Danh ngôn vui trong tiếng Việt nhìn từ phương diện nội dung ngữ nghĩa và cách thức lập luận

NGÔN NGỮ<br /> <br /> SỐ 12<br /> <br /> 2012<br /> <br /> N<br /> <br /> NGÔN<br /> NG<br /> VÀ CÁC<br /> <br /> N<br /> <br /> N<br /> <br /> NG<br /> NG<br /> N NỘ<br /> NG NGỮ NG Ĩ<br /> ỨC LẬ L ẬN<br /> S<br /> ẦN K M<br /> ỢNG<br /> MAI THANH DUNG<br /> <br /> việ b<br /> <br /> b<br /> <br /> i<br /> <br /> i i a<br /> a vẫ<br /> i vừa v i v i vừa<br /> ệ<br /> :<br /> <br /> b<br /> <br /> với ba ô<br /> ô a ai<br /> i<br /> . ỉ<br /> ỉ<br /> <br /> ô<br /> i<br /> a ổi<br /> iv i<br /> i<br /> i<br /> a<br /> i ừ<br /> a<br /> ô v i<br /> v v<br /> i<br /> a và<br /> <br /> ới<br /> a<br /> ô<br /> <br /> i vừa<br /> <br /> i<br /> ô<br /> iệ<br /> <br /> b<br /> <br /> (1)<br /> <br /> 1 K<br /> <br /> .<br /> <br /> n vui<br /> a<br /> <br /> (2)<br /> <br /> ô v iv<br /> <br /> a<br /> <br /> ô<br /> <br /> .<br /> (3)<br /> <br /> bi<br /> a<br /> <br /> .<br /> ế<br /> <br /> .<br /> <br /> a<br /> i<br /> <br /> .<br /> ôi<br /> danh ngôn vui<br /> th<br /> ô v<br /> v<br /> <br /> a<br /> b<br /> <br /> i<br /> <br /> a<br /> <br /> ừ<br /> ).<br /> <br /> i<br /> ừ<br /> <br /> iệ<br /> <br /> ớ<br /> ệ<br /> <br /> i<br /> <br /> a<br /> i iệ<br /> <br /> i<br /> <br /> a<br /> ới<br /> <br /> ô<br /> a<br /> ô v<br /> ử a<br /> i<br /> <br /> b<br /> i<br /> a<br /> <br /> i<br /> <br /> i<br /> i i<br /> <br /> a ,<br /> <br /> a<br /> i<br /> <br /> ô<br /> i av<br /> <br /> ổi i<br /> <br /> (5)<br /> <br /> i<br /> iới<br /> <br /> .<br /> <br /> ế<br /> <br /> (4)<br /> <br /> i<br /> ô<br /> <br /> i, a<br /> ô v i<br /> a a<br /> ô<br /> ô<br /> ôi<br /> <br /> .<br /> a a<br /> ô ấ<br /> a<br /> ô v<br /> b ,<br /> ia<br /> v<br /> ứ<br /> a<br /> i<br /> ớ<br /> ụ<br /> a<br /> ô v<br /> <br /> b :T<br /> có cánh (L.Byron)/ N<br /> ậ q<br /> ơ<br /> q<br /> (Euripide); a<br /> ô v<br /> Tình<br /> ệ ủ á<br /> <br /> á<br /> ặ<br /> :<br /> <br /> N<br /> <br /> 28<br /> ử á<br /> <br /> (V. Huygo)/ Tình<br /> ơ<br /> <br /> d ũ<br /> ô<br /> ụ<br /> ô ấ ý<br /> ố<br /> ử á<br /> <br /> o<br /> <br /> ồ<br /> <br /> (danh<br /> a<br /> : Đừ<br /> ă ,<br /> <br /> i )<br /> av<br /> ặ<br /> ơ<br /> ở<br /> dị<br /> <br /> danh)/<br /> <br /> o<br /> <br /> ừ<br /> i a<br /> i<br /> <br /> iệ<br /> i<br /> <br /> ô<br /> iệ<br /> v<br /> <br /> ớ<br /> <br /> a<br /> <br /> ô v i<br /> <br /> tôi, là<br /> d d<br /> <br /> ù<br /> <br /> a<br /> ấ<br /> <br /> ô v i<br /> i với<br /> với i<br /> v ib<br /> a<br /> iv<br /> v i<br /> ô<br /> a ).<br /> a<br /> <br /> i<br /> ớ<br /> i<br /> <br /> ô v i<br /> a<br /> ệ<br /> <br /> i iệ<br /> ứ<br /> ô việ<br /> <br /> b<br /> ứ<br /> <br /> ia<br /> <br /> a v<br /> <br /> i<br /> ô<br /> a: T<br /> ủ<br /> ố<br /> v i i<br /> ới v<br /> <br /> v<br /> a v<br /> a<br /> ô<br /> <br /> a<br /> , song danh<br /> a<br /> ô v i<br /> i<br /> i<br /> <br /> ơ<br /> ặ<br /> (Belinxki) thì danh ngôn<br /> i<br /> ,<br /> :<br /> ệ<br /> .<br /> <br /> i<br /> <br /> a<br /> <br /> ế<br /> <br /> ỗ<br /> <br /> H<br /> ô v i<br /> a :<br /> <br /> i<br /> <br /> i<br /> i<br /> <br /> (6) T<br /> o d<br /> <br /> ũ<br /> ố .<br /> i<br /> iệ<br /> với<br /> ấ<br /> ô<br /> i<br /> <br /> ô<br /> <br /> iệ<br /> ô v i i<br /> i a iệ<br /> ừ<br /> i<br /> a<br /> i<br /> ẫ<br /> i ấ<br /> a<br /> i ab<br /> ừ<br /> ab i<br /> . Th ụ<br /> trong khi danh ngôn<br /> khuyên<br /> i<br /> i<br /> i<br /> i<br /> b<br /> :<br /> N<br /> ơ<br /> o<br /> lo xây<br /> ị<br /> thì danh ngôn<br /> v i i<br /> ib<br /> iệ<br /> i<br /> iệ<br /> i<br /> i ô vụ i<br /> i<br /> với a :<br /> <br /> ô<br /> <br /> với<br /> :<br /> <br /> ổ<br /> a<br /> <br /> a<br /> vấ<br /> <br /> (8)<br /> <br /> .<br /> <br /> ẻ<br /> <br /> (7)<br /> mua rau thay vì mua hoa.<br /> <br /> i<br /> <br /> i<br /> <br /> a<br /> <br /> 2012<br /> <br /> Ha<br /> iv ô<br /> i a a<br /> ô<br /> và danh<br /> ngôn vui có cách nói khác nhau. Danh<br /> ngôn<br /> nói: Hôn nhân là<br /> ồd<br /> ù<br /> á<br /> (Chamfort) a<br /> ô v i i<br /> iệ bấ<br /> :<br /> <br /> ới<br /> <br /> v<br /> <br /> ib<br /> <br /> i<br /> <br /> ơ K<br /> d<br /> (Joubert)...<br /> <br /> ữ số 12 ă<br /> <br /> d<br /> <br /> ố.<br /> <br /> ẫ<br /> <br /> v<br /> <br /> a<br /> i<br /> <br /> (9) Đ<br /> <br /> ố<br /> <br /> o<br /> <br /> ệ<br /> ự<br /> <br /> ủ<br /> <br /> .<br /> <br /> (10) Sự<br /> <br /> ậ<br /> <br /> ơ<br /> <br /> ự dố<br /> <br /> á<br /> ẻ ế .<br /> (11)<br /> <br /> ố dễ<br /> <br /> ủ<br /> <br /> á<br /> <br /> á<br /> q<br /> <br /> áo.<br /> <br /> Rõ ràng danh ngôn vui<br /> iv<br /> i<br /> ấ ấ<br /> a iệ<br /> b<br /> i<br /> <br /> Danh ngôn...<br /> <br /> 29<br /> bi<br /> <br /> ấ<br /> <br /> ô<br /> <br /> i<br /> <br /> i<br /> a<br /> (12) Vế<br /> <br /> ơ<br /> <br /> ặ<br /> ổ ỡ<br /> <br /> ch<br /> (13) T<br /> <br /> :<br /> và khó<br /> .<br /> <br /> ơ<br /> <br /> ố<br /> q<br /> <br /> ự<br /> <br /> d<br /> ị.<br /> <br /> v<br /> <br /> i<br /> ô v i<br /> ẫ<br /> a ẽ ấ ý<br /> a<br /> ấ<br /> ô<br /> bi<br /> iệ<br /> với<br /> vẫ<br /> i v<br /> a<br /> ô<br /> a<br /> ụ , còn danh ngôn vui mang<br /> i i<br /> ô<br /> <br /> a<br /> <br /> a vẫ<br /> v<br /> ô v i<br /> <br /> a<br /> <br /> a<br /> <br /> i<br /> <br /> ó<br /> a<br /> a<br /> b ,<br /> i<br /> tính<br /> <br /> a i a<br /> a<br /> ô<br /> i<br /> í ổ<br /> v b v<br /> với<br /> i<br /> i<br /> i;<br /> a<br /> ô v i<br /> ấ<br /> với<br /> i<br /> a<br /> ấ<br /> i<br /> ỉ<br /> i<br /> i i<br /> ấ<br /> ôi<br /> v<br /> i<br /> a<br /> ô v i<br /> i<br /> b i<br /> i<br /> a .<br /> ai<br /> <br /> a<br /> <br /> i a<br /> <br /> ô<br /> <br /> a<br /> ô<br /> ô b<br /> ô v i v<br /> a<br /> i<br /> ấ iệ<br /> i<br /> a<br /> ô<br /> á<br /> T ổ ẻ<br /> a<br /> i<br /> <br /> v<br /> <br /> ừ<br /> a<br /> a<br /> ấ<br /> b A<br /> ố á<br /> <br /> i<br /> <br /> :<br /> ục<br /> ế<br /> , báo<br /> <br /> a a<br /> ấ<br /> i<br /> <br /> iệ<br /> <br /> ệ<br /> <br /> ô v i<br /> i<br /> a<br /> i a<br /> <br /> i<br /> ô v i<br /> <br /> Kho<br /> ia<br /> a<br /> iệ<br /> <br /> i<br /> <br /> i<br /> <br /> i<br /> <br /> ớ<br /> ự<br /> <br /> i<br /> i<br /> <br /> v<br /> <br /> v vấ<br /> <br /> a a<br /> i iệ<br /> ô<br /> <br /> ấ<br /> ấ iệ ấ<br /> i<br /> với<br /> i bi<br /> ệ<br /> i<br /> @ - và ca dao vui i<br /> i<br /> a a<br /> i<br /> i i<br /> iới<br /> iệ a ử ụ<br /> i<br /> biệ<br /> ệ<br /> ụ ừ<br /> i i<br /> Ă<br /> ơ<br /> ơ;B<br /> ;B<br /> ;N<br /> q ;Đ<br /> ế<br /> á ;<br /> á<br /> o á<br /> o<br /> O<br /> o á<br /> ;K<br /> dố<br /> ẹ<br /> q<br /> o ố o<br /> ;<br /> ị<br /> ;N<br /> ủ o<br /> ...<br /> <br /> i<br /> <br /> a<br /> iệ<br /> <br /> i<br /> ấ<br /> với i<br /> i<br /> i i<br /> <br /> ệ<br /> @<br /> <br /> :<br /> ên<br /> d<br /> <br /> i<br /> <br /> a<br /> <br /> i<br /> i<br /> <br /> ô<br /> ứ<br /> a iới<br /> <br /> a<br /> <br /> a<br /> i<br /> <br /> i<br /> <br /> ai ...<br /> i<br /> ệ<br /> o<br /> hay<br /> <br /> :<br /> <br /> ă<br /> ố<br /> d<br /> ).<br /> a a ứ a a vi<br /> a a ụ<br /> a<br /> ia<br /> b bi<br /> ab<br /> a ổi<br /> ừ<br /> với ụ<br /> b<br /> av i<br /> i<br /> i<br /> v<br /> vi<br /> báo in.<br /> ụ:<br /> (14) T<br /> o<br /> K<br /> <br /> Dù trong dù<br /> <br /> ẫ<br /> <br /> á<br /> <br /> o.<br /> <br /> N<br /> <br /> 30<br /> <br /> ữ số 12 ă<br /> <br /> (15) Q<br /> <br /> a<br /> o<br /> <br /> ị ố<br /> <br /> ă<br /> <br /> d<br /> <br /> .<br /> (16) B<br /> <br /> ơ<br /> <br /> ơ<br /> <br /> ùng<br /> ồ.<br /> <br /> ô<br /> i<br /> ấ<br /> ố<br /> <br /> (18) Đ<br /> quanh<br /> <br /> á o<br /> <br /> ơ.<br /> ứ<br /> <br /> a iới<br /> v<br /> ấ ấ<br /> <br /> iệ v<br /> ử ụ<br /> <br /> ở<br /> <br /> a )/ Nế<br /> ố<br /> dẫ ậ<br /> <br /> o<br /> <br /> iệ<br /> i<br /> với a<br /> iệ<br /> iv a<br /> i v<br /> việ<br /> av i<br /> ô<br /> bấ<br /> danh ngôn vui<br /> <br /> i<br /> <br /> iv<br /> <br /> ô<br /> <br /> i<br /> ừ<br /> a a<br /> ô v i<br /> ô v i<br /> <br /> ấ<br /> b<br /> ách<br /> , trong khi<br /> ứa ý<br /> a<br /> <br /> i<br /> a<br /> ôi a<br /> ô v i ới ấ iệ<br /> ứ<br /> i<br /> a<br /> i iệ<br /> i ia<br /> i<br /> a<br /> h và<br /> a<br /> i<br /> i<br /> ứ<br /> 2<br /> u<br /> <br /> vu trê bì<br /> ĩ<br /> <br /> ữ<br /> <br /> K<br /> <br /> với a<br /> da<br /> ô v i ô<br /> tri<br /> a i<br /> iệ<br /> ứ i<br /> ngôn vui<br /> ô<br /> ô<br /> 2.1. a<br /> <br /> ô<br /> ứa<br /> v<br /> <br /> ô v i<br /> i<br /> <br /> 2.1.1. D<br /> ế í chung<br /> <br /> ,<br /> <br /> i<br /> <br /> i<br /> i. Danh<br /> ứ<br /> iệ<br /> <br /> a<br /> <br /> (Allyson Jones) t<br /> ô v i i<br /> v i<br /> .<br /> <br /> i<br /> ụ:<br /> <br /> (19)<br /> <br /> ì<br /> ố<br /> <br /> ơ<br /> <br /> .<br /> <br /> Danh ngôn vui<br /> a<br /> ,<br /> ô<br /> a<br /> , không<br /> ụ i<br /> ấ ấ a iệ<br /> a iới , mang i<br /> a<br /> i i ới:<br /> ố<br /> <br /> (20)<br /> <br /> ộ<br /> <br /> ,<br /> <br /> ừ<br /> ố<br /> <br /> i<br /> <br /> a<br /> <br /> v i<br /> <br /> o<br /> <br /> o<br /> ặ<br /> <br /> o<br /> <br /> a<br /> <br /> ố<br /> <br /> ừ<br /> <br /> X<br /> ới<br /> <br /> v<br /> ệ ý ,<br /> :<br /> o d<br /> <br /> ụ<br /> <br /> . K<br /> <br /> .<br /> <br /> N ệq<br /> <br /> ô<br /> <br /> ậ . Nế<br /> ị<br /> <br /> (17)<br /> ậ<br /> <br /> a i<br /> i<br /> i i<br /> ấ v<br /> <br /> 2012<br /> <br /> j zz<br /> <br /> ẫ<br /> <br /> .<br /> <br /> a<br /> ý<br /> <br /> a ỉ<br /> ô<br /> <br /> ô<br /> ô v i i<br /> :<br /> <br /> (21) L<br /> <br /> o ũ<br /> d<br /> <br /> ỉ<br /> <br /> mai<br /> .<br /> <br /> o<br /> <br /> Câu này<br /> i i<br /> ý<br /> a: T ơ<br /> ơ ẹ<br /> ế<br /> ;<br /> v ,k<br /> q á<br /> q , tin<br /> ở<br /> o ơ<br /> a<br /> i<br /> v iv a i<br /> i<br /> : ừ q á<br /> .<br /> <br /> i<br /> <br /> i<br /> <br /> Và c<br /> ệ<br /> ba<br /> <br /> i<br /> <br /> ấ<br /> ới ới<br /> <br /> i<br /> ấ<br /> <br /> ô<br /> :<br /> <br /> bi<br /> <br /> Danh ngôn...<br /> <br /> 31<br /> <br /> (22) Đ<br /> <br /> ế<br /> <br /> ồ<br /> <br /> ồ<br /> ủ<br /> <br /> a<br /> ô chính<br /> ô v i a a b<br /> i<br /> iệ<br /> i<br /> i<br /> a<br /> i<br /> i v<br /> ổi<br /> <br /> a<br /> i<br /> i<br /> i ẽ<br /> i<br /> ô<br /> <br /> i<br /> <br /> iệ v<br /> a<br /> ô v i ô<br /> i<br /> a<br /> av i<br /> <br /> .N<br /> a<br /> i<br /> <br /> a<br /> trong<br /> i<br /> a<br /> i<br /> :<br /> ố<br /> <br /> (23)<br /> ế<br /> <br /> .<br /> <br /> (24)<br /> ế<br /> <br /> là khi không<br /> .<br /> <br /> (25) Tự do<br /> ở<br /> <br /> (27) K<br /> <br /> h<br /> <br /> .<br /> <br /> i<br /> v<br /> <br /> ủ<br /> ằ<br /> <br /> ậ<br /> <br /> .<br /> <br /> K ô<br /> i v<br /> da<br /> ô v i<br /> ấ<br /> i. ứ a<br /> iệ<br /> a a<br /> <br /> á<br /> <br /> iệ<br /> <br /> ă<br /> <br /> i a<br /> <br /> i,<br /> <br /> i ứ<br /> ô v i với<br /> i.<br /> <br /> ô v i<br /> <br /> a. Danh<br /> ới<br /> <br /> i iệ<br /> b<br /> <br /> ứ ba:<br /> <br /> ổ<br /> <br /> (28) Nế á<br /> q ế ằ<br /> o<br /> .<br /> <br /> i<br /> <br /> a iới<br /> <br /> ệ<br /> <br /> (29) K<br /> o ũ<br /> ẹ<br /> ẹ<br /> o ũ<br /> <br /> dễ ị<br /> <br /> .<br /> <br /> (30) T<br /> <br /> ơ<br /> <br /> d<br /> <br /> ă<br /> .<br /> <br /> .<br /> Sử ụ<br /> i<br /> a(<br /> V) k i i v<br /> i<br /> a<br /> ô v i a<br /> a<br /> i<br /> i v iv<br /> i<br /> i<br /> i<br /> ớ ới H<br /> i<br /> ỉ<br /> i<br /> i ô<br /> a<br /> i v<br /> i<br /> a với<br /> i ia )<br /> v i<br /> bia i<br /> ii a<br /> ẫ .<br /> i<br /> ôi<br /> ấ<br /> a<br /> ô<br /> ấ<br /> nh<br /> ệ<br /> i<br /> i<br /> ;<br /> a<br /> ô v i a ẽ ấ<br /> .N<br /> i<br /> danh n ô v i<br /> ,<br /> i<br /> i bi<br /> ấ<br /> :<br /> <br /> .<br /> <br /> 2.1.2. Danh ngôn vu<br /> ố kinh ế<br /> áo d<br /> <br /> ẫ<br /> <br /> (26)<br /> <br /> á<br /> á<br /> <br /> õ<br /> <br /> i<br /> iới a<br /> <br /> iệ<br /> i<br /> tâm.<br /> ba b<br /> mình.<br /> nói th<br /> <br /> ứ<br /> i<br /> ô<br /> i<br /> i<br /> <br /> tính,<br /> a<br /> <br /> a vi<br /> <br /> ử<br /> <br /> (31) T<br /> áo ũ<br /> <br /> ệ<br /> <br /> a<br /> <br /> iới<br /> <br /> ai<br /> a<br /> i i<br /> ứ<br /> i a<br /> i<br /> v<br /> <br /> iới<br /> ô v i<br /> ớ<br /> a vấ<br /> i<br /> .<br /> i<br /> <br /> a<br /> ứ<br /> a<br /> vẫ<br /> iới<br /> <br /> a ô<br /> <br /> ệ<br /> :<br /> <br /> ũ<br /> <br /> ệ<br /> áo<br /> <br /> ệ ử<br /> dù<br /> <br /> o<br /> <br /> .<br /> <br /> (32) N<br /> ằ<br /> ằ<br /> á<br /> á IP ( ị<br /> <br /> ằ<br /> .T ự<br /> á )<br /> <br /> o<br /> .<br /> <br />