intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo dục văn hóa ứng xử cho học viên trong nhà trường quân đội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

60
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo dục văn hóa ứng xử cho học viên ở các nhà trường quân đội, một mặt nhằm trang bị cho họ những tri thức, hiểu biết về khuôn mẫu ứng xử, những chuẩn mực hành vi đạo đức, lối sống, phát triển khả năng giao tiếp; mặt khác, giúp học viên có thái độ, cách thức quan hệ, hành động và kỹ năng lựa chọn, ứng xử linh hoạt, phù hợp với yêu cầu của quân đội và đòi hỏi của cuộc sống.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo dục văn hóa ứng xử cho học viên trong nhà trường quân đội

  1. VĂN HÓA NGHIÊN CỨU GIÁO DỤC VĂN HÓA ỨNG XỬ CHO HỌC VIÊN TRONG NHÀ TRƯỜNG QUÂN ĐỘI PHẠM VĂN XÂY Tóm tắt Văn hóa ứng xử là nét đẹp của con người được thể hiện qua lời nói, hành động, suy nghĩ đối với người khác, đối với xã hội, tự nhiên... tạo nên các mối quan hệ đẹp đẽ, có văn hóa, có đạo đức trong cộng đồng dân cư, trong tình bạn, tình yêu, trong gia đình, nhà trường... Giáo dục văn hóa ứng xử cho học viên ở các nhà trường quân đội, một mặt nhằm trang bị cho họ những tri thức, hiểu biết về khuôn mẫu ứng xử, những chuẩn mực hành vi đạo đức, lối sống, phát triển khả năng giao tiếp; mặt khác, giúp học viên có thái độ, cách thức quan hệ, hành động và kỹ năng lựa chọn, ứng xử linh hoạt, phù hợp với yêu cầu của quân đội và đòi hỏi của cuộc sống. Từ khóa: Văn hóa ứng xử, trường quân đội Abstract Behavioral culture is the beauty of human being expressed through words, actions, thoughts to others, society, nature... creats beautiful, ethical and cultural relations in the community, resident and particularly in friendship, love, family and school... Educating behavioral culture for students in military educational institutes, on the one hand equips them with knowledge, understanding of behavior patterns and standards of ethics, behaviors, lifestyles and developing communication skills; on the other hand, helps students to have the flexible attitude, relationship, actions, behaviour and selection skills, that are appropriate to the requirements of the army and the demands of life. Keywords: Behavioral culture, military school Đặt vấn đề và hội nhập kinh tế thế giới đã đem lại cho Văn hóa ứng xử (VHƯX) là hệ thống thái đất nước ta những đổi thay “kỳ diệu”, tạo điều độ, khuôn mẫu, kỹ năng ứng xử của cá nhân kiện cho các cá nhân phát huy khả năng và và cộng đồng trong mối quan hệ với môi thế mạnh của mình, trong đó có lực lượng học viên, sinh viên đại học - lớp người có trình độ, trường tự nhiên, xã hội và với bản thân, dựa có tri thức, đầy nhiệt huyết, nhạy bén trong trên những chuẩn mực của xã hội nhằm bảo việc tiếp thu cái mới. Tuy nhiên, trước những tồn, phát triển cuộc sống của cá nhân và cộng thay đổi của đời sống kinh tế - xã hội, thang đồng, hướng đến hệ giá trị chân, thiện, mỹ. giá trị đạo đức, lối sống, ứng xử của con người VHƯX tồn tại dưới dạng các nguyên tắc ứng cũng đang có nhiều biến đổi theo cả hai hướng xử, các phương châm xử thế của con người tích cực và tiêu cực, làm nảy sinh lối sống ích trong những điều kiện nhất định. kỷ, vụ lợi, những thói hư tật xấu, những tệ nạn Trong những năm qua, công cuộc đổi mới xã hội đã và đang từng ngày, từng giờ thẩm ở nước ta đã đạt được những thành tựu hết thấu vào môi trường sư phạm nói chung trong sức to lớn và toàn diện. Nền kinh tế thị trường đó có các nhà trường quân đội (NTQĐ), làm 46 Số 28 - Tháng 6 - 2019
  2. VĂN HÓA ĐƯƠNG ĐẠI băng hoại những giá trị đạo đức, lối sống, phá cho thấy, giáo dục VHƯX đã góp phần xây vỡ nhiều nét đẹp trong văn hóa ứng xử truyền dựng cho học viên cách ứng xử có văn hóa, qua thống của dân tộc. Cho nên, giáo dục VHƯX đó họ gây dựng được lòng tin và sự yêu mến, cho học viên trong các NTQĐ nhằm điều tiết thân thiện từ những người xung quanh, xây những hiện tượng trên bằng con đường giáo dựng được “hình ảnh riêng” của cá nhân mình. dục để bảo đảm cho lối ứng xử mới, năng Còn khi xét từ góc độ tổ chức, giáo dục VHƯX động, hiện đại diễn ra trên cơ sở kế thừa, phát cho học viên đã tạo ra sự khác biệt đối với các huy nếp ứng xử của văn hóa truyền thống. tổ chức và các nhà trường khác - nhân tố góp 1. Vai trò của công tác giáo dục văn hóa ứng phần xây dựng hình ảnh, “thương hiệu” của xử cho học viên trong nhà trường quân đội mỗi NTQĐ. Khi mỗi nhà trường xây dựng được hiện nay cho mình những chuẩn mực VHƯX, có quy tắc ứng xử riêng, phù hợp chuẩn mực của quân Trong những năm qua, các NTQĐ đã quan đội, xã hội và của mỗi quân, binh chủng… sẽ tâm, coi trọng công tác giáo dục VHƯX cho tạo được những hình ảnh riêng mang tính đặc học viên. Quá trình này đã góp phần quan thù ở mỗi nhà trường. trọng giúp cho học viên làm chủ các công cụ và hình thức giao tiếp cũng như biết ứng xử Năm là, giáo dục VHƯX góp phần thúc đẩy một cách có văn hóa trong những tình huống sự phát triển VHƯX của cá nhân và xây dựng khác nhau. Vai trò của giáo dục VHƯX được thể tập thể quân nhân văn hóa. Giáo dục VHƯX hiện trên các mặt sau: cho học viên trong NTQĐ tập trung chọn lựa các giá trị VHƯX “thuần quân sự” mang tính ưu Một là, giáo dục VHƯX cho học viên góp trội, đậm đặc về tình cảm, lý trí và cảm xúc của phần xây dựng, hoàn thiện nhân cách quân con người quân sự để giáo dục cho học viên, nhân, nhân cách “Bộ đội Cụ Hồ”, giúp học viên tạo nên môi trường ứng xử mang tính văn biết tự tu dưỡng, rèn luyện, điều chỉnh hành vi hóa cao. Đặc biệt, nó chuyển hoá được mục của mình, đồng thời biết lắng nghe, tiếp thu tiêu của sự nghiệp xây dựng văn hóa gắn với ý kiến góp ý của người khác để sửa chữa và phát triển con người vào xây dựng môi trường hoàn thiện mình - đó là nét đẹp của con người VHƯX, nếp sống thẩm mỹ quân sự trong các văn hóa. hoạt động dạy và học và vào từng cá nhân, Hai là, giáo dục VHƯX góp phần xây dựng tập thể học viên. Trong môi trường đó, VHƯX môi trường văn hóa, môi trường sư phạm không những trực tiếp gắn với phát triển quân sự ở các NTQĐ trong sạch, lành mạnh. những ứng xử đẹp trong học tập, rèn luyện Nhìn một cách rộng hơn, giáo dục VHƯX trong của mỗi học viên mà nó còn trở thành động NTQĐ đã thúc đẩy sự thống nhất trong nhận lực thúc đẩy các quan hệ, ứng xử hài hòa trong thức và tạo ra những khuôn mẫu ứng xử chung đời sống tinh thần của cả cán bộ, giảng viên, được học viên chấp nhận và tuân thủ. học viên, làm cho học viên nâng cao sự giác Ba là, giáo dục VHƯX góp phần giải quyết ngộ về mục tiêu, lý tưởng, năng lực nhận thức xung đột và mâu thuẫn. Giáo dục VHƯX sẽ lý luận, biết hiện thực hóa lý luận vào thực tiễn góp phần làm giảm mâu thuẫn, xây dựng khối quân đội, xây dựng thái độ, động cơ, ý chí, tình đại đoàn kết, thống nhất cao trong nhận thức cảm đối với nhiệm vụ, xây dựng tập thể học và hành động của học viên trong NTQĐ. Việc viên có văn hóa, tạo động lực để mỗi cá nhân xây dựng nên những giá trị, chuẩn mực trong biến quá trình giáo dục thành quá trình tự giáo VHƯX sẽ tạo ra sự thống nhất trong quan điểm dục và “trở thành một nhân cách đã được văn nhìn nhận, đánh giá, lựa chọn và lợi ích chung hóa hóa” [4]. cho hành động của học viên. Như vậy, có thể thấy, giáo dục VHƯX cho Bốn là, giáo dục VHƯX góp phần xây dựng học viên trong NTQĐ đã góp phần xây dựng, hình ảnh của nhà trường và cá nhân. Thực tế giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa (đặc Số 28 - Tháng 6 - 2019 VĂN HÓA NGHIÊN CỨU 47
  3. VĂN HÓA NGHIÊN CỨU trưng) của mỗi NTQĐ, tăng cường hình ảnh, giáo dục VHƯX cho học viên. Cụ thể, các nhà uy tín của các nhà trường trong phạm vi toàn trường đã tập trung quán triệt và triển khai xã hội. Giáo dục VHƯX còn giúp tạo sự đồng thực hiện các nghị quyết của Trung ương và thuận, hứng khởi trong học tập, rèn luyện cho quân đội về đổi mới căn bản, toàn diện giáo học viên, giúp họ đạt sự cân bằng trong công dục đào tạo (GDĐT) trong tình hình mới và coi việc và trong cuộc sống, tạo điều kiện cho mỗi giáo dục VHƯX “là một nội dung quan trọng, cá nhân và nhà trường phát triển. trực tiếp góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, 2. Thực trạng công tác giáo dục VHƯX cho phát triển thế giới quan khoa học, bồi dưỡng học viên trong NTQĐ phẩm chất đạo đức, lối sống, nâng cao chất lượng đào tạo” [2]. 2.1. Các NTQĐ đã xây dựng và vận dụng linh hoạt các nội dung giáo dục VHƯX trong Đội ngũ giảng viên luôn coi trọng việc giáo quá trình đào tạo. Cụ thể, về nội dung, các dục tri thức chuyên môn kết hợp với giáo dục NTQĐ đã giáo dục VHƯX cho học viên trong VHƯX cho học viên - những tri thức về chuẩn mối quan hệ với cán bộ, giảng viên, tình đồng mực đạo đức xã hội, hành vi, thói quen ứng xử chí, đồng đội; giáo dục VHƯX trong mối quan phù hợp chuẩn mực đạo đức, tác phong, kỷ hệ giữa học viên với nhau và giáo dục VHƯX luật quân đội,… vừa chú trọng giáo dục chính cho học viên trong quá trình rèn luyện, chấp trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, định hướng cái hành kỷ luật quân đội, nội quy, quy chế của đẹp trong giao tiếp, ứng xử cho học viên, vừa Nhà trường. Bên cạnh việc coi trọng nội dung phê phán những biểu hiện lệch lạc trong nhận giáo dục, các NTQĐ còn chú trọng vận dụng thức và trong giao tiếp, ứng xử. Bản thân mỗi các phương thức giáo dục VHƯX một cách đa giảng viên luôn cố gắng tự hoàn thiện nhân dạng, phong phú như: tổ chức dạy học trên lớp cách, xây dựng động cơ, quyết tâm học tập, tu theo hướng tích hợp nội dung giáo dục VHƯX dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, phương vào các môn học; giáo dục thông qua các hoạt pháp, tác phong công tác, nâng cao tính mô động thực tế ngoài giờ lên lớp; thông qua các phạm để thực sự là một tấm gương mẫu mực hoạt động sinh hoạt chính trị, giáo dục thẩm về lối sống, nhân cách cho học viên noi theo. mỹ; thông qua những tấm gương điển hình, Trong học tập, rèn luyện và công tác không tiên tiến; giáo dục VHƯX trong sinh hoạt văn có biểu hiện xâm phạm nhân cách học viên, hóa, nghệ thuật, quan hệ quân nhân và thông quan hệ giữa cấp trên với cấp dưới, tình đồng qua các phương tiện truyền thông đại chúng. chí, đồng đội, tình thầy - trò luôn được gắn kết, tạo được bầu không khí dân chủ, chan hòa, cởi Với tư cách là một bộ phận của quá trình mở và tin cậy lẫn nhau tạo ra môi trường sư sư phạm, nội dung và phương thức giáo dục phạm lành mạnh, dân chủ, góp phần trực tiếp VHƯX vừa mang những nét chung của các động viên cán bộ, giảng viên, học viên, tích NTQĐ, đồng thời vừa mang những đặc điểm cực tham gia các phong trào thi đua “dạy tốt, riêng mang tính đặc thù của từng nhà trường, học tốt, nghiên cứu khoa học tốt”, “xây dựng làm cho nhận thức về VHƯX của học viên phù giảng đường, thao trường, đơn vị xanh, sạch, hợp với yêu cầu, nhiệm vụ đào tạo của từng đẹp”, không có biểu hiện tiêu cực trong học nhà trường và của quân đội. tập, rèn luyện và trong thi cử… điều này đã Qua khảo sát thực tế, có thể đánh giá thực tạo ra động lực mới làm chuyển biến toàn diện trạng giáo dục VHƯX cho học viên trong các chất lượng GDĐT và hình thành phong cách NTQĐ những năm qua với những ưu điểm sau: ứng xử có văn hóa cho học viên. Đội ngũ cán Một là, các lực lượng tham gia giáo dục bộ quản lý học viên đã thể hiện tốt năng lực trong các NTQĐ nhìn chung đã có nhận thức tổ chức, quản lý, luôn quan tâm giáo dục nâng đúng đắn, tinh thần trách nhiệm cao và đã cao nhận thức, trách nhiệm cho học viên trong phát huy tốt vai trò của mình trong quá trình quá trình học tập, rèn luyện nâng cao VHƯX, 48 Số 28 - Tháng 6 - 2019
  4. VĂN HÓA ĐƯƠNG ĐẠI kịp thời đôn đốc, nhắc nhở học viên chấp hành cho học viên ở các NTQĐ đã lấy điểm nhìn từ quy chế, quy định trong học tập; đồng thời lập chiều sâu văn hóa, xuất phát từ văn hóa quân kế hoạch giáo dục VHƯX, hướng dẫn triển khai sự để truyền đạt và giáo dưỡng, từ đó giúp học kế hoạch hoạt động giáo dục VHƯX. viên tiếp nhận, biết tự lựa chọn cái đúng, cái Học viên trong các NTQĐ là chủ thể tự giác, tốt, cái đẹp, xây đắp những giá trị VHƯX cốt lõi tích cực trong việc chuyển biến quá trình giáo trong nhân cách của mình. Điều đó cho thấy dục VHƯX theo mục tiêu, yêu cầu đào tạo của hoạt động giáo dục VHƯX ở các NTQĐ không các nhà trường thành quá trình tự giáo dục, những góp phần thúc đẩy, định hướng toàn tự rèn luyện của bản thân và là nhân tố quyết bộ hệ thống hành vi, thái độ tích cực trong học định phát triển VHƯX của chính họ. Trên cơ sở tập, rèn luyện của học viên mà còn góp phần xác định rõ trách nhiệm, nhiều học viên đã chủ giúp họ hình thành bản lĩnh chính trị, phát động, tích cực học tập, tìm tòi, đổi mới phương triển ý thức trách nhiệm đối với Tổ quốc và đối pháp học nhằm lĩnh hội kiến thức. Qua kết quả với nhân dân. rèn luyện hằng năm cho thấy, tỷ lệ học viên đạt Hiện nay, các hoạt động giáo dục VHƯX kết quả tốt ngày càng tăng; tỷ lệ học viên rèn thông qua nhiều hình thức luôn diễn ra sôi luyện đạt kết quả trung bình, yếu ngày càng nổi, có sức thu hút mạnh mẽ đối với học viên giảm. Hàng năm, hàng nghìn lượt học viên của như các cuộc thi tìm hiểu về Đảng quang vinh, các NTQĐ đã tham gia chiến dịch tình nguyện Bác Hồ vĩ đại, về truyền thống của quân đội, như: Mùa hè xanh, hiến máu nhân đạo, tiếp sức nhà trường, các cuộc vận động “Học tập và làm mùa thi, các phong trào về nguồn, đền ơn đáp theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; Hội thi nghĩa, phong trào học viên nghiên cứu khoa kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; học… Nhờ việc phát huy vai trò tự giáo dục, “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, tự rèn luyện VHƯX nên về cơ bản, học viên đã xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”,… đã được 100% nhận thức được vai trò trách nhiệm của mình cán bộ, giảng viên, học viên của các NTQĐ trong quá trình học tập, tu dưỡng rèn luyện tại tham gia và đã có tác dụng thiết thực trong các nhà trường. Hầu hết học viên đã nêu cao việc nâng cao nhận thức, hiểu biết, từ đó làm ý chí tự học, tự rèn luyện để lĩnh hội, tích lũy hạn chế và khắc phục ảnh hưởng của những những tri thức, kinh nghiệm chuyên môn, đặc phản giá trị thẩm sâu vào đời sống văn hóa biệt là nâng cao VHƯX của mỗi cá nhân. Hiện của học viên. Các nhà trường đã kết hợp nhiều nay, học viên trong các NTQĐ luôn chấp hành hình thức, nội dung giáo dục phong phú, đa tốt việc mang, mặc quân phục đúng quy định, dạng giúp học viên vừa nâng cao nhận thức chấp hành nghiêm điều lệnh, kỷ luật quân đội, về chính trị, tư tưởng, vừa nâng cao trình độ quy định của mỗi nhà trường; trong giao tiếp, giao tiếp, ứng xử có văn hóa, qua đó góp phần ứng xử họ đều có thái độ chân thành, cởi mở, giúp cho họ biết tự đấu tranh ngăn chặn, khắc dễ gần, dễ mến, xưng hô, chào hỏi đúng điều phục những tiêu cực về đạo đức, lối sống, biết lệnh, đảm bảo tư thế, lễ tiết, tác phong của tự uốn nắn những lệch lạc về lời ăn, tiếng nói, người quân nhân. lễ tiết, tác phong... Hai là, các NTQĐ giáo dục VHƯX cho học Giáo dục VHƯX cho học viên trong các viên thông qua chương trình, nội dung, NTQĐ bên cạnh việc lồng ghép với các hoạt phương thức GDĐT, về cơ bản mang tính động GDĐT còn được lồng ghép với các hình nghiêm túc, cách thức tiến hành vừa chặt chẽ, thức khác mang tính sáng tạo như: cho học hiệu lực, vừa có cơ sở khoa học. Học viên trong viên giao lưu, gặp gỡ với những tấm gương các NTQĐ vừa là chủ thể giáo dục, đồng thời điển hình tiên tiến, xây dựng các câu lạc bộ sở chịu sự tác động sâu sắc của quá trình “nhập thích cho những người yêu sách, yêu thơ, yêu thân văn hoá” theo con đường GDĐT và con nghệ thuật, giao lưu văn hoá, văn nghệ, diễn đường văn hoá hoá cá nhân. Giáo dục VHƯX đàn thanh niên, đưa tin trên bảng tin thi đua, Số 28 - Tháng 6 - 2019 VĂN HÓA NGHIÊN CỨU 49
  5. VĂN HÓA NGHIÊN CỨU báo tường, sáng tác và biểu diễn văn nghệ chưa tạo được sân chơi thu hút học viên tham quần chúng... Những hình thức hoạt động này gia. Vẫn còn hiện tượng học viên thiếu ý chí đan xen và bổ sung cho nhau, vừa nhằm thoả phấn đấu vươn lên trong học tập, rèn luyện, mãn đời sống tinh thần, thoả mãn nhu cầu dẫn đến kết quả học tập, hoàn thành nhiệm thẩm mỹ của học viên, vừa góp phần xây dựng vụ không cao. môi trường văn hóa tốt đẹp cho học viên, hình Ba là, việc lồng ghép hoạt động giáo dục thành nhân cách và nâng cao VHƯX của mỗi VHƯX với các cuộc vận động lớn của quân đội cá nhân. và các mặt hoạt động khác của một số nhà 2.2. Những kết quả đạt được trên đây là rất trường còn lúng túng kém hiệu quả, chưa tạo cơ bản, quan trọng, song bên cạnh đó, công được sự phối hợp đồng bộ, ổn định. Hiện nay, tác giáo dục VHƯX cho học viên ở các NTQĐ các hoạt động phối hợp thường chỉ diễn ra trên thời gian vừa qua vẫn còn bộc lộ một số hạn một số lĩnh vực như hội diễn văn nghệ, thi đấu chế sau: thể thao, nói chuyện truyền thống... Công tác kiểm tra, theo dõi hoạt động, rút kinh nghiệm Một là, nhận thức, trách nhiệm của chủ thể ở một số nhà trường chưa được coi trọng. quản lý và lực lượng tham gia giáo dục VHƯX Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất cho học viên ở các NTQĐ có lúc, có nơi còn lượng giáo dục VHƯX và thái độ giao tiếp, ứng chưa sâu sắc, trách nhiệm chưa cao. Bên cạnh xử ủng hộ cái đúng, cái tốt, cái đẹp, đấu tranh những chủ thể có nhận thức đúng đắn về vai phê phán cái xấu của học viên. Trong quá trình trò quan trọng và sự cần thiết phải giáo dục học tập, rèn luyện vẫn còn những cá nhân VHƯX cho học viên, vẫn còn những cá nhân chưa hăng say sáng tạo, chưa tự giác trong rèn chưa nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò quan luyện, chưa có nhận thức, thái độ đúng đắn với trọng của công tác này và cho rằng học viên nghề nghiệp mình đã chọn, vẫn phải đôn đốc, chỉ cần tập trung học tốt chuyên môn, còn nhắc nhở nhiều trong quá trình học tập, rèn giáo dục VHƯX không ảnh hưởng gì lớn đến sự luyện. Từ hiện tượng ngại khó trong học tập, phát triển nhân cách và nghề nghiệp của học nghiên cứu khoa học, ngại khổ trong rèn luyện viên, cho nên không cần “đầu tư” nhiều vào dẫn tới kết quả học tập, rèn luyện của một số vấn đề này... Một số nhà trường chưa phát huy học viên còn thấp, vi phạm kỷ luật ở các mức được sức mạnh tổng hợp của các lực lượng độ khác nhau vẫn còn. tham gia giáo dục VHƯX cho học viên. Bốn là, nhận thức về tính chất, đặc điểm Hai là, công tác triển khai các hoạt động hoạt động nghề nghiệp của học viên còn đơn giáo dục VHƯX cho học viên ở một số nhà giản, chưa đúng đắn. Một số học viên thừa trường đôi lúc còn mang tính hình thức, ít chú nhận rằng trước khi trở thành học viên, hình ý đến tác động của nó đến việc xây dựng nhân ảnh người chiến sỹ chững chạc, oai phong cách, rèn luyện bản lĩnh chính trị của học viên. đã gây ấn tượng lớn, tạo động cơ cho họ thi Thực tế cho thấy, hiệu quả công tác giáo dục vào các NTQĐ. Song khi vào học, họ mới thấy chính trị, tư tưởng ở một số nhà trường chưa được sự gian khổ, vất vả của nghề nghiệp và cao, nhất là giáo dục, xây dựng động cơ, ý nảy sinh tâm lý chán nản, mệt mỏi. Thực tế thức trách nhiệm của học viên trong thực hiện cho thấy, vẫn còn hiện tượng học viên học nhiệm vụ, xây dựng nhà trường chính quy. Một đến năm thứ ba, thứ tư có nguyện vọng thôi số phong trào văn hoá, văn nghệ, thể dục thể học, bỏ học, hoặc chưa xây dựng được ý thức thao, các cuộc thi,… vẫn còn có hiện tượng tự giác chấp hành kỷ luật, mức độ rèn luyện chạy theo thành tích, chưa coi trọng chất kỷ luật và thái độ, trách nhiệm chưa cao. Do lượng, do đó hiệu quả giáo dục còn thấp so với đó, vẫn còn xảy ra những hiện tượng vi phạm tiềm năng, yêu cầu nhiệm vụ và nhu cầu văn kỷ luật, sai tác phong; xưng hô, chào hỏi chưa hoá, tinh thần của học viên. Các hoạt động vui đúng điều lệnh; quan hệ với cấp trên, đồng chơi giải trí trong hai ngày nghỉ cuối tuần cũng chí, đồng đội chưa đúng mực… 50 Số 28 - Tháng 6 - 2019
  6. VĂN HÓA ĐƯƠNG ĐẠI Thực trạng trên cho thấy, giáo dục VHƯX Thứ hai, phát huy tính tích cực, chủ động của cho học viên trong các NTQĐ những năm qua học viên trong quá trình giáo dục VHƯX, biến đã đạt được những kết quả tích cực, tuy nhiên, quá trình giáo dục VHƯX thành quá trình tự giáo trên thực tế vẫn còn những hạn chế, bất cập, dục. Đây là quá trình tự tổ chức, tự điều chỉnh chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của nhiệm về nhận thức và hành vi nhằm loại bỏ những vụ GDĐT và phát triển nhân cách học viên. Để thói quen ứng xử thiếu văn hóa, những quan nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục VHƯX điểm, tư tưởng lạc hậu, phản nhân văn, những cho học viên trong các NTQĐ những năm tới, hành vi đạo đức, lối sống không phù hợp với đòi hỏi các chủ thể, cả đối tượng và lực lượng chuẩn mực VHƯX của xã hội, quân đội và yêu tham gia giáo dục cần nắm vững nội dung, cầu GDĐT của mỗi nhà trường. Đối với học phương thức giáo dục, trên cơ sở đó có những viên, đây là quá trình khó khăn, gian khổ, phức chủ trương, giải pháp phù hợp, góp phần khắc tạp đòi hỏi phải phát huy cao độ tính tích cực, phục những khâu yếu, mặt yếu nhằm nâng tự giác, có ý chí quyết tâm, nghị lực trong quá cao hơn nữa chất lượng giáo dục VHƯX cho trình tự giáo dục VHƯX. Các NTQĐ cần quán học viên trong các NTQĐ hiện nay. triệt sâu sắc yêu cầu về rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa, xây 3. Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục dựng con người mới trong lực lượng vũ trang. văn hóa ứng xử cho học viên trong nhà Bên cạnh việc quan tâm của lãnh đạo, chỉ huy trường quân đội hiện nay ở các NTQĐ, mỗi học viên cũng cần tích cực, Thứ nhất, nâng cao nhận thức về giáo dục nỗ lực hơn nữa trong học tập, rèn luyện nâng VHƯX cho các chủ thể giáo dục trong các NTQĐ. cao trình độ về mọi mặt, xây dựng cho mình Thực hiện giải pháp này cần giáo dục, nâng nhân cách văn hóa và lý tưởng sống, có vậy cao trình độ toàn diện của đội ngũ cán bộ các mới phát huy được tính tích cực, sáng tạo của cấp, đặc biệt là cấp ủy, chỉ huy đơn vị trong các mình trong quá trình học tập, rèn luyện và tự nhà trường để mỗi người hoàn thành tốt chức giáo dục VHƯX. Mỗi học viên phải nhận thức trách, nhiệm vụ được giao. Cùng với đó, cần rõ các yêu cầu trong giáo dục VHƯX và chuyển tăng cường, chú trọng bồi dưỡng, giáo dục hoá những yêu cầu vốn là khách quan đó lối sống, kỹ năng ứng xử; ngăn chặn có hiệu thành những đòi hỏi của chính mình, qua đó quả ảnh hưởng tiêu cực của cơ chế thị trường tự đối chiếu với bản thân xem có những khiếm và các tệ nạn xã hội; khắc phục biểu hiện dao khuyết, thiếu hụt gì trong giao tiếp, ứng xử, từ động tư tưởng, chủ nghĩa cá nhân, thực dụng, đó ra sức tự học tập, lĩnh hội những tri thức xây dựng đạo đức cách mạng trong sáng: “Cần, VHƯX cần thiết để bù đắp cho những thiếu hụt kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”, lối sống văn của bản thân mình. Đồng thời, phải có ý chí minh, lịch sự, “mình vì mọi người, mọi người vì và sự nỗ lực rất lớn tự tu dưỡng, học tập, rèn mình”. Mỗi cán bộ, đảng viên trong các NTQĐ luyện, kiên quyết đấu tranh với chính mình để cần chủ động, tích cực tự học, tự nghiên cứu, loại bỏ cái xấu, cái không phù hợp với yêu cầu tìm hiểu để nâng cao trình độ toàn diện cho xã hội và quân đội. bản thân trong đó có VHƯX, đáp ứng với yêu Thứ ba, không ngừng đổi mới nội dung, hình cầu, nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó, cần nêu thức, biện pháp giáo dục VHƯX cho học viên. cao ý thức trách nhiệm, gương mẫu trong thực Đây là giải pháp cơ bản quyết định đến chất hành VHƯX cũng như vận dụng vào công tác lượng, hiệu quả của quá trình giáo dục VHƯX GDĐT, bồi dưỡng năng lực, kỹ năng sống, kỹ ở các NTQĐ. Do đó, trong quá trình GDĐT, các năng ứng xử cho học viên. Có như vậy, mới NTQĐ cần trang bị cho học viên tri thức VHƯX thực sự phát huy vai trò của mình trong hoàn cần thiết. Sự hợp lý, cân đối của nội dung và thiện, nêu gương và coi trọng công tác giáo phương thức giáo dục VHƯX trong hệ thống dục VHƯX cho học viên. các môn học của chương trình GDĐT trong các Số 28 - Tháng 6 - 2019 VĂN HÓA NGHIÊN CỨU 51
  7. VĂN HÓA NGHIÊN CỨU nhà trường sẽ tạo nền tảng quan trọng giúp giáo dục VHƯX, xây dựng nội dung, các hình học viên lĩnh hội, tích luỹ những tri thức, kinh thức, biện pháp giáo dục; cụ thể hóa các tiêu nghiệm trong giao tiếp, ứng xử, từ đó hình chí về phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, thành, phát triển VHƯX của mình trong quá tác phong,… cần đạt được trong quá trình trình học tập, rèn luyện tại các NTQĐ. Cùng giáo dục VHƯX. với đó, các chủ thể giáo dục cần nắm chắc đặc Thứ năm, đội ngũ giảng viên cần nhận thức điểm của học viên cả trình độ, năng lực nhận sâu sắc vai trò của mình trong việc hình thành, thức, tâm lý, tình cảm, cương vị công tác, chức phát triển tư duy lý luận, trình độ nhận thức cũng danh đào tạo... để xác định những nội dung như kinh nghiệm, kỹ năng sống, xây dựng VHƯX trọng tâm, những vấn đề mà học viên còn cho học viên. Giảng viên vừa phải là người giúp thiếu, yếu... từ đó bổ sung, sử dụng có hiệu quả đỡ, hướng dẫn, định hướng cho học viên hình các hình thức, biện pháp giáo dục phù hợp với thành, phát triển hoàn thiện VHƯX, đồng thời, từng đối tượng học viên của mỗi nhà trường. vừa phải là tấm gương sáng về đạo đức, lối Bên cạnh việc kết hợp nhiều hình thức giáo sống, tác phong công tác và ứng xử có văn dục, các NTQĐ cũng cần phải phát huy vai trò hóa cho học viên noi theo. Để làm được điều tích cực của các tổ chức, các lực lượng tham đó, đòi hỏi các chủ thể giáo dục cần có sự kết gia giáo dục, đặc biệt là phát huy vai trò tiên hợp hài hòa giữa “dạy chữ”, “dạy nghề” và “dạy phong gương mẫu về đạo đức, lối sống của người”; gắn kết, lồng ghép giữa truyền thụ nội các chủ thể giáo dục, họ phải thực sự là những dung bài giảng với kinh nghiệm sống, kỹ năng tấm gương sáng để học viên noi theo. giao tiếp, ứng xử, giải quyết các tình huống cụ Thứ tư, phát huy sức mạnh tổng hợp của các thể trong học tập, công tác theo chức trách, lực lượng tham gia giáo dục VHƯX. Thực hiện nhiệm vụ. Bởi việc dạy kiến thức chuyên môn giải pháp này cần phát huy tốt vai trò của chỉ thuần trí tuệ, còn dạy lễ, dạy nghĩa (giáo các tổ chức Đảng, Đoàn Thanh niên, chính trị dục VHƯX) lại cần đến cả trái tim, tâm hồn, viên, cán bộ chỉ huy, quản lý học viên và toàn tình cảm, dạy bằng cả nhân cách của chính thể cán bộ, giảng viên, học viên… trong các bản thân giảng viên. Để thực sự là tấm gương NTQĐ. Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của sáng về thực hành VHƯX, mỗi giảng viên cần mình, mỗi tổ chức, lực lượng tham gia giáo dục chấp hành nghiêm điều lệnh, điều lệ, lễ tiết, phải tác động vào quá trình giáo dục VHƯX tác phong mọi lúc, mọi nơi, đảm bảo đúng bằng những hình thức, biện pháp khác nhau tư thế, tác phong. Khi lên lớp từ lời nói, động nhưng đều phải hướng đến mục đích chung tác, tư thế, ngữ điệu, đến cử chỉ, hành vi, thái là xây dựng VHƯX, phát triển toàn diện nhân độ,… đều phải đảm bảo tính mô phạm, tôn cách của học viên. Trên cơ sở nghị quyết, chỉ trọng học viên. Cùng với kết hợp giáo dục, bồi thị, kế hoạch của cấp trên và đặc điểm tình dưỡng và nêu gương thực hành VHƯX, giảng hình của mình, mỗi đơn vị cần đề ra các chủ viên phải có tinh thần đấu tranh với các biểu trương, biện pháp lãnh đạo triển khai công tác hiện sai trái trong giao tiếp, ứng xử, kịp thời giáo dục VHƯX kịp thời, sát với yêu cầu, nhiệm chấn chỉnh để học viên biết được sai trái của vụ, phù hợp với từng đối tượng, tăng cường họ, từ đó có ý thức điều chỉnh, sữa chữa kịp công tác kiểm tra, hướng dẫn chỉ đạo đối với thời. hoạt động này. Bên cạnh đó, cần phát huy tính Thứ sáu, mỗi học viên cần tự giác học tập, năng động, sáng tạo trong hướng dẫn, phối trang bị cho mình những tri thức, hiểu biết về hợp và thực hiện nhiệm vụ giáo dục VHƯX của VHƯX, biểu hiện của VHƯX, chuẩn mực ứng xử các cơ quan, đơn vị trong nhà trường. Các cơ phù hợp với các nguyên tắc, chuẩn mực của xã quan chức năng trong NTQĐ cần làm tốt công hội, quân đội và của mỗi nhà trường. Học viên tác tham mưu cho lãnh đạo, chỉ huy về chủ cần chú trọng học tập và thực hành VHƯX, trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động trong đó tập trung hiểu và chấp hành tốt 10 52 Số 28 - Tháng 6 - 2019
  8. VĂN HÓA ĐƯƠNG ĐẠI Lời thề danh dự, 12 Điều kỷ luật của quân nhân mê tìm kiếm, khám phá, cảm thụ cái hay, cái khi quan hệ với nhân dân. Phải nắm và thực đẹp,… trong chính đời sống văn hóa của các hiện nghiêm điều lệnh, kỷ luật, các chế độ quy NTQĐ. định của quân đội và nhà trường thành yếu tố Thay lời kết tự giác, tự thân của mỗi cá nhân. Theo đó, mỗi Có thể coi giáo dục VHƯX là chìa khóa của học viên phải xây dựng cho mình thái độ đúng sự phát triển toàn diện nhân cách quân nhân, đắn, hành vi ứng xử chuẩn mực trong các mối chìa khóa thành công để xây dựng các NTQĐ quan hệ, giao tiếp, ứng xử khi thực hiện nhiệm vững mạnh toàn diện. Trong những năm qua, vụ cũng như trong cuộc sống, sinh hoạt hàng các NTQĐ mặc dù đã đạt được những kết quả ngày đáp ứng yêu cầu về phẩm chất, năng lực, tích cực, song so với yêu cầu thực tế đặt ra, hoạt nhân cách người quân nhân cách mạng. Trong động giáo dục VHƯX cho học viên vẫn còn có học tập, rèn luyện, học viên cũng cần thực hiện mặt hạn chế. Do đó, các NTQĐ cần quan tâm nghiêm quy chế đào tạo, trung thực trong học hơn nữa đến việc giáo dục VHƯX, nhằm đào tập, khắc phục tình trạng gian lận trong thi cử tạo ra những sĩ quan, nhân viên chuyên môn và bệnh thành tích trong giáo dục đào tạo. kỹ thuật vừa “hồng”, vừa “chuyên”, có bản lĩnh Thứ bảy, xây dựng môi trường văn hoá, môi chính trị vững vàng, có năng lực chuyên môn trường sư phạm tốt đẹp, lành mạnh trong NTQĐ. tốt, góp phần thiết thực vào sự nghiệp GDĐT Các NTQĐ cần tăng cường xây dựng nếp sống của Quân đội và xây dựng các nhà trường chính quy gắn với rèn luyện kỷ luật và thực vững mạnh toàn diện. hiện dân chủ hoá mọi mặt đời sống; gắn duy trì kỷ luật nghiêm minh với đáp ứng nhu cầu văn P.V.X hoá, nhu cầu thẩm mỹ, từng bước hoàn thiện (TS., Trường ĐH VHNT Quân đội) nhân cách quân nhân; gắn xây dựng nếp sống chính quy với xây dựng phong cách ứng xử Tài liệu tham khảo văn minh, lịch sự, hiện đại và khiêm tốn. Quan 1. Đảng Cộng sản Việt Nam (1998), Văn kiện tâm xây dựng, phát triển tốt các mối quan Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương hệ, ứng xử có văn hóa theo chuẩn mực VHƯX khóa VIII, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội. quân sự, phát triển các mối quan hệ: Lãnh 2. Đảng uỷ Trường Đại học Văn hoá nghệ đạo, chỉ huy, cấp trên và cấp dưới; giảng viên thuật Quân đội (2015), Nghị quyết Đại hội đại biểu và học viên; quan hệ đồng chí, đồng đội; tình Đảng bộ Trường Đại học Văn hoá nghệ thuật Quân đoàn kết quân dân,... lên một tầm cao mới, với đội lần thứ VIII (nhiệm kỳ 2015-2020), Hà Nội. chất lượng mới làm cho các quan hệ đó được 3. Hồ Chí Minh (2002), Toàn tập, tập 1, Nxb. văn hóa hóa thành các chuẩn mực, thói quen, Chính trị Quốc gia, Hà Nội. hành vi của mỗi học viên và được thể hiện 4. Lê Quang Trang, Nguyễn Trọng Hoàn trong ứng xử, giao tiếp, học tập, sinh hoạt… (2001), Những vấn đề văn hóa Việt Nam hiện đại, Hạn chế, khắc phục những lối ứng xử phi văn Nxb. Giáo dục, Hà Nội. hóa, phản văn hóa, những yếu tố tiêu cực cản 5. Nguyễn Ánh Tuyết (1984), Giáo dục cái đẹp trở quá trình hình thành VHƯX của học viên và trong gia đình, Nxb. Phụ nữ, Hà Nội. xây dựng đời sống văn hóa trong các NTQĐ. Ngoài ra, cần tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt Ngày nhận bài: 25 - 3 - 2019 động của các thiết chế văn hoá cả về cơ sở vật Ngày phản biện, đánh giá: 20 - 5- 2019 chất, cơ chế lãnh đạo, chỉ huy và tổ chức thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy sự phát Ngày chấp nhận đăng: 25 - 6 - 2019 triển của môi trường văn hóa. Các hình thức hoạt động văn hóa phải thường xuyên đổi mới nhằm tăng sức hấp dẫn, lôi cuốn học viên say Số 28 - Tháng 6 - 2019 VĂN HÓA NGHIÊN CỨU 53
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2