Gãy đứt chuỗi cung ứng ngành thực phẩm chăn nuôi thực trạng và giải pháp

Chia sẻ: Bigates Bigates | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

Thêm vào BST

Báo xấu

36
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết đề xuất một số giải pháp thiết lập dự trữ lương thực khẩn cấp và thực hiện các bước để bảo vệ nông dân. Nhằm hoàn thiện chuỗi cung thực phẩm chăn nuôi hiệu quả Việt Nam góp phần bảo đảm sự phát triển bền vững trong bối cảnh hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Gãy đứt chuỗi cung ứng ngành thực phẩm chăn nuôi thực trạng và giải pháp

GÃY ĐỨT CHUỖI CUNG ỨNG NGÀNH THỰC PHẨM CHĂN NUÔI THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Nguyễn Minh Đạt, Nguyễn Hà Tùng Phương, Hồ Thị Mỹ Sương, Lê Đoàn Quang Viện Kỹ thuật HUTECH, Trường Đại học Công nghệ TP.Hồ Chí Minh GVHD: ThS. Võ Trọng Cang TÓM TẮT Thế giới đang tìm mọi cách để hạn chế sự ảnh hưởng của đại dịch toàn cầu bằng cách giữ cho chuỗi cung ứng không bị đứt gãy và tích cực tìm kiếm sự hợp tác quốc tế để mở cửa thương mại. Điều này có thể khiến cho các quốc gia ngăn chặn được tình trạng thiếu lương thực và bảo vệ những người dân dễ bị tổn thương nhất. Bài viết đặt ra mục tiêu nghiên cứu về thực trạng, đánh giá các khó khăn ở thời điểm hiện tại, đưa ra các biện pháp giải quyết vấn đề thiếu nguồn cung chế biến thực phẩm chăn nuôi. trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp thiết lập dự trữ lương thực khẩn cấp và thực hiện các bước để bảo vệ nông dân. Nhằm hoàn thiện chuỗi cung thực phẩm chăn nuôi hiệu quả Việt Nam góp phần bảo đảm sự phát triển bền vững trong bối cảnh hiện nay. 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Thời điểm hiện tại, mặc dù các siêu thị vẫn còn tồn kho nhưng nếu đại dịch kéo dài nguồn cung có thể cạn, kèm theo đó là một loạt các vấn đề khó khăn ảnh hưởng trực tiếp đến mạng lưới tương tác phức tạp giữa nông dân, đầu vào nông nghiệp, nhà máy chế biến, vận chuyển, nhà bán lẻ và nhiều hơn nữa. Đóng cửa biên giới, hạn chế di chuyển, gián đoạn trong ngành vận tải và hàng không đã khiến việc sản xuất lương thực phẩm và vận chuyển hàng hóa quốc tế trở nên khó khăn hơn. Điều này đang đặt các quốc gia có ít nguồn cung thực phẩm thay thế rơi vào tình trạng nguy cơ thiếu hụt rất cao. Bên cạnh đó, sự không chắc chắn trong nguồn cung lương thực sẵn có đã tạo ra làn sóng hạn chế xuất khẩu, từ đó gây ra tình trạng khan hiếm trên thị trường toàn cầu 2 TỔNG QUAN Việt Nam đang là nước có sản lượng thức ăn chăn nuôi lớn nhất khu vực Đông Nam Á, với số liệu công bố năm 2019 đạt xấp xỉ 20 triệu tấn. Nếu cộng cả thức ăn thủy sản con số này có thể lên tới trên 30 triệu tấn. Mặc dù là quốc gia sản xuất thức ăn chăn nuôi lớn của khu vực nhưng Việt Nam hiện tại chưa tự chủ được nguồn nguyên liệu đầu vào khi phần lớn phải nhập khẩu ngũ cốc, phụ gia lên tới hàng chục triệu tấn mỗi năm, giá trị lên tới hàng tỷ USD. Do tác động từ giá quốc tế và tình trạng thiếu container rỗng gây khó khăn cho việc vận chuyển hàng nhập khẩu. Giá thức ăn chăn nuôi (TACN) và nguyên liệu ở nước ta tăng cao trong mấy tháng gần đây. Cụ thể, mặt hàng ngô tăng tới 30% từ mức giá 6.000 đồng/kg lên 7.800 - 8.000 đồng/kg. Khô dầu đậu tương tăng từ 9.200 - 9.500 đồng/kg lên xấp xỉ 15.000 đồng/kg. Mặt hàng bột xương thịt cũng tăng trên 30% từ 9.500 đồng/kg lên 14.500 đồng/kg. 123
Việt Nam hiện là nước có sản lượng thức ăn chăn nuôi lớn nhất khu vực Đông Nam Á, với số liệu khoảng 19 triệu tấn/năm. Nếu cộng cả thức ăn thủy sản con số này có thể lên tới 30 triệu tấn. Dù là quốc gia sản xuất thức ăn chăn nuôi lớn của khu vực nhưng Việt Nam vẫn phải phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu phục vụ sản xuất. 3 THỰC TRẠNG 3.1 Đứt gãy chuỗi cung ứng nhiều doanh nghiệp chăn nuôi sắp hết nguyên liệu Việc nhập khẩu nguyên liệu phục vụ nhà máy ép dầu và nguyên liệu TACN của Dabaco tháng 1 liên tục trong tình trạng vừa chạy máy vừa chờ nguyên liệu. Nhà máy Dầu thực vật Coba của Dabaco hiện mỗi tháng chỉ chạy được từ 18 - 20 ngày, còn lại phải dừng máy do nguyên liệu đậu tương nhập khẩu không về kịp dù trước đó doanh nghiệp đã chủ động tích trữ nguyên liệu lên tới 100.000 tấn. Thông tin từ Tập đoàn Dabaco Việt Nam cho biết. Theo đó, giá ngô Mỹ giao dịch trên sàn Chicago phiên giao dịch cuối cùng của tháng 1/2021 đạt 5,50-1/2 USD/bushel (1 bushel ngô = 25,4 kg), cao nhất trong vòng 7,5 năm trở lại đây; cao hơn khoảng 30% so với giữa tháng 10/2020 và cao hơn khoảng 65% so với đầu tháng 8/2020. Kết thúc tháng 1/2021, giá đậu tương Mỹ đạt 13,66 USD/bushel, tăng khoảng 4% so với đầu tháng 1/2021. So với giữa tháng 8/2020, giá đậu tương cao hơn khoảng 50%. Tính chung trong tháng 1/2021, giá lúa mì Mỹ tăng 2% lên 6,52 USD/bushel, lúa mì Pháp tăng hơn 7% lên 229 EUR/tấn. Nguyên nhân do nguồn cung hạn hẹp vì thời tiết ở Nam Mỹ khô hạn, tình trạng thiếu nhân lực và thiếu container rỗng từ các nước xuất khẩu như Achentina, và nhu cầu mạnh từ Trung Quốc. Giá đậu tương cũng tăng theo xu hướng giá ngô. 3.2 Giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi tăng chóng mặt còn khó mua Hiện nay guồn nguyên liệu tích trữ của C.P Việt Nam hiện chỉ đủ để sản xuất đến hết tháng 5/2020. kịch bản khủng hoảng thiếu nguyên liệu cho ngành thức ăn chăn nuôi trong vài ba tháng tiếp theo hoàn toàn có thể xảy ra. Đó là hạn chế vận chuyển, giảm tần suất chuyến hàng, kiểm tra hàng hóa tại điểm đi và điểm đến chặt chẽ hơn khiến chi phí logistic tăng cao. Thêm vào đó, tâm lý lo ngại nguồn cung nguyên liệu có thể bị ảnh hưởng do dịch bệnh ảnh hưởng tới các vùng trồng nguyên liệu trên thế giới đã dẫn tới chi phí nhập khẩu nguyên liệu cả trong và ngoài nước tăng lên. 3.3 Giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi tăng trên 30% khiến nông dân gặp khó khăn. Người chăn nuôi Hải Dương lâm vào tình cảnh khó khăn khi giá thức ăn chăn nuôi liên tục tăng trong khi sản phẩm gia súc, gia cầm tiêu thụ chậm. Trong thời gian ngắn giá thức ăn chăn nuôi đã tăng từ 10-15%. Nguyên nhân được các nhà phân phối cho biết là do dịch Covid-19 làm đứt gãy chuỗi cung ứng, cước vận chuyển nhiều loại hàng hóa tăng mạnh đẩy giá lên cao. Giá nguyên liệu đầu vào tăng khiến giá thành sản phẩm cũng tăng theo trong khi đầu ra lại ùn ứ do ảnh hưởng dịch bệnh. 4 BIỆN PHÁP Để giảm bớt khó khăn cho người chăn nuôi, đơn vị đã kết nối với một số doanh nghiệp hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm cho nông dân. xem vét và nghiên cứu các nguồn nguyên liệu thay thế khác. Các cấp Hội sẽ tăng cường chuyển giao khoa học kỹ thuật giúp người nông dân áp dụng vào thực tế nâng cao hiệu quả sản xuất và liên kết với các công ty để cung ứng cám trực tiếp đến các hội viên, hộ sản xuất để giảm bớt khâu trung gian, giảm giá thành. 124
Nếu dịch bệnh tiếp tục kéo dài, cần bù đắp lượng nguyên liệu thiếu hụt bằng phương án là. Thay thế nguyên liệu ở trong nước như ngô, gạo, sắn, khoai lang, cơm dừa,… Và phải vạch ra mục tiêu đáp ứng được bao lâu. Phải được thống kê đầy đủ để ngăn chặn và khôi phục đứt gãy chuỗi cung ứng thức ăn chăn nuôi. Cần gấp rút kiểm soát chi phí thức ăn chăn nuôi. Khi giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi thế giới tăng đã vô hình chung kéo giá thức ăn chăn nuôi tại Việt Nam thời gian gần đây phải điều chỉnh tăng 2 lần, từ 200 - 1.000 đồng/kg. Một số doanh nghiệp cố gắng không tăng giá bán thức ăn chăn nuôi thì chọn giải pháp giảm chiết khấu hoa hồng cho đại lý cấp 1, cấp 2. 5 KIẾN NGHỊ Các cơ quan chức năng các tỉnh cần ra quân để kiểm tra tình hình sản xuất, kinh doanh thức ăn chăn nuôi nói riêng và vật tư nông nghiệp nói chung để xử lý những đơn vị, cá nhân làm ăn chụp giật, thu lợi bất chính từ nông dân. Vừa qua, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Công thương, Bộ Giao thông vận tải phối hợp với các cơ quan, hiệp hội, doanh nghiệp liên quan để có biện pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động xuất khẩu hàng hóa. Chính phủ cũng yêu cầu các bộ, ngành, đơn vị chức năng kiểm điểm, làm rõ và xử lý nghiêm theo quy định đối với các hành vi vi phạm pháp luật trong việc tăng giá thuê tàu, container gây đứt gãy ảnh hưởng đến nguồn cung ứng. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Thị trường, 14-02-2021, "Nóng" thị trường thức ăn chăn nuôi do khâu nguyên liệu [2] Nguyên Huân - Kế Toại, 2021, Nhiều nhà máy thức ăn chăn nuôi sắp hết nguyên liệu [3] Nguyên Huân, 2021, Giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi tăng trên 30% [4] Nguyễn Chuẩn, 15/04/2020, COVID-19 và nguy cơ "đứt gãy" chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu. [5] https://enternews.vn/covid-19-va-nguy-co-dut-gay-chuoi-cung-ung-thuc-pham-toan- cau-171016.html [6] https://nongnghiep.vn/gia-nguyen-lieu-thuc-an-chan-nuoi-tang-manh-d262128.html [7] https://cafef.vn/nong-thi-truong-thuc-an-chan-nuoi-do-khau-nguyen-lieu- 20210213235246893.chn [8] https://nongnghiep.vn/nhieu-nha-may-thuc-an-chan-nuoi-sap-het-nguyen-lieu- d262460.html [9] https://nongnghiep.vn/gia-nguyen-lieu-thuc-an-chan-nuoi-tang-tren-30-d282904.html 125