Giáo án số 01: Nghề làm vườn

Chia sẻ: Nguyen Truong Tam | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:106

Thêm vào BST

Báo xấu

1.176
lượt xem 226
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung giáo án gồm có 3 phần: bài ở đầu trình bày về giới thiệu sơ lược nghề làm vườn, bài 1 trình bày về thiết kế vườn và một số mô hình vườn, bài 2 trình bày về cải tạo, tu bổ vườn tạp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án số 01: Nghề làm vườn

Trung tâm KTTH – HNDN Nam Sách Giáo án s : 01 TÊN BÀI D Y: BÀI M ð U: GI I THI U NGH LÀM VƯ N BÀI 1. THI T K VƯ N VÀ M T S MÔ HÌNH VƯ N BÀI 2. C I T O, TU B VƯ N T P A. TH I GIAN 1. S ti t: 03 (t ti t 01 ñ n ti t 03) 2. Ngày so n: 01/03/2009 3. Ngày gi ng: 11/03/2009 – t i l p 12G – Trư ng THPT Nam Sách II. B. M C TIÊU BÀI GI NG (ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) - Bi t ñư c vai trò, v trí quan tr ng c a ngh Làm vư n trong n n kinh t và ñ i s ng. - Hi u ñư c n i dung c a môn h c và cách h c b môn. - Hi u ñư c nh ng yêu c u & n i dung thi t k vư n, n m ñư c 1 s mô hình vư n ñi n hình nư c ta - Bi t ñư c ñ c ñi m c a vư n t p và nguyên nhân hình thành vư n t p. - Hi u rõ nguyên t c và các bư c c i t o, tu b vư n t p; l p ñư c k ho ch c i t o, tu b 1 vư n t p. - Bi t ñư c các bi n pháp ñ m b o an toàn lao ñ ng, v sinh an toàn th c ph m và b o v môi trư ng. - Xác ñ nh ñư c thái ñ h c t p ñúng ñ n, góp ph n ñ nh hư ng ngh nghi p cho tương lai. C. CÁC CÔNG VI C CHU N B CHO D Y VÀ H C 1. Th y: SGK ngh Làm vư n, giáo án, s ñi m. 2. Trò: v ghi, các d ng c h c t p. D. TH C HI N BÀI GI NG: 1. n ñ nh l p: 01 phút. 2. Ki m tra bài cũ: 03 phút. không ki m tra – gi i thi u sơ lư c v môn h c và các yêu c u v i HS. 3. N i dung bài gi ng: 125 phút. Ho t ñ ng c a th y và trò TG N i dung cơ b n (1) (2) (3) 45’ BÀI M ð U: GI I THI U NGH LÀM VƯ N * HS ñ c SGK, nêu v trí và vai trò c a ngh làm vư n nư c ta. 20’ I. V trí c a ngh Làm vư n. 1. Vư n là ngu n b sung lương th c, th c ph m VD : Rau qu , cá th t… 2. Vư n t o vi c làm, tăng thu nh p cho ngư i dân - L c lư ng lao ñ ng tr , kh e, có chuyên môn, phát tri n v i quy mô khác nhau… - Hi n nay, ch trương giao ñ t, giao - ð u tư v v n, kĩ thu t. r ng ñ n t n tay ngư i Lð có ý 3. Là cách làm thích h p nh t ñưa ñ t chưa s d ng thành nghĩa l n lao như th nào? ñ t s n xu t nông nghi p * HS phân tích vai trò c i t o môi 4. Vư n t o môi trư ng s ng trong lành cho con ngư i trư ng c a vư n. 15’ II. Tình hình và phương hư ng phát tri n ngh làm - Em hãy nêu sơ lư c l ch s phát vư n nư c ta. tri n c a ngh làm vư n nư c ta 1. Tình hình ngh làm vư n hi n nay t hòa bình (1975) ñ n nay? 2. Phương hư ng phát tri n ngh làm vư n nư c ta - Mu n ngh làm vư n phát tri n c n - ð y m nh, khuy n khích, áp d ng khoa h c k thu t… ph i th c hi n n i dung gì? - Tăng ho t ñ ng h i làm vư n Vi t Nam VACVINA - Xây d ng chính sách h p lý ñ i v i ngh làm vư n - H c ngh làm vư n c n ph i ñ t III. M c tiêu, n i dung chương trình, phương pháp h c m c tiêu gì? 5’ t p ngh Làm vư n 1. M c tiêu - HS nghiên c u SGK ngh và nêu - Ki n th c các m c tiêu c n ñ t sau khi h c - Kĩ năng xong chương trình ngh Làm vư n. - Thái ñ
(1) (2) (3) 2. N i dung - Bài m ñ u + 6 chương (I, II, III, VI, V, VI) - Ôn t p và ki m tra. - Hs th o lu n nhóm, nêu phương 3. Phương pháp pháp h c t p ngh làm vư n. - ð i tư ng: các lo i cây tr ng - Ki n th c liên quan: sinh h c, hóa h c, công ngh ,... - KT kĩ thu t: ñư c ñúc k t t th c ti n. - Kĩ năng th c hành: 70% th i gian cho th c hành. - ð h c t t ngh Làm vư n ta c n - HS t l c, năng ñ ng, sáng t o… ph i lưu ý gì? 5’ IV. Các bi n pháp ñ m b o an toàn lao ñ ng, v sinh - HS th o lu n nhóm nêu các bi n môi trư ng và v sinh an toàn th c ph m pháp ñ m b o an toàn lao ñ ng và v 1. Bi n pháp ñ m b o an toàn lao ñ ng sinh môi trư ng quan tr ng lao ñ ng C n th n khi s d ng các d ng c , MT lao ñ ng, hóa làm vư n. ch t… 2. Bi n pháp b o v môi trư ng. - phân bón, thu c hóa h c… 3. Bi n pháp v sinh an toàn th c ph m. CHƯƠNG I. THI T K VƯ N - Thi t k vư n là gì? Thi t k vư n 45’ THI T K VƯ N VÀ M T S MÔ HÌNH VƯ N d a trên nh ng cơ s nào? 20’ I. Thi t k vư n 1. Khái ni m - Vư n ñ m b o khoa h c c n có 2. Yêu c u: nh ng yêu c u gì? a. ð m b o tính ña d ng c a vư n cây (ña d ng sinh h c). b. ð m b o và tăng cư ng ho t ñ ng s ng c a VSV ñ t. c. S n xu t trên quy mô nhi u t ng. - Thi t k vư n c n d a trên nh ng căn c gì? Nêu n i dung c a thi t k 3. N i dung thi t k vư n: vư n. a. Thi t k t ng quát: g m khu trung tâm, các khu v c k c n (kho, chu ng tr i, cây ăn qu , SX hàng hóa, cây l y g , ch n gió, tái sinh…) b. Thi t k các khu vư n - GV yêu c u HS ñ c SGK, phân ñ c Thi t k các khu vư n c n căn c vào m c ñích s d ng. ñi m các mô hình vư n có nư c ta. 25’ II. M t s mô hình vư n SX các vùng sinh thái. 1. Vư n s n xu t vùng ñ ng b ng B c b - ð c ñi m: ñ t h p, m c nư c ng m th p… ph i ch ng - HS quan sát hình 1.2-SGK và gi i h n, gió nóng, mùa l nh gió l nh. thích. - Mô hình và sơ ñ : SGK. 2. Vư n s n xu t vùng ñ ng b ng Nam b - HS quan sát hình 1.3- SGK và gi i - ð c ñi m: ñ t th p, t ng ñ t m ng, nhi m m n, nhi m thích. phèn, nư c ng m cao, 2 mùa rõ r t. - Mô hình và sơ ñ : SGK. 3. Vư n s n xu t vùng trung du mi n núi - HS quan sát hình 1.4- SGK và gi i - ð c ñi m: r ng, d c, nghèo dinh dư ng, chua, ít bão, rét thích. có sương mu i, ngu n nư c tư i khó khăn. - Mô hình: SGK. 4. Vư n s n xu t vùng ven bi n - HS quan sát hình 1.5- SGK và gi i - ð c ñi m: cát, hay nhi m m n, m c nư c nh m cao, gió thích. bão, cát di chuy n. - Mô hình: SGK.
(1) (2) (3) - Vì sao vư n nư c ta ch y u là 35’ C I T O, TU B VƯ N T P vư n t p? 5’ I. ð c ñi m c a vư n t p nư c ta - ð c i t o vư n t p, ta ph i làm gì? - Vư n t s n, t tiêu… gi ng tùy ti n không ch n l c. - Cơ c u cây tr ng ñư c hình thành tùy ti n, t phát. - Phân b cây tr ng không h p lí. - C i t o vư n nh m m c ñích gì? - Gi ng cây thi u ch n l c, kém ch t lư ng. * Lưu ý: c n kh c ph c, h n ch , phát huy ưu ñi m, khai thác ti m năng d i dào thúc ñ y ngh làm vư n phát tri n. 10’ II. M c ñích c i t o vư n - C i t o vư n ph i ñ m b o nguyên 1. Tăng giá tr vư n qua s n ph m t o ra. t c gì? 2. S d ng tri t ñ ngu n tài nguyên thiên nhiên như ñ t ñai, ánh sáng, nhi t ñ , ñ m, sinh v t ñ a phương… - HS quan sát quy trình c i t o vư n, 10’ III. Nguyên t c c i t o vư n 1. Bám sát yêu c u c a vư n và tr l i câu h i: c i t o vư n g m - ð m b o ñ ña d ng. có nh ng bư c nào? - B o v , c i t o ñ t, tăng cư ng ho t ñ ng c a h VSV ñ t. - Vư n có nhi u t ng tán. 2. C i t o tu b vư n - Căn c vào th c t ñi u ki n c a ñ a phương, ngư i ch vư n, ñ c ñi m khu vư n c n c i t o. - Khi ti n hành c i t o tu b vư n trư c h t c n ph i ti n hành nh ng 10’ IV. Các bư c th c hi n c n c i t o, tu b vư n t p công vi c gì? 1. Xác ñ nh hi n tr ng, phân lo i vư n ( tìm hi u nguyên nhân t o nên vư n t p). 2. Xác ñ nh m c ñích c th c a vi c c i t o vư n (căn c vào ñi u ki n gia ñình, th c tr ng vư n). - HS quan sát sơ ñ quy trình th c 3. ði u tra, ñánh giá các y u t liên quan ñ n c i t o vư n hi n c i t o, tu b vư n và nêu các - Th i ti t, khí h u, th y văn. n i dung cơ b n. - Thành ph n, c u t o ñ t, ñ a hình... - Các lo i cây tr ng trong vùng, tình hình sâu b nh. - Các ho t ñ ng SX - KD trong vùng có liên quan. - Các ti n b kĩ thu t ñư c áp d ng ñ a phương. - Tình tr ng ñư ng xá, phương ti n giao thông. 4. L p k ho ch c i t o vư n - V sơ ñ hi n t i và sau c i t o. - L p k hoach cho t ng ph n. - Sưu t m gi ng có năng su t cao, ph m ch t t t. - C i t o ñ t. 4. C ng c ki n th c: 05 phút. - Em có nh ng hi u bi t gì v ngh Làm vư n? - HS nh c l i các n i dung cơ b n c a các bài, các yêu c u c a m i bài. - Giáo viên lưu ý các ki n th c tr ng tâm. 5. Hư ng d n h c sinh h c bài nhà: 01 phút. - HS tr l i các câu h i SGK - trang 11, 19, 27 và ñ c bài ñ c thêm trang 20. - Hs chu n b n i dung bài TH s 3 – ñ c kĩ n i dung bài nhà. ð Văn Mư i – B môn Sinh h c - Trư ng THPT Nam Sách II - website: http://dovanmuoi.violet.vn
Trung tâm KTTH – HNDN Nam Sách Giáo án s : 02 TÊN BÀI D Y: BÀI 3. TH C HÀNH: QUAN SÁT, MÔ T M TS MÔ HÌNH VƯ N ð A PHƯƠNG A. TH I GIAN 1. S ti t: 03 (t ti t 4 ñ n ti t 6) 2. Ngày so n: 09/03/2009 3. Ngày gi ng: 18/03/2009 – t i l p 12G – Trư ng THPT Nam Sách II. B. M C TIÊU BÀI GI NG (ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) - Nh n bi t và so sánh ñư c nh ng ñi m gi ng và khác nhau gi a các mô hình vư n. - Phân tích ưu, như c ñi m c a các mô hình vư n ñ a phương trên cơ s nh ng ñi u ñã h c. - Th c hi n ñúng quy trình , ñ m b o an toàn lao ñ ng và v sinh môi trư ng. C. CÁC CÔNG VI C CHU N B CHO D Y VÀ H C 1. Th y: SGK ngh Làm vư n, giáo án, s ñi m. 2. Trò: v ghi, các d ng c h c t p và th c hành: v ghi, bút chì, gi y A4; ñ c kĩ lí thuy t bài 1. D. TH C HI N BÀI GI NG: 1. n ñ nh l p: 01 phút. 2. Ki m tra bài cũ: 07 phút. 1. Thi t k vư n là gì? Nêu các yêu c u c a vi c thi t k vư n. 2. Nêu các bư c c n th c hi n ñ thi t k vư n. Trình bày mô hình vư n ñ ng b ng B c b . 3. N i dung bài gi ng: 120 phút. Ho t ñ ng c a th y và trò TG N i dung cơ b n (1) (2) (3) a. Ho t ñ ng 1: GV gi i thi u quy trình 20’ I. Gi i thi u n i dung th c hành. th c hành: - GV gi i thi u m c tiêu c a bài * Bư c 1: Quan sát ñ a ñi m l p vư n - GV g i HS gi i thi u quy trình th c - ð a hình: b ng ph ng c a m t gia ñình. hành ñã nghiên c u trư c nhà. - Tính ch t c a vư n. - Di n tích c a vư n. - ð i di n HS trình bày quy trình th c - Cách b trí các khu. hành, các HS khác nghe và b sung. - Ngu n nư c tư i cho vư n cây - V sơ ñ khu vư n (v vào gi y A4) * Bư c 2: Quan sát cơ c u cây tr ng - Lo i cây tr ng: cây tr ng chính, cây tr ng xen, hàng rào, cây ch n gió (n u có)… - Công th c tr ng xen, các hàng cây, t ng cây ñư c b trí như th nào … * Bư c 3: Trao ñ i thông tin v i ch vư n - C n trao ñ i v i ch vư n các thông - Th i gian l p vư n, tu i c a cây tr ng chính. tin nào? Nh ng thông tin ñó có ý nghĩa - Lí do ch n cơ c u cây tr ng trong vư n. gì? - Thu nh p hàng năm c a t ng lo i cây tr ng chính và ph , các ngu n thu khác (chăn nuôi, th cá). - HS th o lu n và tr l i câu h i. - Nhu c u th trư ng, kh năng tiêu th s n ph m. - ð u tư hàng năm c a ch vư n, chi phí v v t tư, kĩ thu t (gi ng, phân bón, thu c tr sâu...). - Bi n pháp kĩ thu t ñư c áp d ng ch y u. - Ngu n nhân l c ch y u ch y u ph c v vư n. - Tình hình c th v nuôi cá và chăn nuôi c a gia ñình. - Kinh nghi m trong ho t ñ ng c a ngh làm vư n.
(1) (2) (3) 100 II. Ti n hành b. Ho t ñ ng 2: Th c hi n công vi c - HS th c hi n các công vi c như - Phân tích, nh n xét, ñánh giá hi u qu c a mô hình hư ng d n, GV quan sát, theo dõi ho t vư n t i ñ a phương. ñ ng c a các nhóm ñ nh n xét, ñánh giá. - ð i chi u v i n i dung ñã h c t p phân tích, nh n xét ñánh giá ưu như c ñi m c a t ng mô hình vư n, ý ki n ñ xu t. - Trên cơ s ñó, ñánh giá hi u qu c a vư n. - Giáo viên ñánh giá và thông báo k t qu . - Giáo viên phân b th i gian ñ các nhóm th c hi n. Công vi c c th : * Ti t 1: Nghiên c u n i dung, ti n hành bư c 1 và 2. * Ti t 2: Ti n hành n i dung bư c 3 và th c hi n vi t báo cáo th c hành. c. Ho t ñ ng 3: Nh n xét, ñánh giá k t * Ti t 3: Ti p t c hoàn thành báo cáo và c ñ i dienj báo qu : cáo t i l p. - ð i di n m i nhóm h c sinh báo cáo k t qu công vi c ñư c phân công. - Giáo viên hư ng d n HS các nhóm ñánh giá chéo công vi c c a nhau. - M i nhóm c ñ i di n m t h c sinh trình bày, các h c sinh khác góp ý, nh n xét, b sung. - HS t ñánh giá, nhóm t ñánh giá. 4. C ng c ki n th c: 05 phút. - Giáo viên ñánh giá công vi c c a các nhóm, nh n xét các nhóm, cá nhân làm t t, phê bình các trư ng h p th c hi n chưa t t ho c m i chơi. - Giáo viên công b ñi m th c hành cho các h c sinh th c hi n t t nh t, có k t qu phù h p. 5. Hư ng d n h c sinh h c bài nhà: 02 phút. - Nghiên c u n i dung bài 4. Th c hành: “Kh o sát, l p k ho ch c i t o, tu b m t vư n t p” - Các nhóm chu n b các d ng c c n thi t: gi y kh A0, bút chì, bút d , v ghi, bút vi t, thư c dây, m t s c c tre. - H c sinh c n ñ c kĩ n i dung bài 2 ñ v n d ng trong bài th c hành. ð Văn Mư i – B môn Sinh h c - Trư ng THPT Nam Sách II - website: http://dovanmuoi.violet.vn
Trung tâm KTTH – HNDN Nam Sách Giáo án s : 03 TÊN BÀI D Y: Bài 4. Th c hành: KH O SÁT, L P K HO CH C I T O, TU B M T VƯ N T P. A. TH I GIAN 1. S ti t: 03 (t ti t 7 ñ n ti t 9) 2. Ngày so n: 16/03/2009 3. Ngày gi ng: 25/03/2009 – t i l p 12G – Trư ng THPT Nam Sách II. B. M C TIÊU BÀI GI NG (ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) - Bi t ñi u tra, thu th p thông tin c n thi t cho vi c c i t o, tu b vư n t p c th (vư n trư ng ho c trong gia ñình). - V ñư c sơ ñ vư n t p trư c và sau khi c i t o. - Xác ñ nh ñư c n i dung c n c i t o, l p k ho ch th c hi n. C. CÁC CÔNG VI C CHU N B CHO D Y VÀ H C 1. Th y: SGK ngh Làm vư n, giáo án, s ñi m. 2. Trò: v ghi, bút vi t và các d ng c th c hành khác: - Bút chì, bút d , gi y kh l n, phi u kh o sát vư n ñ a phương (theo m u cu i bài) - Thư c dây, m t s c c tre. - ð c k n i dung bài 2 “C i t o, tu b vư n t p”. D. TH C HI N BÀI GI NG: 1. n ñ nh l p: 01 phút. 2. Ki m tra bài cũ: 07 phút. 1. Vư n t p nư c ta có ñ c ñi m gì? Nêu m c ñích c a vi c c i t o vư n t p. 2. Nêu các bư c ti n hành trong vi c th c hi n c i t o, tu b vư n t p. 3. N i dung bài gi ng: 120 phút. Ho t ñ ng c a th y và trò TG N i dung cơ b n (1) (2) (3) a. Ho t ñ ng 1: Th o lu n xây d ng n i dung 30’ I. N i dung th c hành: A. Kh o sát vư n t i ñ a phương (vư n gia ñình) - GV yêu c u h c sinh d a vào sơ ñ trang 30 và n i dung SGK, nêu các (theo phi u báo cáo – m u) bư c c a bài th c hành. B. L p k ho ch c i t o, tu b vư n t p * Bư c 1: Xác ñ nh m c tiêu c i t o vư n trên cơ s ñã kh o sát. - C n nh n xét nh ng v n ñ gì trong ho t ñ ng c a bư c 2? * Bư c 2: Nh n xét ñánh giá nh ng ñi m b t h p lí c a vư n t p, nh ng t n t i c n c i t o Hi n tr ng m t b ng c a vư n t p: khu cây tr ng, ao, chu ng, nhà , ñư ng ñi… Cơ c u cây tr ng, các gi ng cây ñang có trong vư n - Giáo viên hư ng d n h c sinh c th Tr ng thái ñ t vư n các công vi c c n th c hi n. * Bư c 3: V sơ ñ vư n t p * Bư c 4: Thi t k vư n sau khi c i t o, ño ñ c và ghi kích thư c c th các khu tr ng cây trong vư n, ñư ng ñi, ao, chu ng… (v vào gi y kh Ao).
(1) (2) (3) * Bư c 5: D ki n cây tr ng s ñưa vào vư n. * Bư c 6: D ki n các bư c c i t o ñ t vư n. * Bư c 7: L p k ho ch c i t o vư n cho t ng giai ño n c th b. T ch c th c hi n 90’ II. Ti n hành công vi c * HS d a trên n i dung ñư c gi i thi u và th c hi n. + Th c hi n ñ y ñ các bư c ñã hư ng d n nêu trên. + Ghi chép chi ti t các n i dung. + Bư c 3: v b ng gi y A3. N i dung ñánh giá: + Bư c 4: v b ng gi y Ao. - ðánh giá, nh n xét hi n tr ng c a vư n t p. * H c sinh báo cáo b ng gi y phô tô - Các k t qu ñi u tra, thu th p ñư c ñ làm căn c c i s n (theo m u cu i bài – trang 32) t o. - B n v thi t k khu vư n trư c và sau c i t o. - D ki n cơ c u gi ng cây tr ng trong vư n. - K ho ch c i t o cho t ng giai ño n. M u báo cáo: PHI U KH O SÁT M T VƯ N T P ð A PHƯƠNG Tên ch h : …...………………......................................... Trình ñ văn hóa: ...……………….................................... Dân t c: …………...……………....................................... Nơi : ………………………………………………………………………………… T ng diên tích vư n: …………….........…m2 Các lo i cây ñang Di n tích (m2) Nơi tr ng Hi u qu TT Ghi chú có trong vư n ho c s cây kinh t Vư n nhà Vư n trư ng 1 2 3 4 5 ... - Các lo i cây tr ng xen trong vư n (cây th i v ng n ngày): ..............................………………………… ………………………………………….……………………………..................………………………….. - Ngu n g c mua cây gi ng: ................…………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………....................………………………….
- ð a hình khu vư n………………………………………................……………………………………… - Ngu n nư c………………………………….................…………………………………………………. - Các gi ng cây quý có ñ a phương: ..............……………………………………………………………. ………………………………………....................…………………………………………………………. - Kh năng tiêu th s n ph m vư n (nhu c u th trư ng): ....……………………………………………… ………………………………………………………………...................………………………………….. - Nh ng kĩ thu t ch y u ñã th c hi n: ................………………………………………………………….. ……………………………………………………..................……………………………………………... - Tính ch t ch y u c a ñ t vư n: ..............………………………………………………………………… - Ý mu n c i t o vư n c a ch vư n: ................…………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………..................... - Sơ ñ c a khu vư n chưa c i t o (báo cáo b ng b n v riêng). - L c lư ng lao ñ ng c a gia ñình: ................................................................................................................ - Kh năng kinh t c a gia ñình (khá, trung bình, nghèo): ............................................................................ Nam Sách, ngày.... tháng .... năm 2009. Ngư i th c hi n ñi u tra (Nhóm, cá nhân) 4. C ng c ki n th c: 05 phút. - Giáo viên thu các b n thu ho ch c a m i nhóm, nh n xét, ñánh giá chung. - Rút kinh nghi m v i m t s th c hành nhóm, h c sinh th c hi n chưa tích c c. - Công b k t qu c a m i nhóm qua th c t (k t h p v i k t qu b ng báo cáo ñ ñánh giá ñi m). - Nh c nh h c sinh thu d n hi n trư ng và v sinh khu th c hành trư c khi ngh . - Các nhóm ti p t c phân công hoàn thi n b n v chi ti t. 5. Hư ng d n h c sinh h c bài nhà: 02 phút. - Giáo viên nh c nh h c sinh ñ c và nghiên c u kĩ n i dung các bài 5 và 6 (chương II) ñ chu n b cho bu i h c sau. - H c sinh ti p t c v thi t k c th (bư c 4) vào kh gi y Ao ñ n p vào bu i h c sau. ð Văn Mư i – B môn Sinh h c - Trư ng THPT Nam Sách II - website: http://dovanmuoi.violet.vn
Trung tâm KTTH – HNDN Nam Sách Giáo án s : 04 CHƯƠNG II: VƯ N ƯƠM VÀ PHƯƠNG PHÁP NHÂN GI NG CÂY Bài 5+6. VƯ N ƯƠM CÂY GI NG, PHƯƠNG PHÁP NHÂN GI NG B NG H T A. TH I GIAN 1. S ti t: 03 (t ti t 10 ñ n ti t 12) 2. Ngày so n: 26/03/2009 3. Ngày gi ng: 01/04/2009 – t i l p 12G – Trư ng THPT Nam Sách II. B. M C TIÊU BÀI GI NG (ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) - H c sinh bi t ñư c nh ng yêu c u ch n ñ a ñi m l p vư n ươm cây gi ng. - Bi t ñư c nh ng căn c c n thi t ñ thi t k , cách b trí các khu trong vư n ươm cây gi ng. - Bi t ñư c ưu như c ñi m c a phương pháp gieo h t. - Hi u ñư c ñi u c n lưu ý khi nhân gi ng b ng h t và kĩ thu t gieo h t. - Bi t thi t k vư n ươm cây gi ng cho gia ñình. - Th c hi n ñư c các quy trình kĩ thu t c a phương pháp nhân gi ng b ng h t. - Yêu thích công vi c làm vư n ươm và nhân gi ng cây tr ng trong vư n. C. CÁC CÔNG VI C CHU N B CHO D Y VÀ H C 1. Th y: SGK ngh Làm vư n, giáo án, s ñi m. 2. Trò: v ghi, các d ng c h c t p. D. TH C HI N BÀI GI NG: 1. n ñ nh l p: 01 phút. 2. Ki m tra bài cũ: 07 phút. 1. Vư n t p nư c ta có nh ng ñ c ñi m gì? 2. Khi th c hi n c i t o vư n t p ta c n tuân th nh ng nguyên t c nào? 3. N i dung bài gi ng: 120 phút. Ho t ñ ng c a th y và trò TG N i dung cơ b n (1) (2) (3) 60’ VƯ N ƯƠM CÂY GI NG - Vư n ươm cây gi ng có t m quan tr ng gì? 10’ I. T m quan tr ng c a vư n ươm HS nghiên c u SGK và tr l i. * Vai trò c a vư n ươm. * Nhi m v c a vư n ươm: - Vư n ươm g m có m y lo i? - Ch n l c và b i dư ng gi ng t t. HS: Nghiên c u SGK và tr l i. - S n xu t cây gi ng có ch t lư ng cao b ng phương pháp tiên ti n, mang tính công nghi p. - ð t vư n ươm ñâu, trên lo i ñ t nào là phù h p? 10’ II. Ch n ñ a ñi m, ch n ñ t làm vư n ươm (2’) 1. Các lo i vư n ươm: HS: Nghiên c u SGK và và tr l i. - Vư n ươm c ñ nh. - Vư n ươm t m th i. (8’) 2. Yêu c u c a ch n ñ a ñi m, ch n ñ t làm vư n ươm. - Khi xây d ng vư n ươm ph i c n căn - ði u ki n khí h u phù h p v i lo i cây. c vào nh ng ñi m gì? - ð t có k t c u t t, t ng ñ t dày, gi nư c và thoát nư c t t (cát pha, th t nh pH 5 – 7). - HS nghiên c u sách giáo khoa k t - Ch y u là ñ t b ng ph ng, n u có d c thì ít (3 – 4 h p v i th o lu n nhóm tr l i. ñ ), ñ ánh sáng, gió. - ð a ñi m l p vư n ươm g n ñư ng giao thông, v n chuy n, ñi l i ph i thu n l i. - Vư n ươm ph i có ngu n nư c tư i thu n l i.
(1) (2) (3) 10’ III. Nh ng căn c ñ l p vư n * Căn c vào m c ñích và phương hư ng phát tri n c a vư n s n xu t: - V i m c ñích s n xu t hàng hóa nên ph i có ngu n cây gi ng có ph m ch t t t, ñáp ng nhu c u th trư ng.- Ph i ñ s lư ng cây gi ng và k p th i. - C n ph i xem xét hư ng phát tri n c a vư n trong tương lai. - GV gi i thi u tranh v theo H5 (SGK) * Căn c vào nhu c u v cây gi ng có giá tr cao c a ñ a phóng to. phương và các vùng lân c n. HS quan sát th o lu n nhóm, và tr l i * Căn c vào ñi u ki n c th c a ch vư n: di n tích, câu h i: Vư n ươm thi t k g m nh ng kh năng ñ u tư v n, lao ñ ng, trình ñ hi u bi t c a ch khu nào? vư n. 30’ IV. Thi t k vư n ươm (5’) 1. Khu cây gi ng - Khu cây gi ng có ñ c ñi m gì? G m G m 2 khu nh m y khu nh ? M i khu ñó có nhi m v - Tr ng cây gi ng ch n ñ l y h t, t o g c ghép gì? - Tr ng cây cung c p cành ghép, m t ghép, cành chi t, cành giâm, h t…. (20’) 2. Khu nhân gi ng (Nên có mái che b ng lư i PE ph n quang, có h th ng nư c có vòi phun mù, ñèn chi u sáng, b ch a nư c, b ngâm phân, các ñương tr c, b lô thu n l i cho ñi l i và - Khu luân canh ñư c b trí nh m m c chăm sóc cây con gi ng). ñích gì? - Khu gieo h t t o g c ghép. - Khu gieo h t SX cây gi ng b ng phương pháp gieo h t. - Vì sao ph i ñ i ch luân canh gi a - Khu ra ngôi cây g c ghép hai khu ñó? - Khu giâm cành và ra ngôi cành giâm làm cây gi ng - Khu ra ngôi cành chi t làm cây gi ng - Ngoài các khu trên, vư n ươm c n có (5’) thành ph n nào khác? 3. Khu luân canh. - Ch y u tr ng các cây rau, cây h ñ u… có tác d ng c i t o ñ t và nâng cao ñ phì nhiêu cho ñ t. - Sau 2 năm c n luân canh ñ i v trí các khu v c trên. Xung quanh vư n tr ng cây nên có ñai phòng h ch n gió v a có tác d ng b o v cho vư n ươm. 60’ PHƯƠNG PHÁP NHÂN GI NG B NG H T - Nhân gi ng b ng h t có nh ng ưu, như c ñi m gì? 15’ I. Ưu, như c ñi m c a phương pháp nhân gi ng b ng h t HS: Nghiên c u SGK và tr l i. 1. Ưu ñi m - Phương pháp kh c ph c như c ñi m? - Kĩ thu t ñơn gi n. - Cây con kh e, tu i th cao, thích ng r ng. HS: Nghiên c u SGK và tr l i. - H s nhân gi ng cao, s m cho cây gi ng, giá thành h . - Khi gieo h t ñ t k t qu t t c n lưu ý 2. Như c ñi m nh ng ñi m gì? - Khó gi ñư c các ñ c tính, hình thái c a gi ng. - Phương pháp này ñư c s d ng trong - Ra hoa, k t qu ch m. nh ng trư ng h p nào? - Cây m c cao, cành m c th ng, l n x n, khó khăn cho vi c chăm sóc, thu ho ch.
(1) (2) (3) 15’ II. Nh ng ñi m lưu ý khi nhân gi ng b ng h t (5’) 1. Ch n h t gi ng t t - Em hãy nêu 1 s kinh nghi m trong a. Ch n cây m t t: mang các ñ c ñi m c a gi ng. làm vư n c a b n thân? b. Ch n qu t t: qu to, hình d ng ñ c trưng. c. Ch n h t t t: to, m y, cân ñ i, không sâu b nh. (5’) 2. Gieo h t trong ñi u ki n thích h p. a. Th i v : có nhi t ñ thích h p cho t ng lo i cây. b. ð t gieo h t: tơi, x p, thoáng khí, ñ O2, ñ m kho ng 70 – 80% tr lên. - Hãy nêu ñ c tính sinh lí c a m t s (5’) 3. C n bi t ñ c tính c a h t ñ có bi n pháp x lý trư c lo i h t? khi gieo - ð c ñi m chín sinh lí c a h t. - M t s lo i h t khó n y m m ho c n y m m ngay trong qu . - M t s lo i h t v c ng ph i ñ p n t ho c ngâm nư c... 30’ III. Kĩ thu t gieo h t - Kĩ thu t gieo h t trên lu ng c n th c (17’) 1. Gieo h t trên lu ng hi n các công vi c gì? - Làm ñ t. - Bón lót ñ y ñ . - Lên lu ng. - X lý h t trư c khi gieo. - Gieo h t. - Cho bi t ưu, như c ñi m c a gieo h t - Chăm sóc h t sau gieo. trong b u? (13’) 2. Gieo h t trong b u - Gĩ ñư c b r . - Thu n ti n khi chăm sóc và b o v , chi phí s n xu t gi ng th p, v n chuy n d dàng, hao phí gi ng th p. - Khi th c hi n gieo h t trong b u c n - Dùng túi b u PE có ñ c l , ñ m b o dinh dư ng trong lưu ý gì? b u, kĩ thu t chăm sóc ñúng. 4. C ng c ki n th c: 05 phút. - Giáo viên tóm t t các ki n th c cơ b n c a các bài và nh n m nh tr ng tâm. - G i h c sinh nh c l i m t s yêu c u kĩ thu t c a làm vư n ươm và nhân gi ng b ng h t. 5. Hư ng d n h c sinh h c bài nhà: 02 phút. - Nêu các kĩ thu t ch y u ñư c áp d ng gia ñinh khi l p vư n ươm. - Nêu các kĩ thu t ch y u ñư c áp d ng gia ñinh khi th c hi n nhân gi ng b ng h t. - ð c và nghiên c u trư c n i dung các bài 7, 8 và 9/SGK ñ chu n b cho bu i sau. ð Văn Mư i – B môn Sinh h c - Trư ng THPT Nam Sách II - website: http://dovanmuoi.violet.vn
Trung tâm KTTH – HNDN Nam Sách Giáo án s : 05 TÊN BÀI D Y: Bài 7, 8 & 9: PHƯƠNG PHÁP CHI T CÀNH, GIÂM CÀNH, PHƯƠNG PHÁP GHÉP VÀ CÁC KI U GHÉP A. TH I GIAN 1. S ti t: 03 (t ti t 13 ñ n ti t 15) 2. Ngày so n: 02/04/2009 3. Ngày gi ng: 08/04/2009 – t i l p 12G – Trư ng THPT Nam Sách II. B. M C TIÊU BÀI GI NG (ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) - Bi t ñư c nh ng ưu, như c ñi m c a phương pháp giâm cành và phương pháp chi t cành. - Hi u ñư c nh ng y u t nh hư ng ñ n s ra r c a cành giâm, cành chi t và kĩ thu t giâm cành, chi t cành. - Hi u ñư c cơ s khoa h c và ưu ñi m c a phương pháp ghép. - Bi t ñư c các y u t nh hư ng ñ n t l ghép s ng. - Ham thích h c h i kĩ thu t thu t nhân gi ng vô tính cây tr ng và ng d ng trong th c t s n xu t. C. CÁC CÔNG VI C CHU N B CHO D Y VÀ H C 1. Th y: SGK ngh Làm vư n, giáo án, s ñi m. 2. Trò: v ghi, các d ng c h c t p. D. TH C HI N BÀI GI NG: 1. n ñ nh l p: 01 phút. 2. Ki m tra bài cũ: 07 phút. 1. Nêu nhi m v c a vư n ươm. ð ch n ñ a ñi m t o vư n ươm c n chú ý gì? 2. Nêu kĩ thu t gieo h t, phân bi t gieo h t trong b u và gieo trên lu ng. 3. N i dung bài gi ng: 120 phút. Ho t ñ ng c a th y và trò TG N i dung cơ b n (1) (2) (3) 45’ PHƯƠNG PHÁP GIÂM CÀNH - Nhân gi ng vô tính d a trên cơ s khoa h c nào? Áp d ng cho ñ i tư ng 4’ I. Khái ni m nào? Cách th c hi n? - Là phương pháp nhân gi ng vô tính - HS nghiên c u sách giáo khoa tr l i. - Cây con t o ra b ng cách m t ño n cành tách kh i cây - HS quan sát hình v 7 - SGK m t o r trong ñi u ki n thích h p - Áp d ng cho 1 s cây như s n, rau mu ng, rau ngót… - Em hãy nêu 1 s ưu như c ñi m c a 9’ II. Ưu như c ñi m c a phương pháp giâm cành giâm cành? 1. Ưu ñi m - Gĩ ñư c ñ c tính gi ng v i cây m . - S m ra hoa k t qu . - H s nhân gi ng cao, th i gian cho cây gi ng nhanh 2. Như c ñi m - Nhi u th h không thay ñ i d n ñ n già hóa. - Mu n cho cành giâm ra r t t c n - ðòi h i yêu c u kĩ thu t cao, ñòi h i ñ u tư l n. ph i lưu ý nh ng ñi m gì? 21’ III. Nh ng y u t nh hư ng ñ n ra r c a cành giâm (7’) 1. Y u t n i t i c a cành giâm - HS th o lu n, phân tích và tr l i . a. Các gi ng cây - Cây d ra r : cây dây leo, dâu, m n, doi, chanh… - ñ a phương em hi n tr ng gi ng - Cây khó ra r : thân g c ng, xoài, nhãn, h ng, táo… xoài nào ? b. Ch t lu ng c a cành giâm - Cây m cho cành giâm ph i t t - HS liên h th c t tr l i câu h i. - ð c ñi m c a cành giâm ph i phù h p: -không quá già, không quá non, dài 10-15cm, ñư ng kính 0,5cm
(1) (2) (3) (7’) 2. Y u t ngo i c nh a. Nhi t ñ : liên quan ñ n hô h p, tiêu hao ch t dinh dư ng, hình thành b r . b. ð m: Luôn gi ñ m b o hòa m t lá. c. Ánh sáng: tuy t ñ i tránh ánh sáng tr c x . d. Giá th cành giâm - Ch n th i v giâm cành thích h p. - Khu giâm cành có mái che b ng lư i ph n quang PE. - Dùng bình phun mù tư i gi m m t lá và gi cho giá th không b úng. - Trong kĩ thu t giâm cành c n lưu ý (7’) 3. Y u t kĩ thu t nh ng khâu gì? - Giá th cành giâm. - HS th o lu n và ñưa ra câu tr l i - Ch n cành. - Kĩ thu t c t cành. - C m cành. - S d ng ch t ñi u hòa sinh trư ng - Chăm sóc cành sau khi giâm. trong giâm cành có tác d ng gì? Cho 1 s ñ i di n và hư ng s d ng? 11’ IV. S d ng ch t ñi u hòa ST trong giâm cành. * Giúp cành giâm ra r s m, ch t lư ng b r t t. * M t s ch t thư ng ñư c s d ng: NAA, IBA, IAA, ... - HS nghiên c u sách giáo khoa và tr * Lưu ý: l i câu h i. - Pha ñúng n ng ñ , li u lư ng. - Th i gian x lý ph i phù h p: tùy thu c n ng ñ pha, - GV lưu ý HS: các ki n th c này còn tu i cành giâm, gi ng cây… ñư c nghiên c u kĩ chương IV - Nhúng ph n g c hom giâm vào dung d ch. - Chi t cành là gì? 45’ PHƯƠNG PHÁP CHI T CÀNH 5’ I. Khái ni m - Chi t cành là phương pháp nhân gi ng vô tính. - T 1 cành trên cây m t o ñi u ki n ñ cành ra r r i - Hãy nên m t s ưu, như c ñi m c a tách ra t o thành cá th m i. phương pháp chi t cành? 12’ II. Ưu như c ñi m c a phương pháp chi t cành 1. Ưu ñi m - S m ra hoa k t qu -thư ng sau 3 năm - Gi ñư c các ñ c tính t t c a cây m . - Cành th p, tán cân ñ i, g n, thu n l i cho chăm sóc và thu ho ch. - Mu n cho cành chi t ra r t t c n - S m cho cây gi ng (kho ng 3 - 6 tháng tùy lo i). ph i lưu ý nh ng ñi m gì? - HS th o lu n, phân tích và tr l i câu 2. Như c ñi m h i. - M t s gi ng cho hi u qu th p do t l ra r th p. - H s nhân gi ng không cao. - Tu i th vư n cây tr ng t chi t cành là không cao. - Mu n cành chi t ñ t t l ra r cao - Cây chi t qua nhi u th h d b nhi m vi rut. c n ph i chú ý nh ng khâu kĩ thu t gì? 15’ III. Nh ng y u t nh hư ng ñ n ra r c a cành chi t. 1. Gi ng cây: Gi ng khác nhau kh năng ra r khác nhau. - HS liên h th c t ñ tr l i câu h i. 2. Tu i cây, tu i cành Tu i cây, tu i cành càng cao kh năng ra r càng th p. C n lưu ý khi ch n cành chi t. 3. Th i v chi t: nhi t ñ và ñ m ph i thích h p - V xuân: tháng 3 – 4. - V thu: tháng 8 – 9.
(1) (2) (3) 13’ IV. Quy trình kĩ thu t chi t cành - Trong kĩ thu t chi t cành c n lưu ý nh ng khâu gì? - Chi u dài khoanh v g p 1,5 - 2 l n Ø cành chi t. HS: Th o lu n và ñưa ra câu tr l i. - C o s ch l p t bào tư ng t ng sát ph n v . - ð t v t khoanh vào tâm b u chi t. - Bó b u b ng gi y PE. - Bó ch t ñ m b o b u không xoay. 30’ PHƯƠNG PHÁP GHÉP VÀ CÁC KI U GHÉP - Ghép là gì? Cơ s khoa h c c a 12’ I. Khái ni m và cơ s khoa h c c a phương pháp ghép phương pháp ghép? 1. Khái ni m chung - Là phương pháp nhân gi ng vô tính cây tr ng. - Cá th m i ñư c t o ra b ng cách l y m t b ph n c a cây khác (cây gi ng) g n lên 1 cây khác (cây g c ghép). - Cây con mang ñ c tính c a cây m , tăng kh năng - Ghép có gì ñ c bi t so v i giâm cành ch ng ch u nh b r c a cây g c ghép. và chi t cành? 2. Cơ s khoa h c c a phương pháp ghép - Làm tư ng t ng c a cây g c ghép & b ph n ghép ti p xúc → phân hóa thành m ch d n giúp v n chuy n các - Tr ng cây b ng phương pháp ghép ch t bình thư ng gi a cây g c ghép và b ph n ghép. có ưu ñi m gì? 8’ II. Ưu ñi m c a phương pháp ghép - HS th o lu n, phân tích và tr l i . - Cây sinh trư ng và phát tri n t t nh tính thích nghi và tính ch ng ch u c a cây g c ghép - Mu n ghép ñ t t l s ng cao c n - S m cho hoa và k t qu ph i chú ý nh ng yêú t nào? - Gi ñư c ñ y ñ ñ c tính c a gi ng mu n nhân…..tính di truy n n ñ nh - HS liên h th c t và tr l i câu h i. - Tăng tính ch ng ch u c a cây - H s nhân gi ng cao 10’ III. Nh ng y u t nh hư ng ñ n t l ghép s ng. 1. Gi ng cây làm g c ghép và gi ng cây l y cành, m t. 2. Ch t lư ng cây g c ghép. 3. Cành ghép, g c ghép - Thao tác kĩ thu t ghép c n lưu ý - Cành bánh t , 3 - 6 tháng tu i, phía ngoài, gi a t ng tán. nh ng ñi m gì? 4. Th i v ghép - Mi n B c: tháng 5 - 8, mi n Nam: ñ u mùa mưa . HS: Th o lu n và ñưa ra câu tr l i 5. Thao tác kĩ thu t - Dao ghép ph i s c, thao tác ph i nhanh g n. - V t c t, cành ghép, g c ghép ph i ñ m b o v sinh. - Tư ng t ng c a cành ghép và g c ghép ti p xúc càng nhi u càng t t. - Bu c ch t v t ghép ñ tránh mưa, n ng, và cành ghép thoát hơi nư c quá m nh. 4. C ng c ki n th c: 05 phút. - Giáo viên nêu các lưu ý chung khi th c hi n các phương pháp nhân gi ng vô tính: giâm, chi t, ghép và các v n ñ c n kh c sâu ñ chu n b cho th c hành. - HS c n nêu ñư c các ưu, như c ñi m và bi n pháp kĩ thu t ch y u c a m i phương pháp nêu trên. 5. Hư ng d n h c sinh h c bài nhà: 02 phút. - Ti p t c nghiên c u các ki u ghép bài 9, nghiên c u bài 10 và 11 ñ chu n b cho bu i h c sau. - Liên h th c t ñ a phương trong vi c nhân gi ng cây b ng các phương pháp giâm, chi t, ghép. ð Văn Mư i – B môn Sinh h c - Trư ng THPT Nam Sách II - website: http://dovanmuoi.violet.vn
Trung tâm KTTH – HNDN Nam Sách Giáo án s : 06 TÊN BÀI D Y: Bài 9, 10 & 11: PHƯƠNG PHÁP GHÉP VÀ CÁC KI U GHÉP (ti p), PHƯƠNG PHÁP TÁCH CH I CH N R , PHƯƠNG PHÁP NUÔI C Y MÔ A. TH I GIAN 1. S ti t: 03 (t ti t 16 ñ n ti t 18) 2. Ngày so n: 08/04/2009 3. Ngày gi ng: 15/04/2009 – t i l p 12G – Trư ng THPT Nam Sách II. B. M C TIÊU BÀI GI NG (ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) - Phân bi t ñư c n i dung kĩ thu t c a t ng phương pháp ghép. - Hi u ñư c nh ng ñi m c n chú ý khi nhân gi ng b ng cách tách ch i, ch n r , kĩ thu t ch n r - Bi t ñư c ưu, như c ñi m c a phương pháp tách ch i, ch n r , nuôi c y mô. - Hi u ñư c nh ng ñi u ki n khi nhân gi ng b ng phương pháp nuôi c y mô - Th c hi n ñư c các thao tác cơ b n trong t ng kĩ thu t nhân gi ng ñó. - Ham thích h c h i kĩ thu t thu t nhân gi ng vô tính cây tr ng và ng d ng trong th c t s n xu t. C. CÁC CÔNG VI C CHU N B CHO D Y VÀ H C 1. Th y: SGK ngh Làm vư n, tài li u tham kh o, giáo án, s ñi m. 2. Trò: v ghi, các d ng c h c t p. D. TH C HI N BÀI GI NG: 1. n ñ nh l p: 01 phút. 2. Ki m tra bài cũ: 07 phút. 1. Giâm cành là gì? Nêu nh ng y u t cơ b n nh hư ng ñ n s ra r c a cành giâm. 2. Chi t cành là gì? Nêu ưu, như c ñi m c a phương pháp chi t cành và các quy trình c a kĩ thu t chi t cành. 3. N i dung bài gi ng: 120 phút. Ho t ñ ng c a th y và trò TG N i dung cơ b n (1) (2) (3) 30’ PHƯƠNG PHÁP GHÉP VÀ CÁC KI U GHÉP (ti p) IV. Thao tác kĩ thu t - GV gi i thi u sơ ñ trang 49 - SGK, 20’ 1. Ghép r i và h i: Em hãy cho bi t có nh ng ki u (l y m t b ph n kh i cây m g n vào cây g c ghép) ghép nào? a. Ghép m t ch T - HS quan sát hình 9.1, 9.2, 9.3/SGK, - M g c ghép, l y m t ghép. GV g i m t s HS mô t kĩ thu t ghép - Ghép m t ghép vào g c ghép. m t ch T, ghép m t c a s , ghép m t - Dùng dây bu c ch t. nh có g . b. Ghép m t c a s - Ghép ño n cành là gì? Phương pháp này có gì ưu ñi m? c. Ghép m t nh có g - HS quan sát hình v 9.4 - SGK và mô d. Ghép ño n cành t kĩ thu t ghép áp cành. 10’ 2. Ghép áp cành - T o v trí thích h p cho cây g c ghép và cành ghép. - Ch n các cành có ñư ng kính tương ñưong. - V t m nh nh trên cây g c ghép và cành ghép có ñư ng kính tương ñương. - Dùng dây nilon bu c kín, ch t cành ghép và g c ghép - HS tham kh o thêm phương pháp t i v trí ghép. ghép áp cành c i ti n (hình v trong bài - Sau kho ng 30 ngày c t ng n cây g c ghép, ñưa b u cây th c hành 17). g c ghép ñã s ng ra vư n ươm.
(1) (2) (3) 35’ PHƯƠNG PHÁP TÁCH CH I CH N R - Tách ch i là gì? Cơ s khoa h c c a 20’ I. Phương pháp tách ch i phương pháp tách ch i? (quan sát hình (5) 1. Khái ni m v 10.1 SGK) - Là phương pháp có t lâu ñ i - Cây con ñư c hình thành do tách t ch i c a cây m - Là phương pháp nhân gi ng t nhiên (5) 2. Ưu, như c ñi m c a phương pháp tách ch i - S m ra hoa k t qu - Hãy cho bi t ưu, như c ñi m c a - Gi ñư c ñ c tính di truy n c a cây m . phương pháp tách ch i? - T l s ng cao. Như c ñi m ch y u là h s nhân gi ng th p, cây con - Nhân gi ng b ng tách ch i c n lưu ý không ñ ng ñ u, d mang m m m ng sâu b nh. nh ng ñi m gì? (10) 3. Nh ng ñi m c n lưu ý khi nhân gi ng b ng tách ch i - HS th o lu n, phân tích và tr l i . a. Cây con và ch i tách ñ tr ng có chi u cao, hình thái, kh i lư ng ñ ng ñ u, ñ t tiêu chu n kĩ thu t nh t ñ nh. b.Cây con và ch i ph i x lý di t tr sâu b nh, trư c khi tr ng b ng thu c ch ng r p sáp. c. Các cây con ho c các lo i ch i con có cùng kích thư c, kh i lư ng, c n ñư c tr ng thành khu riêng ñ tiên chăm - HS cho bi t ưu, như c ñi m c a sóc và thu ho ch. phương pháp ch n r ? - HS th o lu n và ñưa ra câu tr l i 15’ II. Phương pháp ch n r 1. Ưu như c ñi m c a phương pháp ch n r - Cho bi t cách ti n hành ch n r - Là phương pháp nhân gi ng c truy n. (quan sát hình 10.2 SGK)? C n lưu ý - S m ra hoa k t qu . gì cho vư n ươm cây gi ng? - Các ñ c tính t t c a m ñư c gi v ng. - Như c ñi m là h s nhân gi ng th p n u quá nhi u s nh hư ng ñ n ST - PT c a cây m . - D th c hiên cho các gi ng: h ng, táo, ñào, mơ, m n… 2. Cách ti n hành - Tháng 11 - 12: cây ng ng sinh trư ng b i ñ t quanh g c t tán vào. - Ch n r t t, dùng dao c t ñ t h n r , cây con t o thành sau 2 - 3 tháng, Cây cao 20 - 25 cm ñem tr ng. 55’ PHƯƠNG PHÁP NUÔI C Y MÔ - Nuôi c y mô là gì? Cơ s khoa h c c a phương pháp nuôi c y mô? (quan 5’ I. Khái ni m sát hình v 11- SGK) - Là phương pháp nhân gi ng vô tính - Cây con t o ra b ng cách l y 1 t bào ho c 1 nhóm t bào ñ nh sinh trư ng m m ng ñ nh sinh trư ng r mô lá…nuôi c y trong môi trư ng thích h p - MT nuôi c y thư ng ch a: th ch aga, ñư ng ñơn, - HS cho bi t ưu, như c ñi m c a ñư ng kép, các lo i mu i khoáng, các ch t ñi u hòa sinh phương pháp nuôi cây mô? trư ng như IBA, NAA, IAA…, các vitamin nhóm B và xitokinin v i t l thích h p cho t ng gi ng. - HS th o lu n, phân tích và tr l i . 10’ II. Ưu như c ñi m c a phương pháp nuôi c y mô 1. Ưu ñi m - T o cây tr hóa, gi ng s ch b nh. - ð ñ ng ñ u cao, gi nguyên các ñ c tính t t c a m . - H s nhân gi ng r t cao (SX gi ng trên quy mô CN). 2. Như c ñi m - D phât sinh bi n d n u gi ng d m n c m v i ch t ñi u hòa sinh trư ng. - Giá thành s n xu t cây gi ng còn cao.
(1) (2) (3) 15’ III. ði u ki n nuôi c y mô. - Cho bi t nuôi c y mô c n th a mãn (5’) 1. Ch n m u và x lý m u ñi u ki n gì - l y cây d a làm ví d ? - Ch n ch i ng n làm m u nuôi c y. - X lý: r a s ch trong c n 90o, x lý b ng Ca(OCl)2 7% - HS th o lu n và ñưa ra câu tr l i. trong 20 phút, r a b ng nư c vô trùng. (5’) 2. Môi trư ng nuôi c y thích h p Dùng môi trư ng Morashige và Skoog g m: NAA, IBA, kenetin, benzyladenin v i li u lương thích h p tùy thu c vào t ng giai ño n nuôi c y t bào. (5’) 3. Phòng nuôi c y có ch ñ nhi t & ánh sáng thích h p - Nhi t ñ trung bình t 22 - 25oC. - Ánh sáng ñèn huỳnh quang 3500 - 4000 lux. Có chu kỳ chi u sáng 16 - 18/24 gi . - Hãy nêu quy trình nuôi c y mô t bào 25’ IV. Quy trình nuôi c y mô t bào th c v t. th c v t? (4’) 1. Ch n m u dùng nuôi c y mô - HS nghiên c u SGK và xây d ng bài, Có th dùng t t c các ph n tươi c a cơ th th c v t, GV lưu ý các v n ñ cơ b n trong m i nhưng ph i s ch b nh, ñúng lo i mô , ñúng giai ño n phát khâu c a kĩ thu t nuôi c y mô. tri n… (2’) 2. Kh trùng. Dùng xà phòng ñ kh trùng (như ph n III). - Giáo viên s d ng sơ ñ ñ phân tích (3’) 3. Tái t o ch i: th c hiên trong ñi u ki n môi trư ng trình t các khâu c a quy trình nuôi thích h p (như ph n II). c y mô t bào th c v t (3’) 4. Tái t o r (t o cây hoàn ch nh). Sau khi ch i ñ t kích thư c c n thi t c n chuy n ch i sang môi trư ng t o r . (9’) 5. Cây cây trong môi trư ng thích ng - Sau khi ch i ñã ra r c y cây vào môi trư ng thích ng ñ cây thích nghi v i ñi u ki n t nhiên. - Giá th thư ng là invitro (cát, ñ t phù sa, tr u hun, xơ d a… ho c h n h p c a chúng). (4’) 6. Tr ng cây trong vư n ươm Khi cây phát tri n bình thư ng và ñ t tiêu chu n cây gi ng, chuy n cây ra vư n ươm và chăm sóc như các cây con khác. 4. C ng c ki n th c: 05 phút. - Giáo viên nêu các ki n th c cơ b n và tr ng tâm trong m i bài h c. - Giáo viên yêu c u HS so sánh ưu, như c ñi m c a m i phương pháp nhân gi ng vô tính ñã h c. 5. Hư ng d n h c sinh h c bài nhà: 02 phút. - Nghiên c u kĩ các ki n th c lí thuy t ñã h c các bài 6 – 11 ñ chu n b cho các bu i th c hành. - HS nghiên c u các kĩ thu t cơ b n c a phương pháp nhân gi ng b ng h t cho bu i sau th c hành, h c sinh c n th c hi n bư c 4 (x lí h t) nhà. ð Văn Mư i – B môn Sinh h c - Trư ng THPT Nam Sách II - website: http://dovanmuoi.violet.vn
Trung tâm KTTH – HNDN Nam Sách Giáo án s : 07 TÊN BÀI D Y: Bài 12. Th c hành: KĨ THU T GIEO H T TRONG B U A. TH I GIAN 1. S ti t: 03 (t ti t 19 ñ n ti t 21) 2. Ngày so n: 16/04/2009 3. Ngày gi ng: 22/04/2009 – t i l p 12G – Trư ng THPT Nam Sách II. B. M C TIÊU BÀI GI NG (ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) - Th c hi n ñư c các thao tác: chu n b ñ t và phân cho vào b u, x lí h t trư c khi gieo, gieo h t vào b u và chăm sóc. - Nghiêm túc th c hi n các khâu kĩ thu t, ham tìm tòi, sáng t o. - Th c hi n ñúng quy trình, ñ m b o an toàn lao ñ ng và v sinh môi trư ng. C. CÁC CÔNG VI C CHU N B CHO D Y VÀ H C 1. Th y: SGK ngh Làm vư n, giáo án, s ñi m. 2. Trò: v ghi, các d ng c h c t p và các d ng c , v t li u th c hành: - ð t phù sa, ñ t th t nh , phân chu ng ñã hoai, phân N-P-K, vôi. - Các lo i túi b u PE màu ñen có l ñ c phía ñáy; v i các kích thư c: 10cm x 6cm, 15cm x 10cm và 18cm x 16cm. - M t s lo i h t gi ng (na, v i, nhãn, ngô, bí …). - Nư c ñun sôi và nư c ngu i s ch. - Ô doa, thùng tư i có vòi phun, dao x i, x ng, cu c, que tre nh … D. TH C HI N BÀI GI NG: 1. n ñ nh l p: 01 phút. 2. Ki m tra bài cũ: 07 phút. Nêu các ưu, như c ñi m c a phương pháp nhân gi ng b ng h t? Gieo h t trong b u c n chú ý gì? Giáo viên ki m tra s chu n b c a các nhóm h c sinh. 3. N i dung bài gi ng: 120 phút. Ho t ñ ng c a th y và trò TG N i dung cơ b n (1) (2) (3) 30’ I. Gi i thi u n i dung - ð th c hi n gieo h t trong b u c n ti n hành qua m y bư c? - HS trình bày n i dung theo SGK (ñã * Bư c1. Tr n h n h p giá th . ñư c nghiên c u nhà). - Dùng ñ t phù sa hay ñ t th t tr n v i phân chu ng hoai và phân lân, vôi theo t l : 2 ph n ñ t: 1 ph n phân. - ð o cho ñ u ñ h n h p không b vón c c - Làm b u ñ t ñ gieo h t ph i lưu ý nh ng gì? * Bư c 2. Làm b u dinh dư ng Dùng tay xoa ho c dùng chân gi ñ tách mi ng túi r i cho h n h p ñ t v a tr n vào b u, n ch t ñ t ñáy b u, v xung quanh ñ cho b u ph ng. - Khi x p b u vào lu ng c n th c hi n như th nào? * Bư c 3. X p b u vào lu ng. - Lu ng x p b u r ng 0,6 – 0,8 m, chi u dài tuỳ ñ a th . - ð t b u thành l i - Vét ñ t trên rãnh ph kín 2/3 chi u cao b u ñ gi cho b u không b ñ . - Vư n ươm ph i ñư c che tránh n ng tr c ti p.
(1) (2) (3) - Trư c khi gieo, h t c n ñư c x lí * Bư c 4. X lý h t trư c khi gieo. như th nào? (ñã ñư c th c hi n nhà) - Ngâm h t trong nư c nóng (2 sôi + 3 l nh) kho ng 20 – 30 phút. - H t có v c ng c n ñ p cho n t v trư c khi ngâm. - h t: Cho h t vào túi v i m i túi kho ng 0,5kg. X p túi vào r , s t … nơi kín gió, m. Khi h t n t nanh thì - T i sao ph i s d ng bao màu ñen? mang ñi gieo. - Ph tr u (b i, mùn cưa, xơ d a …) có tác d ng gì? * Bư c 5. Gieo h t vào b u. - M i b u gieo 2 – 3 h t, ñ sâu 2 – 3cm, sau khi gieo l y - Giáo viên làm m u các bư c ñ h c tay nén nh ñ t trên m t. sinh th c hi n. - Ph trên b m t lu ng 1 l p tr u (b i mùn cưa...) - HS quan sát H12.1 ñ nghiên c u thao - Tư i nư c b ng bình có hoa sen. tác khi th c hi n. - GV lưu ý HS khi tư i: tư i nh b ng nư c s ch, không dùng nư c gi ng khoan ñ tư i. 90’ II. Ti n hành thí nghi m - GV chia l p thành 7 nhóm, m i nhóm c m t nhóm trư ng ñ ch ñ o công vi c và bao quát chung công vi c nhóm, thư kí ghi chép n i dung công * Ti t 1: Nghiên c u n i dung, xem làm m u, th c hi n vi c, các thành viên khác th c hi n. bư c 1 + 2. - GV làm m u các thao tác m t l n ñ các nhóm theo dõi và phân b th i gian * Ti t 2: Th c hi n bư c 3 + 4 (bư c 4 HS ñã th c hi n ñ các nhóm th c hành. nhà, GV ki m tra các m u ñã x lí c a m i nhóm). * Ti t 3: Th c hi n bư c 5 vi t báo cáo th c hành và t ng - HS báo cáo k t qu th c hành t i l p, k t, ñánh giá. thư kí nhóm n p b n tư ng trình th c hành theo yêu c u. 4. C ng c ki n th c: 05 phút. - Giáo viên nh n xét chung v i các nhóm th c hành, phê bình các trư ng h p cá nhân làm chưa t t, bi u dương các nhóm và cá nhân có ý th c th c hi n t t. - Lưu ý v các khâu ñ HS có th th c hi n công vi c t i nhà ñư c t t, ñúng quy trình. - Giáo viên phân công HS d n d p, v sinh khu th c hành và d ng c . 5. Hư ng d n h c sinh h c bài nhà: 02 phút. - ð c & nghiên c u l i n i dung bài 7 “Phương pháp giâm cành” chu n b cho bu i th c hành sau. - Chu n b các d ng c , v t li u như hư ng d n trong bài 13 – SGK ñ cho bu i th c hành sau. - Ti p t c nghiên c u các v n ñ c a phương pháp nhân gi ng b ng h t ñ có th v n d ng th c t t t hơn, ñ m b o ñúng quy trình kĩ thu t. ð Văn Mư i – B môn Sinh h c - Trư ng THPT Nam Sách II - website: http://dovanmuoi.violet.vn
Trung tâm KTTH – HNDN Nam Sách Giáo án s : 08 TÊN BÀI D Y: Bài 13. Th c hành: KĨ THU T GIÂM CÀNH A. TH I GIAN 1. S ti t: 03 (t ti t 22 ñ n ti t 24) 2. Ngày so n: 23/04/2009 3. Ngày gi ng: 29/04/2009 – t i l p 12G – Trư ng THPT Nam Sách II. B. M C TIÊU BÀI GI NG (ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) - Làm ñư c các khâu: chu n b n n giâm, ch n cành giâm và c t ño n hom giâm, x lí hom giâm và cách c m hom, chăm sóc sau khi giâm. - Th c hi n ñúng quy trình, ñ m b o an toàn lao ñ ng và v sinh môi trư ng. - Kích thích lòng say mê, yêu thích công vi c nhân gi ng cây tr ng và v n d ng vào th c t s n xu t. C. CÁC CÔNG VI C CHU N B CHO D Y VÀ H C 1. Th y: SGK ngh Làm vư n, giáo án, s ñi m. 2. Trò: v ghi, các d ng c h c t p và các d ng c , v t li u th c hành: - Các gi ng cây ăn qu , hom ñ l y cành giâm có trong vư n trư ng ho c vư n c a h dân quanh trư ng (sanh, si, nhót, s n dây, dâu …) - G ch bao lu ng ho c khay g , kéo c t cành ho c dao s c, ô doa, bình tư i có hoa sen. - Các ch ph m kích thích r α NAA, IBA. - Nguyên li u làm giá th giâm cành: cát (bùn) song nh t s ch t p ch t và phơi khô, ñ p nh 2 - 4mm, vôi b t. - Nhà ươm cây có mái che. D. TH C HI N BÀI GI NG: 1. n ñ nh l p: 01 phút. 2. Ki m tra bài cũ: 07 phút. 1. Giâm cành là gì? Nêu các ưu, như c ñi m c a phương pháp giâm cành. 2. Trình bày nh ng y u t nh hư ng ñ n s ra r c a cành giâm. 3. N i dung bài gi ng: 120 phút. Ho t ñ ng c a th y và trò TG N i dung cơ b n (1) (2) (3) 10’ I. Gi i thi u n i dung th c hành: - GV yêu c u HS nêu các quy trình th c hành giâm cành. - Các nhóm c ñ i di n trình bày quy * Bư c 1: Chu n b n n giâm (giá th ). trình ti n hành thí nghi m. - Các nhóm khác nghe và b sung cho - Làm lu ng giâm: r ng 60 – 80cm, rãnh gi a lu ng 40 – hoàn thi n quy trình ñ ti n hành. 50 cm, chi u cao lu ng 20cm, chi u dài tuỳ ñ a hình; có th thay b ng giá g , khay. - Giá th giâm: Dùng cát (bùn) s ch, phơi khô x lí n m, vi khu n, tuy n trùng sau ñó ñ t trong vư n ươm tránh - Cành ñ làm hom giâm c n ch n ánh n ng tr c ti p và c n tư i m trư c khi giâm cho giá cành như th nào? th có ñ m kho ng 85 – 90%. * Bư c 2: Ch n cành ñ c t l y hom giâm. - Ch n cành bánh t , c t cành t ng ño n dài 5 – 10cm, trên ño n hom có 2 – 4 lá. - V t c t ph i ph ng, không d p nát, v cây không d p nát, phía g c ph i c t vát.