intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam

Chia sẻ: FA FA | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

114
lượt xem
16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chủ trương đổi mới toàn diện kinh tế và chủ trương đổi mới mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế của Đảng Cộng sản Việt Nam được đề ra trong hai giai đoạn lịch sử khác nhau. Chủ trương đổi mới được đề ta từ Đại hội VI (1986), xác định trọng tâm là đổi mới toàn diện nền kinh tế, chuyển nền kinh tế từ tự cung, tự cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của Nhà nước. Tiếp nối tư duy đổi mới kinh tế của Đảng đề ra từ Đại hội VI, Đảng ta đề ra chủ trương đổi mới toàn diện kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu lại nền kinh tế được đề ra từ Đại hội XI (2011), được bổ sung phát triển trong Đại hội XII (2016).

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam

Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: N h n c u Chính sách và Quản lý, Tập 34, Số 1 (2018) 17-22<br /> <br /> Đổ mớ mô hình tăn trưởn k nh tế ở V ệt Nam<br /> Vũ Thị Thu Hươn<br /> <br /> *<br /> <br /> Khoa Triết học, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, 36 Xuân Thủy, Hà Nội, Việt Nam<br /> Nhận n ày 16 thán 8 năm 2017<br /> Chỉnh sửa n ày 20 thán 9 năm 2017; Chấp nhận đăn n ày 10 thán 10 năm 2017<br /> <br /> Tóm tắt: Chủ trươn đổ mớ toàn d ện k nh tế và chủ trươn đổ mớ mô hình tăn trưởn , tá cơ<br /> cấu nền k nh tế của Đản Cộn sản V ệt Nam được đề ra tron ha a đoạn lịch sử khác nhau.<br /> Chủ trươn đổ mớ được đề ta từ Đạ hộ VI (1986), xác định trọn tâm là đổ mớ toàn d ện nền<br /> k nh tế, chuyển nền k nh tế từ tự cun , tự cấp san nền k nh tế thị trườn định hướn xã hộ chủ<br /> n hĩa có sự quản lý của Nhà nước. T ếp nố tư duy đổ mớ k nh tế của Đản đề ra từ Đạ hộ VI,<br /> Đản ta đề ra chủ trươn đổ mớ toàn d ện k nh tế, đổ mớ mô hình tăn trưởn , tá cơ cấu lạ nền<br /> k nh tế được đề ra từ Đạ hộ XI (2011), được bổ sun phát tr ển tron Đạ hộ XII (2016).<br /> Từ khóa: Đổ mớ k nh tế, đổ mớ mô hình tăn trưởn , tá cơ cấu nền k nh tế, Đản Cộn sản<br /> V ệt Nam.<br /> <br /> 1. Mở đầu<br /> <br /> v ệc lựa chọn mô hình tăn trưởn sao cho vừa<br /> thúc đẩy nền k nh tế phát tr ển, tăn nhanh thu<br /> nhập, cả th ện đờ sốn dân cư mà khôn bị rơ<br /> vào bẫy thu nhập trun bình, vừa ả quyết<br /> được vấn đề xã hộ và bảo vệ mô trườn s nh<br /> thá là một tron nhữn vấn đề cơ bản của<br /> chính sách k nhy tế nước ta h ện nay và tron<br /> tươn la .<br /> <br /> Đườn lố đổ mớ của Đản được đề ra từ<br /> Đạ hộ VI đến nay đã hơn 30 năm và đạt được<br /> nhữn thành tựu to lớn có ý n hĩa lịch sử. Tuy<br /> nh n, tron nhữn năm ần đây, nền k nh tế<br /> nước ta đã bộc lộ khôn ít yếu kém nộ tạ .<br /> Tăn trưởn GDP tuy vẫn ở m c tươn đố cao<br /> nhưn đan có xu hướn chậm lạ ; chất lượn<br /> tăn trưởn , h ệu quả và năn lực cạnh tranh<br /> của nền k nh tế còn thấp. Thực trạn này, trước<br /> hết là do mô hình tăn trưởn đã khôn còn phù<br /> hợp, khôn còn khả năn duy trì tăn trưởn<br /> cao và bền vữn ; cơ cấu k nh tế chưa hợp lý,<br /> chưa phù hợp vớ đ ều k ện thực t ễn. Vì vậy,<br /> <br /> 2. Quan điểm của Đảng về đổi mới mô hình<br /> tăng trưởng kinh tế<br /> Chủ trươn đổ mớ toàn d ện nền k nh tế<br /> được Đản đề ra từ Đạ hộ VI (1986). Trước<br /> đó, do chưa thừa nhận sản xuất hàn hóa và cơ<br /> chế thị trườn , Đản ta đã xem kế hoạch hóa là<br /> đặc trưn quan trọn nhất của k nh tế xã hộ<br /> chủ n hĩa, phân bổ mọ n uồn lực theo kế<br /> <br /> _______<br /> <br /> <br /> ĐT.: 84-979888519.<br /> Email: huongvtt84@gmail.com<br /> https://doi.org/10.25073/2588-1116/vnupam.4131<br /> <br /> 17<br /> <br /> 18<br /> <br /> V.T.T. Hương / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Nghiên c u Chính sách và Quản lý, Tập 34, Số 1 (2018) 17-22<br /> <br /> hoạch là chủ yếu; phủ nhận thị trườn hoặc chỉ<br /> co nó là một côn cụ th yếu bổ sun cho kế<br /> hoạch. Khôn thừa nhận tr n thực tế sự tồn tạ<br /> của nền k nh tế nh ều thành phần tron thờ kỳ<br /> quá độ, lấy k nh tế quốc doanh và k nh tế tập<br /> thể là ha khu vực k nh tế chủ yếu, muốn nhanh<br /> chón xóa bỏ sở hữu tư nhân và k nh tế cá thể;<br /> xây dựn hệ thốn k nh tế khép kín. Kết quả là<br /> nền k nh tế rơ vào tình trạn trì trệ, khủn<br /> hoản , mất cân đố n h m trọn : Cơ sở vật<br /> chất kỹ thuật yếu kém, th ếu đồn bộ, lạc hậu,<br /> cũ nát, lao độn thủ côn là chủ yếu, phân côn<br /> lao độn kém phát tr ển, sản phẩm làm ra<br /> khôn đáp n được y u cầu t u dùn , làm<br /> khôn đủ ăn phả dựa vào n uồn v ện trợ từ b n<br /> n oà . Phân phố lưu thôn rố ren, thị trườn<br /> tà chính, t ền tệ khôn ổn định, hoạt độn<br /> thươn mạ bị n ăn cấm, đờ sốn nhân dân ặp<br /> nh ều khó khăn, th ếu thốn, tình hình chính trị xã hộ t ềm ẩn nh ều n uy cơ bất ổn.<br /> Từ thực t ễn đó của nền k nh tế, Đạ hộ VI<br /> của Đản đã thẳn thắn chỉ ra nhữn hạn chế<br /> tron nhận th c về tư duy k nh tế, nhữn kh ếm<br /> khuyết của mô hình k nh tế xã hộ chủ n hĩa tập<br /> trung – quan liêu – bao cấp, nhữn sa lầm hạn<br /> chế tron quản lý, đ ều hành nền k nh tế. Đổ<br /> mớ cơ chế quản lý k nh tế trở thành nhu cầu<br /> cấp th ết và hết s c cấp bách lúc bấy ờ để đưa<br /> đất nước thoát khỏ khủn hoản k nh tế - xã<br /> hộ , Đản đã đưa ra chủ trươn man tính bước<br /> n oặt tron quản lý nền k nh tế. Đó là quyết<br /> định đổ mớ toàn d ện nền k nh tế, chuyển nền<br /> k nh tế từ tự cun , tự cấp san nền k nh tế thị<br /> trườn định hướn xã hộ chủ n hĩa có sự quản<br /> lý của Nhà nước. Bước đột phá tron chủ<br /> trươn này là thay đổ cơ chế quản lý k nh tế từ<br /> khâu sản xuất đến khâu lưu thôn . Đạ hộ VI<br /> khẳn định: “V ệc bố trí lạ cơ cấu k nh tế phả<br /> đ đô vớ đổ mớ cơ chế quản lý k nh tế. Cơ<br /> chế quản lý tập trun quan l u, bao cấp từ<br /> nh ều năm nay khôn tạo được độn lực phát<br /> tr ển, làm suy yếu k nh tế xã hộ chủ n hĩa, hạn<br /> chế v ệc sử dụn và cả tạo các thành phần k nh<br /> tế khác, kìm hãm sản xuất, làm ảm năn suất,<br /> chất lượn , h ệu quả, ây rố loạn tron phân<br /> phố , lưu thôn và làm nảy s nh nh ều h ện<br /> tượn t u cực tron xã hộ ” [1, tr.62].<br /> <br /> Để thực h ện chủ trươn đổ mớ ch ến lược<br /> nền k nh tế, Đản ta đề ra ba chươn trình k nh<br /> tế lớn: lươn thực - thực phẩm, hàn t u dùn ,<br /> hàn xuất khẩu, và Đản ta khẳn định “Ba<br /> chươn trình này l n quan chặt chẽ vớ nhau, là<br /> cơ sở và t ền đề cho nhau… Ba chươn trình<br /> lớn là cốt lõ của nh ệm vụ k nh tế - xã hộ<br /> tron năm 1986 - 1990, khôn nhữn có ý<br /> n hĩa sốn còn tron tình hình trước mắt, mà<br /> còn là nhữn đ ều k ện ban đầu khôn thể th ếu<br /> để tr ển kha côn n h ệp hóa xã hộ chủ n hĩa<br /> tron chặn đườn t ếp theo” [1, tr.47]. Đây là<br /> quyết sách khở n uồn cho nhữn thành tựu<br /> k nh tế của V ệt Nam hơn 30 năm đổ mớ .<br /> Quan đ ểm của Đản về đổ m<br /> ớ mô<br /> hình tăn trưởn k nh tế tạ Đạ hộ VI t ếp tục<br /> được cụ thể hóa tạ các đạ hộ sau đó. Tạ Đạ<br /> VII, Đản chủ trươn t ếp tục đổ mớ toàn d ện<br /> và đồn bộ, đưa côn cuộc đổ mớ đ vào ch ều<br /> sâu vớ bước đ vữn chắc; chủ trươn t ếp tục<br /> xây dựn nền k nh tế hàn hóa nh ều thành<br /> phần, đổ mớ quản lý k nh tế; phát huy thế<br /> mạnh của các thành phần k nh tế, vừa cạnh<br /> tranh, vừa hợp tác, bổ sun cho nhau tron nền<br /> k nh tế quốc dân. Sau 10 năm đổ mớ nền k nh<br /> tế - xã hộ khôn n ừn ổn định và phát tr ển,<br /> tạ Đạ hộ VIII năm 1996, Đản ta xác định<br /> mục t u trọn tâm tron phát tr ển k nh tế là<br /> đẩy mạnh thực h ện côn n h ệp hóa, h ện đạ<br /> hóa; t ếp tục khẳn định và nhấn mạnh chủ<br /> trươn xây dựn nền k nh tế thị trườn phát<br /> tr ển theo định hướn xã hộ chủ n hĩa. Tạ Đạ<br /> hộ IX sau kh đánh á nhữn thành tựu đạt<br /> được và nhữn hạn chế, đặc b ệt là trình độ phát<br /> tr ển còn thua kém, n uy cơ tụt hậu về k nh tế<br /> càn xa hơn; do đó, Đạ hộ khẳn định thực<br /> h ện nhất quán và lâu dà chính sách phát tr ển<br /> k nh tế hàn hóa nh ều thành phần vận độn<br /> theo cơ chế thị trườn có sự quản lý của Nhà<br /> nước theo định hướn xã hộ chủ n hĩa. Đạ hộ<br /> IX, Đản đồn thờ khẳn định cần xây dựn<br /> quan hệ sản xuất phù hợp vớ trình độ phát tr ển<br /> của lực lượn sản xuất, theo hướn : cùn vớ sự<br /> phát tr ển của lực lượn sản xuất h ện đạ , tron<br /> mỗ vùn , mỗ n ành vẫn còn phả chuyển b ến<br /> sản xuất từ thấp đến cao, từ k nh tế tự cun , tự<br /> cấp l n sản xuất hàn hóa nhỏ, từ sản xuất hàn<br /> <br /> V.T.T. Hương / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Nghiên c u Chính sách và Quản lý, Tập 34, Số 1 (2018) 17-22<br /> <br /> hóa nhỏ l n sản xuất hàn hóa tư nhân, tư bản<br /> nhà nước, k nh tế cá thể t ến l n k nh tế tập<br /> thể… Tạ Đạ hộ X, Đản nhấn mạnh đến v ệc<br /> hoàn th ện thể chế k nh tế thị trườn định<br /> hướn xã hộ chủ n hĩa; đẩy mạnh côn n h ệp<br /> hóa, h ện đạ hóa ắn vớ k nh tế tr th c; tron<br /> đó, phả co k nh tế tr th c là yếu tố quan trọn<br /> thâm nhập vào từn lĩnh vực của nền k nh tế,<br /> phát tr ển các n ành k nh tế và các sản phẩm<br /> k nh tế phả có á trị a tăn cao dựa nh ều<br /> vào tr th c.<br /> Đến Đạ hộ XI (2011), Đản đã đề ra một<br /> chủ trươn mớ , chủ trươn chuyển đổ mô hình<br /> tăn trưởn , tá cơ cấu nền k nh tế ắn vớ thực<br /> h ện 3 bước đột phá ch ến lược được Đản xác<br /> định đã trở thành chủ trươn lớn, thu hút toàn<br /> bộ hệ thốn chính trị cùn vào cuộc. Mục t u<br /> của v ệc tá cơ cấu k nh tế là thay đổ thể chế,<br /> cơ chế, côn cụ phân bổ, quản lý và sử dụn<br /> n uồn lực quốc a theo mô hình tăn trưởn<br /> mớ vớ cơ cấu k nh tế hợp lý hơn, h ệu quả<br /> hơn, nân cao khả năn cạnh tranh của nền k nh<br /> tế, bảo đảm phát tr ển bền vữn và phù hợp vớ<br /> xu hướn toàn cầu hóa. Tá cơ cấu nền k nh tế<br /> và đổ mớ mô hình tăn trưởn phả ắn kết<br /> hữu cơ vớ nhau, tác độn lẫn nhau, tron đó<br /> mô hình tăn trưởn có va trò dẫn dắt, ch phố<br /> quá trình tá cơ cấu nền k nh tế. N ược lạ , tá<br /> cơ cấu nền k nh tế là đ ều k ện t n quyết để đổ<br /> mớ mô hình tăn trưởn . Đản cũn nhấn<br /> mạnh, v ệc tá cơ cấu nền k nh tế, đổ mớ mô<br /> hình tăn trưởn phả ắn vớ thực h ện 3 khâu<br /> đột phá ch ến lược, bao ồm: Hoàn th ện thể<br /> chế k nh tế thị trườn định hướn xã hộ chủ<br /> n hĩa; phát tr ển n uồn nhân lực; xây dựn hệ<br /> thốn kết cấu hạ tần . Từ chủ trươn đó, hàn<br /> loạt chính sách mớ được Đản và Nhà nước<br /> ban hành như chính sách tập trun côn n h ệp<br /> hóa, h ện đại hóa nôn n h ệp, nôn thôn;<br /> chính sách nhằm thay đỏ mô hình tăn trưởn<br /> ắn vớ 3 khâu đột phá ch ến lược nhằm hoàn<br /> th ện mô hình nền k nh tế thị trườn định<br /> hướn xã hộ chủ n hĩa.<br /> T ếp nố chủ trươn , đườn lố của Đạ hộ<br /> XI của Đản về đổ mớ mô hình tăn trưởn ,<br /> tá cấu trúc lạ nền k nh tế mạnh mẽ hơn nữa,<br /> Đạ hộ XII của Đản xác định định hướn đổ<br /> <br /> 19<br /> <br /> mớ mô hình tăn trưởn tron thờ<br /> an<br /> tớ : “… kết hợp có h ệu quả phát tr ển ch ều<br /> rộn vớ ch ều sâu, chú trọn phát tr ển ch ều<br /> sâu, nân cao chất lượn tăn trưởn và s c<br /> cạnh tranh...” [2, tr.87]. Tron đó, Đản nhấn<br /> mạnh chuyển đổ mô hình tăn trưởn từ chủ<br /> yếu dựa vào xuất khẩu và vốn san đầu tư và<br /> phát tr ển đồn thờ dựa cả vào vốn đầu tư, xuất<br /> khẩu và thị trườn tron nước. Phát huy va trò<br /> quyết định của nộ lực, đồn thờ thu hút, sử<br /> dụn có h ệu quả các n uồn lực b n n oà ; phát<br /> huy đầy đủ đún đắn va trò của doanh n h ệp<br /> nhà nước, doanh n h ệp tư nhân, doanh n h ệp<br /> FDI và sản xuất nôn n h ệp. Đẩy nhanh<br /> n h n c u, n dụn khoa học t ến bộ khoa<br /> học - côn n hệ và đổ mớ sán tạo để nân<br /> cao năn suất lao độn , thúc đẩy n h n c u và<br /> tr ển kha (R&D), nhập khẩu côn n hệ mớ ;<br /> thực h ện phươn th c quản lý, quản trị h ện<br /> đạ ; phát huy t ềm năn con n ườ và khuyến<br /> kích t nh thần sản xuất k nh doanh từ mọ n ườ<br /> để chủ độn kha thác lợ thế cạnh tranh, nân cao<br /> á trị a tăn , tăn nhanh á trị quốc a và<br /> tham a có h ệu quả vào chuỗ á trị toàn cầu.<br /> Về v ệc cơ cấu lạ đồn bộ, tổn thể nền<br /> k nh tế, Văn k ện Đạ hộ XII của Đản nhấn<br /> mạnh đến v ệc t ếp tục đẩy mạnh thực h ện cơ<br /> cấu lạ đồn bộ, tổn thể nền k nh tế và các<br /> n ành, các lĩnh vực ắn vớ đổ mớ mô hình<br /> tăn trưởn , tập trun vào các lĩnh vực quan<br /> trọn : cơ cấu lạ đầu tư vớ trọn tâm là đầu tư<br /> côn , cơ cấu lạ thị trườn tà chính vớ trọn<br /> tâm là hệ thốn n ân hàn thươn mạ và các tổ<br /> ch c tà chính, từn bước cơ cấu lạ n ân sách<br /> nhà nước; cơ cấu lạ và ả quyết có h ệu quả<br /> vấn đề nợ xấu, bảo đảm an toàn nợ côn ; cơ cấu<br /> lạ doanh n h ệp nhà nước vớ trọn tâm là các<br /> tập đoàn, tổn côn ty nhà nước; cơ cấu lạ<br /> nôn n h ệp theo hướn nân cao á trị a<br /> tăn , ắn phát tr ển k nh tế nôn thôn vớ xây<br /> dựn nôn thôn mớ .<br /> Đạ hộ XII của Đản cũn nhấn mạnh v ệc<br /> t ếp tục đẩy mạnh thực h ện ba đột phá ch ến<br /> lược do Đạ hộ XI của Đản đề ra, tron đó,<br /> tập trun nhất là “đột phá về thể chế k nh tế<br /> thị trườn định hướn xã hộ chủ n hĩa, nhằm<br /> ả phón mạnh mẽ s c sản xuất, huy độn ,<br /> <br /> 20<br /> <br /> V.T.T. Hương / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Nghiên c u Chính sách và Quản lý, Tập 34, Số 1 (2018) 17-22<br /> <br /> phân bổ, sử dụn có h ệu quả các n uồn lực”<br /> [2, tr.89].<br /> Đạ hộ XII của Đản tr n cơ sở đánh á<br /> nhữn thành tựu và hạn chế sau 5 năm thực<br /> h ện chủ trưởn của Đạ hộ XI về tá cơ cấu<br /> nền k nh tế, đã đề ra nhữn chủ trươn lớn về<br /> t ếp tục đổ mớ mô hình tăn trưởn và tá cấu<br /> trúc lạ nền k nh tế mạnh mẽ hơn. Nhữn chủ<br /> trươn lớn về đổ mớ mô hình tăn trưởn và<br /> tá cơ cấu nền k nh tế của Đản là định hướn<br /> tron xây dựn k nh tế cho 5 năm t ếp theo<br /> (2016 - 2020) và các a đoạn sau.<br /> 3. Thành tựu và hạn chế trong đổi mới mô<br /> hình tăng trương kinh tế<br /> Sự n h ệp đổ mớ đất nước được xem là<br /> một a đoạn quan trọn tron sự n h ệp phát<br /> tr ển của nước ta. Sau hơn 30 năm thực h ện sự<br /> n h ệp đổ mớ , đất nước ta đã đạt được nhữn<br /> thành tựu to lớn. Tron Văn k ện Đạ hộ XII<br /> của Đản , phần “Nhìn lạ 30 năm đổ mớ<br /> (1986 - 2016)”, kh đánh á thành tựu, Đản ta<br /> khẳn định: “Đất nước ra khỏ khủn hoản<br /> k nh tế - xã hộ và tình trạn kém phát tr ển, trở<br /> thành nước đan phát tr ển có thu nhập trun<br /> bình, đan đẩy mạnh côn n h ệp hóa, h ện đạ<br /> hóa, hộ nhập quốc tế. K nh tế tăn trưởn khá,<br /> nền k nh tế thị trườn định hướn xã hộ chủ<br /> n hĩa từn bước hình thành, phát tr ển…” [2,<br /> tr.65-66]. Đánh á 30 năm đổ mớ , Đản đã<br /> khẳn định nhờ có sự n h ệp đổ mớ k nh tế,<br /> nước ta từn bước thoát khỏ khủn hoản k nh<br /> tế - xã hộ , k nh tế tăn trưởn nhanh, hệ thốn<br /> cơ sở vật chất được tăn cườn . Tốc độ tăn<br /> trưởn được duy trì và ổn định qua nh ều năm,<br /> trun bình khoản 6% đến 7%/năm. Ví dụ như<br /> năm 2012, mặc dù k nh tế thế ớ có nh ều khó<br /> khăn, nh ều nước m c tăn trưởn âm, nhưn<br /> V ệt Nam vẫn đạt m c tăn trưởn 5,03%. Năm<br /> 2016, tốc độ tăn trưởn 6, 21% và năm 2017<br /> tăn trưởn k nh tế đã đạt là 6,81%, hơn mọ dự<br /> báo lạc quan nhất trước đó. Từ nhữn năm<br /> 2010, V ệt Nam đã thoát khỏ nhóm nước chậm<br /> phát tr ển và bước vào nhóm nước có thu nhập<br /> trun bình thấp. Nhờ tăn trưởn k nh tế tron<br /> <br /> nh ều năm, V ệt Nam có đ ều k ện cả th ện<br /> m c sốn của nhân dân, hệ thốn an s nh xã hộ<br /> và phúc lợ xã hộ được hoàn th ện và nân cao.<br /> Hệ thốn kết cấu hạ tần được đầu tư và khôn<br /> n ừn được mở rộn và nân cao chất lượn …<br /> Thành tựu đạt được đã ch n m nh cho sự đún<br /> đắn, sán tạo tron đườn lố lãnh đạo của<br /> Đản .<br /> B n cạnh thành tựu đạt được, nhữn năm<br /> ần đây, nền k nh tế V ệt Nam bắt đầu bộc lộ<br /> n ày càn rõ nhữn kh ếm khuyết tron mô<br /> hình tăn trưởn và phát tr ển k nh tế - xã hộ .<br /> K nh tế phát tr ển th ếu bền vữn . Chất lượn<br /> tăn trưởn<br /> ảm, năn suất, h ệu quả và s c<br /> cạnh tranh của nền k nh tế thấp, các cân đố<br /> k nh tế vĩ mô chưa vữn chắc. Tron<br /> a đoạn<br /> đổ mớ vừa qua, tăn trưởn của k nh tế V ệt<br /> Nam chủ yếu dựa vào các yếu tố phát tr ển theo<br /> ch ều rộn , chậm chuyển san tăn trưởn theo<br /> ch ều sâu. Từ cuố năm 2007, nhữn tác độn<br /> t u cực của khủn hoản tà chính toàn cầu và<br /> suy thoá k nh tế tr n thế ớ tác độn mạnh<br /> vào nền k nh tế nước ta đã làm bộc lộ nh ều hạn<br /> chế tron mô hình phát tr ển k nh tế này. Mặc<br /> dù Đản và Nhà nước đã có chủ trươn và<br /> nh ều ả pháp, nh ều chỉnh sách cấp bách<br /> n ăn chặn đà suy ảm, duy trì tăn trưởn k nh<br /> tế hợp lý, đảm bảo an s nh xã hộ , son vẫn<br /> chưa ả quyết được các vấn đề hạn chế, yếu<br /> kém của nền k nh tế. K nh tế V ệt Nam t ếp tục<br /> ặp nhữn khó khăn. N uy cơ lạm phát và<br /> nhữn bất ổn k nh tế vĩ mô toàn cầu tác độn<br /> t u cực đến nền k nh tế V ệt Nam. Nhữn<br /> kh ếm khuyết của mô hình k nh tế bắt đầu ây<br /> ra nhữn hậu quả n h m trọn , ảnh hưởn tớ<br /> mọ mặt của đờ sốn xã hộ . M c tăn trưởn<br /> của nền k nh tế bắt đầu chậm dần, chất lượn và<br /> s c cạnh tranh t ếp tục suy ảm, tỷ á th ếu ổn<br /> định, lạm phát có n uy cơ tăn cao trở lạ . Nhìn<br /> chun nền k nh tế phát tr ển khôn bền vữn ,<br /> thị trườn rố loạn, đặc b ệt là các thị trườn<br /> trọn đ ểm, như thị trườn vốn, thị trườn tà<br /> chính, thị trườn vàn , thị trườn bất độn<br /> sản… Một số thị trườn quan trọn khác chưa<br /> hình thành được như thị trườn lao độn , thị<br /> trườn côn nghệ. Chính sách đ ều hành k nh tế<br /> <br /> V.T.T. Hương / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Nghiên c u Chính sách và Quản lý, Tập 34, Số 1 (2018) 17-22<br /> <br /> vĩ mô chưa hợp lý cũn tạo ra nh ều bất ổn, như<br /> tồn kho hàn hóa, đầu tư côn dàn trả , thất<br /> thoát, kém h ệu quả, doanh n h ệp Nhà nước<br /> hoạt độn thua lỗ, nợ xấu khó xử lý, hệ thốn<br /> tà chính, n ân hàn bấp b nh, khôn an toàn,<br /> sản xuất k nh doanh ặp nh ều khó khăn. N uy<br /> cơ mất ổn định k nh tế vĩ mô tăn cao ây tâm<br /> lý lo lắn tron đạ bộ phận nhân dân.<br /> N uy n nhân dẫn đến n uy cơ mất ổn định<br /> của nền k nh tế được Đản xác định là do hạn<br /> chế của cơ cấu nền k nh tế và mô hình tăn<br /> trưởn . Nh ều năm qua, cơ cấu nền k nh tế<br /> được th ết kế và vận hành nhằm phục vụ mục<br /> t u tăn trưởn nón . Mặc dù các nền tản căn<br /> bản của một nền k nh tế thị trườn tron đ ều<br /> k ện hộ nhập còn th ếu và yếu son vẫn được<br /> chấp nhận và vận hành nền k nh tế theo mô<br /> hình tăn trườn về bề rộn . Mô hình tăn<br /> trưởn k nh tế này có phát huy tác dụn tích<br /> cực và h ệu quả tron<br /> a đoạn đầu của thờ kỳ<br /> đổ mớ , ả phón được các n uồn lực sản<br /> xuất, cả th ện đán kể chất lượn đờ sốn của<br /> nhân dân. Nhưn tăn trưởng theo mô hình này<br /> có được chủ yếu là nhờ tăn đầu tư. Đa số các<br /> n ành sản xuất hoạt độn gia công phục vụ xuất<br /> khẩu. Sản phẩm của nền k nh tế là nhữn sản<br /> phẩm thô, á trị a tăn thấp. V ệc duy trì quá<br /> lâu mô hình tăn trưởn này kh ến cho nhữn<br /> yếu kém nộ tạ của nền k nh tế vớ cơ cấu<br /> khôn hợp lý, h ệu quả thấp càng tích tụ, bị dồn<br /> nén. Kh V ệt Nam hộ nhập n ày càn sâu<br /> rộn , chịu sự tác độn trực t ếp của nền k nh tế<br /> khu vực và tr n thế ớ , thì nhữn yếu kém nộ<br /> tạ đó bắt đầu bộc phát và ây ra nhữn hệ lụy<br /> n uy hạ , khó lườn . Lạ một lần nữa, nền k nh<br /> tế V ệt Nam rơ vào khủn hoản nếu khôn có<br /> nhữn quyết sách lớn tầm vĩ mô.<br /> Bố cảnh nền k nh tế, chính trị - xã hộ n u<br /> tr n đò hỏ Đản phả có nhữn hành độn<br /> quyết l ệt và th ết thực, đổ mớ tư duy về cơ<br /> cấu k nh tế. Y u cầu, nh ệm vụ cấp th ết lúc này<br /> cũn<br /> ốn như y u cầu và nh ệm vụ nhữn<br /> năm bắt đầu đổ mớ nhưn ở nhữn khía cạnh,<br /> nhữn<br /> á trị lợ ích cao hơn, ph c tạp hơn.<br /> Nh ệm vụ trọn tâm, cấp bách hàn đầu tron<br /> a đoạn h ện nay là ổn định k nh tế vĩ mô,<br /> <br /> 21<br /> <br /> đảm bảo cho nền k nh tế phát tr ển bền vữn ,<br /> t ếp tục cả th ện, nân cao đờ sốn vật chất,<br /> t nh thần cho nhân dân, ổn định trật tự xã hộ .<br /> Nhận th c được thực trạn đó, Đạ hộ XI<br /> (2011) của Đản đã đề ra nh ệm vụ đổ mớ mô<br /> hình tăn trưởn , cơ cấu lạ nền k nh tế theo<br /> hướn : “Chuyển đổ mô hình tăn trưởn từ<br /> chủ yếu phát tr ển theo ch ều rộn san phát<br /> tr ển hợp lý ữa ch ều rộn và ch ều sâu, vừa<br /> mở rộn quy mô, vừa chú trọn nân cao chất<br /> lượn , h ệu quả, tính bền vữn . Thực h ện cơ<br /> cấu lạ nền k nh tế, trọn tâm là cơ cấu lạ các<br /> n ành sản xuất, dịch vụ phù hợp vớ các vùn ;<br /> thúc đẩy cơ cấu lạ doanh n h ệp và đ ều chỉnh<br /> ch ến lược thị trườn ; tăn nhanh á trị nộ địa,<br /> á trị a tăn và s c cạnh tranh của sản phẩm,<br /> doanh n h ệp và của cả nền k nh tế; phát tr ển<br /> k nh tế tr th c” [3, tr.107].<br /> Sau 5 năm thực h ện chủ trươn của Đản<br /> về tá cơ cấu nền k nh tế, tron Đạ hộ XII của<br /> Đản đã đánh á khá quát kết quả đạt được:<br /> “Mô hình tăn trưởn từ chủ yếu theo ch ều<br /> rộn đã từn bước chuyển dần san kết hợp<br /> ữa ch ều rộn và ch ều sâu; đã hình thành<br /> nhữn mô hình mớ và cách làm mớ , sán tạo.<br /> Vớ v ệc cơ cấu lạ nền k nh tế và thực h ện 3<br /> đột phá ch ến lược, nhất là tr n một số lĩnh vực<br /> trọn tâm, năn suất, h ệu quả và s c cạnh<br /> tranh của nền k nh tế có bước cả th ện; bảo<br /> đảm hà hòa hơn ữa tăn trưởn k nh tế vớ<br /> thực h ện t ến bộ và côn bằn xã hộ , bảo vệ<br /> tài n uy n mô trườn ” [2, tr.82]. Tuy nhiên,<br /> b n cạnh nhữn kết quả đạt được, quá trình<br /> thực h ện cơ cấu lạ nền k nh tế còn tồn tạ<br /> nh ều hạn chế, Đạ hộ đã chỉ rõ: “Nền k nh tế<br /> vẫn chủ yếu phát tr ển theo ch ều rộn , tăn<br /> trưởn còn dựa nh ều vào các yếu tố về vốn, tà<br /> n uy n, lao độn trình độ thấp, chưa dựa vào tr<br /> th c, khoa học và côn n hệ, lao độn có kỹ<br /> năn . Năn suất lao độn chậm được cả th ện,<br /> thấp hơn nh ều một số nước tron khu vực.<br /> Đón óp của năn suất các nhân tố tổn hợp<br /> (TFP) vào tăn trưởn còn thấp. Chưa phát huy<br /> được lợ thế so sánh và tận dụn cam kết hộ<br /> nhập quốc tế để nân cao chất lượn tăn<br /> trưởn , phát tr ển bền vữn ” [2, tr.84-85].<br /> <br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2