Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện môn Lịch sử 8 năm 2017-2018 có đáp án - Phòng GD&ĐT Yên Lạc

PHÒNG GD & ĐT YÊN LẠC<br /> TRƯỜNG THCS ĐẠI TỰ<br /> <br /> ĐỀ THI GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN<br /> MÔN LỊCH SỬ LỚP 8<br /> <br /> Năm học 2017- 2018<br /> Thời gian: 120 phút (Không kể thời gian giao đề )<br /> Câu 1 (2,5 điểm):<br /> a) Nêu ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại.<br /> b) Hãy nhận xét về các cuộc cách mạng tư sản qua đoạn trích dưới đây của Chủ<br /> tịch Hồ Chí Minh:<br /> “Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh Mĩ, nghĩa là cách mệnh tư bản, cách<br /> mệnh không đến nơi, tiếng là cộng hòa và dân chủ, kì thực trong thì nó tước lục<br /> (tức tước đoạt) công nông, ngoài thì áp bức thuộc địa”.<br /> c) Theo em tại sao nước ta không đi theo con đường cách mạng tư bản chủ nghĩa<br /> như nhiều nước khác trên thế giới ?<br /> Câu 2 (2,5 điểm).<br /> Trình bày nguyên nhân, kết cục và tính chất của Chiến tranh thế giới thứ nhất<br /> (1914-1918).<br /> Câu 3 (2,5 điểm)<br /> Từ 1858 đến 1884, triều đình Huế đã phải kí với thực dân Pháp những hiệp ước<br /> nào ? Nêu nội dung cơ bản của hai hiệp ước cuối cùng mà triều đình Huế đã kí<br /> với thực dân Pháp trong thời gian này.<br /> Câu 4 (2,5 điểm)<br /> Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của quân dân ta ở Bắc Kì đã<br /> diễn ra như thế nào trong những năm 1873-1883 ? Tại sao cuộc kháng chiến<br /> chống thực dân Pháp xâm lược của quân dân ta cuối thế kỉ XIX chưa giành được<br /> thắng lợi ?<br /> <br /> HƯỚNG DẪN CHẤM KHẢO SÁT ĐỘI TUYỂN SỬ 8<br /> NĂM HỌC 2017-2018<br /> <br /> Câu 1 (2,5 điểm):<br /> Nội dung<br /> Điểm<br /> a) Ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại.<br /> 1,0<br /> - Cách mạng tư sản đã thủ tiêu chế độ phong kiến lỗi thời, đưa giai cấp tư<br /> sản lên cầm quyền, xác lập được quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, thúc đẩy 0,5<br /> lực lượng sản xuất phát triển, thúc đẩy nền kinh tế các nước phát triển<br /> nhanh…<br /> - Thắng lợi của các cuộc cách mạng tư sản có sức ảnh hưởng rộng rãi với<br /> các nước trên thế giới, tạo ra nền dân chủ và các thể chế dân chủ, từ đó con 0,5<br /> người đã sáng tạo ra những thành tựu vĩ đại…<br /> b) Nhận xét về các cuộc cách mạng tư sản qua đoạn trích …của Chủ tịch 1,0<br /> Hồ Chí Minh:<br /> - Qua nhận xét của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra những hạn chế của các 0,25<br /> cuộc cách mạng tư sản.<br /> + Các cuộc cách mạng tư sản đều không triệt để, không giải quyết được triệt 0,25<br /> để vấn đề ruộng đất cho nông dân…<br /> + Về thể chế nhà nước tư sản là cộng hòa và dân chủ nhưng thực chất quyền 0,25<br /> tự do, dân chủ của nhân dân bị thu hẹp..<br /> +Nhà nước tư bản xác lập hình thức bóc lột mới của giai cấp tư sản, quần<br /> chúng nhân dân không được hưởng quyền lợi …. Sau thắng lợi của các cuộc 0,25<br /> cách mạng tư sản, giai cấp tư sản các nước đẩy mạnh xâm lược và bóc lột<br /> thuộc địa (trong nước thì bóc lột công nhân, nông dân, ngoài nước thì bóc<br /> lột nhân dân các nước thuộc địa)…<br /> c) Nước ta không đi theo con đường cách mạng tư bản chủ nghĩa như nhiều 0,5<br /> nước khác trên thế giới vì:<br /> - Chế độ tư bản không phù hợp với cách mạng nước ta, không đáp ứng được 0,25<br /> nguyện vọng và quyền lợi của nhân dân Việt Nam, nhà nước tư bản là nhà<br /> nước của giai cấp tư sản, mọi quyền lợi đều thuộc về giai cấp tư sản…<br /> - Mục tiêu của cách mạng nước ta là xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì 0,25<br /> dân, mọi quyền lợi đều thuộc về nhân dân…<br /> Câu 2 (2,5 điểm).<br /> Nội dung<br /> Điểm<br /> a) Nguyên nhân:<br /> 1<br /> - Cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX, sự phát triển không đều giữa các nước tư bản<br /> về kinh tế và chính trị đã làm thay đổi sâu sắc so sánh lực lượng giữa các nước<br /> đế quốc. Mâu thuẫn về vấn đề thuộc địa đã dẫn tới các cuộc chiến tranh đế 0,5<br /> quốc đầu tiên: chiến tranh Mĩ- Tây Ban Nha (1898); chiến tranh Anh-Bô-ơ<br /> (1899-1902); chiến tranh Nga- Nhật (1904-1905).<br /> - Để chuẩn bị cho cuộc chiến tranh nhằm tranh giành thị trường, thuộc địa, các<br /> nước đế quốc đã thành lập hai khối quân sự đối lập: Khối Liên minh gồm Đức,<br /> Áo-Hung (1882) và khối Hiệp ước gồm Anh, Pháp, Nga (1907). Cả hai khối 0,25<br /> đều tích cực chạy đua vũ trang nhằm tranh giành nhau làm bá chủ thế giới.<br /> <br /> - Sau sự kiện Thái tử Áo- Hung bị một người Séc-bi ám sát (ngày 28-6-1914),<br /> từ ngày 1 đến 3 tháng 8-1914, Đức tuyên chiến với Nga và Pháp. Ngày 4-81914, Anh tuyên chiến với Đức. Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ.<br /> b) Kết cục:<br /> - Chiến tranh gây nhiều tai họa cho nhân loại: 10 triệu người chết, hơn 20 triệu<br /> người bị thương, nhiều thành phố, làng mạc, đường xá bị phá hủy,... chi phí<br /> cho chiến tranh lên tới 85 tỉ đô la.<br /> - Chiến tranh chỉ đem lại lợi ích cho các nước đế quốc thắng trận, nhất là Mĩ.<br /> Bản đồ chính trị thế giới đã bị chia lại: Đức mất hết thuộc địa, Anh, Pháp và<br /> Mĩ được mở rộng thêm thuộc địa của mình.<br /> - Tuy nhiên vào giai đoạn cuối của chiến tranh, phong trào cách mạng thế giới<br /> tiếp tục phát triển, đặc biệt là sự bùng nổ và thắng lợi của Cách mạng tháng<br /> Mười Nga.<br /> c) Tính chất: Chiến tranh thế giới thứ nhất là cuộc chiến tranh đế quốc, phi<br /> nghĩa<br /> <br /> 0,25<br /> 1,25<br /> 0,5<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 0,25<br /> 0,25<br /> <br /> Câu 3 (2,5 điểm) Từ 1858 đến 1884, triều đình Huế đã phải kí với thực dân<br /> Pháp những hiệp ước nào ? Nêu nội dung cơ bản của hai hiệp ước cuối cùng mà<br /> triều đình Huế đã kí với thực dân Pháp trong thời gian này.<br /> Nội dung<br /> Điểm<br /> 1. Từ 1858 đến 1884, triều đình Huế đã phải kí với thực dân Pháp những<br /> 1,0<br /> hiệp ước là:<br /> - Hiệp ước Nhâm Tuất ngày 5-6-1862<br /> 0,25<br /> - Hiệp ước Giáp Tuất ngày 15-3-1874<br /> 0,25<br /> - Hiệp ước Quý Mùi ngày 25-8-1883 (Hiệp ước Hác-măng)<br /> 0,25<br /> - Hiệp ước Pa-tơ-nốt ngày 6- 6-1884<br /> 0,25<br /> 2. Nội dung cơ bản của hai hiệp ước cuối cùng mà triều đình Huế đã kí với 1,5<br /> thực dân Pháp:<br /> * Nội dung cơ bản của Hiệp ước Hác-măng:<br /> - Triều đình Huế chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc kì và<br /> Trung kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi Trung Kì để nhập vào đất Nam Kì<br /> 0,5<br /> thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh- Nghệ- Tĩnh được sáp nhập vào Bắc kì.<br /> - Triều đình chỉ được cai quản vùng đất Trung kì, nhưng mọi việc đều phải<br /> thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế…. Mọi việc giao thiệp với nước ngoài 0,5<br /> (kể cả với Trung Quốc) đều do Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội<br /> ở Bắc Kì về trung Kì.<br /> * Nội dung cơ bản của Hiệp ước Pa-tơ-nốt ngày 6- 6-1884:<br /> - Hiệp ước Pa-tơ-nốt có nội dung cơ bản giống với Hiệp ước Hác- măng,<br /> chỉ sửa đổi đôi chút về ranh giới khu vực Trung Kì nhằm xoa dịu dư luận<br /> 0,25<br /> và lấy lòng vua quan phong kiến bù nhìn.<br /> - Hiệp ước Pa- tơ- nốt đã chấm dứt sự tồn tại của triều đại phong kiến nhà<br /> Nguyễn với tư cách là một quốc gia độc lập, thay vào đó là chế độ thuộc địa 0,25<br /> nửa phong kiến, kéo dài đến Cách mạng tháng Tám năm 1945.<br /> Câu 4 (2,5 điểm)<br /> <br /> Nội dung<br /> Điểm<br /> 1. Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của quân dân ta ở<br /> 1<br /> Bắc Kì trong những năm 1873-1883<br /> a) Kháng chiến năm 1873:<br /> - Ngày 20-11-1873, quân Pháp nổ súng đánh thành Hà Nội. 7000 quân triều<br /> đình dưới sự chỉ huy của Nguyễn Tri Phương đã cố gắng cản giặc nhưng thất 0,25<br /> bại….<br /> - Ngay khi quân Pháp kéo đến Hà Nội, nhân dân ta đã anh dũng đứng lên<br /> kháng chiến. Đêm đêm, các toán nghĩa binh bí mật vào thành phố quấy rối<br /> địch… Một đội nghĩa binh, dưới sự chỉ huy của viên Chưởng cơ, chặn đánh<br /> 0,25<br /> địch quyết liệt tại cửa ô Thanh Hà. Họ đã hi sinh đến người cuối cùng. Khi<br /> giặc chiếm được tỉnh thành Hà Nội, tổ chức Nghĩa hội của những người yêu<br /> nước được thành lập<br /> - Tại các tỉnh đồng bằng, đi tới đâu quân Pháp cũng vấp phải sự kháng cự<br /> 0,25<br /> của nhân dân ta….<br /> - Ngày 21-12-1873, quân dân ta làm nên chiến thắng Cầu Giấy, nhân dân<br /> phấn khởi đứng lên chống Pháp, quân Pháp hoảng sợ, hoang mang. Giữa lúc<br /> 0,25<br /> đó triều đình Huế lại kí với thực dân Pháp Hiệp ước Giáp Tuất (15-3-1874),<br /> gây bất bình lớn trong nhân dân…<br /> b) Kháng chiến năm 1883:<br /> 1<br /> - 1882, quân Pháp nổ súng đánh thành Hà Nội. Quân ta dưới sự chỉ huy của Tổng<br /> đốc Hoàng Diệu đã anh dũng chống trả, nhưng chỉ cầm cự được gần một buổi 0,25<br /> sáng….<br /> - Khi quân Pháp nổ súng tấn công Bắc Kì lần thứ hai, nhân dân đã tích cực<br /> phối hợp với quan quân triều đình kháng chiến. Ở Hà Nội, nhân dân tự tay<br /> đốt nhà, tạo thành bức tường lửa chặn giặc…Cuộc chiến đấu trong lòng địch 0,25<br /> diễn ra sau đó vô cùng quả cảm.<br /> - Tại các địa phương, nhân dân tích cực đắp đập, cắm kè trên sông, làm hầm<br /> 0,25<br /> chông, cạm bẫy… chống Pháp<br /> - Ngày 19-5-1883, quân dân ta làm nên chiến thắng Cầu Giấy lần hai, làm<br /> cho quân Pháp thêm hoang mang, dao động. Chúng đã toan bỏ chạy nhưng 0,25<br /> triều đình Huế lại chủ trương thương lượng với Pháp, hi vọng địch sẽ rút<br /> quân…<br /> 2. Cuộc kháng chiến chống thực Pháp xâm lược của quân dân ta cuối thế 0,5<br /> kỉ XIX chưa giành được thắng lợi vì:<br /> - Thực dân Pháp là đế quốc mạnh về cả kinh tế lẫn quân sự, chúng quyết tâm<br /> xâm lược để biến nước ta thành thuộc địa. .Chế độ phong kiến Việt Nam rơi 0,25<br /> vào tình trạng khủng hoảng sâu sắc…<br /> - Trong quá trình kháng chiến, triều đình nhà Nguyễn đã không có đường lối<br /> kháng chiến đúng đắn, không phát huy được truyền thống đánh giặc của dân<br /> tộc, không tổ chức tập hợp, đoàn kết nhân dân kháng chiến. Triều đình sẵn 0,25<br /> sàng thỏa hiệp với thực dân Pháp, cản trở cuộc kháng chiến của nhân dân, bỏ<br /> qua nhiều cơ hội để xoay chuyển cục diện chiến tranh…<br /> <br />