Giáo trình Bóng bàn - ĐH Đà Lạt

MỤC LỤC<br /> <br /> Trang<br /> GIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH ..................................................................2<br /> CHƯƠNG I: NGUỒN GỐC RA ĐỜI – QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN<br /> MÔN BÓNG BÀN Ở VIỆT NAM ..................................................................3<br /> I. Nguồn gốc ra đời của môn bóng bàn .............................................................3<br /> II. Bóng bàn qua các giai đoạn phát triển ..........................................................4<br /> III. Quá trình phát triển môn bóng bàn ở Việt Nam ..........................................5<br /> CHƯƠNG II: CÁC ĐẶC ĐIỂM MẤU CHỐT CƠ BẢN<br /> KHI ĐÁNH BÓNG ..........................................................................................7<br /> I. Sự phân chia đường vòng cung và nửa quả bóng khi đánh bóng ..................7<br /> II. Mấu chốt cơ bản khi đánh bóng ....................................................................8<br /> CHƯƠNG III: NGUYÊN LÝ KỸ THUẬT ĐÁNH BÓNG .......................10<br /> I. Khái niệm về kỹ thuật đánh bóng bàn ..........................................................10<br /> II. Phân loại kỹ thuật bóng bàn ........................................................................10<br /> III. Phân tích một số kỹ thuật cơ bản ...............................................................10<br /> 1. Kỹ thuật giao bóng .................................................................................10<br /> 2. Kỹ thuật líp bóng thuận tay ....................................................................13<br /> 3. Kỹ thuật giật bóng thuận tay ..................................................................14<br /> 4. Kỹ thuật đẩy bóng trái tay ......................................................................15<br /> 5. Kỹ thuật giật bóng trái tay ......................................................................16<br /> 6. Kỹ thuật gò bóng ....................................................................................17<br /> 7. Kỹ thuật gò bóng thuận tay .....................................................................18<br /> CHƯƠNG IV: MỘT SỐ ĐIỀU LUẬT CƠ BẢN .......................................20<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................24<br /> <br /> 1<br /> <br /> GIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH<br /> I/VỊ TRÍ MÔN HỌC:<br /> Bóng bàn là một môn thể thao quần chúng được phát triển rộng rãi tại việt nam<br /> cũng như các nước khác trên thế giới. Đối với các trường đại học thí môn bóng bàn là<br /> môn học nằm trong chương trình các môn tự chọn không phân biệt chuyên nghành<br /> được phân bổ 30 tiết bao gồm lý thuyết và thực hành.<br /> II/ MỤC TIÊU:<br /> Nhằm đào tạo các sinh viên đại học phát triển toàn diện về mặt thể chất<br /> III/YÊU CẦU MÔN HỌC:<br /> 1. Chính trị tư tưởng:<br /> Cũng như các môn học khác, môn bóng bàn sẽ góp phần giáo dục đạo đức tác<br /> phong, góp phần tích cực cho sự phát triển phong trào TDTT cơ sở.<br /> 2. Chuyên môn:<br /> 2.1 Lý thuyết:<br /> -Trang bị cho sinh viên những kiến thức cơ bản nhất của môn bóng bàn, phương<br /> pháp tập luyện và luật bóng bàn.<br /> 2.2 Thực hành:<br /> - Sinh viên phải thực hiện được một số kỹ thuật cơ bản nhất với một kỹ năng nhất<br /> định: Líp bóng thuận tay.<br /> Chặn đẩy trái tay.<br /> Gò bóng thuận tay<br /> Gò bóng trái tay<br /> IV. CẤU TRÚC CỦA MÔN HỌC:<br /> - Chương trình môn học gồm hai phần:<br /> + Lý thuyết: 4 tiết<br /> + Thực hành: 24 tiết<br /> + Thi kết thúc: 2 tiết<br /> V. KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ:<br /> Việc kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của sinh viên được tiến hành theo<br /> hướng dẫn và quy chế chung về thi và kiểm tra kết thúc môn học của Bộ Giáo dục đào<br /> tạo bao gồm các nội dung sau:<br /> Kiểm tra kiến thức: nhằm đánh giá mức độ tiếp thu và vận dụng các kiến thức lý<br /> luận vào thực tiễn.<br /> Kiểm tra kỹ năng thực hành: Nhằm đánh giá năng lực tiếp thu và năng lực thực<br /> hành các kỹ thuật cơ bản đã học vào thực tiễn.<br /> Kiểm tra ý thức học tập của sinh viên: Nhằm đánh giá đúng ý thức, động cơ học<br /> tập (lý thuyết và thực hành môn học) trong quá trình học tập của sinh viên.<br /> 2<br /> <br /> CHƯƠNG I:<br /> <br /> NGUỒN GỐC RA ĐỜI - QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN<br /> MÔN BÓNG BÀN Ở VIỆT NAM.<br /> I. NGUỒN GỐC RA ĐỜI CỦA MÔN BÓNG BÀN:<br /> Có nhiều ý kiến khác nhau về sự ra đời của môn bóng bàn. Tuy nhiên, căn cứ vào<br /> các tư liệu lịch sử có thể tổng hợp thành một số ý kiến lớn như sau:<br /> Có ý kiến cho rằng, bóng bàn có xuất xứ từ môn quần vợt mà ra và được cải biến<br /> thành. Theo họ, vào cuối thế kỷ XIX ở nước Anh, môn quần vợt đã khá phát triển<br /> trong giới thượng lưu. Trong một lần tổ chức thi đấu môn quần vợt, các trận đấu đang<br /> diễn ra gay go, quyết liệt bổng nhiên trời đổ mưa to, cuộc đấu phải tạm dừng, những<br /> người tham gia cuộc chơi phải chú mưa trong một nhà căn tin gần đó. Nhưng mưa to<br /> và kéo dài, vì thế họ nghĩ ra một cách là mắc lưới trên giữa hai bàn ăn, lấy vợt và<br /> banh quần vợt đánh qua, đánh lại giữa hai cái bàn.Từ trò chơi này, họ đã nghĩ ra cách<br /> thức chơi mới, là chơi bóng trên bàn để các nhà quý tộc chơi trong nhà và có tên gơi là<br /> tennis de table, bóng bàn ra đời có xuất xứ từ trò chơi này.<br /> + Có ý kiến khác cho rằng, vào khoảng năm 1895 cũng lối chơi như trên, nhưng<br /> bóng được thay bằng bóng nhựa và từ đó bóng nhựa dần dần được phổ biến. tiếng<br /> bóng nhựa này trên bàn gỗ phát ra tiếng kêu “ping ping”, “pông pông” do đó bóng bàn<br /> còn có tên mới là “ping pông”<br /> + có ý kiến cho rằng môn bóng bàn xuất hiện sớm hơn môn quần vợt. Theo kêlen<br /> (hunggary) cách đây 2000 năm, trong cung đình Nhật Bản có trò chơi đá cầu lông,<br /> bóng bàn có xuất xứ từ trò chơi này cải biến thành.<br /> + Cũng có tài liệu nói rằng, bóng bàn đầu tiên được lưu hành trong cung đình<br /> nước Anh và Đức nghe nói nữ hoàng Anh đã có lần tặng quà cho vua nước Đức những<br /> dụng cụ chơi bóng bàn, sau đó từ cung đình lan rộng ra ngoài trở thành trò chơi phổ<br /> biến trong công chúng, mang tính chất giải trí ở các nước Âu Châu.<br /> + Theo Ivanốp cựu huấn luyện viên bóng bàn Liên Xô trong cuốn sách về huấn<br /> luyện bóng bàn có viết : đấu thế kỷ thứ XIX một số trí thức Nga ở Matxcơva và<br /> Lêningrát đã chơi trò chơi có dụng cụ là vợt căng bằng dây và bóng bằng lie có cắm<br /> lông, sau đó từ trò chơi này được cải biến thành trò chơi trong nhà, dùng gỗ làm vợt<br /> đánh qua đánh lại với nhau giữa hai cái bàn, sau này ghép hai bàn lại với nhau giữa có<br /> mắc lưới sợi và đó là tiên thân của môn bóng bàn. Lúc đó chưa có quy tắc chơi thống<br /> nhất như bây giờ.<br /> + Theo Ông Môngtaga chủ tịnh danh dự hiệp hội bóng bàn thế giới thì khoảng<br /> năm 1880 có công ty ở nước Anh bán dụng cụ thể duc thể thaod9a4 đăng quảng cáo<br /> bán các thiết bị chơi bóng bàn .nên bóng bàn ra đời vào năm 1880 ở nước Anh là<br /> tương đối chính xác. ngoài ra các tư liệu lịch sử TDTT các nước không có tư liệu nào<br /> nói bóng bàn ra đời sớm hơn năm 1880.vì vậy đa số các ý kiến thống nhất môn bóng<br /> bàn ra đời vào khoảng năm 1880 ở nước Anh và ban đầu là một hình thức trò chơi giải<br /> trí.<br /> 3<br /> <br /> II. BÓNG BÀN QUA CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN:<br /> Thực tiễn đã chứng minh rằng,sự phát triển của môn bóng bàn phụ thuộc chủ yếu<br /> vào sự cải tiến các thiết bị dụng cụ chơi, cũng như các quy định về cách thức chơi.Tuy<br /> vậy thời gian đầu do dụng cụ chơi và luật lệ chơi đơn giản như : lúc đầu chơi sử dụng<br /> cây vợt gỗ bề mặt trơn, nhẳn,cứng nên độ ma sát với bóng ít, năng lực khống chế bóng<br /> kém, do vậy thời kỳ này các kỹ thuật phòng thủ thường được sử dụng như cắt,chặn đẩy<br /> bóng.Việc đánh giá trình độ VĐV chủ yếu thông qua việc đánh giá tính kiên trì, bền<br /> bỉ,dẻo dai,số lần đánh bóng qua lại nhiều hay ít.<br /> Qua một thời gian người ta thấy cần phải cải tiến vợt để tăng hiệu xuất đánh bóng<br /> bằng cách tăng ma sát với bóng.Vì vậy cây vợt gỗ đã được gián một lớp phủ lên bề<br /> mặt một lớp nhung, giấy ráp hoặc lie.Chiếc vợt này đã làm thay đổi một phần về trình<br /> độ kỹ thuật.Lúc bấy giờ, hiệu xuất cắt bóng đã đươc tăng lên và đã xuất hiện một vài<br /> quả tấn công đơn thuần.<br /> Năm 1902, vợt gai cao su ra đời bắt đầu từ VĐV người Anh sau một buổi tập trên<br /> đường đi về ngang qua chợ anh bỗng thấy trong hộp đưng tiền của người bán hàng có<br /> gián một lớp cao su để hạn chế tiếng kêu và làm cho những đồng su không nhảy ra ra<br /> ngoài…Sau đó về nhà anh cũng gián lên vợt gỗ của mình một lớp cao su để đánh<br /> bóng.Vợt gai cao su ra rời với tíh năng có độ đành hồi lớn hơn, nên có tác dụng tăng<br /> ma sát khi chạm bóng, đồng thời nâng cao tốc độ khi đánh bóng.Sự ra 9ời của vợt gai<br /> cao su đã giúp cho kỹ thuật bóng bàn phát triển thêm một bước mới, một số kỹ thuật<br /> tấn công như vụt,lít bóng đã xuất hiện, phạm vi đánh bóng được mở rộng, hình thành<br /> rõ nét các kỹ thuật tấn công và kỹ thuật phòng thủ, sự đối đầu giữ hai hệ thống kỹ<br /> thuật này dẫn đến sự phát triển ngày càng cao của môn bóng bàn.Tuy vậy, do quy định<br /> của kích thước bàn, lưới, thời gian một ván đấu lúc bấy giờ nên các kỹ thuật phòng thủ<br /> có lợi hơn tấn công, các kỹ thuật tấn công chưa được nâng cao, đa số các VĐV sử<br /> dụng các kỹ thuật phòng thủ vẫn chiếm ưu thế. Vì vậy trong thi đấu đã xuất hiện nhiều<br /> trận đấukéu dài theo kiểu “maraton”.Ván đấu dài nhất trong lịch sử bóng bàn quốc tế<br /> là 8giờ giữ hai VĐV hasơnago (Pháp) và hebbecgie (Rumani) tại giải vô địch bóng<br /> bàn thế giới năm 1934 tổ chức tại Pari.Để giải quyết hiện tượng này, hiệp hội bóng bàn<br /> thế giới đã có những sửa đổi quan trọng. về luật lệ quy định thời gian một ván đấu là<br /> một giờ, sau là 30 phút, tiếp đến là 20 phút, rồi 15 phút và bây giờ là 10 phút, nếu chưa<br /> hết sẽ áp dụng luật “giải quyết nhanh” còn gọi là luật giao bóng luân lưu. Về cách tính<br /> điểm một ván đấu, trước kia là 30 điểm, tiếp đến là 21 điểm, và bây giờ là 11 điểm.<br /> Kích thước bàn chiều rộng trước kia là 1,464m và được nới rộng ra là 1,525m, chiều<br /> cao của lưới là 17cm rút xống còn 15,25cm, trước đây đánh bóng mềm nay chuyển<br /> sang bóng cứng… chính sự thay đổi này, là cuộc cách mạng quan trọng giúp cho các<br /> VĐV sử dụng các kỹ thuật tấn công được thuận lợi hơn từng bước chiếm dần ưu<br /> thế.Do vậy, kỹ thuật tấn công phát triển nhanh ngày càng hoàn thiện.<br /> Đến năm 1952,tại giải vô địch bóng bàn lần thứ XIX tổ chức tại Bombay(Ấn<br /> độ),đội tuyển Nhật Bản da94 đem đến đại hội một vũ khí mới-Đó là cây vợt mút hòan<br /> chỉnh.Với loại vũ khí mới này đội Nhật Bản đã chiếm hầu hết các giải của đại<br /> hội(đồng đội nam,đồng đội nữ,đơn nam,đơn nữ.Vợt mút ra đời với tính năng ưu việt<br /> làm nâng cao năng lực khống chế bóng,độ ma sát lớn,tốc độ bóng nhanh hơn,độ chính<br /> xác cao hơn.,uy lực vụt bóng hơn hẳn vợt cao su,phạm vi đánh bóng được mở rộng<br /> hơn..Do vậy,từ lối đánh phòng thủ chuyển sang lối đánh công thủ và tấn công nhiều<br /> hơn.Vợt mút ra đời đã giúp cho các VĐV sử dụng kỹ thuật tấn công dần dần chiếm ưu<br /> thế,phá vỡ chiến thuật phòng thủ của vợt gai cao su.<br /> 4<br /> <br /> Đến năm 1961,tại giải vô địch bóng bàn thế giới lần thứ 26 tổ chức tại Bắc<br /> Kinh(Trung Quốc),một lần nữa các VĐV Nhật Bản lại mang đến đại hội một thứ vũ<br /> khí mới-đó là kỹ thuật giật bóng.Dật bóng với tính năng tạo lực ma sát với bóng<br /> lớn,sức xoáy mạnh,tốc độ bóng đi nhanh,độ chuẩn xác cao,có khả năng đánh bóng<br /> được ở những “điểm chết” mà các kỹ thuật tấn công khác không sử dụng được.Với kỹ<br /> thuật này một thời gian dài,đội Nhật Bản đã “làm mưa làm gió” trên đấu trường Quốc<br /> tế,làng bóng bàn thế giới đã phải thốt lên: “Quả bóng ma quỷ Tokyo”.Giật bóng đã uy<br /> hiếp mạnh mẽ,phá vỡ chiến thuật của các VĐV phòng thủ.Trong suốt một thời gian<br /> dài các VĐV sử dụng kỹ thuật tấn công mà đặc biệt là kỹ thuật dật bóng đã chiếm ưu<br /> thế và giữ thành tích cao trong các cuộc thi đấu quốc tế.Để đối phó với sự ưu hiếp của<br /> kỹ thuật dật bóng,các VĐV đã nghĩ ra một loại vũ khí mới-đó là cây vợt “chống dật”<br /> hay còn gọi là “vợt phản xoáy”.Vợt phản xoáy đầu tiên xuất hiên năm 1972 do các<br /> VĐV châu âu sử dụng nhưng hiệu quả chưa cao,đến năm 1973 khi các VĐV Trung<br /> Quốc sử dụng mới đưa cây vợt chống dật lên thành một vũ khí nguy hiểm.Đặc điểm<br /> nổi bật của vợt chống giật là làm thay đổi quy luật xoáy bóng,quỹ đạo bay của<br /> bóng.Do vợt phản xoáy làm ảnh hưởng đến nghệ thuật bóng bàn,phá vỡ các kỹ thuật<br /> động tác tấn công,nên giới bóng bàn đã lên tiếng phản đối.Vì vậy liên đoàn bóng bàn<br /> thế giới đã đưa ra một số biện pháp(như cấm dậm chân khi giao bóng) hoặc kể từ ngày<br /> 1/1/1984 thì vợt thi đấu phải là hai màu khác nhau rõ rệt,một bên màu đen một bên<br /> màu đỏ tươi,trên mặt vợt phải có chữ ITTF mới được thi đấu các giải quốc tế.Với quy<br /> định này,uy lực của vợt phản xoáy đã giảm đáng kể bởi các VĐV đã phân biệt được<br /> nhờ hai màu khác nhau nên đã có điều chỉnh chiến thuật ti đấu cho phù hợp.Đến<br /> nay,vợt thi đấu của VĐV sử dụng rất đa dạng để phục vụ cho từng lối đánh sở trường<br /> khác nhau.<br /> Như vậy,quá trình phát triển của kỹ chiến thuật bóng bàn có quan hệ chặt chẽ với<br /> sự phát triển cải tiến của các dụng cụ đánh bóng cũng như những quy định về cách<br /> thức chơi…Sự thay đổi nhằm giải quyết các mâu thuẫn thực tế và đó chính là quy luật<br /> đấu tranh của các mặt đối lập dẫn tới sự phát triểncủa môn bóng bàn<br /> III. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN MÔN BÓNG BÀN Ở VIỆT NAM.<br /> Môn bóng bàn được du nhập vào việt nam vào khoảng năm 1920.Ở miền bắc do<br /> các thương gia Hoa Kiều, ở miền Nam do thực dân Pháp du nhập vào, đây cũng là<br /> môn thể thao giải trí dành cho giới thượng lưu.Đến năm 1924 bóng bàn đã phát triển<br /> mạnh ở các thành phố lớn như Hà Nội, Hài Phòng, Huế, Sài Gòn.Lúc này đã tổ chức<br /> các giải bóng bàn theo miền là Bắc kỳ, Nam Kỳ, Trung kỳ.Lối đánh chủ yếu của thời<br /> ký này là dùng kỹ thuật cắt bóng gò lỳ,thỉnh thoảng có cơ hội bóng bổng thì vụt một<br /> quả,sau đó lại cắt tiếp<br /> Tháng 3/1938 đã tổ chức cuộc thi đấu quốc tế tại Việt Nam giữa vận động viên<br /> ke6lenva Srabados người Hunggary (cựu vô địch bóng bàn thế giới)với 2 vận động<br /> viên Việt Nam do hội thể thao bắc kỳ tiến cử là : Nguyễn Đình Thi (Nam Định)và Lý<br /> Ngọc Sơn (Hà Nội). kết quả mỗi vận động viên của ta đều thắng được 1 ván.Sau đó<br /> đội Việt Nam đi Campuchia thi đấu giải vô địch bóng bàn đông dương tại Nông Phênh<br /> gồm 3 vận động viên là Lý Ngọc Sơn, Nguyễn Đình Thi, Mai Duy Dưỡng kết quả vận<br /> động viên Lý Ngọc Sơn dạt chức vô địch đơn nam, cặp đôi nam Lý Ngọc Sơn và Mai<br /> Duy Dưỡng đoạt chức vô địch đôi nam.Với thắng lợi này, có thể nói rằng: Môn bóng<br /> bàn đã mang lại thành tích thi đấu quốc tế sớm nhất cho thể thao Việt Nam<br /> <br /> 5<br /> <br />