Giáo trình cơ học kết cấu công trình ngầm 5

Chia sẻ: Cinny Cinny | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

225
lượt xem 79
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phương pháp loại suy địa chất công trình: Đây là một trong những phương pháp quan trọng để đánh giá ổn định kết cấu công trình ngầm, đặc biệt càng phát huy tác dụng trong giai đoạn nghiên cứu khả thi với tài liệu đo đạc ít… Cái mới của phương pháp này là đi từ định tính đến định lượng, từ đơn chỉ tiêu phát triển thành đa chỉ tiêu, ứng dụng phương pháp đánh giá tổng hợp của lý thuyết toán học mơ hồ, lý thuyết hệ thống màu xám, lý thuyết mạng thần kinh, lý thuyết phân...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình cơ học kết cấu công trình ngầm 5

• Lùa chän c¸c lo¹i kÕt cÊu vµ vËt liÖu chèng kh¶ dÜ theo yªu cÇu vÒ chøc n¨ng cña c«ng tr×nh ngÇm, kinh nghiÖm thùc tÕ; • M« h×nh ho¸ c¸c kÕt cÊu chèng kh¶ dÜ ®Ó x©y dùng vµ lùa chän s¬ ®å tÝnh; ph©n tÝch t−¬ng t¸c gi÷a kÕt cÊu chèng vµ khèi ®¸, chän c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt cã thÓ ¸p dông vµ ¶nh h−ëng ®Õn mèi t−¬ng t¸c ®ã, • TÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ kÝch th−íc cña c¸c kÕt cÊu ®· ®−îc chän theo c¸c yªu cÇu vÒ kh¶ n¨ng chÞu t¶i vµ æn ®Þnh, cô thÓ: x¸c ®Þnh néi lùc, øng suÊt, biÕn d¹ng; kiÓm ®Þnh theo c¸c tiªu chuÈn bÒn, tiªu chuÈn æn ®Þnh • Dù tÝnh kinh tÕ ®Ó lùa chän kÕt cÊu hîp lÝ, • §o ®¹c, quan tr¾c, ph©n tÝch kinh tÕ thùc tÕ, khi cÇn thiÕt ph¶i ®iÒu chØnh l¹i thiÕt kÕ cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ. §−¬ng nhiªn, trong thùc tÕ, kh«ng ph¶i bao giê còng cã thÓ gi¶i quyÕt ®−îc bµi to¸n ®Æt ra mét c¸ch mü m·n, bëi lÏ vÊn ®Ò nµy chÞu ¶nh h−ëng cña nhiÒu yÕu tè rÊt phøc t¹p kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n, nh− ®· biÕt trong c¬ häc ®¸, riªng møc ®é æn ®Þnh cña khèi ®¸ còng ®· phô thuéc vµo hµng lo¹t c¸c yÕu tè kh¸c nhau, vÝ dô c¸c yÕu tè c¬ b¶n cã thÓ xÕp vµo 4 nhãm sau: 1) B¶n chÊt cña khèi ®¸/®Êt, ®−îc ®¸nh gi¸ qua c¸c ®Æc ®iÓm ®Þa chÊt (thµnh phÇn vËt chÊt, cÊu t¹o, kiÕn tróc), c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt thuû v¨n, c¸c tÝnh chÊt c¬ lý cña ®¸ vµ khèi ®¸, cña hÖ thèng c¸c mÆt ph©n c¸ch, gi¸n ®o¹n (c¸c khe nøt, c¸c mÆt ph©n líp, c¸c nÕp uèn, c¸c ®øt g·y vµ phay ph¸) trong khèi ®¸. 2)Tr¹ng th¸i øng suÊt nguyªn sinh trong khèi ®¸/®Êt d−íi t¸c ®éng cña lùc träng tr−êng vµ lùc kiÕn t¹o. 3)C¸c t¸c ®éng kü thuËt, ®Æc tr−ng bëi c«ng nghÖ ®µo, h×nh d¹ng, kÝch th−íc vµ chøc n¨ng sö dông cña c«ng tr×nh ngÇm. 4)M«i tr−êng xung quanh ®Æc tr−ng bëi ®é Èm, nhiÖt ®é trong kh«ng gian sau khi ®µo liªn quan ®Õn t¸c ®éng phong ho¸ lµm biÕn ®æi cÊu tróc còng nh− tÝnh chÊt c¬ lý cña khèi ®¸. Sù phøc t¹p cña vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu kh«ng chØ do sè l−îng lín c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng mµ cßn do tÝnh ®a d¹ng vµ ngÉu nhiªn cña c¸c yÕu tè ®· nªu. Ngoµi ra vÊn ®Ò ®Æt còng cßn phô thuéc vµo c¸c yÕu tè 'chñ quan' cña ®¬n vÞ ®Çu t−, ®¬n vÞ s¶n xuÊt, thi c«ng cô thÓ lµ: • ®iÒu kiÖn cung cÊp vËt t−, thiÕt bÞ • ®iÒu kiÖn c«ng nghÖ 25
C¬ häc c«ng tr×nh ngÇm bao hµm ngoµi viÖc tÝnh to¸n thiÕt kÕ kÕt cÊu c«ng tr×nh ngÇm cßn cã nh÷ng nghiªn cøu c¬ häc kh¸c liªn quan víi c«ng t¸c x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm (m« pháng qu¸ tr×nh thi c«ng…). ViÖc tÝnh to¸n, thÕt kÕ kÕt cÊu c«ng tr×nh ngÇm ®−îc thùc hiÖn bëi c¸c ph−¬ng thøc kh¸c nhau, cã thÓ ph©n ra ba nhãm lµ: • TÝnh to¸n theo trùc gi¸c, cô thÓ lµ c¸c chuyªn gia c«ng tr×nh ngÇm xem xÐt ®¸, khèi ®¸ (ch¼ng h¹n tõ c¸c lâi khoan th¨m dß) vµ x¸c ®Þnh theo c¶m nhËn vÒ kÕt cÊu neo, lùc kÐo c¨ng neo còng nh− chiÒu dµy vá bª t«ng; • TÝnh to¸n theo kinh nghiÖm, thùc nghiÖm, nghÜa lµ tõ c¸c nguyªn t¾c kinh nghiÖm ®óc rót tõ thùc tÕ cã thÓ lùa chän vµ x¸c ®Þnh kÝch th−íc kÕt cÊu c«ng tr×nh ngÇm phï hîp víi chÊt l−îng cña khèi ®¸; hiÖn t¹i b»ng ph−¬ng thøc nµy lo¹i kÕt cÊu chèng vµ kÝch th−íc ®−îc sö dông sÏ ®−îc lùa chän dùa vµo c¸c b¶ng ph©n lo¹i khèi ®¸. Th«ng th−êng c¸c nguyªn t¾c kinh nghiÖm ®−îc diÔn ®¹t b»ng b¶ng biÓu, ®å thÞ hoÆc c¸c c«ng thøc kh«ng chÆt chÏ vÒ thø nguyªn; • TÝnh to¸n hîp lý, cô thÓ lµ tõ c¸c kÕt qu¶ ®o ®¹c, thÝ nghiÖm, ph©n tÝch vµ m« t¶ to¸n häc vÒ c¸c tÝnh chÊt cña vËt liÖu sÏ dÉn d¾t ®Õn c¸c ph−¬ng tr×nh, cã chó ý ®Õn c¸c quy luËt c¬ häc, ®Ó m« t¶ c¸c tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña khèi ®¸ vµ cña kÕt cÊu c«ng tr×nh còng nh− t¸c ®éng t−¬ng hç gi÷a chóng. B»ng ph−¬ng thøc nµy ®· xuÊt hiÖn nhiÒu ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n kh¸c nhau víi c¸c s¬ ®å tÝnh, m« h×nh vËt liÖu, quan hÖ t−¬ng t¸c gi÷a kÕt cÊu víi m«i tr−êng ®Êt ®¸ kh¸c nhau. C¸c bµi to¸n h×nh thµnh trªn c¬ së nµy ®−îc gi¶i b»ng ph−¬ng ph¸p gi¶i tÝch hoÆc ph−¬ng ph¸p sè. B»ng c¸ch nµy chã phÐp cã thÓ rót ra nh÷ng nhËn ®Þnh, kÕt luËn mét c¸ch ®¬n gi¶n h¬n, nh− GAUSS ®· nãi: “ngay c¶ trong nh÷ng tr−êng hîp thËt phøc t¹p, nÕu kh«ng cã sù hç trî nµy th× c¸c vÜ nh©n còng cã thÓ bÞ ngÊt xØu”. Trong thùc tÕ ba ph−¬ng thøc nµy Ýt khi xuÊt hiÖn riªng lÎ. Th«ng th−êng chóng ®−îc kÕt hîp l¹i, tïy theo quan ®iÓm, thãi quen cña ng−êi lµm c«ng t¸c thiÕt kÕ. LiÖu mét trong c¸c ph−¬ng thøc nªu trªn lµ cã Ých hay cÇn thiÕt, lµ mét vÊn ®Ò vÉn ®−îc c¸c nhµ chuyªn m«n víi c¸c tr−êng ph¸i kh¸c nhau tranh luËn. Còng v× vËy mét trong nh÷ng yªu cÇu vµ môc tiªu quan träng ®èi víi c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc lµ chuyÓn hãa ®−îc c¸c nguyªn t¾c thiÕt kÕ trùc gi¸c, thiÕt kÕ theo kinh nghiÖm vµo trong c¸c tÝnh to¸n thiÕt kÕ hîp lý. ChØ cã nh− vËy míi cã thÓ ®−a ra nh÷ng kh¼ng ®Þnh cho phÐp kiÓm chøng ®−îc vµ míi cã kh¶ n¨ng n©ng cao ®−îc nhËn thøc, hiÓu biÕt. HiÖn nay, vÉn cßn cã 26
quan ®iÓm cho r»ng ph−¬ng thøc tÝnh to¸n hîp lý trªn c¬ së m«i tr−êng liªn tôc lµ kh«ng ¸p dông ®−îc, bëi lÏ khèi ®Êt ®¸ thùc sù lµ m«i tr−êng phøc t¹p, kh«ng ®ång nhÊt. §−¬ng nhiªn quan ®iÓm nµy lµ kh«ng l« dÝch, bëi lÏ tÝnh kh«ng ®ång nhÊt kh«ng cßn lµ nguyªn nh©n h¹n chÕ ph−¬ng thøc tÝnh to¸n hîp lý mµ hoµn toµn cã thÓ chó ý ®−îc trong tÝnh to¸n. Ngoµi ra, b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p sè, víi sù trî gióp cña m¸y tÝnh th× ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n hîp lý kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò nan gi¶i. Còng v× vËy, trong tµi liÖu nµy sÏ chñ yÕu ®Ò cËp ®Õn c¸c bµi to¸n gi¶i b»ng ph−¬ng ph¸p gi¶i tÝch, dÉn ®Õn c¸c biÓu thøc hay c«ng thøc gi¶i tÝch. Môc ®Ých lµ cho ng−êi häc, ng−êi ®äc cã ®−îc hiÓu biÕt kh¸i qu¸t vÒ c¸c vÊn ®Ò trong c¬ häc c«ng tr×nh ngÇm. TÝnh to¸n, thiÕt kÕ c«ng tr×nh ngÇm ®−¬ng nhiªn cßn ph¶i sö dông c¸c m« h×nh m«i tr−êng liªn tôc, ®Æc tr−ng ë møc ®é ®¬n gi¶n hãa, lý t−ëng hãa cao. §iÒu nµy lµ khã tr¸nh khái, v×: • VÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu thùc sù lµ bµi to¸n kh«ng gian vÒ c¸c tr−êng øng suÊt vµ biÕn d¹ng, Ýt nhiÒu cã biÕn ®éng theo thêi gian; • C¸c biÓu hiÖn cña vËt liÖu lµ phøc t¹p (dÞ h−íng, biÕn d¹ng kh«ng håi phôc, quan hª gi÷a øng suÊt vµ biÕn d¹ng lµ ®a d¹ng vµ phÝ tuyÕn, ch¶y dÎo, long rêi, gi¶m bÒn, tr−¬ng në, nøt nÎ, l−u biÕn); • BiÕn ®éng m¹nh trong kh«ng gian vÒ c¸c tÝnh chÊt vËt liÖu (®iÒu kiÖn ®Þa chÊt, ®Þa chÊt thñy v¨n), mµ trong thùc tÕ khã th©u tãm hÕt ®−îc. MÆc dï cho ®Õn nay cã nhiÒu ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®· ®−îc ph¸t triÓn vµ ¸p dông, song nãi chung c¸c tÝnh to¸n ®Þa c¬ häc lu«n chØ lµ nh÷ng tÝnh to¸n, nh÷ng dù ®o¸n gÇn ®óng. Lý do ®¬n gi¶n lµ c«ng t¸c x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm cã b¶n chÊt kh¸c c¬ b¶n so víi viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh trªn mÆt ®Êt. Sù kh¸c nhau ®ã cã thÓ nhËn thÊy qua so s¸nh ®¬n gi¶n sau: • T¶i träng: o C«ng tr×nh x©y dùng trªn mÆt ®Êt ®−îc tÝnh to¸n, thiÕt kÕ víi t¶i träng cho tr−íc kh¸ chÝnh x¸c o §èi víi c¸c c«ng tr×nh ngÇm, khèi ®Êt/®¸ lµ vËt liÖu x©y dùng, võa lµ thùc thÓ g©y t¶i träng còng võa lµ thµnh phÇn chÞu t¶i; hÖ thèng khèi ®Êt/®¸ vµ kÕt cÊu chèng hîp thµnh hÖ th«ng chÞu t¶i, nh−ng còng l¹i g©y t¶i träng qua t¸c dông t−¬ng hç lÉn nhau • Ph−¬ng thøc chÞu t¶i: o C¸c c«ng tr×nh x©y dùng trªn mÆt ®Êt nhËn t¶i dÇn dÇn (tù träng) vµ sau khi ®· x©y dùng (t¶i träng cuèi cïng bªn ngoµi); o Kho¶ng kh«ng gian ngÇm ®−îc ®µo tõ khèi ®Êt/®¸ ®· chÞu t¶i tr−íc; tr¹ng th¸i øng suÊt nguyªn sinh còng nh− ban ®Çu rÊt khã x¸c ®Þnh. • Ph−¬ng ph¸p tÝnh: 27
o ViÖc tÝnh to¸n, thiÕt kÕ c¸c kÕt cÊu cña c«ng tr×nh trªn mÆt ®Êt ®−îc tiÕn hµnh trªn c¬ së tæ hîp t¶i träng kh¶ dÜ; o TÝnh to¸n c¸c c«ng tr×nh ngÇm thùc chÊt trªn c¬ së dù b¸o øng suÊt, biÕn d¹ng, bëi v× cã sù phô thuéc phøc t¹p vµo c«ng t¸c thi c«ng vµ tr×nh tù thi c«ng;T¸c ®éng c¬ häc kh«ng h×nh thµnh do chÊt t¶i vµo khèi ®¸ mµ do gi¶m t¶i (kh«ng thuËn lîi); • VÒ vËt liÖu o Trong x©y dùng trªn mÆt ®Êt, vËt liÖu x©y dùng ®−îc lùa chän, th«ng qua tÝnh to¸n c¬ häc, ph©n tÝch kinh tÕ; o Trong x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm, mét phÇn vËt liÖu x©y dùng lµ khèi ®Êt/®¸ kh«ng thÓ lùa chän ®−îc (tån t¹i tù nhiªn) vµ nãi chung kh«ng thÓ g©y ¶nh h−ëng c¬ b¶n ®Õn c¸c tÝnh chÊt cña chóng; • Tr¹ng th¸i ¶nh h−ëng ®Õn møc ®é æn ®Þnh: o §èi víi c¸c c«ng tr×nh trªn mÆt ®Êt, nãi chung tr¹ng th¸i cuèi cïng lµ tr¹ng th¸i quyÕt ®Þnh; o Trong x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm, th«ng th−êng c¸c tr¹ng th¸i trung gian trong qu¸ tr×nh thi c«ng cã tÝnh quan träng h¬n lµ tr¹ng th¸i cuèi cïng. Còng v× vËy mµ trªn thÕ giíi vÉn lu«n cã c©u hái ®−îc ®Æt ra lµ: cã nhÊt thiÕt ph¶i tÝnh to¸n, thiÕt kÕ kÕt cÊu c«ng tr×nh ngÇm hay kh«ng? C©u tr¶ lêi cña ®a sè c¸c chuyªn gia lµ; tÝnh to¸n thiÕt kÕ kÕt cÊu c«ng tr×nh ngÇm kh«ng chØ lµ cã Ých mµ cßn lµ cÇn thiÕt, bëi v× nã cung cÊp nhËn thøc vÒ c¸c qu¸ tr×nh c¬ häc diÔn ra trong khèi ®Êt ®¸ vµ kÕt cÊu. Nh− ®· nh¾c ®Õn, c¬ häc c«ng tr×nh ngÇm lµm viÖc víi c¸c m« h×nh. §−¬ng nhiªn rÊt khã cã thÓ bao qu¸t hÕt b»ng m« h×nh. Vµ ®iÒu quan träng lµ kh«ng ®−îc nhÇm lÉn gi÷a “m« h×nh” vµ “thùc thÓ”. M« h×nh h×nh thµnh bëi sù suy t−ëng ®¬n gi¶n hãa, lý t−ëng hãa thùc tÕ, th«ng qua nh÷ng g× cßn ®Æc tr−ng trong m« h×nh. ViÖc lùa chän m« h×nh hîp lý ph¶n ¸nh nhËn thøc vµ suy nghÜ kü thuËt, ®¸nh gi¸ trùc gi¸c ®óng ®¾n. Trong mäi tr−êng hîp, m« h×nh cÇn ph¶i phï hîp, ®−îc ®Þnh nghÜa râ rµng vµ cã tÝnh bao qu¸t. §ång thêi m« h×nh tÝnh ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n trong c¬ häc (ch¼ng h¹n c¸c ®iÒu kiÖn c©n b»ng…). HiÖn t¹i trong lÜnh vùc x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm vÉn cßn cã c¸c m« h×nh ®−îc sö dông, ®−îc x©y dùng tõ c¶m nhËn trùc gi¸c vÒ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt, ®Þa kü thuËt, song kh«ng ®¶m b¶o ®ñ chÝnh x¸c ®Ó ®−îc coi lµ m« h×nh c¬ häc. C¸c m« h×nh nµy chØ nªn xem lµ m« h×nh khëi ®Çu cho mét giai ®o¹n míi tr−íc khi cã ®−îc m« h×nh c¬ häc hîp lý. 28
NÕu viÖc tÝnh to¸n c¬ häc ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së m« h×nh c¬ häc hîp lý, th× sÏ cho phÐp cã ®−îc nh÷ng nhËn ®Þnh quan träng cho c«ng t¸c x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm. C¸c nhËn ®Þnh nµy cÇn thÓ hiÖn ë d¹ng c¸c ph−¬ng tr×nh vµ ph¶i thÓ hiÖn râ rµng lµ chóng h×nh thµnh trªn c¬ së nµo. Tuy nhiªn c¸c kÕt qu¶ sè l¹i cÇn ph¶i sö dông cã c©n nh¾c cÈn träng, bëi v× nh− ®· nh¾c ®Õn lµ: • C¸c d÷ liÖu vµo kh«ng chÝnh x¸c; • C¸c ph−¬ng tr×nh cã ®−îc tõ m« h×nh ®· m« pháng ®¬n gi¶n hãa thùc tÕ. MÆc dï vËy, c¸c ph−¬ng tr×nh nµy vÉn cã ý nghÜa quan träng, v× chóng cho thÊy ®−îc ®¹i l−îng vËt lý nµo thÓ hiÖn vai trß quan träng trong vÊn ®Ò ®−îc kh¶o s¸t. Ngoµi ra c¸c kÕt qu¶ ®Þnh tÝnh cña c¸c ph−¬ng tr×nh nµy hoµn toµn cã thÓ sö dông ®Ó thiÕt kÕ, x¸c ®Þnh kÝch th−íc kÕt cÊu c«ng tr×nh, kÕt hîp víi c¸c “hÖ sè an toµn, æn ®Þnh” ®· ®−îc kh¼ng ®Þnh b»ng trùc gi¸c, kinh nghiÖm. Ngoµi ra c¸c ph−¬ng tr×nh nµy còng ®−îc sö dông khi cã sù cè x¶y ra, ®Ó ph©n tÝch nguyªn nh©n, t×m gi¶i ph¸p kh¾c phôc. Trong thùc tÕ x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm c¸c ph−¬ng tr×nh nµy còng ®−îc sö dông lµm c¬ së cho “ph−¬ng ph¸p quan tr¾c”, trong ®ã c¸c biÓu hiÖn cña kÕt cÊu (trong vµ sau khi x©y dùng) ®−îc ®¸nh gi¸ th«ng qua ®o ®¹c. Ch¼ng h¹n tõ c¸c kÕt qu¶ ®o ®¹t ®−îc gi¸ trÞ x¸c ®Þnh nµo ®ã, cã thÓ cho phÐp ®−a ra biÖn ph¸p xö lý hîp lý. Ngoµi ra còng kh«ng nªn ®¸nh gi¸ thÊp c¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n gi¶i tÝch nhËn ®−îc tõ c¸c bµi to¸n ®¬n gi¶n, bëi v× chóng l¹i cho phÐp kiÓm tra, kiÓm ®Þnh ®−îc tÝnh chÝnh x¸c, hîp lý cña c¸c ph−¬ng ph¸p sè (vÝ dô ph−¬ng ph¸p phÇn tö h÷u h¹n). C¸c tµi liÖu tham kh¶o tiÕng ViÖt: 1) PhÝ V¨n LÞch: ¸p lùc ®Êt ®¸ vµ chèng gi÷ c«ng tr×nh ngÇm. TËp I vµ II. §¹i häc Má -§Þa chÊt 1972. 2) §inh Xu©n B¶ng, NguyÔn TiÕn C−êng, PhÝ V¨n LÞch, Lª V¨n Th−ëng: C¬ së thiÕt kÕ c«ng tr×nh ngÇm. Nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt. Hµ Néi 1981. PhÇn thø ba: Ch−¬ng VI, VII, VIII, IX vµ X. 3) NguyÔn V¨n QuyÓn, NguyÔn V¨n §−íc: C¬ së x©y dùng ngÇm trong má. TËp I. §¹i häc Má -§Þa chÊt 1991.Ch−¬ng V,VI,VII. 4) NguyÔn ThÕ Phïng, NguyÔn Quèc Hïng: ThiÕt kÕ c«ng tr×nh hÇm giao th«ng. Nhµ xuÊt b¶n Giao th«ng vËn t¶i. Hµ Néi 1998.Ch−¬ng V,VI. 5)TrÇn Thanh Gi¸m, T¹ TiÕn §¹t: TÝnh to¸n thiÕt kÕ c«ng tr×nh ngÇm. Nhµ xuÊt b¶n X©y dùng-2002. 6)An Young Xon: ThiÕt kÕ c«ng tr×nh ngÇm. Nhµ xuÊt b¶n X©y dùng, Hµ Néi 2002 29
Ch−¬ng 2. KÕt cÊu chèng tÝch hîp víi khèi ®¸ Trong nhãm c¸c kÕt cÊu tÝch hîp vµo khèi ®¸, cã thÓ ph©n s¬ bé theo tÝnh n¨ng thµnh hai nhãm lµ: 1. C¸c kÕt cÊu vµ gi¶i ph¸p c¶i thiÖn kh¶ n¨ng mang t¶i cña khèi ®¸ bao gåm • khoan phôt, • ®ãng b¨ng, • neo, KÕt cÊu neo ®−îc sö dông víi c¸c chøc n¨ng kh¸c nhau. Tuy nhiªn chøc n¨ng c¶i thiÖn kh¶ n¨ng nhËn t¶i, h¹n chÕ biÕn d¹ng cña khèi ®Êt ®¸ lµ c¬ b¶n, tuy nhiªn vÊn ®Ò nµy, do tÝnh phøc t¹p, nªn ®Õn nay cßn đang ®−îc nghiªn cøu ph¸t triÓn tiÕp. 2. Ngoµi ra c¸c kÕt cÊu sau ®©y còng cã thÓ coi lµ biÖn ph¸p c¶i t¹o khèi ®Êt/®¸ nh−ng ë møc ®é h¹n chÕ vµ th−êng chØ lµ mét bé phËn cña kÕt cÊu hoµn chØnh: • cäc gç, • cäc thÐp, • v¸n thÐp • èng thÐp TÊt c¶ c¸c lo¹i vËt liÖu, cÊu kiÖn vµ gi¶i ph¸p nµy th−êng ®−îc triÓn khai víi môc tiªu lµ c¶i thiÖn mét sè tÝnh chÊt cña khèi ®Êt ®¸, ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh ®µo thuËn lîi, hoÆc ®Ó c¶i thiÖn l©u dµi kh¶ n¨ng mang t¶i vµ biÕn d¹ng cña khèi ®Êt/®¸. 2.1 Khoan phôt (khoan phun, khoan Ðp) vµ ®ãng b¨ng C¸c gi¶i ph¸p nµy sÏ ®−îc ®Ò cËp nhiÒu trong bµi gi¶ng “Thi c«ng c«ng tr×nh ngÇm b»ng ph−¬ng ph¸p ®Æc biÖt”. Do vËy ë ®©y chØ l−îc qua vµ cho thÊy xu thÕ ph¸t triÓn hiÖn t¹i Khoan phôt lµ mét ph−¬ng ph¸p b¬m Ðp c¸c chÊt láng dạng nhũ tương, huyền phù hoÆc v÷a vµo trong khèi ®Êt ®¸, cã kh¶ n¨ng ®«ng cøng sau thời gian xác định, víi môc ®Ých l»m t¨ng kh¶ n¨ng nhËn t¶i, t¨ng ®é cøng (gi¶m kh¶ n¨ng biÕn d¹ng), t¨ng ®é chÆt, t¨ng ®é kÝn n−íc của khối đá.