intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: Đổi mới trong công tác KHH ở Việt Nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác KHH ở Việt Nam.

Chia sẻ: Phan Ngi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:30

Thêm vào BST
Báo xấu
66
lượt xem 8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: đổi mới trong công tác khh ở việt nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác khh ở việt nam.', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Đổi mới trong công tác KHH ở Việt Nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác KHH ở Việt Nam.

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài: Đổi mới trong công tác KHH ở Việt Nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác KHH ở Việt Nam
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Lêi më ®Çu Mét thêi gian kh¸ dµi tr­íc ®©y, ViÖt Nam ®· tõng duy tr× mét nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp víi sù ®iÒu tiÕt trùc tiÕp nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ th«ng qua qu¸ tr×nh ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh mang tÝnh ph¸p lÖnh tõ trung ­¬ng. C¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña c¸c cÊp ®Þa ph­¬ng ®Òu tiÕn hµnh theo nh÷ng chØ tiªu cô thÓ do nhµ n­íc giao. Trong thêi kú nµy cã thÓ nãi r»ng KHH nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ ®Æc tr­ng vµ lµ tÝnh ­u viÖt riªng cña c¬ chÕ tËp trung, nã ®· gióp n­íc ta huy ®éng ®­îc c¸c nguån lùc phôc vô cho c«ng cuéc kh¸ng chiÕn thµnh c«ng. Tuy nhiªn, viÖc duy tr× qu¸ l©u c¬ chÕ tËp trung ®· thñ tiªu tÝnh n¨ng ®éng vµ hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. §Æc biÖt lµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay th× mét nÒn kinh tÕ mang tÝnh cÊp ph¸t víi hÖ thèng chØ tiªu ch»ng chÞt kh«ng cßn phï hîp n÷a. Ngµy nay, tr­íc xu thÕ héi nhËp quèc tÕ diÔn ra m¹nh mÏ vµ sù biÕn ®éng kh«n l­êng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng th× Nhµ n­íc chØ nªn gi÷ vai trß ®iÒu tiÕt vÜ m« vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cho nÒn kinh tÕ, t¹o mét m«i tr­êng vÜ m« thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. V× vËy, KHH víi vai trß lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã sù ®æi míi phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ. T¹i §¹i héi IX, §¶ng ta còng ®· kh¼ng ®Þnh “ cÇn tiÕp tôc t¹o lËp ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ tr­êng, ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý kinh tÕ cña nhµ n­íc”, ®ång thêi “ TiÕp tôc ®æi míi c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc ®èi víi nÒn kinh tÕ. §æi míi h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸, n©ng cao chÊt l­îng x©y dùng c¸c chiÕn l­îc, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi”. ChÝnh v× nh÷ng lý do trªn, bµi nghiªn cøu nµy kh«ng cã môc ®Ých g× kh¸c lµ nh»m gióp ng­êi ®äc hiÓu râ h¬n v× sao cÇn ph¶i ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam, thÊy ®­îc nh÷ng b­íc tiÕn trong c«ng t¸c KHH ë n­íc ta, kinh nghiÖm vÒ lµm KHH ë mét sè n­íc, vµ tõ ®ã ®­a ra nh÷ng ý kiÕn vÒ ph­¬ng h­íng ®æi míi c«ng t¸c KHH vµ tõ ®ã ®­a ra nh÷ng ý kiÕn vÒ ph­¬ng h­íng ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam. Bµi viÕt kÕt cÊu gåm ba phÇn: PhÇn I: Lêi më ®Çu PhÇn II: Nh÷ng ®æi míi trong c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam vµ nh÷ng ph­¬ng h­íng tiÕp tôc ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam. PhÇn II gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: C¬ së cña vÊn ®Ò ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam. Ch­¬ng 2: Nh÷ng ®æi trong c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam trong thêi gian qua.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Ch­¬ng 3: Ph­¬ng h­íng tiÕp tôc ®æi míi c«ng t¸c KHH ë n­íc ta trong thêi gia tíi. PhÇn III: KÕt luËn Nhãm t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn cña thÇy gi¸o Ng« Th¾ng Lîi, ®ång c¶m ¬n thÇy Ph¹m Thanh H­ng ®· gióp ®ì nhãm t¸c gi¶ trong qu¸ tr×nh viÕt bµi. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng xong kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, nhãm t¸c gi¶ rÊt mong cã ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn tõ phÝa b¹n ®äc. Nhãm t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Ch­¬ng 1: C¬ së cña vÊn ®Ò ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam. 1.1. KÕ ho¹ch ho¸ ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi Kinh nghiÖm cña c¸c n­ícph¸t triÓn: KHH ë Ph¸p : N­íc Ph¸p lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn, ®ång thêi n­íc tõ l©u ®· cã mét nhµ n­íc m¹nh, gi÷ vai trß rÊt quan träng tong ®êi sèng kinh tÕ, x· héi. Vµ c«ng t¸c KHH ë ®©y còng tiÕn hµnh theo mét ph­¬g thøc riªng víi hai ®Æc ®iÓm næi bËt lµ: thø nhÊt, KHH chñ yÕu mang tÝnh h­íng dÉn chø kh«ng b¾t buéc. Thø hai, KHH liªn tôc biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn. Tuy cã nhiÒu ®iÓm tiÕn bé nh­ng theo nhËn xÐt cña nhiÒu häc gi¶ ph­¬ng T©y, KHH cña Ph¸p vÉn cßn thuéc lo¹i nÆng nÒ, cã phÇn cæ hñ, tiÕn triÓn kh«ng kÞp víi thêi ®¹i. Tõ n¨m 1975, do sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi víi nhiÒu biÕn ®æi to lín, h¬n thÕ ë Ph¸p l¹i diÔn ra cuéc khñng ho¶ng KHH trÇm träng, nªn qu¸ t×nh c¶i c¸ch KHH ngµy cµng ®­îc thóc ®Èy mét c¸ch khÈn tr­¬ng. Vµ tõ thËp kû 80, nhÊt lµ ®Çu thËp kû 90, sù thay ®æi trong c«ng t¸c KHH ë Ph¸p diÔn ra theo c¸c néi dung sau: VÒ nhiÖm vô vµ néi dung cña kÕ ho¹ch tËp trung chñ yÕu vµo c«ng t¸c dù b¸o vµ cung cÊp nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu tiÕt uyÓn chuyÓn nh»m vËn hµnh tèt h¬n c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®ång thêi thiÕt lËp mét khu«n khæ nhÊt qu¸n c¸c môc tiªu vµ chÝnh s¸ch c«ng trung h¹n, cè g¾n víi mét tÇm nh×n dµi h¹n. VÒ ph­¬ng ph¸p lËp kÕ ho¹ch: t¨ng c­êng sù tham gia ®ãng gãp cña c¸c viÖn, c¸c tung t©m, c¸c nhµ khoa häc; N©ng cao chÊt l­îng dù b¸o; VÉn ®¶m b¶o nguyªn t¾c th­¬ng th¶o víi mäi t¸c nh©n kinh tÕ; N©ng cao tr×nh ®é vµ nhËn thøc vÒ viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ. KHH kinh tÕ vÜ m« ë NhËt B¶n: NhËt B¶n ®· sím x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ngay tõ nh÷ng cuéc c¶i c¸ch d­íi thêi kú Minh TrÞ duy t©n tõ n¨m 1868, nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ ChÝnh phñ NhËt ®· kh«ng sö dông c«ng cô KHH trong qu¶n lý kinh tÕ. Mµ ng­îc l¹i, hÖ thèng KHH ë NhËt cã nh÷ng nÐt ®éc ®¸o vµ KHH ®· ®ãng vai trß quan träng trong nhiÒu lÜnh vùc. §iÓm næi bËt trong c«ng t¸c KHH ë NhËt, ®ã lµ m« h×nh KHH “cuèn chiÕu”: mçi kú kÕ ho¹ch th­êng ®­îc kÕt thóc sím h¬n dù kiÕn vµ thay thÕ b»ng kú kÕ ho¹ch míi; c¸c kÕ ho¹ch th­êng gèi ®Çu lªn nhau. M« h×nh KHH nµy thÓ hiÖn tÝnh n¨ng ®éng, nh¹y bÐn vµ ®¸p øng ®­îc sù thay ®æi nhanh chãng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng.
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X KHH kinh tÕ cña NhËt B¶n chó träng v¹ch ra c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch mµ ChÝnh phñ ®Þnh sö dông ®Ó qu¶n lý nÒn kinh tÕ xÐt tõ gãc ®é ph¸t triÓn dµi h¹n. Cßn c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn chñ yÕu lµ kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng, t¹o nh÷ng tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i h×nh kinh tÕ. Víi m« h×nh KHH kiÓu “ cuèn chiÕu”, NhËt B¶n ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh c«ng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, vµ ®©y còng lµ bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u cho ViÖt Nam trong viÖc ®æi míi c«ng t¸c KHH thêi gian tíi. KHH ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn: trong nh÷ng thËp niªn ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, hÇu hÕt c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®· coi kÕ ho¹ch ho¸ quèc gia trùc tiÕp lµ c¬ chÕ tæ chøc duy nhÊt gióp hä v­ît qua nh÷ng trë ng¹i to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn vµ duy tr× t¨ng tr­ëng cao. Nh­ng ®Õn thËp niªn 60, th× c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn l©m vµo thêi kú khñng ho¶ng KHH. Sù khñng ho¶ng nµy ®· dÉn ®Õn sù thay ®æi lín, c¨n b¶n trong c«ng t¸c KHH kÓ tõ thËp niªn 70: Néi dung cña kÕ ho¹ch ngµy cµng ®Çy ®ñ h¬n, bao hµm kh«ng chØ vÒ kinh tÕ mµ cßn c¶ x· héi, m«i tr­êng; B¶o ®¶m tÝnh chÊt thùc tÕ h¬n cña hÖ thèng KHH; Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch còng ®­îc thay ®æi theo h­íng t¨ng c­êng chÊt l­îng cña hÖ thèng sè liÖu, th«ng tin, t¨ng c­êng mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhµ kÕ ho¹ch víi c¸c nhµ qu¶n lý vµ c¸c nhµ chÝnh trÞ. Víi sù thay ®æi trªn th× hÖ thèng KHH ngµy cµng gi÷ vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc nµy. 1.2.C¬ së thùc tiÔn cña vÊn ®Ò ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam. Nghiªn cøu lÞch sö c¸c häc thuyÕt kinh tÕ, chóng ta thÊy r»ng: VÊn ®Ò Nhµ n­íc vµ thÞ tr­êng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña nhiÒu nhµ kinh tÕ trong nhiÒu thËp kû qua, kh«ng nh÷ng ë n­íc ta mµ cßn ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, v× muèn t×m ra m« h×nh qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« thÝch hîp vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. ë ViÖt Nam, trong suèt mét thêi gian ®· duy tr× c¬ chÕ tËp trung víi c«ng cô KHH lµ chñ yÕu, thÞ tr­êng hÇu nh­ kh«ng cã vai trß g×, bëi v× toµn bé kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®Òu phô thuéc vµo c¸c chØ tiªu mµ Nhµ n­íc giao cho. Mét nÒn kinh tÕ hoµn toµn kh«ng cã sù c¹nh tranh. Víi c¬ chÕ nµy, chóng ta ®· thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c môc tiªu kh«i phôc, c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn kinh tÕ sau hoµ b×nh 1954, gãp phÇn vµo sù thµnh c«ng cña c«ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc Mü x©m l­îc. Tuy vËy, sau n¨m 1975, t×nh kinh tÕ trong n­íc vµ thÕ giíi cã nhiÒu sù biÕn ®æi to lín. ChÝnh tõ yªu cÇu cña vÊn ®Ò s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®· n¶y sinh vÊn ®Ò cÇn ph¶i ®æi míi c«ng t¸c KHH cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña thùc tÕ.
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X §¹i héi lÇn thø VIII cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh “C¬ chÕ kinh tÕ ¸p dông ë ViÖt Nam lµ c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña ChÝnh phñ theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa”. Kh¸c víi nhiÒu n­íc cã nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi, ®æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam kh«ng cã nghÜa lµ tõ bá hoÆc coi nhÑ KHH kinh tÕ vÜ m«, mµ yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i cã nh÷ng nh÷ng thay ®æi cÇn thiÕt, ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái vµ ®iÒu kiÖn míi cña nÒn kinh tÕ. Muèn ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu ®ã, ®ßi hái ph¶i ®æi míi m¹nh h¬n n÷a c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m«, trong ®ã ®Æc biÖt lµ ph¶i ®æi míi c«ng t¸c KHH. NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø t­ Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng kho¸ VIII ®· kh¼ng ®Þnh chñ tr­¬ng ®æi míi qu¶n lý nhµ n­íc vÒ kinh tÕ – x· héi lµ “ ChuyÓn m¹nh sang qu¶n lý kinh tÕ – x· héi b»ng tæ chøc, luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, chÕ ®é, quy ho¹ch, gi¸o dôc, thuyÕt phôc, thanh tra, kiÓm tra vµ rÊt quan träng lµ b»ng c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« vµ søc m¹nh kinh tÕ cña Nhµ n­íc(…), ®Èy m¹nh c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh vµ h­íng dÉn thùc hiÖn chiÕn l­îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¶t triÓn…”. Nh­ vËy, ®èi víi ViÖt Nam, KHH lµ mét c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« hÕt søc quan träng. V× vËy, cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®æi míi c«ng t¸c KHH trªn tÊt c¶ c¸c ph­¬ng diÖn, tõ t­ duy, quan ®iÓm ®Þnh h­íng, néi dung, ph­¬ng ph¸p cho ®Õn c¬ cÊu tæ chøc vµ c¸ch thøc chØ ®¹o kÕ ho¹ch nh»m ®¸p øng ®­îc ®Çy ®ñ h¬n c¸c nhu cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Ch­¬ng 2: qu¸ tr×nh ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ ë viÖt nam 2.1. Thùc tr¹ng ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam. KÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ cò ®­îc coi lµ c«ng cô chñ yÕu nhÊt ®Ó qu¶n ký kinh tÕ. Th«ng qua hÖ thèng c¸c c¬ quan kÕ ho¹ch nhµ n­íc tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch, giao chØ tiªu kÕ ho¹ch cho c¸c c¬ së kinh tÕ, ®iÒu hµnh, theo dâi vµ xÐt duyÖt viÖc hoµn thµnh kÕ ho¹ch ho¸ mµ nhµ n­íc cã thÓ chØ huy ®­îc nÒn kinh tÕ. ViÖc thùc hiÖn c¬ chÕ ®ã ®Õn ®Çu thËp kû 80 ®· trë thµnh lùc c¶n ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ. C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trong thêi k× nµy ®­îc c¶i tiÕn dÇn theo h­íng chuyÓn tõ ho¹ch ho¸ tËp trung mang tÝnh chÊt ph¸p lÖnh trùc tiÕp sang kÕ ho¹ch ho¸ gi¸n tiÕp. Nhµ n­íc x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn víi c¸c môc tiªu lín, c¸c chØ tiªu kinh tÕ chñ yÕu vµ ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ b»ng c¸c chÝnh s¸ch, c¸c c«ng cô kinh tÕ vÜ m« ®Ó dÉn ®Õn nÒn kinh tÕ theo ®Þnh h­íng ®Ò ra cho tõng giai ®o¹n. C¸c c¬ quan nhµ n­íc chó träng h¬n vµo viÖc nghiªn cøu chiÕn l­îc, x©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch dµi h¹n, trung h¹n, b¶o ®¶m c¸c quan hÖ c©n ®èi tæng hîp nÒn kinh tÕ vµ x©y dùng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch nhµ n­íc ®Ò ra. Nhµ n­íc còng cã thÓ triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu, c¸c dù ¸n cô thÓ. 2.1.1. X©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi. NÐt næi bËt trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ h¬n 10 n¨m qua lµ kÕ ho¹ch ho¸ ®· chuyÓn dÇn tõ kÕ ho¹ch ho¸ ph¸p lÖnh sang kÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh h­íng víi viÖc tËp trung nç lùc x©y dùng chiÕn lù¬c ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, x©y dùng quy ho¹ch ph¸t triÓn. ViÖc t¨ng c­êng nghiªn cøu x©y dùng chiÕn l­îc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn ®· t¹o ra c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trung h¹n vµ kÕ ho¹ch ho¸ hµng n¨m. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII cña ®¶ng (1991) lÇn ®Çu tiªn ®· ®­a ra b¶n chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi thêi k× 1991 - 2000 víi môc tiªu tæng qu¸t lµ ®­a ®Êt n­íc ta ra khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng, æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ – x· héi phÊn ®Êu v­ît qua t×nh tr¹ng nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®êi sèng, cñng cè quèc phßng an ninh, t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êt n­íc ph¸t triÓn nhanh h¬n vµo ®Çu thÕ kû XXI. Quan ®iÓm ph¸t triÓn cña chiÕn l­îc 1991-2000: Ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi theo con ®­êng cñng cè ®éc lËp d©n téc vµ x©y dùng CNXH ë n­íc ta lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn d©n giµu, n­íc m¹nh, tiÕn lªn hiÖn ®¹i trong mét x· héi mµ nh©n d©n lµm chñ, nh©n ¸i, cã v¨n ho¸, cã kû c­¬ng, xãa bá ¸p bøc bÊt c«ng t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng­êi cã cuéc sèng Êm no, tù do h¹nh phóc;
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Mäi ng­êi ®­îc tù do kinh doanh theo ph¸p luËt, ®­îc b¶o hé quyÒn së h÷u vµ thu nhËp hîp ph¸p. NÒn kinh tÕ cã nhiÒu thµnh phÇn víi nhiÒu d¹ng së h÷u vµ h×nh thøc tæ chøc kinh doanh; NÒn kinh tÕ vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc; Më réng quan hÖ kinh tÕ; HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµ tiªu chuÈn quan träng nhÊt; Ph¸t triÓn gi¸o dôc - ®µo t¹o, khoa häc c«ng nghÖ; T¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i g¾n víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi, ph¸t triÓn v¨n ho¸, b¶o vÖ m«i tr­êng; D©n chñ ho¸ ®êi sèng x· héi; KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi æn ®Þnh vµ ®æi míi vÒ chÝnh trÞ, t¨ng c­êng cñng cè quèc phßng an ninh, gi÷ v÷ng an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi . KÕt qu¶ ®¹t ®­îc lµ nÒn kinh tÕ cã b­íc ph¸t triÓn vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n ®©n ta ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt, v¨n ho¸ x· héi kh«ng ngõng tiÕn bé; ThÕ vµ lùc cña ®Êt n­íc h¬n h¼n 10 n¨m tr­íc, kh¶ n¨ng tù chñ ®­îc n©ng lªn, t¹o thªm ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh CNH - H§H ®Êt n­íc. Nguyªn nh©n cña nh÷ng kÕt qu¶ nµy lµ ®­êng lèi ®æi míi ®óng ®¾n cña §¶ng cïng nh÷ng cè g¾ng vµ tiÕn bé trong c«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ n­íc ®· ph¸t huy ®­îc nh©n tè cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh lµ ý chÝ kiªn c­êng, tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ nç lùc phÊn ®Êu cña nh©n d©n ta. ChiÕn l­îc nµy ®­îc ®iÒu chØnh th«ng qua ®¹i héi §¶ng lÇn thø VIII (1996) víi träng t©m ®Èy m¹nh CNH - H§H ®Êt n­íc. §©y lµ sù më ®Çu giai ®o¹n ¸p dông phèi hîp chiÕn l­îc víi quy ho¹ch, gi÷a quy ho¹ch víi kÕ ho¹ch trung h¹n vµ ng¾n h¹n trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®Ò ra môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ phï hîp cã néi dung ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng cuéc ®æi míi ®Êt nø¬c, ph¸t huy tiÒm lùc trong n­íc vµ thu hót nguån lùc bªn ngoµi, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ phï hîp víi ®iÒu kiÖn chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX (2004) ®· ®Ò ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 10 n¨m 2001-2010 víi môc tiªu tæng qu¸t lµ: §­a n­íc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn; N©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt, v¨n ho¸, tinh thÇn cña nh©n d©n; T¹o nÒn t¶ng ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i. Nguån lùc con ng­êi, n¨ng lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng, tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, an ninh ®­îc t¨ng c­êng, thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ®­îc h×nh thµnh vÒ c¬ b¶n; VÞ thÕ cña n­íc ta trªn tr­êng quèc tÕ ®­îc n©ng cao. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn KT-XH 2001-2010 ®· ®Ò ra n¨m quan ®iÓm ph¸t triÓn: Ph¸t triÓn nhanh, hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®i ®«i víi thùc hiÖn tiÕn bé, c«ng b»ng x· héi vµ b¶o vÖ m«i tr­êng; Coi ph¸t triÓn kinh tÕ lµ nhiÖm vô trung t©m, x©y dùng ®ång bé nÒn t¶ng cho mét n­íc
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X c«ng nghiÖp lµ yªu cÇu cÊp thiÕt; §Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi, t¹o ®éng lùc gi¶i phãng vµ ph¸t huy mäi nguån lùc; G¾n chÆt viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ; KÕt hîp chÆt chÏ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi quèc phßng an ninh. Sù xuÊt hiÖn cña b¶n chiÕn l­îc ®Çu tiªn ®· gióp chóng ta cã ®­îc c¸i nh×n râ nÐt h¬n vÒ t­¬ng lai cña ®Êt n­íc, vÒ c¸i ®Ých mµ ®Êt n­íc ta sÏ h­íng tíi, tõ ®ã, sÏ x¸c ®Þnh ®­îc h­íng ®i cña m×nh mét c¸ch cã c¬ së h¬n vµ thªm tin t­ëng vµo nh÷ng chÝnh s¸ch Nhµ n­íc ®Ò ra. 2.1.2. VÒ c«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn: Kh«ng thÓ thiÕu ®­îc quy ho¹ch trong lý thuyÕt vµ thùc tiÔn cña KHH. Nªó chiÕn l­îc ph¸t triÓn lµ v¹ch ra c¸c ®­êng nÐt h­íng ®¹o cho sù ph¸t triÓn trong mét thêi gian dµi th× quy ho¹ch ph¸t triÓn thÓ hiÖn tÇm nh×n, sù bè trÝ chiÕn lù¬c vÒ thêi gian va kh«ng gian l·nh thæ, x©y dùng khung vÜ m« vÒ tæ chøc kh«ng gian ®Ó chñ ®éng h­íng tíi môc tiªu, ®¹t hiÖu qu¶ cao, ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Trªn thùc tÕ, tËp trung søc x©y dùng chiÕn l­îc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn, c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n lín trong c¶ n­íc vµ cho tõng ngµnh, tõng vïng, tõng lÜnh vùc. Thùc hiÖn ph­¬ng ch©m nµy, trong nh÷ng n¨m qua Nhµ n­íc ®· thùc hiÖn quy ho¹ch mét sè ngµnh nh­: ®iÖn lùc, b­u chÝnh viÔn th«ng, giao th«ng vËn t¶i c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, t¹o c¬ së cho sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ, ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá cho c«ng cuéc c¶i c¸ch kinh tÕ. ViÖc h×nh thµnh c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm ë miÒn B¾c, miÒn Nam vµ miÒn Trung ®· t¹o ra nh÷ng khu vùc ph¸t triÓn tËp trung thu hót c¸c nhµ ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®· lµm thay ®æi kh«ng nh÷ng bé mÆt KT - XH ë nh÷ng vïng nµy mµ cßn gãp phÇn quan träng cho t¨ng tr­ëng cña toµn nÒn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy c¸c vïng l©n cËn ph¸t triÓn thµnh vÖ tinh cña nh÷ng cùc ph¸t triÓn trªn. Nh×n chung c«ng t¸c quy ho¹ch ®· cã nh÷ng cè g¾ng vµ chuyÓn biÕn b­íc ®Çu, ®· g¾n ®­îc môc tiªu chiÕn l­îc vµo néi dung quy ho¹ch, x¸c ®Þnh ®­îc tiÒm n¨ng, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cho tõng vïng, tõng ®Þa ph­¬ng. Tµi liÖu quy ho¹ch ®· b­íc ®Çu gióp cho c¸c cÊp l·nh ®¹o ë trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng x¸c ®Þnh môc tiªu, nhiÖm vô vµ t¨ng c­êng sù chØ ®¹o ph¸t triÓn KT-XH ë tõng ®Þa ph­¬ng còng nh­ c¶ n­íc. C«ng t¸c ph©n vïng quy ho¹ch ®· cã sù ®æi míi vµ ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao. Lóc ®Çu, chóng ta chia c¶ n­íc thµnh bèn vïng vµ sau ®ã ®· ®­îc thay ®æi vµ chia c¶ n­íc thµnh bÈy vïng. Sù ®æi míi trong c«ng t¸c quy ho¹ch lµ mét trong nh÷ng ®iÓm ®æi míi trong c«ng t¸c lµm kÕ ho¹ch ë n­íc ta. Tõ ®ã gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù ph¸t triÓn
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X kinh tÕ cña ®Êt n­íc, còng nh­ sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña chÝnh vïng ®ã th«ng qua thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. 2.1.3. VÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn lµ sù cô thÓ ho¸ cña chiÕn l­îc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn, lµ mét c«ng cô ®Þnh h­íng ®­îc thÓ hiÖn b»ng hÖ th«ngs c¸c chØ tiªu môc tiªu, c¸c chØ biÖn ph¸p vµ c¸c gi¶i ph¸p chÝnh s¸ch c¬ b¶n ¸p dông trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. 2.1.3.1. ChuyÓn dÇn träng t©m sang KHH ®Þnh h­íng ph¸t triÓn n¨m n¨m. Trªn c¬ së chiÕn l­îc ph¸t triÓn KT-XH vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn, c¸c kÕ ho¹ch n¨m:1991-1995 vµ 1996-2000 ®· ®­îc x©y dùng v¬Ý nh÷ng thay ®æi lín vÒ néi dung nh­: t¨ng c­êng KHH vÜ m«; Tõng b­íc xo¸ bá KHH mÖnh lÖnh vµ gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh, chuyÓn sang KHH ®Þnh h­íng, chó ý h¬n ®Õn c¸c chØ tiªu trªn c¸c lÜnh vùc x· héi, khoa häc vµ c«ng nghÖ; §· cã nhiÒu cè g¾ng x©y dùng vµ ®iÒu hµnh ®¶m b¶o c¸c c©n ®èi lín trong KHH gi¸ trÞ; X©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n quèc gia; Chó trong x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KT-XH; Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i vµ hîp t¸c quèc tÕ. Ph­¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m b­íc ®Çu cã sù ®æi míi trong lÜnh vùc ng©n s¸ch, chuyÓn tõ ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng hay ph­¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m thêi kú cè ®Þnh sang ph­¬ng ph¸p ®æi míi hay ph­¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m theo m« h×nh cuèn chiÕu. Cô thÓ: ChuyÓn tõ viÖc thêi kú cña n¨m n¨m lµ cè ®Þnh sang thêi gian cña kú kÕ ho¹ch lµ n¨m n¨m nh­ng thêi kú kÕ ho¹ch cã sù thay ®æi tøc lµ lu©n chuyÓn theo kiÓu cuèn chiÕu. ChuyÓn tõ viÖc c¸c chØ tiªu ®ù¬c x©y dùng lµ c¸c chØ tiªu ®­îc tÝnh b×nh qu©n cho mét n¨m cña c¶ kú kÕ ho¹ch hoÆc lµ tÝnh cô thÓ ®Ých ®¹t ®­îc cho n¨m cuèi cïng sang x©y dùng chØ tiªu cô thÓ cho n¨m ®Çu tiªn, sau ®ã dù tÝnh chØ tiªu cho n¨m tiÕp theo vµ dù b¸o c¸o chØ tiªu c¬ b¶n cho ba n¨m cßn l¹i; Sau mét n¨m, trªn c¬ së kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cña n¨m ®ã kÕt hîp víi nh÷ng t×nh h×nh cô thÓ cña thÞ tr­êng mµ chóng ta dù kiÕn ®­îc; Tõ ®ã c¸c nhµ kÕ ho¹ch sÏ x©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ cho n¨m thø hai vµ n¨m thø hai sÏ lµ n¨m ®Çu cña thêi kú míi vµ x©y dùng chØ tiªu cho n¨m th­ ba tøc lµ n¨m thø hai cña thêi kú míi vµ dù b¸o c¸c chØ tiªu c¬ b¶n cho n¨m cuèi míi. 2.1.3.2. VÒ kÕ ho¹ch hµng n¨m. KÕ ho¹ch hµng n¨m còng ®· chó träng ®Õn nh÷ng c©n ®èi lín, ®Æc biÖt lµ c©n ®èi tµi chÝnh- tiÒn tÖ, c©n ®èi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, c©n ®èi vèn ®Çu t­ toµn x·
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X héi. ChÝnh s¸ch tµi kho¸, tiÒn tÖ vµ chinh s¸ch tû gi¸ ®· ®­îc nghiªn cøu ho¹ch ®Þnh vµ ®­îc sö dông t­¬ng ®èi hîp lý trë thµnh nh©n tè quan träng ®èi víi viÖc duy tr× æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. Thùc tÕ nãi trªn ®· chøng tá ý t­ëng chuyÓn dÇn viÖc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch tõ can thiÖp vi m« sang chó träng c¸c vÊn ®Ò vÜ m«, c¸c c©n ®èi lín h¬n ngµy cµng thÓ hiÖn râ vµ ph¸t huy hiÖu lùc thùc tÕ. VÒ tr×nh tù cña viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch mét n¨m còng ®· cã sù ®æi míi. NÕu tr­íc kia lµ quy tr×nh ba xuèng hai lªn th× hiÖn nay quy tr×nh nµy ®­îc c¶i tiÕn nh­ sau: Tõ th¸ng 4 tíi th¸ng 6: h×nh thµnh khung ®Þnh h­íng. Th¸ng 7: tæ chøc héi nghÞ h­íng dÉn lµm kÕ ho¹ch trªn c¬ së khung ®Þnh h­íng x©y dùng kÕ ho¹ch. Th¸ng 8 tíi th¸ng 9: c¸c bé ngµnh ®Þa ph­¬ng x©y dùng kÕ ho¹ch vµ Bé KH & §T tiÕn hµnh tæng hîp b¶n kÕ ho¹ch KTQD. Th¸ng 10 tíi th¸ng 11: b¶n kÕ ho¹ch tæng hîp KTQD ®­îc tr×nh, duyÖt qua chÝnh phñ, ban chÊp hµnh trung ­¬ng §¶ng vµ Quèc héi duyÖt. Th¸ng 12: hoµn chØnh vµ ®­a kÕ ho¹ch xuèng c¸c cÊp thùc hiÖn. 2.1.3.2: §æi míi hÖ thèng chØ tiªu kÕ ho¹ch. HÖ thèng chØ tiªu ph¸p lÖnh ®· ®­îc rót gän ®¸ng kÓ chØ cßn chØ tiªu thu, chi ng©n s¸ch nhµ n­íc, ph©n bæ vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n thuéc vÒ nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc. Xo¸ bá viÖc giao chØ tiªu ph¸p lÖnh vÒ s¶n xuÊt vµ chØ duy tõ mét sè chØ tiªu vÒ l­u th«ng vËt t­, hµng ho¸ quan träng nh»m æn ®Þnh cung cÇu. PhÇn lín c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch hiÖn nay lµ chØ tiªu gi¸ trÞ, c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch hiÖn vËt nãi chung ®· ®­îc gi¶m bít ®¸ng kÓ ®ång thêi duy tr× mét sè c©n ®èi hiÖn vËt thiÕt yÕu. HÖ thèng c©n ®èi hiÖn vËt thiÕt yÕu nh­ x¨ng dÇu, l­¬ng thùc ®· tá ra lµ cÇn thiÕt cho æn ®Þnh kinh tÕ x· héi, c¸c b¶ng c©n ®èi gi¸ trÞ ngµy cµng ®­îc më réng vµ n©ng cao. Ngoµi xu hø¬ng "gi¸ trÞ ho¸ ", träng t©m cña c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ®ang chuyÓn dÇn sang ®iÒu tiÕt kinh tÕ vÜ m« vµ c¸c chØ tiªu x· héi . 2.1.3.3. §æi míi quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch: Trong thêi gian qua, quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch ®· cã nhiÒu thay ®æi c¨n b¶n. H×nh thøc giao sè kiÓm tra ®· ®­îc thay thÕ b»ng viÖc cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt nh»m h­íng c¸c ngµnh, ®Þa ph­¬ng vµ ®¬n vÞ c¬ së x©y dùng, tæng hîp kÕ ho¹ch theo h­íng môc tiªu chung cña nhµ n­íc. Bªn c¹nh viÖc cung cÊp nh÷ng th«ng tin h­íng dÉn, Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ cßn cö c¸c ®oµn ®Õn c¸c ®Þa ph­¬ng ®Ó hç trî, gióp ®ì vµ gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c mµ c¸c ®Þa ph­¬ng gÆp ph¶i trong khi x©y dùng kÕ ho¹ch. Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch míi ®· h¹n chÕ sù ¸p ®Æt hµnh chÝnh chñ quan cña cÊp trªn víi cÊp d­íi, ph¸t huy ®­îc tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña c¸c
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X ngµnh, c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng còng nh­ doanh nghiÖp trong viÖc lËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch . Trong khi x©y dùng vµ tæng hîp kÕ ho¹ch ®· chó ý nhiÒu h¬n ®Õn c¸c kÕ ho¹ch KH-CN, GD-§T, v¨n ho¸- th«ng tin, y tÕ, x· héi, thÓ dôc thÓ thao, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo… mµ tr­íc ®©y th­êng bÞ xem nhÑ vµ ch­a g¾n víi c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ. C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë c¸c lÜnh vùc nµy sau mét thêi gian dµi xuèng cÊp, tr× trÖ th× nay ®· cã nhiÒu thay ®æi, ®ãng vai trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ. C«ng t¸c dù b¸o, th«ng tin ®· b­íc ®Çu ®­îc t¨ng c­êng, ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n kÕ ho¹ch ®­îc söa ®æi phï hîp dÇn víi th«ng lÖ quèc tÕ. 2.1.3.4. §æi míi ph­¬ng thøc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch: §æi míi c«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch trong thêi gian qua kh«ng chØ ®­îc thÓ hiÖn ë tÝnh kÞp thêi, mµ cßn ®­îc thÓ hiÖn râ nÐt ë viÖc sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« gi¸n tiÕp nh­ l·i suÊt, tØ gi¸, thuÕ suÊt, ®Þnh h­íng ®Çu t­ cña nhµ n­íc … Do ®ã, mét mÆt sù cã thÓ thiÖp trùc tiÕp cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc vµo c«ng viÖc kinh doanh cña c¸c c¬ së kinh tÕ ®· gi¶m bít; mÆt kh¸c c¸c c¬ së kinh tÕ ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc ph¸t huy kh¶ n¨ng tù chñ, x¸c ®Þnh nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh phï hîp víi ®iÒu kiÖn thay ®æi cña thÞ tr­êng . Qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ho¸ (KHH) còng ®· chó ý nhiÒu h¬n ®Õn viÖc dù b¸o ng¾n h¹n, ®iÒu chØnh kÞp thêi c¸c môc tiªu còng nh­ c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ, sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« còng nh­ sö dông c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ lùc l­îng vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o c¸c c©n ®èi lín trong nÒn kinh tÕ, ®Þnh h­íng vµ thóc ®Èy thùc hiÖn kÕ ho¹ch. NÕu tr­íc ®©y kÕ ho¹ch chñ yÕu tËp trung vµo kinh tÕ quèc doanh víi kÕ ho¹ch ho¸ trùc tiÕp lµ chÝnh, th× nay ®· b­íc ®Çu më réng kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng ph¸t triÓn toµn bé nÒn kinh tÕ vµ x· héi, chñ yÕu th«ng qua c¸c KHH gi¸n tiÕp. C«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn râ rÖt tõng b­íc ®¸p øng yªu cÇu ®Æt ra, c¸c c«ng cô ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®­îc phèi hîp ®Ó t¹o ra hµnh lang cho c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ chñ ®éng ho¹t ®éng vµ ho¹t ®éng mét c¸ch cã trËt tù, ®óng ph¸p luËt gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. ViÖc ®iÒu hµnh cña chÝnh phñ trong qóa tr×nh thùc hiÖn môc tiªu kÕ ho¹ch hµng n¨m ®· cã hiÖu qu¶ vµ t¸c dông thiÕt thùc, kÞp thêi xö lý nh÷ng diÔn biÕn bÊt th­êng ë trong n­íc vµ quèc tÕ, gãp phÇn quan träng cho sù æn ®Þnh kinh tÕ ®Êt n­íc . 2.2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam:
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X MÆc dï viÖc ®æi míi KHH trong thêi gian qua cã tiÕn bé ®¸ng kÓ nh­ng do nhiÒu lý do, kÕt qu¶ cña ®æi míi KHH cßn h¹n chÕ, thËm chÝ c¶ ë trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng xu h­íng gi÷ l¹i hoÆc trë l¹i KHH kiÓu cò vÉn cßn kh¸ m¹nh, ngay trong mét bé phËn cña nhµ n­íc vµ mét phÇn d­ luËn cña c«ng chóng kh«ng khÝ bao cÊp cßn nÆng. Nh÷ng h¹n chÕ chñ yÕu lµ: 2.2.1. VÒ nh÷ng c¬ së lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p luËn cho viÖc ®æi míi c«ng t¸c KHH: Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ, chóng ta ch­a x©y dùng ®­îc mét c¬ së lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p luËn vÒ KHH phï hîp víi thùc tÕ ®æi míi cña ®Êt n­íc, do vËy kh«ng khái lóng tóng khi thiÕt kÕ néi dung kÕ ho¹ch còng nh­ ph­¬ng thøc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch . Vai trß cña nhµ n­íc víi t­ c¸ch lµ ng­êi ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ nhiÒu khi bÞ nhÇm lÉn víi vai trß nhµ n­íc lµ chñ ®Çu t­ ®· dÉn tíi kÕt qu¶ ®ã lµ néi dung kÕ ho¹ch cßn nÆng vÒ ph©n bæ ®Çu t­ nhµ n­íc mµ ch­a coi träng ®óng møc viÖc vËn dông chÝnh s¸ch ®Ó huy ®éng c¸c nguån lùc tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c còng nh­ nguån lùc tõ n­íc ngoµi. V× thÕ, KHH ch­a bao qu¸t, ch­a ph¸t huy hiÖu lùc ®Çy ®ñ ®víi tæng thÓ nÒn kinh tÕ . C«ng t¸c kÕ ho¹ch chØ ®­îc quan t©m ®Õn nhiÒu ë cÊp trung ­¬ng, trong khi bé m¸y kÕ ho¹ch kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng cã ®­îc hÖ thèng th«ng tin gi¸m s¸t ë mäi cÊp tõ c¬ së, do vËy viÖc thùc hiÖn nhiÒu khi diÔn ra sai lÖch víi ý ®å cña kÕ ho¹ch . Mèi quan hÖ gi÷a bé KH&§T víi c¸c bé kh¸c ch­a ®­îc t¨ng c­êng vµ ®æi míi kÞp thêi ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi chung cña nÒn kinh tÕ . 2.2.2. VÒ néi dung ph­¬ng ph¸p KHH: ViÖc x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m th­êng ®­îc thùc hiÖn nh»m phôc vô mçi kú ®¹i héi §¶ng; Sau ®ã viÖc thùc hiÖn triÓn khai c¸c môc tiªu chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m th­êng bÞ ph©n cÊp, ph©n t¸n vµ chia c¾t theo tõng ngµnh, ®Þa ph­¬ng, ch­a cã kh©u nèi ®ång bé chung. C¸c cÊp c¸c ngµnh quan t©m nhiÒu nhÊt ®Õn chØ tiªu vèn, c¸c chØ tiªu kh¸c th­êng bÞ coi nhÑ. Môc tiªu kÕ ho¹ch võa nhiÒu võa cao h¬n kh¶ n¨ng ®¶m ®­¬ng c¶ vÒ n¨ng lùc thùc hiÖn lÉn lùc l­îng vËt chÊt. Nguån lùc h¹n chÕ cña nhµ n­íc bÞ dµn máng ra, qu¸ nhiÒu môc tiªu mang nÆng dÊu Ên bao cÊp vµ v× vËy ®­îc sö dông kÐm hiÖu qu¶. NhiÒu néi dung cña kÕ ho¹ch, ®Æc biÖt lµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn theo vïng , l·nh thæ cßn ch­a tÝnh ®Õn ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè héi nhËp, quèc tÕ ho¸, còng nh­ ch­a ph©n tÝch kü l­ìng ®Õn thÞ tr­êng tiªu thô trong n­íc, ngßai n­íc vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp. PhÇn nghiªn cøu vµ vËn dông c¬ chÕ chÝnh s¸ch cßn ch­a
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X thËt t­¬ng xøng, ch­a cô thÓ ho¸ ®­îc chiÕn l­îc, ch­a bao qu¸t ®­îc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ch­a chó ý ®óng møc tíi ®Æc thï cña c¸c vïng, ®Þa ph­¬ng. NhiÒu vÊn ®Ò trong chÝnh s¸ch vÜ m« cßn ch­a ®­îc x¸c ®Þnh râ vµ nhÊt qu¸n, c¸c chÝnh s¸ch ®ßn bÈy cßn nhiÒu lóng tóng. C¸ch thøc thùc hiÖn chÝnh s¸ch vÉn mang nÆng tÝnh can thiÖp hµnh chÝnh, ¸p ®Æt mµ ch­a chó träng ®Õn c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Ó thiÕt kÕ vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch. Vµ mét h¹n chÕ lín n÷a ®ã lµ sù tham gia qu¸ Ýt cña céng ®ång vµo c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch. Do ®ã ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt nh÷ng kh¶ n¨ng vèn cã trong d©n chóng. 2.2.3. VÒ phèi hîp vµ ®iÒu hoµ kÕ ho¹ch: HÖ thèng kÕ ho¹ch theo ngµnh, theo ®Þa ph­¬ng vµ vïng l·nh thæ vÉn ch­a liªn kÕt vµ phèi hîp chÆt chÏ víi nhau ®­îc trë thµnh hÖ thèng kÕ ho¹ch tæng thÓ kinh tÕ quèc d©n. Sù ph©n cÊp gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng còng nh­ ph©n c«ng gi÷a c¸c ngµnh víi nhau lµ ch­a râ rµng dÉn ®Õn hËu qu¶ khi gÆp ph¶i diÔn biÕn bÊt th­êng th× hÇu hÕt lµ ®Òu ®­a lªn chÝnh phñ, v× vËy chÝnh phñ lu«n ph¶i xö lý c«ng viÖc trong thÕ bÞ ®éng do ®ã lµ kh«ng cã lîi cho nÒn kinh tÕ nãi chung. Sù can thiÖp trùc tiÕp th­êng xuyªn cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc nhiÒu khi l¹i lµm gi¶m tÝnh æn ®Þnh cña c¸c chÝnh s¸ch vµ g©y khã kh¨n cho c¸c nhµ kinh doanh. ViÖc x©y dùng quy ho¹ch ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng ®¹t chÊt l­îng ch­a cao, tÝnh thùc tÕ thÓ hiÖn ch­a râ nÐt. Sù phèi hîp gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trong c«ng t¸c quy ho¹ch cßn kÐm ®· lµm cho nhiÒu ®Þa ph­¬ng lµm l¹i quy ho¹ch mÆt b»ng cña m×nh. NhiÒu ch­¬ng tr×nh quèc gia ch­a ®­îc x©y dùng chu ®¸o, kh«ng x¸c ®Þnh râ môc tiªu, ®èi t­îng cô thÓ ®­îc h­ëng lîi; Ch­a cã c¬ chÕ phï hîp cho viÖc tæ chøc thùc hiÖn, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ cô thÓ. Sè l­îng ch­¬ng tr×nh qu¸ nhiÒu, chång chÐo c¶ vÒ ®èi t­îng h­ëng lîi vµ ®Þa bµn thùc hiÖn. Trong khi tÝnh “lång ghÐp” cña c¸c ch­¬ng tr×nh ch­a cao th× xu h­íng “chia ®Òu” ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ hiÖu qu¶ cña c¸c ch­¬ng tr×nh. 2.2.4. VÒ c¬ chÕ ®iÒu hµnh x· héi : Mäi viÖc trong c«ng t¸c x©y dùng, tæ chøc thùc hiÖn, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch hÇu nh­ n»m trong tay chÝnh phñ vµ mét sè c¬ quan tæng hîp, v× vËy kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh cÇn ®­îc t¨ng c­êng thÝch ®¸ng, nÕu kh«ng th× tÝnh kh¶ thi mét sè môc tiªu sÏ bÞ h¹n chÕ. C¬ chÕ ®iÒu hµnh c©n ®èi mét sè s¶n phÈm chñ yÕu, mµ thùc chÊt lµ c©n ®èi hiÖn vËt ®· tá ra cã giíi h¹n râ rÖt nhÊt lµ trong xuÊt khÈu vµ kinh tÕ ®èi ngo¹i. T×nh h×nh thÕ giíi vµ khu vùc ®ang vµ sÏ diÔn biÕn phøc t¹p h¬n nhiÒu trong thêi gian tíi ®ßi hái c«ng t¸c KHH, ®Æc biÖt lµ kh©u ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ph¶i linh
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X ho¹t h¬n, ®­a ra c¸c quyÕt s¸ch kÞp thêi, phï hîp trªn c¬ së nh÷ng luËn cø khoa häc vµ thùc tiÔn x¸c ®¸ng. 2.2.5. VÒ th«ng tin vµ dù b¸o: Thùc tÕ ®· chøng minh ®ã lµ cã ®­îc th«ng tin kÞp thêi vµ chÝnh x¸c lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh lín ®Õn thµnh c«ng. Tuy vËy nh­ng hÖ th«ng th«ng tin hiÖn nay cña ta cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ . §ã lµ:Thø nhÊt, c¸c th«ng tin lµ kh«ng thèng nhÊt. Do mçi n¬i ®Òu cã mét c¬ quan thu thËp, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin riªng do ®ã dÉn tíi viÖc tæng hîp th«ng tin nµy gÆp nhiÒu khã kh¨n.Thø hai, c¸c th«ng tin lµ kh«ng ®Çy ®ñ. V× hÖ thèng biÓu mÉu b¸o c¸o cßn ch­a thay ®æi kÞp thêi vµ phï hîp víi c¬ chÕ míi dÉn tíi viÖc thiÕu th«ng tin. Thø ba, ®é chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin lµ ch­a cao. Do luång th«ng tin ®­îc thu thËp ë nhiÒu cÊp vµ mçi cÊp cã mét c¸ch xö lý riªng nªn khi tæng hîp l¹i ®· cã sù kh¸c nhau. HiÖn nay, hÖ thèng th«ng tin ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c th«ng tin côc bé nªn ch­a cã sù phèi hîp ¨n khíp víi nhau do ®ã ch­a n¾m b¾t ®­îc c¸c diÔn biÕn trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Do c¬ së th«ng tin cßn qu¸ yÕu ®ång thêi còng ch­a t×m ®­îc nh÷ng m« h×nh phï hîp nªn kÕt qu¶ ph©n tÝch vµ dù b¸o ch­a cao, møc ®é tin cËy thÊp. MÆc dï c«ng t¸c ph©n tÝch vµ dù b¸o ®· vµ ®ang ®­îc nhiÒu tæ chøc quan t©m, song sù phèi hîp gi÷a c¸c tæ chøc cßn ch­a tèt. 2.2.6. VÒ bé m¸y tæ chøc vµ c¸n bé: Nh×n chung lµ tr×nh ®é c¸n bé vµ bé m¸y tæ chøc vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái cña c«ng t¸c KHH trong t×nh h×nh míi. C¸c phßng kÕ ho¹ch huyÖn còng nh­ c¸c së kÕ ho¹ch tØnh ë nhiÒu n¬i vÉn ®ang gÆp lóng tóng trong viÖc x¸c ®Þnh chøc n¨ng cña m×nh . KiÕn thøc vÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña c¸n bé nãi chung lµ ch­a ®¸p øng ®­îc ®ßi hái míi. ViÖc chuyÓn ®æi ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ theo khiÓu mÖnh lÖnh sang ®iÒu hµnh kiÓu gi¸n tiÕp lµ mét sù thay ®æi rÊt lín, ®ßi hái ph¶i sö dông nhiÒu ph­¬ng tiÖn kü thuËt vµ kiÕn thøc míi. Do vËy, lùc l­îng c¸n bé cÇn ®­îc n©ng cao h¬n c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, bé m¸y tæ chøc cÇn ®­îc s¾p xÕp l¹i ®Ó cã thÓ t¹o ra sù phèi hîp hµi hoµ gi÷a c¸c ngµnh c¸c cÊp. Bé m¸y tæ chøc trong ngµnh kÕ ho¹ch ch­a ®­a ra ®­îc mét hÖ thèng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng viÖc cña mçi bé phËn còng nh­ cña mçi thµnh viªn phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý míi. C¬ chÕ xö ph¹t cßn cã xu h­íng b×nh qu©n, tr¸ch nhiÖm ch­a râ rµng. 2.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trong ®æi míi c«ng t¸c KHH trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt Nam: 2.3.1. Nguyªn nh©n:
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Thø nhÊt, nh÷ng sai lÇm cña c¬ chÕ qu¶n lý s¬ cøng cò ®· kÐo dµi trong nhiÒu n¨m, lµm ®øt mèi liªn hÖ kh¸ch quan gi÷a s¶n xuÊt kinh doanh víi thÞ tr­êng. Bé m¸y qu¶n lý vÉn rÊt cång kÒnh, nhiÒu tÇng, nÊc. §©y lµ “miÕng ®Êt ” n¶y sinh lèi qu¶n lý hµnh chÝnh quan liªu tham nhòng vµ lµ g¸nh nÆng ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ së. Trong nh÷ng n¨m võa qua, ViÖt Nam ®· tÝch cùc thùc hiÖn tinh gi¶m biªn chÕ gi¸n tiÕp, ®æi míi bé m¸y tæ chøc, thùc hiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh nh­ng kÕt qu¶ ch­a ®­îc lµ bao. Thø hai, §éi ngò c¸n bé lËp kÕ ho¹ch cã tr×nh ®é ch­a cao vµ ch­a nh¹y bÐn víi t×nh h×nh thùc tÕ. §éi ngò c¸n bé ®«ng ®¶o hiÖn nay ë c¸c cÊp , c¸c ngµnh cã nhiÒu ng­êi tíi nay kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®æi míi t­ duy vµ ph­¬ng ph¸p c«ng t¸c cho dï cã ®­îc ®µo t¹o l¹i. Hä kh«ng nhËn thÊy ®­îc sù l¹c hËu cña m×nh trong tiÕn tr×nh ®æi míi vµ x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch míi. Cßn mét bé phËn kh¸c gi÷ c­¬ng vÞ quan träng trong qu¶n lý nh­ng do ch­a ®­îc ®µo t¹o nªn kÐm thÝch øng víi c¬ chÕ qu¶n lý míi. Thø ba, mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý nÒn kinh tÕ vÜ m« lµ x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng. Nh­ng cho tíi nay, c¸c kÕ ho¹ch ng¾n h¹n , trung han vµ dµi h¹n v¹ch ra vÉn cßn mang nÆng tÝnh hiÖn vËt. Mét sè chØ tiªu vÒ nguån lùc , nhÊt lµ nguån lùc tõ bªn ngoµi cßn ®­îc x©y dùng trªn t­ duy chñ quan. ViÖc ph©n bæ vèn ng©n s¸ch vµ vèn tÝn dông ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n vÉn theo bµi b¶n chia phÇn, “xin” vµ “cho”, ham quy m« lín, Ýt chó ý ®Õn viÖc lùa chän ph­¬ng ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n kü thuËt sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt. Thø t­, trong x©y dùng c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn KT-XH 10 n¨m cã néi dung bao gåm qu¸ nhiÒu c¸c ch­¬ng tr×nh, nhiÒu khi c¸c ch­¬ng tr×nh lµ chång chÐo lªn nhau, sù lång ghÐp gi÷a c¸c ch­¬ng tr×nh cßn h¹n chÕ, ®èi t­îng thô h­ëng ch­a ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ ®· dÉn tíi viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®¹t hiÖu qu¶ ch­a cao. Thø n¨m, Do nÒn kinh tÕ cã xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp tõ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, s¶n xuÊt nhá lµ phæ biÕn ®· dÉn tíi c¬ chÕ ®iÒu tiÕt ch­a theo kÞp tiÕn tr×nh ®æi míi, cïng víi nh÷ng n¨m dµi ¸p dông KHH tËp trung cao ®é, ph©n phèi hiÖn vËt , quan liªu bao cÊp nªn ®· ®Ó l¹i mét hËu qu¶ nÆng nÒ ®ã lµ vÒ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, ®iÒu hµnh còng nh­ ®éi ngò lao ®éng. Tãm l¹i, mÆc dï vÉn tån t¹i nhiÒu h¹n chÕ xong nh÷ng g× chóng ta ®· ®¹t ®­îc trong ®æi míi c«ng t¸c KHH vÒ c¬ b¶n ®­îc ®¸nh gi¸ lµ thµnh c«ng. Bëi kÕt qu¶ thÊy râ sau nh÷ng c¶i c¸ch ®ã lµ n­íc ta ®· tho¸t khái cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ vµ b­íc ®Çu ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ trong thêi gian qua.
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Ch­¬ng 3 ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo 3.1.§Þnh h­íng ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo 3.1.1.KÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa Trong nÒn kinh tÕ ®ang chuyÓn ®æi ë ViÖt Nam, thÞ tr­êng võa lµ c¨n cø, võa lµ ®èi t­îng cña kÕ ho¹ch ho¸. Nhµ n­íc mét mÆt ph¶i xo¸ bá c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, mÆt kh¸c ph¶i h×nh thµnh ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ tr­êng, x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c c«ng cô ph¸p luËt, kÕ ho¹ch, c¸c thiÕt chÕ tµi chÝnh, tiÒn tÖ vµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn vÒ vËt chÊt vµ tæ chøc cÇn thiÕt cho sù qu¶n lý cña m×nh, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ chÕ thÞ tr­êng ho¹t ®éng h÷u hiÖu. KÕ ho¹ch ho¸ chñ yÕu mang tÝnh ®Þnh h­íng vµ ®Æc biÖt quan träng trªn b×nh diÖn vÜ m«. ThÞ tr­êng cã vai trß trùc tiÕp h­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ lùa chän lÜnh vùc ho¹t ®éng vµ ph­¬ng ¸n tæ chøc kinh doanh. KÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ vÜ m« cña nhµ n­íc cÇn x¸c ®Þnh môc tiªu, gi¶i thÝch râ ý nghÜa cña môc tiªu ®ã ®èi víi sù ph¸t triÓn trong t­¬ng lai, x¸c ®Þnh râ møc ®é vµ c¸ch thøc mµ khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc thùc hiÖn môc tiªu ®· ®Þnh, nªu lªn nh÷ng lîi Ých vµ ph¸t triÓn dù ®Þnh ®èi víi khu vùc kinh tÕ t­ nh©n vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Ó hä hµnh ®éng theo ®Þnh h­íng nhµ n­íc mong muèn. §èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, th× kÕ ho¹ch kh«ng cã tÝnh ¸p ®Æt, mµ th«ng qua c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch thèng nhÊt víi lîi Ých ®Ó khuyÕn khÝch hä tù nguyÖn hµnh ®éng theo h­íng môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra. Nh­ vËy, muèn c¸c doanh nghiÖp øng xö theo kÕ ho¹ch cña nhµ n­íc th× kÕ ho¹ch ho¸ vµ chÝnh s¸ch ph¶i phï hîp víi lîi Ých cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy, ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ¨n khíp víi ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ nãi chung, phï hîp víi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. ViÖc sö dông c«ng cô kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, ph¶i ®¶m b¶o ph©n ®Þnh gi÷a qu¶n lý nhµ n­íc vµ qu¶n lý kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. C«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ph¶i ®­îc thùc hiÖn th«ng qua nh÷ng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« lµ chñ yÕu, phèi hîp sö dông nh÷ng biÖn ph¸p gi¸n tiÕp vµ biªn ph¸p trùc tiÕp. 3.1.2. KÕ ho¹ch ho¸ trong ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ Nh©n tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng vµ hiÖu qu¶ cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ khoa häc vµ c«ng nghÖ. Tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghÖ cµng cao, sè l­îng s¶n
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X phÈm míi, c«ng nghÖ míi ngµy cµng nhiÒu ®· ®Æt ra mét nhiÖm vô quan träng cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ la ph¶i x©y dùng nh÷ng chÝnh s¸ch chuyÓn giao c«ng nghÖ thuËn lîi, t×m ra ®­îc h­íng “®i t¾t, ®ãn ®Çu” gióp cho nÒn kinh tÕ cã tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, æn ®Þnh, rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c n­íc tiªn tiÕn. KÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ phï hîp víi xu thÕ héi nhËp, toµn cÇu ho¸ ®ang ngµy cµng gia t¨ng ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Trong thêi gian tr­íc m¾t, viÖc h×nh thµnh nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Ó øng phã víi cuéc khñng ho¶ng trong khu vùc lµ mét nhiÖm vô cÊp b¸ch cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸. C©n b»ng c¸n c©n thanh to¸n lµ mét trong bèn môc tiªu quan träng nhÊt cña chinh s¸ch kinh tÕ. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m qua ®· ®Ó l¹i mét sè vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ngay nh­: c¸c kho¶n nî n­íc ngoµi, tû lÖ th©m hôt c¸n c©n v·ng lai t­¬ng ®èi cao… TiÕn tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam diÔn ra trong bèi c¶nh khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc ®· lµm cho nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n cña kinh tÕ ®èi ngo¹i ngµy cµng thªm phøc t¹p. §ã lµ nh÷ng th¸ch thøc to lín ®èi víi ®iÒu tiÕt tæng thÓ nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ nãi riªng. Nã ®ßi hái ph¶i nhanh chãng h×nh thµnh nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc vµ n­íc ngoµi theo h­íng ph¸t huy néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, hç trî cho qu¸ tr×nh héi nhËp cña nÒn kinh tÕ n­íc ta. 3.1.3. KÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o mèi t­¬ng quan hîp lý gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ph¶i lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. §éng viªn toµn d©n cÇn kiÖm x©y dùng ®Êt n­íc, kh«ng ngõng t¨ng tÝch luü cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. T¨ng tr­ëng kinh tÕ g¾n víi c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, ph¸t triÓn v¨n ho¸, gi¸o dôc, thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi, b¶o vÖ m«i tr­êng. C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ ®¶m b¶o chÝnh s¸ch x· héi theo tinh thÇn: - T¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i g¾n liÒn víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng b­íc vµ trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. C«ng b»ng x· héi ph¶i thÓ hiÖn ë kh©u ph©n bæ hîp lý t­ liÖu s¶n xuÊt lÉn ë kh©u ph©n phèi kÕt qu¶ s¶n xuÊt, ë viÖc t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng­êi ®Òu cã c¬ héi ph¸t triÓn vµ sö dông tèt n¨ng lùc cña m×nh. - Thùc hiÖn nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi, lÊy ph©n phèi theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu, ®ång thêi ph©n phèi dùa trªn møc ®ãng gãp c¸c nguån lùc kh¸c vµo kÕt qu¶ kinh doanh vµ ph©n phèi th«ng qua phóc lîi x· héi, ®i ®«i víi chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt hîp lý, b¶o hé quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X - C¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch x· héi ®Òu ph¶i gi¶i quyÕt theo tinh thÇn x· héi ho¸. Nhµ n­íc gi÷ vai trß nßng cèt ®ång thêi ®éng viªn cho mçi ng­êi d©n, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc trong x· héi, c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc n­íc ngoµi cïng tham gia gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi. Trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i gãp phÇn thiÕt thùc gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò x· héi cÊp b¸ch nh­: - TËp trung søc t¹o viÖc lµm: Ph­¬ng h­íng quan träng nhÊt lµ nhµ n­íc cïng toµn d©n ra søc ®Çu t­ ph¸t triÓn, thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch vµ c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ – x· héi. KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi c«ng d©n, mäi nhµ ®Çu t­ më mang ngµnh nghÒ, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Mäi c«ng d©n ®Òu ®­îc tù do hµnh nghÒ, thuª m­ín nh©n c«ng theo ph¸p luËt. TiÕp tôc ph©n bè l¹i d©n c­ trªn ®Þa bµn cã tÝnh chiÕn l­îc vÒ kinh tÕ , an ninh – quèc phßng. Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng. Gi¶m ®¸ng kÓ tØ lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ thiÕu viÖc lµm ë n«ng th«n. - Thùc hiÖn xãa ®ãi, gi¶m nghÌo: Thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, nhÊt lµ ®èi víi vïng c¨n cø c¸ch m¹ng, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. X©y dùng vµ ph¸t triÓn quü xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo b»ng nhiÒu nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc; qu¶n lý chÆt chÏ, ®Çu t­ ®óng ®èi t­îng vµ cã hiÖu qu¶. Tæ chøc tèt ®êi sèng x· héi trªn tõng ®Þa bµn ®Ó trong ®iÒu kiÖn thu thËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cßn thÊp vÉn t¹o ®­îc mét cuéc sèng kh¸ h¬n cho nh©n d©n. 3.1.4. KÕt hîp kÕ ho¹ch ho¸ theo ngµnh víi kÕ ho¹ch ho¸ theo ®Þa ph­¬ng vµ vïng l·nh thæ KÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cã mét néi dung rÊt c¬ b¶n lµ sù thay ®æi vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, kÓ c¶ c¬ cÊu ngµnh vµ c¬ cÊu vïng l·nh thæ. Tõ kinh nghiÖm ph¸t triÓn, cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn sau ®©y vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ: Mét lµ, sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nãi chung vµ c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp nãi riªng, lµ mét qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ tuÇn tù mang tÝnh néi tai ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n. Nh÷ng t¸c ®éng cña kÕ ho¹ch ho¸ chØ cã thÓ ®Èy nhanh hoÆc rót ng¾n qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu, chø kh«ng thÓ bá qua mét giai ®o¹n nµo. Hai lµ, trong thêi kú toµn cÇu ho¸, kÕ ho¹ch ho¸ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña quèc gia chñ yÕu vÉn ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn, tiÒm n¨ng, kü n¨ng vµ lîi thÕ hiÖn t¹i. Víi c¸ch nh×n nh­ trªn, nhµ n­íc cÇn ®Æc biÖt l­u ý vµ ­u tiªn hç trî nh÷ng ngµnh träng ®iÓm cña nÒn kinh tÕ nh÷ng ngµnh cã tû träng lín vµ tèc ®é ph¸t triÓn cao trong GDP, trong tæng sè lao ®éng sö dông vµ trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. §ång thêi cÇn chó träng khuyÕn khÝch mét sè ngµnh c«ng nghÖ cao, cã søc lan to¶ lín vµ t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong t­¬ng lai.
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nhãm X Nguyªn t¾c ph¸t triÓn kinh tÕ ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng lµ nguyªn t¾c chñ ®¹o trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi. §©y lµ nhiÖm vô tr­íc hÕt cña nhµ n­íc trung ­¬ng. Nhµ n­íc trung ­¬ng thùc hiÖn nhiÖm vô nµy theo hai c¸ch. Mét lµ, ­u tiªn ®Çu t­ cña nhµ n­íc cho c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn. Hai lµ, dµnh chÝnh s¸ch ­u ®·i ë møc cao h¬n ®èi víi khu vùc kÐm ph¸t triÓn ®Ó thu hót ®Çu t­ t­ nh©n vµo ®ã. VÒ ®Çu t­ cña nhµ n­íc, do nguån vèn cã h¹n nªn kinh phÝ thùc hiÖn ph¸t triÓn vïng trong mét giai ®o¹n cÇn tËp trung vµo mét ho¹ch mét sè Ýt môc tiªu nhÊt ®Þnh. ViÖc ph©n cÊp kÕ ho¹ch gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng cÇn ®­îc x¸c ®Þnh hîp lý vµ râ rµng. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph­¬ng tr­íc hÕt do chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng quyÕt ®Þnh. Nhµ n­íc trung ­¬ng chØ tËp trung thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu cã tÝnh hÖ thèng, c©n ®èi, mµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. Nguyªn t¾c cña viÖc ph©n cÊp nªn lµ: ViÖc g× chÝnh quyÒn cÊp d­íi, do tÝnh chÊt cña c«ng viÖc, kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc th× míi chuyÓn lªn trªn, thay cho nguyªn t¾c ph©n cÊp hiÖn nay trong kÕ ho¹ch chñ yÕu dùa vµo tÝnh chÊt c«ng viÖc. ViÖc ph©n cÊp lu«n ph¶i ®i kÌm víi nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm tra gi¸m s¸t thÝch hîp; v× thÕ viÖc giao quyÒn h¹n cho c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng trong kÕ ho¹ch ho¸, ®Æc biÖt lµ kÕ ho¹ch sö dông nh÷ng kho¶n chi tõ ng©n s¸ch cÊp trªn, lu«n lu«n ®i kÌm víi sù gi¸m s¸t chÆt chÏ h¬n, theo nguyªn t¾c: quyÒn h¹n cµng lín, tr¸ch nhiÖm cµng cao. 3.1.5. §æi míi toµn diÖn hÖ thèng kÕ ho¹ch kinh tÕ vÜ m«: §Ó cho kÕ ho¹ch ho¸ thËt sù trë thµnh c«ng cô c¬ b¶n trong viÖc ®Þnh h­íng thÞ tr­êng, b¶o ®¶m cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, thóc ®Èy nhanh c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®­îc tiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn trªn c¸c mÆt chñ yÕu sau ®©y: Tr­íc hÕt, ph¶i coi träng c«ng t¸c dù b¸o, nhÊt lµ dù b¸o trung h¹n vµ ng¾n h¹n vÒ kinh tÕ – x· héi vµ xu thÕ ph¸t triÓn trong vµ ngoµi n­íc ®Ó cã c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn, còng nh­ cho c«ng t¸c ®iÒu hµnh tÇm vÜ m«. Hai lµ, tiÕp tôc x©y dùng chiÕn l­îc 10 n¨m 2001-2010 vµ rµ so¸t l¹i c¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn tæng thÓ nÒn kinh tÕ, quy ho¹ch c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm ®· ®­îc th«ng qua cho phï hîp víi yªu cÇu míi, xu thÕ ph¸t triÓn vµ héi nhËp kinh tÕ trong vïng vµ c¸c n­íc. Ba lµ, tæ chøc x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh , dù ¸n ph¸t triÓn, cã hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ khai th¸c, sö dung cã hiÖu qu¶ nguån tµi nguyªn, nh©n lùc vµ c¸c lîi thÕ so s¸nh cña n­íc ta, sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn bªn ngoµi theo ®Þnh h­íng cña kÕ ho¹ch.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1637 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2