Ebook Truyền thống cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Lao và Chải (1961-2018): Phần 2

Chia sẻ: Dangnhuy08 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

7
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiếp nội dung phần 1, cuốn sách Truyền thống cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Lao và Chải (1961-2018) phần 2 cung cấp cho người đọc những kiến thức như: Chi bộ và nhân dân các dân tộc xã Lao Và Chải thực hiện các kế hoạch Nhà nước, góp phần bảo vệ biên cương Tổ quốc (1976 - 1985); Cán bộ, đảng viên và nhân dân các dân tộc xã Lao Và Chải trong 15 năm đầu thực hiện đường lối đổi mới (1986 - 2000);... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ebook Truyền thống cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Lao và Chải (1961-2018): Phần 2

Chƣơng IV CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN VÀ NHÂN DÂN CÁC DÂN TỘC XÃ LAO VÀ CHẢI TRONG 15 NĂM ĐẦU THỰC HIỆN ĐƢỜNG LỐI ĐỔI MỚI (1986 - 2000) Sau khi đất nước thống nhất, tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, nhân dân Lao Và Chải dưới sự lãnh đạo của Đảng đã phát huy truyền thống cách mạng, khắc phục khó khăn, từng bước ổn định đời sống. Tuy nhiên, bước sang giữa thập niên 80, cơ chế tập trung quan liêu bao cấp bộc lộ những mặt yếu kém, trở thành lực cản trên con đường phát triển của đất nước. Trong thực hiện Khoán 100, thu nhập của xã viên tuy có tăng nhưng chưa tương xứng với công sức lao động, tình trạng khoán trắng của hợp tác xã làm giảm sút hiệu quả sản xuất, nhiều nông dân trả lại ruộng khoán. Cuộc điều chỉnh “giá - lương - tiền” năm 1985 khiến lạm phát ngày càng tăng, sản xuất trì trệ, hàng hóa khan hiếm. Trên thế giới, hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa lâm vào khủng hoảng, các thế lực thù địch đứng đầu là đế quốc Mỹ ráo riết chống phá cách mạng, thực hiện âm mưu “Diễn biến hòa bình”. Với tinh thần tôn trọng sự thật, nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật, Đảng đã phân tích sâu sắc những khuyết điểm trong quá trình lãnh đạo nhân dân, trên cơ sở đó, xây dựng các Dự thảo Văn kiện chuẩn bị trình Đại hội toàn quốc lần thứ VI, đề ra chủ trương, giải pháp đổi mới đất nước với nội dung cốt lõi là: đổi mới cách 90
nghĩ, cách làm (đổi mới tư duy, nhất là tư duy về kinh tế); đổi mới phong cách làm việc, đổi mới tổ chức và cán bộ, nhằm thực hiện quyết tâm chiến lược: xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, chuyển hoạt động kinh tế sang hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa. Thực hiện Chỉ thị số 80-CT/TW ngày 11/3/1986 của Ban Bí thư Trung ương Đảng “Về tổ chức Đại hội Đảng bộ các cấp”, ngày 11/8/1986, Đại hội Chi bộ xã Lao Và Chải lần thứ X (nhiệm kỳ 1986 - 1988) diễn ra tại trụ sở Ủy ban nhân dân xã với sự tham dự của 19 đảng viên. Đại hội khẳng định những kết quả của chi bộ và nhân dân các dân tộc trong xã đạt được, chỉ ra những thiếu sót, khuyết điểm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội nhiệm kỳ 1982 - 1986. Đại hội đề ra phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu của nhiệm kỳ 1986 - 1988: Tập trung mọi lực lượng cho mặt trận hàng đầu là sản xuất nông nghiệp, nhằm ổn định vấn đề lương thực - thực phẩm, đủ ăn và có tích lũy. Tiếp tục thực hiện cải cách giáo dục, bảo đảm đủ cơ sở vật chất, giáo viên, nâng cao chất lượng dạy và học. Đẩy mạnh xây dựng nếp sống văn hóa mới, thực hiện vệ sinh phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Giữ vững quốc phòng - an ninh. Đổi mới công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể. Đại hội bầu Chi ủy gồm 3 đồng chí. Đồng chí Thào Sính Chá được tín nhiệm bầu giữ chức Bí thư, đồng chí 91
Vừ Chúa Chang - Phó Bí thư (Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã) (1). Từ ngày 15 - 18/12/1986, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI được tổ chức tại Thủ đô Hà Nội. Đại hội quyết định đường lối đổi mới toàn diện đất nước, mở ra bước ngoặt mới cho cách mạng Việt Nam. Đại hội đề ra nhiệm vụ chung cho cả chặng đường đầu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, kế hoạch Nhà nước 5 năm (1986 - 1990), tập trung thực hiện 3 chương trình kinh tế lớn: lương thực - thực phẩm, hàng tiêu dùng và hàng xuất khẩu. Ngày 05/4/1988, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW “Về đổi mới quản lý kinh tế nông nghiệp”(còn gọi là Khoán 10), trong đó xác định: Hộ xã viên là đơn vị kinh tế tự chủ, tự quản và nhận khoán với hợp tác xã. Ruộng được giao khoán đến hộ gia đình theo bình quân nhân khẩu, các hộ chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh. Thực hiện sự chỉ đạo của Huyện ủy Yên Minh, ngày 12/11/1988, Đại hội Chi bộ xã Lao Và Chải lần thứ XI (nhiệm kỳ 1988 - 1991) được tổ chức tại trụ sở xã với sự tham dự của 19đảng viên. Đại hội tiến hành kiểm điểm sự lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị nhiệm kỳ 1986 - 1988 và đề ra phương hướng, nhiệm vụ chung cho nhiệm kỳ 1989 - 1991: Thực hiện Khoán 10 theo (1) Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Yên Minh nhiệm kỳ 1986 - 1988, đồng chí Vừ Chúa Chang - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã được bầu vào Ban Chấp hành Đảng bộ huyện. 92
Nghị quyết của Bộ Chính trị, chú trọng xây dựng kế hoạch phù hợp trên cơ sở khai thác thế mạnh về đất đai, lao động, thực hiện khoán gọn đến từng hộ, đảm bảo sự công bằng, tạo khí thế lao động mới trong nông dân, khuyến khích sản xuất phát triển. Quan tâm phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân. Tăng cường quốc phòng - an ninh. Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vững mạnh. Đại hội bầu 3 đồng chí vào Chi ủy, đồng chí Vừ Chúa Chang được bầu giữ chức Bí thư Chi bộ(1), đồng chí Sùng Mí Cấu - Phó Bí thư Chi bộ. Bước vào công cuộc đổi mới, Chi bộ Lao Và Chải đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ mới. Thời điểm những năm 1986 - 1990, vấn đề đổi mới tư duy, nhận thức của cán bộ, đảng viên được coi là vấn đề có tính chất quyết định, ảnh hưởng lớn đến cục diện chung. Bởi vậy, chi bộ rất coi trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và cử cán bộ đi đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị. Cán bộ được thử thách, giao các công việc khác nhau, phân công cụ thể Đảng ủy viên phụ trách các thôn, tạo mối liên hệ chặt chẽ giữa Đảng với quần chúng, động viên nhân dân phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống. Các đảng viên đều phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu, giữ vững đạo (1) Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Yên Minh nhiệm kỳ 1988 - 1991, đồng chí Vừ Chúa Chang - Bí thư Chi bộ xã được bầu vào Ban Chấp hành Đảng bộ huyện. 93
đức cách mạng, nhiều đồng chí được nhân dân tín nhiệm bầu và giao những trọng trách ở thôn. Song song với việc rèn luyện phẩm chất đạo đức , chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ , Chi bộ duy trì kiểm tra tư cách đảng viên theo tinh thần Nghi ̣quyế t số 04- NQ/TW ngày 12/9/1987 của Bộ Chính trị (khóa V) “Về cuộc vận động làm trong sạch và nâng cao sức chiến đấu của tổ chức Đảng và bộ máy Nhà nước, làm lành mạnh các quan hệ xã hội”. Quá trình thực hiện kiểm tra ở Chi bộ và đảng viên được tiến hành nghiêm túc, cả tập thể và cá nhân đều nhận rõ những ưu, khuyết điểm, nguyên nhân của những tồn tại để tìm ra hướng sửa chữa. Do vậy, tổ chức Đảng ngày càng được củng cố vững mạnh. Những năm 1986 - 1990, hoạt động của Hội đồng nhân dân xã có những đổi mới tích cực trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ. Chức năng giám sát, điều hành và giải quyết những kiế n nghi ̣chính đáng của cử tri được thực hiện tốt. Quyền làm chủ của nhân dân trên các lĩnh vực của đời sống xã hội được phát huy. Qua các kỳ họp của Hội đồng nhân dân, nhiều mục tiêu, nghị quyết đề ra đều bám sát tình hình địa phương. Trong những năm 1986 - 1990, chi bộ xã lãnh đạo thành công cuộc bầu cử Quốc hội khóa VIII và Hội đồng nhân dân 2 cấp vào ngày 19/4/1987 và cuộc bầu cử Hội đồng nhân dân 3 cấp (ngày 19/11/1989). Các cuộc bầu cử thu hút gần 100% cử tri tham gia bỏ phiếu. Hội đồng nhân dân xã khóa XIII (nhiệm kỳ 1987 - 1989) được bầu gồm 19 đại biểu. Tại kỳ họp thứ nhất, 94
Hội đồng nhân dân bầu đồng chí Sùng Mí Cấu làm Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, đồng chí Vàng Vả Sài - Phó Chủ tịchỦy ban nhân dân xã. Hội đồng nhân dân xã khóa XIV (nhiệm kỳ 1989 - 1994) được bầu gồm 19 đại biểu. Tại kỳ họp thứ nhất, Hội đồng nhân dân bầu đồng chí Giàng Mí Phứ làm Thư ký Hội đồng; đồng chí Sùng Mí Cấu làm Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, đồng chí Giàng Dũng Lềnh - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã. Qua các cuộc bầu cử, Ủy ban nhân dân xã được củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động, phát huy vai trò trong công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành thực hiện Nghị quyết của Đại hội chi bộ và Hội đồng nhân dân xã. Mă ̣t trâ ̣n Tổ quố c làm tố t công tác hiê ̣p thương , giớ i thiê ̣u đa ̣i biể u ứng cử vào Hô ̣i đồ ng nhân dân , làm cầ u nố i giữa người dân và chinh quyề n ; tạo mố i liên kế t ́ chă ̣t chẽ để xây dựng khố i đa ̣i đoàn kế t toàn dân vững mạnh. Đoàn Thanh niên hăng hái thi đua “Xây dựng chi đoàn vững mạnh”, tham gia tích cực trong cuộc vận động “Dân số - Kế hoạch hóa gia đình” . Hội Phụ nữ xã sôi nổi với phong trào “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình ấm no hạnh phúc”. Đặc biệt, trong quá trình thực hiện Khoán 10, các đoàn thể tập trung tuyên truyền vận động hội viên, đoàn viên đi đầu, mạnh dạn áp dụng những tiến bộ khoa học - kỹ thuật, thâm canh, tăng năng suất cây trồng, vật nuôi. Các đoàn viên, thanh niên, hội viên đóng góp hàng nghìn ngày công tu sửa các công trình thủy lợi, đường giao 95
thông, các công trình phúc lợi xã hội như: trường học, trạm y tế; đồng thời giúp đỡ các gia đình liệt sĩ, thương binh; ủng hộ lương thực, thực phẩm, quần áo cho những hộ đặc biệt khó khăn. Trong 5 năm đầu thực hiện công cuộc đổi mới (1986 - 1990), công tác củng cố tổ chức Đảng, chính quyền và các đoàn thể quần chúng có nhiều tiến bộ. Nội dung và phương thức hoạt động của Đảng ủy và chính quyền từng bước được đổi mới, phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh những chuyển biến tích cực vẫn còn những mặt hạn chế cần khắc phục, đó là vai trò của tổ chức Đảng chưa được phát huy, chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, nhất là trong lãnh đạo quản lý kinh tế, chất lượng các buổi sinh hoạt Đảng chưa cao, trình độ cán bộ, đảng viên yếu, chưa theo kịp cơ chế mới, còn có đảng viên giảm sút ý chí chiến đấu, vi phạm kỷ luật Đảng. Hoạt động của các đoàn thể quần chúng có nhiều đổi mới về nội dung và phương thức hoạt động sát với thực tế. Song, do trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ đoàn thể còn hạn chế, hoạt động thiếu đồng bộ nên hiệu quả chưa cao. Trên mặt trận sản xuất nông nghiệp, chi bộ và chính quyền xã tổ chức cho toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xã học tập nội dung Khoán 10, bà con được bàn bạc cụ thể về tình hình đất đai của địa phương, cách phân loại để tính thuế. Theo hướng dẫn của cấp 96
trên, các hợp tác xã tiến hành giao ruộng nương, trâu bò cho các hộ xã viên. Việc triển khai Nghị quyết 10 của Bộ chính trị đã đem lại kết quả, sức sản xuất được sử dụng có hiệu quả hơn, sản xuất được giao đến hộ nông dân, bộ máy quản lý hợp tác xã bớt cồng kềnh, thu nhập của nhân dân được tăng... Nhờ vậy, diện tích và sản lượng lương thực hàng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu được giao. Các giống lúa mới năng suất cao được đưa vào gieo cấy thử nghiệm, được nhân dân hưởng ứng. Các tiến bộ khoa học - kỹ thuật được coi trọng, trình độ thâm canh ngày càng được nâng lên, nhân dân đã bắt đầu chú ý đến việc bón phân, sử dụng giống mới, phun thuốc phòng trừ sâu bệnh hại lúa. Việc thâm canh cây màu cũng được chú trọng. Sau khi nhận ruộng, bà con nông dân phấn khởi sản xuất, đầu tư công sức cày bừa, sử dụng giống mới phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu địa phương, đảm bảo cấy hết diện tích, tỷ lệ mạ sống đạt 90%. Công tác thủy lợi, củng cố mương phai được tiến hành thường xuyên, các khâu phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cung cấp tốt nên lúa, ngô, sắn… đều phát triển. Đặc biệt, trong thời gian này, toàn xã đã khai phá và chuyển hàng chục ha đất nương thành ruộng bậc thang để trồng lúa nước. Năm 1990, tổng sản lượng lương thực quy thóc đạt 908 tấn (tăng 70 tấn so với những năm thực hiện Khoán 100), bình quân lương thực đạt 270 kg/người/năm. 97
Trong chăn nuôi, thực hiện tốt việc tiêm phòng cho đàn gia súc, gia cầm nên không xảy ra dịch bệnh. Nhiều hộ gia đình đầu tư phát triển quy mô đàn, từng bước tạo ra sản phẩm hàng hóa. Năm 1990, cả xã có 544 con trâu, 450 con bò, 600 con lợn, 9.000 con gia cầm. Cùng với trồng trọt và chăn nuôi, lâm nghiệp cũng là một thế mạnh của xã Lao Và Chải. Trong 5 năm (1986 - 1990), địa phương trồng được 120 ha rừng, chủ yếu là: sa mộc, trẩu, lát, bương,... Ủy ban nhân dân xã tổ chức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân học tập về “Pháp lệnh bảo vệ rừng” và giao đất, giao rừng cho hộ xã viên quản lý, sử dụng. Tình trạng khai thác, buôn bán lâm sản trái phép, đốt phá rừng làm nương trên địa bàn giảm đáng kể. Hệ thống giao thông, thủy lợi trong xã được quan tâm đúng mức. Xã đã huy động nhân dân tham gia sửa sang, làm đường giao thông nông thôn, các tuyến đường liên thôn; tích cực sửa mương phai phục vụ sản xuất. Kinh tế bước đầu chuyển biến, tạo điều kiện cho các hoạt động văn hóa - xã hội phát triển. Hệ thống giáo dục được củng cố. Tuy cơ sở vật chất phục vụ việc dạy và học còn nghèo nàn, thiếu thốn, trường thiếu lớp, thiếu giáo viên, tỷ lệ học sinh đến trường chưa cao, song chất lượng giáo dục được quan tâm hơn, phong trào thi đua “dạy tốt, học tốt” được chú trọng chỉ đạo, công tác quản lý giáo dục từng bước được đổi mới. Năm học 1986 - 1987, trường cấp I có 28 lớp, 820 học sinh. Tỷ lệ học sinh xếp loại hạnh kiểm tốt đạt 90%, lên lớp đạt trên 95%. 98
Công tác y tế, chăm sóc sức khỏe cho người dân vẫn được duy trì. Trạm y tế thực hiện tốt các chương trình y tế quốc gia, trong đó có tiêm chủng mở rộng, đẩy mạnh công tác truyền thông phòng bệnh, khám chữa bệnh cho 1.500 lượt người/năm.Tuy nhiên, do cơ sở vật chất của trạm y tế xã còn nhiều khó khăn, trang thiết bị khám, chữa bệnh còn thiếu, trình độ chuyên môn và công tác tổ chức, quản lý còn hạn chế, công tác vận động sinh đẻ có kế hoạch chưa được chú trọng, dịch bệnh sốt rét vẫn xảy ra. Hoạt động văn hóa, xã hội từng bước được củng cố. Nhân dân trong xã tích cực hưởng ứng cuộc vận động xây dựng đời sống văn hóa mới, gia đình văn hóa mới, con người mới xã hội chủ nghĩa. Các tập tục lạc hậu có chiều hướng giảm; phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao phát triển rộng khắp các thôn, góp phần cải thiện đời sống tinh thần cho nhân dân. Trong công tác quốc phòng - an ninh, chi bộ Lao Và Chải tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng cho cán bộ, đảng viên, nhân dân và lực lượng vũ trang trong tình hình mới, nhận rõ âm mưu thâm độc của kẻ thù, sẵn sàng ứng phó khi có tình huống xảy ra. Ban Công an xã làm tốt công tác quản lý nhân hộ khẩu, hỗ trợ tư pháp, tuần tra canh gác, bảo vệ tài sản và tính mạng cho nhân dân. Phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc phát triển mạnh mẽ, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội ở địa phương. 99
Quán triệt Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 30/7/1987 của Bộ Chính trị “Về xây dựng khu vực phòng thủ”, chi bộ Lao Và Chải chỉ đạo củng cố vững chắc thế trận quốc phòng toàn dân, kết hợp kinh tế với quốc phòng, xây dựng lực lượng dân quân vững mạnh, rộng khắp, đổi mới công tác huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”. Cả xã biên chế 1 đại đội, mỗi thôn 1 tiểu đội, hoàn thành huấn luyện định kỳ 100% đạt yêu cầu, trong đó có 85% khá, giỏi. Địa phương tổ chức diễn tập chiến đấu kết hợp với công tác dân vận, làm đường giao thông, phòng chống bão lũ, phòng cháy, chữa cháy rừng... Công tác tuyển chọn và gọi thanh niên nhập ngũ được thực hiện nghiêm túc. Trong 5 năm (1986 - 1990), xã có 12 thanh niên lên đường làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc (đạt 100% chỉ tiêu huyện giao). Qua 5 năm (1986 - 1990) thực hiện đường lối đổi mới, chi bộ Lao Và Chải lãnh đạo nhân dân xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, từng bước chuyển sang sản xuất hàng hóa. Trên cơ sở xác định thế mạnh của địa phương là phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp, trọng tâm là cây lương thực; cùng với thực hiện Khoán 10 đã tạo điều kiện tháo gỡ dần khó khăn, đưa sản xuất của xã đi lên. An ninh lương thực từng bước được đảm bảo, nhiều hộ gia đình đã đủ ăn và có lương thực dự trữ. Lĩnh vực giáo dục, y tế phát triển, quốc phòng - an ninh giữ vững. Những kết quả trên tuy là bước đầu, song đã tạo nền tảng, là niềm tin để chi bộ và nhân dân các dân tộc 100
Lao Và Chải vững bước vào chặng đường đẩy mạnh công cuộc đổi mới. Bước vào thực hiện đường lối của Đảngtrong hoàn cảnh còn nhiều khó khăn, việc áp dụng những chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước vào tình hình cụ thể của địa phương còn thiếu linh hoạt, năng động, sáng tạo, vận dụng một cách duy ý chí, máy móc nên kết quả đạt được còn hạn chế. Cách nghĩ, cách làm chậm được đổi mới. Trong quá trình thực hiện còn lúng túng, thiếu kiểm tra, đôn đốc. Công tác xây dựng Đảng chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ cách mạng mới... Tuy nhiên, những chủ trương, chính sách đổi mới về kinh tế, chính trị, xã hội đã tạo tiền đề thuận lợi cho việc tiếp tục thực hiện công cuộc đổi mới trong những năm tiếp theo. Đặc biệt từ khi thực hiện Khoán 10, sản xuất nông nghiệp của Lao Và Chải có nhiều tiến bộ, kinh tế cá thể, hộ gia đình phát triển, sản lượng lương thực tăng nhanh, đời sống nông dân được cải thiện rõ rệt. Giải quyết được vấn đề lương thực là bước khởi đầu để thực hiện những cải cách về văn hóa - xã hội, giữ ổn định tình hình trật tự an toàn xã hội, điều đó cũng chứng tỏ đường lối và bước đi mà Đảng và Nhà nước ta đã lựa chọn là đúng đắn. Năm 1991 là năm diễn ra nhiều sự kiện chính trị trọng đại trên chính trường quốc tế và cả trong nước. Sau những cố gắng cải tổ đất nước không thành công, Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu rơi vào khủng hoảng và sụp đổ. 101
Tháng 6/1991, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng đã tổng kết những kết quả mà Đảng và nhân dân ta đã đạt được trong 5 năm đầu đổi mới,đồng thời cũng chỉ ra khuyết điểm, hạn chế, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm. Đại hội đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Chiến lược ổn định và phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2000, đồng thời bổ sung và hoàn chỉnh đường lối của Đảng, đề ra phương hướng, nhiệm vụ 5 năm (1991 - 1995), nhằm đưa đất nước thoát ra khủng hoảng kinh tế - xã hội. Dưới ánh sáng Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII trong bối cảnh quốc tế và trong nước có những diễn biến phức tạp, sự chỉ đạo của Đảng bộ Yên Minh, chấp hành Chỉ thị 59-CT/TW của Ban Bí thư, ngày 17/9/1991, Đại hội Chi bộ xã Lao Và Chải lần thứ XII (vòng 2)1 nhiệm kỳ 1991 - 1995 được tổ chức với sự tham dự của 19 đảng viên. Với tinh thần làm việc nghiêm túc, Đại hội đã thẳng thắn đánh giá kết quả 5 năm thực hiện công cuộc đổi mới của xã, chỉ rõ những yếu kém, khuyết điểm, tồn tại và nguyên nhân. Đại hội nêu rõ: Lao Và Chải là một xã vùng cao kinh tế nghèo nàn, trình độ dân trí thấp, giao thông đi lại khó khăn, thêm vào đó là điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, thường (1) Theo sự chỉ đạo của Trung ương, năm 1991 các tổ chức Đảng tổ chức Đại hội 2 vòng. Vòng 1 đóng góp ý kiến vào dự thảo cấp trên và bầu đoàn đại biểu đi dự đại hội Đảng bộ cấp trên. Vòng 2 tổ chức đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ nhiệm kỳ trước, đưa ra phương hướng, nhiệm vụ nhiệm kỳ sau và bầu Chi ủy, Ban Chấp hành khóa mới. 102
xảy ra thiên tai mưa lũ, sương muối kéo dài, ảnh hưởng lớn đến việc phát triển nông - lâm nghiệp. Đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn. Nạn trộm cắp, tệ cờ bạc chưa được ngăn chặn, hiện tượng mê tín dị đoan, cúng bái còn tồn tại, đường sá chưa được khôi phục... Thẳng thắn và đánh giá nhìn nhận những khuyết điểm, chi bộ xã quyết tâm lãnh đạo nhân dân nêu cao tinh thần tự lực tự cường, khắc phục khó khăn, phấn đấu đến năm 1995 hoàn thành một số mục tiêu cơ bản: Đẩy mạnh phát triển kinh tế, ổn định và cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Cụ thể trong nông nghiệp: phấn đấu đến năm 1995 sản lượng lương thực toàn xã đạt trên 1.000 tấn, bình quân lương thực đạt 260 kg/người/năm; trong chăn nuôi, phấn đấu đến năm 1995 toàn xã đạt 600 con trâu, 700 con bò, 1.000 con lợn. Trong lâm nghiệp, thực hiện mục tiêu phủ xanh đất trống đồi trọc, tạo mọi điều kiện về vốn và giống cây trồng cho các cá nhân và tập thể tham gia trồng rừng. Xây dựng một số cơ sở vật chất thiết yếu như trường học và trạm xá; đẩy mạnh việc xóa mù cho những người ở độ tuổi lao động. Giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, làm tốt công tác tuyển chọn con em nhập ngũ, đảm bảo tiêu chuẩn và chỉ tiêu được giao. Củng cố, xây dựng bộ máy chính quyền và các đoàn thể vững mạnh, lựa chọn những cán bộ có đủ phẩm 103
chất, năng lực thay thế các cán bộ có năng lực hạn chế. Đưa các đoàn thể đi vào hoạt động có nền nếp. Xây dựng Chi bộ có đủ sức chiến đấu và năng lực lãnh đạo, đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ của cách mạng trong giai đoạn mới. Phấn đấu mỗi năm kết nạp 5 - 7 đảng viên mới, toàn chi bộ không có đảng viên yếu kém. Đại hội tiến hành bầu Chi ủy gồm 5 đồng chí. Đồng chí Vừ Chúa Chang được bầu giữ chức Bí thư Chi bộ, đồng chí Sùng Mí Cấu - Phó Bí thư Chi bộ. Sau Đại hội, chi bộ tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng bộ các cấp; giáo dục, rèn luyện các đảng viên luôn tiên phong, đi đầu trong công cuộc đổi mới, khuyến khích sản xuất để xóa đói giảm nghèo, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân; vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách, kiên định đi theo con đường chủ nghĩa xã hội. Trong những năm 1991 - 1995, bằng nỗ lực, chi bộ và nhân dân các dân tộc Lao Và Chải từng bước đưa nền kinh tế của xã có những bước chuyển quan trọng. Trong sản xuất, việc phát triển kinh tế hộ gia đình, đưa giống mới vào sản xuất, nâng cao trình độ thâm canh, tăng diện tích, sản lượng lúa ruộng, lúa nương... được chú trọng. Năm 1995, với sự năng động trong cách làm ăn, sản xuất nông nghiệp của Lao Và Chải có nhiều tiến bộ, năng suất lúa nước đạt 3,2 tấn/ha, lúa nương đạt 1,9 tấn/ha, ngô đạt 2,5 tấn/ha; tổng sản lượng lần đầu tiên đạt và vượt 1.000 tấn. 104
Về lâm nghiệp: các hợp tác xã giao đất giao rừng đến từng hộ xã viên, tiến hành khoanh nuôi rừng tái sinh, thu hồi đất phần trăm, rừng cấm của xã để phát triển rừng. Tuy nhiên, việc việc thực hiện giao đất, giao rừng tại các cơ sở còn chậm nên chưa hoàn thành kế hoạch. Về chăn nuôi: năm 1993, xảy ra dịch bệnh, tuy chỉ lác đác ở một số thôn vùng cao nhưng cũng ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng đàn gia súc của xã. Dưới sự chỉ đạo sát sao và kịp thời của chi bộ và chính quyền xã, các ổ dịch bệnh nhanh chóng được dập tắt, nhìn chung tổng đàn gia súc vẫn giữ được ổn định. Toàn xã có 600 con trâu, 520 con bò, 100 con dê, 700 con lợn và gần 1 vạn con gia cầm. Công tác thủy lợi được chú trọng, các hợp tác xã đã chú ý tu sửa hệ thống mương phai để đảm bảo nước tưới tiêu cho đồng ruộng. Về giao thông: xã huy động được hàng nghìn ngày công tham gia công tác sửa các tuyến đường luôn duy trì việc tu sửa mạng lưới giao thông liên thôn, liên xã, bảo đảm xe thông trong mùa mưa, tạo thuận tiện cho việc đi lại của nhân dân. Trong công tác xây dựng cơ bản: với sự nỗ lực của tập thể cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc, sự hỗ trợ của huyện, năm 1993 trụ sở của xã được xây dựng gồm 5 gian nhà gỗ, trang bị các đồ dùng như bàn, ghế... đồng thời chuẩn bị vật liệu để tu sửa trạm xá. 105
Về văn hóa - xã hội: đời sống nhân dân đã dần đi vào ổn định, nạn đói giảm so với những năm trước. Số hộ nghèo giảm xuống còn 48%, một số gia đình đã sắm đồ dùng sinh hoạt như: xe máy, radio... Tuy nhiên, việc đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí, nâng cao đời sống tinh thần cho đồng bào còn hạn chế. Trên địa bàn vẫn còn trên 20% số hộ quá khó khăn và thiếu đói. Hiện tượng mê tín dị đoan, ma chay cúng bái vẫn tồn tại, tuy nhiên có giảm hơn so với những năm trước. Thực hiện Thông báo số 01 của Hội đồng Bộ trưởng về “Loại bỏ tệ nạn thuốc phiện”, sự chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh về “cấm trồng, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán và nghiện hút thuốc phiện”, huyện Yên Minh đã cử đoàn cán bộ xuống cơ sở khảo sát và vận động bà con triệt phá số diện tích thuốc phiện đã trồng, chuyển hướng sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế khác (cây cải dầu). Thông qua việc tuyên truyền, vận động của chi bộ và chính quyền xã, đa số đồng bào đã không trồng cây thuốc phiện. Cuộc vận động đã đem đến thành công lớn trước nhất ở các thôn vùng thấp. Xã thực hiện tốt việc hỗ trợ đời sống thông qua việc hỗ trợ gạo và các giống cây trồng để bà con chuyển sang trồng các loại cây, nuôi các loại con phù hợp với điều kiện tự nhiên của xã. Trong giai đoạn 1991 - 1995, hoạt động của trạm y tế xã có nhiều tiến bộ, thường xuyên hoàn thành công tác tiêm chủng mở rộng, nhất là đợt uống vắc xin phòng chống bại liệt và vitamin A; các cán bộ y tế đã đến tận 106
nhà thăm và khám bệnh cho nhân dân. Tuy nhiên, do điều kiện cơ sở vật chất quá nghèo nàn, kinh phí ít, không đủ thuốc để phục vụ nhân dân... nên việc chăm sóc sức khỏe cho đồng bào các dân tộc còn hạn chế. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song công tác tuyên truyền thực hiện vệ sinh phòng chống dịch bệnh đạt hiệu quả thấp, một số dịch bệnh vẫn xảy ra gây chết người như các bệnh: sốt rét, tiêu chảy, sởi... Công tác dân số kế hoạch hóa gia đình được quan tâm đúng mức và được nhân dân hưởng ứng. Trong lĩnh vực giáo dục: công tác vận động các gia đình cho con em tới trường bước đầu có hiệu quả. Năm học 1993- 1994, xã có hơn 900 em tới trường, chia thành 31 lớp; trường lớp được sửa sang lại, khai giảng đúng thời gian quy định; các thầy cô giáo đã có nhiều cố gắng trong giảng dạy. Năm 1994, xã mở được 14 lớp học, trong đó có 6 lớp học xóa mù chữ. Tuy nhiên vẫn còn nhiều khó khăn ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục như việc thiếu giáo viên nghiêm trọng dẫn đến việc một số lớp mở nhưng không có giáo viên nên phải dạy ghép; việc sử dụng ngôn ngữ phổ thông của học sinh còn chưa thuần thục, sách giáo khoa cho học sinh còn thiếu... Về thực hiện chính sách xã hội: xã đã quan tâm hơn đến các đối tượng có công với nước, người già cô đơn, trẻ mồ côi... Chi bộ và chính quyền thường xuyên thăm hỏi, tặng quà, động viên vào các dịp lễ, tết. Những gia đình thiếu đói bị thiên tai lũ lụt, hạn hán, hỏa hoạn, mất mùa... đều được cứu trợ kịp thời. 107
Cuộc vận động xây dựng nếp sống văn hóa mới được nhân dân các dân tộc hưởng ứng tích cực, góp phần nâng cao chất lượng đời sống tinh thần của bà con trên địa bàn, giữ vững an ninh chính trị, giảm các tệ nạn xã hội. Công tác quốc phòng - an ninh: Hàng năm, xã làm tốt công tác tuyển quân, hoàn thành 100% chỉ tiêu được giao; thực hiện tốt các đợt huấn luyện dân quân. Lực lượng công an được củng cố, thường xuyên phối hợp với các đơn vị tuần tra, canh gác. Tình hình an ninh chính trị cơ bản được giữ vững, các vụ trộm cắp trong xã nhanh chóng được giải quyết. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể quần chúng luôn bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, duy trì hoạt động đều đặn, phát huy vai trò xung kích. Các hội như: Nông dân, Phụ nữ, Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên đã có nhiều cố gắng trong việc tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên thực hiện các nghị quyết của chi bộ, tham gia các phong trào thi đua lao động sản xuất, triệt phá cây thuốc phiện, kế hoạch hóa gia đình, cùng nhân dân thực hiện thắng lợi công cuộc xóa đói giảm nghèo, xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện đoàn kết các dân tộc, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền. Chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân, sự quản lý, điều hành của Ủy ban nhân dân xã từng bước được nâng lên. Cùng với chi bộ, chính quyền xã đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các chủ trương, chính sách, 108
chỉ thị, nghị quyết của Đảng và Nhà nước tại địa phương, đồng thời nhanh chóng giải quyết có hiệu quả những bức xúc về kinh tế, xã hội nảy sinh trên địa bàn xã. Ngày 20/11/1994, cuộc bầu cử Hội đồng nhân dân xã khóa XV (nhiệm kỳ 1994 - 1999) được tiến hành trong bầu không khí dân chủ, đúng luật và đạt kết quả tốt đẹp. Số cử tri đi bầu đạt trên 99%, đã bầu được 27 đại biểu Hội đồng nhân dân. Trong kỳ họp đầu tiên, Hội đồng nhân dân xã bầu đồng chí Sùng Mí Cấu giữ chức Chủ tịch Hội đồng nhân dân, đồng chí Giàng Dũng Lềnh giữ chức Chủ tịch Ủy ban nhân dân. Tiếp tục thực hiện công cuộc đổi mới, thực hiện Nghị quyết Đại hội chi bộ xã lần thứ XII, trong bối cảnh thế giới và trong nước có nhiều diễn biến phức tạp, nhiều vấn đề mới nảy sinh và đứng trước âm mưu, thủ đoạn của chiến lược “diễn biến hòa bình”, “bạo loạn lật đổ” của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch, để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng và niềm tin vào Đảng, vào chế độ xã hội chủ nghĩa cho các cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xã, chi bộ Lao Và Chải đã thường xuyên mở các lớp giáo dục chính trị tư tưởng, giải thích cụ thể về các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước cũng như âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù. Công tác củng cố, xây dựng Đảng được chú trọng. Năm 1995, tổng số đảng viên của chi bộ là 19 đồng chí, trong đó 3 đồng chí được xếp loại đủ tư cách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. 109