Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THCS Thái Sơn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

6
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhằm giúp các bạn có thêm tài liệu ôn tập, củng cố lại kiến thức đã học và rèn luyện kỹ năng làm bài tập, mời các bạn cùng tham khảo ‘Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THCS Thái Sơn’ dưới đây. Hy vọng sẽ giúp các bạn tự tin hơn trong kỳ thi sắp tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THCS Thái Sơn

UBND HUYỆN AN LÃO ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ II TRƯỜNG THCS THÁI SƠN NĂM HỌC 2022-2023 Môn : NGỮ VĂN 9 Thời gian làm bài : 90 phút A. Ma trận Vận Tổng Mức dụng Nhận Thôn độ biết g hiểu Vận dụng Vận dụng cao Chủ đề - Nhận biết - Hiểu nội dung . phương thức của văn bản và biểu đạt của phân tích hiệu văn bản. quả của biện pháp tu từ trong câu văn. ĐỌC - Số câu Số Số câu Số Số Số Số câu Số Số câu Số HIỂU điểm điểm điểm điểm câu điểm 1 0,5 2 2,5 3 3,0 - Viết đoạn Viết bài văn nghị văn về một luận về một đoạn vấn đề gợi ra trích truyện. từ văn bản Số câu Số Số câu Số Số Số Số Số Số câu Số điểm điểm điểm điểm LÀM câu câu điểm VĂN 1 2,0 1 5,0 2 7,0 Số Số Số Số Số Số Số Số Số Số câu điểm câu điểm câu điểm điểm câu điểm Tổng câu
1 0,5 2 2,5 1 2,0 1 5,0 5 10 5% 25% 20% 50% 100% II. Đề bài I. Phần I. Đọc hiểu: (3,0đ) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu : Thái độ sống tích cực là chìa khóa của hạnh phúc mà qua đó bạn nhìn cuộc đời tốt hay xấu, đưa đến cho bạn những cách nhìn nhận và giải quyết vấn đề khác nhau. Nếu người có thái độ sống tích cực nhìn cuộc sống bằng lăng kính lạc quan, màu sắc rực rỡ thì người tiêu cực lại chỉ nhìn thấy một màu xám xịt, ảm đạm mà thôi. Thái độ sống tích cực còn giúp ta nhìn được những cơ hội trong khó khăn cũng như không cảm thấy khó chịu, than trách cuộc sống. Ngoài ra, thái độ sống tích cực còn có thể giúp cho chúng ta cảm thấy yêu đời, yêu cuộc sống và biết quan tâm những người xung quanh hơn. Người có thái độ sống không tốt thường nhìn nhận tiêu cực về các vấn đề, họ cho rằng không thể giải quyết được và tự tăng mức độ trầm trọng lên. Những người này luôn chú ý đến những nhược điểm của bản thân, có thái độ nuối tiếc, suy nghĩ về những điều mất mát và lo sợ điều tồi tệ sẽ xảy đến. Trong cuộc sống, vốn dĩ hai mẫu người này đã có sự khác nhau về cách cư xử, suy nghĩ, cách giao tiếp... Nhưng đến khi họ cùng gặp một vấn đề, sự khác biệt này mới thể hiện rõ và từ đó, cuộc sống của họ cũng được tạo nên từ những yếu tố này. (Mac Anderson, Điều kì diệu của thái độ sống, NXB Tổng hợp TP.HCM, năm 2016,tr 17) Câu 1 (0,5 điểm). Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên? Câu 2 (0,5 điểm). Nội dung chính của đoạn trích trên ? Câu 3 (2,0 điểm). Phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn: Những người này luôn chú ý đến những nhược điểm của bản thân, có thái độ nuối tiếc, suy nghĩ về những điều mất mát và lo sợ điều tồi tệ sẽ xảy đến. II.Phần làm văn: (7,0điểm) Câu 1 (2,0đ): Từ tinh thần của đoạn ngữ liệu trên, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của thái độ sống tích cực. Câu 2 (5.0 điểm): Hãy viết bài văn trình bày cảm nhận của em về nhân vật Phương Định trong đoạn trích sau: Vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa. Các anh cao xạ có nhìn thấy chúng tôi không? Chắc có, các anh ấy có những cái ống nhòm có thể thu cả trái đất vào tầm mắt. Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới. Quả bom nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. Đầu này có vẽ hai vòng tròn màu vàng… Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa
vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặt là mặt trời nung nóng. Chị Thảo thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút qua. Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Tôi khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình. Hồi còi thứ hai của chị Thao. Tôi nép người vào bức tường đất, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim tôi cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ. Nó chạy, sinh động và nhẹ nhàng, đè lên những con số vĩnh cửu. Còn đằng kia, lửa đang chui bên trong cái dây mìn, chui vào ruột quả bom… Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần. Tôi có nghĩ tới cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Còn cái chính: liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? Tôi nghĩ thế, nghĩ thêm: đứng cẩn thận, mảnh bom ghim vào cánh tay thì khá phiền. Và mồ hôi thấm vào môi tôi, mằn mặn, cát lạo xạo trong miệng. (Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi, Ngữ văn 9, tập hai, trang 117-118) HƯỚNG DẪN CHẤM PHẦN I: ĐỌC –HIỂU (3,0 ĐIỂM) Yêu cầu cần đạt Câu Điểm Câu 1 - Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận 0,5 Câu 2 - Nội dung đoạn trích bàn về ý nghĩa của thái độ sống tích cực và 0, 5 những biểu hiện,tác hại của lối sống tiêu cực. Câu 3 * Biện pháp tu từ: Liệt kê:luôn chú ý đến những nhược điểm của 0,5 bản thân, có thái độ nuối tiếc, suy nghĩ về những điều mất mát và lo sợ điều tồi tệ sẽ xảy đến. + Làm cho câu văn sinh động, gợi cảm, hấp dẫn, cách lập luận chặt chẽ, giàu sức thuyết phục, 0,5 * Tác dụng: gây ấn tượng với người đọc người nghe. - Thể hiện thái độ không đồng tình của tác giả trước thái độ sống 0,5 - Diễn tả đầy đủ, sâu sắc những đặc điểm tâm lý của người có thái độ sống tiêu cực. 0,5 tiêu cực đồng thời mong muốn mọi người hãy luôn sống tích cực, vui vẻ. PHẦN II. LÀM VĂN ( 7,0 ĐIỂM)
Câu 1 1/ Yêu cầu kĩ năng - HS viết đúng hình thức đoạn văn, đảm bảo về dung lượng. 0,25 2,0 điểm - Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, lời văn trong sáng, không mắc lỗi về câu, không sai chính tả. 2/ Yêu cầu về nội dung:(1,75đ) HS đảm bảo một số nội dung sau: * Nêu vấn đề: Ý nghĩa của thái độ sống tích cực 0,25 *Giải thích: Thái độ sống tích cực là thái độ lạc quan, chủ động trong mọi hoàn cảnh, luôn nhìn thấy mặt tốt của vấn đề, tin vào 0,25 những điều tốt lành. - Tuy nhiên trong xã hội vẫn có nhiều người bi quan, thiếu niềm tin 0,5 * Ý nghĩa của thái độ sống tích cực + Thái độ sống tích cực giúp ta bình tĩnh, tự chủ trước nghịch cảnh. + Thái độ sống tích cực sẽ làm cho con người cân bằng được cảm xúc, luôn thấy bình yên, thanh thản, yêu đời. Đồng thời giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách để đặt được thành công. + Sống tích cực sẽ tạo ra mối quan hệ tốt đẹp, xây dựng xã hội văn minh, hạnh phúc. + Người sống tích cực sẽ luôn được mọi người yêu mến, trân trọng. 0,25 * Phản đề vào cuộc sống, gây ảnh hưởng tiêu cực tới mọi người xung quanh, họ thật đáng thương và cũng thật đáng trách. * Bài học nhận thức và hành động: - Nhận thức được tầm quan trọng của thái độ sống tích cực. 0,25 - Trân trọng, gần gũi và học hỏi người có thái độ sống tích cực. - Thường xuyên thực hành lối sống tích cực, lạc quan trong mọi tình huống. - Liên hệ bản thân ….Là học sinh, em sẽ luôn chan hòa với mọi 0,25 người, cố gắng vượt khó trong học tập, không bi quan, nản chí để đạt được kết quả Câu 2 . 5,0 điểm Về kĩ năng - Đảm bảo hình thức một bài văn nghị luận văn học với bố cục 3 0,5đ phần. Câu 2 - Có luận điểm, luận cứ và lập luận rõ ràng. - Diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi diễn đạt, chính tả. 2,0 điểm Về nội dung, bài làm của thí sinh cần đảm bảo một số ý cơ bản sau: 1. Mở bài: 0,5đ - Giới thiệu về tác giả Lê Minh Khuê, tác phẩm Những ngôi sao xa xôi. - Nêu vấn đề nghị luận: Vẻ đẹp của sự gan dạ, dũng cảm của nhân
vật Phương Định trong một lần phá bom giữa trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. - Trích dẫn. 2. Thân bài 3.5 đ a.Khái quát: - Hoàn- Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm:Những ngôi sao xa xôi được viết năm1971, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước diễn ra vô cùng gay go, ác liệt. Đây là một trong những tác phẩm đầu tay đánh dấu sự thành công trong sự nghiệp sáng tác của Lê 0,25 Minh Khuê. - Tóm tắt truyện: - Vị trí đoạn trích: Đoạn trích nằm ở phần gần cuối tác phẩm đã thuật lại công việc phá bom của Phương Định và hai nữ đồng đội. Qua đó, làm nổi bật vẻ đẹp anh dũng quả cảm của các cô gái thanh niên xung phong, đặc biệt là Phương Định … b.Cảm nhận * Hoàn cảnh chiến đấu: + Khung cảnh chiến trường trước giờ ra trận được nhà văn miêu tả 0,5 rất kĩ qua không gian, không khí, cảnh vật: Vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa. + Những câu văn ngắn, từ ngữ giàu hình ảnh khắc họa hoàn cảnh khốc liệt nơi chiến trường. Hoàn cảnh đó đã thử thách cao độ lòng gan dạ, sự bình tĩnh của Phương Định trong một lần phá bom. b. Vẻ đẹp của nhân vật Phương Định 1,5 * Phương Định là một cô gái dũng cảm, kiên cường, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc: - Mặc dù đây là công việc hằng ngày, như cô kể: Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần nhưng mỗi lần phá bom vẫn là một thử thách. - Khi tiến đến gần quả bom, khung cảnh và không khí chứa
đầy sự căng thẳng: Vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa, nhưng Phương Định vẫn có nét tâm lí rất con gái, cảm giác: Có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình. Để rồi sự dũng cảm ở cô như được kích thích bởi lòng tự trọng: Tôi đến gần quả bom… tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới. - Khi ở bên quả bom, cận kề với cái chết im lìm và bất ngờ, từng cảm giác của con người cũng trở nên sắc nhọn: Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Cô bình tĩnh và khẩn trương bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, sau đó châm ngòi, chạy lại chỗ ẩn nấp… - Sau đó là cảm giác hồi hộp, lo lắng, căng thẳng khi chờ đợi tiếng nổ của những quả bom. Khi bom nổ cũng là lúc nhiệm vụ đã hoàn thành. - Công việc nguy hiểm nhưng Phương Định luôn cố gắng để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Có lúc, cô nghĩ đến cái chết nhưng là một cái chết mờ nhạt, không cụ thể, còn cái chính vẫn là liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Suy nghĩ ấy thể hiện một tinh thần trách nhiệm rất cao trong công việc, là lòng quả cảm, không sợ hi sinh. * Phương Định là cô gái có tâm hồn nhạy cảm và tinh tế: 1,0 - Công việc phá bom nguy hiểm, căng thẳng đến nghẹt thở nhưng Phương Định vẫn có những cảm nhận rất tinh tế, rất rõ mọi sự việc, hiện tượng, âm thanh diễn ra xung quanh: Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi...Dây mìn dài, cong, mềm...Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ. Nó chạy, sinh động và nhẹ nhàng, đè lên những con số vĩnh cửu...Và mồ hôi thấm vào môi tôi, mằn mặn, cát lạo xạo trong miệng... Mùi thuốc bom buồn nôn. Ba tiếng nổ nữa tiếp theo. Đất rơi lộp bộp, tan đi âm thầm trong những bụi cây... - Cảm giác như có ánh mắt của các anh cao xạ dõi theo mình: Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom.
=> Ở Phương Định vừa có vẻ đẹp của một người lính anh hùng, vừa mang vẻ đẹp đầy nữ tĩnh của một cô gái vốn được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất kinh kì nghìn năm văn hiến. Chính điều đó đã giúp cho người đọc có được cái nhìn toàn diện về hình ảnh của người lính trong chiến tranh. c. Đánh giá - Nghệ thuật xây dựng nhân vật Phương Định: + Sử dụng vai kể là nhân vật chính, cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ trẻ trung, sinh động. 0,25 + Miêu tả tâm lí nhân vật chân thực, tinh tế, làm hiện lên một thế giới nội tâm phong phú. - Nhân vật Phương Định hiện lên trong đoạn trích là một cô gái dũng cảm, kiên cường, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc và rất nhạy cảm, tinh tế. Vẻ đẹp của Phương Định cũng là vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mĩ cứu nước. 3. Kết bài 0,5 - Khẳng định ý nghĩa của đoạn trích và vẻ đẹp của nhân vật Phương Định. - Liên hệ bản thân… Xác nhận của BGH Xác nhận của tổ CM Người ra đề Lê Văn Triển Dư Thị Khiến Đỗ Thị Chính