Đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 10 năm 2022-2023 - Cụm THPT huyện Tân Yên

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

79
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng tham gia thử sức với “Đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 10 năm 2022-2023 - Cụm THPT huyện Tân Yên” để nâng cao tư duy, rèn luyện kĩ năng giải đề và củng cố kiến thức môn học nhằm chuẩn bị cho kì thi quan trọng sắp diễn ra. Chúc các em vượt qua kì thi thật dễ dàng nhé!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 10 năm 2022-2023 - Cụm THPT huyện Tân Yên

SỞ GD & ĐT BẮC GIANG ĐỀ THI CHỌN HSG VĂN HÓA CỤM HUYỆN TÂN YÊN CỤM TÂN YÊN NĂM HỌC 2022 - 2023 ĐỀ THI CHÍNH THỨC MÔN: SINH HỌC 10 Thời gian làm bài: 120 phút;không kể thời gian phát đề Đề thi có 06 trang Họ, tên thí sinh:..................................................................... SBD: .................... Mã đề thi: 132 PHẦN I. TRẮC NGHIỆM (14,0 điểm) Câu 1: Tại sao giai đoạn đường phân tạo được 4 phân tử ATP nhưng hiệu quả thực sự chỉ có 2 phân tử ATP? A. Vì sau đó tế bào đã dùng 2 phân tử ATP để hoạt hóa acetyl – CoA. B. Vì trước đó tế bào đã dùng 2 phân tử ATP để hoạt hóa glucose. C. Vì trước đó tế bào đã dùng 2 phân tử ATP để hoạt hóa enzyme. D. Vì sau đó tế bào đã dùng 2 phân tử ATP để hoạt hóa pyruvic acid. Câu 2: Tế bào của cùng một cơ thể có thể nhận biết nhau và nhận biết các tế bào "lạ" là nhờ A. Các protein thụ thể B. “Dấu chuẩn” là glicoprotein C. Mô hình khảm động D. Roi và lông tiêm trên màng Câu 3: Điểm khác biệt nhất của vận chuyển thụ động so với vận chuyển chủ động là A. không cần có các kênh protein vận chuyển. B. không cần tiêu tốn năng lượng. C. luôn cần có các kênh protein vận chuyển. D. luôn cần có các bơm đặc biệt trên màng. Câu 4: Trước khi chuyển thành ếch con, nòng nọc phải “cắt” chiếc đuôi của nó. Bào quan đã giúp nó thực hiện việc này là A. ty thể B. ribosome C. lưới nội chất D. lysosome Câu 5: Cho các đoạn thân cây rau muống chẻ ngâm trong nước cất khoảng 30 phút thì trở nên cứng, chắc và cong. Những đoạn thân tương tự được ngâm trong dung dịch muối trở nên dẻo và mềm hơn. Từ đó, chúng ta có thể suy ra rằng dịch tế bào của thân rau muống A. nhược trương đối với nước cất nhưng ưu trương đối với dung dịch muối. B. đẳng trương với nước cất nhưng nhược trương đối với dung dịch muối. C. nhược trương đối với cả nước cất và dung dịch muối. D. ưu trương đối với nước cất nhưng nhược trương đối với dung dịch muối. Câu 6: "Đàn chim sẻ sống trong rừng Cúc Phương" thuộc cấp độ tổ chức sống là A. hệ sinh thái. B. cá thể C. quần xã. D. quần thể. Câu 7: Một nhà khoa học đã nghiền nát một mẫu mô thực vật, sau đó đem li tâm thu được một số bào quan. Các bào quan này hấp thụ CO2 và giải phóng O2. Các bào quan này là gì? A. Nhân B. Lục lạp C. Ti thể D. Riboxom Câu 8: Cho một số hoạt động sau: (1) Tế bào thận vận chuyển chủ động glucose qua màng. (2) Tim co bóp đẩy máu chảy vào động mạch. (3) Vận động viên đang nâng quả tạ. (4) Vận chuyển nước qua màng sinh chất. Trong các hoạt động trên, số hoạt động cần tiêu tốn năng lượng ATP là A. 2. B. 4. C. 3. D. 1. Câu 9: Cho các vai trò sau: (1) Là nguồn cung cấp và dữ trữ năng lượng của tế bào và cơ thể. (2) Tham gia cấu tạo nên một số thành phần của tế bào và cơ thể. (3) Tham gia cấu tạo nên vật chất di truyền của tế bào. Trang 1/6 - Mã đề thi 132
(4) Chứa đựng, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền. Số vai trò của carbohydrate là A. 3. B. 2. C. 4. D. 1. Câu 10: Khi lượng đường trong máu giảm, cơ thể sẽ tiến hành phân giải glycogen dự trữ để đưa lượng đường trong máu về mức ổn định. Ví dụ này phản ánh đặc điểm chung nào của các cấp độ tổ chức sống? A. Là hệ thống mở. B. Liên tục tiến hóa. C. Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc. D. Có khả năng tự điều chỉnh. Câu 11: Một số loại thuốc kháng sinh tác động đến sự tổng hợp ATP ở vi khuẩn. Vi khuẩn chịu tác động của thuốc kháng sinh sẽ thiếu A. nucleic acid. B. ti thể. C. năng lượng. D. lipid. Câu 12: Cho trình tự các nucleotitde trên mạch gốc của phân tử DNA 3’… AGCTTAGCA ….5’. Trình tự nucleotitde trên mạch bổ sung và số liên kết hydrogen trong đoạn phân tử DNA đó là: A. 5’ … UCGAAUCGU…3’và 18 lk B. 5’ …TCGAATCGT…3’và 22 lk C. 3’ … TCGAATCGT…5’ và 18 lk D. 3’… UCGAAUCGU…5’ và 22 lk Câu 13: Dựa vào tính kháng nguyên ở bề mặt tế bào, bệnh do vi khuẩn Gram âm gây ra sẽ nguy hiểm hơn bệnh do vi khuẩn Gram dương gây ra vì A. vi khuẩn Gram âm có tế bào chất chứa kháng nguyên gây độc. B. vi khuẩn Gram âm có thành tế bào chứa kháng nguyên gây độc. C. vi khuẩn Gram âm có lớp màng ngoài chứa kháng nguyên gây độc. D. vi khuẩn Gram âm có màng sinh chất chứa kháng nguyên gây độc. Câu 14: Cho các phân tử sau đây: (1) Carbohydrate. (2) Lipid. (3) Protein. (4) Nucleic acid. Trong các phân tử trên, số phân tử là phân tử sinh học có vai trò quan trọng trong tế bào là A. 1. B. 2. C. 3. D. 4. Câu 15: Tại sao nói tế bào là đơn vị cấu trúc của mọi cơ thể sinh vật? A. Vì các hoạt động sống cơ bản đều được thực hiện ở tế bào, hoạt động sống ở cấp độ tế bào là nền tảng cho hoạt động sống ở cấp độ cơ thể. B. Vì mọi cơ thể sinh vật đều được cấu tạo từ một hoặc nhiều tế bào. C. Vì mọi cơ thể sinh vật đều được cấu tạo từ nhiều tế bào. D. Vì các hoạt động sống cơ bản đều được thực hiện ở tế bào, hoạt động sống ở cấp độ cơ thể là nền tảng cho hoạt động sống ở cấp độ tế bào. Câu 16: Một học sinh làm thí nghiệm: nhỏ vài giọt dầu ăn và nước lên tờ giấy trắng ở hai vị trí khác nhau và để khô được kết quả như hình dưới. Hình ảnh gợi nhớ điều gì về 2 loại phân tử sinh học? Trước khi để khô Sau khi đã khô A. Dầu ăn có bản chất là lipid không tan trong nước, không ngấm vào giấy còn nước có tính phân cực, ngấm hết vào giấy B. Dầu ăn có bản chất là lipid tan trong nước, không bay hơi ở nhiệt độ phòng còn nước có tính phân cực, có thể bay hơi ở nhiệt độ phòng Trang 2/6 - Mã đề thi 132
C. Dầu ăn có bản chất là lipid không tan trong nước, không bay hơi ở nhiệt độ phòng còn nước có tính phân cực, có thể bay hơi ở nhiệt độ phòng D. Dầu ăn không bay hơi, không ngấm vào giấy còn nước có thể bay hơi ở nhiệt độ phòng nên không để lại dấu vết. Câu 17: Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về điểm khác nhau giữa thành tế bào của vi khuẩn và thành tế bào của thực vật? A. Thành tế bào của vi khuẩn mỏng còn thành tế bào của thực vật dày. B. Thành tế bào của vi khuẩn nằm trong màng tế bào còn thành tế bào của thực vật nằm ngoài màng tế bào. C. Thành tế bào của vi khuẩn được cấu tạo bằng peptidoglycan còn thành tế bào của thực vật được cấu tạo bằng cellulose. D. Thành tế bào của vi khuẩn có chức năng dự trữ các chất dinh dưỡng còn thành tế bào của thực vật có chức năng bảo vệ. Câu 18: Cho các phát biểu sau về vai trò của các carbohydrate trong tế bào và cơ thể: (1) Tinh bột là nguồn năng lượng dự trữ ở các loài thực vật. (2) Glycogen là nguồn năng lượng dự trữ ở cơ thể động vật và nấm. (3) Glucose là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho hô hấp tế bào. (4) Lactose là đường sữa, được sản xuất để cung cấp cho các con non. Số phát biểu đúng là A. 3. B. 2. C. 4. D. 1. Câu 19: Cho các đặc điểm sau đây: (1) Có sự tham gia của oxygen. (2) Có sự giải phóng năng lượng ATP từng phần. (3) Có bản chất là một chuỗi các phản ứng oxi hóa khử. (4) Sản phẩm cuối cùng là các chất hữu cơ: rượu, giấm,… Trong các đặc điểm trên, số đặc điểm đúng khi nói về quá trình phân giải hiếu khí là A. 4. B. 3. C. 1. D. 2. Câu 20: Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về điểm khác biệt giữa DNA vùng nhân và plasmid của vi khuẩn? A. DNA vùng nhân thường chỉ có 1 phân tử trong 1 tế bào còn plasmid thường có nhiều phân tử trong 1 tế bào. B. DNA vùng nhân thường có kích thước nhỏ còn plasmid thường có kích thước lớn. C. DNA vùng nhân là thành phần không bắt buộc đối với tế bào còn plasmid là thành phần bắt buộc phải có đối với tế bào. D. DNA vùng nhân có vai trò quy định tính kháng thuốc của tế bào còn plasmid có vai trò mang thông tin di truyền quy định toàn bộ các hoạt động sống của tế bào. Câu 21: Khi bón phân cho cây trồng cần phải kết hợp với việc tưới nước vì A. nước giúp hòa tan phân bón thành dạng ion tự do để thực vật dễ hấp thụ. B. nước giúp ổn định nhiệt độ của tế bào rễ để thực vật dễ hấp thụ phân bón. C. nước giúp ổn định nhiệt độ của đất để thực vật dễ hấp thụ phân bón. D. nước giúp cố định phân bón ở một vị trí nhất định để thực vật dễ hấp thụ. Câu 22: Nhân của tế bào nhân thực không có đặc điểm nào sau đây? A. Nhân được bao bọc bởi lớp màng kép. B. Nhân chứa chất nhiễm sắc gồm DNA liên kết với protein. C. Nhân chứa nhiều phân tử DNA dạng vòng. D. Màng nhân có nhiều lỗ nhỏ để trao đổi chất với ngoài nhân. Câu 23: Tại sao khi mua cá về mà chưa chế biến được ngay người ta thường ướp muối (NaCl). Nhận định nào đúng giải thích cho việc làm đó? A. Tạo môi trường áp suất thẩm thấu cao  vi sinh vật bị mất nước  ức chế sinh trưởng vi sinh vật  cá Trang 3/6 - Mã đề thi 132
tươi B. Tạo áp suất thẩm thấu cao  nước đi vào trong vi sinh vật  trương lên  tế bào vỡ ra  cá tươi C. Tạo áp suất thẩm thấu thấp  nước trong tế bào cá rút ra ngoài  co nguyên sinh  cá đậm đã hơn. D. Tạo áp suất thẩm thấu thấp  nước đi vào trong tế bào vi sinh vật  trương lên tế bào vỡ ra Câu 24: Các loại rau xanh khác nhau nhưng thành phần chính là cellulose – chất mà con người không thể tiêu hóa được nhưng vẫn nên ăn nhiều và đa dạng vì A. cơ thể người có thể hấp thu và sử dụng trực tiếp cellulose để làm nguồn dự trữ năng lượng mà không cần thông qua sự tiêu hóa. B. cơ thể người có thể hấp thu và sử dụng trực tiếp cellulose để làm nguồn nguyên liệu cấu trúc tế bào mà không cần thông qua sự tiêu hóa. C. cellulose đóng vai trò như chất cảm ứng kích thích các enzyme tiêu hóa hoạt động nhờ đó thức ăn được tiêu hóa nhanh và triệt để hơn. D. cellulose giúp thức ăn di chuyển trơn tru trong đường ruột đồng thời cũng giúp cuốn trôi những chất cặn bã bám vào thành ruột ra ngoài. Câu 25: Những ưu của việc xử lí rơm rạ bằng vi sinh vật so với phương thức đốt cháy: (1 ) Không gây ô nhiễm môi trường. (2) Thời gian xử lí nhanh, chi phí thấp. (3) Có thể tạo ra các sản phẩm có giá trị kinh tế, phục vụ đời sống con người. (4) Thời gian xử lí lâu, chi phí tốn kém hơn. A. 2. B. 3. C. 4. D. 1. Câu 26: Cho các cấp độ tổ chức cơ bản của thế giới sống: (1) cơ thể, (2) tế bào, (3) quần thể, (4) quần xã, (5) hệ sinh thái. Các cấp độ tổ chức sống cơ bản trên được sắp xếp theo đúng nguyên tắc thứ bậc là A. 1 → 2 → 3 → 4 → 5. B. 5 → 4 → 3 → 2 → 1. C. 2 → 1 → 3 → 4 → 5. D. 2 → 3 → 4 → 5 → 1. Câu 27: Điểm chung giữa các phân tử sinh học là A. đều có cùng số nguyên tử carbon ở trong cấu trúc. B. đều được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân. C. đều có hàm lượng giống nhau ở trong tế bào. D. đều có thành phần hóa học chủ yếu là carbon và hydrogen. Câu 28: Cho các loại tế bào sau: (1) Tế bào cơ (2) Tế bào hồng cầu (3) Tế bào bạch cầu (4) Tế bào thần kinh Loại tế bàocó nhiều lysosome nhất là A. (3). B. (4). C. (2). D. (1). Câu 29: Một tế bào nhân tạo có màng bán thấm chỉ cho nước và các phân tử đường đơn đi qua, bên trong chứa sacarose với nồng độ [0,03M], glucose[0,02M] . Đưa tế bào này vào cốc chứa dung dịch sacarose [0,01M], glucose [0,01M], galactose [0,01M] . Có bao nhiêu phát biểu sai trong các phát biểu dưới sau: (1) Glucose từ ngoài tế bào vào trong tế bào. (2)Galactose từ bên trong ra bên ngoài tế bào . (3) Nước từ ngoài tế bào vào trong tế bào. (4) Thể tích tế bào tăng lên so với ban đầu. A. 1 B. 3 C. 2 D. 4 Câu 30: Điểm khác biệt của hô hấp tế bào với lên men là A. không có chuỗi truyền electron. B. không có sự tham gia của O2. C. tạo ra được nhiều năng lượng hơn. D. không có chu trình Krebs. Trang 4/6 - Mã đề thi 132
Câu 31: Nếu tế bào cơ tim, mô cơ tim, quả tim và hệ tuần hoàn bị tách ra khỏi cơ thể thì cơ thể sẽ không hoạt động co rút bơm máu, tuần hoàn máu vì thiếu sự phối hợp điều chỉnh của các hệ cơ quan khác (hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ bài tiết, hệ thần kinh,...). Điều này chứng tỏ tổ chức sống A. là hệ mở. B. có khả năng tự điều chỉnh. C. liên tục tiến hóa. D. được tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc. Câu 32: Nhận định nào sau đây đúng A. Các phân tử nước ở nơi bề mặt tiếp xúc với không khí liên kết chặt với nhau tạo nên sức căng bề mặt, nhờ vậy, nhiều sinh vật nhỏ (con gọng vó) có thể đi lại trên mặt nước. B. Vì nước có nhiệt dung đặc trưng thấp nên các sinh vật trên cạn có thể dễ dàng điều chỉnh nhiệt độ tế bào và cơ thể cũng như tránh được sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ môi trường sống. C. Nhờ có nhiệt bay hơi cao nên nước bay hơi sẽ giữ một lượng lớn nhiệt độ từ cơ thể sinh vật giúp làm giảm nhiệt độ cơ thể cũng như nhiệt độ của môi trường. D. Các phân tử nước ở nơi bề mặt tiếp xúc với không khí liên kết lỏng lẻo với nhau tạo nên dạng lỏng, nhờ vậy, khi hạ thấp nhiệt độ sẽ chuyển thành dạng rắn Câu 33: Câu thành ngữ/tục ngữ nào dưới đây cho ta thấy vai trò của nồng độ enzyme đối với quá trình tiêu hoá ? A. Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ B. Ăn cá nhả xương, ăn đường nuốt chậm C. Ăn mắm lắm cơm D. Nhai kĩ no lâu Câu 34: Khi ăn cà chua hoặc hành chưng trong mỡ, cơ thể người có thể hấp thụ được những loại vitamin nào sau đây? A. Vitamin A; vitamin D; vitamin E; vitamin K B. Vitamin A; vitamin C; vitaimin K; vitamin E C. Vitamin C; vitamin K; vitamin D; vitamin B D. Vitamin A; vitamin D; vitamin B; vitamin K Câu 35: Thịt bò, thịt lợn, thịt gà đều được cấu tạo từ protein nhưng chúng lại khác nhau về nhiều đặc tính là do A. có sự khác nhau về số lượng, thành phần và trật tự các đường đôi. B. có sự khác nhau về số lượng, thành phần và trật tự các đường đơn. C. có sự khác nhau về số lượng, thành phần và trật tự các amino acid. D. có sự khác nhau về số lượng, thành phần và trật tự các nucleotide. Câu 36: Ở người khi vận động nhiều, không thường xuyên thấy có hiện tượng đau, mỏi cơ. Những lý do nào dưới đây giải thích cho hiện tượng này: (1) Cơ thể có thể đã không được cung cấp đủ oxygen cho tế bào cơ nên đã chuyển từ hô hấp hiếu khí sang hô hấp kị khí hoặc lên men. (2) Do lượng lactic acid sản sinh và tích lũy quá nhiều và độc độc cơ. (3) Sản phẩm của hô hấp kị khí hoặc lên men là lactic acid được tích lũy và độc độc tế bào cơ. (4) Cơ thể khi vận động nhiều thừa CO2 nên đã chuyển từ hô hấp hiếu khí sang hô hấp kị khí hoặc lên men tạo ra sản phẩm là lactic acid độc độc tế bào cơ. A. (1), (2), (3). B. (2), (3) (4). C. (1), ( 4). D. (1), (2), (3) (4). Câu 37: Trong tế bào, quá trình phân giải đường diễn ra theo những con đường nào? A. Hô hấp hiếu khí và hô hấp kị khí. B. Hô hấp hiếu khí, hô hấp kị khí và lên men. C. Hô hấp kị khí và lên men. D. Hô hấp hiếu khí và lên men. Câu 38: Khi tìm kiếm sự sống trong vũ trụ, các nhà thiên văn học tìm kiếm ở những hành tinh có dấu vết của nước vì lí do nào sau đây? A. Nước tạo được sức căng bề mặt lớn giúp tế bào có thể di chuyển trên bề mặt của môi trường nước. B. Nước là thành phần cấu tạo chủ yếu và là yếu tố quan trọng giúp thực hiện các hoạt động sống của tế bào. C. Nước có tính chất phân cực giúp tạo liên kết với các hợp chất khác để hình thành nên tế bào. D. Nước có nhiệt dung đặc trưng cao giúp ổn định nhiệt độ trong tế bào . Câu 39: Carbon có vai trò đặc biệt quan trọng trong cấu trúc tế bào vì Trang 5/6 - Mã đề thi 132
A. carbon có thể tạo liên kết với nhau và với các nguyên tử khác để hình thành nên các chất hữu cơ chủ yếu trong tế bào. B. carbon có thể tạo liên kết với nhau và với các nguyên tử khác để hình thành nên các carbohydrate trong tế bào. C. carbon có thể tạo liên kết với nhau và với các nguyên tử khác để hình thành nên các lipid trong tế bào. D. carbon có thể tạo liên kết với nhau và với các nguyên tử khác để hình thành nên các protein trong tế bào. Câu 40: Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về ATP? A. Mỗi phân tử ATP có cấu tạo gồm ba thành phần: phân tử adenine, phân tử đường ribose và 3 gốc phosphate. B. Trong phân tử ATP có 3 liên kết cao năng, trong đó liên kết ngoài cùng thường dễ bị phá vỡ hơn. C. ATP thường xuyên được sinh ra và lập tức được sử dụng cho mọi hoạt động sống cần năng lượng của tế bào. D. Quá trình tổng hợp ATP là quá trình tích lũy năng lượng còn quá trình phân giải ATP là quá trình giải phóng năng lượng. ----PHẦN II: TỰ LUẬN (6,0 điểm) Câu 1 (2.5đ) 1. Cấu tạo ATP ? Hoạt động chuyển hóa năng lượng của ATP như thế nào? Vì sao gọi ATP là “đồng tiền) năng lượng của tế bào? 2. Trong nghiên cứu tìm hiểu vai trò của Enzyme có trong nước bọt, một học sinh đã tiến hành thí nghiệm sau: Trong 3 ống nghiệm đều có chứa hồ tinh bột loãng, em lần lượt đổ thêm vào: Ống 1: thêm nước cất Ống 2: thêm nước bọt Ống 3: cũng thêm nước bọt và có nhỏ vài giọt HCl vào Tất cả các ống đều đặt trong nước ấm. quên không đánh dấu các ống. Em có cách nào giúp bạn tìm đúng các ống nghiệm trên? Theo em trong ống nào tinh bột sẽ bị biến đổi và ống nào không? Tại sao? Câu 2 (1.0đ): Hãy giải thích tại sao một số vi sinh vật có thể sống được trong suối nước nóng có nhiệt độ xấp xỉ 1000 C mà protein của chúng không bị biến tính? Câu 3 (2.5đ) 1. Vì sao những người nghiện rượu dễ mắc bệnh về gan trong khi đó những người nghiện thuốc là, thuốc lào thường hay bị viêm đường hô hấp, viêm phổi? 2. Hình bên dưới minh họa quá trình trao đổi khí ( hô hấp) ở người. Hãy quan sát và giải thích sự khuếch tán khí O2 và khí CO2 ở phổi.ÂCUCC------------------------------------------- ----------- HẾT ---------- Trang 6/6 - Mã đề thi 132