Đông Châu Liệt Quốc - Hồi 79

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

70
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khi Tề Cảnh công hội ở Giáp Cốc về, Án Anh ốm chết . Tề Cảnh công thương khóc mấy ngày, đang lo trong triều không có người hiền tài, lại nghe tin nước Lỗ dùng Khổng Tử mà được cừơng thịnh, mới lo sợ mà nói rằng: - Nước Lỗ biết dùng Khổng Khâu tất nên nghiệp bá, mà nên nghiệp bá thì tất phải tranh đất . Nước ta tiếp giáp với Lỗ thì cái họa ấy tất đến nước ta trước, biết làm thế nào ? Quan đại phu là Lê Di tâu rằng: - Chúa công...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đông Châu Liệt Quốc - Hồi 79

Đông Châu Liệt Quốc Hồi 79 Lê Di lập kế hại Khổng Tử Văn Chủng bày mưu thông Bá Hi Khi Tề Cảnh công hội ở Giáp Cốc về, Án Anh ốm chết . Tề Cảnh công thương khóc mấy ngày, đang lo trong triều không có người hiền tài, lại nghe tin nước Lỗ dùng Khổng Tử mà được cừơng thịnh, mới lo sợ mà nói rằng: - Nước Lỗ biết dùng Khổng Khâu tất nên nghiệp bá, mà nên nghiệp bá thì tất phải tranh đất . Nước ta tiếp giáp với Lỗ thì cái họa ấy tất đến nước ta trước, biết làm thế nào ? Quan đại phu là Lê Di tâu rằng:
- Chúa công lo nước Lỗ biết dùng Khổng Khâu, sao không tìm cách ngăn đi ? Tề Cảnh công nói: - Nước Lỗ đang giao quyền chính cho Khổng Khâu, ta dùng cách gì mà ngăn trở được ? Lê Di nói: - Tính con người ta, hễ được cường thịnh, thì tất sinh lòng kiêu giật, xin chúa công lập một bộ nữ nhạc đem cho vua Lỗ . Vua Lỗ đã nhận nữ nhạc thì tất sinh lười biếng mà chán Khổng Khâu . Bấy giờ Khổng Khâu tất phải bỏ Lỗ mà đi, chúa công mới có thể ngồi yên được . Tề Cảnh công bằng lòng, sai Lê Di xem trong đám nữ lư, chọn những đứa xinh đẹp, độ trong 20 tuổi, cả thảy 80 người, chia làm 10 đội, đều cho ăn mặc gấm vóc và dạy hát múa . Khúc hát ấy gọi là "Khang lạc" thah âm và điệu bộ đều mới lạ, đủ mọi chiều phong vận, ở đời chưa có bao giờ! khi luyện tập đã thành rồi, lại dùng cỗ ngựa, cương vàng, yên nạm, mỗi con một sắc, trông đẹp như gấm, sai sứ đem dâng Lỗ Định công . Sứ giả làm hai rạp bằng gấm ở ngoài cửa Cao Môn nước Lỗ, rạp phía đông bày đàn ngựa, rạp phía tây bày nữ nhạc, rồi đệ quốc thư vào tâu Lỗ Định công rằng:
"Tôi là Chử Cữu, cúi đầu dâng Lỗ quân hầu mấy lời . Khi trước hội ở Giáp Cốc, tôi có thất lễ với quân hầu, trong lòng vẫn lấy làm hổ thẹn, may mà quân hầu có lòng dung thứ, cho tôi được giao hiếu như xưa . Từ ngày ấy đến giờ, trong nước nhiều việc không sang sính vấn được, nay có mấy đội ca vũ, để khuây lòng điện hạ, bảy cỗ ngựa hay,, để êm xe điện hạ, xin đem dâng quân hầu, gọi là chút lòng kính mến, xin quân hầu nhận cho". Qúi Tôn Tư thấy nước Lỗ được thái bình, cũng đã sinh lòng kiêu căng trễ nãi . Bỗng nghe nói nữ nhạc nước Tề mỹ miều thánh thót, trong lòng vui vẻ, liền đổi y phục, cùng với mấy người tâm phúc, đi xe lẻn ra Cao Môn để xem . Bấy giờ người nhạc trưởng đang diễn tập, tiếng hát lanh lảnh lên đến mây xanh, điệu múa nhẹ nhàng nhấp phới như làn gió dịu, khi tiến khi thoái, vẻ sáng làm quáng cả mắt người xem . Qúi Tôn Tư đứng xem một lúc lâu, trông thấy nhan sắc và phục sức, lòng như ngây dại . Lỗ Định công một ngay ba lần cho triệu, mà Qúi Tôn Tư chỉ vì ham mê nữ nhạc mà không vào triều . Đến ngày hôm sau, Qúi Tôn Tư mới vào yết kiến . Lỗ Định công đưa quốc thư của nước Tề cho xem . Qúi Tôn Tư tâu rằng: - Đó là nhã ý của vua Tề, ta không nên từ chối . Lỗ Định công cũng có lòng tưởng mộ liền hỏi:
- Nữ nhạc để ở đâu, ta thử đi xem thế nào . Qúi Tôn Tư nói: - Hiện ở ngoài Cao Môn . Chúa công ra xem, tôi xin đi theo . Nhưng sợ náo động trăm họ, chi bằng ta đổi y phục là hơn . Bấy giờ vua tôi cũng bỏ phẩm phục, lên một cái xe nhỏ, đi ra Cao Môn . Có kẻ báo tin cho người nhạc trưởng, người nhạc trưởng truyền cho bọn nữ nhạc phải ra sức hát múa . Bấy giờ véo von đủ giọng, uốn éo trăm chiều, mười đội vũ nữ, dập dìu thay đổi, thật là đầy tai mệt mắt, nghe nhìn không kịp, làm cho hai vua tôi nước Lỗ bất giác cũng tay múa chân nhảy . Thị vệ lại khoe với Lỗ Định công rằng: - Ở về phía đông, có nhiều ngựa đẹp . Lỗ Định công nói: - Xem một chỗ này cũng tuyệt rồi, bất tất phải hỏi đến ngựa nữa! Đêm hôm ấy, Lỗ Định công về cung, suốt đêm không ngủ . Bên tai vẫn văng vẳng nghe tiếng âm nhạc, phảng phất như mỹ nhân nằm ở cạnh mình . Ngày hôm sau, sợ hỏi triều thần thì lại mỗi người nói một cách, Lỗ Định công cho triệu một mình Qúi Tôn Tư vào cung, để viết thư đáp lại Tề
Cảnh công . Trong thư giải lòng cảm kích, ở đây không nói xiết được! lại lấy trăm nén vàng để tặng sứ giả nước Tề, rồi đem nữ nhạc vào cung, chia cho Qúi Tôn Tư ba mươi người . Còn ngựa thì giao cho ngữ nhân chăn nuôi . Lỗ Định công và Qúi Tôn Tư mới được nữ nhạc, chỉ lo hưởng dụng cho thoả, ngày thì hát múa, đêm thì chiếu chăn, suốt trong ba hôm, chẳng nghĩ gì đến chính sự trong nước . Khổng Tử nghe biết việc ấy, chán mà thở dài . Học trò Khổng Tử là Trọng Do đứng hầu bên cạnh nói rằng: - Chúa công lười biếng, chẳng nghĩ gì đến chính sự . Thầy nên đi nước khác . Khổng Tử nói: - Nay mai sắp tế giao, nếu nhà vua còn giữ được đại lễ thì cũng chưa đến nỗi nào! Đến lúc tế giao, Lỗ Định công vừa làm lễ xong, tức khắc về cung, chẳng ra coi triều, cũng chẳng nghĩ gì đến phần tế . Người coi việc chia phần tế đến hỏi thì Lỗ Định công phó thác cho Qúi Tôn Tư, Qúi Tô Tư lại phó thác cho kẻ gia thần . Khổng Tử đi tế về mãi đến chiều tối, cũng chẳng thấy thịt phần đưa đến, mới bảo Trọng Do rằng: - Nếu vậy thì cũng là tại lòng trời!
Khổng Tử lại ngồi gẩy một khúc đàn cầm . Gẩy xong khúc đàn, liền sắp sửa hành trang để rời nước Lỗ . Trọng Do và Nhiễm Cầu cũng bỏ quan đi theo Khổng Tử . Khổng Tử bỏ nước Lỗ sang nước Vệ . Vệ Linh công mừng rỡ đón vào . Khi Khổng Tử vào, Vệ Linh công hỏi việc chiến trận . Khổng Tử nói: - Chiến trận thì tôi chưa học đến . Ngày hôm sau, thì đi ngay . Lúc đi qua ấp Khuông, về địa giới nước Tống, người ấp Khuông vốn ghét Dương Hổ, thấy Khổng Tử giống mặt Dương Hổ, ngỡ là Dương Hổ lại đến, mới họp nhau để vây . Trọng Do nói với Khổng Tử xin đánh . Khổng Tử can rằng: - Ta không có thù hằn gì với người ấp Khuông cả . Việc này tất có duyên cớ làm sao đây . Ta cứ yên rồi đám kia tự khắc tan . Khổng Tử lại ngồi gảy đàn cầm . Vừa lúc ấy thì Vệ Linh công sai người đến mời Khổng Tử trở lại . Người ấp Khuông mới biết là lầm, đến xin lỗi, rồi kéo nhau đi, Khổng Tử lại trở về nước Vệ, vào trọ ở nhà quan đại phu là Cừ Viên . Lại nói chuyện Vệ Linh công phu nhân là nàng Nam Tử, con gái nước Tống, có nhan sắc và tính tình dâm đãng . Khi còn ở Tống, Nam Tử đã tư
thông với công tử Triều, cũng là một người đẹp trai . Hai bên cùng đẹp cả nên yêu nhau hơn vợ chồng . Đến lúc về với Vệ Linh công, sinh được người con tên là Khóai Qúi . Khoái Qúi đã lớn, được lập làm thế tử rồi mà nàng Nam Tử vẫn chưa bỏ được tính xưa . Bấy giờ nước Vệ lại có một chàng đẹp trai tên gọi Di Tử Hà, vốn được Vệ Linh công yêu dùng . Có khi Di Tử Hà ăn quả đào đã hết một nửa, còn thừa đem đút vào miệng Vệ Linh công . Thế mà Vệ Linh công cũng bằng lòng ăn, lại khoe với người khác rằng: - Di Tử Hà yêu ta đến thế là cùng! một miếng đào ngon, cũng không nỡ ăn cả, lại đem chia cho ta . Triều thần, ai cũng cười vụng . Di Tử Hà cậy thế chuyên quyền, làm nhiều điều bậy bạ . Vệ Linh công ngoài thì yêu Di Tử Hà, trong thì sợ nàng Nam Tử, muốn tìm cách làm sao cho nàng được bằng lòng nen thỉnh thoảng lại gọi công tử Triều ở Tống sang chơi với Nam Tử . Tiếng xấu đồn lan mà Vệ Linh công không lấy làm thẹn . Khóai Qúi nghĩ giận lắm, bèn sai kẻ gia thần là Hí Dương Tốc, định khi vào triều kíến thì đâm chết nàng Nam Tử để rửa sự xấu ấy đi . Nam Tử biết chuyện, mách với Vệ Linh công . Vệ Linh công đuổi Khoái Quí . Khoái Qúi chạy sang nước Tống, rồi lại sang nước Tần . Vệ Linh công lập con Khoái Qúi là công tử Triếp làm thế tử . Khi
Khổng Tử trở lại nước Vệ, nàng Nam Tử biết Khổng Tử là bậc thánh nhân, rất có lòng kính trọng, mới xin tiếp kiến . Một hôm, Vệ Linh công ngồi cùng xe với nàng Nam Tử, để Khổng Tử đi xe sau . Khổng Tử thở dài mà than rằng: - Vua Vệ yêu đức không bằng yêu sắc! Khổng Tử liền bỏ Vệ sang Tống, cùng với học trò giảng lễ ở dưới gốc một cây lớn . Quan tư mã nước Tống là Hoàn Khôi cũng vì đẹp trai mà được Tống Cảnh công yêu, bấy giờ đang có quyền thế, có ý ghét Khổng tử, mới sai ngươi chặt cây đi, rồi tìm cách giết Khổng Tử . Khổng Tử phải cải trang, bỏ trốn sang Trịnh, lại sắp sang Tấn . Nghe nói Triệu Uởng nước Tấn giết kẻ hiền thần, mới phàn nàn rằng: - Giống điểu thú còn không nỡ hại lẫn nhau, huống chi là người! Khổng Tử lại trở về nước Vệ . Chưa được bao lâu thì Linh công mất . Người nước Vệ lập công tử Triếp, con Khoái Qúi lên làm vua, tức là Vệ Xuất công . Khóai Qúi cũng nhờ có Tấn giúp, cùng với Dương Hổ chiếm cứ ấp Thích . Bấy giờ Khoái Qúi và công tử Triếp hai cha con tranh nhau, Tấn giúp cho Khoái Qúi, Tề giúp cho công tử Triếp . Khổng Tử thấy vậy, ghét là trái lễ, bỏ Vệ sang Trần, lại sắp sang Sái . Sở Chiêu vương nghe tin Khổng
Tử ở khoảng nước Trần và Sái thi sai người đi đón . Các quan đại phu nước Trần và nước Sái sợ nước Sở dùng Khổng Tử thì nguy cho nước mình, bèn sai người đem quân vây Khổng Tử . Khổng Tử bị tuyệt lương trong ba ngày, mà vẫn gảy đàn đọc sách . Bỗng thấy có một người dị nhân cao hơn chín thước, mũ cao áo dài, tay cầm ngọn giáo, trỏ vào mặt Khổng Tử mà quát lên, nghe tiếng thật to . Trọng Do thấy vậy chạy đến lôi ra, cùng đánh nhau ở sân . Người ấy rấ khỏe, Trọng Do không đánh nổi . Khổng Tử đứng bên, nhìn xem hồi lâu, rồi bảo Trọng Do rằng: - Sao không nắm vào cạnh sườn! Trọng Do liền nắm vào cạnh sườn thì người kỳ dị ấy hết sức, hai tay cứng đờ ra mà ngã xuống đất, hóa thành một con cá chiên lớn . Học trò đều lấy làm quái lạ . Khổng Tử nói - Phàm vật gì già mà suy thì các tinh phụ vào . Ta giết đi thì thôi, chớ có chi là lạ! Khổng Tử sai học trò đem mổ để nấu ăn cho đỡ đói . Học trò đều mừng mà nói rằng: - Thật là của trời cho!
Sứ nước Sở đem quân đến đón Khổng Tử . Khổng Tử đến nước Sở . Sở Chiêu vương mừng lắm, toan đem đất Lý Xa phong cho Khổng Tử . Quan lệnh doãn là công tử Thân can rằng: - Ngày xưa Văn vương ở Phong, Vũ vương ở Kiểu, chỉ độ một trăm dặm đất mà biết tu thân tích đức, thành ra thay quyền nhà Ân mà lên làm vua . Nay đức tính của Khổng Tử chẳng kém gì Văn vương và Vũ vương mà học trò lại đều là bậc đại hiền, nếu phong đất cho thì sau này tất là thay quyền nước Sở ta mất . Sở Chiêu vương lại thôi . Khổng Tử biết là nước Sở không thể dùng mình được, lại trở về nước Vệ . Vệ Xuất công muốn giao quyền chính, nhưng Khổng Tử không chịu theo . Quan tướng quốc nước Lỗ là Qúi Tôn Phí cũng đến triệu h.c trò Khổng Tử là Nhiễm Cầu . Khổng Tử nhân thế, lại trở về nước Lỗ . Nước Lỗ trọng đãi Khổng Tử, coi như bậc quan đại phu về cáo lão . Sau đó trong bọn học trò Khổng Tử, thì có Trọng Do và Cao Sai làm quan nước Vệ; Đoan Mộc Tứ, Nhiễm Cầu, Hữu Nhược và Ninh Bất Tề làm quan nước Lỗ . Lại nói chuyện vua Ngô là Hạp Lư khi đánh được nước Sở, uy danh lừng lẫy, sinh ra chơi bời, sửa sang cung thất; lập cung Trường Lạc ở giữa kinh thành, lại đắp Cao đài ở trên núi Cô Tô (núi ấy ở phía tây nam thành
nước Ngô, cũng là núi Cố Tư), mở một con đường chín khúc đi vòng quanh núi . Mùa xuân và mùa hạ thì Hạp Lư ở ngoài thành, mùa thu và mùa đôg thì vào ở trong thành . Một hôm, Hạp Lư nghĩ đến cái thù người Việt đánh Ngô khi trước, định sang báo lại . Lại nghe tin Tề và Sở sai sứ giao hiếu với nhau, nên giận mà nói rằng: - Tề và Sở giao hiếu với nhau là một sự lo cho ta ở phía bắc . Ta muốn đánh Tề trước, rồi sau sẽ đánh Việt . Tướng quốc là Ngũ Viên can rằng: - Lân quốc sai sứ đi lại giao hiếu, đó là lẽ thường, vị tất đã phải là Tề định giúp Sở mà hại ta, ta chớ nên cất quân sang đánh vội . Nay vợ cả thế tử Ba đã mất, chưa có kế thất, sao đại vương không sai sứ sang Tề cầu hôn, nếu Tề không cho, bấy giờ sẽ đánh, cũng không muộn . Hạp Lư theo lời, sai quan đại phu là Vương Tôn Lạc sang nước Tề, để cầu hôn cho thế tử Ba . Bấy giờ Tề Cảnh công tuổi đã già cả, chí khí suy kém, không được hăng hái như xưa . Trong cung chỉ còn có một người con gái đang nhỏ chưa gả chồng, không nỡ đem bỏ đất Ngô . Ngặt vì trong triều không có người tài, ngoài biên không có tướng giỏi, nếu trái ý nước Ngô thì e rằng Ngô lại đem quân sang đánh, chịu lầm than khốn khổ, như nước Sở,
bấy giờ hối sao kịp! quan đại phu là Lê Di cũng khuyên Tề Cảnh công nên kết hôn với Ngô, chớ nên làm cho Ngô tức giận, Tề Cảnh công bất đắc dĩ phải gả con gái là nàng Thiếu Khương cho Ngô . Vương tôn Lạc về nói với Hạp Lư . Hạp Lư về sai Vương Tôn Lạc đem sính lễ sang nước Tề, để cưới nàng Thiếu Khương về cho thế tử Ba . Tề Cảnh công phần thương con gái, phần sợ nước Ngô, đem lòng căm tức, bỗng hai hàng nước mắt chảy xuống ròng ròng, thở dài mà nói rằng: - Nếu Án Anh và Điền Nhương Thư còn thì nào ta đến nỗi phải sợ người nước Ngô như thế này! Tề Cảnh công lại bảo quan đại phu là Bão Mục rằng: - Ta nhờ nhà ngươi đưa con gái ta sang Ngô . Đây là con gái yêu của ta, nhà ngươi tâu với vua Ngô săn sóc cho nó . Tề Cảnh công thân hành ra đỡ nàng Thiếu Khương lên xe rồi tiễn đến cửa nam mới trở lại . Bão Mục đưa nàng Thiếu Khương sang Ngô, và đem lời nói của Tề Cảnh công tâu với Hạp Lư . Bão Mục mến tiếng Ngũ Viên là người giỏi, bèn cùng với Ngũ Viên kết giao . Nàng Thiếu Khương hãy còn nhỏ tuổi, dẫu cùng thế tử Ba kết hôn, nhưng chưa biết cái vui vợ chồng, chỉ một lòng tưởng nhớ cha mẹ, ngày đêm kêu khóc . Thế tử Ba thường khuyên
dỗ, nhưng nàng Thiếu Khương vẫn sầu thảm không vui, dần dần uất kết thành bệnh . Hạp Lư thương lắm, mới truyền lập một cái lầu ở phía bắc Môn rất là hoa mỹ, đặt tên là Vọng Tề Môn, để cho nàng Thiếu Khương hàng ngày lên chơi đấy . Nàng Thiếu Khương trèo lên Vọng Tề lầu, trông về phía bắc, chẳng thấy nước Tề đâu cả, lại còn thương xót, nên bệnh mỗi ngày một nặng . Khi nàng Thiếu Khương gần chết, dặn thế tử Ba rằng: - Thiếp nghe nói đứng đỉnh núi Ngư Sơn, có thể trông về Đông Hải được . Xin thế tử chôn thiếp ở chỗ ấy, may ra hồn thiếp có khôn thiêng còn được trông về nước Tề . Thế tử Ba tâu lại với Hạp Lư, rồi sai an táng nàng Thiếu Khương ở trên đỉnh núi Ngư Sơn . Hạp Lư muốn chọn trong các công tử để lập một người làm thế tử, nhưng chưa biết lập ai, vẫn định bàn với Ngũ Viên . Vợ cả thế tử Ba sinh được một người con, tên là Phù Sai, năm ấy đã hai mươi sáu tuổi . Phù Sai vốn người ngang tàng anh vĩ, thật là một bậc tài nhân . Nghe nói ông là Hạp Lư muốn chọn lập thế tử, liền vào yết kiến Ngũ Viên mà nói rằng:
- Ta đây là cháu đích tôn, nếu lập thế tử mà bỏ ta thì định lập ai ? việc này chỉ xin nhờ một câu nói của quan tướng . Ngũ Viên nhận lời . Được một lúc, Hạp Lư sai người triệu Ngũ Viên đến để bàn việc lập thế tử . Ngũ Viên nói: - Muốn cho về sau khỏi sinh biến loạn thì phải lập đích tử, nay thế tử dẫu tạ thế, nhưng đã có đích tôn là Phù Sai đó . Hạp Lư nói: - Ta xem Phù Sai là người ngu mà bất nhân, sợ không giữ được cơ nghiệp . Ngũ Viên nói: - Phù Sai là người tín nghĩa; vả lại cha chết thì con thay đó la hợp lẽ phải, còn nghi ngờ nỗi gì! Hạp Lư nói: - Ta nghe nhà ngươi, nhà ngươi cố mà giúp thế tử ! Hạp Lư nói xong, liền lập Phù Sai làm thế tôn . Phù Sai đến nhà Ngũ Viên tạ ơn . Năm thứ 24 đời Chu Kính vương, Hạp Lư tuổi già, tính khí càng
thêm nóng nảy, nghe nói là vua nước Việt là Doãn Thường mất, con là Câu Tiễn mới lập, bèn định nhân khi nước Việt có tang, đem quân sang đánh . Ngũ Viên can rằng: - Nước Việt dẫu có tội đánh lén nước Ngô khi trước, nhưng nay đang có tang, ta chớ nên đánh vội . Hạp Lư không nghe, giao quốc chính cho Ngũ Viên và Phù Sai, rồi cùng bọn Bá Hi, Vương Tôn Lạc và Chuyên Nghị, đem ba vạn tinh binh tiến sang nước Việt . Vua Việt là Câu Tiễn thân hành ra đốc quân, Chư Kế Dĩnh làm đại tướng, Linh Cô Phù làm tiên phong, Trù Vô Dư và Tư Hãn làm tả hữu doãn, gặp quân Ngô ở đất Huề Lý, hai bên đóng dinh, cách nhau mười dặm, cùng nhau giao chiến, chưa phân được thua . Hạp Lư giận lắm, mới đem hết quân lên bày trận ở Ngũ Đài Sơn, nghiêm cấm trong quân không được khinh động, chờ khi quân Việt trễ nãi sẽ đánh . Câu Tiễn trông thấy quân Ngô nghiêm chỉnh, bèn bảo Chư Kế Dĩnh rằng: - Khí thế quân Ngô đang hăng hái như thế kia, ta chớ nên khinh thương, phải dùng kế để làm cho họ rối loạn . Câu Tiễn sai quan đại phu là Trù Vô Dư và Tư Hãn đốc quân sĩ ở hai bên tả hữu xông vào đánh dinh quân Ngô . Quân Ngô cứ giữ vững thế trận,
rồi dùng cung nỏ mà bắn lại . Quân Việt không phá nổi, lại phảu rút về . Câu Tiễn không biết làm thế nào . Chư Kế Dĩnh mật tâu rằng: - Ta nên dùng lũ tội nhân .. Câu Tiễn hiểu ngay . Ngay hôm sau, mật truyền quân lệnh: bắt lũ tội nhân vẫn đem theo trong quân, cả thảy ba trăm người, chia làm ba toán, đều để trần vai áo, lấy kiếm trỏ vào cổ, tiến sang quân Ngô . Người đi đầu nói với quân Ngô rằng: - Chúa công tôi không biết tự lượng sức mình, để đắc tội với qúy quốc, nay qúy quốc đã đem quân đến đánh, chúng tôi không dám tham sống, xin tình nguyện chết thay chúa công tôi . Người đi đầu nói xong thì cả bọn cứ thứ tự đâm cổ mà chết . Quân Ngô xưa nay chưa trông thấy bao giờ, đều lấy làm quái lạ, ngây mặt ra mà nhìn; rồi lao nhao hỏi lẫn nhau, không biết là cớ làm sao . Bỗng thấy quân Việt nổi hiệu trống, Trù Vô Dư và Tư Hãn đem hai toán quân, cầm dao cắp mộc, xông đến tận nơi mà đánh . Quân Ngô hoảng hốt, thành rối loạn . Câu Tiễn lại đem đại binh kéo đến, phía hữu có Chư Kế Dĩnh, phía tả có Linh Cô Phù, xông vào trong trận quân Ngô . Tướng Ngô là Vương Tôn Lạc cố sức cùng với Chư Kế Dĩnh giao chiến . Linh Cô Phù trông thấy
vua Ngô là Hạp Lư, liền cầm dao xông vào để chém . Hạp Lư vội vàng bỏ chạy, Linh Cô Phù đuổi theo, chém vào chân phải Hạp Lư rơi giầy, ngã lăn xuống đất, may có tướng quân của Chương Nghị đến, mới cứu thoát được . Chương Nghị bị nhiều viết thương nặng . Vương Tôn Lạc biết là Hạp Lư bị thương, không dám ham đánh, vội vàng rút quân, bị quân Việ đuổi theo giết chết quá nửa . Hạp Lư bị thương nặng, tức khắc rút quân . Linh Cô Phù bắt được chiếc giầy của Hạp Lư, đem về nộp Câu Tiễn . Câu Tiễn mừng lắm . Bấy giờ Hạp Lư tuổi đã già, không chịu đau được, đi được bảy dặm đường thì kêu to lên một tiếng mà chết . Bá Hi hộ tang đi trước, Vương Tôn Lạc đem quân đi sau, dần dần về đến nước Ngô . Quân Việt cũng không đuổi theo nữa . Phù Sai nối ngôi làm vua nước Ngô; đưa linh cữu Hạp Lư ra an táng ở Hải Dũng Sơn; sai thợ đào núi làm huyệt, rồi đem lưỡi "Ngư trường" của Chuyên Chư dùng khi trước để chôn theo, cùng rất nhiều vàng ngọc . Khi an táng rồi, lại giết hết cả bọn thợ để chôn theo nữa . Ba hôm sau, có người trông thấy ở trên núi ấy có con bạch hổ nằm phục, mới gọi tên ấy là Hổ Khâu Sơn . Kẻ thức giả cho là tại chôn nhiều vàng, nên kim khí hiện ra như thế . Đến đời nhà Tần, Tần Thuỷ Hoàng sai người đào mộ Hạp Lư để tìm lưỡi Ngư trường, nhưng tìm không thấy, chỗ đào sau thành ngòi sâu, tức là Hổ Khâu kiếm trì . Chương Nghị bị thương nặng, cũng chết, phụ táng ở sau núi ấy, nay không biết mộ tại chỗ nào . Phù Sai đã an táng Hạp Lư rồi,
lập con trưởng là Hữu làm thế tử, lại sai mười nội thị thay đổi nhau đứng ở giữa sân, mỗi khi mình đi ra đi vào thì mấy người ấy lại quát to lên, gọi tên mà bảo: - Phù Sai! mày quên cái thù vua Việt giết ông mày rồi sao ? Phù Sai liền khóc mà đáp rằng: - Dạ! không bao giờ tôi dám quên! Phù Sai lại sai Ngũ Viên và Bá Hi luyện thủy quân ở Thái Hồ, lập trường bắn ở Linh Nham Sơn để tập bắn, đợi khi hết tang ba năm, sẽ sang đánh nước Việt để báo thù . Bấy giờ Tấn Khoảnh công nhu nhược, sáu quan khanh tranh quyền, chực giết hại lẫn nhau . Tuân Di (tức là Phạm thị) cùng Sĩ Cát Xạ (tức là trung hàng thị) thân nhau giao kết hôn nhân, bởi vậy Hàn Bất Tín và Ngụy Nam Đa đều có bụng ghét, Thâm Lịch (tức là Trí thị) có yêu một gia thần, tên gọi là Lương Anh Phủ, muốn cho làm quan khanh . Lương Anh Phủ cậy có Tuân Lịch yêu, lập kế đuổi Tuân Di để thay giữ quyền chức, bởi vậy Tuân Lịch cũng sinh thù ghét Phạm thị và Trung Hàng thị . Quan thượng khanh là Triệu Uởng có người cháu tên là Ngọ, được phong ở đất Hàm Đan, mẹ Ngọ là em gái Tuân Di, cho nên Tuân Di là cậu mà Ngọ là cháu .
Năm trước, Vệ Linh công và Tề Cảnh công họp mưu phản Tấn, Triệu Uởng nước Tấn đem quân đánh Vệ . Nước Vệ sợ, xin nộp năm trăm nóc nhà để tạ tội . Triệu Uởng cho Ngọ ở lại đất Hàm Đan gọi là Vệ Cống . Chưa bao lâu, Triệu Uởng muốn thiên năm trăm nóc nhà ấy sang Tấn Dương . Ngọ sợ người nước Vệ không phục, chưa dám vâng lệnh ngay . Triệu Uởng cho là Ngọ chống cự với mình liền nổi giận, bắt về Tấn Dương mà giết đi . Tuân Di giận Triệu Uởng về việc giết cháu, mới bàn nhau với Sĩ Cát Xạ định cùng đánh Triệu Uởng để báo thù cho Ngọ . Triệu Ưởng có người mưu thần tên gọi Đổng An Vu, bấy giờ đang giữ thành Tấn Dương cho Triệu Uởng . Đổng An Vu nghe được mưu của Tuân Di và Sĩ Cát Xạ, tức khắc về Giáng Đô nói với Triệu Uởng rằng: - Phạm thị và Trung Hàng thị vẫn liên kết với nhau, nay nếu họ nổi loạn thì ta khó lòng trị được, ngài nên phòng bị trước . Triệu Uởng nói: - Nước Tấn ta vẫn có lệnh rằng kẻ nào làm loạn thì phải chịu tội chết . Ta cứ đợi hắn nổi lọan trước rồi sau sẽ hay . Đổng An Vu nói:
- Để cho hắn nổi loạn thì hại trăm họ, chẳng thà một mình tôi chết thay . Nếu có việc gì tôi xin chịu tội . Triệu Uởng không nghe . Đổng An Vu cứ sửa soạn giáp binh để đợi khi có việc . Tuân Di và Sĩ Cát Xạ tuyên bố với mọi người rằng: - Đổng An Vu sửa soạn giáp binh là có ý định hại ta . Nói xong, liền họp quân đến vây nhà Triệu Uởng . May mà Đổng An Vu đã phòng bị sẵn, mới đem quân cứu thóat được Triệu Ưởng chạy sang thành Tấn Dương . Triệu Uởng sợ hai nhà kia đem quân đến đánh, mới lập cách cố thủ . Tuân Lịch bảo Hàn Bất Tín và Ngụy Nam Đa rằng: - Triệu Uởng là đầu trong sáu quan khanh . Tuân Di và Sĩ Cát Xạ không vâng mệnh vua mà dám đem quân đuổi đánh, thế thì quyền chính về tay hai nhà ấy cả . Hàn Bất Tín nói: - Chi bằng ta buộc hai nhà ấy vào tội thủ xướng mà đánh đuổi đi . Ba người cùng vào tâu với Tấn Định công, rồi phụng mệnh Tấn Định công đem quân đi đánh Tuân Di và Sĩ Cát Xạ, Tuân Di và Sĩ Cát Xạ cố sức