intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Ebook Lịch sử Đảng bộ xã Tân Quang (1946-2016): Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:134

Thêm vào BST
Báo xấu
7
lượt xem 1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung cuốn sách đã dựng lại một cách trung thực, khách quan 70 năm xây dựng và trưởng thành của tổ chức đảng tại địa phương, đồng thời ghi lại những thành tích to lớn của cán bộ, đảng viên, nhân dân xã Tân Quang qua mỗi chặng đường lịch sử. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung phần 1 dưới đây.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ebook Lịch sử Đảng bộ xã Tân Quang (1946-2016): Phần 1

  1. LÒCH SÖÛ ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG (1946 - 2016)
  2. ÑAÛNG BOÄ THAØNH PHOÁ SOÂNG COÂNG BAN CHAÁP HAØNH ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG LÒCH SÖÛ ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG (1946 - 2016) NHAØ XUAÁT BAÛN HOÀNG ÑÖÙC
  3. LÔØI GIÔÙI THIEÄU Taân Quang laø xaõ trung du thuoäc thaønh phoá Soâng Coâng, tænh Thaùi Nguyeân. Cö daân treân ñòa baøn xaõ thuoäc 7 thaønh phaàn daân toäc laø Kinh, Taøy, Nuøng, Dao, Saùn Dìu, Saùn Chay vaø Hoa, trong ñoù ngöôøi Kinh chieám ña soá. Caùc daân toäc ñoaøn keát, giuùp ñôõ nhau trong cuoäc soáng, saûn xuaát, taïo döïng ñöôïc nhieàu neùt ñeïp vaên hoùa. Döôùi aùnh saùng caùch maïng cuûa Ñaûng, phong traøo ñaáu tranh choáng thöïc daân, phaùt xít vaø tay sai cuûa nhaân daân treân ñòa baøn xaõ ngaøy caøng lôùn maïnh. Thaùng 7/1945, sau khi chính quyeàn ñòch tan raõ, UÛy ban Nhaân daân Caùch maïng laâm thôøi ñöôïc thaønh laäp. Trong cuoäc khaùng chieán choáng thöïc daân Phaùp, xaõ Taân Loäc (töø naêm 1949 laø xaõ Taân Quang) trôû thaønh “laù chaén”, “vaønh ñai” phía Nam baûo veä caên cöù ñòa Vieät Baéc. Döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Chi boä Ñaûng (thaønh laäp ñaàu naêm 1946), daân quaân, du kích vaø nhaân daân trong xaõ giaønh ñöôïc nhieàu thaéng lôïi trong chieán ñaáu vôùi keû thuø, ñoùng goùp söùc ngöôøi, söùc cuûa cho söï nghieäp khaùng chieán, kieán quoác. Töø naêm 1954 ñeán naêm 1975, xaõ Taân Quang vöøa xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi, vöøa chi vieän söùc ngöôøi, söùc cuûa cho tieàn tuyeán mieàn Nam khaùng chieán choáng Myõ. Trong quaù trình thöïc hieän nhieäm vuï môùi, toå chöùc Ñaûng ôû ñòa phöông ngaøy caøng lôùn maïnh. Ñeán thaùng 4/1963, Chi 5
  4. boä xaõ Taân Quang ñöôïc chuaån y thaønh Ñaûng boä. Döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Chi boä - Ñaûng boä, nhaân daân trong xaõ ra söùc phaán ñaáu trong phong traøo hôïp taùc hoùa noâng nghieäp, chieán ñaáu choáng chieán tranh phaù hoaïi cuûa ñeá quoác Myõ, phaùt trieån vaên hoùa - xaõ hoäi, laøm troøn nghóa vuï vôùi Nhaø nöôùc, goùp phaàn ñaùnh thaéng giaëc Myõ xaâm löôïc. Sau khi ñaát nöôùc thoáng nhaát, nhaân daân Taân Quang ñoaøn keát vöôït qua nhöõng khoù khaên cuûa thôøi kyø bao caáp. Töø sau naêm 1986, caùn boä, nhaân daân trong xaõ phaán khôûi böôùc vaøo thöïc hieän ñöôøng loái ñoåi môùi do Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù VI (thaùng 12/1986) khôûi xöôùng vaø ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu quan troïng veà moïi maët. Thöïc hieän Ñeà aùn soá 04-ÑA/TU ngaøy 10/10/2016 cuûa Ban Chaáp haønh Ñaûng boä tænh Thaùi Nguyeân veà “Taêng cöôøng coâng taùc nghieân cöùu, bieân soaïn; tuyeân truyeàn, giaùo duïc lòch söû truyeàn thoáng caùch maïng, lòch söû Ñaûng boä ñòa phöông cho caùn boä, ñaûng vieân vaø nhaân daân tænh Thaùi Nguyeân giai ñoaïn 2016 - 2020”, Chæ thò soá 20-CT/TW ngaøy 18/1/2018 cuûa Ban Bí thö Trung öông Ñaûng “Veà tieáp tuïc taêng cöôøng, naâng cao chaát löôïng nghieân cöùu, bieân soaïn, tuyeân truyeàn, giaùo duïc lòch söû Ñaûng” cuõng nhö theo nguyeän voïng cuûa ñoâng ñaûo caùn boä, ñaûng vieân vaø nhaân daân trong xaõ, Ban Chaáp haønh Ñaûng boä xaõ Taân Quang nhieäm kyø 2015 - 2020 toå chöùc bieân soaïn vaø xuaát baûn cuoán “Lòch söû Ñaûng boä xaõ Taân Quang (1946 - 2016)”. 6
  5. Cuoán saùch laø taøi lieäu quyù, coù taùc duïng giaùo duïc saâu saéc tôùi caùn boä, ñaûng vieân vaø nhaân daân ñòa phöông, tröôùc heát laø theá heä treû veà truyeàn thoáng lòch söû, caùch maïng cuûa xaõ. Ñaây cuõng laø taøi lieäu quan troïng ñeå caáp uûy, chính quyeàn xaõ ruùt ra moät soá baøi hoïc kinh nghieäm, töø ñoù naâng cao hôn nöõa hieäu quaû trong coâng taùc laõnh ñaïo, ñieàu haønh. Trong quaù trình nghieân cöùu vaø bieân soaïn, Ban Chaáp haønh Ñaûng boä xaõ Taân Quang nhaän ñöôïc söï chæ ñaïo saùt sao cuûa Ban Thöôøng vuï, Ban Tuyeân giaùo Thaønh uûy Soâng Coâng; söï ñoùng goùp nhieät thaønh cuûa caùn boä, ñaûng vieân qua caùc thôøi kyø vaø nhaân daân ñòa phöông cuøng söï tö vaán, bieân soaïn cuûa Coâng ty Coå phaàn Saùch vaø Truyeàn thoâng Vaên hoùa Vieät. Maëc duø coù nhieàu coá gaéng trong quaù trình bieân soaïn, song do haïn cheá veà tö lieäu neân cuoán saùch khoù traùnh khoûi thieáu soùt. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä xaõ Taân Quang mong nhaän ñöôïc ñoùng goùp cuûa baïn ñoïc ñeå chaát löôïng cuoán saùch ñöôïc naâng cao trong nhöõng laàn xuaát baûn tieáp theo. Traân troïng caûùm ôn! T/M BCH ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG BÍ THÖ Ngoâ Thò Chi 7
  6. Môû ñaàu TAÂN QUANG - QUEÂ HÖÔNG, CON NGÖÔØI, TRUYEÀN THOÁNG I. Queâ höông Taân Quang laø xaõ thuoäc thaønh phoá Soâng Coâng, tænh Thaùi Nguyeân. Phía ñoâng baéc cuûa xaõ tieáp giaùp vôùi phöôøng Taân Thaønh (thaønh phoá Thaùi Nguyeân) vaø phöôøng Löông Sôn (thaønh phoá Soâng Coâng), phía ñoâng nam giaùp phöôøng Baùch Quang (thaønh phoá Soâng Coâng), phía taây giaùp xaõ Baù Xuyeân (thaønh phoá Soâng Coâng) vaø phía baéc giaùp phöôøng Tích Löông, xaõ Thònh Ñöùc (thaønh phoá Thaùi Nguyeân). Ñeán naêm 2016, toång dieän tích töï nhieân cuûa xaõ laø 11,06km2, trong ñoù dieän tích ñaát noâng - laâm nghieäp chieám ña soá vôùi 8.796ha vaø daân soá laø 4.868 ngöôøi. Trung taâm xaõ Taân Quang caùch trung taâm thaønh phoá Soâng Coâng khoaûng 10km veà phía baéc. Do tieáp giaùp vôùi thaønh phoá Thaùi Nguyeân neân nhöõng söï kieän lôùn cuûa vuøng, cuûa tænh coù taùc ñoäng nhanh choùng vaø maïnh meõ ñeán ñòa phöông. Ngaøy nay, do gaàn vôùi Khu Coâng nghieäp Soâng Coâng neân Ñaûng boä, chính quyeàn vaø nhaân daân Taân Quang coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå giaûi quyeát vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng, thu huùt voán ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp vaø chuyeån dòch maïnh meõ cô caáu kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, ñöa queâ höông ngaøy caøng phaùt trieån. 9
  7. BAN CHAÁP HAØNH ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG Ñòa hình chuû yeáu cuûa Taân Quang laø goø, ñoài thaáp vôùi ñoä cao trung bình töø 25 ñeán 30m, xen keõ laø caùc caùnh ñoàng nhoû. Ñòa hình cuûa xaõ thaáp daàn töø taây baéc xuoáng ñoâng nam. ÔÛ caùc khu vöïc goø, ñoài, nhaân daân ñaåy maïnh troàng caùc loaïi caây coâng nghieäp (chuû yeáu laø cheø), caây aên quaû (böôûi, taùo, oåi, na...), troàng röøng (chuû yeáu laø keo). Phaàn ñòa hình töông ñoái baèng phaúng phuø hôïp vôùi thaâm canh luùa, hoa maøu vaø moät soá caây löông thöïc khaùc nhö ngoâ, khoai, saén... Quaù trình phaân tích ñòa chaát, ñòa maïo treân ñòa baøn xaõ cho thaáy ôû Taân Quang coù 2 loaïi ñaát chính laø ñaát phuø sa vaø ñaát feralit. Ñaát phuø sa ñöôïc hình thaønh trong quaù trình boài tuï töø caùc con suoái. Ñaát coù thaønh phaàn cô giôùi töø nheï ñeán trung bình, phaûn öùng trung tính, ñoä no ba-zô cao vaø haøm löôïng dinh döôõng trung bình ñöôïc phaân boá ôû caùc caùnh ñoàng nhoû, heïp phuø hôïp vôùi thaâm canh luùa nöôùc, caùc loaïi rau maøu (su haøo, baép caûi, ôùt, khoai taây). Döôùi söï taùc ñoäng cuûa nhieät ñoä, ñoä aåm vaø söï hoaït ñoäng cuûa caùc vi sinh vaät ñaõ giaûi phoùng oxit saét, nhoâm... hình thaønh neân ñaát feralit coù maøu ñoû vaøng, taàng phong hoùa daøy. Loaïi ñaát naøy thích hôïp vôùi troàng caùc loaïi caây aên quaû, caây coâng nghieäp ngaén ngaøy vaø troàng röøng. Treân ñòa baøn xaõ Taân Quang khoâng coù soâng hay suoái lôùn, chæ coù moät vaøi con suoái nhoû. Suoái La Laùch (hay suoái Voù Ngöïa) laø ranh giôùi töï nhieân giöõa xaõ Taân Quang1 vaø 1. Suoái La Laùch chaûy doïc caùc xoùm Taân Tieán, Taân Thaønh 2, Taân Thaønh 3 cuûa xaõ Taân Quang. 10
  8. Lòch söû Ñaûng boä xaõ Taân Quang (1946 - 2016) phöôøng Tích Löông, thaønh phoá Thaùi Nguyeân. Ñaây laø con suoái ít bò gaáp khuùc maø doøng chaûy töông ñoái thaúng. Suoái Caûnh Tay chaûy qua caùc xoùm Laøng Doã, La Chöôõng, Röøng Giang, La Ñaøng daøi 1,2km roài chaûy vaøo ñòa phaän xaõ Baù Xuyeân. Suoái Ñoàng Bôø Höông baét ñaàu töø xoùm Ñoâng Tieán, chaûy qua xoùm Taân Tieán roài ñeán khu vöïc Ba Coáng vaø ñoå vaøo phöôøng Taân Thaønh (thaønh phoá Thaùi Nguyeân). Beân caïnh ñoù, thöôïng nguoàn suoái Coáng Ñình cuõng ñöôïc baét ñaàu taïi xaõ Taân Quang. Con suoái naøy chaûy qua caùc xoùm Taân Myõ, Baøi Laøi, La Ñaøng vôùi chieàu daøi 1,5km roài chaûy vaøo xaõ Baù Xuyeân. Trong suoát tieán trình lòch söû, caùc con suoái naøy cung caáp nöôùc sinh hoaït vaø phuïc vuï cho saûn xuaát noâng nghieäp. Taän duïng doøng nöôùc, nhaân daân xaây döïng vaø töøng böôùc hoaøn thieän heä thoáng thuûy lôïi (möông, phai, ñaäp nhoû) ñeå daãn nöôùc vaøo caùc ruoäng; laép heä thoáng oáng nöôùc (baèng böông, tre, nöùa vaø sau naøy laø oáng nhöïa) ñeå ñöa nöôùc veà caùc khu daân cö. Naêm 1977, keânh daãn nöôùc hoà Nuùi Coác baét ñaàu ñöôïc xaây döïng treân ñòa baøn xaõ daøi khoaûng 2km. Keânh Nuùi Coác ñaõ chaën doøng khieán doøng chaûy cuûa moät soá con suoái bôùt xieát hôn khi coù möa lôùn. Hieän nay, ngoaøi tuyeán keânh chính hoà Nuùi Coác chaûy qua, treân ñòa baøn xaõ Taân Quang coù 2 tuyeán keânh nhoû daãn nöôùc töø keânh hoà Nuùi Coác ñeán caùc caùnh ñoàng, ñoù laø keânh N63 (daøi 2km) vaø keânh N10 (daøi 1,3km). Taïi xoùm Ñoâng Tieán vaø La Chöôõng, 2 maùy bôm coâng suaát lôùn ñang ñöôïc söû duïng ñeå ñöa nöôùc leân khu vöïc 11
  9. BAN CHAÁP HAØNH ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG ruoäng canh taùc. Töø khi ñöôïc hoaøn thaønh ñeán nay, keânh daãn nöôùc hoà Nuùi Coác ñoùng vai troø raát lôùn ñeán saûn xuaát noâng nghieäp noùi rieâng vaø söï phaùt trieån veà kinh teá - xaõ hoäi noùi chung cuûa Taân Quang. Theo lôøi keå cuûa caùc cuï cao tuoåi ôû ñòa phöông, töø xöa haàu heát dieän tích ñòa baøn xaõ ngaøy nay laø röøng. Nguoàn lôïi röøng giaøu coù vôùi söï ña daïng veà caùc loaøi ñoäng, thöïc vaät. Ngoaøi caùc caây thaân goã lôùn nhö doåi, de, traùm, trong röøng coøn coù nhieàu loaøi caây aên quaû vaø caùc loaïi rau. Beân caïnh ñoù, caùc loaøi thuù nhö lôïn loøi, khæ cho ñeán caùc loaøi chim nhö gaø loâi, tró cuõng xuaát hieän vôùi soá löôïng lôùn. Röøng ñoùng vai troø quan troïng trong ñôøi soáng cuûa con ngöôøi vaø lòch söû cuûa xaõ Taân Quang. Töø raát sôùm, con ngöôøi ñaõ bieát döïa vaøo caùc nguoàn lôïi töø röøng ñeå sinh toàn. Trong ñieàu kieän löông thöïc haïn cheá hay trong giai ñoaïn khoù khaên cuûa caùch maïng, ngöôøi daân ñòa phöông leân röøng saên baén caùc loaøi ñoäng vaät laáy thòt, laáy maêng, rau daïi, cuû maøi ñeå aên. Do chöa ñöôïc tieáp caän vôùi thuoác taây neân nhaân daân ñaõ taän duïng caùc caây thuoác trong röøng veà chöõa trò luùc oám ñau, meät moûi, beänh taät. Trong cuoäc khaùng chieán choáng thöïc daân Phaùp, du kích ñòa phöông döïa vaøo röøng ñeå toå chöùc phuïc kích, tieâu dieät quaân ñòch. Khi ñeá quoác Myõ môû roäng chieán tranh ra mieàn Baéc, nhieàu cô quan, ñôn vò veà ñöùng chaân, sô taùn treân ñòa baøn xaõ cuõng döïa vaøo khu vöïc ñoài röøng (chuû yeáu khu vöïc röøng Khu Ñong (hay coøn goïi laø Khaâu Ñong), xoùm Khu Yeân) tieáp tuïc hoaït ñoäng vaø saûn xuaát. 12
  10. Lòch söû Ñaûng boä xaõ Taân Quang (1946 - 2016) Sau naêm 1975, toaøn xaõ coù 15ha röøng ñaõ bò chaët phaù, caùc loaïi ñoäng vaät nhö gaø loâi, caày, caùo, traên cuõng bò saên baét quaù möùc... khieán taøi nguyeân röøng bò suy giaûm nghieâm troïng. Ñeán naêm 1990, Taân Quang thöïc hieän chính saùch giao ñaát, giao röøng cho caùc hoä quaûn lyù vaø söû duïng. Thöïc hieän Chöông trình PAM 3352, nhaân daân ñòa phöông ñaåy maïnh coâng taùc troàng röøng vaø phaùt trieån kinh teá röøng. Ñeán naêm 2016, xaõ coù 173ha röøng, trong ñoù chuû yeáu laø röøng troàng; do ñoù, tieáp tuïc troàng vaø baûo veä röøng trôû thaønh moät trong nhöõng nhieäm vuï quan troïng ñaët ra cho Ñaûng boä vaø chính quyeàn ñòa phöông. Xöa kia, tình hình giao thoâng cuûa xaõ gaëp nhieàu khoù khaên. Caùc con ñöôøng treân ñòa baøn Taân Quang chuû yeáu laø ñöôøng moøn, nhoû, heïp. Traûi qua thôøi gian, caùc con ñöôøng daàn ñöôïc môû roäng, naâng caáp vaø hoaøn thieän. Khi thöïc daân Phaùp xaâm löôïc vaø ñoâ hoä nöôùc ta, chuùng tieán haønh xaây döïng ñöôøng soá 3 vôùi nhieàu muïc ñích, trong ñoù chuû yeáu phuïc vuï cho coâng cuoäc khai thaùc thuoäc ñòa vaø ñaøn aùp caùc cuoäc ñaáu tranh cuûa nhaân daân vaø phong traøo caùch maïng. Trong cuoäc khaùng chieán choáng thöïc daân Phaùp vaø ñeá quoác Myõ xaâm löôïc, treân ñöôøng soá 3 (Quoác loä 3), nhieàu taán haøng hoùa ñaõ ñöôïc vaän chuyeån ñeán caùc chieán tröôøng vaø tieáp nhaän haøng vieän trôï töø caùc nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa. Ngaøy nay, heä thoáng giao thoâng cuûa Taân Quang töông ñoái hoaøn chænh. Treân ñòa baøn cuûa xaõ coù Quoác loä 3 daøi 2km (qua caùc xoùm Taân Thaønh 1, Taân Thaønh 2, Taân Thaønh 3) 13
  11. BAN CHAÁP HAØNH ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG vaø tuyeán ñöôøng cao toác Haø Noäi - Thaùi Nguyeân vôùi chieàu daøi 2km (doïc caùc xoùm Ñoâng Tieán, Taân Tieán). Caùc tuyeán ñöôøng lieân xaõ, caùc ñöôøng truïc chính trong xaõ ñöôïc nhöïa hoùa vaø beâ toâng hoùa vôùi tyû leä 100%. Beân caïnh caùc con ñöôøng trong xoùm, maïng löôùi giao thoâng noäi ñoàng töøng böôùc ñöôïc hieän ñaïi hoùa. Tính ñeán cuoái naêm 2016, toång chieàu daøi ñöôøng truïc noäi ñoàng cuûa xaõ daøi 9,05km, trong ñoù ñaõ cöùng hoùa ñöôïc 5,453km, ñaït tyû leä 60,3%. Caùc con ñöôøng chaïy qua xaõ Taân Quang ñöôïc xaây döïng kieân coá vaø naâng caáp, ñaëc bieät vôùi 2 tuyeán Quoác loä 3 vaø cao toác Haø Noäi - Thaùi Nguyeân taïo thuaän lôïi hôn cho giao thöông, ñi laïi cuûa ngöôøi daân; chuyeån dòch cô caáu lao ñoäng, vaän taûi haøng hoùa, con ngöôøi; thu huùt caùc nhaø ñaàu tö, treân cô sôû ñoù thuùc ñaåy söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp, noâng thoân. Khí haäu ôû Taân Quang mang ñaëc tröng cuûa vuøng nhieät ñôùi aåm gioù muøa. Söï hoaït ñoäng luaân phieân cuûa gioù muøa muøa ñoâng vaø gioù muøa muøa haï aûnh höôûng saâu saéc ñeán thôøi tieát cuûa ñòa phöông. Thôøi tieát ñöôïc chia laøm 2 muøa roõ reät: Muøa noùng vaø muøa laïnh. Muøa noùng keùo daøi töø thaùng 4 ñeán thaùng 10 döông lòch. Vaøo muøa naøy, hoaït ñoäng cuûa gioù muøa ñoâng nam mang theo nhieàu hôi nöôùc laøm cho ñoä aåm taêng cao, trung bình töø 80 ñeán 95%, coù luùc gaây möa lôùn (taäp trung vaøo caùc thaùng 7, 8, 9). Muøa laïnh keùo daøi töø thaùng 11 naêm tröôùc ñeán thaùng 3 naêm sau vôùi hoaït ñoäng cuûa gioù muøa ñoâng baéc. Ñaàu muøa laïnh, ñoä aåm thaáp, trôøi 14
  12. Lòch söû Ñaûng boä xaõ Taân Quang (1946 - 2016) hanh khoâ nhöng vaøo cuoái muøa laïnh thöôøng coù möa phuøn keùo daøi, ñoä aåm cao. Khí haäu vöøa taïo ra nhöõng thuaän lôïi, song cuõng mang laïi khoâng ít khoù khaên, thaùch thöùc cho phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi vaø cuoäc soáng cuûa con ngöôøi. Nhieät ñoä cao, möa nhieàu vaøo muøa noùng phuø hôïp cho thaâm canh luùa vaø caùc caây troàng nhieät ñôùi; nhieät ñoä thaáp töø thaùng 11 naêm tröôùc ñeán thaùng 3 naêm sau taïo ñieàu kieän cho canh taùc caùc loaïi rau maøu, ngoâ, laïc, cheø. Tuy nhieân, möa lôùn vaøo muøa noùng vaø reùt ñaäm, reùt haïi keøm theo söông muoái vaøo muøa laïnh deã gaây haïi cho sinh tröôûng cuûa caây troàng, vaät nuoâi vaø laøm xaùo troän sinh hoaït cuûa ngöôøi daân. Qua tieán trình lòch söû, ñòa giôùi haønh chính, teân goïi cuûa xaõ Taân Quang nhieàu laàn thay ñoåi. Xaõ Nhaãm Quang (sau goïi laø Nhieäm Quang, Nieäm Quang, Nieäm Cuoâng) töø naêm Minh Meänh thöù 16 (naêm 1835) trôû veà tröôùc laø lî sôû (trung taâm chính trò, kinh teá, vaên hoùa) cuûa huyeän Ñoäng Hyû, phuû Phuù Bình, tænh Thaùi Nguyeân. Ñaàu theá kyû XIX, vuøng ñaát Taân Quang hieän nay thuoäc toång Nieäm Quang, huyeän Ñoàng Hyû, phuû Phuù Bình, xöù Thaùi Nguyeân1. Theo ghi cheùp trong cuoán “Ñòa danh vaø taøi lieäu löu tröõ veà laøng xaõ Baéc - Kyø”, vaøo ñaàu theá kyû 1. Vieän nghieân cöùu Haùn Noâm, Ñòa danh laøng xaõ Vieät Nam theá kyû XIX (thuoäc caùc tænh töø Ngheä Tónh trôû ra), Nxb. Vaên hoùa - Thoâng tin, Haø Noäi, 2012, tr.100. 15
  13. BAN CHAÁP HAØNH ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG XX, ñòa baøn Taân Quang ngaøy nay naèm trong xaõ Nieäm Quang thuoäc toång Nieäm Quang, huyeän Ñoàng Hyû, tænh Thaùi Nguyeân1. Trong Caùch maïng thaùng Taùm naêm 1945, sau khi giaønh chính quyeàn, UÛy ban Nhaân daân Caùch maïng laâm thôøi xaõ ñöôïc thaønh laäp, xaõ Nieäm Quang ñoåi teân thaønh xaõ Baùch Quang. Sau ngaøy baàu cöû Hoäi ñoàng Nhaân daân 2 caáp (caáp tænh vaø caáp xaõ) ôû tænh Thaùi Nguyeân (ngaøy 8/2/1946), xaõ Baùch Quang saùp nhaäp vôùi xaõ Baù Xuyeân thaønh xaõ môùi laáy teân laø xaõ Taân Loäc. Giöõa naêm 1949, xaõ Taân Loäc ñoåi teân thaønh xaõ Taân Quang. Nhö vaäy ñeán thôøi ñieåm naøy, teân goïi xaõ Taân Quang chính thöùc ra ñôøi. Cuoái naêm 1953, xaõ Taân Quang taùch thaønh 2 xaõ Taân Quang vaø Thaønh Coâng. Xaõ Taân Quang luùc ñoù coù 2 thoân Taân Yeân vaø Nieäm Cuoâng vôùi soá daân laø 2.035 ngöôøi2. Ngaøy 21/4/1965, UÛy ban Thöôøng vuï Quoác hoäi ban haønh Nghò quyeát soá 103/NQ-TVQH veà vieäc saùp nhaäp 2 tænh Baéc 1. Vuõ Thò Minh Höông, Nguyeãn Vaên Nguyeân, Philipe Papin, Ñòa danh vaø taøi lieäu löu tröõ veà laøng xaõ Baéc - Kyø, Nxb. Vaên hoùa - Thoâng tin, Haø Noäi, 2000, tr.806. Theo ñoù, toång Nieäm Quang goàm caùc xaõ: Nieäm Quang, Baù Vaân, Phuø Ñôn, Tích Meã, Trang OÂn, Baù Xuyeân. Xaõ Nieäm Quang goàm caùc xoùm: Na Ñình, Caàu Gaùo, Giöõa Ñoàng, Na Hoâm, Traïi, Laøng Môùi, Laøng Laám, Khaâu Thoø, Khaâu An, Laøng Saén, Ñoài, Baõi Ñoã, Löông Chaâu, Chuøa. 2. Ban Söu taàm caên cöù vaøo Thoâng tö cuûa Chính phuû ngaøy 16/3/1952 veà vieäc chænh ñoán chính quyeàn daân chuû nhaân daân caáp xaõ. Theo ñoù chænh ñoán 3 vaán ñeà: Thaønh phaàn caùn boä, söûa ñoåi leà loái laøm vieäc vaø chia taùch xaõ. Taøi lieäu “Thoáng keâ tình hình daân soá vaø daân toäc caùc xaõ trong tænh Thaùi Nguyeân sau giaûm toâ, caûi caùch ruoäng ñaát”, löu taïi Chi cuïc Vaên thö löu tröõ, Sôû Noäi vuï tænh Thaùi Nguyeân. 16
  14. Lòch söû Ñaûng boä xaõ Taân Quang (1946 - 2016) Kaïn vaø Thaùi Nguyeân thaønh tænh Baéc Thaùi vaø chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng theo ñôn vò haønh chính môùi töø ngaøy 1/7/1965. Töø luùc naøy, xaõ Taân Quang laø ñôn vò haønh chính thuoäc huyeän Ñoàng Hyû, tænh Baéc Thaùi. Theo Quyeát ñònh soá 113/QÑ-HÑBT ngaøy 11/4/1985 cuûa Hoäi ñoàng Boä tröôûng, xaõ Taân Quang trôû thaønh ñôn vò haønh chính thuoäc thò xaõ Soâng Coâng, tænh Baéc Thaùi vaø chính thöùc hoaït ñoäng theo ñôn vò haønh chính môùi töø ngaøy 1/7/1985. Ngaøy 6/11/1996, taïi kyø hoïp thöù 10, Quoác hoäi khoùa IX nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam ñaõ pheâ chuaån vieäc chia tænh Baéc Thaùi thaønh 2 tænh Baéc Kaïn, Thaùi Nguyeân vaø chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng theo ñôn vò haønh chính môùi töø ngaøy 1/1/1997. Xaõ Taân Quang thuoäc veà tænh Thaùi Nguyeân vaø chính thöùc hoaït ñoäng theo ñôn vò haønh chính môùi töø ngaøy 1/1/1997. Thöïc hieän Nghò quyeát soá 05/NQ-CP ngaøy 13/1/2011 cuûa Chính phuû veà vieäc ñieàu chænh ñòa giôùi haønh chính moät soá xaõ, xaõ Taân Quang ñöôïc chia taùch thaønh 2 ñôn vò haønh chính laø xaõ Taân Quang vaø phöôøng Baùch Quang. Ngaøy 15/5/2015, UÛy ban Thöôøng vuï Quoác hoäi ban haønh Nghò quyeát soá 932/NQ-UBTVQH13, trong ñoù quyeát ñònh naâng caáp thò xaõ Soâng Coâng leân thaønh phoá Soâng Coâng. Theo ñoù, xaõ Taân Quang thuoäc thaønh phoá Soâng Coâng, tænh Thaùi Nguyeân. Ñeán naêm 2016, xaõ Taân Quang coù 12 xoùm laø Taân Myõ 1, Taân Myõ 2, Taân Thaønh 1, Taân Thaønh 2, Taân Thaønh 3, Taân Tieán, Laøng Doã, Laøng Vai, La Doan, La Chöôõng, Baøi Laøi vaø Ñoâng Tieán. 17
  15. BAN CHAÁP HAØNH ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG II. Con ngöôøi, truyeàn thoáng Tröôùc Caùch maïng thaùng Taùm naêm 1945, xaõ Nieäm Quang coù khoaûng 1.600 ngöôøi. Sau caûi caùch ruoäng ñaát, daân soá cuûa xaõ taêng leân 2.170 ngöôøi vôùi 429 hoä. Trong nhöõng naêm 1965 - 1966, coù khoaûng 30 hoä ôû xaõ Vónh Khuùc, huyeän Vaên Giang, tænh Höng Yeân leân khai hoang taïi xaõ. Vaøo ngaøy 1/10/1968, daân soá xaõ Taân Quang laø 2.997 ngöôøi. Ñeán naêm 1985, 121 hoä thuoäc tieåu khu Taân Thaønh, thaønh phoá Thaùi Nguyeân ñöôïc caét chuyeån veà xaõ Taân Quang, huyeän Ñoàng Hyû, tænh Baéc Thaùi. Ñeán naêm 2016, daân soá cuûa xaõ Taân Quang laø 4.868 ngöôøi. ÔÛ Taân Quang hieän nay chæ coù coäng ñoàng ngöôøi Kinh sinh soáng, coá keát thaønh quaàn theå (xoùm laøng) vaø cuøng chung baûn saéc vaên hoùa. Coøn theo thoáng keâ veà nhaân khaåu, hieän nay cö daân ñang sinh soáng, laøm vieäc treân ñòa baøn xaõ thuoäc thaønh phaàn cuûa 7 daân toäc laø Kinh, Taøy, Nuøng, Dao, Saùn Dìu, Saùn Chay vaø Hoa, trong ñoù ngöôøi Kinh chieám ña soá vôùi 96,8%. Caùc doøng hoï lôùn goàm hoï Phaïm, hoï Döông, hoï Haø, hoï Nguyeãn. Ngöôøi daân Taân Quang coù nhieàu truyeàn thoáng toát ñeïp ñöôïc truyeàn laïi qua caùc theá heä. Ngay töø nhöõng ngaøy ñaàu, nhaân daân Taân Quang caàn cuø, khoâng ngaïi khoù khaên, töø ñoù khai phaù ñaát ñai, laäp laøng môû xoùm. Duø cuoäc soáng coøn nhieàu khoù khaên song nhaân daân Taân Quang luoân yeâu thöông, ñuøm boïc laãn nhau, “chia ngoït seû buøi”. Beân caïnh ñoù, caùc theá heä nhaân daân Taân Quang coøn coù loøng yeâu nöôùc noàng naøn vaø saâu saéc. 18
  16. Lòch söû Ñaûng boä xaõ Taân Quang (1946 - 2016) Ngaøy 1/9/1858, thöïc daân Phaùp noå suùng taïi baùn ñaûo Sôn Traø (nay thuoäc thaønh phoá Ñaø Naüng) chính thöùc xaâm löôïc Vieät Nam. Sau khi chieám 6 tænh Nam Kyø, chuùng töøng böôùc môû roäng ñaùnh chieám ra Baéc Kyø. Ngaøy 19/3/1884, quaân Phaùp baét ñaàu tieán coâng ñaùnh chieám thaønh Thaùi Nguyeân. Chuùng vaáp phaûi söï khaùng cöï quyeát lieät cuûa binh lính trieàu ñình vaø nhaân daân do Nguyeãn Quang Khoaùng chæ huy. Maëc duø ñaõ chieám ñöôïc thaønh Thaùi Nguyeân nhöng do thöôøng xuyeân bò quaân daân trieàu ñình quaáy roái neân ngaøy 21/3/1884, quaân Phaùp phaûi ruùt veà Baéc Ninh. Ngaøy 15/4/1884, thöïc daân Phaùp huy ñoäng 2 ñaïi ñoäi lính thuûy ñaùnh boä vaø moät soá binh lính ngöôøi Vieät do Thieáu taù Raây-gaùt chæ huy töø Ña Phuùc taán coâng ñaùnh chieám Caûi Ñan (luùc ñoù thuoäc toång YÛ Na, huyeän Phuù Löông, phuû Toøng Hoùa). Ngaøy 16/4/1884, töø Caûi Ñan chuùng tieán ñaùnh vaø chieám thaønh Thaùi Nguyeân. Tuy nhieân ñeán ngaøy 19/4/1884, quaân Phaùp moät laàn nöõa phaûi ruùt khoûi thaønh Thaùi Nguyeân. Ñeán thaùng 5/1884, quaân Phaùp chính thöùc chieám ñoùng thaønh Thaùi Nguyeân; töø ñoù töøng böôùc môû roäng phaïm vi chieám ñoùng trong toaøn tænh, trong ñoù coù ñòa baøn thaønh phoá Soâng Coâng ngaøy nay. Thöïc daân Phaùp ñaõ töøng böôùc xaây döïng vaø hoaøn thieän boä maùy thoáng trò nhaèm phuïc vuï cho coâng cuoäc khai thaùc thuoäc ñòa. Tröôùc naêm 1945, Taân Quang thuoäc xaõ Nieäm Quang, toång Nieäm Quang (Nieäm Cuoâng), huyeän Ñoàng Hyû, 19
  17. BAN CHAÁP HAØNH ÑAÛNG BOÄ XAÕ TAÂN QUANG tænh Thaùi Nguyeân. Chaùnh toång vaøo thôøi kyø ñoù laø Döông Vaên Giaù (Chaùnh Tính), Phoù Chaùnh toång laø Chu Quang Chaâu (Phoù toång Sen). Ñöùng ñaàu xaõ laø lyù tröôûng, döôùi coù phoù lyù, tröông tuaàn, chöôûng baï. Vôùi chính saùch “caûi löông höông chính” baét ñaàu vaøo nhöõng naêm 20 cuûa theá kyû XX, thöïc daân Phaùp ñöa nhieàu tay sai vaøo boä maùy chính quyeàn nhaèm taêng cöôøng aùp böùc, boùc loät nhaân daân. Chuùng boùp ngheït daân chuû, caám nhaân daân hoäi hoïp, tham gia caùc toå chöùc tieán boä. Teä mua quan, baùn chöùc dieãn ra coâng khai, phoå bieán. Taát caû caùc chöùc saéc nhö lyù tröôûng, phoù lyù, tieân chæ, thöù chæ... ñeàu ñaõ ñöôïc saép xeáp töø tröôùc. Cuøng vôùi xaây döïng boä maùy thoáng trò, thöïc daân Phaùp ra söùc vô veùt, boùc loät nhaân daân veà kinh teá. Chæ tính rieâng trong 10 naêm (1913 - 1923), 2 teân ñòa chuû ngöôøi Phaùp laø Raâynoâ (Reynaud) vaø Keùppleâ (Keppler) ñaõ cöôùp 518ha trong toång soá 611ha ruoäng ñaát cuûa noâng daân xaõ Nieäm Quang ñeå laäp ñoàn ñieàn Sôn Coát. Phaàn lôùn 93ha ñaát canh taùc coøn laïi naèm trong tay ñòa chuû ngöôøi Vieät1. Soáng döôùi cheá ñoä thöïc daân, nöûa phong kieán, nhaân daân xaõ Nieäm Quang phaûi ñoùng nhieàu thöù thueá voâ lyù, trong ñoù coù thueá thaân (thueá ñinh) - ñaùnh vaøo taát caû nam giôùi töø 18 ñeán 60 tuoåi. Theo Nghò ñònh ngaøy 2/6/1897 cuûa Toaøn quyeàn Ñoâng Döông, ñònh möùc thueá thaân phaûi noäp 2,5 ñoàng moãi naêm (töông ñöông 1 taï thoùc luùc baáy giôø). Tuy nhieân, 1. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä thaønh phoá Soâng Coâng, Lòch söû Ñaûng boä thaønh phoá Soâng Coâng (1985 - 2015), Thaùi Nguyeân, 2015, tr.25. 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2