Giáo án y học " Tiệt trủng - Khử trùng "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

259
lượt xem 62
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu - Trình bày được khái niệm tiệt trùng, khử trùng - Nêu đước các biện pháp khử trùng, tiệt trùng thường được sử dụng và ứng dụng của các biện pháp này - Trình bày các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình tiệt trùng, khử trùng

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án y học " Tiệt trủng - Khử trùng "

Pham Hong Nhung １.9.0９ M c tiêu Trình bày ñư c khái ni m ti t trùng, kh trùng. Nêu ñư c các bi n pháp kh trùng, ti t trùng thư ng ñư c s d ng và ng d ng c a các bi n pháp này. Trình bày các y u t nh hư ng ñ n quá trình ti t trùng, kh trùng. 1
L ch s phát tri n Th i kỳ c ñ i: ñã s d ng nhi u bi n pháp ki m soát VSV như phơi khô, hun khói, mu i, d m, phơi n ng… S d ng gia v trong n u nư ng, ư p xác… Gi a nh ng năm 1800, Semmelweiss và Lister ñã s d ng k thu t vô trùng ñ ch ng b i nhi m v t thương ph u thu t. Khái ni m Ti t trùng (Sterilization) là tiêu di t t t c các d ng vi sinh v t s ng, k c nha bào, ho c tách b chúng hoàn toàn kh i v t c n ti t trùng. Kh trùng (Disinfection) là làm cho v t ñư c kh trùng không còn kh năng gây nhi m trùng (ch tiêu di t m m b nh mà không ph i t t c các vi sinh v t). 2
Khái ni m ch t trong vi sinh Ch t là hi n tư ng liên quan ñ n s ch m d t quá trình s ng c a sinh v t. D u hi u s ng sinh v t b c cao rõ ràng. VSV ch c u trúc t m t hay m t vài t bào nên d u hi u ch t khó phát hi n. S m t kh năng sinh s n vĩnh vi n th m chí trong ñi u ki n t i ưu cho s phát tri n là ñ nh nghĩa cái ch t trong vi sinh. Các y u t nh hư ng ñ n m c ñ tiêu di t vi sinh v t D ng vi sinh v t S lư ng vi sinh v t N ng ñ ch t hóa ch t Th i gian tác d ng Nhi t ñ pH 3
D ng vi sinh v t Most resistant Bacterial spores Mycobacteria Nonlipid viruses Fungi Bacteria Lipid viruses Least resistant 4
Cơ ch ho t ñ ng c a các ch t ch ng vi sinh v t Phân lo i: D a vào b n ch t: Tác nhân v t lý, hóa hc D a vào m c ñ ch n l c: tác nhân ít ch n l c, ch n l c trung bình, và ch n l c cao ðích tác ñ ng 1 VÁCH 2 MÀNG T BÀO 3 QUÁ TRÌNH SINH T NG H P A. NUCLEIC VÀ PROTEIN 4 THAY ð I CH C NĂNG C A PROTEIN 5
Các bi n pháp kh trùng và ti t trùng Bi n pháp v t lý: Nhi t Lc B cx Bi n pháp hóa h c Ch t sát trùng Ch t ch ng nhi m trùng 6
Healthcare setting Food production Everyday life Microbiology lab 7
Nhi t Có 2 d ng nhi t ñư c s d ng: Hơi nư c nóng (65-135ºC) Khí nóng khô (160-vài nghìn ºC) Cách th c ho t ñ ng: Hơi nư c nóng: gây ñông vón nên làm bi n tính màng bào tương; phá h y DNA, RNA, ribosome Khí nóng khô: oxi hóa t bào; bi n t t c thành tro khi nhi t ñ cao Các bi n pháp dùng hơi nư c nóng Hơi nư c áp su t cao: Autoclave 121ºC 1atm trong 30 phút Phương pháp Tyndal ðun sôi 100ºC trong 30 phút Phương pháp Pasteur 63-66ºC trong 30 phút 71,5ºC trong 15 giây 134ºC trong 1-2 giây (ultrahigh temperature) 8
Autoclave Các bi n pháp dùng khí nóng khô ð t trên ng n l a Lò s y (170°C, 2 gi ) 9
Ki m tra ch t lư ng Chú ý Luôn luôn ph i ki m tra ch t lư ng ti t trùng b ng các ch ñi m chuyên bi t. Ki m tra thư ng xuyên b ng ch ñi m hóa h c Ki m tra ñ nh kỳ b ng phương pháp sinh h c 10
L c vô trùng ðư c s d ng ti t trùng cho ch t khí và ch t l ng không dùng nhi t ñư c Kích thư c l l c 0,02-8 µm Màng l c: cellulose acetate, các v t li u plastic như nylon, teflone L c ti t trùng không có tính ch c ch n nên ch s d ng khi không dùng ñư c bi n pháp khác 11
B cx B c x là d ng năng lư ng phát ra t các ho t ñ ng c a nguyên t Có 2 lo i: B c x ñi n t : tia gamma, tia UV B c x h t: dòng electron t c ñ cao Tia gamma: làm ñ t gãy c u trúc nguyên t c a phân t hình thành nên các ñ t bi n DNA Tia UV: ñưa nguyên t lên tr ng thái năng lư ng cao làm hình thành các liên k t b t thư ng trong DNA gây ñ t bi n 12
13
Nhóm halogen Tác d ng sát khu n do ph n ng oxy hóa và halogen hóa các ch t h u cơ S oxy hóa nhóm S-H trong các amino acid và S-S trong enzym làm b t ho t các enzym Ph tác d ng r ng và th i gian tác d ng ng n Chlorine và h p ch t c a nó ñư c dùng ñ kh trùng trên di n r ng Iodine và h p ch t dùng sát khu n da Betadine 14
Phenol và các d n xu t n ng ñ cao gây ñ c t bào, phá h y vách và màng t bào, b t ho t enzym Là ch t sát khu n m nh ð c tính cao Cn Thư ng dùng ethanol và isopropanol Gây bi n tính protein và phá h y c u trúc màng t bào Kh trùng da Th i gian tác d ng ng n, th m t t vào da nhưng d bay hơi và cháy n 15
Alcohols: Ethanol, isopropanol Denature proteins, dissolve lipids Table 7.6 Mu i kim lo i n ng Ho t tính kháng khu n gi m d n Hg, Ag, Cu, Zn Ion kim loai t o ph c v i m t s nhóm ch c năng –SH, -OH, PO4 làm b t ho t protein H p ch t Hg dùng sát khu n ngoài da, niêm m c Nitrate b c làm dung d ch nh m t cho tr sơ sinh 16
Aldehyde Formaldehyde G n vào acid nucleic và các nhóm ch c năng c a amino acid Dùng lau chùi sàn nhà và ñ dùng, kh trùng không khí và máy móc l n Gây kích ng da và niêm m c K t lu n Ch t sát khu n phá h y vi khu n nhanh ch m khác nhau b ng cách tác ñ ng tr c ti p lên toàn b c u trúc t bào vi khu n N ng ñ ch t sát khu n ñư c s d ng r t g n v i li u ñ c cho cơ th ngư i nên ch dùng thu c sát khu n ñ ñi u tr t i ch . 17