, Vi khuaån, virus, vi Do moâi tröôøng<br /> khoâng khí. Do vaäy, vieäc ño sinh vaät<br /> ñaïc, ñaùnh giaù chaát löôïng moâi 5 Ozone Maùy photocopy, maùy in<br /> tröôøng khoâng khí trong nhaø taïi<br /> caùc cao oác, vaên phoøng naøy laø 6 Hôïp chaát höõu cô deã bay hôi Thieát bò vaên phoøng (maùy<br /> vieäc laøm caàn thieát nhaèm baûo (Formaldehyte, Benzen, toluene, photocopy, maùy in), ñoà goã,<br /> veä söùc khoûe ngöôøi lao ñoäng. axetone...) sôn, chaát taåy röûa...<br /> II. THÖÏC TRAÏNG CHAÁT 7 Khoùi thuoác (CO, Nicotine, Thuoác laù<br /> LÖÔÏNG MOÂI TRÖÔØNG NOx...)<br /> KHOÂNG KHÍ TRONG NHAØ 8 Caùc yeáu toá vaät lyù: oàn, rung, ñieän Do caùc yeáu toá beân ngoaøi<br /> TAÏI MOÄT SOÁ VAÊN PHOØNG, töø tröôøng... taùc ñoäng vaøo<br /> CAO OÁC 9 Caùc yeáu toá vi khí haäu (Nhieät ñoä,<br /> Theo nghieân cöùu cuûa WHO ñoä aåm, vaän toác gioù) vaø aùnh saùng<br /> thì caùc chaát oâ nhieãm thoâng<br /> thöôøng coù theå tìm thaáy trong Baûng 2. Caùc chæ tieâu ño ñaïc nhaèm ñaùnh giaù CLMT khoâng khí<br /> caùc vaên phoøng coù theå keå teân trong cao oác, vaên phoøng<br /> bao goàm khoùi thuoác, Bezene,<br /> Formaldehyde, Naphthalene; STT Chæ tieâu<br /> Nitrogen dioxide; Polycylic aro- 1 Buïi toång, Buïi hoâ haáp<br /> matic hydrocarbones; Rado; 2 Hôi khí ñoäc (Formaldehyte, VOCs, Ozon, CO2<br /> Tricloroethelene; amiang; 3 Chæ tieâu vi sinh vaät (Toång naám, Toång CKTM, Toång VKHK)<br /> ozone; toluene; vi sinh vaät… Do<br /> 4 Vi khí haäu (Nhieät ñoä, vaän toác gioù, ñoä aåm) vaø AÙnh saùng<br /> vaäy, caùc chaát oâ nhieãm tieàm<br /> naêng coù theå laøm aûnh höôûng 5 Caùc yeáu toá vaät lyù (Radon, Tieáng oàn, ñieän tröôøng, töø tröôøng)<br /> <br /> <br /> <br /> 92 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2013<br />  Kt qu nghiên cu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nhoùm thöïc hieän ñaõ tieán Nhaèm ñaùnh giaù chaát löôïng vaäy chöa thöïc söï coù cô sôû ñeå<br /> haønh ño ñaïc laáy maãu chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí trong ñaùnh giaù chaát löôïng khoâng khí<br /> khoâng khí trong cao oác, vaên cao oác, vaên phoøng, nhoùm thöïc trong cao oác, vaên phoøng maø<br /> phoøng theo Tieâu chuaån Vieät hieän ñaõ tieán haønh hoài cöùu vaø chæ laø moät cô sôû ñeå so saùnh vaø<br /> Nam hieän haønh, tuøy theo dieän so saùnh vôùi caùc Tieâu chuaån ñoái chieáu.<br /> tích vaø soá löôïng ngöôøi lao ñoäng hieän coù taïi Vieät Nam vaø moät III. THÖÏC TRAÏNG SÖÙC<br /> trong vaên phoøng, cao oác ñöôïc soá nöôùc treân theá giôùi. Tuy vaäy, KHOÛE NHAÂN VIEÂN VAÊN<br /> löïa choïn khaûo saùt seõ quyeát ñònh tieâu chuaån cho khoâng khí PHOØNG TAÏI MOÄT SOÁ VAÊN<br /> löôïng maãu vaø vò trí ñaët maãu. Keát trong nhaø taïi Vieät Nam hieän PHOØNG, CAO OÁC<br /> quaû ño ñaïc, khaûo saùt chaát löôïng chöa coù vaø taïi moät soá nöôùc<br /> Nhaèm ñaùnh giaù thöïc traïng<br /> khoâng khí trong nhaø ñöôïc trình cuõng chæ toàn taïi ôû daïng<br /> tình hình söùc khoûe cuûa nhaân<br /> baøy trong baûng 3. khuyeán caùo, höôùng daãn, do<br /> vieân vaên phoøng, nhoùm thöïc<br /> hieän ñaõ tieán haønh ñieàu tra veà<br /> Baûng 3. Keát quaû ño ñaïc chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí caùc vaán ñeà lieân quan ñeán söùc<br /> trong cao oác, vaên phoøng khoûe vaø thoùi quen sinh hoaït<br /> TT Chæ tieâu Ñôn Toång soá Giaù trò cuûa khoaûng 200 nhaân vieân<br /> vò maãu Nhoû Lôùn Trung vaên phoøng. Keát quaû ñieàu tra<br /> cho thaáy, tyû leä nhaân vieân vaên<br /> nhaát nhaát bình<br /> o<br /> phoøng khoâng huùt thuoác töông<br /> 1 Nhieät ñoä C 60 22,8 26,8 25,2 ñoái cao, hôn 90% soá ngöôøi<br /> 2 Ñoä aåm % 60 56,9 63,5 61,3 ñöôïc hoûi. Ngoaøi ra, tyû leä nhaân<br /> 3 Vaän toác gioù m/s 40 - 0,9 0,3 vieân vaên phoøng söû duïng caùc<br /> 4 AÙnh saùng Lux 60 100 860 465 chaát kích thích nhö cafe, röôïu,<br /> 5 Buïi toång mg/m3 30 0,086 1,175 0,333 cheø… laø hôn 50%. Beân caïnh<br /> ñoù, do ñaëc tröng cuûa coâng<br /> 6 Buïi hoâ haáp mg/m3 30 0,067 0,506 0,208<br /> vieäc laø laøm vieäc lieân tuïc<br /> 7 Carbon dioxide (CO2) ppm 20 548 940 860 8h/ngaøy taïi vaên phoøng vaø thôøi<br /> 8 Toång caùc hôïp chaát ppm 24 3,97 10,53 6,33 gian nghæ tröa töông ñoái ngaén<br /> höõu cô deã bay hôi neân haàu heát nhaân vieân vaên<br /> (VOCs) phoøng ñeàu coù böõa aên taïi coâng<br /> 9 Formaldehyde ppm 24 0,008 0,046 0,023 ty. Ñaây laø nhöõng thoùi quen<br /> sinh hoaït coù theå aûnh höôûng<br /> (H2CO) 5<br /> ñeán söùc khoûe cuûa hoï.<br /> 10 Ozon (O3) ppm 15 0,01 0,091 0,067<br /> Nhoùm thöïc hieän cuõng tieán<br /> 11 Toång VKHK SL/m3 30 307 2463 1094 haønh ñieàu tra caùc trieäu tröùng<br /> kk beänh lyù thöôøng gaëp cuûa nhaân<br /> 12 Toång CKTM SL/m3 30 0 307 68 vieân vaên phoøng. Keát quaû ñieàu<br /> kk tra caùc trieäu chöùng naøy ñöôïc<br /> 13 Toång naám SL/m3 30 154 4207 1285 trình baøy trong baûng 4.<br /> kk Töø baûng keát quaû ñieàu tra<br /> 14 Tieáng oàn dBA 30 44,5 56,7 53,6 cho thaáy, tyû leä nhaân vieân vaên<br /> phoøng coù nhöõng trieäu chöùng<br /> 15 Radon Bq/m3 6 50 63 56,3<br /> beänh lyù veà muõi, hoïng. Ñaëc<br /> 16 Ñieän tröôøng V/m 60 12,95 142,6 66,5 bieät, caùc trieäu chöùng veà ñau<br /> 17 Töø tröôøng Gi/m 60 0,1 1 0,206 löng, ñau ñaàu thöôøng xuyeân<br /> <br /> <br /> Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2013 93<br />  Kt qu nghiên cu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Baûng 4. Keát quaû ñieàu tra veà caùc trieäu chöùng thöôøng gaëp cuûa xuaát hieän do ñaëc ñieåm coâng<br /> nhaân vieân vaên phoøng vieäc cuûa nhaân vieân vaên phoøng<br /> laø ngoài moät choã vaø chòu aùp löïc<br /> Toøa nhaø Toøa nhaø Toøa nhaø Toøa nhaø cao trong quaù trình laøm vieäc.<br /> Cô 1 2 3 4 Tuy nhieân, caùc trieäu chöùng<br /> Trieäu chöùng<br /> quan naøy xuaát hieän chuû yeáu vaøo<br /> n (%) n (%) n (%) n (%) muøa heø vaø ñoâng.<br /> Khoâ maét 11 31 19 47 12 - 18 35 IV. ÑAÙNH GIAÙ VAØ THAÛO<br /> Ngöùa maét 5 13 26 64 - - 11 21 LUAÄN<br /> Maét<br /> Chaûy nöôùc Caên cöù vaøo keát quaû khaûo<br /> 6 15 4 11 - - 9 17 saùt, ño ñaïc chaát löôïng moâi<br /> maét<br /> tröôøng khoâng khí trong nhaø ta<br /> Khoâ muõi 9 23 21 53 - - 9 17 thaáy, neáu so saùnh vôùi tieâu<br /> Ngaït muõi 4 12 25 62 - - 6 12 chuaån TCVS 3733: 2002 cuûa<br /> Chaûy nöôùc Boä Y teá thì haàu heát caùc chæ<br /> Muõi 27 73 32 80 - - 4 7 tieâu ñeàu thaáp hôn Tieâu chuaån<br /> muõi<br /> cho pheùp, tröø noàng ñoä CO2 taïi<br /> Chaûy maùu moät soá ñieåm ño laø vöôït Tieâu<br /> 0 0 0 0 - - 0 0<br /> cam chuaån. Tuy nhieân, Tieâu chuaån<br /> Khoâ hoïng 0 0 1 3 - - 3 5 naøy ñöôïc aùp duïng cho caùc cô<br /> sôû saûn xuaát coù theå coù keát caáu<br /> Ngöùa hoïng 30 80 32 80 6 50 43 86 hôû vaø coù söï trao ñoåi khoâng khí<br /> Hoïng<br /> Khaøn gioïng, töï nhieân, khoâng tuaàn hoaøn<br /> 12 32 17 42 - - 18 35<br /> maát gioïng khoâng khí. Do vaäy, vieäc ñaùnh<br /> giaù chaát löôïng moâi tröôøng<br /> Hoâ Ho 15 40 20 50 - - 23 46<br /> khoâng khí trong cao oác, vaên<br /> haáp Töùc ngöïc 15 40 12 30 - - 6 12 phoøng döïa theo tieâu chuaån<br /> Noåi quaàng ñoû, naøy cuõng chæ mang tính chaát<br /> Da phaùt ban treân 0 0 0 0 - - 0 0 tham khaûo maø khoù coù theå ñöa<br /> ra ñöôïc keát luaän.<br /> da<br /> Beân caïnh ñoù, treân theá giôùi,<br /> Meät moûi khoù do ñaëc ñieåm cuûa töøng khu<br /> 28 75 28 70 - - 43 85<br /> taäp trung vöïc, maø moãi nöôùc laïi coù<br /> Buoàn nguû 3 7 2 5 - - 21 41 nhöõng giaù trò tieâu<br /> chuaån/höôùng daãn tham khaûo<br /> Thaàn Ñau ñaàu 37 100 40 100 12 100 50 100<br /> raát khaùc nhau. Tuy vaäy, ñaây<br /> kinh Choùng maët 9 23 8 20 - - 18 35 cuõng laø moät cô sôû ñaùng tin<br /> Maát nguû 4 10 20 50 - - 28 56 caäy ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng<br /> Buoàn noân 4 10 16 40 - - 6 12 khoâng khí trong nhaø taïi caùc<br /> cao oác, vaên phoøng. So saùnh<br /> Choaùng vaùng 11 30 20 50 - - 2 3 vôùi caùc tieâu chuaån/höôùng daãn<br /> Cô tham khaûo khaùc treân theá giôùi<br /> xöông Ñau löng 37 100 40 100 12 100 50 100 thì haàu heát caùc chæ tieâu ñeàu<br /> khoâng theå ñaùp öùng ñöôïc taát<br /> khôùp<br /> caû caùc tieâu chuaån/höôùng daãn<br /> <br /> <br /> 94 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2013<br />  Kt qu nghiên cu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> tham khaûo. Ví duï, noàng ñoä khí vöôït nhieàu laàn tieâu chuaån khí taïi caùc toøa nhaø cao oác, vaên<br /> formaldehyde thaáp hôn giaù trò cho pheùp. phoøng. Do vaäy, ban quaûn lyù<br /> cuûa caùc tieâu chuaån/höôùng Maëc duø vôùi keát quaû khaûo caùc toøa nhaø cao oác, vaên<br /> daãn cuûa WHO, OSHA… nhöng saùt, ño ñaïc caùc chæ tieâu moâi phoøng phaûi coù keá hoaïch veä<br /> laïi vöôït quaù noàng ñoä trong qui tröôøng trong nhaø taïi caùc cao sinh heä thoáng thoâng gioù, ñieàu<br /> ñònh cuûa NIOSH. Ñaëc bieät, oác, vaên phoøng chöa theå ñaùnh hoøa vaø giöõ veä sinh trong<br /> noàng ñoä buïi hoâ haáp ñeàu vöôït giaù chính xaùc ñöôïc chaát löôïng khuoân vieân cuûa toøa nhaø.<br /> giaù trò cuûa caùc tieâu moâi tröôøng khoâng khí nhöng Vieäc tuaân thuû caùc qui ñònh,<br /> chuaån/höôùng daãn tham khaûo ñaõ phaàn naøo cung caáp nhöõng tieâu chuaån veà thieát keá nhaø cao<br /> coù qui ñònh laø NAAQS/EPA thoâng tin sô boä veà chaát löôïng taàng cuõng nhö qui ñònh/ tieâu<br /> (2000) vaø Hongkong (2003). khoâng khí trong nhaø taïi caùc chuaån veà dieän tích laøm vieäc<br /> Caùc chæ tieâu vi sinh vaät ñeàu cao oác, vaên phoøng. cuõng laø nhöõng yeáu toá coù aûnh<br /> vöôït xa giaù trò khuyeán caùo raát höôûng ñeán chaát löôïng khoâng<br /> Do keát caáu coâng trình cuûa<br /> nhieàu laàn, chöùng toû moâi tröôøng khí trong nhaø. Ñaëc bieät, trong<br /> caùc toøa nhaø cao oác, vaên<br /> khoâng khí trong nhaø taïi caùc toøa thôøi ñieåm hieän taïi khi caùc<br /> phoøng ñeàu kín nhaèm tieát kieäm<br /> nhaø cao oác, vaên phoøng ñöôïc coâng ty thueâ vaên phoøng<br /> naêng löôïng neân vieäc aûnh khoâng muoán taêng dieän tích söû<br /> khaûo saùt ñeàu bò oâ nhieãm veà vi höôûng cuûa caùc nguoàn oâ<br /> sinh vaät. Nguyeân nhaân do vieäc duïng nhöng nhu caàu veà lao<br /> nhieãm beân ngoaøi nhö giao ñoäng taïi caùc coâng ty naøy laïi<br /> söû duïng tuaàn hoaøn khoâng khí thoâng, xaây döïng… gaàn nhö raát<br /> cuûa caùc heä thoáng ñieàu hoøa, taêng, daãn ñeán vieäc quaù nhieàu<br /> haïn cheá. ngöôøi trong moät dieän tích.<br /> thoâng gioù taïi caùc vaên phoøng,<br /> toøa nhaø naøy. Beân caïnh ñoù, Nhaân vieân vaên phoøng coù Neân coù nhöõng nghieân cöùu<br /> vieäc khoâng veä sinh hoaëc ít khi nhöõng trieäu chöùng beänh lyù veà ñeå ñöa ra khuyeán caùo veà thôøi<br /> veä sinh heä thoáng thoâng gioù vaø muõi, hoïng, cô xöông khôùp vaø gian söû duïng caùc thieát bò vaên<br /> ñieàu hoøa khoâng khí cuõng laø thaàn kinh. phoøng nhö maùy tính, maùy in,<br /> nguyeân nhaân daãn ñeán vieäc soá V. KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ maùy fax… trong ngaøy ñeå traùnh<br /> löôïng vi sinh vaät trong khoâng hieän töôïng söû duïng quaù laâu<br /> Do chöa coù moät tieâu chuaån/<br /> gaây caêng thaêng, meät moûi cho<br /> khuyeán caùo naøo chính thoáng<br /> ngöôøi lao ñoäng. Caùc vaên<br /> vaø ñuû tin caäy neân vieäc ñaùnh<br /> phoøng neân coù khu vöïc rieâng<br /> giaù chaát löôïng moâi tröôøng<br /> hoaëc coù khoaûng caùch caùch ly<br /> khoâng khí trong nhaø taïi caùc toøa<br /> hôïp lyù daønh cho moät soá loaïi<br /> nhaø cao oác, vaên phoøng vaãn<br /> thieát bò vaên phoøng khoâng söû<br /> ñang laøm thaùch thöùc vôùi caùc<br /> duïng thöôøng xuyeân nhö maùy<br /> nhaø quaûn lyù vaø khoa hoïc. Do<br /> in, maùy photocopy…<br /> vaäy, caàn nhanh choùng nghieân<br /> cöùu, bieân soaïn tieâu Neân toå chöùc quan traéc, ño<br /> chuaån/khuyeán caùo veà noàng ñoä ñaïc vaø ñaùnh giaù chaát löôïng<br /> chaát oâ nhieãm cho pheùp trong khoâng khí trong nhaø ñònh kyø<br /> khoâng khí trong cao oác, vaên taïi caùc toøa nhaø cao oác, vaên<br /> phoøng, ñeå coù theå söû duïng phoøng nhaèm traùnh nhöõng aûnh<br /> ñaùnh giaù chaát löôïng khoâng khí höôûng ñaùng tieác cuûa chuùng<br /> trong vaên phoøng laøm vieäc. ñeán söùc khoûe ngöôøi lao ñoäng.<br /> Beân caïnh ñoù, vieäc quaûn lyù Toå chöùc khaùm söùc khoûe<br /> toøa nhaø cuõng laø yeáu toá quan ñònh kyø cho nhaân vieân vaên<br /> Ảnh: Internet troïng coù theå aûnh höôûng ñeán phoøng theo ñuùng qui ñònh cuûa<br /> chaát löôïng moâi tröôøng khoâng phaùp luaät.<br /> <br /> <br /> Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2013 95<br />