Đánh giá tình hình áp dụng thực hành nông nghiệp tốt (Viet Gap) trên một số loại cây trồng giai đoạn 2008 - 2010

Nguyễn Hữu Thọ và đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 82(06): 11 - 16<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH ÁP DỤNG THỰC HÀNH NÔNG NGHIỆP TỐT (VIET GAP)<br /> TRÊN MỘT SỐ LOẠI CÂY TRỒNG GIAI ĐOẠN 2008-2010<br /> Nguyễn Hữu Thọ1*, Trần Thế Tưởng2, Bùi Thị Minh Hà1<br /> 1<br /> <br /> Trường Đại học Nông Lâm - ĐH Thái Nguyên, 2Cục Trồng trọt – Bộ NN &PTNT<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Khi xã hội ngày càng phát triển thì nhu cầu về thực phẩm, đặc biệt là rau quả an toàn ngày càng<br /> tăng. Để quản lý được chất lượng sản phẩm trên rau quả mỗi nước đã xây dựng tiêu chuẩn GAP<br /> của mình dựa trên những tiêu chuẩn Quốc tế. Tại Việt Nam, Chính phủ Việt Nam đã ban hành bộ<br /> tiêu chuẩn Việt GAP áp dụng trên rau, quả, chè. Đến nay, nhiều chính sách, hoạt động đã và đang<br /> được triển khai nhằm đạt được mục tiêu đề ra. Sau hơn hai năm thực hiện, Chính phủ và các Bộ<br /> Ngành đã ban hành 10 Thông tư, Quyết định liên quan đến sản xuất an toàn theo GAP. Các cơ<br /> quan có trách nhiệm đã tổ chức được 1700 khóa tập huấn cho 68.000 người là cán bộ quản lý, cán<br /> bộ kỹ thuật và nông dân các tỉnh về sản xuất theo GAP. Đến nay cả nước đã có 199 mô hình sản<br /> xuất áp dụng GAP với diện tích 2643 ha là các đối tượng cây trồng như rau, cây ăn quả, chè và lúa<br /> được cấp giấy chứng nhận. Bên cạnh đó, có 86 mô hình với diện tích 2.235 ha đang áp dụng<br /> VietGAP và có 58 mô hình với diện tích 4.536 ha áp dụng theo hướng VietGAP. Quy mô sản xuất<br /> nhỏ và thói quen canh tác và tiêu dùng của người dân là những trở ngại lớn trong việc thực hiện<br /> chương trình sản xuất an toàn theo GAP.<br /> Từ khóa: rau, quả, chè, thực hành nông nghiệp tốt - VIET GAP.<br /> ∗<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới<br /> (WHO), hiện có tới 400 các bệnh lây truyền<br /> qua thực phẩm không an toàn, chủ yếu là dịch<br /> tả, lỵ trực tràng, lỵ amip, tiêu chảy, thương<br /> hàn, cúm... Vệ sinh an toàn thực phẩm<br /> (VSATTP) đã được đặt lên hàng đầu tại nhiều<br /> hội nghị y tế và sức khỏe cộng đồng toàn cầu,<br /> nhưng tình hình không được cải thiện, nhất là<br /> khi thế giới liên tiếp xảy ra thiên tai và nguồn<br /> nước sạch ngày càng hiếm (Trần Khắc Thi,<br /> Tô Thị Thu Hà, 2010). Từ năm 1963, Ủy ban<br /> hỗn hợp Codex Alimentarius với sự tham gia<br /> của Tổ chức Lương Nông Thế giới (FAO) và<br /> WHO đã được thành lập, với nhiệm vụ chính<br /> là xây dựng các tiêu chuẩn chung quốc tế về<br /> VSATTP và bản quy tắc thực hiện để bảo vệ<br /> sức khỏe con người. Để đối phó với vấn nạn<br /> này, nhiều nước đã luật pháp hóa vấn đề<br /> VSATTP. Một hành lang pháp lý được hình<br /> thành để kiểm soát VSATTP từ trang trại đến<br /> bàn ăn (ASEAN Secretariat, 2006).<br /> ∗<br /> <br /> Tel:0912530872<br /> <br /> Để đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực<br /> phẩm, các nước phát triển như Mỹ, EU,<br /> Canađa... đã bắt buộc áp dụng hệ thống Phân<br /> Tích Các Mối Nguy và xác định các Điểm<br /> Kiểm Soát Trọng yếu (HACCP- Hazard<br /> Analysis & Critical Control Points) trong các<br /> ngành công nghiệp chế biến thực phẩm cũng<br /> như cho các thực phẩm của các nước khác<br /> nhập khẩu vào nước họ. Các tổ chức quốc tế<br /> như Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực của<br /> Liên Hiệp Quốc (FAO), Tổ chức Y tế Thế<br /> giới (WHO), Tổ chức Quốc tế về tiêu chuẩn<br /> hoá (ISO)...cũng đã khuyến khích áp dụng hệ<br /> thống HACCP cho thực phẩm (ASEAN<br /> Secretariat, 2006).<br /> Khi xã hội ngày càng phát triển thì nhu cầu về<br /> thực phẩm, đặc biệt là rau quả ngày càng<br /> tăng. Để đánh giá và xác định chất lượng sản<br /> phẩm rau quả mỗi nước đã xây dựng tiêu<br /> chuẩn GAP của mình theo tiêu chuẩn Quốc<br /> tế. Hiện nay có USGAP (Mỹ), EUREPGAP<br /> (Liên minh châu Âu), ASEANGAP (Liên<br /> hiệp các nước Đông Nam Á), hệ thống<br /> SALM của Malaysia, INDON GAP của<br /> 11<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Hữu Thọ và đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> Indonesia, VF GAP của Singapore, Q Thái<br /> của Thái Lan, VIETGAP của Việt<br /> Nam… Nguồn gốc GAP là sáng kiến của<br /> những nhà bán lẻ Châu Âu (Euro-Retailer<br /> Produce Working Group) đưa ra từ giữa thập<br /> kỷ 90 nhằm giải quyết mối quan hệ bình đẳng<br /> giữa người sản xuất nông nghiệp và khách<br /> hàng của họ.<br /> Thực hành nông nghiệp tốt (Good Agriculture<br /> Practices - GAP) là những nguyên tắc được<br /> thiết lập nhằm đảm bảo một môi trường sản<br /> xuất an toàn, sạch sẽ, thực phẩm phải đảm<br /> bảo không chứa các tác nhân gây bệnh như<br /> chất độc sinh học (vi khuẩn, nấm, virus, ký<br /> sinh trùng) và hóa chất (dư lượng thuốc<br /> BVTV, kim loại nặng, hàm lượng nitrat),<br /> đồng thời sản phẩm phải đảm bảo an toàn từ<br /> ngoài đồng đến khi sử dụng.<br /> GAP bao gồm việc sản xuất theo hướng lựa<br /> chọn địa điểm, việc sử dụng đất đai, phân<br /> bón, nước, phòng trừ sâu bệnh hại, thu hái,<br /> đóng gói, tồn trữ, vệ sinh đồng ruộng và vận<br /> chuyển sản phẩm, v.v. nhằm phát triển nền<br /> nông nghiệp bền vững với mục đích đảm bảo:<br /> An toàn cho thực phẩm, an toàn cho người<br /> sản xuất, bảo vệ môi trường, truy nguyên<br /> được nguồn gốc sản phẩm.<br /> VietGAP cho rau quả tươi của Việt Nam là<br /> những nguyên tắc, trình tự, thủ tục hướng dẫn<br /> tổ chức, cá nhân sản xuất, thu hoạch, sơ chế<br /> bảo đảm an toàn. Nâng cao chất lượng sản<br /> phẩm, đảm bảo phúc lợi xã hội, sức khỏe<br /> người sản xuất và người tiêu dùng, bảo vệ<br /> môi trường và truy nguyên nguồn gốc sản<br /> phẩm. Bộ tiêu chuẩn VietGAP áp dụng cho<br /> rau, quả, chè và một số cây trồng khác đã<br /> được Chính phủ Việt Nam ban hành từ năm<br /> 2008 nhằm thực hiện mục tiêu của Chính phủ<br /> về phát triển sản xuất, chế biến tiêu thụ rau,<br /> quả, chè an toàn đến 2015.<br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Nghiên cứu được thực hiện dựa trên việc thu<br /> thập, tổng hợp và phân tích các tài liệu là các<br /> báo cáo về vệ sinh an toàn thực phẩm, tình<br /> hình sản xuất rau quả, các quy trình sản xuất<br /> rau quả, quy trình VietGAP, các nghiên cứu<br /> liên quan đến VietGAP... được thu thập từ các<br /> Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các<br /> <br /> 82(06): 11 - 16<br /> <br /> tỉnh và chi cục bảo vệ thực vật các tỉnh và từ<br /> Cục trồng trọt.<br /> Nghiên cứu cũng đã sử dụng phương pháp<br /> chuyên gia để tìm hiểu về những thuận lợi,<br /> khó khăn trong quá trình sản xuất rau, quả,<br /> chè theo VietGAP. Đối tượng được phỏng<br /> vấn trong nghiên cứu này là lãnh đạo Cục<br /> trồng trọt, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và phát<br /> triển Nông thôn một số tỉnh, nơi đã triển khai<br /> nhiều mô hình sản xuất theo VietGAP. Để<br /> nghiên cứu về các chính sách liên quan đến<br /> phát triển rau, quả, chè theo tiêu chuẩn<br /> VietGAP, nhóm nghiên cứu đã sử dụng<br /> phương pháp phỏng vấn bán cấu trúc để tìm<br /> hiểu về các văn bản pháp luật do Chính phủ,<br /> Bộ, Ban Ngành và các tỉnh ban hành kể từ khi<br /> Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ban<br /> hành Quyết định số 379/QĐ-BNN-KHCN<br /> ngày 28 tháng 1 năm 2008 về việc Ban hành<br /> Quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt<br /> cho rau, quả tươi an toàn và Quyết định số<br /> 1121/QĐ-BNN-KHCN ngày 14 tháng 4 năm<br /> 2008 về việc ban hành quy trình thực hành<br /> nông nghiệp tốt cho chè búp tươi an toàn<br /> (VietGAP).<br /> KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN<br /> Các văn bản quy phạm pháp luật có liên<br /> quan đến GAP<br /> Tính đến cuối năm 2010, trong tổng số 10<br /> chính sách liên quan đến việc phát triển sản<br /> phẩm nông nghiệp theo hướng GAP, có một<br /> Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, còn lại<br /> 9 Thông tư, Quyết định của Bộ Nông nghiệp<br /> và Phát triển Nông thôn.<br /> Phổ biến văn bản quy phạm pháp luật, đào<br /> tạo, tập huấn<br /> Sau hơn hai năm thực hiện đề án sản xuất an<br /> toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, Cục trồng trọt<br /> đã triển khai được nhiều khóa tập huấn cho<br /> gần 2000 cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật của<br /> các sở, ban ngành về các lĩnh vực như chính<br /> sách, phương pháp lấy mẫu, quy trình chứng<br /> nhận sản phẩm. Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp<br /> và Phát triển nông thôn các tỉnh cũng đã tổ<br /> chức gần 1700 khóa tập huấn cho 68.000<br /> người là cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật và<br /> nông dân các tỉnh về sản xuất theo GAP.<br /> <br /> 12<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Hữu Thọ và đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 82(06): 11 - 16<br /> <br /> Bảng 1. Danh mục các chính sách đã ban hành để hỗ trợ cho sản xuất an toàn theo hướng GAP<br /> giai đoạn 2008-2010<br /> TT<br /> <br /> Ngày ban<br /> hành<br /> <br /> Ký hiệu<br /> <br /> Nội dung<br /> <br /> 1<br /> <br /> Quyết định<br /> 107/2008/QĐ-TTg<br /> <br /> 2<br /> <br /> Thông tư<br /> 59/2009/TT-BNN<br /> <br /> 09/9/2009<br /> <br /> Hướng dẫn thực hiện một số điều của QĐ số 107/2008/QĐTTg ngày 30/7/2008 của Thủ tướng Chính phủ về một số<br /> chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, chế biến, tiêu thụ rau,<br /> quả chè an toàn đến 2015.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Quyết định<br /> 379/QĐ-BNN-KHCN<br /> <br /> 28/01/2008<br /> <br /> Ban hành Quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt cho<br /> rau, quả tươi an toàn (VietGAP rau, quả).<br /> <br /> 4<br /> <br /> Quyết định<br /> 1121/QĐ-BNNKHCN<br /> <br /> 14/4/2008<br /> <br /> Ban hành quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt cho<br /> chè búp tươi an toàn.<br /> <br /> 5<br /> <br /> Quyết định<br /> 84/2008/QĐ-BNN<br /> <br /> 28/7/2008<br /> <br /> Ban hành Quy chế chứng nhận Quy trình thực hành sản xuất<br /> nông nghiệp tốt (VietGAP) cho rau, quả và chè an toàn.<br /> <br /> 6<br /> <br /> Quyết định<br /> 99/2008/QĐ-BNN<br /> <br /> 15/10/2008<br /> <br /> Ban hành quy định quản lý sản xuất, kinh doanh rau, quả và<br /> chè an toàn<br /> <br /> 7<br /> <br /> Chỉ thị 4136 /CTBNN-TT<br /> <br /> 15/12/2009<br /> <br /> Chỉ thị Về việc phát động phong trào thi đua áp dụng<br /> VietGAP trong sản xuất rau, quả, chè<br /> <br /> 8<br /> <br /> Thông tư<br /> 32/2010/TT-BNNTT<br /> <br /> 17/6/2010<br /> <br /> Quy định về chỉ định và quản lý hoạt động người lấy mẫu,<br /> người kiểm định, phòng kiểm nghiệm, tổ chức chứng nhận<br /> chất lượng giống, sản phẩm cây trồng và phân bón<br /> <br /> 9<br /> <br /> Quyết định<br /> 2998/QĐ-BNN-TT<br /> <br /> 09/11/2010<br /> <br /> Ban hành Quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt<br /> (VietGAP) cho lúa<br /> <br /> 10<br /> <br /> Quyết định<br /> 2999/QĐ-BNN-TT<br /> <br /> 09/11/2010<br /> <br /> Ban hành Quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt<br /> (VietGAP) cho cà phê<br /> <br /> 30/7/2008<br /> <br /> Về một số chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, chế biến tiêu<br /> thụ rau, quả, chè an toàn đến 2015.<br /> <br /> Bảng 2. Kết quả phổ biến các văn bản pháp quy và quy trình kỹ thuật sản xuất theo hướng GAP<br /> giai đoạn 2008-2010<br /> TT<br /> <br /> Đơn vị<br /> <br /> Nội dung<br /> <br /> Số lớp<br /> <br /> Số học viên<br /> <br /> Đối tượng<br /> <br /> Cục Trồng trọt<br /> <br /> Tập huấn các VBQPPL,<br /> phương pháp lấy mẫu đất,<br /> nước, rau, quả, chè, VietGAP<br /> <br /> 12<br /> <br /> 750<br /> <br /> Cán bộ quản lý,<br /> Cán bộ kỹ thuật các Sở<br /> <br /> 6<br /> <br /> 160<br /> <br /> Cán bộ kỹ thuật một số<br /> Sở, Viện Nghiên cứu,<br /> nông dân<br /> <br /> Đào tạo kỹ thuật chuyên sâu<br /> phục vụ công tác chứng nhận<br /> cà phê<br /> <br /> -<br /> <br /> 500<br /> <br /> Cán bộ kỹ thuật<br /> <br /> VBPQPL quy định về sản xuất<br /> an toàn, VietGAP, GlobalGAP,<br /> IPM, quy trình sản xuất an toàn...<br /> <br /> 1.676<br /> <br /> 67.879<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 1.694<br /> <br /> 69.289<br /> <br /> Bộ quy tắc chung cho cộng<br /> đồng cà phê<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> 26 Sở<br /> NN&PTNT<br /> <br /> Cán bộ quản lý, cán bộ<br /> kỹ thuật và nông dân<br /> <br /> 13<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Hữu Thọ và đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 82(06): 11 - 16<br /> <br /> Bảng 3. Số lượng và diện tích mô hình canh tác đã được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn GlobalGAP,<br /> VietGAP trên rau, quả, chè, và lúa đến năm 2010<br /> Mô hình<br /> TT<br /> <br /> Sản<br /> phẩm<br /> <br /> GlobalGAP<br /> <br /> VietGAP<br /> <br /> Diện<br /> tích<br /> <br /> Số<br /> lượng<br /> <br /> Số<br /> lượng<br /> <br /> (ha)<br /> <br /> Organic<br /> <br /> Diện<br /> tích<br /> <br /> Số<br /> lượng<br /> <br /> (ha)<br /> <br /> 1<br /> <br /> Rau<br /> <br /> 6<br /> <br /> 137,8<br /> <br /> 67<br /> <br /> 122,5<br /> <br /> 2<br /> <br /> Quả<br /> <br /> 1<br /> <br /> 7<br /> <br /> 95<br /> <br /> 2.192,0<br /> <br /> 3<br /> <br /> Chè<br /> <br /> 1<br /> <br /> 40<br /> <br /> 23<br /> <br /> 34,4<br /> <br /> 4<br /> <br /> Lúa<br /> <br /> 4<br /> <br /> 105,12<br /> <br /> 12<br /> <br /> 289,9<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 184<br /> <br /> Diện<br /> tích<br /> (ha)<br /> <br /> GAP<br /> <br /> 1<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1<br /> <br /> 4<br /> <br /> 74<br /> <br /> 264,3<br /> <br /> 3,6<br /> <br /> 97<br /> <br /> 2.199,0<br /> <br /> 22,7<br /> <br /> 24<br /> <br /> 74,4<br /> <br /> 3,2<br /> <br /> 4<br /> <br /> 105,1<br /> <br /> 26,3<br /> <br /> 199<br /> <br /> 2.643,0<br /> <br /> 13,9<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2.348,9<br /> <br /> (ha)<br /> <br /> Diện tích<br /> TB<br /> (ha)/mô<br /> hình<br /> <br /> Tổng diện<br /> tích<br /> <br /> Sơ<br /> chế<br /> Viet<br /> <br /> 1<br /> <br /> Bảng 4. Số lượng và diện tích mô hình đang canh tác theo tiêu chuẩn Global GAP và VietGAP đến 2010<br /> Mô hình<br /> TT<br /> <br /> Sản<br /> phẩm<br /> <br /> GlobalGAP<br /> Số lượng<br /> <br /> Diện tích<br /> (ha)<br /> <br /> VietGAP<br /> <br /> Tổng<br /> diện tích<br /> <br /> Diện tích<br /> (ha)<br /> <br /> Diện tích<br /> TB<br /> (ha)/mô<br /> hình<br /> <br /> Số lượng<br /> <br /> Diện tích<br /> (ha)<br /> <br /> 24<br /> <br /> 604,72<br /> <br /> 24<br /> <br /> 604,7<br /> <br /> 25,2<br /> <br /> 1<br /> <br /> Rau<br /> <br /> 2<br /> <br /> Quả<br /> <br /> 4<br /> <br /> 200<br /> <br /> 53<br /> <br /> 1.199,85<br /> <br /> 57<br /> <br /> 1.399,9<br /> <br /> 24,56<br /> <br /> 3<br /> <br /> Lúa<br /> <br /> 3<br /> <br /> 196<br /> <br /> 2<br /> <br /> 35,00<br /> <br /> 5<br /> <br /> 231,0<br /> <br /> 46,2<br /> <br /> 7<br /> <br /> 396<br /> <br /> 79<br /> <br /> 1.839,50<br /> <br /> 86<br /> <br /> 2.235,6<br /> <br /> 26<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> Bảng 5. Số lượng và diện tích mô hình sản xuất theo hướng VietGAP, GlobalGAP hiện đang triển khai<br /> Mô hình<br /> <br /> Diện tích (ha)<br /> <br /> Sản<br /> phẩm<br /> <br /> Số lượng<br /> <br /> %<br /> <br /> Số lượng<br /> <br /> %<br /> <br /> Diện tích TB<br /> (ha)/mô hình<br /> <br /> 1<br /> <br /> Rau<br /> <br /> 43<br /> <br /> 74,14<br /> <br /> 243,35<br /> <br /> 5,37<br /> <br /> 5,66<br /> <br /> 2<br /> <br /> Quả<br /> <br /> 12<br /> <br /> 20,69<br /> <br /> 4.244,75<br /> <br /> 93,58<br /> <br /> 353,73<br /> <br /> 3<br /> <br /> Chè<br /> <br /> 1<br /> <br /> 1,72<br /> <br /> 3<br /> <br /> 0,07<br /> <br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> Lúa<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3,45<br /> <br /> 44,8<br /> <br /> 0,98<br /> <br /> 22,4<br /> <br /> TT<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 58<br /> <br /> Kết quả xây dựng mô hình sản xuất và<br /> chứng nhận GAP<br /> Các mô hình áp dụng GAP đã được cấp giấy<br /> chứng nhận<br /> Kết quả điều tra thấy rằng, tính đến cuối năm<br /> 2010, trên cả nước đã có 199 mô hình sản<br /> xuất áp dụng GAP với diện tích 2643 ha là<br /> các đối tượng cây trồng như rau, cây ăn quả,<br /> chè và lúa được cấp giấy chứng nhận. Trong<br /> đó, phần lớn diện tích canh tác áp dụng<br /> <br /> 4.535,9<br /> <br /> 78,21<br /> <br /> VietGAP với 184 mô hình và 2349 ha. Bên<br /> cạnh đó cũng có 12 mô hình áp dụng Global<br /> GAP với tổng diện tích là 290 ha.<br /> Các mô hình VietGAP, GlobalGAP đang<br /> thực hiện<br /> Đến cuối năm 2010, đã có 86 mô hình với<br /> diện tích 2.235,6 ha áp dụng VietGAP đang<br /> thực hiện. Trong đó có 24 mô hình VietGAP<br /> trên rau với diện tích 604,7 ha; 57 mô hình<br /> VietGAP trên quả với diện tích 1.396,9 ha và<br /> <br /> 14<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Hữu Thọ và đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 5 mô hình VietGAP trên lúa với diện tích<br /> 231 ha.<br /> Số lượng mô hình đang thực hiện chủ yếu là<br /> VietGAP cho rau, quả ở một số địa phương<br /> như: Bắc Ninh, Tiền Giang, Bình Thuận,<br /> Thái Nguyên.<br /> Các mô hình<br /> theo hướng VietGAP,<br /> GlobalGAP đang thực hiện<br /> Đã có 58 mô hình với diện tích 4.535,9 ha áp<br /> dụng theo hướng VietGAP đã và đang thực<br /> hiện. Trong đó có 43 mô hình trên rau với<br /> diện tích 243,35 ha; 12 mô hình trên quả với<br /> diện tích 4.244,75 ha, 01 mô hình trên chè<br /> với diện tích 3 ha, 02 mô hình trên lúa với<br /> diện tích 44,8 ha. Số lượng mô hình này chủ<br /> yếu áp dụng cho rau, quả và ở một số địa<br /> phương như: Lào Cai, Bắc Ninh, Phú Yên,<br /> Sóc Trăng.<br /> Một số khó khăn trong việc áp dụng GAP<br /> Tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, trình<br /> độ sản xuất thấp còn khá phổ biến; nhận thức<br /> và ý thức trách nhiệm của số đông người sản<br /> xuất về GAP còn chưa cao.<br /> Mặc dù Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết<br /> định 107/2008/QĐ-TTg về một số chính sách<br /> hỗ trợ sản xuất, tiêu thụ rau quả chè an toàn,<br /> tuy nhiên nhiều địa phương do ngân sách khó<br /> khăn nên chưa đầu tư hoặc mức đầu tư hỗ trợ<br /> rất thấp cho sản xuất an toàn theo GAP. Một<br /> số địa phương đã xây dựng, phê duyệt đề án,<br /> kế hoạch phát triển sản xuất an toàn tuy nhiên<br /> không có kinh phí để triển khai.<br /> Lực lượng quản lý nhà nước, kiểm tra, giám<br /> sát chưa đủ mạnh, còn dàn trải, phân công<br /> trách nhiệm còn chồng chéo giữa các Bộ<br /> ngành, giữa các đơn vị trong Bộ; các văn bản<br /> quy phạm pháp luật chưa ổn định. Công tác<br /> thông tin, tuyên truyền chưa thực sự sâu rộng;<br /> công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm còn<br /> rất hạn chế.<br /> VietGAP chưa được cải tiến cho phù hợp với<br /> điều kiện Việt Nam; thiếu hướng dẫn kỹ<br /> thuật, biểu mẫu ghi chép cụ thể nên phạm vi<br /> áp dụng VietGAP còn hạn chế. Việc ghi chép<br /> <br /> 82(06): 11 - 16<br /> <br /> quá trình sản xuất, hồ sơ mua, sử dụng giống,<br /> phân bón, thuốc BVTV… còn rất khó khăn<br /> với người sản xuất.<br /> Nhiều mô hình sản xuất theo GAP nhưng<br /> chưa gắn kết được với doanh nghiệp và thị<br /> trường tiêu thụ; sản phẩm tiêu thụ với giá<br /> không cao hơn sản phẩm thường, chưa đảm<br /> bảo lợi ích của người sản xuất, trong khi chi<br /> phí tư vấn, chứng nhận cao, vượt quá khả<br /> năng của người sản xuất.<br /> Năng lực của một số tổ chức chứng nhận, tư<br /> vấn còn hạn chế; đã xuất hiện việc cấp giấy<br /> chứng nhận VietGAP mang tính hình thức<br /> chưa đáp ứng yêu cầu hoặc thiếu kiểm tra,<br /> giám sát sau khi cấp giấy chứng nhận.<br /> Số đông người tiêu dùng chưa hiểu biết đầy<br /> đủ về ATTP, thói quen mua bán tự do còn<br /> phổ biến, trong khi các kênh tiêu thụ sản<br /> phẩm an toàn còn yếu, quản lý nhà nước chưa<br /> giúp người tiêu dùng phân biệt được sản<br /> phẩm an toàn và chưa an toàn trên thị trường.<br /> Giải pháp phát triển sản xuất trồng trọt<br /> theo GAP<br /> Xây dựng và trình Thủ tướng ban hành Quyết<br /> định về các chính sách đầu tư, hỗ trợ áp dụng<br /> GAP trong sản xuất trồng trọt, chăn nuôi, thủy<br /> sản để tăng nguồn đầu tư, hỗ trợ từ ngân sách<br /> nhà nước cho sản xuất an toàn theo GAP.<br /> Hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật<br /> để triển khai thực hiện Luật ATTP; phân công<br /> quản lý nhà nước giữa các đơn vị thuộc Bộ<br /> Nông nghiệp và PTNT, giữa Trung ương và<br /> địa phương theo hướng cụ thể, rõ ràng, không<br /> chồng chéo, bỏ sót. Cải tiến VietGAP theo<br /> hướng: Đơn giản hơn, dễ thực hiện cho đa số<br /> các cơ sở sản xuất.<br /> Cụ thể hóa VietGAP trong các quy chuẩn kỹ<br /> thuật về điều kiện sản xuất, sơ chế, các hướng<br /> dẫn thực hiện GAP, các biểu mẫu ghi chép<br /> theo hướng cụ thể để người sản xuất dễ áp<br /> dụng. Ban hành VietGAP đối với một số cây<br /> trồng chủ lực khác.<br /> Củng cố nâng cao năng lực của các tổ chức<br /> chứng nhận, các tổ chức tư vấn về GAP theo<br /> 15<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br />