Giáo trình Bảo dưỡng và sửa chữa hộp số tự động - Cao đẳng nghê Đắk Lắk

1<br /> UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH ĐẮK LẮK<br /> TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ ĐẮK LẮK<br /> <br /> GIÁO TRÌNH<br /> <br /> Mô đun: Bảo dưỡng và sửa chữa<br /> hộp số tự động<br /> NGHỀ: CÔNG NGHỆ Ô TÔ<br /> TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG<br /> Thực hiện: GV Chu Văn Cung<br /> <br /> Lưu hành nội bộ năm 2014<br /> <br /> 2<br /> LỜI GIỚI THIỆU<br /> Trong nhiều năm gần đây tốc độ gia tăng số lượng và chủng loại ô tô ở nước<br /> ta khá nhanh. Nhiều kết cấu hiện đại đã trang bị cho ô tô nhằm thỏa mãn càng nhiều<br /> nhu cầu của giao thông vận tải. Trong đó hộp số tự động được thiết kế cho các<br /> dòng xe gọn và nhẹ nhằm tăng khả năng hoạt động trơn tru, tính cơ động và cải<br /> thiện tính kinh tế nhiên liệu cho xe. Hộp số được điều khiển điện tử về thời điểm<br /> sang số và áp suất dầu để hộp số tư động chọn số với các điều kiện và tốc độ khác<br /> nhau của xe. Vì vậy xe có thể hoạt động trơn tru tại các tốc độ khác nhau của xe.<br /> Để phục vụ cho học viên học nghề và thợ sửa chữa ô tô những kiến thức<br /> cơ bản cả về lý thuyết và thực hành bảo dưỡng, sửa chữa hộp số tự động. Với mong<br /> muốn đó giáo trình được biên soạn, nội dung giáo trình bao gồm bốn bài:<br /> Tên bài<br /> Bài 1. Cấu tạo và nguyên lý làm việc của hộp số tự động<br /> Bài 2. Kỹ thuật tháo - lắp hộp số tự động<br /> Bài 3. Kỹ thuật kiểm tra và chẩn đoán hộp số tự động<br /> Bài 4. Kỹ thuật bảo dưỡng và sửa chữa hộp số tự động<br /> <br /> Trang<br /> 6<br /> 49<br /> 73<br /> 97<br /> <br /> 3<br /> CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO<br /> BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA HỘP SỐ TỰ ĐỘNG<br /> Mã số mô đun : MĐ 42<br /> Thời gian mô đun: 120h<br /> <br /> (Lý thuyết: 30h;<br /> <br /> Thực hành: 90h)<br /> <br /> I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN:<br /> - Vị trí của mô đun:<br /> Mô đun được bố trí dạy sau các môn học/ mô đun sau: MĐ 20, MĐ 21, MĐ 22, MĐ 23,<br /> MĐ 24, MĐ 25, MĐ 26, MĐ 27, MĐ 28<br /> - Tính chất của mô đun:<br /> Mô đun chuyên môn nghề bắt buộc.<br /> II. MỤC TIÊU MÔ ĐUN:<br /> + Trình bày đầy đủ các yêu cầu, nhiệm vụ, phân loại hộp số tự động trong ô tô.<br /> + Trình bày được cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số tự động<br /> + Phân tích đúng những hiện tượng, nguyên nhân sai hỏng và trình bày các<br /> phương pháp bảo dưỡng, kiểm tra và sữa chữa<br /> + Tháo lắp, kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa đúng quy trình<br /> + Sử dụng đúng các dụng cụ kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa đảm bảo chính xác<br /> và an toàn<br /> + Chấp hành đúng quy trình, quy phạm trong nghề công nghệ ô tô<br /> + Rèn luyện tính kỷ luật, cẩn thận, tỉ mỉ của học viên.<br /> III. NỘI DUNG MÔ ĐUN:<br /> 1. Nội dung tổng quát và phân phối thời gian:<br /> Thời gian<br /> Số<br /> Tên các bài trong mô đun<br /> Tổng<br /> Lý<br /> Thực<br /> Kiểm<br /> TT<br /> số<br /> thuyết hành<br /> tra*<br /> Cấu tạo và nguyên lý làm việc của hộp số<br /> 1.<br /> 35<br /> 15<br /> 20<br /> 0<br /> tự động<br /> 2. Kỹ thuật tháo - lắp hộp số tự động<br /> 35<br /> 5<br /> 28<br /> 2<br /> Kỹ thuật kiểm tra và chẩn đoán hộp số tự<br /> 3.<br /> 25<br /> 5<br /> 20<br /> 0<br /> động<br /> Kỹ thuật bảo dưỡng và sửa chữa hộp số tự<br /> 4.<br /> 25<br /> 5<br /> 18<br /> 2<br /> động<br /> Cộng:<br /> 120<br /> 30<br /> 86<br /> 4<br /> IV. Yêu cầu về đánh giá hoàn thành mô đun<br /> 1. Phương pháp kiểm tra, đánh giá khi thực hiện mô đun:<br /> Được đánh giá qua bài viết, kiểm tra, vấn đáp hoặc trắc nghiệm, tự luận,<br /> thực hành trong quá trình thực hiện các bài học có trong mô đun về kiến thức, kỹ năng<br /> và thái độ.<br /> <br /> 4<br /> <br /> 2. Nội dung kiểm tra, đánh giá khi thực hiện mô đun:<br /> - Về Kiến thức: Được đánh giá qua bài viết, kiểm tra, vấn đáp trực tiếp hoặc trắc<br /> nghiệm tự luận của giáo viên và tập thể giáo viên đạt các yêu cầu sau:<br /> + Trình bày được đầy đủ các yêu cầu, nhiệm vụ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của<br /> hộp số tự động<br /> + Giải thích đúng những hiện tượng, nguyên nhân sai hỏng, phương pháp bảo dưỡng,<br /> kiểm tra và sửa chữa những sai hỏng của hộp số tự động<br /> - Về kỹ năng: Được đánh giá bằng kiểm tra trực tiếp thao tác trên máy, qua quá trình<br /> thực hiện, qua chất lượng sản phẩm qua sự nhận xét, tự đánh giá của học sinh, và của<br /> hội đồng giáo viên, đạt các yêu cầu sau:<br /> + Tháo lắp, kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa được các sai hỏng chi tiết, bộ phận của<br /> hộp số tự động<br /> + Sử dụng đúng các dụng cụ kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa đảm bảo chính xác và<br /> an toàn.<br /> + Chuẩn bị, bố trí và sắp xếp nơi làm việc vệ sinh an toàn và hợp lý.<br /> + Qua quá trình thực hiện, áp dụng các biện pháp an toàn lao động và vệ sinh công<br /> nghiệp đầy đủ đúng kỹ thuật.<br /> - Về thái độ:<br /> Được đánh giá trong quá trình học tập qua nhận xét của giáo viên, tự đánh giá của học<br /> sinh và tập thể giáo viên, đạt các yêu cầu sau:<br /> + Chấp hành nghiêm túc các quy định về kỹ thuật, an toàn và tiết kiệm trong bảo<br /> dưỡng, sửa chữa.<br /> + Có tinh thần trách nhiệm hoàn thành công việc đảm bảo chất lượng và đúng thời<br /> gian.<br /> + Qua sự quan sát trực tiếp trong quá trình học tập và sinh hoạt của học sinh.<br /> . Nội dung chi tiết:<br /> <br /> 5<br /> BÀI 1. CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC CỦA<br /> HỘP SỐ TỰ ĐỘNG<br /> Khái quát về hộp số tự động<br /> Hộp số tự động là một hộp số hiện đại được áp dụng trên ô tô nhằm giúp cho<br /> người lái tham gia giao thông được thuận tiện hơn trong quá trình tham gia giao<br /> thông. Nội dung phần này sẽ trình bày những kiến thức cơ bản của hộp số tự động.<br /> Hộp số tự động là một cụm thuộc hệ thống truyền lực của ô tô bao gồm hai bộ<br /> phận chính là biến mô men và hộp số hành tinh. Hai bộ phận này được lắp chung vỏ<br /> và được lắp liền sau động cơ. Ngoài ra, cụm hộp số tự động còn có hệ thống tự động<br /> điều khiển bằng thuỷ lực hoặc bằng điện tử thực hiện tự.<br /> 1.1. NHIỆM VỤ, YÊU CẦU CỦA HỘP SỐ TỰ ĐỘNG<br /> Hộp số trên ô tô dùng để thay đổi lực kéo tiếp tuyến ở bánh xe chủ động<br /> cho phù hợp với lực cản tổng cộng của đường. Đặc tính kéo của ô tô có hộp<br /> số thường được thể hiện trên hình sau:<br /> <br /> B1<br /> Lực truyền động<br /> <br /> A<br /> B2<br /> B3<br /> B4<br /> <br /> Tốc độ xe<br /> Hình 1.1 Đặc tính kéo của ô tô<br /> Đặc tính trên thể hiện cho ôtô có lắp hộp số cơ khí bốn cấp. Mỗi tay số sẽ<br /> cho một đường đặc tính thể hiện mối quan hệ giữa lực kéo tiếp tuyến ở bánh xe<br /> chủ động với tốc độ của xe. Với đặc tính này, ngay cả khi người lái xe chọn điểm<br /> làm việc của tay số phù hợp với lực cản chuyển động của đường thì kết quả là điểm<br /> làm việc cũng chưa phải là tối ưu. Điểm làm việc được coi là tối ưu khi nó nằm trên<br /> đường cong A là tiếp tuyến với tất cả các đường đặc tính của hộp số cơ khí bốn cấp,<br /> đường cong đó gọi là đường đặc tính lý tưởng. Đường cong lý tưởng có được chỉ<br /> khi sử dụng hộp số vô cấp. Và khi đó chúng ta sẽ tránh được những mất mát<br /> công suất so với sử dụng hộp số có cấp.<br /> Hộp số tự động dùng trên ô tô chưa cho đường đặc tính kéo trùng với<br /> đường đặc tính lý tưởng nhưng cũng cho ra được đường đặc tính gần trùng với<br /> <br />