ĐỀ ÁN: " THỊ TRƯỜNG ĐẦU RA CHO SẢN PHẨM THỦY SẢN- THỰC TRẠNG VÀ TIỀM NĂNG"

Chia sẻ: Nguyễn Thị Tú Uyên | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

616
lượt xem 223
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Người chế biến: người chế biến cũng bao gồm các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình có chức năng chế biến sản phẩm từ dạng thô sang sản phẩm có tính công nghiệp làm chất lượng sản phẩm tăng thêm và tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm. Do đó phải chi phí cho chế biến làm cho giá trị sản phẩm tăng thêm

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ĐỀ ÁN: " THỊ TRƯỜNG ĐẦU RA CHO SẢN PHẨM THỦY SẢN- THỰC TRẠNG VÀ TIỀM NĂNG"

z  ĐỀ ÁN: " THỊ TRƯỜNG ĐẦU RA CHO SẢN PHẨM THỦY SẢN- THỰC TRẠNG VÀ TIỀM NĂNG"
môc lôc Lêi më ®Çu ....................................................................................................... 1 Ch−¬ng I. Lý luËn chung vÒ thÞ tr−êng b¶n chÊt chøc n¨ng vμ vai trß cña thÞ tr−êng................................................................................................... 2 1. B¶n chÊt cña thÞ tr−êng .............................................................................. 2 2. Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng ........................................................................... 2 3. Vai trß cña thÞ tr−êng ................................................................................. 4 Ch−¬ng II. C¬ cÊu, chøc n¨ng vμ ®Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n ......... 6 I. C¬ cÊu, chøc n¨ng cña thÞ tr−êng thuû s¶n............................................... 6 II. §Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n............................................................. 7 1. §é cËn biªn thÞ tr−êng vμ gi¸ c¶ s¶n phÈm thuû s¶n ............................... 8 2. Sù h×nh thμnh gi¸ c¶ theo thêi vô .............................................................. 9 3. TÝnh ®éc quyÒn cña thÞ tr−êng thuû s¶n ................................................. 10 4. ThÞ tr−êng s¶n phÈm trong n−íc cßn mang tÝnh nhá, lÎ ....................... 11 Ch−¬ng III. ThÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng...... 12 I. ThÞ tr−êng néi ®Þa ...................................................................................... 12 1. Cung - cÇu vμ gi¸ cña c¸c s¶n phÈm thuû s¶n trong n−íc .................... 12 2. Nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng tíi thÞ tr−êng thuû s¶n néi ®Þa....................... 18 3. Nh÷ng tiÒm n¨ng cña thÞ tr−êng thuû s¶n néi ®Þa ................................. 19 II. ThÞ tr−êng xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam....................................... 20 1. ThÞ tr−êng c¸c n−íc Ch©u ¸ .................................................................... 20 2. ThÞ tr−êng EU............................................................................................ 21 3. ThÞ tr−êng Mü ........................................................................................... 22 III. Mét sè nhËn xÐt vμ ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng .................. 24 1. Khai th¸c h¶i s¶n....................................................................................... 24 2. ChÕ biÕn vμ dù tr÷..................................................................................... 26 3. Tiªu thô s¶n phÈm..................................................................................... 26 KÕt luËn .......................................................................................................... 28 Tμi liÖu tham kh¶o ........................................................................................ 29
Lêi Më §Çu Thuû s¶n lμ mét ngμnh s¶n xuÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, s¶n phÈm thuû s¶n lμ mét mÆt hμng v« cïng th©n thuéc kh«ng chØ ®èi víi ng−êi d©n ViÖt Nam mμ cßn lμ mét phÇn tÊt yÕu trong mçi b÷a ¨n cña ng−êi d©n c¸c n−íc kh¸c trªn thÕ giíi. ChÝnh v× vËy mμ viÖc lμm thÕ nμo ®Ó ph¸t triÓn ngμnh thuû s¶n kh«ng chØ lμ c«ng viÖc cña nh÷ng nhμ nghiªn cøu kinh tÕ mμ cßn lμ mèi quan t©m chung cña c¶ céng ®ång. Ng−êi ta nãi r»ng, thÞ tr−êng ®Çu ra cña s¶n phÈm chÝnh lμ bé mÆt, lμ th−íc ®o ®¸nh gi¸ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ngμnh hμng nãi riªng vμ cña toμn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. VËy, ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng vÞ trÝ cña ngμnh thuû s¶n trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, ta ph¶i t×m hiÓu vμ ph©n tÝch thËt tØ mØ vÒ thÞ tr−êng ®Çu ra cho s¶n phÈm cña nã. ë ViÖt Nam, tuy ngμnh thuû s¶n xuÊt hiÖn tõ rÊt sím nh−ng viÖc ph©n phèi s¶n phÈm tíi tËn tay ng−êi tiªu dïng cßn nhiÒu bÊt cËp. Kh«ng ph¶i bÊt cø ng−êi d©n nμo còng ®−îc dïng nh÷ng s¶n phÈm thuû s¶n t−¬i, ngon, bæ, phï hîp víi tói tiÒn cña m×nh, trong khi ®ã ng−êi s¶n xuÊt, ®«i khi l¹i kh«ng tiªu thô ®−îc s¶n phÈm m×nh lμm ra, ®Ó nã bÞ h− háng mét c¸ch rÊt l·ng phÝ. Gi¶i ph¸p hiÖu qu¶ cña vÊn ®Ò nμy, ®ã lμ lμm thÕ nμo ®Ó khai th¸c vμ më réng thÞ tr−êng tiªu thô mét c¸ch hîp lý nhÊt tõ ®ã ®−a ra nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp gióp ngμnh thuû s¶n ph¸t triÓn gãp phÇn n©ng cao tiÒm lùc kinh tÕ cña c¶ n−íc. §ã còng lμ lý do v× sao em chän cho m×nh ®Ò tμi cña §Ò ¸n chuyªn ngμnh lμ:"ThÞ tr−êng ®Çu ra cho s¶n phÈm thuû s¶n - thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng" KÕt cÊu ®Ò tμi gåm ba ch−¬ng. Ch−¬ng I : lý luËn chung vÒ thÞ tr−êng. Ch−¬ng II : C¬ cÊu chøc n¨ng vμ ®Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n. Ch−¬ng III: ThÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng.
Ch−¬ng I: Lý luËn chung vÒ thÞ tr−êng b¶n chÊt, chøc n¨ng vμ vai trß cña thÞ tr−êng. 1- B¶n chÊt cña thÞ tr−êng. VÒ b¶n chÊt thÞ tr−êng lμ lÜnh vùc trao ®æi mμ th«ng qua ®ã ng−êi b¸n vμ ng−êi mua cã thÓ trao ®æi s¶n phÈm, dÞch vô cho nhau tu©n theo c¸c quy luËt kinh tÕ hμng hãa. Nh− vËy, ta cã thÓ hiÓu thÞ tr−êng ®−îc biÓu hiÖn trªn ba nÐt lín sau: - ThÞ tr−êng lμ lÜnh vùc trao ®æi ®−îc tæ chøc theo quy luËt kinh tÕ hμng ho¸ nh−: quy luËt gi¸ trÞ; quy luËt c¹nh tranh.... - ThÞ tr−êng lμ sù trao ®æi ngang gi¸ vμ tù do ®èi víi s¶n phÈm lμm ra; g¾n s¶n xuÊt víi tiªu dïng, buéc s¶n xuÊt ph¶i phôc tïng nhu cÇu tiªu dïng. - Mét thÞ tr−êng c©n ®èi th× gi¸ c¶ cña nã ph¶i ph¶n ¸nh chÝ phÝ s¶n xuÊt x· héi trung b×nh, do ®ã buéc ng−êi s¶n xuÊt ph¶i gi¶m chi phÝ, tiÕt kiÖm nguån lùc, n©ng cao n¨ng suÊt vμ chÊt l−îng s¶n phÈm. 2- Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng. a- C¬ cÊu cña thÞ tr−êng. C¬ cÊu tæ chøc cña thÞ tr−êng gåm c¸c nhãm chñ thÓ kinh tÕ víi chøc n¨ng riªng biÖt cña nã trong hÖ thèng thÞ tr−êng. C¸c nhãm chñ thÓ kinh tÕ nμy cã quan hÖ víi nhau th«ng qua d©y chuyÒn Marketinh sau: Ng−êi s¶n xuÊt - Ng−êi b¸n bu«n - Ng−êi chÕ biÕn - Ng−êi b¸n lÎ - Ng−êi tiªu dïng. Mçi m¾t xÝch hay mçi nhãm chñ thÓ trong d©y chuyÒn Marketinh trªn cã mét chøc n¨ng riªng biÖt trong hÖ thèng thÞ tr−êng: + Ng−êi s¶n xuÊt: Ng−êi s¶n xuÊt bao gåm c¸c doanh nghiÖp, c«ng ty s¶n xuÊt, hîp t¸c x·, hé gia ®×nh, trang tr¹i cã chøc n¨ng t¹o ra s¶n
phÈm trªn c¬ së sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vμo cña s¶n xuÊt, t¹o ra gi¸ trÞ míi bæ sung vμo gi¸ trÞ cò ®−îc chuyÓn tõ c¸c yÕu tè ®Çu vμo. + Ng−êi b¸n bu«n: Ng−êi b¸n bu«n gåm c¸c doanh nghiÖp th−¬ng m¹i, hîp t¸c x· th−¬ng m¹i, hé gia ®×nh cã chøc n¨ng ®−a s¶n phÈm tõ ng−êi s¶n xuÊt ®Õn ng−êi chÕ biÕn vμ do ph¶i thu gom, b¶o qu¶n, s¬ chÕ...nªn t¹o thªm gi¸ trÞ míi bæ sung vμo s¶n phÈm lμm t¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm. + Ng−êi chÕ biÕn: Ng−êi chÕ biÕn còng bao gåm c¸c doanh nghiÖp, hîp t¸c x·, hé gia ®×nh cã chøc n¨ng chÕ biÕn s¶n phÈm tõ d¹ng th« sang s¶n phÈm cã tÝnh c«ng nghiÖp lμm chÊt l−îng s¶n phÈm t¨ng thªm vμ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm. Do ph¶i chi phÝ cho chÕ biÕn lμm cho gi¸ trÞ s¶n phÈm t¨ng thªm. + Ng−êi b¸n lÎ: Ng−êi b¸n lÎ bao gåm c¸c doanh nghiÖp, ®¬n vÞ tËp thÓ, t− nh©n cã chøc n¨ng ®−a s¶n phÈm tõ n¬i chÕ biÕn ®Õn ng−êi tiªu dïng cuèi cïng. Do ph¶i chi phÝ cho ho¹t ®éng th−¬ng m¹i do ®ã lμm cho gi¸ trÞ s¶n phÈm t¨ng thªm. + Ng−êi tiªu dïng: Ng−êi tiªu dïng lμ tÊt c¶ c¸c thμnh viªn trong x· héi cã chøc n¨ng hoμn tr¶ toμn bé chi phÝ tõ kh©u s¶n xuÊt ®Õn kh©u dÞch vô cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vμ tiªu dïng. • Qua c¬ cÊu trªn, ng−êi ta cã thÓ ph©n lo¹i thÞ tr−êng thμnh: thÞ tr−êng c¸c yÕu tè ®Çu vμo hay cßn gäi lμ thÞ tr−êng t− liÖu s¶n xuÊt vμ thÞ tr−êng s¶n phÈm hay cßn gäi lμ thÞ tr−êng hμng tiªu dïng. b- Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng. B¶n chÊt cña thÞ tr−êng cßn thÓ hiÖn ë nh÷ng chøc n¨ng cña nã.Víi tÝnh c¸ch lμ mét ph¹m trï kinh tÕ, thÞ tr−êng cã c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n sau: Chøc n¨ng thõa nhËn. Mäi yÕu tè ®Çu vμo vμ ®Çu ra cña s¶n xuÊt hμng ho¸ ®Òu thùc hiÖn ®−îc viÖc b¸n, tøc lμ chuyÓn quyÒn së h÷u nã víi nh÷ng gi¸
nhÊt ®Þnh, th«ng qua mét lo¹t th¶o thuËn vÒ gi¸ c¶, chÊt l−îng, sè l−îng, ph−¬ng thøc giao hμng, nhËn hμng...trªn thÞ tr−êng.Chøc n¨ng thõa nhËn cña thÞ tr−êng thÓ hiÖn ë chç ng−êi mua chÊp nhËn mua hμng ho¸, dÞch vô cña ng−êi b¸n vμ do vËy hμng ho¸ ®· b¸n ®−îc. Thùc hiÖn chøc n¨ng nμy nghÜa lμ thõa nhËn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt hμng ho¸ vμ mua b¸n chóng theo yªu cÇu c¸c quy luËt cña kinh tÕ thÞ tr−êng. Chøc n¨ng thùc hiÖn. Ho¹t ®éng mua vμ b¸n lμ ho¹t ®éng lín nhÊt, bao trïm nhÊt cña thÞ tr−êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ph¸t triÓn, mäi yÕu tè ®Çu vμo cho s¶n xuÊt vμ ®Çu ra s¶n phÈm chñ yÕu ®Òu ®−îc tiÒn tÖ ho¸ th× ho¹t ®éng mua vμ b¸n lμ c¬ së quan träng quyÕt ®Þnh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ. Chøc n¨ng thùc hiÖn cña thÞ tr−êng thÓ hiÖn ë chç, thÞ tr−êng thùc hiÖn hμnh vi trao ®æi , thùc hiÖn c©n b»ng cung cÇu tõng lo¹i s¶n phÈm hμng ho¸, h×nh thμnh gi¸ c¶ vμ thùc hiÖn gi¸ trÞ cña c¸c s¶n phÈm hμng ho¸. Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt kÝch thÝch. Nhu cÇu thÞ tr−êng lμ môc ®Ých ®¸p øng cña mäi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ThÞ tr−êng võa lμ môc tiªu, võa lμ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c chñ thÓ kinh tÕ. §©y chÝnh lμ c¬ s¬ kh¸ch quan ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng ®iÒu tiÕt kÝch thÝch cña thÞ tr−êng. Thùc hiÖn chøc n¨ng nμy, thÞ tr−êng cã vai trß quan träng trong viÖc ph©n bæ vμ sö dông hîp lý c¸c nguån lùc khan hiÕm cña ®Êt n−íc cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm. Chøc n¨ng th«ng tin. Cã nhiÒu kªnh th«ng tin kinh tÕ, trong ®ã th«ng tin thÞ tr−êng lμ rÊt quan träng. Chøc n¨ng th«ng tin thÞ tr−êng bao gåm: Tæng cung, tæng cÇu hμng ho¸, dÞch vô, c¬ cÊu cung cÇu c¸c lo¹i s¶n phÈm hμng ho¸ trªn thÞ tr−êng, chÊt l−îng, gi¸ c¶ hμng ho¸, thËm chÝ c¶ thÞ hiÕu,
c¸ch thøc, phong tôc tiªu dïng cña ng−êi d©n...Nh÷ng th«ng tin thÞ tr−êng chÝnh x¸c lμ c¬ së quan träng cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh. C¸c chøc n¨ng trªn cña thÞ tr−êng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, lμm cho thÞ tr−êng thÓ hiÖn ®Çy ®ñ vai trß b¶n chÊt cña m×nh. Chøc n¨ng thõa nhËn lμ quan träng nhÊt, cã tÝnh quyÕt ®Þnh. Chõng nμo chøc n¨ng nμy ®−îc thùc hiÖn th× c¸c chøc n¨ng kh¸c míi ph¸t huy t¸c dông. NÕu chøc n¨ng thõa nhËn ®· ®−îc thùc hiÖn mμ c¸c chøc n¨ng kh¸c kh«ng thÓ hiÖn ra th× ch¾c ch¾n ®· cã nh÷ng yÕu tè phi kinh tÕ nμo ®ã can thiÖp vμo thÞ tr−êng lμm cho nã biÕn d¹ng ®i. 3- Vai trß cña thÞ tr−êng. ThÞ tr−êng cã mét vai trß v« cïng quan träng trong viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng . ThÞ tr−êng lμ lÜnh vùc trao ®æi hμng ho¸ vμ dÞch vô th«ng qua c¸c quy luËt cña kinh tÕ hμng ho¸, do ®ã nã lμ ®iÒu kiÖn cÇn vμ buéc ph¶i cã ®Ó kÕt thóc mét chu tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, thùc hiÖn lîi nhuËn cho nhμ ®Çu t−. Th«ng qua thÞ tr−êng, tÊt c¶ c¸c chñ thÓ kinh tÕ ®Òu cã thÓ tù do mua nh÷ng g× m×nh cÇn, b¸n nh÷ng g× kh¸ch hμng muèn còng nh− m×nh cã thÓ ®¸p øng, nh»m thu lîi nhuËn. Gi¸ c¶ thÞ tr−êng ®−îc x¸c ®Þnh bëi sù c©n b»ng cung cÇu, do ®ã bÝ quyÕt ®Ó thμnh c«ng trong kinh doanh lμ ph¶i lμm sao chiÕm ®−îc lßng tin cña kh¸ch hμng, më réng thÞ tr−êng, thÞ phÇn cho s¶n phÈm cña m×nh. Ngoμi vai trß thùc hiÖn lîi nhuËn cho ng−êi kinh doanh, thÞ tr−êng cßn cã vai trß trong viÖc ph©n bæ nh÷ng nguån lùc khan hiÕm ®Òu cho c¸c ngμnh, c¸c lÜnh vùc vμ c¸c chñ thÓ kinh tÕ th«ng qua gi¸ c¶ thÞ tr−êng. Qua nh÷ng vai trß trªn, h¬n ai hÕt nh÷ng ng−êi lμm kinh tÕ vμ nh÷ng ng−êi nghiªn cøu kinh tÕ ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng tÇm quan träng cña thÞ tr−êng, tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó t×m kiÕm vμ ph¸t triÓn thÞ tr−êng cho s¶n phÈm cña m×nh mét c¸ch phï hîp. N¾m ®−îc bÝ quyÕt ®Ó tiªu thô tèt, nhiÒu s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng lμ mét trong nh÷ng thμnh c«ng lín mμ bÊt cø ng−êi lμm kinh tÕ nμo còng mong ®¹t ®−îc.
Nh−ng ®Ó ®¹t ®−îc thμnh c«ng ®ã kh«ng ph¶i lμ vÊn ®Ò ®¬n gi¶n, mμ lμ c¶ mét qu¸ tr×nh nghiªn cøu, t×m tßi còng nh− chÊp nhËn m¹o hiÓm, rñi ro trong kinh doanh do chÝnh thÞ tr−êng mang l¹i. ViÖt Nam, tõ khi x¸c ®Þnh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo h−íng kinh tÕ thÞ tr−êng lÊy viÖc tù do kinh doanh trong khu«n khæ ph¸p luËt lμm nÒn t¶ng, ®· ®−a nÒn kinh tÕ n−íc ta tiÕn ®−îc mét b−íc tiÕn ®¸ng kÓ so víi c¬ chÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung tr−íc ®©y. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam, tÊt c¶ c¸c thμnh viªn trong x· héi cã ®ñ ®iÒu kiÖn kinh doanh theo luËt doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Òu ®−îc kinh doanh c¸c mÆt hμng mμ nhμ n−íc kh«ng cÊm. C¸c th«ng tin thÞ tr−êng lu«n lμ nh÷ng th«ng tin më, n¾m b¾t nã mét c¸ch nhanh chãng, nh¹y c¶m sÏ ®em l¹i nh÷ng thμnh c«ng lín cho ng−êi lμm kinh tÕ, qua ®ã gãp phÇn quan träng trong viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c n−íc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi. ch−¬ng ii c¬ cÊu, chøc n¨ng vμ ®Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n i- c¬ cÊu, chøc n¨ng cña thÞ tr−êng thuû s¶n. Còng gièng nh− c¬ cÊu cña thÞ tr−êng, c¬ cÊu cña thÞ tr−êng thuû s¶n gåm c¸c nhãm chñ thÓ kinh tÕ víi nh÷ng chøc n¨ng nhÊt ®Þnh cã mèi liªn hÖ víi nhau th«ng qua hÖ thèng d©y chuyÒn Marketinh: Ng−êi s¶n xuÊt - Ng−êi b¸n bu«n - Ng−êi chÕ biÕn - Ng−êi b¸n lÎ - Ng−êi tiªu dïng. Mçi m¾t xÝch hay mçi nhãm chñ thÓ kinh tÕ trong hÖ thèng d©y chuyÒn Marketinh trªn cã mét chøc n¨ng riªng trong hÖ thèng chøc n¨ng chung cña thÞ tr−êng:
• Ng−êi s¶n xuÊt. Ng−êi s¶n xuÊt s¶n phÈm thuû s¶n lμ nh÷ng ng−êi lμm c«ng viÖc ®¸nh b¾t c¸, t«m, h¶i s¶n c¸c lo¹i tõ m«i tr−êng néi ®ång, biÓn kh¬i vμ c¶ nhãm ng−êi nu«i trång h¶i s¶n ®Ó kinh doanh. Ng−êi s¶n xuÊt thuû s¶n cã thÓ lμ nh÷ng doanh nghiÖp lín víi nh÷ng h¹m tÇu khai th¸c c¸ ë ngoμi biÓn kh¬i, cã thÓ lμ trang tr¹i gia ®×nh nu«i trång thuû s¶n vμ còng cã thÓ lμ nh÷ng hé gia ®×nh c¸ thÓ ®¸nh b¾t vμ nu«i trång thñy s¶n nhá lÎ...Nh÷ng ng−êi nμy cã chøc n¨ng cung cÊp s¶n phÈm thuû, h¶i s¶n phôc vô nhu cÇu tiªu dïng trong n−íc vμ xuÊt khÈu... • Ng−êi b¸n bu«n. Ng−êi b¸n bu«n s¶n phÈm thuû s¶n cã thÓ lμ c¸c doanh nghiÖp th−¬ng m¹i, c¸c hé gia ®×nh vμ c¸c chñ thÓ nhá lÎ..Nh÷ng ng−êi nμy ®¶m nhiÖm c«ng viÖc thu gom s¶n phÈm thuû s¶n tõ c¸c ng− tr−êng hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh doanh nhá lÎ trong c¶ n−íc ®Ó cung cÊp trùc tiÕp cho c¸c ®¬n vÞ chÕ biÕn hoÆc nh÷ng ng−êi b¶n lÎ ë c¸c chî hμng. • Ng−êi chÕ biÕn. Ng−êi chÕ biÕn thuû s¶n bao gåm c¸c doanh nghiÖp, c¸c ®¬n vÞ tËp thÓ, c¸c hé gia ®×nh c¸ thÓ. Hä thùc hiÖn c«ng viÖc mua gom s¶n phÈm thuû s¶n s¬ chÕ tõ nh÷ng ng−êi b¸n bu«n, sau ®ã ®em chÕ biÕn s¶n phÈm thuû s¶n nμy thμnh nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh c«ng nghiÖp phôc vô cho nhu cÇu ngμy cμng cao vμ ®a d¹ng cña con ng−êi, • Ng−êi b¸n lÎ. Ng−êi b¸n lÎ ë ®©y gåm c¸c ®¬n vÞ tËp thÓ, hé gia ®×nh c¸ thÓ cã nhiÖm vô cung cÊp hμng tiªu dïng thuû s¶n tõ nh÷ng ®¬n vÞ chÕ biÕn hoÆc c¸c ®¹i lý tíi tay ng−êi tiªu dïng cuèi cïng. • Ng−êi tiªu dïng. Ng−êi tiªu dïng lμ tÊt c¶ c¸c thμnh viªn trong x· héi cã nhu cÇu tiªu dïng s¶n phÈm thuû s¶n. Hä cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n tÊt c¶ c¸c chi phÝ tõ khi khai th¸c, chÕ biÕn, l−u th«ng hay nãi kh¸c ®i lμ tõ kh©u s¶n xuÊt tíi lóc tiªu dïng.
C¸c qu¸ tr×nh trªn ®−îc diÔn ra liªn tiÕp ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®−îc khÐp kÝn, ®ång vèn ®−îc quay vßng nhanh ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cho ng−êi s¶n xuÊt thuû s¶n. Qua mçi mét m¾t xÝch, s¶n phÈm thuû s¶n l¹i ®−îc t¨ng thªm gi¸ trÞ cho ®Õn khi tíi tay ng−êi tiªu dïng cuèi cïng nã trë thμnh mét s¶n phÈm hoμn h¶o, phï hîp víi nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ng−êi tiªu dïng. Mçi mét nhãm chñ thÓ kinh tÕ trong d©y chuyÒn Marketinh trªn, tuy cã chøc n¨ng kh¸c nhau nh−ng chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt, g¾n bã víi nhau, s¶n phÈm cña m¾t xÝch nμy lμ nguyªn liÖu ®Çu vμo cña m¾t xÝch tiÕp theo. V× vËy, tÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh l−u th«ng hμng ho¸ qua c¸c m¾t xÝch trong d©y chuyÒn Marketinh cã diÔn ra th«ng suèt th× míi ®¶m b¶o cho thÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n ®−îc æn ®Þnh vμ ph¸t triÓn, II- §Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n. Do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt, chÕ biÕn vμ tiªu dïng hμng thuû s¶n, thÞ tr−êng ®Çu ra cho s¶n phÈm thuû s¶n lμ mét thÞ tr−êng ®a cÊp. ViÖc t×m hiÓu, ph©n tÝch thÞ tr−êng s¶n phÈm ®Çu ra cho thuû s¶n lμ ph©n tÝch tr¹ng th¸i c©n b»ng ë mçi cÊp thÞ tr−êng. Mçi mét lo¹i s¶n phÈm thuû s¶n ( s¶n phÈm t−¬i, s¶n phÈm chÕ biÕn, s¶n phÈm kh«...) ®¸p øng ®ßi hái cña thÞ tr−êng vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt nh−: thêi gian, kh«ng gian, chÊt l−îng, gi¸ c¶, sè l−îng...Do vËy, chñ thÓ kinh tÕ tham gia trªn d©y chuyÒn marketinh cÇn bá ra nh÷ng chi phÝ nhÊt ®Þnh ®Ó ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái nãi trªn cña thÞ tr−êng. Nh÷ng chi phÝ nμy sÏ ®−îc ph¶n ¸nh vμo gi¸ c¶. Khi thÞ tr−êng chÊp nhËn gi¸, gåm gi¸ s¶n phÈm thuû s¶n th« céng víi chi phÝ chÕ biÕn, chi phÝ marketinh th× chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®ã víi gi¸ ë cÊp thÞ tr−êng tr−íc ®ã ®−îc gäi lμ ®é cËn biªn thÞ tr−êng.Tõ nh÷ng lý luËn trªn, ®Ó thÊy ®−îc tr¹ng th¸i c©n b»ng cña mçi cÊp thÞ tr−êng, ta ®i t×m hiÓu vÒ ®é cËn biªn thÞ tr−êng qua gi¸ c¶ cña s¶n phÈm. 1- §é cËn biªn thÞ tr−êng vμ gi¸ c¶ s¶n phÈm thuû s¶n.
§é cËn biªn thÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n lμ mét kh¸i niÖm thÓ hiÖn gi¸ trÞ d«i ra ë mçi m¾t xÝch nμo ®ã trªn d©y chuyÒn marketinh s¶n phÈm. Ch¼ng h¹n, ng−êi ta xem xÐt ®é cËn biªn gi¸ b¸n lÎ vμ gi¸ b¸n bu«n hoÆc ®é cËn biªn gi÷a gi¸ b¸n bu«n vμ gi¸ b¸n lÎ . Nh− vËy lμ ng−êi ta cã thÓ xem xÐt ®é cËn biªn thÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n gi÷a bÊt kú hai cÊp thÞ tr−êng nμo ®· ®Þnh gi¸. Chóng ta tiÕp cËn ë phÝa ng−êi tiªu dïng thñy s¶n tõ hai khÝa c¹nh cña qu¸ tr×nh. Thø nhÊt lμ víi tr×nh ®é ph¸t triÓn hiÖn nay cña nÒn kinh tÕ nãi chung vμ cña ngμnh thuû s¶n nãi riªng, ng−êi tiªu dïng c¸c l−îng s¶n phÈm thuû s¶n chÕ biÕn ch−a nhiÒu, nh−ng ë n«ng th«n ng−êi n«ng d©n sö dông s¶n phÈm thuû s¶n th« do m×nh tù ®¸nh b¾t hoÆc nu«i trång lÊy nhiÒu h¬n, cßn ë thμnh phè th× ng−êi tiªu dïng c¸c s¶n phÈm ®· qua chÕ biÕn víi sè l−îng lín h¬n. §iÒu ®ã chØ ra r»ng nh÷ng ng−êi tiªu dïng kh¸c nhau cã nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau vÒ qui c¸ch, møc chÊt l−îng vμ dÞch vô cung cÊp hμng ho¸ kh¸c nhau. Thø hai lμ xÐt vÒ l©u dμi, khi thu nhËp vμ møc sèng t¨ng lªn cïng víi sù ph¸t triÓn cao h¬n cña nÒn kinh tÕ, nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng ë c¶ thμnh thÞ vμ n«ng th«n ®Òu t¨ng lªn ®èi víi c¸c dÞch vô lμm t¨ng gi¸ trÞ cña s¶n phÈm thuû s¶n. KÕt qu¶ lμ trong c¬ cÊu gi¸ mua hμng thuû s¶n cña ng−êi tiªu dïng, phÇn tr¶ cho cho c¸c dÞch vô cã chiÒu h−íng t¨ng lªn, cßn tr¶ cho s¶n phÈm th«, s¬ chÕ cã chiÒu h−íng gi¶m xuèng. Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, ®é cËn biªn thÞ tr−êng sÏ t¨ng lªn. §é cËn biªn thÞ tr−êng gi÷a gi¸ b¸n lÎ vμ gi¸ t¹i c¸c c¬ s¬ ®¸nh b¾t ( ng− tr−êng, trang tr¹i nu«i c¸, hé gia ®×nh...) lμ sù chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n lÎ cuèi cïng cho ng−êi tiªu dïng cuèi cïng vμ gi¸ mμ ng−êi s¶n xuÊt thuû s¶n nhËn ®−îc khi b¸n s¶n phÈm thuû s¶n s¬ chÕ. Cã thÓ coi nhu cÇu ë cÊp thÞ tr−êng b¸n lÎ bao gåm hai phÇn: Nhu cÇu ®èi víi s¶n phÈm thuû s¶n ch−a qua chÕ biÕn vμ nhu cÇu ®èi víi mét lo¹t c¸c dÞch vô. Nhu cÇu ®èi víi s¶n phÈm thuû s¶n ch−a qua
chÕ biÕn gäi lμ nhu cÇu ph¸i sinh, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ban ®Çu ë cÊp b¸n lÎ cã kÕt hîp c¶ s¶n phÈm thuû s¶n th« vμ dÞch vô. §−êng cÇu nμy ®−îc t¹o ra khi ®em mçi ®iÓm trªn ®−êng cÇu ban ®Çu trõ ®i gi¸ trÞ vÒ c¸c dÞch vô. T−¬ng tù nh− vËy, ®−êng cung ph¸i sinh còng ®−îc t¹o ra khi ®em c¸c gi¸ trÞ trªn ®−êng cung ban ®Çu céng víi c¸c gi¸ trÞ vÒ c¸c dÞch vô mμ ng−êi tiªu dïng yªu cÇu ®èi víi ng−êi s¶n xuÊt. Giao ®iÓm cña c¸c ®−êng cung vμ cÇu nμy sÏ t¹o nªn gi¸ c¶ cña s¶n phÈm thuû s¶n trªn thÞ tr−êng. Khi ng−êi tiªu dïng s½n sμng tr¶ gi¸ cho ®é tho¶ dông mμ hÖ thèng thÞ tr−êng t¹o ra vÒ thêi gian, kh«ng gian, h×nh thøc s¶n phÈm...th× ë ®©y ®é cËn biªn thÞ tr−êng ph¶n ¸nh møc chuÈn bÞ ®Çy ®ñ tho¶ dông ®ã cho ng−êi tiªu dïng. Møc ®é vμ c¸c lo¹i chi phÝ cho sù “ chuÈn bÞ “ nμy hoμn toμn tuú thuéc vμo quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr−êng Muèn ph©n tÝch ®Çy ®ñ vμ cô thÓ ta ph¶i ®i xÐt hai tr−êng hîp cô thÓ ®ã lμ: Tr−êng hîp ®é cËn biªn thÞ tr−êng kh«ng thay ®æi ( trong thêi gian ng¾n) vμ tr−êng hîp ®é cËn biªn thÞ tr−êng thay ®æi ( xÐt trong kho¶ng thêi gian dμi). 2- Sù h×nh thμnh gi¸ c¶ theo thêi vô. Ngμnh n«ng nghiÖp nãi chung vμ thuû s¶n nãi riªng lμ mét ngμnh s¶n xuÊt vËt chÊt cã nhiÒu ®Æc ®iÓm riªng, trong ®ã t×nh thêi vô kh¸ cao lμ nÐt ®Æc tr−ng nhÊt. T×nh thêi vô cña s¶n xuÊt thuû s¶n thÓ hiÖn râ ë sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ tr−êng theo thêi vô, ®Æc biÖt lμ tÝnh kh«ng æn ®Þnh cña gi¸ c¶ thÞ tr−êng ®Çu ra. ë ®©y, viÖc ph©n tÝch thÞ tr−êng ®Çu ra cho s¶n phÈm thuû s¶n tËp trung vμo sù h×nh thμnh gi¸ c¶ thÞ tr−êng theo thêi gian. Do ®Æc cña ngμnh thuû s¶n, viÖc s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i dùa trªn c¸c qui luËt sinh häc ®éng thùc vËt thuû sinh nªn tÝnh mïa vô cña ngμnh thuû s¶n lμ kh¸ cao. Vμo ®óng mïa vô, ng−êi s¶n xuÊt cung øng
s¶n phÈm theo nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng vμ do ®ã gi¸ c¶ ®−îc h×nh thμnh dùa trªn quan hÖ cung cÇu. Nh−ng vμo lóc tr¸i vô, trong khi nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng lμ kh«ng thay ®æi th× ng−êi s¶n xuÊt l¹i kh«ng cã s¶n phÈm ®Ó b¸n hoÆc do chi phÝ ®Ó dù tr÷ s¶n phÈm thuû s¶n lμ qu¸ lín lμm cho gi¸ c¶ cña s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng t¨ng lªn, vμ ta dÔ dμng nhËn thÊy lμ møc t¨ng lªn cña gi¸ ph¶i lín h¬n chi phÝ mμ ng−êi cung øng bá ra ®Ó dù tr÷ s¶n phÈm( ë ®©y ta ph¶i hiÓu lμ s¶n phÈm thuû s¶n rÊt khã dù tr÷ v× ®Æc tÝnh mau −¬n, chãng háng cña nã..) Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn ta thÊy r»ng tÝnh mïa vô trong s¶n xuÊt thuû s¶n ®· lμm cho gi¸ c¶ cña s¶n phÈm thuû s¶n thay ®æi rÊt lín theo thêi gian. Ng−êi s¶n xuÊt, cung øng s¶n phÈm cÇn n¾m râ ®Æc ®iÓm nμy ®Ó cã chiÕn l−îc kinh doanh phï hîp sao cho møc lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng ®Çu t− cña m×nh lμ lín nhÊt. 3- TÝnh ®éc quyÒn cña thÞ tr−êng thuû s¶n. Trªn thÞ tr−êng thuû s¶n ta thÊy th−êng chØ tån t¹i d¹ng ®éc quyÒn nhÊt thêi. TÝnh chÊt ®éc quyÒn nμy do tr×nh ®é s¶n xuÊt cña ngμnh thuû s¶n ch−a cao mang l¹i,thªm vμo ®ã ngμnh thuû s¶n l¹i lμ ngμnh s¶n xuÊt ph©n t¸n ë nhiÒu vïng trªn c¶ n−íc dÉn tíi t×nh tr¹ng ®éc quyÒn nhÊt thêi lμ kh«ng tr¸nh khái. Ta hiÓu, ®éc quyÒn nhÊt thêi trªn thÞ tr−êng thuû s¶n nh− sau: Víi mét hÖ thèng c¸c c¬ së s¶n xuÊt thuû s¶n ph©n bè ë kh¾p n¬i trªn c¶ n−íc, trong khi ®ã tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ nãi chung vμ cña ngμnh thuû s¶n nãi riªng cãn thÊp dÉn tíi trang thiÕt bÞ vËn chuyÓn, c¬ së chÕ biÕn cßn thiÕu thèn l¹c hËu, c¶ mét vïng réng lín s¶n xuÊt vμ ®¸nh b¾t míi cã mét c¬ së mua gom, chÕ biÕn. §iÒu nμy dÉn tíi sù ®éc quyÒn trong mua gom s¶n phÈm vμ ph©n phèi c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn cña c¸c c¬ s¬ nãi trªn. Tuy nhiªn, ®©y chØ lμ t×nh tr¹ng ®éc quyÒn nhÊt thêi, khi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cao h¬n, sù trang bÞ cho ngμnh thuû s¶n hiÖn ®¹i h¬n, tr×nh ®é s¶n xuÊt, ®¸nh
b¾t còng nh− chÕ biÕn cña ngμnh thuû s¶n ë møc ®é hiÖn ®¹i h¬n, c¸c c¬ së mua gom ®−îc x©y dùng nhiÒu h¬n th× t×nh tr¹ng ®éc quyÒn nμy sÏ mÊt ®i vμ nh− vËy viÖc Ðp gi¸ cña ng−êi mua víi ng−êi s¶n xuÊt, nu«i trång sÏ kh«ng cßn n÷a, tiÕn tíi mét thÞ tr−êng c¹nh tranh hoμn ho¶ cho s¶n phÈm thuû s¶n cña ViÖt Nam. 4- ThÞ tr−êng s¶n phÈm trong n−íc cßn mang tÝnh nhá, lÎ. Víi vÞ thÕ cña hÖ thèng bê biÓn vμ s«ng ngßi, ao hå cña ViÖt Nam dÉn tíi c¸c c¬ së s¶n xuÊt thuû s¶n ph©n bè réng kh¾p trªn c¶ n−íc. Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ngμnh thuû s¶n ch−a cao lμm cho hÖ thèng thÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n còng ph©n bè réng kh¾p trªn c¶ n−íc víi tÝnh chÊt lμ nhá vμ lÎ. ë trong n−íc, s¶n phÈm thuû s¶n ®−îc b¸n chñ yÕu t¹i c¸c chî ë c¸c ®Þa ph−¬ng víi quy m« kh«ng lín. C¸c khu chÕ biÕn cung øng s¶n phÈm thuû s¶n lín ch−a ®−îc h×nh thμnh hoÆc ®ang manh nha, kh«ng ®¸ng kÓ. Do vËy, h×nh thμnh nªn mét m¹ng l−íi hÖ thèng thÞ tr−êng nhá vμ lÎ ph©n bè réng trªn c¸c vïng trong c¶ n−íc.
ch−¬ng iii thÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng I- thÞ tr−êng néi ®Þa. 1- Cung - cÇu vμ gi¸ cña c¸c s¶n phÈm thuû s¶n trong n−íc. Trong mét vμi n¨m gÇn ®©y, ngμnh thuû s¶n ViÖt Nam ph¸t triÓn rÊt m¹nh v−¬n lªn lμ mét ngμnh lín trong hÖ thèng kinh tÕ cña c¶ n−íc. N¨m 2000,tû träng xuÊt khÈu thuû s¶n ®¹t 1.4 tû USD chiÕm tû träng gÇn 10% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n−íc. §Õn n¨m 2003,ngμnh thuû s¶n quyÕt t©m ®¹t chØ tiªu 2.3 tû USD ®−a ViÖt Nam trë thμnh mét trong nh÷ng quèc gia hμng ®Çu vÒ xuÊt khÈu thuû s¶n. Tuy vËy, cã mét thùc tr¹ng ®Æt ra lμ ngμnh thuû s¶n ®· qu¸ chó träng tíi xuÊt khÈu, trong khi ®ã theo nghiªn cøu cña nhãm chuyªn gia cña FAO tiÕn hμnh t¹i ViÖt Nam tõ cuèi 2001 ®Õn nay, th«ng qua 85 cuéc pháng vÊn vμ 2000 cuéc ®iÒu tra mÉu víi c¸c ®èi t−îng ng−êi tiªu dïng kh¸c nhau ë 12 tØnh, thμnh cña c¶ ba miÒn th× cã tíi 70% l−îng thuû s¶n hμng n¨m ®−îc tiªu thô t¹i thÞ tr−êng néi ®Þa. Nh− vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh thÞ tr−êng trong n−íc cho s¶n phÈm thuû s¶n lμ rÊt lín, cÇn ®−îc chó träng ph¸t triÓn. V× lμ nghiªn cøu nhÊn m¹nh vμo thÞ tr−êng trong n−íc nªn ng−êi ta ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c¸c vÊn ®Ò vèn dÜ cßn yÕu kÐm cña ViÖt Nam nh− c¸ch tiÕp cËn thÞ tr−êng ë ngay t¹i vïng nu«i, c¶ng c¸ còng nh− nhu cÇu vμ tiªu thô c¸c s¶n phÈm thuû s¶n ë cÊp ®é ng−êi tiªu dïng liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña ng−êi b¸n sØ, lÎ vμ c¸c c¬ së chÕ biÕn. TÝnh ®Õn n¨m 2002, tæng sè d©n c¶ n−íc kho¶ng 80 triÖu(17 triÖu hé gia ®×nh), trong ®ã cã kho¶ng 62.315 triÖu ng−êi ( chiÕm 77%) ®ang sèng ë vïng n«ng th«n, cho thÊy phÇn lín ng−êi tiªu dïng trong n−íc
hiÖn ®ang sèng ë vïng n«ng th«n. VÒ mÆt d©n téc, t«n gi¸o kh«ng thÊy cã rμo c¶n hoÆc h¹n chÕ nμo ®èi víi ng−êi tiªu thô thuû s¶n v× phÇn lín d©n c− thuéc d©n téc Kinh vμ theo ®¹o PhËt hoÆc c¸c t«n gi¸o kh¸c. TÊt c¶ nh÷ng khÝa c¹nh nμy t¹o ra c¬ së cã lîi cho tiªu thô thuû s¶n trong ng−êi tiªu dïng néi ®Þa dùa vμo nghÒ nghiÖp vμ thu nhËp cña ng−êi d©n, ®Æc biÖt lμ ph¶i −u tiªn cho chiÕn l−îc ph¸t triÓn thÞ tr−êng vμo ng−êi tiªu dïng ë ®« thÞ vμ ®¸p øng nhu cÇu ngμy cμng cao cña hä. XÐt vÒ hμnh vi tiªu thô thuû s¶n cña ng−êi tiªu dïng dùa vμo thãi quen ¨n uèng th× hé gia ®×nh ®−îc coi lμ ®¬n vÞ tiªu dïng c¬ b¶n, hÇu hÕt c¸c thμnh viªn trong gia ®×nh ¨n t¹i nhμ(95% thμnh viªn cã mÆt trong b÷a tèi) do ®ã th−êng thÊy hμnh vi tiªu thô thuû s¶n trong m« h×nh tiªu thô hé gia ®×nh. Ngoμi ra cã tíi 34.4% sè ng−êi ¨n ë c¸c hμng ¨n b×nh d©n. Tõ ®Êy cho thÊy r»ng, s¶n phÈm thuû s¶n ®−îc chÊp nhËn réng r·i trong ng−êi tiªu dïng. Cã tíi 79.7% sè ng−êi rÊt thÝch ¨n c¸ vμ kh«ng cã sù kh¸c biÖt vÒ vïng, miÒn n¬i hä ®ang sèng, chØ cã mét sè rÊt Ýt nãi r»ng hä kh«ng thÝch. VËy m« h×nh tiªu thô thuû s¶n nμo lμ phï hîp víi ng−êi tiªu dïng trong n−íc? VÒ tÇn suÊt mua hμng, trong mét gia ®×nh ng−êi phô n÷ th−êng ®¶m tr¸ch vai trß nμy ( 83.8%). Cø hai ngμy ng−êi ta ®i mua thuû s¶n mét lÇn, mçi lÇn mua kho¶ng chõng 1kg, ë thμnh thÞ ng−êi tiªu dïng s½n sμng bá trung b×nh 20 ngμn ®ång/lÇn cßn ë khu vùc cËn ®« thÞ vμ n«ng th«n c¸c con sè t−¬ng øng lμ 15 vμ 10 ngμn ®ång/lÇn. Nãi tãm l¹i, hiÖn nay møc tiªu dïng thuû s¶n ®ñ lín trong c¸c hé gia ®×nh, tuy nhiªn cã h¹n chÕ lμ ®a sè thuû s¶n tiªu dïng cã träng l−îng d−íi 1 kg. Nhu cÇu tiªu dïng hμng thuû s¶n trong n−íc lμ lín nh− vËy, song phÇn lín lμ ch−a ®−îc ®¸p øng hoÆc ®¸p øng kh«ng ®Çy ®ñ, nÕu biÕt khai th¸c tiÒm n¨ng vÒ thÞ tr−êng trong n−íc sÏ cßn lín h¬n rÊt nhiÒu. ë n«ng th«n, ngoμi s¶n phÈm thuû s¶n do ng−êi n«ng d©n tù ®¸nh b¾t ®−îc qua hÖ thèng s«ng ngßi , ao hå tù nhiªn th× nhu cÇu tiªu dïng
thuû s¶n ngon còng kh¸ lín nhÊt lμ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, do viÖc ®¸nh b¾t bõa b·i, kh«ng khoa häc ®· lμm cho l−îng c¸, t«m ë c¸c dßng s«ng l©m vμo t×nh tr¹ng c¹n kiÖt. ViÖt Nam thuéc vïng nhiÖt ®íi, ¸ nhiÖt ®íi, ë c¸c tØnh phÝa B¾c pha trén tÝnh «n ®íi. §Æc ®iÓm nμy t¹o cho ngμnh thuû s¶n mét sè thuËn lîi ®ã lμ: sù phong phó vÒ gièng loμi s¶n phÈm dÉn tíi sù ®a d¹ng trong c¸c mÆt hμng thuû s¶n ®Æc biÖt lμ c¸c loμi cã gi¸ trÞ kinh tÕ vμ xuÊt khÈu; viÖc nu«i trång thuû s¶n diÔn ra quanh n¨m lμm cho thÞ tr−êng thuû s¶n lu«n phong phó. Mét sè lo¹i s¶n phÈm thuû s¶n néi ®ång ®−îc −a chuéng trªn thÞ tr−êng nh−: - §èi víi vïng n«ng th«n: c¸ mÌ, c¸ chÐp, c¸ bèng, c¸ tr¾m cá, tr¾m ®en,trª, r« phi, t«m ®ång, tr«i Ên ®é.... - §èi víi vïng thμnh phè vμ ®« thÞ th× nh÷ng s¶n phÈm ®−îc tiªu dïng chñ yÕu lμ: C¸ ba sa, trª lai, tr¾m cá, t«m r¶o, chim tr¾ng, chim hång, c¸ nôc, c¸ ®èi, mùc, cua, ram..... §Ó thÊy ®−îc sù ®a d¹ng cña thÞ tr−êng thuû s¶n trong n−íc ta t×m hiÓu mét vμi thÞ tr−êng c¸ chñ yÕu ë c¸c, vïng, miÒn trong c¶ n−íc: a- ThÞ tr−êng miÒn B¾c ë miÒn B¾c, thÞ tr−êng c¸ chñ yÕu lμ ë c¸c chî, ®èi víi vïng n«ng th«n th× chî c¸ cã quy m« nhá, võa. S¶n phÈm chñ yÕu lμ c¸c loμi c¸ néi ®ång, t«m, s¶n phÈm biÓn kh«ng nhiÒu. Mét vμi con sè thèng kª cho thÊy thÞ tr−êng t«m ë miÒn B¾c ( gåm 8 tØnh nh−: Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng, Th¸i B×nh, Nam §Þnh, Thanh Ho¸, NghÖ An, Hμ TÜnh) trong mÊy n¨m gÇn ®©y ph¸t triÓn kh¸ nhanh: N¨m 1998 nu«i t«m trªn diÖn tÝch 6153 ha cho 838 tÊn, n¨m 1999: 9155 ha cho 1612 tÊn, n¨m 2000: 14305 ha cho 3090 tÊn. §Õn n¨m 2002 trë l¹i ®©y, m« h×nh nu«i t«m c«ng nghiÖp( th©m canh), b¸n th©m canh víi n¨ng suÊt cao ®· ph¸t triÓn ë c¸c tØnh Qu¶ng Ninh, Th¸i B×nh,...®· lμm cho thÞ tr−êng t«m ®−îc më réng vμ phong phó h¬n. Khèi l−îng
t«m cung cÊp cho nhu cÇu tiªu thô trong vμ ngoμi n−íc t¨ng nhanh ®¸ng kÓ: n¨m 2002, s¶n l−îng t«m só cña 8 tØnh miÒn B¾c ®· ®¹t 12805 tÊn cao gÊp 3 lÇn s¶n l−îng t«m n¨m 2000 víi ®μ ph¸t triÓn trªn, n¨m nay Bé Thuû s¶n dù kiÕn sÏ phÊn ®Êu tæ chøc nu«i ®¹t s¶n l−îng 15000 tÊn vμ kÕt qu¶ nμy sÏ ®−îc tæng kÕt vμo cuèi n¨m nay. Riªng ®èi víi s¶n phÈm c¸ ba sa, sau thÊt b¹i t¹i thÞ tr−êng Mü Agifish ®· quyÕt ®Þnh më réng, t×m kiÕm thÞ tr−êng ë ngoμi B¾c cho s¶n phÈm nμy vμ ®· chän C«ng ty TNHH Th¸i B×nh An Giang-mét ®èi t¸c cã bÒ dμy vÒ tiªu thô s¶n hμng thuû s¶n lμm tæng ®¹i lý ph©n phèi ®éc quyÒn c¸ ba sa t¹i khu vùc phÝa B¾c. Thμnh lËp tõ th¸ng 12/2002 (trô së t¹i 345 phè Väng-Hμ Néi), ®Õn nay Th¸i B×nh An Giang ®· cã 42 ®¹i lý ph©n phèi s¶n phÈm tõ NghÖ An, Thanh Ho¸ ®Õn Qu¶ng Ninh, L¹ng S¬n,... C¸c mÆt hμng mang th−¬ng hiÖu Agifish rÊt ®a d¹ng vμ phong phó, víi danh môc dμi h¬n 50 mãn, gåm 4 nhãm s¶n phÈm chÝnh: khai vÞ, lμm s½n, kh«, s¬ chÕ nh− l¹p x−ëng c¸ ba sa, b¸nh phång, kh« c¸, chμ b«ng, kho té, èc biªu nhåi ba sa hoμnh th¸nh, c¶i cuén ba sa... C¸c bμ mÑ biÕt ®Õn bëi nã cã gi¸ trÞ dinh d−ìng rÊt cao ®Æc biÖt lμ thμnh phÇn DHA, «mªga3 gióp t¨ng c−êng trÝ n·o, chèng l·o ho¸. §a sè kh¸ch hμng ®Òu cho r»ng, c¸c mãn ¨n c¸ ba sa cña Agifish ®a d¹ng hÊp dÉn, tiÖn dông cho nhu cÇu ng−êi tiªu dïng trong thêi ®¹i c«ng nghiÖp. Nh÷ng s¶n phÈm ®−îc ng−êi tiªu dïng Hμ Néi mua nhiÒu nhÊt lμ c¸ kho té, philª ®«ng l¹nh, ch¶ quÕ, canh chua ba sa. Kh¶o s¸t thùc tÕ ë mét sè ®¹i lý ph©n phèi t¹i Hμ Néi cho thÊy t×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty nãi chung t¹i c¸c ®¹i lý nãi riªng lμ rÊt kh¶ quan. Doanh thu t¹i mét sè ®¹i lý lμ 25-30 triÖu ®ång/th¸ng, siªu thÞ 45 triÖu ®ång/th¸ng. §a sè ng−êi d©n Hμ Néi ®· b¾t ®Çu quen víi tªn tuæi lo¹i thùc phÈm nμy. Tr−íc ®©y, Thanh Tr× lμ ®Þa bμn th−êng xuyªn trung chuyÓn c¸ t−¬i cho ng−êi d©n trong thμnh phè, c¸ nhiÒu, gi¸ l¹i rÎ nh−ng khi s¶n phÈm cña Agifish xuÊt hiÖn trªn thÞ tr−êng,
ng−êi d©n n¬i ®©y ®· vμ th−êng xuyªn dïng c¸ ba sa cho b÷a ¨n hμng ngμy. HiÖn nay, Th¸i B×nh An Giang ®· cã mét sè m¹ng l−íi ph¸t triÓn thÞ tr−êng v÷ng m¹nh t¹i mét sè tØnh, t¹o tiÒn ®Ò ®Ó th−¬ng hiÖu Agifish th©m nhËp ®¸p øng nhu cÇu tiªu thô trong mäi thμnh phÇn d©n c−. Më réng thÞ tr−êng, më réng m¹ng l−íi kinh doanh, ®Æc biÖt t¹i mét sè tØnh, nh»m ®−a s¶n phÈm c¸ ba sa ®Õn ®−îc víi mäi ng−êi d©n mét c¸ch nhanh, hiÖu qu¶, chÊt l−îng vμ chiÕm thÞ phÇn ngμy cμng lín trªn thÞ tr−êng néi ®Þa lμ tham väng cña Th¸i B×nh An Giang nãi riªng vμ cña ng−êi s¶n xuÊt thuû s¶n nãi chung. b- ThÞ tr−êng miÒn Trung. §èi víi miÒn Trung, do ®iÒu kiÖn ®Þa lý t¹o nªn cho vïng mét lîi thÕ lín ®Ó ph¸t triÓn thuû s¶n dÉn tíi c¸c thÞ tr−êng thuû s¶n rÊt ®a d¹ng. ViÖc ®¸nh b¾t h¶i s¶n ngoμi biÓn kh¬i ph¸t triÓn h¬n c¸c vïng kh¸c. C¸c chî c¸ miÒn trung th−êng s«i ®éng vμ mang nhiÒu nÐt riªng. Tr−íc hÕt, ®ã chñ yÕu lμ nh÷ng chî b¸n bu«n, lμ n¬i trung chuyÓn s¶n phÈm ®¸nh b¾t, nu«i trång tõ nh÷ng ng− d©n qua tay c¸c chñ nËu vùa, ng−êi mua bu«n. Ph¶i qua mét vμi bμn tay n÷a s¶n phÈm míi ®Õn ®−îc víi tay ng−êi tiªu dïng. Thø hai, c¸c chî nμy ®Òu ho¹t ®éng tõ nöa ®ªm ®Õn s¸ng. VÝ dô nh− t¹i c¶ng c¸ ThuËn Ph−íc-c¶ng c¸ lín nhÊt cña §μ N½ng- lμ mét trong nh÷ng c¶ng c¸ ®−îc x©y dùng trong dù ¸n n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng nghÒ c¸ míi ®−a vμo sö dông. CËp c¶ng ThuËn Ph−íc ngoμi tμu thuyÒn b¶n ®Þa cßn lμ n¬i tËp trung nguån nguyªn liÖu tõ c¸c n¬i kh¸c ®Õn cung cÊp cho thÞ tr−êng trong n−íc vμ xuÊt khÈu. Thêi gian ho¹t ®éng chÝnh cña c¶ng tõ 2 giê ®Õn 11 giê, cao ®iÓm tõ 3 ®Õn 7 giê. Tuú thuéc vμo l−îng c¸ ®−a vÒ tõng ngμy, trung b×nh cã 1000-2000 ng−êi tham gia vμo c¸c ho¹t ®éng bu«n b¸n ë ®©y. C¶ng cã Ban qu¶n lý vμ nh÷ng ®¬n vÞ phôc vô nh−: ®éi b¶o vÖ, ®éi thu phÝ, ®éi vÖ sinh m«i tr−êng, tæ dÞch vô ®iÖn n−íc, v¨n phßng giao dÞch. Ngoμi ra cßn tæ gi÷ hμng, ng−êi g¸nh thuª, tæ cho