intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình Công nghệ khai thác than hầm lò: Phần 2

Chia sẻ: Năm Tháng Tĩnh Lặng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

222
lượt xem
71
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 của giáo trình Công nghệ khai thác than hầm lò gồm những nội dung sau: Các công đoạn cuối của chu kỳ lò chợ, lắp ráp và tháo dỡ thiết bị lò chợ, các sơ đồ công nghệ khai thác than thủ công, công nghệ khai thác than bán cơ khí hóa dùng máy liên hợp, công nghệ khai thác than bán cơ khí hóa dùng máy bào, công nghệ khai thác than cơ khí hóa toàn bộ, công nghệ khai thác than ở các gương lò ngắn. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Công nghệ khai thác than hầm lò: Phần 2

  1. 102 VÒ tiªu hao n¨ng l­îng, Ýt nhÊt lµ ph­¬ng ph¸p tù ch¶y, råi ®Õn chÌn c¬ khÝ. Tiªu hao n¨ng l­îng lín nhÊt thuéc vÒ chÌn khÝ nÐn: cho 1 m3 vËt liÖu chÌn cÇn cã kho¶ng 10-15 kW-h. Khi chÌn lß b»ng khÝ nÐn, ®é hao mßn c¬ häc cña thiÕt bÞ lµ lín nhÊt. VÒ ®iÒu kiÖn vi khÝ hËu trong hÇm lß (sù nhiÔm bôi, ®é Èm) tèt nhÊt lµ chÌn lß tù ch¶y, xÊu nhÊt lµ chÌn khÝ nÐn. Khèi l­îng lao ®éng cña c«ng t¸c chÌn nhá nhÊt thuéc vÒ chÌn thuû lùc vµ khÝ nÐn. Sù lùa chän ph­¬ng ph¸p chÌn cßn phô thuéc nhiÒu vµo lo¹i c¸c c«ng tr×nh, c¸c vØa than hay c¸c líp n»m trªn. NÕu cÇn cã mét khèi chÌn chÆt sÝt, th× ph¶i sö dông chÌn thuû lùc hoÆc khÝ nÐn. Tãm l¹i, khi lùa chän ph­¬ng ph¸p chÌn lß cÇn ph¶i tÝnh ®Õn tÊt c¶ c¸c yÕu tè, dùa trªn c¬ së ph©n tÝch kinh tÕ-kü thuËt kü cµng. Ch­¬ng 7 : c¸c c«ng ®o¹n cuèi cña chu kú lß chî 7.1. §Æc ®iÓm cña c¸c c«ng ®o¹n cuèi Khi khÊu than theo tõng d¶i däc lß chî, sau mçi d¶i khÊu cÇn ph¶i chuÈn bÞ thiÕt bÞ ®Ó khÊu d¶i than tiÕp theo. C¸c c«ng ®o¹n liªn quan ®Õn chuÈn bÞ thiÕt bÞ ®Ó khÊu d¶i than tiÕp theo vµ di chuyÓn chóng vÒ phÝa g­¬ng lß ®­îc gäi lµ c¸c c«ng ®o¹n cuèi. Khi khÊu than b»ng m¸y liªn hîp, c¸c c«ng ®o¹n cuèi trong lß chî cÇn ph¶i ®¶m b¶o khÊu ®­îc ®o¹n cuèi cïng I cña d¶i cò (h×nh 66) vµ ®o¹n II cña d¶i míi ®Ó bè trÝ bé phËn c«ng t¸c cña m¸y liªn hîp. H×nh 66: S¬ ®å phÇn cuèi cña lß chî C¸c c«ng ®o¹n cuèi ®Æc tr­ng lµ: chuÈn bÞ buång khÊu (kh¸m), dùng v× chèng t¨ng c­êng ë ®Çu lß chî gi¸p víi lß chuÈn bÞ, di chuyÓn bé truyÒn ®éng cña m¸ng cµo, th¸o vµ l¾p c¸c ch©n cét chèng cña lß chuÈn bÞ, xÕp còi vµ v.v... Thµnh phÇn vµ khèi l­îng cña c¸c c«ng ®o¹n cuèi rÊt kh¸c nhau, phô thuéc vµo c«ng nghÖ khÊu than, s¬ ®å khÊu, h×nh d¹ng vµ kÝch th­íc tiÕt diÖn lß chuÈn bÞ gi¸p víi lß chî, kÕt cÊu v× chèng cña chóng vµ v.v... C¸c c«ng ®o¹n ë phÇn cuèi lß chî ®­îc thùc hiÖn trong vïng ¶nh h­ëng t­¬ng hç cña hai ®­êng lß - lß chî vµ lß chuÈn bÞ. Trong ®ã, lß chî g©y ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn sù æn ®Þnh cña lß chuÈn bÞ vµ buéc ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c vÒ chèng
  2. 103 gi÷ t¨ng c­êng, vÒ th¸o vµ l¾p l¹i c¸c v× chèng, còng nh­ c¸c biÖn ph¸p ®Ó b¶o vÖ lß chuÈn bÞ. VÞ trÝ giao nhau gi÷a lß chî vµ lß chuÈn bÞ ®­îc gäi lµ vïng tiÕp gi¸p. KÝch th­íc vïng tiÕp gi¸p ë lß chuÈn bÞ phô thuéc vµo hµng lo¹t c¸c yÕu tè ®Þa chÊt vµ kü thuËt má vµ cã thÓ ®¹t tíi 25-30 m. KÝch th­íc vïng tiÕp gi¸p ë lß chî phô thuéc vµo hÖ thèng khai th¸c vµ th­êng kh«ng v­ît qu¸ 10-25 m. Trong c¸c c«ng ®o¹n cuèi, chuÈn bÞ buång khÊu ®ßi hái khèi l­îng lao ®éng lín nhÊt. Th«ng th­êng, c«ng ®o¹n nµy ®­îc thùc hiÖn thñ c«ng, b»ng ph­¬ng ph¸p khoan næ m×n hoÆc dïng bóa chÌn. Trong c¸c lß chî c¬ khÝ ho¸ toµn bé, trung b×nh c¸c c«ng ®o¹n cuèi chiÕm tû träng kho¶ng 25 % khèi l­îng lao ®éng chung cña lß chî vµ cÇn kho¶ng 20-25 ng­êi-ca cho 1000 t s¶n l­îng. Tû träng c¸c chi phÝ ë vïng tiÕp gi¸p sÏ gia t¨ng cïng víi sù ph¸t triÓn møc ®é c¬ khÝ ho¸ c¸c c«ng t¸c ë phÇn chÝnh cña lß chî, cïng víi khi khai th¸c xuèng s©u vµ khi ®é æn ®Þnh cña c¸c lß chuÈn bÞ suy gi¶m. ë vïng tiÕp gi¸p cÇn tiÕn hµnh nhiÒu c«ng viÖc cã ®Æc thï kh¸c nhau, nh­ng do sù h¹n chÕ vÒ kh«ng gian c«ng t¸c, rÊt khã kÕt hîp víi nhau, dÉn tíi tû lÖ chi phÝ thêi gian ®Ó hoµn thµnh chóng gia t¨ng. NhiÒu khi, chi phÝ thêi gian ®Ó chuÈn bÞ m¸y liªn hîp cho chu kú míi cïng c¸c c«ng viÖc kh¸c ë vïng tiÕp gi¸p xÊp xØ thêi gian ®Ó khÊu than trong phÇn chÝnh cña lß chî, ®«i khi thËm chÝ cßn lín h¬n. Chóng ta sÏ t¸ch riªng ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n cuèi vµ c¸c c«ng ®o¹n ë vïng tiÕp gi¸p ®Ó xem xÐt. C¸c ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n cuèi ®­îc ph©n biÖt nh­ sau: di chuyÓn m¸y liªn hîp vµo buång khÊu; qu¸ tr×nh tù t¹o r¹ch cña m¸y liªn hîp; di chuyÓn m¸y liªn hîp ë kho¶ng trèng cña vïng tiÕp gi¸p. 7.2. Di chuyÓn m¸y liªn hîp vµo buång khÊu HiÖn nay, ph­¬ng ph¸p di chuyÓn m¸y liªn hîp vµo buång khÊu (kh¸m) ë hai ®Çu lß chî ®­îc ¸p dông rÊt phæ biÕn. C¸c buång khÊu ®­îc chuÈn bÞ b»ng ph­¬ng ph¸p khoan næ m×n, b»ng bóa chÌn hoÆc nhê m¸y c¾t buång chuyªn dïng. ChuÈn bÞ buång khÊu b»ng khoan næ m×n cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm d­íi ®©y: - khèi l­îng lao ®éng lín; - ®iÒu kiÖn chèng gi÷ ®¸ v¸ch bÞ xÊu ®i ë vïng tiÕp gi¸p, liªn quan tíi diÖn lé cña v¸ch buéc ph¶i t¨ng vµ mËt ®é v× chèng buéc ph¶i gi¶m ë trªn ®Çu m¸ng cµo vµ trong qu¸ tr×nh di chuyÓn m¸ng; - ph¶i dõng c«ng t¸c lß chî trong thêi gian næ m×n ë buång khÊu vµ th«ng giã; - cÇn ph¶i t¶i than, ®«i khi lµ c¸c côc ®¸ lín, tõ buång khÊu phÝa trªn lät qua bªn d­íi th©n m¸y liªn hîp, mµ cã khi ph¶i dõng m¸y ®Ó ph¸ vì thñ c«ng. Nh÷ng khuyÕt ®iÓm ®ã lµm gi¶m ®¸ng kÓ thêi gian c«ng t¸c h÷u Ých cña m¸y liªn hîp. Chi phÝ lao ®éng cho viÖc chuÈn bÞ buång khÊu khi sö dông m¸y liªn hîp vµ v× chèng ®¬n chiÕm kho¶ng 15-19 % khèi l­îng lao ®éng chung cña lß chî, cßn khi dïng v× chèng c¬ khÝ ho¸ th× chiÕm tíi 26-28 %. HÇu hÕt c¸c m¸y liªn hîp ®ßi hái ph¶i chuÈn bÞ tr­íc c¸c buång khÊu, mçi buång dµi 5-8 m. §Ó t¹o buång khÊu, cã thÓ sö dông m¸y c¾t buång, ho¹t ®éng ë c¸c vØa cã gãc dèc kh«ng qu¸ 20o. ë hai ®Çu th©n m¸y cã hai tang xo¾n tù khoan r¹ch víi
  3. 104 chiÒu réng kh¸c nhau, cã thÓ ®iÒu chØnh theo chiÒu dµy cña vØa. Nh­ vËy, nã cã kh¶ n¨ng khÊu g­¬ng trªn c¶ chiÒu dµi buång. Mét tang khÊu ®¶m nhËn chÊt t¶i than lªn m¸ng cµo lß chî. Than khÊu ®­îc nhê tang thø hai sÏ ®­îc chuyÓn vÒ tang thø nhÊt bëi c¬ cÊu t¶i than kiÓu vßng xÝch, cã g¾n c¸c thanh cµo c«ngx¬n. ViÖc chèng gi÷ buång khÊu ®­îc thùc hiÖn b»ng c¸c tÊm xµ duçi dµi cña v× chèng c¬ khÝ ho¸. Buång khÊu chØ v­ît tr­íc g­¬ng lß chî mét kho¶ng b»ng chiÒu réng khÊu cña m¸y liªn hîp. Tr×nh tù thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n chuÈn bÞ buång khÊu b»ng m¸y c¾t buång nh­ sau (h×nh 67): I - ban ®Çu, c¸c bé phËn c«ng t¸c cña m¸y tù khoan r¹ch; II - m¸y c¾t buång di chuyÓn däc lß chî kho¶ng 15 m, tang tr­íc khÊu mét líp than ®Ó chuÈn bÞ buång cho m¸y liªn hîp, cßn tang sau chuÈn bÞ buång cho chÝnh nã; III - m¸y di chuyÓn ng­îc l¹i, khÊu líp than cßn l¹i vµ dän s¹ch nÒn. M¸y liªn hîp khÊu than ®Õn bËc ®­îc t¹o ra bëi m¸y c¾t buång, sau ®ã m¸ng cµo ®­îc ®Èy vÒ phÝa g­¬ng; IV - c¸c bé phËn c«ng t¸c cña m¸y liªn hîp vµ m¸y c¾t buång cïng tù khoan r¹ch; V - m¸y c¾t khÊu phÇn cuèi cña lß chî, ®Õn bËc do m¸y liªn hîp t¹o ra; VI - m¸y c¾t trë vÒ phÇn trªn cña lß chî vµ tù khoan r¹ch. H×nh 67: Tr×nh tù c¸c c«ng ®o¹n chuÈn bÞ buång khÊu b»ng m¸y c¾t buång NM-1 (LB Nga)
  4. 105 ViÖc ®Èy m¸y liªn hîp vµo buång khÊu bao gåm c¸c c«ng ®o¹n sau: ®­a chÝnh m¸y vµo buång khÊu, khÊu phÇn than ®Ó l¾p ®Æt c¸c tÊm chÊt t¶i, dän than ë ®Çu lß chî gi¸p víi lß chuÈn bÞ, c¸c c«ng ®o¹n liªn quan tíi bé phËn xÕp t¶i, di chuyÓn m¸ng cµo vµ bé truyÒn ®éng cña nã, chèng gi÷ vïng tiÕp gi¸p vµ c¸c c«ng ®o¹n phô kh¸c. Do m¸y c¾t r¹ch cã ®éng c¬, hép gi¶m tèc, bé phËn c«ng t¸c vµ c¬ cÊu xÕp t¶i hîp nhÊt vÒ kÕt cÊu víi mét th©n m¸y, di chuyÓn däc m¸ng cµo trªn trô cña vØa, cho nªn kÝch th­íc vÒ chiÒu dµi còng nh­ chiÒu réng cña m¸y kh¸ lín, dÉn ®Õn chiÒu réng cña kho¶ng trèng trong qu¸ tr×nh khÊu than cã lóc kh«ng thÓ chèng gi÷ b»ng c¸c v× chèng chÝnh cña lß chî. ChÝnh v× vËy, c¸c m¸y c¾t buång chØ cã thÓ ®­îc ¸p dông khi ®¸ v¸ch cã ®é æn ®Þnh cao. 7.3. Qu¸ tr×nh tù t¹o r¹ch cña m¸y liªn hîp m¸y liªn hîp th­êng tù t¹o r¹ch b»ng c¸ch khÊu trùc diÖn hoÆc khÊu xiªn chÐo. Khi c¸c bé phËn c«ng t¸c cña m¸y liªn hîp ®­îc bè trÝ ë hai ®Çu th©n m¸y, th× th­êng ¸p dông c¸ch khÊu trùc diÖn. Lóc ®ã, c¸c c«ng ®o¹n cuèi ®­îc thùc hiÖn theo thø tù nh­ sau (h×nh 68): I - tÊm chÊt t¶i cña m¸y liªn hîp ®­îc th¸o dì ë kho¶ng c¸ch 10-15 m, tÝnh tõ ®Çu lß chî. Khi ®ã, m¸y liªn hîp n»m ë phÇn d­íi cña lß chî, tang khÊu phÝa tr­íc 1 n»m ë v¸ch vØa, cßn tang khÊu phÝa sau 2 - ë phÝa trô. Líp than a ë phÝa trô b»ng chiÒu dµi cña m¸y ch­a ®­îc khÊu; II - tang khÊu 1 ë phÝa v¸ch ®­îc h¹ xuèng trô cña vØa; III - khÊu líp than a gi÷a hai tang khÊu; IV - tr­íc khi khoan r¹ch, c¸c tang khÊu ®­îc bè trÝ ë trô cña vØa. M¸ng cµo ®­îc ®Èy vÒ phÝa g­¬ng vµ c¶ hai tang khÊu cïng khoan r¹ch tíi ®é s©u b»ng chiÒu réng khÊu cña m¸y, ®Çu m¸ng cµo còng ®­îc ®Èy s¸t vµo g­¬ng, sang luång míi; V - sau khi t¹o r¹ch, c¸c tang khÊu ®ång thêi hoÆc lÇn l­ît ®­îc n©ng lªn phÝa v¸ch; VI - khÊu mét líp than phÝa trªn ®Õn s¸t lß chuÈn bÞ; VII - tang khÊu 1 ®­îc h¹ xuèng phÝa trô khi m¸y kh«ng di chuyÓn; VIII - khÊu líp than phÝa d­íi. Sau ®ã, khÊu tiÕp mét ®o¹n ®ñ ®Ó l¾p r¸p tÊm chÊt t¶i, cho m¸y ch¹y xuèng råi ch¹y lªn ®Ó dän s¹ch nÒn. R¸p tÊm chÊt t¶i vµo m¸y. Tæng thêi gian cña c¸c c«ng ®o¹n cuèi chiÕm kho¶ng 30 phót, trong ®ã: 14 phót - thêi gian man¬ cña m¸y do mçi tang khÊu kh«ng thÓ lÊy hÕt chiÒu dµy cña vØa; 9 phót - c¸c c«ng ®o¹n liªn quan ®Õn bé phËn chÊt t¶i; 5 phót - tù khoan r¹ch trùc diÖn; 2 phót - c¸c c«ng ®o¹n phô trî. Khèi l­îng lao ®éng chung cña c¸c c«ng ®o¹n cuèi lµ kho¶ng 250 ng­êi-phót. Khi khÊu than b»ng m¸y liªn hîp 1GS-68 (Nga), ®o¹n lß chî gi¸p víi lß däc vØa th«ng giã ®­îc khÊu hoµn toµn, cßn ®o¹n gi¸p víi lß vËn t¶i vÉn cÇn cã mét buång khÊu nhá do v­íng ®Çu dì t¶i cña m¸ng cµo lß chî. Víi bé phËn c«ng t¸c d¹ng bÊt kú cña m¸y liªn hîp, cã thÓ t¹o r¹ch theo ph­¬ng ph¸p khÊu xiªn chÐo. Khi ®ã, ®èi víi m¸y liªn hîp cã c¸c bé phËn c«ng t¸c ë hai ®Çu th©n m¸y cã thÓ khÊu than theo s¬ ®å con thoi, cßn víi c¸c bè côc kh¸c - cã thÓ khÊu mét chiÒu.
  5. 106 H×nh 68: Thø tù thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n cuèi khi m¸y liªn hîp tù khoan r¹ch trùc diÖn Trong ph­¬ng ph¸p khÊu xiªn chÐo, c¸c c«ng ®o¹n cuèi ®­îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau (h×nh 69): I - ë tr¹ng th¸i ban ®Çu, m¸ng cµo ®­îc Ðp s¸t vµo g­¬ng, trõ phÇn cuèi cña nã, n¬i cã m¸y liªn hîp; II - m¸y liªn hîp ch¹y däc tuyÕn uèn cña m¸ng cµo vµ bé phËn c«ng t¸c phÝa tr­íc khÊu mét d¶i than h×nh nªm dµi 12-15 m; III - ®Èy phÇn ch­a ®­îc di chuyÓn cña m¸ng cµo cïng ®Çu truyÒn ®éng vµo g­¬ng vµ cho m¸y khÊu khèi than ®Çu lß chî; IV - chuyÓn m¸y vÒ bËc g­¬ng vµ tiÕn hµnh khÊu than b×nh th­êng. Tæng thêi gian cña c¸c c«ng ®o¹n cuèi kh«ng kÓ quay ®Çu m¸y lµ 25 phót, trong ®ã 11 ph - man¬ ®Ó dän nÒn, 4 ph - t¹o r¹ch tõ s­ên víi m¸ng cµo uèn, 10 ph - di chuyÓn ®Çu truyÒn ®éng cña m¸ng cµo vµ c¸c c«ng ®o¹n phô trî.
  6. 107 H×nh 69: Thø tù thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n cuèi khi m¸y liªn hîp t¹o r¹ch b»ng c¸ch khÊu xiªn chÐo Víi c¸c bé phËn c«ng t¸c tù khoan r¹ch ®­îc bè trÝ vÒ mét phÝa th©n m¸y, qu¸ tr×nh t¹o r¹ch ë hai ®Çu lß chî cã thÓ ®­îc thùc hiÖn b»ng hai m¸y liªn hîp. C¸c m¸y liªn hîp ph¶i cã bé phËn c«ng t¸c h­íng vÒ phÝa ®Çu lß chî t­¬ng øng cña m×nh. M¸y phô ë phÝa lß däc vØa th«ng giã ®¶m nhËn khÊu mét ®o¹n lß chî dµi 20- 25 m, ®ñ ®Ó chøa nã vµ m¸y chÝnh cïng víi c¸c bé phËn c«ng t¸c. PhÇn cßn l¹i cña lß chî ®­îc khÊu b»ng m¸y chÝnh. M¸y chÝnh khÊu than theo s¬ ®å con thoi, cßn m¸y phô khÊu mét chiÒu. Thø tù thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n khi khÊu b»ng hai m¸y liªn hîp (h×nh 70) nh­ sau: I - c¸c m¸y 1 vµ 2 n»m ë hai ®Çu lß chî vµ tù khoan r¹ch trùc diÖn ®Õn hÕt chiÒu réng khÊu cña bé phËn c«ng t¸c; II - m¸y 1 ë phÝa lß th«ng giã lÊy mét d¶i than dµi 15-25 m vµ sau ®ã quay vÒ vÞ trÝ xuÊt ph¸t thùc hiÖn xÕp t¶i than vµ dän nÒn. LiÒn sau qu¸ tr×nh khÊu, ph¶i tiÕn hµnh chèng lß; III - m¸y 2 ®i khái vÞ trÝ t¹o r¹ch 10-12 m th× t¹m dõng ®Ó l¾p r¸p bé phËn xÕp t¶i, di chuyÓn ®Çu truyÒn ®éng vµ phÇn m¸ng cµo phÝa d­íi m¸y sang luång míi. Sau ®ã, cho m¸y 2 khÊu mét d¶i than vµ chèng lß. Khi khÊu xong, bé phËn xÕp t¶i sÏ ®­îc th¸o dì; IV - khi ®Èy m¸ng cµo vµo g­¬ng, c¶ hai m¸y cïng tù khoan r¹ch trùc diÖn; V - m¸y 2 khÊu mét ®o¹n dµi 6-8 m vµ dän nÒn. Sau ®ã, nã ®­îc l¾p bé phËn xÕp t¶i; VI - m¸y 1 khÊu mét d¶i than phÝa lß däc vØa th«ng giã khi ®i xuèng vµ dän nÒn khi ®i lªn. M¸y khÊu ®Õn ®©u cÇn chèng lß ®Õn ®ã;
  7. 108 VII - m¸y 1 tù khoan r¹ch, cßn m¸y 2 khÊu mét d¶i than tõ chç khoan r¹ch ®Õn ®Çu d­íi cña m¸ng cµo. PhÝa sau m¸y 2 cÇn thùc hiÖn di chuyÓn m¸ng cµo vµ chèng lß. H×nh 70: Thø tù thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n cuèi khi khÊu than b»ng hai m¸y liªn hîp Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu cña viÖn §«nUGI, khèi l­îng lao ®éng ë c¸c phÇn cuèi lß chî khi khÊu b»ng hai m¸y liªn hîp gi¶m ®­îc 57,3 % so víi khÊu b»ng mét m¸y, cßn tæng khèi l­îng lao ®éng cho c¶ lß chî gi¶m ®­îc 25,9 %. S¬ ®å khÊu than b»ng hai m¸y liªn hîp cã thÓ ®­îc ¸p dông víi chiÒu dµy vØa tõ 0,6 ®Õn 3,4 m, gãc dèc cña vØa tõ 0 ®Õn 20o vµ chiÒu dµi lß chî tõ 120 ®Õn 390 m, khi sö dông v× chèng ®¬n còng nh­ khi sö dông v× chèng c¬ khÝ ho¸. M¸y liªn hîp thø hai th­êng ®­îc sö dông víi môc ®Ých chuÈn bÞ buång khÊu phÝa trªn vµ lµm gi¶m thêi gian thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n cuèi. Trong mét sè lß chî, khi m¸y chÝnh gÆp sù cè th× m¸y phô sÏ ®¶m nhËn viÖc khÊu than trªn c¶ lß chî. §«i khi trong lß chî tån t¹i ph¸ huû ®Þa chÊt, lóc ®ã mçi m¸y liªn hîp sÏ thùc hiÖn khÊu than tõ chç ph¸ huû ®Õn mét ®Çu lß chî. C¸c chØ tiªu kinh tÕ-kü thuËt cao ®· ®¹t ®­îc chøng minh kh¶ n¨ng ¸p dông réng r·i cña s¬ ®å khÊu víi hai m¸y liªn hîp khi khai th¸c c¸c vØa cã ph¸ huû phøc t¹p. HiÖn nay cã xu h­íng më réng diÖn ho¹t ®éng cña m¸y phô tíi mét nöa lß chî, nh»m n©ng cao c­êng ®é khÊu than khi c¶ hai m¸y lµm viÖc víi cïng mét c«ng suÊt. C¸c m¸y liªn hîp víi bé phËn c«ng t¸c n»m vÒ mét phÝa th©n m¸y (2K52, 1K101, KS1KG...) ®­îc bè trÝ ®èi xøng nhau, cã bé phËn c«ng t¸c h­íng vÒ phÝa lß chuÈn bÞ t­¬ng øng gi¸p víi lß chî. ViÖc t¹o r¹ch ®­îc thùc hiÖn tõ c¸c lß däc vØa hoÆc b»ng c¸ch khÊu xiªn chÐo ë ®o¹n uèn m¸ng cµo t¹i ®iÓm bÊt kú cña lß chî, phï hîp víi c¸c s¬ ®å c«ng nghÖ mÉu.
  8. 109 Sù phèi hîp hai m¸y liªn hîp trong lß chî t¹o kh¶ n¨ng t¨ng chiÒu dµi cña nã tíi 350-400 m, ®ång thêi gi¶m ®­îc khèi l­îng lao ®éng cña c¸c c«ng ®o¹n cuèi so víi c¸c lß chî ng¾n h¬n víi mét m¸y liªn hîp. C­êng ®é khÊu than gia t¨ng vµ kh¶ n¨ng lµm viÖc kh«ng cÇn buång khÊu hoÆc víi buång khÊu cã chiÒu dµi tèi thiÓu sÏ t¹o ra tr¹ng th¸i cña ®¸ v¸ch tèt h¬n ë c¸c vïng tiÕp gi¸p cña lß chî víi lß chuÈn bÞ, nh­ vËy n©ng cao ®­îc ®¸ng kÓ ®iÒu kiÖn an toµn lao ®éng. Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ vµ ph¹m vi ¸p dông khÊu than c¬ khÝ ho¸ ë c¸c phÇn cuèi lß chî, cã thÓ sö dông c¸c m¸ng cµo víi c¸c ®Çu truyÒn ®éng ®­îc rót ng¾n vµ ph¼ng. §Çu cña lo¹i m¸ng cµo nµy ®­îc chÕ t¹o ®Ó thùc hiÖn khÊu than kh«ng cÇn buång khÊu. Bé truyÒn ®éng víi c«ng suÊt 110 kW ®­îc bè trÝ vÒ bªn thµnh m¸ng cµo phÝa ph¸ ho¶, th¼ng gãc víi trôc däc cña m¸ng, cã thÓ ®­îc ®Æt n»m ngang hoÆc nghiªng. Nh­ vËy, cho phÐp ®­a ®Çu m¸ng cµo ra lß chuÈn bÞ. Khi bè trÝ ®Çu m¸ng cµo trong lß chî, chiÒu dµi buång khÊu chØ cÇn lµ 3-4 m. NÕu m¸y liªn hîp trong lß chî cã c¸c bé phËn c«ng t¸c ®èi xøng ë hai ®Çu th©n m¸y, th× do m¸y cã thÓ tiÕn ra lß chuÈn bÞ, cho nªn cã thÓ gi¶m ®­îc ®¸ng kÓ thêi gian kiÓm tra, b¶o d­ìng m¸y vµ thay thÕ c¸c r¨ng c¾t. ChiÒu réng cÇn thiÕt tèi thiÓu cña lß chuÈn bÞ khi ®­a ®Çu m¸ng cµo ra khái lß chî vµ ®Ó bé phËn c«ng t¸c cña m¸y liªn hîp cã thÓ nh« ra lµ 4,3 m. Khi sö dông m¸y liªn hîp 1GS-68 víi s¬ ®å nh­ vËy, s¶n l­îng cña lß chî t¨ng lªn kho¶ng 20%, cßn khèi l­îng lao ®éng gi¶m ®­îc 40 % so víi m¸y liªn hîp cã bè côc kiÓu kh¸c vµ kh«ng ®­a ®Çu m¸ng cµo ra lß chuÈn bÞ. 7.4. C¸c c«ng ®o¹n ë vïng tiÕp gi¸p gi÷a lß chî vµ lß chuÈn bÞ C¸c s¬ ®å c«ng nghÖ cña vïng tiÕp gi¸p ®­îc ph©n biÖt phô thuéc vµo hÖ thèng khai th¸c, c«ng nghÖ thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n cuèi, ph­¬ng ph¸p chèng gi÷ vµ b¶o vÖ lß chuÈn bÞ. Dùa vµo vÞ trÝ cña ®­êng lß so víi kho¶ng trèng ®· khai th¸c vµ g­¬ng lß chî, cã thÓ chia ra ba nhãm lß chuÈn bÞ: c¸c ®­êng lß ®­îc ®µo tr­íc khi khai th¸c than; c¸c ®­êng lß ®­îc sö dông l¹i; c¸c ®­êng lß ®­îc ®µo phÝa sau hoÆc v­ît tr­íc g­¬ng lß chî. Tr­íc khi tiÕn hµnh khai th¸c than, c¸c ®­êng lß cã thÓ ®­îc ®µo trong khèi than nguyªn, s¸t víi kho¶ng trèng sÏ khai th¸c hoÆc c¸ch nã qua mét trô than. Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi, lß chuÈn bÞ th­êng ®­îc ®µo s¸t víi kho¶ng trèng sÏ khai th¸c vµ sÏ bÞ lo¹i bá phÝa sau lß chî. Trong c¸c ®­êng lß nh­ vËy cã thÓ bè trÝ ®Çu m¸ng cµo, cho phÐp c¾t buång khÊu víi chiÒu dµi nhá nhÊt. Do hai lÇn chÞu t¸c ®éng cña ¸p lùc tùa, c¸c ®­êng lß ®­îc sö dông l¹i bÞ biÕn d¹ng m¹nh, c¶n trë s¬ ®å khÊu than kh«ng cÇn buång khÊu do ph¶i th¸o c¸c cét cña v× chèng khi di chuyÓn m¸ng cµo lß chî vµ lµm t¨ng khèi l­îng lao ®éng cña c¸c c«ng t¸c ë vïng tiÕp gi¸p. Tõ quan ®iÓm vÒ ¸p lùc má, c¸c ®­êng lß ®­îc ®µo phÝa sau lß chî tån t¹i trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt. Song, khi ®ã kh«ng thÓ thùc hiÖn c«ng nghÖ khÊu than kh«ng cÇn buång khÊu trong lß chî, mÆt kh¸c ë vïng tiÕp gi¸p cÇn ph¶i thùc hiÖn mét khèi l­îng lín c¸c c«ng viÖc cã ®Æc thï kh¸c nhau, tËp trung t¹i mét diÖn c«ng t¸c chËt hÑp. §ã lµ: khÊu than b»ng m¸y liªn hîp ttrong lß chî, chuÈn bÞ buång khÊu, ®µo lß chuÈn bÞ vµ xÕp d¶i chÌn trong kho¶ng trèng ®· khai th¸c.
  9. 110 KhuyÕt ®iÓm cña s¬ ®å c«ng nghÖ nµy lµ kh«ng nh÷ng khèi l­îng lao ®éng ë vïng tiÕp gi¸p cao, chiÕm kho¶ng 40 % khèi l­îng lao ®éng chung trong lß chî, mµ cßn h¹n chÕ tèc ®é dÞch chuyÓn cña g­¬ng lß. Ph­¬ng ph¸p b¶o vÖ lß chuÈn bÞ ®­îc lùa chän chñ yÕu dùa vµo khèi l­îng lao ®éng ë vïng tiÕp gi¸p vµ tr¹ng th¸i cña ®­êng lß. HiÖn nay, ®Ó b¶o vÖ lß th­êng sö dông v¸ch ng¨n nh©n t¹o ë d¹ng d¶i ®¸ chÌn, c¸c chång còi, cét vµ t­êng bªt«ng cèt thÐp, hµng cét sÝt vµ c¸c trô than. Chi phÝ lao ®éng ë c¸c vïng tiÕp gi¸p dao ®éng tõ 20 ®Õn 50 % cña khèi l­îng lao ®éng chung trong lß chî, kh«ng kÓ ®Õn l­îng lao ®éng ®Ó thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p b¶o vÖ lß chuÈn bÞ. C¸c c«ng ®o¹n ë vïng tiÕp gi¸p cßn phô thuéc vµo ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n cuèi trong lß chî: 1) khi ®­a ®Çu m¸ng cµo ra lß chuÈn bÞ; 2) sö dông m¸y c¾t buång khi ®­a hoµn toµn hoÆc mét phÇn ®Çu m¸ng cµo ra khái lß chî; 3) khi khÊu buång thñ c«ng hoÆc khi dïng m¸y c¾t buång vµ ®Æt ®Çu m¸ng cµo trong lß chî. T¹i vïng tiÕp gi¸p cã c¸c miÒn ®Æc tr­ng ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n kh¸c nhau (h×nh 71). H×nh 71: C¸c miÒn ®Æc tr­ng ë vïng tiÕp gi¸p cña lß chî víi lß chuÈn bÞ: I-VI - sè cña c¸c miÒn; 1- v¸ch ng¨n nh©n t¹o Trong miÒn thø nhÊt thùc hiÖn c«ng t¸c chèng lß, thiÕt lËp v× chèng t¨ng c­êng; ë miÒn thø hai - th¸o vµ ®Æt l¹i c¸c cét cña v× chèng lß, di chuyÓn vµ chèng gi÷ ®Çu m¸ng cµo lß chî (nÕu nã ®­îc ®­a ra), chuyÓn t¶i than ®­îc ®­a ra tõ lß chî. MiÒn thø ba lµ ®o¹n lß phÝa sau lß chî, n¬i thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c b¶o vÖ lß (h¹ nÒn, chèng xÐn, thu håi v× chèng t¨ng c­êng). Trong miÒn thø t­ thùc hiÖn khÊu buång, chèng gi÷ buång, di chuyÓn vµ b¶o vÖ ®Çu m¸ng cµo lß chî (nÕu nã n»m trong lß chî). T¹i miÒn thø n¨m tiÕn hµnh di chuyÓn vµ chèng gi÷ ®Çu m¸ng cµo vµ thiÕt lËp c¸c kÕt cÊu t¨ng c­êng b¶o vÖ lß. MiÒn thø s¸u lµ phÇn cuèi cña lß chî dµnh cho m¸y khÊu. T¹i ®©y, m¸y liªn hîp tiÕn hµnh t¹o r¹ch, thùc hiÖn c¸c c«ng ®o¹n liªn quan tíi chuÈn bÞ m¸y khÊu mét d¶i míi (th¸o l¾p bé phËn chÊt t¶i, kiÓm tra vµ b¶o d­ìng m¸y v.v...).
  10. 111 Vïng tiÕp gi¸p víi buång khÊu kh¸c víi vïng tiÕp gi¸p kh«ng cã buång khÊu kh«ng chØ ë sù hiÓn diÖn cña buång, mµ cßn do vÞ trÝ cña miÒn dïng ®Ó thiÕt lËp c«ng tr×nh b¶o vÖ lß. ë vïng tiÕp gi¸p kh«ng cã buång khÊu, viÖc thiÕt lËp c«ng tr×nh b¶o vÖ lß trë nªn khã kh¨n do bÞ v­íng c¸c v× chèng c¬ khÝ ho¸, trong khi ®ã t¹i vïng tiÕp gi¸p cã buång khÊu, ®Çu m¸ng cµo vµ kho¶ng ®¸ v¸ch ë trªn nã ®­îc chèng gi÷ b»ng v× chèng ®¬n. §Ó thiÕt lËp c¸c kÕt cÊu t¨ng c­êng b¶o vÖ tõ phÝa lß chuÈn bÞ cÇn ph¶i sö dông c¸c kÕt cÊu ®· ®­îc lµm s½n (thÝ dô, c¸c cét bªt«ng cèt thÐp ®óc s½n) hoÆc c«ng nghÖ chuyªn dïng (xÕp d¶i chÌn b»ng ph­¬ng ph¸p chÌn khÝ nÐn). ViÖc chèng gi÷ vïng tiÕp gi¸p ®­îc thùc hiÖn nhê v× chèng ®¬n hoÆc v× chèng c¬ khÝ ho¸. Khi dïng v× chèng ®¬n ë vïng tiÕp gi¸p, cÇn cã thêi gian thùc hiÖn lín vµ khèi l­îng lao ®éng cao (b¶ng 12). B¶ng 12 Chi phÝ thêi gian, Khèi l­îng lao ®éng, C¸c c«ng ®o¹n ë vïng tiÕp gi¸p phót ng­êi-phót Th¸o v× chèng, di chuyÓn vµ b¶o vÖ ®Çu m¸ng cµo: - ®Çu truyÒn ®éng . . . . . . 56,0 84,5 - ®Çu trªn . . . . . . . . . 38,7 58,5 Dùng khung chèng buång ë lß däc vØa: - th«ng giã . . . . . . . . . 26,3 42,0 - vËn t¶i . . . . . . . . . . 39,2 69,6 Th¸o vµ ®Æt l¹i cét chèng khi di chuyÓn ®Çu m¸ng cµo . . . . . . . . 25,0 64,5 Dùng cét chèng t¨ng c­êng d­íi xµ cña lß däc vØa: - th«ng giã . . . . . . . . . 24,1 47,9 - vËn t¶i . . . . . . . . . . 28,2 50,3 §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ khÊu than trong lß chî, cÇn cã v× chèng c¬ khÝ ho¸ cña vïng tiÕp gi¸p tham gia vµo tæ hîp thiÕt bÞ lß chî. VËn hµnh tèt h¬n c¶ lµ lo¹i v× chèng chØ thùc hiÖn di chuyÓn ®Çu m¸ng cµo vµ chèng gi÷ vïng tiÕp gi¸p. Lo¹i v× chèng nµy ®­îc chÕ t¹o cho c¸c ®­êng lß v¸ch ph¼ng vµ c¸c ®­êng lß h×nh vßm. Thùc tÕ sö dông cho thÊy r»ng, v× chèng c¬ khÝ ho¸ vïng tiÕp gi¸p cho phÐp gi¶m khèi l­îng lao ®éng ë ®©y tíi 2-3 lÇn vµ n©ng cao møc ®é an toµn lao ®éng. Ngoµi ra, nã cßn cho phÐp di chuyÓn ®Çu m¸ng cµo ®ång thêi víi ho¹t ®éng cña m¸y liªn hîp khÊu than trong lß chî. Khèi l­îng lao ®éng ë vïng tiÕp gi¸p, còng nh­ khèi l­îng lao ®éng vÒ ®µo vµ chèng lß chuÈn bÞ (theo sè liÖu cña §«nUGI) ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng 13. Tõ b¶ng 13 thÊy r»ng, khi ®µo lß chuÈn bÞ phÝa sau lß chî th× sÏ cã khèi l­îng lao ®éng lín nhÊt, do møc ®é c¬ khÝ ho¸ thÊp trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ buång khÊu vµ ®µo lß däc vØa. Khi khÊu than c¬ khÝ ho¸ theo suèt chiÒu dµi lß chî vµ ®­a hoµn toµn hay mét phÇn ®Çu m¸ng cµo ra lß chuÈn bÞ, khèi l­îng lao ®éng gi¶m kho¶ng 2 lÇn so víi khi khÊu than trong buång khÊu b»ng ph­¬ng ph¸p khoan næ m×n.
  11. 112 B¶ng 13 Khèi l­îng lao ®éng quy ®æi, Tªn c«ng ®o¹n ng­êi-ca cho 1 m tiÕn ®é lß chî khi sö dông l¹i ®µo lß chuÈn bÞ khi ®µo lß chuÈn lß chuÈn bÞ tr­íc khi khai th¸c bÞ phÝa sau lß chî C¸c c«ng ®o¹n ë vïng tiÕp gi¸p: - chuÈn bÞ buång khÊu . . . . . 2,80 2,55 4,08 - di chuyÓn m¸ng cµo . . . . . 0,77 0,68 0,70 - xÕp còi, dùng hµng cét . . . . 0,24 0,22 0,19 - xÕp d¶i chÌn . . . . . . . . 0,42 0,23 0,28 - th¸o l¾p v× chèng lß chuÈn bÞ . . 0,43 0,34 0,21 - dùng v× chèng t¨ng c­êng ë lß chuÈn bÞ . . . . . . . . . 0,25 0,29 0,15 -di chuyÓn v× chèng vïng tiÕp gi¸p 0,28 0,26 0,16 - c¾t ng¾n m¸ng cµo lß däc vØa . . 0,19 0,25 0,23 - vËn chuyÓn gç chèng lß . . . 0,36 0,32 0,41 - dän ®¸ ë vïng tiÕp gi¸p . . . . 0,39 0,24 0,19 - thu håi v× chèng lß chuÈn bÞ . . 0,16 0,41 0,21 - chuÈn bÞ tr¹m chÊt t¶i . . . . . 0,30 0,30 0,30 Céng . . 6,59 6,09 7,11 §µo lß chuÈn bÞ . . . . . . . 3,74 6,98 8,60 B¶o vÖ lß chuÈn bÞ . . . . . . 3,40 1,52 1,10 Tæng céng . . 13,73 14,59 16,81 Ch­¬ng 8 : l¾p r¸p vµ th¸o dì thiÕt bÞ lß chî 8.1. L¾p r¸p thiÕt bÞ lß chî L¾p r¸p tæ hîp thiÕt bÞ lß chî lµ qu¸ tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p, nhiÒu c«ng ®o¹n vµ nÆng nhäc, bao gåm c¸c c«ng viÖc vÒ x©y dùng buång l¾p r¸p, vËn t¶i vµ g¸ l¾p c¸c kÕt cÊu trong ®iÒu kiÖn hÇm lß chËt hÑp. Thêi gian l¾p r¸p trung b×nh tæ hîp lo¹i KM87 lµ 27 ngµy-®ªm, lo¹i KMK97 lµ 18 ngµy-®ªm, khèi l­îng lao ®éng trung b×nh cho tæ hîp KM87 lµ 1018 vµ KMK97 - 564 ng­êi-ca. Qu¸ tr×nh l¾p r¸p c¸c tæ hîp c¬ khÝ ho¸ bao gåm c¸c c«ng t¸c trªn mÆt ®Êt vÒ s¾p xÕp thiÕt bÞ lªn ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, vËn chuyÓn vµ ®­a vµo má, theo c¸c ®­êng lß ®Ó tíi khu khai th¸c vµ l¾p r¸p chóng trong lß c¾t vµ c¸c lß chuÈn bÞ liªn quan. Phô thuéc vµo chiÒu dµy cña vØa vµ kÝch th­íc cña c¸c thµnh phÇn thiÕt bÞ, buång l¾p r¸p ®­îc ®µo hÕt chiÒu dµy cña vØa, cã hoÆc kh«ng khÊu mét phÇn ®¸ v¸ch hay ®¸ trô, trªn c¶ chiÒu réng hoÆc më réng dÇn b»ng bóa chÌn, khoan næ m×n hay m¸y liªn hîp ®µo lß. Th«ng th­êng, c¸c buång l¾p r¸p ®­îc chèng gi÷ b»ng c¸c khung chèng gç víi b­íc chèng tõ 0,4 ®Õn 1 m vµ ®­îc cµi chÌn toµn bé hoÆc mét phÇn. Ph­¬ng ph¸p chèng gi÷ buång l¾p r¸p hiÖu qu¶ khi ®¸ v¸ch æn ®Þnh lµ sö dông v× chèng neo ®èi víi c¸c vØa cã chiÒu dµy 1,2-5,5 m. Phô thuéc vµo ®é kiªn cè cña ®¸ v¸ch vµ chiÒu réng buång cã thÓ chØ sö dông v× chèng neo hoÆc kÕt hîp nã víi v× chèng gç.
  12. 113 §Ó vËn t¶i c¸c côm vµ chi tiÕt cña tæ hîp lß chî c¬ khÝ ho¸ trong c¸c ®­êng lß th­êng sö dông c¸c s©n ga, ®­êng mét ray, bµn quay, b¨ng l¨n vµ thiÕt bÞ n©ng thñy lùc chuyªn dïng. §Ó vËn chuyÓn c¸c thµnh phÇn cña tæ hîp trong buång l¾p r¸p vµ g¸ l¾p chóng cÇn cã thiÕt bÞ dÉn h­íng, m¸y n©ng vµ gi¸ ®ì. Tr­íc khi ®­a thiÕt bÞ vµo má cÇn ph¶i r¸p chóng trªn mÆt ®Êt víi môc ®Ých kiÓm tra tÝnh ®ång bé vµ ®é tin cËy cña c¸c côm m¸y chÝnh, cô thÓ lµ: 12-20 m m¸ng cµo, 15-20 ®o¹n v× chèng, m¸y liªn hîp, cã g¾n kÕt víi tr¹m khëi ®éng tõ vµ tr¹m b¬m dÇu cao ¸p. Phô thuéc vµo khèi l­îng cña c¸c ®o¹n v× chèng, ®Æc ®iÓm kÕt cÊu vµ kÝch th­íc cña chóng, ph­¬ng ph¸p vµ ph­¬ng tiÖn chÊt t¶i, dì t¶i vµ vËn t¶i, c¸c tæ hîp c¬ khÝ ho¸ ®­îc chia thµnh hai nhãm: Nhãm I - c¸c tæ hîp dïng cho vØa máng vµ dµy trung b×nh (0,7-2,0 m), dèc tho¶i vµ nghiªng, kÓ c¶ c¸c tæ hîp dïng cho vØa máng vµ dµy trung b×nh, dèc ®øng, khi c¸c ®o¹n v× chèng ®­îc vËn chuyÓn tíi buång l¾p r¸p ë d¹ng l¾p s½n; Nhãm II - c¸c tæ hîp c¬ khÝ ho¸ dïng cho vØa tho¶i vµ nghiªng, dµy trªn 2 m, khi c¸c ®o¹n v× chèng ®­îc vËn chuyÓn ë d¹ng th¸o rêi mét phÇn hoÆc toµn phÇn. ViÖc l¾p r¸p c¸c ®o¹n v× chèng nµy ®­îc thùc hiÖn ë vïng tiÕp gi¸p hoÆc t¹i chÝnh n¬i ®Æt chóng trong buång l¾p r¸p. Khi khèi l­îng l¾p r¸p vµ th¸o dì thiÕt bÞ rÊt lín, nªn thµnh lËp c¸c tæ chøc hoÆc doanh nghiÖp chuyªn s©u vÒ nh÷ng viÖc nµy. H×nh 72: L¾p r¸p v× chèng c¬ khÝ ho¸ thuéc nhãm 1 ë c¸c vØa dèc tho¶i, dµy tíi 2m
  13. 114 C¸c ®o¹n v× chèng c¬ khÝ ho¸ cña c¸c tæ hîp thuéc nhãm I ®­îc xÕp lªn c¸c xe tÝch chuyªn dïng trªn mÆt ®Êt ë d¹ng l¾p s½n vµ ®­îc chuyÓn tíi buång l¾p r¸p, ë ®ã chóng ®­îc chuyÓn vµo lß däc vØa tËp kÕt cã b¨ng l¨n, tiÕp theo nhê m¸y têi hoÆc xÝch cña m¸ng cµo, theo c¬ cÊu dÉn h­íng, chóng ®­îc ®­a vµo vÞ trÝ cña m×nh trong buång l¾p r¸p. Khi th¸o dì, c¸c ®o¹n v× chèng còng ®­îc vËn chuyÓn ë d¹ng nguyªn vÑn theo h­íng ng­îc l¹i. V× chèng c¬ khÝ ho¸ thuéc nhãm I ®­îc l¾p ®Æt trong lß chî theo h­íng tõ lß däc vØa vËn t¶i ®Õn lß däc vØa th«ng giã (h×nh 72). Nh»m gi¶m thêi gian l¾p ®Æt thiÕt bÞ lß chî, chóng ®­îc r¸p ®ång thêi cïng víi qu¸ tr×nh l¾p ®Æt thiÕt bÞ vËn t¶i trong lß song song, häng s¸o vµ lß däc vØa vËn t¶i. Tr×nh tù vËn chuyÓn thiÕt bÞ nh­ sau: theo lß däc vØa vËn t¶i, ®Çu tiªn chuyÓn m¸ng cµo lß song song, sau ®ã lµ c¸c tr¹m khëi ®éng tõ, b¬m dÇu, b¬m n­íc, c¸p ®iÖn, èng dÉn n­íc, thiÕt bÞ chuyÓn t¶i, c¬ cÊu di chuyÓn thiÕt bÞ lß däc vØa, bé truyÒn ®éng cña m¸ng cµo lß chî; theo lß däc vØa th«ng giã, ®Çu tiªn vËn chuyÓn m¸ng cµo lß chî, sau ®ã lµ c¸c ®o¹n v× chèng cïng c¸c phô kiÖn cña chóng, m¸y liªn hîp, ®­êng èng dÉn dÇu, èng dÉn n­íc chèng bôi. M¸y liªn hîp 1 (xem h×nh 72) ®­îc r¸p trong lß däc vØa th«ng giã ®ång thêi víi qu¸ tr×nh l¾p r¸p c¸c ®o¹n v× chèng. Trong buång l¾p r¸p tiÕn hµnh ®Æt m¸ng cµo lß chî 2, ®­êng èng thuû lùc vµ ®­êng ®iÖn. C¸c ®o¹n v× chèng 3 ®­îc r¸p tõ d­íi lªn trªn. Chóng ®­îc chuyÓn vµo trªn c¸c xe tÝch tíi b¨ng l¨n 4 ë lß däc vØa th«ng giã, cã thÓ chøa ®­îc kh«ng d­íi 30 ®o¹n v×. C¸c ®o¹n v× ®­îc kÐo tõ xe tÝch sang b¨ng l¨n nhê têi 5, sau ®ã, còng nhê têi nµy hoÆc b»ng thñ c«ng chóng ®­îc ®­a vµo buång l¾p r¸p. ë ®©y, chóng ®­îc t¶i theo khung dÉn h­íng 6 tíi vÞ trÝ l¾p ®Æt nhê xÝch kÐo cña m¸ng cµo lß chî, th«ng qua mãc 7 vµ ®o¹n xÝch 8. Mçi ®o¹n v× tiÕp theo ®­îc ®Æt ë kho¶ng c¸ch 4-5 m kÓ tõ ®o¹n ®· l¾p xong. §Ó ®Æt ®o¹n v×, sö dông têi 9 ë lß däc vØa vËn t¶i (hoÆc lß song song). Sau khi g¾n ®o¹n v× víi m¸ng cµo vµ èng dÉn dÇu, cÇn vËn hµnh thö kü l­ìng vµ chÊt t¶i cho nã. Khi tæ chøc lao ®éng chÆt chÏ vµ sö dông c¸c m¸y n©ng chuyªn dïng, thêi gian l¾p r¸p cã thÓ gi¶m xuèng cßn 6-7 ngµy. C¸c v× chèng c¬ khÝ ho¸ thuéc nhãm II ®­îc chuyªn chë trªn c¸c xe tÝch ë d¹ng th¸o rêi: c¸c cét vµ tÊm xµ ®­îc ®Æt lªn trªn tÊm ®Õ vµ ®­îc t¶i ®Õn buång l¾p r¸p theo ®­êng goßng. §Ó dÔ dµng chuyªn chë c¸c ®o¹n v×, cã thÓ ®Æt ®­êng goßng trong lß c¾t. M¸y liªn hîp 1 ®­îc r¸p ®ång thêi cïng víi qu¸ tr×nh l¾p c¸c ®o¹n v× chèng ë phÇn d­íi cña lß chî (h×nh 73). Qu¸ tr×nh l¾p r¸p ®­îc b¾t ®Çu tõ viÖc ®Æt tr¹m ®iÖn di ®éng vµ thiÕt bÞ chuyÓn t¶i trong lß däc vØa. Bé truyÒn ®éng 2 cña m¸ng cµo lß chî 3 vµ c¸c ®o¹n v× chèng 4 ë cuèi lß chî ®­îc r¸p cïng lóc. Khi ®ã th­êng sö dông m¸y l¾p r¸p chuyªn dïng kiÓu MS. ë c¸c vØa dèc ®øng, viÖc l¾p r¸p c¸c tæ hîp c¬ khÝ ho¸ trë nªn phøc t¹p h¬n. C¸c ®o¹n v× chèng ®­îc treo trªn d©y c¸p vµ ®­îc chuyÓn tõ lß däc vØa th«ng giã vµo lß chî nhê têi c¸p vµ hÖ thèng rßng räc. Muèn vËy, mét ®o¹n lß däc vØa th«ng giã ë vïng tiÕp gi¸p víi lß chî ®­îc më réng tíi tiÕt diÖn 9,2 m2 vµ ®Ó th¶ v× chèng cÇn ph¶i thiÕt lËp c¸c cöa sæ ®Æc biÖt ë gÇn n¬i ®Æt têi. ë kho¶ng 1,2 m c¸ch phÇn d­íi cña lß chî, gi¸p víi bËc cña kho than, tr­íc khi l¾p r¸p v× chèng cÇn ph¶i dùng mét hµng cét gç theo ph­¬ng víi hai d·y cét, t­¬ng øng víi chiÒu réng cña hai
  14. 115 ®o¹n v× chèng. M¸y liªn hîp ®­îc th¶ xuèng thÊp h¬n hµng cét nµy vµ ®­îc gi÷ b»ng mét côm cét chèng gç. a) b) c) H×nh 73: L¾p r¸p v× chèng c¬ khÝ ho¸ thuéc nhãm II ë c¸c vØa dèc tho¶i, dµy h¬n 2 m: a- bèc dì m¸y liªn hîp vµ bé truyÒn ®éng cña m¸ng cµo; b- bèc dì vµ ®Æt c¸c ®o¹n v× chèng; c- bèc dì vµ r¸p m¸ng cµo lß chî C¸c ®o¹n v× chèng ®­îc l¾p r¸p theo thø tù tõ d­íi lªn trªn. §o¹n v× treo trªn c¸p ®­îc têi th¶ ®Õn vÞ trÝ l¾p ®Æt trong lß chî. Sau ®ã, ®­îc ®­a vµo vÞ trÝ khíp víi c¸c ®o¹n v× l©n cËn, kÕt nèi víi chóng vµ víi m¹ng èng dÉn dÇu vµ ®­îc chÊt t¶i. TÊt c¶ c¸c ®o¹n v× chèng ®Òu ®­îc l¾p ®Æt theo tr×nh tù nµy. C¸c c«ng t¸c l¾p r¸p cÇn ®­îc tiÕp tôc hoµn thiÖn theo h­íng: thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc theo ph­¬ng ph¸p liªn tôc, bao gåm c¸c tuyÕn liªn tôc trªn mÆt ®Êt, trong c¸c ®­êng lß vµ trong buång l¾p r¸p; ¸p dông ph­¬ng ph¸p l¾p r¸p theo khèi, tiÕn hµnh trªn mÆt ®Êt vµ ë vïng tiÕp gi¸p cña lß chî víi c¸c lß chuÈn bÞ; øng dông s¬ ®å l¾p r¸p c¸c ®o¹n v× chèng tõ d­íi lªn trªn, trong ®ã c¸c ®o¹n v× ®­îc vËn chuyÓn tõ trªn xuèng d­íi. 8.2. Th¸o dì tæ hîp thiÕt bÞ lß chî ViÖc th¸o dì tæ hîp thiÕt bÞ lß chî c¬ khÝ ho¸ ®­îc b¾t ®Çu b»ng viÖc cµi chÌn b»ng gç bªn trªn c¸c ®o¹n v× chèng ë 7-8 chu kú khÊu than cuèi cïng. Sau khi thu håi c¸c ®o¹n v× chèng, buång th¸o dì ®­îc chèng gi÷ b»ng c¸c khung chèng gç hoÆc ®­îc lo¹i bá dÇn theo tiÕn ®é thu håi thiÕt bÞ. C¸c thanh chÌn gç cã thÓ ®­îc thay thÕ bëi l­íi thÐp, ®­îc t¨ng c­êng b»ng c¸p thÐp cò cã ®­êng kÝnh 18 mm. Thêi gian th¸o dì c¸c tæ hîp thuéc nhãm I (thÝ dô lµ KM87 vµ KMK97) chiÕm kho¶ng 33 vµ 23 ngµy, víi khèi l­îng lao ®éng trung b×nh lµ 893 vµ 468 ng­êi-ca. C¸c tæ hîp c¬ khÝ ho¸ kiÓu ®ì ë vØa dèc tho¶i, dµy tíi 2 m, ®­îc th¸o dì ®ång thêi theo c¶ hai h­íng: tõ gi÷a lß chî vÒ phÝa lß däc vØa vËn t¶i vµ vÒ phÝa lß däc vØa th«ng giã. ViÖc th¸o dì ®­îc b¾t ®Çu tõ thiÕt bÞ vËn t¶i trong lß däc vØa, råi ®Õn m¸y liªn hîp, m¸ng cµo lß chî vµ cuèi cïng lµ c¸c ®o¹n v× chèng c¬ khÝ ho¸. Sau khi th¸o dì m¸ng cµo lß chî, cÇn ph¶i ®Æt khung dÉn h­íng, ®­îc g¾n víi b¨ng l¨n ë lß däc vØa.
  15. 116 H×nh 74: Th¸o dì tæ hîp c¬ khÝ ho¸ ë vØa dèc tho¶i, dµy tíi 2m C¸c ®o¹n v× chèng 1 (h×nh 74) ®­îc th¸o dì tõ gi÷a lß chî vµ ®­îc chuyÓn theo khung dÉn h­íng 2 vµ b¨ng l¨n 3, ®ång thêi vÒ c¶ hai lß däc vØa. C¸c ®o¹n v× chèng ®­îc chuyÓn trong lß chî ë d¹ng nguyªn vÑn nhê c¸c têi 4, rßng räc 5 vµ c¸p v« tËn 6, råi nhê pal¨ng 7 ®­îc chÊt lªn xe tÝch 8. ë vÞ trÝ th¸o ®o¹n v× chèng c¬ khÝ ho¸ cÇn dùng v× chèng ®¬n. Víi c¸c tæ hîp thuéc nhãm II, c¸c c«ng t¸c th¸o dì ®­îc thùc hiÖn theo mét h­íng. Khi ®ã, tr×nh tù th¸o dì tæ hîp nh­ sau: ®Çu tiªn th¸o dì thiÕt bÞ ë møc vËn t¶i, sau ®ã ®Õn m¸y liªn hîp, c¸c ®o¹n v× chèng, m¸ng cµo lß chî vµ thiÕt bÞ thuû lùc. Tr­íc khi th¸o dì, ®¸ v¸ch ph¶i ®­îc chÌn kÝn b»ng v× chèng gç. GÇn ®©y, trong nhiÒu lß chî ®· ¸p dông thµnh c«ng ph­¬ng ph¸p th¸o dì míi, ë ®ã tõ hai ®Õn bèn ®o¹n v× d­íi cïng, gi¸p víi møc vËn t¶i, ®­îc quay 90o, cã c¸c ®Çu xµ h­íng vµo vïng th¸o dì cña lß chî vµ ®­îc gäi lµ "c¸c ®o¹n th¸o dì". Chóng cã vai trß chèng gi÷ ®¸ v¸ch ë khu vùc thu håi c¸c ®o¹n v× chèng. Theo tiÕn ®é th¸o dì, chóng ®­îc di chuyÓn däc lß chî, vÒ phÝa lß däc vØa th«ng giã b»ng têi
  16. 117 c¸p. PhÇn lß côt cña buång th¸o dì ®­îc th«ng giã b»ng qu¹t giã côc bé. Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp tiÕn hµnh thu håi tæ hîp mµ kh«ng cÇn ph¶i thiÕt lËp v× chèng gç trong buång th¸o dì (h×nh 75). H×nh 75: Th¸o dì tæ hîp c¬ khÝ ho¸ kh«ng cÇn dïng v× chèng t¹m thêi b»ng gç: 1- t­êng ch¾n; 2- èng dÉn giã; 3- qu¹t giã; 4- têi c¸p; 5- ®o¹n v× chèng; 6- dÇm liªn kÕt; 7- ®o¹n v× th¸o dì H×nh 76: Th¸o dì tæ hîp c¬ khÝ ho¸ ë c¸c vØa dèc ®øng
  17. 118 ë c¸c lß chî ®øng, c¸c c«ng t¸c th¸o dì ®­îc b¾t ®Çu tõ c¸c thiÕt bÞ trªn lß däc vØa th«ng giã vµ m¸y liªn hîp. C¸c ®o¹n v× chèng c¬ khÝ ho¸ ®­îc thu håi theo h­íng tõ lß däc vØa vËn t¶i ®Õn lß däc vØa th«ng giã (h×nh 76). §o¹n v× chèng 1 ®­îc gi¶i phãng khái hÖ thèng, nhê têi 2, c¸p 3 vµ rßng räc 4 ®­îc chuyÓn lªn lß däc vØa th«ng giã, ë ®ã theo tÊm tr­ît nghiªng 5 vµ tÊm s­ên 6 ®­îc chÊt lªn xe tÝch 7. Theo tiÕn ®é thu håi v× chèng, cÇn ph¶i dùng c¸c khung chèng gç trong lß chî. phÇn thø ba c¸c s¬ ®å c«ng nghÖ lß chî Ch­¬ng 9 : C¸c s¬ ®å c«ng nghÖ khai th¸c than thñ c«ng 9.1. S¬ ®å c«ng nghÖ dïng khoan næ m×n ë c¸c vØa dèc tho¶i vµ nghiªng, máng vµ dµy trung b×nh 9.1.1. S¬ ®å c«ng nghÖ lß chî khi sö dông v× chèng gç S¬ ®å c«ng nghÖ nµy bao gåm c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: t¸ch ph¸ than b»ng ph­¬ng ph¸p khoan næ m×n, xóc bèc than thñ c«ng, vËn t¶i than b»ng m¸ng cµo hay m¸ng tr­ît, chèng gi÷ lß chî vµ ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch b»ng c¸c v× chèng gç, cïng mét sè c¸c c«ng t¸c phô kh¸c. C¸c qu¸ tr×nh nµy ®­îc s¾p xÕp trong mét chu kú lß chî. Th«ng th­êng, than ë g­¬ng lß chî ®­îc t¸ch ph¸ theo ph­¬ng ph¸p næ c¸c lç m×n nhá. Khi ®ã, mçi d¶i khÊu cña lß chî ®­îc chia thµnh nhiÒu ®o¹n; chiÒu dµi mçi ®o¹n lß chî ®­îc chän trong kho¶ng tõ 10 ®Õn 50 m tuú thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ. Thø tù næ c¸c ®o¹n g­¬ng dµi 20-50 m th­êng lµ nèi tiÕp, lÇn l­ît tõng ®o¹n mét theo chiÒu tõ d­íi lªn trªn, ng­îc chiÒu dèc; cßn khi c¸c ®o¹n g­¬ng chØ dµi 10-20 m, cã thÓ næ ®ång thêi hai hoÆc ba ®o¹n víi mét kho¶ng gi·n c¸ch nhÊt ®Þnh. Khi næ lÇn l­ît tõng ®o¹n lß chî, sau khi næ mét ®o¹n cÇn tiÕn hµnh xóc bèc vµ vËn chuyÓn than ph¸ ®­îc ë ®o¹n ®ã. Xóc bèc ®Õn ®©u, ph¶i thùc hiÖn söa g­¬ng, dän nÒn vµ dùng v× chèng gÇn g­¬ng ®Õn ®ã. Khi c¸c c«ng viÖc nªu trªn ®· kÕt thóc trong mét ®o¹n, th× cã thÓ tiÕn hµnh næ m×n ®o¹n tiÕp theo. Tr×nh tù nµy ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i cho ®Õn khi khÊu hÕt than ë mét luång, trªn c¶ chiÒu dµi lß chî. C«ng t¸c khoan c¸c lç m×n ë mçi ®o¹n g­¬ng th­êng ®­îc bè trÝ song song víi qu¸ tr×nh khÊu vµ chèng ë ®o¹n g­¬ng l©n cËn. Khi næ m×n t¸ch ph¸ than, mét phÇn than rêi nhê søc næ ®­îc chÊt lªn thiÕt bÞ vËn t¶i cña lß chî, phÇn lín than cßn l¹i cÇn ®­îc xóc bèc b»ng thñ c«ng. §Ó vËn t¶i than, trong lß chî th­êng l¾p ®Æt m¸ng cµo nÕu gãc dèc cña nã o o nhá h¬n 25 , cßn nÕu gãc nµy n»m trong kho¶ng 25-40 , th× chØ cÇn trang bÞ cho lß chî lo¹i thiÕt bÞ vËn t¶i ®¬n gi¶n lµ m¸ng tr­ît.
  18. 119 §Ó kÕt thóc mét chu kú lß chî sau mét d¶i khÊu, tr­íc tiªn cÇn di chuyÓn thiÕt bÞ vËn t¶i cña lß chî vÒ phÝa g­¬ng lß míi, sau ®ã tiÕn hµnh ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch. NÕu thiÕt bÞ vËn t¶i lµ m¸ng tr­ît th× viÖc di chuyÓn nã kh¸ ®¬n gi¶n: th¸o rêi c¸c ®o¹n m¸ng, chuyÓn chóng sang luång míi råi r¸p l¹i víi nhau. Víi m¸ng cµo th× phøc t¹p h¬n nhiÒu: ®Çu tiªn ph¶i th¸o hÖ thèng xÝch kÐo cïng c¸c thanh cµo, th¸o rêi ®Çu truyÒn ®éng cïng c¸c ®o¹n khung m¸ng, di chuyÓn c¸c thµnh phÇn ®· ®­îc th¸o dì sang luång míi vµ l¾p r¸p trë l¹i. Qu¸ tr×nh nµy ®ßi hái kh¸ nhiÒu thêi gian vµ søc lao ®éng. Qu¸ tr×nh ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch ë lß chî cã thÓ ®­îc thùc hiÖn theo hai c¸ch. Trong ®ã, ë c¸ch thø nhÊt c¸c v× chèng ph¸ ho¶ sÏ ®­îc th¸o dì, di chuyÓn vµ l¾p ®Æt ë vÞ trÝ míi, lÇn l­ît theo tr×nh tù ®· ®Þnh. B­íc di chuyÓn v× chèng ph¸ ho¶ chÝnh lµ b­íc ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch. §¸ v¸ch sÏ sËp ®æ khi thu håi hoÆc lo¹i bá c¸c v× chèng gÇn g­¬ng cßn n»m l¹i ë phÝa sau lß chî. A-A A A B-B B B H×nh 77: S¬ ®å lß chî dèc nghiªng, khÊu than b»ng ph­¬ng ph¸p khoan næ m×n Trong c¸ch thø hai, tr­íc tiªn cÇn thiÕt lËp mét hµng v× chèng ph¸ ho¶ míi däc lß chî, c¸ch hµng cò mét kho¶ng ®óng b»ng b­íc ph¸ ho¶. Sau ®ã, tiÕn hµnh thu håi c¸c v× chèng ph¸ ho¶ cò vµ c¸c v× chèng gÇn g­¬ng bÞ n»m l¹i ë phÝa sau ®Ó ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch. Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ®­îc ¸p dông khi v¸ch trùc tiÕp cña lß chî lµ c¸c lo¹i ®¸ cã liªn kÕt kÐm, dÔ hoÆc rÊt dÔ ph¸ ho¶.
  19. 120 Trong khi ph¸ ho¶ ë lß chî, cÇn chó ý tíi viÖc ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch ë c¸c vïng tiÕp gi¸p gi÷a lß chî vµ c¸c lß chuÈn bÞ. Th«ng th­êng, viÖc ph¸ ho¶ trªn møc th«ng giã cña lß chî ®­îc tiÕn hµnh ®ång thêi víi qu¸ tr×nh ph¸ ho¶ trong lß chî. Cßn ë d­íi møc vËn t¶i th× kh«ng nh­ vËy, bëi v× ë ®ã th­êng xuyªn tån t¹i phÇn “®u«i” cña thiÕt bÞ chuyÓn t¶i (th­êng lµ m¸ng cµo), n»m lät vµo kho¶ng trèng ®· khai th¸c phÝa sau lß chî. ChÝnh v× vËy, b­íc ph¸ ho¶ ë vïng tiÕp gi¸p nµy hoµn toµn phô thuéc vµo b­íc co ng¾n thiÕt bÞ chuyÓn t¶i, th­êng b»ng vµi ba lÇn b­íc ph¸ ho¶ trong lß chî. Khi sö dông v× chèng gç trong lß chî, ë mçi chu kú s¶n xuÊt cÇn ph¶i chuyÓn vµo lß chî mét khèi l­îng gç ®¸ng kÓ. NÕu chuyÓn khèi l­îng nµy trong mét lÇn vµ r¶i ®Òu trong lß chî, th× cã thÓ c¶n trë c¸c c«ng viÖc kh¸c, mÆt kh¸c søc c¶n giã cña lß chî sÏ gia t¨ng. V× vËy, l­îng gç cÇn cÊp cho mét chu kú th­êng ®­îc chia lµm nhiÒu phÇn vµ ®­îc ®­a dÇn vµo lß chî ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau. §Ó cã thÓ lîi dông ®é dèc cña lß chî vµ tr¸nh lµm c¶n trë c¸c c«ng viÖc ë møc vËn t¶i, vËt liÖu gç ®­îc chuyÓn ®Õn lß chî theo lß däc vØa th«ng giã vµ tõ ®ã ®­îc ®­a xuèng lß chî xu«i theo chiÒu dèc. a - BiÓu ®å tæ chøc c«ng t¸c lß chî ChiÒu Ca I Ca II Ca III Ký hiÖu dµi lß chî (m) 7 9 11 13 15 17 19 21 23 1 3 5 7 100 N¹p, næ m×n, th«ng giã Xóc bèc, söa g­¬ng, dän nÒn, chèng lß 75 Khoan lç m×n 50 ChuyÓn gç ChuyÓn m¸ng tr­ît 25 XÕp còi Ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch 0 b - BiÓu ®å bè trÝ nh©n lùc lß chî Sè c«ng nh©n tæng Ca I Ca II Ca III TT C«ng viÖc sè ca I ca II caIII c.nh 7 9 11 13 15 17 19 21 23 1 3 5 7 1 N¹p, næ m×n, th«ng giã (3) (3) - (6) 2 Xóc bèc, s.g, d.n, chèng lß 14 14 - 28 3 Khoan lç m×n 3 3 - 6 4 ChuyÓn gç 5 5 (22) 10 5 ChuyÓn m¸ng tr­ît - - 4 4 6 XÕp còi - - 18 18 7 Ph¸ háa ®¸ v¸ch - - (22) (22) Céng 22 22 22 66 H×nh 78: ThÝ dô vÒ tæ chøc s¶n xuÊt trong lß chî dèc nghiªng
  20. 121 §Ó lµm thÝ dô cho c«ng nghÖ nµy, chóng ta chän mét lß chî cã nh÷ng ®iÒu kiÖn nh­ sau: - chiÒu dµy cña vØa 2 m; - gãc dèc cña vØa 25o; - chiÒu dµi lß chî 100 m; - tiÕn ®é chu kú lß chî 1 m; - thiÕt bÞ vËn t¶i trong lß chî m¸ng tr­ît; - thiÕt bÞ vËn t¶i ë lß song song m¸ng cµo. S¬ ®å lß chî ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh vÏ 77. Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn ®· nªu trªn, cã thÓ tæ chøc c¸c c«ng t¸c cña mét chu kú lß chî vµ bè trÝ c«ng nh©n lß chî theo c¸c biÓu ®å ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh 78. Tõ c¸c biÓu ®å tæ chøc cã thÓ thÊy r»ng, mçi chu kú lß chî sÏ ®­îc hoµn thµnh trong mét ngµy-®ªm víi ba ca s¶n xuÊt, trong ®ã cã hai ca dµnh ®Ó khÊu than vµ chèng lß, cßn ca thø ba ®­îc dïng ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c kÕt thóc chu kú. §Ó ¸p dông t¸ch ph¸ than b»ng ph­¬ng ph¸p khoan næ m×n, g­¬ng lß chî dµi 100 m ®­îc chia thµnh bèn ®o¹n, mçi ®o¹n 25 m. C¸c ®o¹n lß chî ®­îc khÊu vµ chèng lÇn l­ît theo thø tù tõ d­íi lªn trªn. Trong thÝ dô, mçi ca khÊu than cã thÓ khÊu vµ chèng ®­îc hai ®o¹n lß chî. Trõ c¸c kho¶ng thêi gian thùc hiÖn n¹p m×n, næ m×n vµ th«ng giã sau khi næ, trong phÇn lín thêi gian cña ca khÊu than cã ba nhãm c«ng nh©n lß chî ®¶m nhËn c¸c c«ng viÖc kh¸c nhau. Nhãm thî lín nhÊt sÏ thùc hiÖn c¸c viÖc xóc bèc than, söa g­¬ng, dän nÒn vµ dùng c¸c v× chèng gÇn g­¬ng trong ph¹m vi tõng ®o¹n lß chî. Trong khi ®ã, nhãm thî thø hai ®¶m nhËn viÖc khoan c¸c lç m×n ë ®o¹n g­¬ng kÕ tiÕp, cßn nhãm thî thø ba tiÕn hµnh vËn chuyÓn vËt liÖu gç tõ møc th«ng giã xuèng lß chî. Trong ca thø ba, c¸c c«ng viÖc kÕt thóc chu kú lß chî cã thÓ ®­îc tæ chøc nh­ sau. Ngay tõ ®Çu ca, l­îng vËt liÖu gç cÇn ®­a vµo lß chî cña ca nµy sÏ ®­îc c¶ ®éi thî cña ca tham gia vËn chuyÓn. Sau ®ã, hä ®­îc chia ra thµnh hai nhãm, mét nhãm thùc hiÖn viÖc di chuyÓn m¸ng tr­ît sang g­¬ng lß míi, cßn nhãm kia ®¶m nhËn viÖc xÕp mét hµng chång còi ph¸ ho¶ míi. Kho¶ng c¸ch gi÷a hai hµng chång còi cò vµ míi ph¶i phï hîp víi b­íc ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch ®· ®­îc chän. Trong thêi gian cßn l¹i cña ca thø ba, c¶ ®éi thî lß chî cïng tham gia ph¸ ho¶ ®¸ v¸ch theo thø tù tõ d­íi lªn trªn, ng­îc chiÒu dèc cña lß chî. Lóc nµy, hä ph¶i ph©n c«ng nhau tiÕn hµnh c¸c c«ng ®o¹n sau: th¸o dì lÇn l­ît c¸c chång còi ph¸ ho¶ thuéc hµng cò, thu håi hoÆc lo¹i bá dÇn dÇn c¸c v× chèng gÇn g­¬ng ë phÝa sau hµng chång còi míi. Nh­ vËy, mét d¶i ®¸ v¸ch sÏ bÞ mÊt c¸c gèi tùa vµ sÏ sËp ®æ ë phÝa sau lß chî. Víi ph­¬ng ph¸p tæ chøc c¸c c«ng t¸c lß chî nh­ trªn, s¶n l­îng lß chî trong mét ngµy-®ªm cã thÓ ®¹t 280-320 t/ng-®, hay trong mét n¨m cã thÓ ®¹t 70.000-80.000 t/n¨m; n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n trùc tiÕp trong lß chî cã thÓ ®¹t 4-5 t/ng­êi-ca. 9.1.2. S¬ ®å c«ng nghÖ lß chî khi sö dông v× chèng ®¬n b»ng thÐp VÒ c¬ b¶n, c¸c ®Æc ®iÓm c«ng nghÖ vµ ph­¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt trong lß chî sö dông v× chèng ®¬n b»ng thÐp còng t­¬ng tù nh­ khi dïng v× chèng gç ®· ®­îc xem xÐt ë trªn.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2