Đề thi KSCL lần 3 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2017-2018 - THPT Yên Lạc 2

SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC<br /> TRƯỜNG THPT YÊN LẠC 2<br /> -----------<br /> <br /> KỲ THI KSCL LẦN 3 NĂM HỌC 2017 - 2018<br /> ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN KHỐI 11<br /> Thời gian làm bài:120 phút, không kể thời gian giao đề.<br /> Đề thi gồm 01 trang.<br /> ———————<br /> <br /> I. Đọc hiểu (3 điểm).<br /> Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:<br /> “Trong những thế kỉ qua, đã có những người đặt bước chân đầu tiên của họ trên những con<br /> đường mới; họ không được trang bị vũ khí gì ngoài tầm nhìn riêng của họ. Họ có mục đích<br /> khác nhau, nhưng tất cả đều có một số điều chung: bước chân của họ là bước chân đầu tiên, con<br /> đường của họ là con đường hoàn toàn mới, nhãn quan của họ không hề do vay mượn, và phản<br /> ứng mà họ nhận được luôn là sự căm ghét. Những nhà phát minh vĩ đại, những nghệ sĩ, những<br /> nhà tư tưởng… đều phải đơn độc chống lại những người cùng thời với họ. Động cơ máy đầu<br /> tiên bị coi là ngu xuẩn. Chiếc máy bay đầu tiên bị coi là không tưởng. Chiếc máy dệt đầu tiên<br /> bị coi là con ác quỷ. Việc gây mê bị coi là tội lỗi…Nhưng những người đó, với tầm nhìn không<br /> vay mượn, vẫn tiếp tục tiến lên. Họ đã chiến đấu, họ đã đau khổ và họ phải trả giá. Nhưng họ<br /> đã chiến thắng.”<br /> (Suối nguồn, Ayn Rand)<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> 5.<br /> <br /> Đoạn văn trên được viết theo phong cách ngôn ngữ nào?<br /> Nêu phương thức biểu đạt chính của văn bản?<br /> Đoạn văn trên viết về nội dung gì?<br /> Hãy đặt nhan đề cho đoạn văn?<br /> Theo anh/chị vì sao “Những nhà phát minh vĩ đại, những nghệ sĩ, những nhà tư<br /> tưởng…đều phải đơn độc chống lại những người cùng thời với họ”<br /> <br /> II. Làm văn (7 điểm).<br /> Câu 1 (2 điểm).<br /> Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) trình bày suy nghĩ về ý kiến sau: “Trên<br /> mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi”. (Lỗ Tấn)<br /> Câu 2 (5 điểm).<br /> Cảm nhận bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh:<br /> Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,<br /> Cô vân mạn mạn độ thiên không.<br /> Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,<br /> Bao túc ma hoàn lô dĩ hồng.<br /> Liên hệ với khổ cuối bài thơ Tràng giang của Huy Cận:<br /> Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,<br /> Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa.<br /> Lòng quê dợn dợn vời con nước,<br /> Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà.<br /> để thấy được sự giống và khác nhau trong cái nhìn về cảnh vật và cảm xúc của hai tác giả.<br /> ----- Hết ----Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm<br /> <br /> SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC<br /> TRƯỜNG THPT YÊN LẠC 2<br /> -----------<br /> <br /> ĐÁP ÁN KỲ THI KSCL LẦN 3 NĂM HỌC 2017 - 2018<br /> ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN, KHỐI 11<br /> Thời gian làm bài:120 phút, không kể thời gian giao đề.<br /> Đáp án gồm 04 trang.<br /> ———————<br /> <br /> I. Lưu ý chung:<br /> - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí<br /> sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm.<br /> - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận<br /> dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có tư duy khoa học, lập luận sắc sảo,<br /> có khả năng cảm thụ văn học và tính sáng tạo cao.<br /> II. Đáp án:<br /> Câu Ý<br /> Nội dung trình bày<br /> Điểm<br /> Đoạn văn trên được viết theo phong cách ngôn ngữ chính luận<br /> I<br /> 1<br /> 0.5<br /> 2<br /> <br /> Phương thức biểu đạt chính của văn bản: nghị luận<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 3<br /> <br /> Đoạn văn trên bàn về những người đi tiên phong, những người khai<br /> sáng. Những người đi tiên phong trong mọi lĩnh vực của cuộc sống (như<br /> khoa học, nghệ thuật, văn hoá…) ban đầu đều chịu thiệt thòi, đau khổ,<br /> thậm chí phải trả giá đắt…vì thường không được mọi người đương thời<br /> hiểu, đồng tình và ủng hộ ngay. Nhưng với bản lĩnh, khát vọng cống<br /> hiến, đặc biệt là khả năng sáng tạo, những người đó thường đạt được<br /> thành công, trở thành người chiến thắng và có những đóng góp to lớn<br /> cho cộng đồng, cho nhân loại.<br /> – Những người đặt bước chân đầu tiên<br /> <br /> 0.75<br /> <br /> 4<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> – Những người đi khai phá<br /> <br /> 5<br /> <br /> – Đi trước bình minh…<br /> “Những nhà phát minh vĩ đại, những nghệ sĩ, những nhà tư tưởng… đều<br /> phải đơn độc chống lại những người cùng thời với họ”<br /> <br /> 0.75<br /> <br /> – Vì trong những bước chân đầu tiên trên con đường mới, những người<br /> sáng tạo thường đơn độc vì những ý tưởng, những công trình mà họ đưa<br /> ra thường không dễ chấp nhận ngay được, bởi nó vượt qua khỏi suy<br /> nghĩ, tầm nhìn của mọi người đương thời.<br /> II<br /> 1<br /> <br /> Viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) trình bày suy nghĩ về ý kiến sau:<br /> “Trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường<br /> thôi”. (Lỗ Tấn)<br /> <br /> 2.0<br /> <br /> 2<br /> <br /> Về hình thức: cần đảm bảo đúng hình thức của một đoạn văn.<br /> Về nội dung: đoạn văn cần đảm bảo các ý sau:<br /> 1.Giải thích<br /> - Nghĩa đen: trong cuộc sống con người đi từ nơi này đến nơi khác theo<br /> một lối mòn sau đó trở nên quen thuộc thành đường đi.<br /> - Nghĩa bóng: mục đích sống, con đường đi đến tương lai của mỗi<br /> người cần phải tự xác định cho mình con đường riêng vững chắc, tin<br /> tưởng để có thể đi tới thành công.<br /> 2. Bình luận:<br /> + Trên con đường đi tới tương lai không có con đường nào bằng phẳng<br /> mà không có những khó khăn, gian nan, vất vả. Mỗi chúng ta cần phải<br /> tự xác định cho mình con đường đi riêng, con đường đó phải được xác<br /> định từ trước và cần có mục tiêu rõ ràng cho cuộc sống.<br /> + Việc tìm con đường riêng rất khó nên đòi hỏi phải có sự tìm tòi sáng<br /> tạo và thời gian; cần có ý chí và bản lĩnh để thực hiện; biết tận dụng cơ<br /> hội: thiên thời, địa lợi, nhân hoà để thực hiện con đường riêng của<br /> mình.<br /> + Dẫn chứng (tùy thuộc học sinh sao cho phù hợp)<br /> + Phê phán những con người lười biếng, chỉ biết chờ đợi, dựa dẫm vào<br /> người khác.<br /> 3. Bài học nhận thức và hành động:<br /> + Ý kiến trên cho mỗi người bài học đúng đắn về việc xác định mục<br /> tiêu, con đường đi đến thành công.<br /> + Liên hệ bản thân.<br /> (Lưu ý: nếu không đúng hình thức một đoạn văn thì trừ 0.5 điểm)<br /> Cảm nhận bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh, liên hệ với khổ cuối của<br /> bài thơ Tràng giang để thấy được sự giống và khác nhau trong cái nhìn<br /> về cảnh vật và cảm xúc của hai tác giả.<br /> 1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm.<br /> - Hồ Chí Minh – anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, đồng<br /> thời là một nhà thơ lớn, một nhà văn với phong cách nghệ thuật độc<br /> đáo, vừa đa dạng vừa thống nhất. Thơ ca Hồ Chí Minh có sự hòa hợp<br /> độc đáo giữa bút pháp cổ điển và hiện đại, giữa chất thép và chất tình.<br /> Tiêu biểu cho phong cách thơ Hồ Chí Minh là tập thơ Nhật kí trong<br /> tù (1942 – 1943), Mộ (Chiều tối) là bài thơ thứ 31 trong tập thơ.<br /> 2. Cảm nhận bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh<br /> a. Về nội dung:<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 1.0<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 5.0<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 3.0<br /> 2.5<br /> <br /> - Bức tranh thiên nhiên lúc chiều tối<br /> 1.0<br /> + Hình ảnh cánh chim:<br /> ∙ Hình ảnh cánh chim thường mang ý nghĩa biểu tượng cho buổi chiều<br /> tà.<br /> ∙Hình ảnh cánh chim trong thơ bác không chỉ được quan sát ở trạng thái<br /> vận động bên ngoài mà còn được cảm nhận ở trạng thái bên trong (cánh<br /> chim mỏi mệt).<br /> + Hình ảnh chòm mây:<br /> ∙ Bản dịch thiếu từ “cô”, chòm mây mang tâm trạng lẻ loi, cô độc.<br /> 0.5<br /> - Bức tranh cuộc sống con người:<br /> + Hình ảnh cô gái xay ngô toát lên vẻ trẻ trung, khỏe mạnh, đầy sức<br /> sống<br /> 1.0<br /> + Hình ảnh lò than làm bừng sáng, sưởi ấm cả không gian núi rừng.<br /> - Vẻ đẹp con người Hồ Chí Minh:<br /> + Hình ảnh cánh chim mỏi mệt và chòm mây cô đơn có sự tương đồng<br /> với cảnh ngộ của Bác, một người tù mệt mỏi sau một ngày chuyển lao<br /> và cô đơn nơi đất khách quê người. Nhưng Bác vẫn quên đi cảnh ngộ<br /> của mình để cảm nhận vẻ đẹp của cảnh vật, cội nguồn của sự cảm thông<br /> ấy là tình yêu thiên nhiên.<br /> + Sự quan tâm, tình yêu thương của Bác dành cho người lao động<br /> nghèo.<br /> + Khắc khoải mong ước sum vầy, niềm khao khát tự do.<br /> + Bài thơ không có bóng dáng của người tù khổ ải, chỉ có dáng vẻ ung<br /> dung tự tại. Đó chính là chất thép, ý chí nghị lực phi thường vượt lên<br /> hoàn cảnh.<br /> b. Về nghệ thuật:<br /> - Bút pháp cổ điển và hiện đại.<br /> - Thơ có sự vận động từ bóng tối ra ánh sáng, từ buồn đến vui tươi tràn<br /> đầy lạc quan.<br /> - Chữ “hồng” như nhãn tự của cả bài thơ.<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 3. Liên hệ với khổ cuối của bài thơ Tràng giang để thấy được sự giống<br /> và khác nhau trong cái nhìn về cảnh vật và cảm xúc của hai tác giả.<br /> * Liên hệ với khổ cuối của bài thơ Tràng giang :<br /> - Huy Cận là nhà thơ tiêu biểu của phong trào thơ mới. Tràng giang<br /> sáng tác 1939 in trong tập Lửa Thiêng.<br /> - Khổ cuối:<br /> + Bức tranh thiên nhiên hùng vĩ: lớp lớp mây chồng xếp lên nhau tạo<br /> <br /> 1.5<br /> 0.75<br /> <br /> thành núi mây trắng; một cánh chim nhỏ bé càng làm cảnh thiên nhên<br /> trở nên hùng vĩ hơn…<br /> + Tâm sự của Huy Cận: lấy ý thơ của Thôi Hiệu đời Đường nhưng Huy<br /> Cận không cần có sự tác động của ngoại cảnh mà nỗi buồn, nhớ quê<br /> hương vẫn luôn da diết…<br /> * So sánh để thấy được sự giống và khác nhau trong cái nhìn về cảnh<br /> 0.75<br /> vật và cảm xúc của hai tác giả.<br /> - Giống nhau: Dùng thi liệu cổ điển phương Đông cánh chim chiều,<br /> mây (chòm mây, núi, mây); cảnh vật đượm buồn, vắng lặng, cô đơn;<br /> mượn cảnh để bộc lộ tâm trạng buồn vắng, cô đơn trước thiên nhiên<br /> trong thời khắc của ngày tàn (có sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con<br /> người, cảnh và tình).<br /> - Khác nhau:<br /> + Cảnh vật trong Tràng giang hùng vĩ, rộng lớn nhưng không có biểu<br /> tượng của sự sống (“không khói hoàng hôn”) còn trong Mộ cảnh chiều<br /> muộn buồn vắng của thiên nhiên nơi núi rừng hẻo lánh, cảnh sinh hoạt<br /> ấm cúng, đầy sức sống của con người bên xóm núi với ngọn lửa hồng<br /> rực sáng trong lò than.<br /> + Hồ Chí Minh buồn vì nhớ nước, nhớ đồng bào, đồng chí trong cảnh tù<br /> đày xa xứ. Huy Cận buồn vì nhớ nhà trong cái “tôi” bé nhỏ của thi nhân<br /> lãng mạn khi đứng trước tràng giang mênh mang chưa tìm được hướng<br /> đi cho đời mình.<br /> <br /> …………………….HẾT………………….<br /> <br />